dèng shì zài zhì bài jiāng bó yuē zhū gě dàn yì tǎo sī mǎ zhāo
邓士载智败姜伯约 诸葛诞义讨司马昭
què shuō jiāng wéi tuì bīng tún yú zhōng tí, wèi bīng tún yú dí dào chéng wài. wáng jīng yíng jiē chén tài dèng ài rù chéng, bài xiè jiě wéi zhī shì, shè yàn xiāng dài, dà shǎng sān jūn. tài jiāng dèng ài zhī gōng, shēn zòu wèi zhǔ cáo máo, máo fēng ài wèi ān xī jiāng jūn, jiǎ jié, lǐng hù dōng qiāng xiào wèi, tóng chén tài tún bīng yú yōng liáng děng chù. dèng ài shàng biǎo xiè ēn bì, chén tài shè xí yǔ dèng ài zuò hè yuē:" jiāng wéi yè dùn, qí lì yǐ jié, bù gǎn zài chū yǐ." ài xiào yuē:" wú liào shǔ bīng bì chū yǒu wǔ." tài wèn qí gù, ài yuē:" shǔ bīng suī tuì, zhōng yǒu chéng shèng zhī shì wú bīng zhōng yǒu ruò bài zhī shí: qí bì chū yī yě. shǔ bīng jiē shì kǒng míng jiào yǎn, jīng ruì zhī bīng, róng yì diào qiǎn wú jiāng bù shí gēng huàn, jūn yòu xùn liàn bù shú: qí bì chū èr yě. shǔ rén duō yǐ chuán xíng, wú jūn jiē zài hàn dì, láo yì bù tóng qí bì chū sān yě. dí dào lǒng xī nán ān qí shān sì chù jiē shì shǒu zhàn zhī dì shǔ rén huò shēng dōng jī xī, zhǐ nán gōng běi, wú bīng bì xū fēn tóu shǒu bǎ shǔ bīng hé wéi yī chù ér lái, yǐ yī fèn dāng wǒ sì fēn: qí bì chū sì yě. ruò shǔ bīng zì nán ān lǒng xī, zé kě qǔ qiāng rén zhī gǔ wèi shí ruò chū qí shān, zé yǒu mài kě jiù shí: qí bì chū wǔ yě." chén tài tàn fú yuē" gōng liào dí rú shén, shǔ bīng hé zú lǜ zāi!" yú shì chén tài yǔ dèng ài jié wèi wàng nián zhī jiāo. ài suì jiāng yōng liáng děng chù zhī bīng, měi rì cāo liàn gè chù ài kǒu, jiē lì yíng zhài, yǐ fáng bù cè.
却说姜维退兵屯于钟提,魏兵屯于狄道城外。王经迎接陈泰、邓艾入城,拜谢解围之事,设宴相待,大赏三军。泰将邓艾之功,申奏魏主曹髦,髦封艾为安西将军,假节,领护东羌校尉,同陈泰屯兵于雍、凉等处。邓艾上表谢恩毕,陈泰设席与邓艾作贺曰:“姜维夜遁,其力已竭,不敢再出矣。”艾笑曰:“吾料蜀兵必出有五。”泰问其故,艾曰:“蜀兵虽退,终有乘胜之势;吾兵终有弱败之实:其必出一也。蜀兵皆是孔明教演,精锐之兵,容易调遣;吾将不时更换,军又训练不熟:其必出二也。蜀人多以船行,吾军皆在旱地,劳逸不同;其必出三也。狄道、陇西、南安、祁山四处皆是守战之地;蜀人或声东击西,指南攻北,吾兵必须分头守把;蜀兵合为一处而来,以一分当我四分:其必出四也。若蜀兵自南安、陇西,则可取羌人之谷为食;若出祁山,则有麦可就食:其必出五也。”陈泰叹服曰;“公料敌如神,蜀兵何足虑哉!”于是陈泰与邓艾结为忘年之交。艾遂将雍、凉等处之兵,每日操练;各处隘口,皆立营寨,以防不测。
què shuō jiāng wéi zài zhōng tí dà shè yán yàn, huì jí zhū jiàng, shāng yì fá wèi zhī shì. lìng shǐ fán jiàn jiàn yuē:" jiāng jūn lǚ chū, wèi huò quán gōng jīn rì táo xī zhī jié, wèi rén yǐ fú wēi míng, hé gù yòu yù chū yě? wàn yī bù lì, qián gōng jìn qì." wéi yuē:" rǔ děng zhǐ zhī wèi guó dì kuān rén guǎng, jí bù kě dé què bù zhī gōng wèi zhě yǒu wǔ kě shèng." zhòng wèn zhī, wéi dá yuē:" bǐ táo xī yī bài, cuò jǐn ruì qì, wú bīng suī tuì, bù céng sǔn zhé: jīn ruò jìn bīng, yī kě shèng yě. wú bīng chuán zài ér jìn, bù zhì láo kùn, bǐ bīng jiē cóng hàn dì lái yíng: èr kě shèng yě. wú bīng jiǔ jīng xùn liàn zhī zhòng, bǐ jiē wū hé zhī tú, bù céng yǒu fǎ dù: sān kě shèng yě. wú bīng zì chū qí shān, lüè chāo qiū gǔ wèi shí: sì kě shèng yě. bǐ bīng xū gè shǒu bèi, jūn lì fēn kāi, wú bīng yī chù ér qù, bǐ ān néng jiù: wǔ kě shèng yě. bù zài cǐ shí fá wèi, gèng dài hé rì yé?" xià hóu bà yuē:" ài nián suī yòu, ér jī móu shēn yuǎn jìn fēng wèi ān xī jiāng jūn zhī zhí, bì yú gè chù zhǔn bèi, fēi tóng wǎng rì yǐ." wéi lì shēng yuē:" wú hé wèi bǐ zāi! gōng děng xiū zhǎng tā rén ruì qì, miè zì jǐ wēi fēng! wú yì yǐ jué, bì xiān qǔ lǒng xī." zhòng bù gǎn jiàn. wéi zì lǐng qián bù, lìng zhòng jiāng suí hòu ér jìn, yú shì shǔ bīng jǐn lí zhōng tí, shā bēn qí shān lái. shào mǎ bào shuō wèi bīng yǐ xiān zài qí shān lì xià jiǔ gè zhài zhà. wéi bù xìn, yǐn shù qí píng gāo wàng zhī, guǒ jiàn qí shān jiǔ zhài shì rú cháng shé, shǒu wěi xiāng gù. wéi huí gù zuǒ yòu yuē:" xià hóu bà zhī yán, xìn bù wū yǐ. cǐ zhài xíng shì jué miào. zhǐ wú shī zhū gě chéng xiàng néng zhī jīn guān dèng ài suǒ wéi, bù zài wú shī zhī xià." suì huí běn zhài. huàn zhū jiàng yuē:" wèi rén jì yǒu zhǔn bèi, bì zhī wú lái yǐ. wú liào dèng ài bì zài cǐ jiān. rǔ děng kě xū zhāng wú qí hào, jù cǐ gǔ kǒu xià zhài měi rì lìng bǎi yú qí chū shào, měi chū shào yī huí, huàn yī fān yì jiǎ qí hào àn qīng huáng chì bái hēi wǔ fāng qí zhì xiāng huàn. wú què tí dà bīng tōu chū dǒng tíng, jìng xí nán ān qù yě." suì lìng bào sù tún bīng yú qí shān gǔ kǒu. wéi jǐn lǜ dà bīng, wàng nán ān jìn fā.
却说姜维在钟提大设筵宴,会集诸将,商议伐魏之事。令史樊建谏曰:“将军屡出,未获全功;今日洮西之捷,魏人已服威名,何故又欲出也?万一不利,前功尽弃。”维曰:“汝等只知魏国地宽人广,急不可得;却不知攻魏者有五可胜。”众问之,维答曰:“彼洮西一败,挫尽锐气,吾兵虽退,不曾损折:今若进兵,一可胜也。吾兵船载而进,不致劳困,彼兵皆从旱地来迎:二可胜也。吾兵久经训练之众,彼皆乌合之徒,不曾有法度:三可胜也。吾兵自出祁山,掠抄秋谷为食:四可胜也。彼兵须各守备,军力分开,吾兵一处而去,彼安能救:五可胜也。不在此时伐魏,更待何日耶?”夏侯霸曰:“艾年虽幼,而机谋深远;近封为安西将军之职,必于各处准备,非同往日矣。”维厉声曰:“吾何畏彼哉!公等休长他人锐气,灭自己威风!吾意已决,必先取陇西。”众不敢谏。维自领前部,令众将随后而进,于是蜀兵尽离钟提,杀奔祁山来。哨马报说魏兵已先在祁山立下九个寨栅。维不信,引数骑凭高望之,果见祁山九寨势如长蛇,首尾相顾。维回顾左右曰:“夏侯霸之言,信不诬矣。此寨形势绝妙。止吾师诸葛丞相能之;今观邓艾所为,不在吾师之下。”遂回本寨。唤诸将曰:“魏人既有准备,必知吾来矣。吾料邓艾必在此间。汝等可虚张吾旗号,据此谷口下寨;每日令百余骑出哨,每出哨一回,换一番衣甲、旗号、按青、黄、赤、白、黑五方旗帜相换。吾却提大兵偷出董亭,径袭南安去也。”遂令鲍素屯兵于祁山谷口。维尽率大兵,望南安进发。
què shuō dèng ài zhī shǔ bīng chū qí shān, zǎo yǔ chén tài xià zhài zhǔn bèi jiàn shǔ bīng lián rì bù lái nuò zhàn, yī rì wǔ fān shào mǎ chū zhài, huò shí lǐ huò shí wǔ lǐ ér huí. ài píng gāo wàng bì. huāng rù zhàng yǔ chén tài yuē:" jiāng wéi bù zài cǐ jiān, bì qǔ dǒng tíng xí nán ān qù le. chū zhài shào mǎ zhǐ shì zhè jǐ pǐ. gēng huàn yì jiǎ, wǎng lái shào tàn, qí mǎ jiē kùn fá, zhǔ jiàng bì wú néng zhě. chén jiāng jūn kě yǐn yī jūn gōng zhī, qí zhài kě pò yě. pò le zhài zhà, biàn yǐn bīng xí dǒng tíng zhī lù, xiān duàn jiāng wéi zhī hòu. wú dāng xiān yǐn yī jūn jiù nán ān, jìng qǔ wǔ chéng shān. ruò xiān zhàn cǐ shān tóu, jiāng wéi bì qǔ shàng guī fù. shàng guī fù yǒu yī gǔ, míng yuē duàn gǔ, dì xiá shān xiǎn, zhèng hǎo mái fú. bǐ lái zhēng wǔ chéng shān shí, wú xiān fú liǎng jūn yú duàn gǔ, pò wéi bì yǐ." tài yuē:" wú shǒu lǒng xī èr sān shí nián, wèi cháng rú cǐ míng chá dì lǐ. gōng zhī suǒ yán, zhēn shén suàn yě! gōng kě sù qù, wú zì gōng cǐ chù zhài zhà." yú shì dèng ài yǐn jūn xīng yè bèi dào ér xíng, jìng dào wǔ chéng shān xià zhài yǐ bì, shǔ bīng wèi dào. jí lìng zǐ dèng zhōng, yǔ zhàng qián xiào wèi shī zuǎn, gè yǐn wǔ qiān bīng, xiān qù duàn gǔ mái fú, rú cǐ rú cǐ ér xíng. èr rén shòu jì ér qù. ài lìng yǎn qí xī gǔ, yǐ dài shǔ bīng. què shuō jiāng wéi cóng dǒng tíng wàng nán ān ér lái, zhì wǔ chéng shān qián, wèi xià hóu bà yuē:" jìn nán ān yǒu yī shān, míng wǔ chéng shān ruò xiān dé le, kě duó nán ān zhī shì. zhǐ kǒng dèng ài duō móu, bì xiān dī fáng." zhèng yí lǜ jiān, hū rán shān shàng yī shēng pào xiǎng, hǎn shēng dà zhèn, gǔ jiǎo qí míng, jīng qí biàn shù, jiē shì wèi bīng zhōng yāng fēng piāo qǐ yī huáng qí, dà shū" dèng ài" zì yàng. shǔ bīng dà jīng. shān shàng shù chù jīng bīng shā xià, shì bù kě dāng, qián jūn dà bài. wéi jí lǜ zhōng jūn rén mǎ qù jiù shí, wèi bīng yǐ tuì. wéi zhí lái wǔ chéng shān xià nuò dèng ài zhàn, shān shàng wèi bīng bìng bù xià lái. wéi lìng jūn shì rǔ mà. zhì wǎn, fāng yù tuì jūn, shān shàng gǔ jiǎo qí míng, què yòu bú jiàn wèi bīng xià lái. wéi yù shàng shān chōng shā, shān shàng pào shí shén yán, bù néng dé jìn. shǒu zhì sān gēng, yù huí, shān shàng gǔ jiǎo yòu míng, wéi yí bīng xià shān tún zā. bǐ jí lìng jūn bān yùn mù shí, fāng yù shù lì wèi zhài, shān shàng gǔ jiǎo yòu míng, wèi bīng zhòu zhì. shǔ bīng dà luàn, zì xiāng jiàn tà, tuì huí jiù zhài. cì rì, jiāng wéi lìng jūn shì yùn liáng cǎo chē zhàng, zhì wǔ chéng shān, chuān lián pái dìng, yù lì qǐ zhài zhà, yǐ wéi tún bīng zhī jì. shì yè èr gēng, dèng ài lìng wǔ bǎi rén, gè zhí huǒ bǎ, fēn liǎng lù xià shān, fàng huǒ shāo chē zhàng. liǎng bīng hùn shā le yī yè, yíng zhài yòu lì bù chéng.
却说邓艾知蜀兵出祁山,早与陈泰下寨准备;见蜀兵连日不来搦战,一日五番哨马出寨,或十里或十五里而回。艾凭高望毕。慌入帐与陈泰曰:“姜维不在此间,必取董亭袭南安去了。出寨哨马只是这几匹。更换衣甲,往来哨探,其马皆困乏,主将必无能者。陈将军可引一军攻之,其寨可破也。破了寨栅,便引兵袭董亭之路,先断姜维之后。吾当先引一军救南安,径取武城山。若先占此山头,姜维必取上圭阝。上圭阝有一谷,名曰段谷,地狭山险,正好埋伏。彼来争武城山时,吾先伏两军于段谷,破维必矣。”泰曰:“吾守陇西二三十年,未尝如此明察地理。公之所言,真神算也!公可速去,吾自攻此处寨栅。”于是邓艾引军星夜倍道而行,径到武城山;下寨已毕,蜀兵未到。即令子邓忠,与帐前校尉师纂,各引五千兵,先去段谷埋伏,如此如此而行。二人受计而去。艾令偃旗息鼓,以待蜀兵。却说姜维从董亭望南安而来,至武城山前,谓夏侯霸曰:“近南安有一山,名武城山;若先得了,可夺南安之势。只恐邓艾多谋,必先提防。”正疑虑间,忽然山上一声炮响,喊声大震,鼓角齐鸣,旌旗遍竖,皆是魏兵;中央风飘起一黄旗,大书“邓艾”字样。蜀兵大惊。山上数处精兵杀下,势不可当,前军大败。维急率中军人马去救时,魏兵已退。维直来武城山下搦邓艾战,山上魏兵并不下来。维令军士辱骂。至晚,方欲退军,山上鼓角齐鸣,却又不见魏兵下来。维欲上山冲杀,山上炮石甚严,不能得进。守至三更,欲回,山上鼓角又鸣,维移兵下山屯紥。比及令军搬运木石,方欲竖立为寨,山上鼓角又鸣,魏兵骤至。蜀兵大乱,自相践踏,退回旧寨。次日,姜维令军士运粮草车仗,至武城山,穿连排定,欲立起寨栅,以为屯兵之计。是夜二更,邓艾令五百人,各执火把,分两路下山,放火烧车仗。两兵混杀了一夜,营寨又立不成。
wéi fù yǐn bīng tuì, zài yǔ xià hóu bà shāng yì yuē:" nán ān wèi dé, bù rú xiān qǔ shàng guī fù. shàng guī fù nǎi nán ān tún liáng zhī suǒ ruò dé shàng guī fù, nán ān zì wēi yǐ." suì liú bà tún yú wǔ chéng shān, wéi jǐn yǐn jīng bīng měng jiàng, jìng qǔ shàng guī fù. xíng le yī xiǔ, jiāng jí tiān míng, jiàn shān shì xiá jùn, dào lù qí qū, nǎi wèn xiàng dǎo guān yuē:" cǐ chù hé míng?" dá yuē:" duàn gǔ." wéi dà jīng yuē:" qí míng bù měi:' duàn gǔ' zhě,' duàn gǔ' yě. tǎng yǒu rén duàn qí gǔ kǒu, rú zhī nài hé?" zhèng chóu chú wèi jué, hū qián jūn lái bào:" shān hòu chén tóu dà qǐ, bì yǒu fú bīng." wéi jí lìng tuì bīng. shī zuǎn dèng zhōng liǎng jūn shā chū, wéi qiě zhàn qiě zǒu, qián miàn hǎn shēng dà zhèn, dèng ài yǐn bīng shā dào: sān lù jiā gōng, shǔ bīng dà bài. xìng de xià hóu bà yǐn bīng shā dào, wèi bīng fāng tuì, jiù le jiāng wéi, yù zài wǎng qí shān. bà yuē:" qí shān zhài yǐ bèi chén tài dǎ pò, bào sù zhèn wáng, quán zhài rén mǎ jiē tuì huí hàn zhōng qù le." wéi bù gǎn qǔ dǒng tíng, jí tóu shān pì xiǎo lù ér huí. hòu miàn dèng ài jí zhuī, wéi lìng zhū jūn qián jìn, zì wèi duàn hòu. zhèng xíng zhī jì, hū rán shān zhōng yī jūn tū chū, nǎi wèi jiāng chén tài yě. wèi bīng yī shēng hǎn qǐ, jiāng jiāng wéi kùn zài gāi xīn. wéi rén mǎ kùn fá, zuǒ chōng yòu tū, bù néng dé chū. dàng kòu jiāng jūn zhāng yí, wén jiāng wéi shòu kùn, yǐn shù bǎi qí shā rù chóng wéi. wéi yīn chéng shì shā chū. yí bèi wèi bīng luàn jiàn shè sǐ. wéi dé tuō chóng wéi, fù huí hàn zhōng, yīn gǎn zhāng yí zhōng yǒng, mò yú wáng shì, nǎi biǎo zèng qí zǐ sūn. yú shì, shǔ zhōng jiàng shì duō yǒu zhèn wáng zhě, jiē guī zuì yú jiāng wéi. wéi zhào wǔ hòu jiē tíng jiù lì, nǎi shàng biǎo zì biǎn wèi hòu jiāng jūn, xíng dà jiàng jūn shì.
维复引兵退,再与夏侯霸商议曰:“南安未得,不如先取上圭阝。上圭阝乃南安屯粮之所;若得上圭阝,南安自危矣。”遂留霸屯于武城山,维尽引精兵猛将,径取上圭阝。行了一宿,将及天明,见山势狭峻,道路崎岖,乃问向导官曰:“此处何名?”答曰:“段谷。”维大惊曰:“其名不美:‘段谷’者,‘断谷’也。倘有人断其谷口,如之奈何?”正踌躇未决,忽前军来报:“山后尘头大起,必有伏兵。”维急令退兵。师纂、邓忠两军杀出,维且战且走,前面喊声大震,邓艾引兵杀到:三路夹攻,蜀兵大败。幸得夏侯霸引兵杀到,魏兵方退,救了姜维,欲再往祁山。霸曰:“祁山寨已被陈泰打破,鲍素阵亡,全寨人马皆退回汉中去了。”维不敢取董亭,急投山僻小路而回。后面邓艾急追,维令诸军前进,自为断后。正行之际,忽然山中一军突出,乃魏将陈泰也。魏兵一声喊起,将姜维困在垓心。维人马困乏,左冲右突,不能得出。荡寇将军张嶷,闻姜维受困,引数百骑杀入重围。维因乘势杀出。嶷被魏兵乱箭射死。维得脱重围,复回汉中,因感张嶷忠勇,殁于王事,乃表赠其子孙。于是,蜀中将士多有阵亡者,皆归罪于姜维。维照武侯街亭旧例,乃上表自贬为后将军,行大将军事。
què shuō dèng ài jiàn shǔ bīng tuì jǐn, nǎi yǔ chén tài shè yàn xiāng hè, dà shǎng sān jūn. tài biǎo dèng ài zhī gōng, sī mǎ zhāo qiǎn shǐ chí jié, jiā ài guān jué, cì yìn shòu bìng fēng qí zi dèng zhōng wèi tíng hòu. shí wèi zhǔ cáo máo, gǎi zhèng yuán sān nián wèi gān lù yuán nián. sī mǎ zhāo zì wèi tiān xià bīng mǎ dà dū dū, chū rù cháng lìng sān qiān tiě jiǎ xiāo jiàng qián hòu cù yōng, yǐ wéi hù wèi yī yīng shì wù, bù zòu cháo tíng, jiù yú xiāng fǔ cái chǔ: zì cǐ cháng huái cuàn nì zhī xīn. yǒu yī xīn fù rén, xìng jiǎ, míng chōng, zì gōng lǘ, nǎi gù jiàn wēi jiāng jūn jiǎ kuí zhī zǐ, wèi zhāo fǔ xià zhǎng shǐ. chōng yǔ zhāo yuē:" jīn zhǔ gōng zhǎng wò dà bǐng, sì fāng rén xīn bì rán wèi ān qiě dāng àn fǎng, rán hòu xú tú dà shì." zhāo yuē:" wú zhèng yù rú cǐ. rǔ kě wèi wǒ dōng xíng. zhǐ tuī wèi láo chū zhēng jūn shì wéi míng, yǐ tàn xiāo xī." jiǎ chōng lǐng mìng, jìng dào huái nán, rù jiàn zhèn dōng dà jiàng jūn zhū gě dàn. dàn zì gōng xiū, nǎi láng yá nán yáng rén, jí wǔ hòu zhī zú dì yě xiàng shì yú wèi, yīn wǔ hòu zài shǔ wèi xiāng, yīn cǐ bù dé zhòng yòng hòu wǔ hòu shēn wáng, dàn zài wèi lì rèn zhòng zhí, fēng gāo píng hóu. zǒng shè liǎng huái jūn mǎ. dāng rì, jiǎ chōng tuō míng láo jūn, zhì huái nán jiàn zhū gě dàn. dàn shè yàn dài zhī. jiǔ zhì bàn hān, chōng yǐ yán tiāo dàn yuē:" jìn lái luò yáng zhū xián, jiē yǐ zhǔ shàng nuò ruò, bù kān wèi jūn. sī mǎ dà jiàng jūn sān bèi fǔ guó, gōng dé mí tiān, kě yǐ chán dài wèi tǒng. wèi shěn jūn yì ruò hé?" dàn dà nù yuē:" rǔ nǎi jiǎ yù zhōu zhī zǐ, shì shí wèi lù, ān gǎn chū cǐ luàn yán!" chōng xiè yuē:" mǒu yǐ tā rén zhī yán gào gōng ěr." dàn yuē:" cháo tíng yǒu nán, wú dāng yǐ sǐ bào zhī." chōng mò rán, cì rì cí guī, jiàn sī mǎ zhāo xì yán qí shì. zhāo dà nù yuē:" shǔ bèi ān gǎn rú cǐ!" chōng yuē:" dàn zài huái nán, shēn dé rén xīn, jiǔ bì wéi huàn, kě sù chú zhī."
却说邓艾见蜀兵退尽,乃与陈泰设宴相贺,大赏三军。泰表邓艾之功,司马昭遣使持节,加艾官爵,赐印绶;并封其子邓忠为亭侯。时魏主曹髦,改正元三年为甘露元年。司马昭自为天下兵马大都督,出入常令三千铁甲骁将前后簇拥,以为护卫;一应事务,不奏朝廷,就于相府裁处:自此常怀篡逆之心。有一心腹人,姓贾,名充,字公闾,乃故建威将军贾逵之子,为昭府下长史。充语昭曰:“今主公掌握大柄,四方人心必然未安;且当暗访,然后徐图大事。”昭曰:“吾正欲如此。汝可为我东行。只推慰劳出征军士为名,以探消息。”贾充领命,径到淮南,入见镇东大将军诸葛诞。诞字公休,乃琅琊南阳人,即武侯之族弟也;向事于魏,因武侯在蜀为相,因此不得重用;后武侯身亡,诞在魏历任重职,封高平侯。总摄两淮军马。当日,贾充托名劳军,至淮南见诸葛诞。诞设宴待之。酒至半酣,充以言挑诞曰:“近来洛阳诸贤,皆以主上懦弱,不堪为君。司马大将军三辈辅国,功德弥天,可以禅代魏统。未审钧意若何?”诞大怒曰:“汝乃贾豫州之子,世食魏禄,安敢出此乱言!”充谢曰:“某以他人之言告公耳。”诞曰:“朝廷有难,吾当以死报之。”充默然,次日辞归,见司马昭细言其事。昭大怒曰:“鼠辈安敢如此!”充曰:“诞在淮南,深得人心,久必为患,可速除之。”
zhāo suì àn fā mì shū yǔ yáng zhōu cì shǐ lè chēn. yī miàn qiǎn shǐ jī zhào zhēng dàn wèi sī kōng. dàn dé le zhào shū, yǐ zhī shì jiǎ chōng gào biàn, suì zhuō lái shǐ kǎo wèn. shǐ zhě yuē:" cǐ shì lè chēn zhī zhī." dàn yuē:" tā rú hé dé zhī?" shǐ zhě yuē:" sī mǎ jiāng jūn yǐ lìng rén dào yáng zhōu sòng mì shū yǔ lè chēn yǐ." dàn dà nù, chì zuǒ yòu zhǎn le lái shǐ, suì qǐ bù xià bīng qiān rén, shā bēn yáng zhōu lái. jiāng zhì nán mén, chéng mén yǐ bì, diào qiáo zhuāi qǐ. dàn zài chéng xià jiào mén, chéng shàng bìng wú yī rén huí dá. dàn dà nù yuē:" lè chēn pǐ fū, ān gǎn rú cǐ!" suì lìng jiàng shì dǎ chéng. shǒu xià shí yú xiāo qí, xià mǎ dù háo, fēi shēn shàng chéng, shā sàn jūn shì, dà kāi chéng mén, yú shì zhū gě dàn yǐn bīng rù chéng, chéng fēng fàng huǒ, shā zhì chēn jiā. chēn huāng shàng lóu bì zhī. dàn tí jiàn shàng lóu, dà hē yuē:" rǔ fù lè jìn, xī rì shòu wèi guó dà ēn! bù sī bào běn, fǎn yù shùn sī mǎ zhāo yé!" chēn wèi jí huí yán, wèi dàn suǒ shā. yī miàn jù biǎo shù sī mǎ zhāo zhī zuì, shǐ rén shēn zòu luò yáng yī miàn dà jù liǎng huái tún tián hù kǒu shí yú wàn, bìng yáng zhōu xīn jiàng bīng sì wàn yú rén, jī cǎo tún liáng, zhǔn bèi jìn bīng yòu lìng zhǎng shǐ wú gāng, sòng zi zhū gě jìng rù wú wèi zhì qiú yuán, wù yào hé bīng zhū tǎo sī mǎ zhāo.
昭遂暗发密书与扬州刺史乐綝。一面遣使赍诏征诞为司空。诞得了诏书,已知是贾充告变,遂捉来使拷问。使者曰:“此事乐綝知之。”诞曰:“他如何得知?”使者曰:“司马将军已令人到扬州送密书与乐綝矣。”诞大怒,叱左右斩了来使,遂起部下兵千人,杀奔扬州来。将至南门,城门已闭,吊桥拽起。诞在城下叫门,城上并无一人回答。诞大怒曰:“乐綝匹夫,安敢如此!”遂令将士打城。手下十余骁骑,下马渡壕,飞身上城,杀散军士,大开城门,于是诸葛诞引兵入城,乘风放火,杀至綝家。綝慌上楼避之。诞提剑上楼,大喝曰:“汝父乐进,昔日受魏国大恩!不思报本,反欲顺司马昭耶!”綝未及回言,为诞所杀。一面具表数司马昭之罪,使人申奏洛阳;一面大聚两淮屯田户口十余万,并扬州新降兵四万余人,积草屯粮,准备进兵;又令长史吴纲,送子诸葛靓入吴为质求援,务要合兵诛讨司马昭。
cǐ shí dōng wú chéng xiàng sūn jùn bìng wáng, cóng dì sūn chēn fǔ zhèng. chēn zì zi tōng, wéi rén qiáng bào, shā dà sī mǎ téng yìn jiāng jūn lǚ jù wáng dūn děng, yīn cǐ quán bǐng jiē guī yú chēn. wú zhǔ sūn liàng, suī rán cōng míng, wú kě nài hé. yú shì wú gāng jiāng zhū gě jìng zhì shí tou chéng, rù bài sūn chēn. chēn wèn qí gù, gāng yuē:" zhū gě dàn nǎi shǔ hàn zhū gě wǔ hòu zhī zú dì yě, xiàng shì wèi guó jīn jiàn sī mǎ zhāo qī jūn wǎng shàng, fèi zhǔ nòng quán, yù xīng shī tǎo zhī, ér lì bù jí, gù tè lái guī xiáng. chéng kǒng wú píng, zhuān sòng qīn zǐ zhū gě jìng wèi zhì. fú wàng fā bīng xiāng zhù." chēn cóng qí qǐng, biàn qiǎn dà jiàng quán yì quán duān wéi zhǔ jiāng, yú quán wèi hé hòu, zhū yì táng zī wèi xiān fēng, wén qīn wèi xiàng dǎo, qǐ bīng qī wàn, fēn sān duì ér jìn. wú gāng huí shòu chūn bào zhī zhū gě dàn. dàn dà xǐ, suì chén bīng zhǔn bèi.
此时东吴丞相孙峻病亡,从弟孙綝辅政。綝字子通,为人强暴,杀大司马滕胤、将军吕据、王惇等,因此权柄皆归于綝。吴主孙亮,虽然聪明,无可奈何。于是吴纲将诸葛靓至石头城,入拜孙綝。綝问其故,纲曰:“诸葛诞乃蜀汉诸葛武侯之族弟也,向事魏国;今见司马昭欺君罔上,废主弄权,欲兴师讨之,而力不及,故特来归降。诚恐无凭,专送亲子诸葛靓为质。伏望发兵相助。”綝从其请,便遣大将全怿、全端为主将,于诠为合后,朱异、唐咨为先锋,文钦为向导,起兵七万,分三队而进。吴纲回寿春报知诸葛诞。诞大喜,遂陈兵准备。
què shuō zhū gě dàn biǎo wén dào luò yáng, sī mǎ zhāo jiàn le dà nù, yù zì wǎng tǎo zhī. jiǎ chōng jiàn yuē:" zhǔ gōng chéng fù xiōng zhī jī yè, ēn dé wèi jí sì hǎi, jīn qì tiān zǐ ér qù, ruò yī zhāo yǒu biàn, huǐ zhī hé jí? bù rú zòu qǐng tài hòu jí tiān zǐ yī tóng chū zhēng, kě bǎo wú yú." zhāo xǐ yuē:" cǐ yán zhèng hé wú yì." suì rù zòu tài hòu yuē:" zhū gě dàn móu fǎn, chén yǔ wén wǔ guān liáo, jì yì tíng dāng: qǐng tài hòu tóng tiān zǐ yù jià qīn zhēng, yǐ jì xiān dì zhī yí yì." tài hòu wèi jù, zhǐ de cóng zhī. cì rì, zhāo qǐng wèi zhǔ cáo máo qǐ chéng. máo yuē:" dà jiàng jūn dū du tiān xià jūn mǎ, rèn cóng diào qiǎn, hé bì zhèn zì xíng yě?" zhāo yuē:" bù rán. xī rì wǔ zǔ zòng héng sì hǎi, wén dì míng dì yǒu bāo kuò yǔ zhòu zhī zhì, bìng tūn bā huāng zhī xīn, fán yù dà dí, bì xū zì xíng. bì xià zhèng yí zhuī pèi xiān jūn, sǎo qīng gù niè. hé zì wèi yě?" máo wèi wēi quán, zhǐ de cóng zhī. zhāo suì xià zhào, jǐn qǐ liǎng dū zhī bīng èr shí liù wàn, mìng zhèn nán jiāng jūn wáng jī wèi zhèng xiān fēng, ān dōng jiāng jūn chén qiān wèi fù xiān fēng, jiān jūn shí bāo wèi zuǒ jūn, yǎn zhōu cì shǐ zhōu tài wèi yòu jūn, bǎo hù chē jià, hào hào dàng dàng, shā bēn huái nán ér lái.
却说诸葛诞表文到洛阳,司马昭见了大怒,欲自往讨之。贾充谏曰:“主公乘父兄之基业,恩德未及四海,今弃天子而去,若一朝有变,悔之何及?不如奏请太后及天子一同出征,可保无虞。”昭喜曰:“此言正合吾意。”遂入奏太后曰:“诸葛诞谋反,臣与文武官僚,计议停当:请太后同天子御驾亲征,以继先帝之遗意。”太后畏惧,只得从之。次日,昭请魏主曹髦起程。髦曰:“大将军都督天下军马,任从调遣,何必朕自行也?”昭曰:“不然。昔日武祖纵横四海,文帝、明帝有包括宇宙之志,并吞八荒之心,凡遇大敌,必须自行。陛下正宜追配先君,扫清故孽。何自畏也?”髦畏威权,只得从之。昭遂下诏,尽起两都之兵二十六万,命镇南将军王基为正先锋,安东将军陈骞为副先锋,监军石苞为左军,兖州刺史州泰为右军,保护车驾,浩浩荡荡,杀奔淮南而来。
dōng wú xiān fēng zhū yì, yǐn bīng yíng dí. liǎng jūn duì yuán, wèi jūn zhōng wáng jī chū mǎ, zhū yì lái yíng. zhàn bù sān hé, zhū yì bài zǒu: táng zī chū mǎ, zhàn bù sān hé, yì dà bài ér zǒu. wáng jī qū bīng yǎn shā, wú bīng dà bài, tuì wǔ shí lǐ xià zhài, bào rù shòu chūn chéng zhōng. zhū gě dàn zì yǐn běn bù ruì bīng, huì hé wén qīn bìng èr zi wén yāng wén hǔ, xióng bīng shù wàn, lái dí sī mǎ zhāo. zhèng shì: fāng jiàn wú bīng ruì qì duò. yòu kàn wèi jiāng jìn bīng lái.
东吴先锋朱异,引兵迎敌。两军对圆,魏军中王基出马,朱异来迎。战不三合,朱异败走:唐咨出马,战不三合,亦大败而走。王基驱兵掩杀,吴兵大败,退五十里下寨,报入寿春城中。诸葛诞自引本部锐兵,会合文钦并二子文鸯、文虎,雄兵数万,来敌司马昭。正是:方见吴兵锐气堕。又看魏将劲兵来。
wèi zhī shèng fù rú hé, qiě kàn xià wén fēn jiě.
未知胜负如何,且看下文分解。