tóu chéng ān chā
投诚安插
guǎng dōng dào yù shǐ fàn shū yuē:' cóng lái zhì lǐ mò dà yú jiāng yǔ, chóu móu mò qiè yú kòu niè. guó jiā zhèn lǚ yǐ lái, kuò qīng sì hǎi me me qiè fā, jiān miè hé nán. dàn cháo tíng hǎo shēng wèi xīn, fán yǒu wěi zhòng tóu chéng, jí zhǔn guī shùn, qiě yǔ guān jué suǒ yǐ kāi zì xīn zhī lù, ér shī fù yù zhī rén yě. jīn tóu chéng zhī qīng xīn bào xiào zhě gù duō, rán yì yǒu yī èr yīng yǎn wèi huà láng xìng yóu cún. dà zé rú sì chuān zhī hǎo chéng yì shān dōng zhī yú qī děng, cì zé rú jiāng zhè zhī hú kòu zhāng shǒu zhì děng, yǐ tóu fù pàn. kuí jué suǒ yóu, gài yóu lái tóu chéng zhī hòu, réng ān chā běn dì qí huǒ zhòng tuán jù yī yú, chěng bì yī hū, dǎng yǔ lì jí: cǐ pàn móu zhī suǒ yì qǐ yě. chén yǐ wéi jīn hòu tóu chéng, rú gōng duō shǒu shì zhě bù fáng yōu qí jué shǎng, huò chǒng rù qīn bān huò lìng tuī bié dì. jí zài wài ān chā zhě, yì bì fēn qí bù qǔ sàn zhì zhū yíng, lìng bō bīng dīng bì zhī tǒng lǐng guān réng bù shī wéi guān bīng réng bù shī wéi bīng, shāo fēn qí shì yǐ fáng bù cè. shì yì mǐ luàn zhī xiān jī, bù kě bù wéi qū huà zhě yě'.
广东道御史范疏曰:‘从来治理莫大于疆圉,绸缪莫切于寇孽。国家振旅以来,廓清四海;么么窃发,歼灭何难。但朝廷好生为心,凡有伪众投诚,即准归顺,且予官爵;所以开自新之路,而施覆育之仁也。今投诚之倾心报效者固多,然亦有一、二鹰眼未化、狼性犹存。大则如四川之郝承裔、山东之于七等,次则如江、浙之湖寇张守智等,已投复叛。揆厥所由,盖由来投诚之后,仍安插本地;其伙众团聚一隅,逞臂一呼,党羽立集:此叛谋之所易起也。臣以为今后投诚,如功多首事者不妨优其爵赏,或宠入亲班、或另推别地。即在外安插者,亦必分其部曲散置诸营,另拨兵丁畀之统领;官仍不失为官、兵仍不失为兵,稍分其势以防不测。是亦弭乱之先机,不可不为区画者也’。
chǔ shǔ huì jiǎo
楚、蜀会剿
dà qīng kāng xī yuán nián qī yuè, bīng bù shū yuē:' tái chén gù tiáo chén: kuí mén yún xiāng, jiè chù fù xīn, yǔ biān yú bù tóng. yuán zōng dì hè zhēn děng zhū yǒu míng jù kòu, gè yōng zhòng tún yú dà chāng wáng shān zhài zhōng hú guǎng jīng zhōu zhī jiè rú xīng shān xiàn shuǐ tǒng liáng cái děng chù, wú fēi dào zéi pán jù. cháng jiāng zǔ sè, shāng gǔ fú tōng. yún xiāng zhī zéi qiáng shèng zhě, rú hǎo yǒng zhōng yuē yǒu shù wàn. yǐ chén yú jiàn, huì jiǎo chéng wèi bù yì zhī dìng suàn réng chì chuān shǎn hú guǎng sān xǐng zhāo fǔ, rú fù gù bù jiàng, fā dà bīng jiǎo miè kě yě'.
大清康熙元年七月,兵部疏曰:‘台臣顾条陈:夔门、郧、襄,界处腹心,与边隅不同。袁宗第、贺珍等诸有名巨寇,各拥众屯于大昌王山寨中;湖广荆州之界如兴山县水筒、梁材等处,无非盗贼盘踞。长江阻塞,商贾弗通。郧、襄之贼强盛者,如郝永忠约有数万。以臣愚见,会剿诚为不易之定算;仍敕川、陕、湖广三省招抚,如负固不降,发大兵剿灭可也’。
chǔ shī quán shèng
楚师全胜
èr nián sì yuè, hú guǎng zǒng dū zhāng shū yuē:' chén kàn de xī shān zhū nì, bū zhū yǒu nián dié méng huáng shàng zhāo fǔ, ér shǐ zhōng hù è bù quān, zhì fán tiān tǎo. xìng zhàng huáng shàng wēi líng, chǔ bīng zì chū shī yǐ lái, yú běn nián zhēng yuè chū wǔ rì lǐ jiā diàn yī zhàn, jí huò quán shèng. jīn chén yóu shěng fù yí líng xún shì, yú zhēng yuè shí liù shí qī liǎng rì tú cì jiē dào táng bào, yán jù kòu lǐ lái hēng mǎ téng xiāo dǎng shǒu sù zì bài huí lǎo cháo zhī hòu, jí yǐ duō zéi bǎ shǒu liǎng guān. yī míng shuāng lóng guān yī míng sān bái yà, zuì wéi xiǎn è yǐ wéi tiān qiàn bù bá zhī chù zhǎng píng dì fāng tún zhā. yú chū jiǔ chū shí jí yíng fēng jiāo zhàn, yòu dà huò quán shèng dāng zhèn shēng qín jí shā sǐ wěi zǒng bīng fù jiāng cān yóu dōu shǒu yǔ zéi bīng shén duō, yǐ jiāng liǎng guān gōng duó. wéi nì zéi lǐ lái hēng bài dùn táo huí qī lián píng lǎo cháo, xiàn jīn fēn bīng zhuī jiǎo zhí zòu kǎi dàng píng, zài zhǐ gù jiān yǐ'.
二年四月,湖广总督张疏曰:‘臣看得西山诸逆,逋诛有年;叠蒙皇上招抚,而始终怙恶不悛,致烦天讨。幸仗皇上威灵,楚兵自出师以来,于本年正月初五日李家店一战,即获全胜。今臣由省赴夷陵巡视,于正月十六、十七两日途次接到塘报,言巨寇李来亨、马腾霄、党守素自败回老巢之后,即以多贼把守两关。一名双龙观、一名三白亚,最为险恶;以为天堑不拔之处长坪地方屯扎。于初九、初十即迎锋交战,又大获全胜;当阵生擒及杀死伪总兵、副将、参游、都守与贼兵甚多,已将两关攻夺。惟逆贼李来亨败遁逃回七连坪老巢,现今分兵追剿;直奏凯荡平,在指顾间矣’。
chǔ shī dǔ jiǎo
楚师堵剿
qīn mìng guà yìn tí dū hú guǎng quán shěng zhù zhá wǔ chāng zǒng bīng guān zuǒ dū du dǒng xué lǐ, èr nián bā yuè shū yuē:' lǐ nì zì bèi kùn zhī hòu, bǎi jì qiān móu tú suǒ yǐ shǐ tū zhě ér bù kě dé nǎi chéng lián yǔ zhòng wù zhī yè, lǜ nì dǎng qiān rén fēn tóu bā wū, xī tú tōu yuè táng xùn. shú zhī wǒ bīng fáng zhàn jiè yán, dāng zéi zhòng lián shàng xuán yán dǒu jiàn zhī shí, yǐ wèi gè chù dǔ jié hào pào yī xiǎng, gè xùn guān bīng qí chū dǔ yù, chén jí fā gè zhèn yíng guān bīng sì lù cè jiǎo. wéi shí qīn lǐng guān bīng yíng tóu dǔ jiǎo zhě, yún yáng zhèn chén mù shēng huī yě qīn lǐng guān bīng chū qí jié shā zhě, chén cháng zhèn chén gāo shǒu guì yě fā bīng fáng xùn yòu jiā jiǎo zhě, xiāng yáng zhèn chén yú dà hǎi yě fēn fā guān bīng chū xùn xié tóng yuán jiǎo zhě, yí líng zhèn bīng jīn wàn yì yě. zhì yú fù jiāng cān yóu dōu shǒu jí qiān bǎ děng guān bìng chén biāo suí zhēng gè bīng, wú bù fèn yǒng yòng mìng, mì lù zhuī shā. chú gǔn yá diē sǐ nì zéi bù wèn wài, zǒng jì zhèn qín nì zéi gòng qī shí sān míng zhèn zhǎn qī bǎi liù shí wǔ míng yòu zhǎn wěi zǒng bīng sān míng shǒu jí jí zhèn qín nì zéi jiāng wáng fú, jù xì zéi zhōng xiāo xióng. chén yīn xīn fèng tè zhǐ, bù gǎn lìng guān bīng shēn rù qióng zhuī'.
钦命挂印提督湖广全省驻札武昌总兵官左都督董学礼,二年八月疏曰:‘李逆自被困之后,百计千谋图所以豕突者而不可得;乃乘连雨重雾之夜,率逆党千人分头扒屋,希图偷越塘汛。孰知我兵防站戒严,当贼众连上悬岩陡涧之时,已为各处堵截;号炮一响,各汛官兵齐出堵御,臣即发各镇营官兵四路策剿。惟时亲领官兵迎头堵剿者,郧阳镇臣穆生辉也;亲领官兵出奇截杀者,辰常镇臣高守贵也;发兵防汛又夹剿者,襄阳镇臣于大海也;分发官兵出汛协同援剿者,夷陵镇兵金万镒也。至于副将、参游、都守及千把等官并臣标随征各兵,无不奋勇用命,觅路追杀。除滚崖跌死逆贼不问外,总计阵擒逆贼共七十三名、阵斩七百六十五名;又斩伪总兵三名首级及阵擒逆贼将王福,俱系贼中枭雄。臣因新奉特旨,不敢令官兵深入穷追’。
mù shēng huī, zì róng zhī tiān chéng wèi rén, zǒng bīng dū du tóng zhī. gāo shǒu guì, zì jiàn hóu shǎn xī yán ān rén, zǒng bīng dū du tóng zhī. yú dà hǎi, zì kūn shān jiāng nán xiàng chéng rén, zǒng bīng dū du. jīn wàn yì, zì bǎo shān liáo dōng guǎng níng rén, zǒng bīng dū du qiān shì.
穆生辉,字荣之;天城卫人,总兵都督同知。高守贵,字健侯;陕西延安人,总兵都督同知。于大海,字昆山;江南项城人,总兵都督。金万镒,字宝山;辽东广宁人,总兵都督佥事。
fáng bǎo dàng píng
房、保荡平
èr nián bā yuè, shǎn xī tí dū wáng yī zhèng shū yuē:' hǎo nì lǜ zhòng àn táo, chén bīng zhuī shā, dé zòu fū gōng. yòu sī nì zéi pī mǐ zhī yú, shì bì qián fú shēn shān mì qìng zhī nèi, wàn nán biàn xíng sōu lù wéi zhāo ān yī zhāo, shù kě dé jìng gēn zhū. suí qiǎn gè jiāng gěi miǎn sǐ pái rù shān zhāo fǔ, bìng? liù yuè nèi tóu chū wěi fù jiāng xià qǐ míng qián qù zhāo fǔ. yòu huó qín liù bǎi èr shí sì míng, yòu zhāo huò wěi zǒng fù cān yóu dōu shǒu děng bīng liù shí èr míng zéi bīng qī bǎi wǔ shí míng wěi guān zéi dīng jiā kǒu fù nǚ yòu xiǎo gòng wǔ bǎi wǔ shí yī míng, tīng hòu fā luò. yòu zhāo fǔ zéi mín nán fù yòu xiǎo jiā kǒu gòng èr qiān èr bǎi yī shí yī míng, jù fā fáng xiàn shǔ shì zhī xiàn jīn diàn chén shōu lǐng ān chā, yǐ wéi guī zhèng zhī liáng mín. chá hǎo nì pán jù zhú xī zhú shān fáng xiàn bǎo kāng sì xiàn dì fāng jiǔ lì nián suǒ, qīn zhàn wǒ tǔ dì róu lìn wǒ mín rén. chén hèn bù lì xiāo qí shǒu, yǐ xiè shí yú nián zhī gōng fèn. jù bào dài jǐ bǎi cán bīng, cuàn rù liú èr hǔ yíng nèi bù guò fǔ zhōng zhī yú ěr. rán cǐ zài shān yóu hún, jù yǐ jiǎo fǔ jǐn jìng cóng zéi rén mín, jù yǐ bào ān xìn tuǒ. ér fáng líng zhī yāo fēn, jǐn sǎo wú yí yǐ. qián zhuī guān bīng yuè gǔ píng ér nán shí, zhí yín yǔ lián mián, jīng yuè bù zhǐ. qiě gè bīng liáng yǐ duàn, jiǎo tuǐ bèi yǔ jìn nào, jìng wú wán fū ér rǎn huàn shí yì lì xiè zhě, shí zhī sì wǔ. kùn kǔ qǐ āi zhī shēng, jiē zhǒng ér zhì. chén sī wǒ bīng zhuī dù gǔ píng, jí wéi liú nì táng bō dì fāng. yuán xiōng bào yǐ zhì liú nì yíng pán, zhuī gù wú jí ér quē liáng bìng zú, yòu wèi biàn qū zhī shēn rù. suì xí lìng gè gāi guān bīng jiāng zéi nèi sān zuò ān dèng chuān yù bái yù píng hóng huā duǒ zǐ zhú shàng xiàng dōng hé bù dǎng gōu děng chù zéi cháo jí gè shān ài kǒu zhá lù dǎng mù shān lán yī qí fén huǐ, yǐ dù rì hòu xiào jù zhī yuán. chén yòu lìng bō guān bīng wǔ qiān, qiǎn cān jiāng zhōu yuán yóu jī lǐ dēng xiāng zhāng sì zhí shǒu bèi hán guó zuò hán hóng yìn děng tǒng lǐng qián qù shàng xiàng bái yù píng dèng chuān yù jí yán wáng sì yí dài, bù tè zhēn tàn zéi qíng, zàn jiāng qián qiǎn guān bīng chè huí dà yíng xiū yǎng'.
二年八月,陕西提督王一正疏曰:‘郝逆率众暗逃,臣兵追杀,得奏肤功。又思逆贼披靡之余,势必潜伏深山密箐之内,万难遍行搜戮;惟招安一着,庶可得净根株。随遣各将给免死牌入山招抚,并(?)六月内投出伪副将夏启明前去招抚。又活擒六百二十四名,又招获伪总副、参游、都守等兵六十二名、贼兵七百五十名、伪官贼丁家口妇女幼小共五百五十一名,听候发落。又招抚贼民男妇幼小家口共二千二百一十一名,俱发房县署事知县金殿臣收领安插,以为归正之良民。查郝逆盘踞竹溪、竹山、房县、保康四县地方久历年所,侵占我土地、蹂躏我民人。臣恨不立枭其首,以泄十余年之公愤。据报带几百残兵,窜入刘二虎营内;不过釜中之鱼耳。然此在山游魂,俱已剿抚尽净;从贼人民,俱已报安信妥。而房陵□□之妖氛,尽扫无遗矣。前追官兵越古坪而南时,值霪雨连绵,经月不止。且各兵粮已断,脚腿被雨浸淖,竟无完肤;而染患时疫、痢泻者,十之四、五。困苦乞哀之声,接踵而至。臣思我兵追渡古坪,即为刘逆塘拨地方。元凶报已至刘逆营盘,追固无及;而缺粮病卒,又未便驱之深入。遂檄令各该官兵将贼内三座庵、邓川峪、白玉坪、红花垛、紫竹、上项、东河、不挡沟等处贼巢及各山隘口闸路挡木栅栏一齐焚毁,以杜日后啸聚之源。臣又另拨官兵五千,遣参将周元、游击李登相、张四直、守备韩国祚、韩宏胤等统领前去上项、白玉坪、邓川峪及阎王寺一带,不特侦探贼情,暂将前遣官兵撤回大营休养’。
zhōu yuán, zì mèng xiáng jiāng xī guǎng xìn rén, wèi líng zhōu cān jiāng. hán hóng yìn, běi zhí rén. zhāng sì zhí, zì cì fēng, shùn tiān chāng píng rén.
周元,字孟祥;江西广信人,为灵州参将。韩宏胤,北直人。张四直,字次峰,顺天昌平人。
qín huò wěi wáng
擒获伪王
sān nián zhēng yuè, píng xī qīn wáng wú sān guì shū yuē:' jù sān lù zǒng bīng wáng huì zhāng péng chéng zhào liáng dòng táng bào qián shì dào chén. jù cǐ, gāi chén kàn de yāo nì ā zhòng gǔ huò yuè mán jiàn chēng nián hào, jù wéi hài fēng jiāng tǔ mù hè yún děng dǎng fù ā zhòng jí yāo móu fǎn, shān dòng tǔ sī: suī xìn shēng yú yuè xī, ér dú qiè yú qián diān pǔ píng zhī shā lù zuì cǎn, ān lóng zhī chéng guō yóu wēi. chén zūn shàng mìng, fā bīng fēn dào jìn zhēng. zhōng lù zǒng tǒng zǒng bīng wáng huì fèn qí zhǎng guān pò é lǎo sāi ér rù, zuǒ lù zǒng tǒng zǒng bīng zhāng péng chéng děng qǔ huā wéi sāi pò ā jī ér rù, lǚ zhàn lǚ shèng. jì ér huì shī zhí dǎo lǒng nà, tàn zhī zhē bié wèi ā zhòng cháo xué wáng huì zhāng péng chéng bù jí děng dài yòu lù, suì jí yī miàn fēn bù wéi gōng, yú shí èr yuè chū sì rì shēn shí gōng pò, jiāng wěi chéng xiàng děng guān yǐ jí mán bīng jǐn xíng jiǎo shā. yòu lù zǒng tǒng zhào liáng dòng sān rì zhī nèi, zhǎn duó sān guān. zhì chū sì rì, dào zhē bié huì hé. chá chū sì rì pò cháo zhī hòu, běn rì dǐ wǎn guǎng xī sī nán fù jiāng zhào zhí zhí guǎng dōng tí biāo hòu yíng yóu jī zhū shàng wén, qí lǐng bīng liù bǎi míng yì dǐ zhē bié sì chéng tǔ guān cén wéi lù, yì dài tǔ bīng qiān yú xù hòu fāng zhì. xiān shì, ā zhòng yuán zài zhē bié běi mén diān qián bīng mǎ jiāng dào, cén wéi lù chū sān rì sān gēng shí fēn chāi rén àn jiē ā zhòng ér qù, bù jiě hé gù? jiàn zhē bié yǐ pò, wéi lù shǐ jiāng ā zhòng jiāo guǎng xī fù jiāng zhào zhēn zhí yóu jī zhū shàng wén yú chū wǔ rì jiě jiāo zǒng tǒng zǒng bīng wáng huì děng. suī xìng qú kuí wèi tuō, jiù zhōng guān jié kě yí dàn jì xíng xiàn chū, gū miǎn shēn jiū. zài chá cǐ jǔ, zuò niè suī yóu ā zhòng, ér zuǒ yāo wèi suì jí hào zhào tǔ mán qīn lüě dì fāng xíng jūn zhǐ shòu zhě, zé tǔ mù hè liáng chén hè yún hè fù hè kūn xīn děng bèi yě. zhū hè fēi ā zhòng bù zú dòng zhòng, ā zhòng fēi zhū hè bù zú chéng móu. jīn ā zhòng suī yǐ chéng qín, hè nì shàng jī shòu shǒu. chá hè yún děng gè jù yī zhài, liào bǐ nì shān zhài zhī zhōng. chén zài xí zǒng bīng wáng huì zhāng péng chéng zhào liáng dòng děng gōng jiǎo gè nì suǒ jū shān zhài, lìng bào'.
三年正月,平西亲王吴三桂疏曰:‘据三路总兵王会、张鹏程、赵良栋塘报前事到臣。据此,该臣看得妖逆阿仲鼓惑粤蛮僭称年号,聚□□为害封疆;土目贺云等党附阿仲藉妖谋反,煽动土司:虽衅生于粤西,而毒切于黔、滇;普坪之杀戮最惨,安龙之城郭尤危。臣遵上命,发兵分道进征。中路总统总兵王会奋骑长关、破额老塞而入,左路总统总兵张鹏程等取花韦塞、破阿积而入,屡战屡胜。既而会师直捣陇纳,探知遮别为阿仲巢穴;王会、张鹏程不及等待右路,遂即一面分布围攻,于十二月初四日申时攻破,将伪丞相等官以及蛮兵尽行剿杀。右路总统赵良栋三日之内,斩夺三关。至初四日,到遮别会合。查初四日破巢之后,本日抵晚广西思南副将赵直植、广东提标后营游击朱尚文,其领兵六百名亦抵遮别;泗城土官岑维禄,亦带土兵千余续后方至。先是,阿仲原在遮别北门;滇、黔兵马将到,岑维禄初三日三更时分差人暗接阿仲而去,不解何故?见遮别已破,维禄始将阿仲交广西副将赵真植、游击朱尚文于初五日解交总统总兵王会等。虽幸渠魁未脱,就中关节可疑;但既行献出,姑免深究。再查此举,作孽虽由阿仲,而佐妖为祟及号召土蛮侵掠地方、行军指授者,则土目贺良臣、贺云、贺富、贺坤新等辈也。诸贺非阿仲不足动众,阿仲非诸贺不足成谋。今阿仲虽已成擒,贺逆尚稽授首。察贺云等各据一寨,料彼匿山寨之中。臣再檄总兵王会、张鹏程、赵良栋等攻剿各逆所居山寨,另报’。
zhào zhēn zhí, liáo dōng rén fù zǒng bīng.
赵真植,辽东人;副总兵。
qín huò hǎo nì
擒获郝逆
sān nián zhēng yuè, sì chuān zǒng dū lǐ shū yuē:' qú kuí liú èr hǔ hǎo yáo qí yuán zōng dì zì wū shān bēn cuàn yǐ hòu, yóu kàng fǔ fù gù. méng chì fā xī ān jiāng jūn chuán kuā chán fù dū tǒng dù mǐn lǐng dà bīng yú shí yī yuè èr shí jiǔ rì cóng shuǐ lù jìn dǐ wū shān, yīn zhàn dào qí qū, mǎ zú kùn bèi, shàng wèi dào xùn. chén kǒng yǒu wù jìn jiǎo jī yí, huì tóng jiāng jūn fù dū tǒng bìng tí zhū chén jiāng lǜ qí mǎ pǐ nà xié mǎn bīng qí zhēng, gǔ lì hàn bīng hé gē bù zǒu zì shí èr yuè shí bā rì, chén tóng jiāng jūn fù fù dū tǒng dù tí dū chén zhèng lǜ mǎn hàn guān bīng, zhì èr shí èr rì zhí bī liú nì yíng cháo chén jiā pō. wǒ bīng fèn yǒng zhēng xiān, duó qí yào ài dǎo qí cháo xué zéi lì bù zhī, bēn rù hòu cháo tiān dì zhài. chén děng lǜ bīng zhuī jiǎo jì lǎo pá kōng ài kǒu, bī lín nì xué shēng wēi zhèn tiān, yī shí nì yíng gè wěi zhèn jiāng kǎn zhài tóu chéng. liú nì shì qióng mìng cù, zì fú míng zhū qī qiè shēng nǚ, dēng shí yì sǐ. hǎo yuán èr qú yóu sī zǒu tuō, jì yán dàn xī zhī shēng. lài fù dū du liǎng chén fēn fā zǒng bīng děng lǜ mǎn hàn bīng yín yè lì zhuī, yú èr shí liù rì gǎn zhì huáng jiā píng èr qú lǐng zéi jù dí, wǒ bīng fèn yǒng, zhèn qín nì qú hǎo yuán bìng wěi bù yuàn hóng yù xūn, ér wěi zhū ān wáng suí yú zhài zhōng zhuō huò, dǎng tài jiàn ěr jí yì zì yì. shì yì yě, yuán xiōng jù wú lòu wǎng. jì jìn bīng wèi jí xún rì, ér shù wàn jù kòu sǎo dàng dài jìn'.
三年正月,四川总督李疏曰:‘渠魁刘二虎、郝摇旗、袁宗第自巫山奔窜以后,犹抗抚负固。蒙敕发西安将军传夸蟾、副都统杜敏领大兵于十一月二十九日从水路进抵巫山,因栈道崎岖,马足困惫,尚未到汛。臣恐有误进剿机宜,会同将军副都统并提诸臣将绿旗马疋那偕满兵骑征,鼓励汉兵荷戈步走;自十二月十八日,臣同将军傅、副都统杜、提督臣郑率满、汉官兵,至二十二日直逼刘逆营巢陈家坡。我兵奋勇争先,夺其要隘、捣其巢穴;贼力不支,奔入后巢天地寨。臣等率兵追剿计老爬空隘口,逼临逆穴;声威震天,一时逆营各伪镇将砍寨投诚。刘逆势穷命蹙,自伏冥诛;妻妾生女,登时缢死。郝、袁二渠犹思走脱,冀延旦夕之生。赖副都督两臣分发总兵等率满、汉兵夤夜力追,于二十六日赶至黄家坪;二渠领贼拒敌,我兵奋勇,阵擒逆渠郝、袁并伪部院洪育勋,而伪朱安王随于寨中捉获,党太监尔(即异□)自缢。是役也,元凶俱无漏网。计进兵未及旬日,而数万巨寇扫荡殆尽’。
fù kuā chán, mǎn zhōu rén tí dū shǎn xī, tǒng mǎn bīng zhù xī ān. zhèng jiāo lín, zì xī yún liáo dōng rén, tí dū sì chuān quán shěng zǒng bīng dū du tóng zhī.
傅夸蟾,满洲人;提督陕西,统满兵驻西安。郑蛟麟,字西云;辽东人,提督四川全省总兵都督同知。
hóng chéng chóu xíng zhuàng zhāi lüè
洪承畴行状摘略
hóng chéng chóu, zì yàn yǎn, hào hēng jiǔ fú jiàn quán zhōu nán ān xiàn rén. wàn lì sì shí sān nián jǔ yú xiāng, bǐng chén dēng jìn shì. chū shòu xíng bù zhǔ shì, shēng liǎng zhè tí xué dào lì yǒng dōng bīng bèi dào sān qín cān chǔ xún fǔ yú lín, xuán zhì sān biān. chóng zhēn shí wǔ nián rén wǔ, jiàng dà qīng tài zōng wén huáng dì bù lìng fú guān, fán dà jì sì yàn huì, bì lìng qīn suí. cì fáng wū zhuāng tián nán nǚ yǒu chà, cì shàng yù fú shàn wú xū rì. jiǎ shēn, jūn rù běi jīng, rù nèi yuàn bàn shì cì dì zhuāng tián rén kǒu. shí yuè, yǐ dēng jí, yīn yī zi rù jiān. shùn zhì èr nián, shì zǔ zhāng huáng dì mìng wǎng jiāng níng suí jí, cì cháo mào yù dài diāo mǎng pī lǐng dà mǎng diāo qiú wài guà jí xié wà wáng mǎ yǒu luò tuó bìng měng gǔ rén kǒu zhàng fáng liáng péng yín wǎn děng wù suí háng yuán yì, lìng bù gè gěi duàn páo xuē mào bìng mǎ liù shí yú pǐ. chéng chóu zhù nán jīng sān nián, xīn jì rì shù, shǒu dá kǒu shòu. zì bàn shì zhì yè fēn bù chuò, xīn xuè wèi hào. mù jīng jiàn huā. shùn zhì wǔ nián, hái cháo bào mìng, tè zhào cì yàn, cì páo xuē děng wù, yòu tài huáng tài hòu cì yàn réng rù nèi yuàn bàn shì. shì nián, yù jiā sì zǔ zūn hào tán ēn, fēng zèng sān dài. jǐ chǒu, diǎn chūn wéi. shùn zhì bā nián, shì zǔ qīn zhèng, mìng zhǎng yù shǐ dài fū shì. cì diāo pí pī lǐng, yòu cì tuán mǎng rì yuè jiān diāo qiú zhǐ yún:' nǐ xì yǒu gōng zhī chén, cǐ páo yīng cì fú yòng'. bā yuè, yǐ shàng" zhāo shèng cí shòu gōng jiǎn huáng tài hòu" zūn hào, yīn yī zi rù jiān. jiǔ nián, mìng zhǎng dà xué shì yìn, yǔ xiū" tài zōng wén huáng dì shí lù", cì mǎng fú děng. yòu jiàn rén cái shí sì rén.
洪承畴,字彦演,号亨九;福建泉州南安县人。万历四十三年举于乡,丙辰登进士。初授刑部主事,升两浙提学道;历甬东兵备道、三秦参储、巡抚榆林,旋制三边。崇祯十五年(壬午),降大清;太宗文皇帝不令服官,凡大祭祀、宴会,必令亲随。赐房屋、庄田、男女有差,赐上御服、膳无虚日。甲申,□军入北京,入内院办事;赐第、庄田、人口。十月,以〔登〕极,荫一子入监。顺治二年,世祖章皇帝命往江宁绥辑,赐朝帽、玉带、貂蟒、披领、大蟒貂裘外褂及鞋袜、王{马酉}、骆驼并蒙古人口、帐房、凉棚、银碗等物;随行员役,令部各给缎袍、靴帽并马六十余匹。承畴驻南京三年,心计日数,手答口授。自办事至夜分不辍,心血为耗。目睛渐花。顺治五年,还朝报命,特召赐宴,赐袍靴等物,又太皇太后赐宴;仍入内院办事。是年,遇加四祖尊号覃恩,封赠三代。己丑,典春闱。顺治八年,世祖亲政,命掌御史大夫事。赐貂皮披领,又赐团蟒、日月肩貂裘;旨云:‘你系有功之臣,此袍应赐服用’。八月,以上“昭圣慈寿恭简皇太后”尊号,荫一子入监。九年,命掌大学士印,与修“太宗文皇帝实录”,赐蟒服等。又荐人才十四人。
shùn zhì shí nián wǔ yuè, shí hú nán shān dòng, diān qián yóu zǔ jìn chéng chóu tài bǎo, jīng lüè wǔ shěng. cì nèi jiù mǎ líng lóng ān pèi páo mào jí qiàn bǎo shí dài chè dài gōng shǐ shùn dāo děng wù. yú bì cí qián wǔ rì, cì yàn, suí háng guān yī bǎi èr shí yuán, jù yǐn jiàn cì mǎng. yù wǔ fèng lóu, mù sòng jiǔ zhī. chì xún fǔ tí dū zǒng bīng yǐ xià, xī tīng jié zhì wén guān wǔ pǐn yǐ zhì wǔ guān fù jiāng yǐ xià yǒu wéi mìng zhě, tīng yǐ jūn fǎ cóng shì. yī yīng fǔ jiǎo shì yí, bù cóng zhōng zhì shì hòu jù shū bào wén. wén wǔ gè guān zài jīng zài wài, suí shí zé yòng. suǒ shǔ gè shěng shēng zhuǎn bǔ diào, yī miàn zòu wén yìng yòng qián liáng jí yǔ jiě gěi, lì bīng èr bù bù dé chè zhǒu, hù bù bù dé jī chí. gōng chéng zhī rì, yōu jiā jué shǎng shì dìng zhī hòu, jí mìng hái cháo. chéng chóu jì shòu mìng, wèi chū dōu mén, xiān shū xuǎn jiāng zhào bīng, ér xī běi zhī míng jiàng jìng lǚ qún jí. liù yuè, chū dōu. shí yī yuè, dǐ wǔ chāng shòu shì yǒu" duō de xián liáng, ān mín quàn nóng, yǐ shǒu wèi zhàn jiǎn bá jiàng lǐng, liàn bīng zhì shèng, yǐ zhàn wèi shǒu lián luò tǔ sī, shǐ bù wéi zéi yòng, yǐ shù wǒ zhī fān lí jì lí zéi dǎng, shǐ zì wèi jiě sàn, yǐ kuì bǐ zhī fù xīn" yī shū:' niàn sān hú huāng cán, bīng duō liáng shǎo, fā jīn mǎi niú shù shí tóu, fēn bù tún liáng, wèi chí jiǔ zhī jì. yǐ kūn shā wèi hú nán běi zǒng huì zhī qū, shēn zì tán yā. chū zhì cháng shā, chéng zhōng chéng wài jiē wǎ lì jīng zhēn nǎi fǔ jiàng zhòng zhāo liú yí, xiū chéng jùn chí jiàn cāng zhù bà, ér chéng guō gǎi guān bīng mín còu jù yǐ. sī xuē píng hú nán, bì xiān ān hú běi. lín jǔ yún fǔ, shè yún zhèn yǐ dǔ xī shān liú hǎo zhū nì lì wǔ chāng chéng shǒu, shè dòng tíng shuǐ shī, yǐ zhuàng quán chǔ fù xīn zhī bèi fēn yī tí sān zhèn zhù zhā wǔ líng, yǐ gù chén yuán zhī mén hù lì yī fǔ liǎng zhèn zhù zhā bǎo qìng, yǐ è wǔ jìng zhī jiǎo kuī. tā rú yǒng zhōu qí yáng héng zhōu xiāng tán yì yáng cháng dé yí líng jīng zhōu yǐ dài yún xiāng, jié jié shè zhèn, wǔ qiān lǐ zhī zhǎng biān shǒu dòng wěi gù cǐ hū bǐ yīng, ér chǔ zhōng zhī qì mài guàn ruò lián xīng yǐ'. yòu chū fèng mìng zhī shǐ, yuè xī gè rù bǎn tú, shí cún yī fǔ sān xiàn yī zhōu, yú jǐn zéi jù. chéng chóu wèi' yù qǔ diān qián, bì xiān fù guǎng xī, kāi rù diān zhī lù nǎi shè fǔ tí liǎng dà zhèn zhù zhā guì lín zài shè yī dà zhèn zhù zhā cāng wú, yuè xī zhī xiǎn yào shān è rú cháng chéng yǐ'. shí èr nián wǔ yuè, cháng dé gào jǐng xié cháng shā dà bīng tóng zhì héng zhōu dǔ fáng bǎo qìng, yǐ fēn zéi shì ér jīng lǐ dà bīng zhí qū cháng dé, chéng yè chū qí, dà pò zéi zhòng. jié wén, cì kuī jiǎ gōng shǐ dāo dài qiú mào děng wù. zi shì míng, dēng jìn shì. shí sì nián sān yuè, yǐ tài zǔ gāo huáng dì tài zōng wén huáng dì bìng pèi tán ēn, fēng zèng sān dài cì yáng jiǔ, yīn yī zi rù jiān.
顺治十年五月,时湖南煽动,滇、黔犹阻;进承畴太保,经略五省。赐内厩马、玲珑鞍辔、袍帽及嵌宝石带、撤袋弓矢、顺刀等物。于陛辞前五日,赐宴,随行官一百二十员,俱引见赐蟒。御五凤楼,目送久之。敕巡抚、提督、总兵以下,悉听节制;文官五品以至武官副将以下有违命者,听以军法从事。一应抚剿事宜,不从中制;事后具疏报闻。文武各官在京、在外,随时择用。所属各省升转补调,一面奏闻;应用钱粮即与解给,吏、兵二部不得掣肘,户部不得稽迟。功成之日,优加爵赏;事定之后,即命还朝。承畴既受命,未出都门,先疏选将召兵,而西北之名将劲旅群集。六月,出都。十一月,抵武昌受事;有“多得贤良,安民劝农,以守为战;简拔将领,练兵制胜,以战为守;联络土司,使不为贼用,以树我之藩篱;计离贼党,使自为解散,以溃彼之腹心”一疏:‘念三湖荒残,兵多粮少,发金买牛数十头,分布屯粮,为持久之计。以昆、沙为湖南北总汇之区,身自弹压。初至长沙,城中、城外皆瓦砾荆榛;乃抚降众、招流移,修城浚池、建仓筑坝,而城郭改观、兵民辏聚矣。思削平湖南,必先安湖北。遴举郧抚,设郧镇以堵西山刘、郝诸逆;立武昌城守,设洞庭水师,以壮全楚腹心之备;分一提、三镇驻扎武陵,以固辰、沅之门户;立一抚、两镇驻扎宝庆,以遏武、靖之狡窥。他如永州、祁阳、衡州、湘潭、益阳、常德、彝陵、荆州以迨郧、襄,节节设镇,五千里之长边首动尾顾、此呼彼应,而楚中之气脉贯若连星矣’。又初奉命之始,粤西各入版图,实存一府、三县、一州,余尽贼踞。承畴谓‘欲取滇、黔,必先复广西,开入滇之路;乃设抚、提两大镇驻扎桂林、再设一大镇驻扎苍梧,粤西之险要{山厄}如长城矣’。十二年五月,常德告警;偕长沙大兵同至衡州堵防宝庆,以分贼势;而荆、澧大兵直趋常德,乘夜出奇,大破贼众。捷闻,赐盔甲、弓矢、刀带、裘帽等物。子士铭,登进士。十四年三月,以太祖高皇帝、太宗文皇帝并配覃恩,封赠三代;赐羊酒,荫一子入监。
chéng chóu zài chǔ wǔ nián, xiū yǎng bīng mǎ, yù dài dí bì. shì yǒu jí, yǔ gào wèi xíng, ér sūn kě wàng jiàng, fēng yì wáng. chéng chóu shàng fāng lüè, yán diān qián kě qǔ zhuàng. shí èr yuè, mìng diào dù wǔ shěng shì, sān dào huì shī. dào lǐ xiǎn ài, qiǔ liáng wèi jiān chéng chóu lián zhī jī gǔ chù, zhé yīn liáng yān. qí wú jī gǔ chù, zé fā jià tǔ sī, bèi qí zhí xié fù lín cì ér zhì, xī cháng zhī: bù wéi shěng zhuǎn shū zhī kǔ, ér zhāo lái zhī jì yì yù yān. shí wǔ nián, sān lù bīng jìn diān shàng zēng fā guǎng xī bīng, cóng jiān dào chū. qí hòu lǐ dìng guó nì zhàn dà bài, sān lù zhī shī qí kè yún nán. shàng fā tǎng jīn sān shí wàn shàn bīng zhèn mín fù mìng sān dà chén dào diān shí, chá mín jiān fū fù bù xiāng bǎo zhě, bǐ fù wán jù, fán shù wàn rén. chéng chóu chū xié dà jiàng jūn rù qián, shě qí tú bù měi shēn jū qián fēng, ér xiān shì zú. jí zhì diān, tiáo hé bīng mín, yóu dān kǔ xīn.
承畴在楚五年,休养兵马,欲待敌敝。适有疾,予告;未行,而孙可望降,封义王。承畴上方略,言滇、黔可取状。十二月,命调度五省事,三道会师。道里险隘,糗粮为艰;承畴廉知积谷处,辄因粮焉。其无积谷处,则发价土司,倍其直;携负鳞次而至,悉偿之:不惟省转输之苦,而招徕之计亦寓焉。十五年,三路兵进滇;上增发广西兵,从间道出。其后李定国逆战大败,三路之师齐克云南。上发帑金三十万赡兵赈民;复命三大臣到滇时,察民间夫妇不相保者,俾复完聚,凡数万人。承畴初偕大将军入黔,舍骑徒步;每身居前锋,而先士卒。及至滇,调和兵民,尤殚苦心。
dà shì jì jùn, jīng lì jiàn bèi, shuāng jīng jù sǔn suì qǐ xiū, mìng hái jīng tiáo lǐ. zhōu cì huái ān, wén shì zǔ zhāng huáng dì bīn tiān, hào tòng yù jué jí qū dǐ jīng, bù rù sī shě, kū yú jǐng shān. jì ér chén shū qǐng lǎo, tè yǔ wǔ gōng shì zhí. chéng chóu yǐ tán ēn fēng zèng sān dài zhě sān yīn zi rù jiān zhě wǔ yǔ sān děng ā dá hā hā fān zhǔn shì xí zhě sì yǒu qǐng bì yǔn yǒu zòu bì xíng: kě wèi yì yù yǐ. yòu ài xī sān jūn, shí zài bīng hòu kǔ zài bīng qián gù rén lè wèi zhī yòng. zì tiān qǐ dīng mǎo yǔ fù huàn bié, guǐ wèi zú. zhì shùn zhì dīng hài, yíng mǔ zhì jiāng níng, yǎng sì zài mǔ yǐ lǎo sī gù xiāng, nǎi guī, shù zài zú. jiào zǐ shì míng, jǐ píng zhī jiān měi lù xiān shèng xián gé yán shì jiè. měi yù lìng jié, jiā tíng shè xiāng àn, cháo fú wàng quē kòu zhù. nǎi yú kāng xī sì nián yǐ sì èr yuè shí qī rì zú. zú zhī cì rì, qiǎn duō lǐ jī áng bāng wèn sàng, cì chá yù shì míng yuē:' cháo tíng wén nǐ fù bìng gù, bù shèng tòng xī'! biàn cì hé jiā jí yǒu fú qīn yǒu bìng pú rén děng, yóu chēng yì shù yún.
大事既竣,精力渐惫,双睛俱损;遂乞休,命还京调理。舟次淮安,闻世祖章皇帝宾天,号恸欲绝;疾趋抵京,不入私舍,哭于景山。既而陈疏请老,特予武功世职。承畴以覃恩封赠三代者三、荫子入监者五、予三等阿达哈哈番准世袭者四;有请必允、有奏必行:可谓异遇矣。又爱惜三军,食在兵后、苦在兵前;故人乐为之用。自天启丁卯与父宦别,癸未卒。至顺治丁亥,迎母至江宁,养四载;母以老思故乡,乃归,数载卒。教子士铭,几屏之间每录先圣贤格言示诫。每遇令节,家庭设香案,朝服望阙叩祝。乃于康熙四年(乙巳)二月十七日卒。卒之次日,遣多里机昂邦问丧,赐茶;谕士铭曰:‘朝廷闻你父病故,不胜痛惜’!遍赐合家及有服亲友并仆人等,尤称异数云。