strong yáo yì zhòng strong
姚弋仲

yáo yì zhòng, nán ān chì tíng qiāng rén yě. qí xiān yǒu yú shì zhī miáo yì. xī xià yǔ fēng shùn shǎo zǐ yú xī róng, shì wèi qiāng zhǎng, qí hòu shāo dāng, xióng yú táo hǎn zhī jiān. dāng qī shì sūn tián yú, yú jiǔ shì sūn qiān nà, lǜ zhǒng rén nèi fù, hàn cháo jiā zhī, jiǎ guàn jūn jiāng jūn xī qiāng xiào wèi guī shùn wáng, chù zhī yú chì tíng. nà xuán sūn kē wèi wèi zhēng xī jiāng jūn suí róng xiào wèi xī qiāng dū du. kē shēng gē zhòng, shǎo ér cōng měng, yīng guǒ xióng yì. yǒng jiā zhī luàn, róng xià qiǎng fù suí zhī zhě shù wàn, zì chēng yōng zhōu cì shǐ, hù qiāng xiào wèi, fú fēng gōng. liú yào yǐ yì zhòng wèi píng xī jiāng jūn. shí hǔ fèi shí hóng zì lì, yì zhòng chēng jí bù hè, hǔ lèi zhào zhī, nǎi fù. tài níng yuán nián, bài shì zhōng zhēng xī dà jiàng jūn. shí zhī chēng zūn hào yú xiāng guó, yǐ zhòng wèi yòu chéng xiàng. shí zhī wèi liú xiǎn suǒ shì, zhòng nǎi yǔ yàn lián hé. yǒu zi sì shí èr rén, cháng jiè zhū zǐ yuē" wǒ sǐ zhī hòu, rǔ guī jìn jiā, jié jìn chén jié." nǎi shǐ shǐ jiàng jìn. jìn yǒng hé qī nián, bài zhòng shǐ chí jié liù yí dà dū dū dū jiāng huái zhū jūn shì yí tóng sān sī dà chán yú, fēng gāo líng jùn gōng. bā nián hōng, shí nián qī shí sān. hòu zhòng shī jiù wèi fú shēng suǒ de, shēng yǐ wáng lǐ zàng zhī yú tiān shuǐ. cháng chēng zūn hào zhuī shì jǐng yuán huáng dì, miào hào shǐ zǔ, líng yuē gāo líng.
姚弋仲，南安赤亭羌人也。其先有虞氏之苗裔。昔夏禹封舜少子于西戎，世为羌长，其后烧当，雄于洮、罕之间。当七世孙填虞，虞九世孙迁那，率种人内附，汉朝嘉之，假冠军将军西羌校尉、归顺王，处之于赤亭。那玄孙柯为魏征西将军、绥戎校尉、西羌都督。柯生戈仲，少而聪猛，英果雄毅。永嘉之乱，戎夏襁负随之者数万，自称雍州刺史，护羌校尉，扶风公。刘曜以弋仲为平西将军。石虎废石弘自立，弋仲称疾不贺，虎累召之，乃赴。太宁元年，拜侍中征西大将军。石祗称尊号于襄国，以仲为右丞相。石祗为刘显所弑，仲乃与燕连和。有子四十二人，常诫诸子曰；“我死之后，汝归晋家，竭尽臣节。”乃使使降晋。晋永和七年，拜仲使持节六夷大都督、督江淮诸军事、仪同三司、大单于，封高陵郡公。八年薨，时年七十三。后仲尸柩为苻生所得，生以王礼葬之于天水。苌称尊号追谥景元皇帝，庙号始祖，陵曰高陵。

strong yáo xiāng strong
姚襄

yáo xiāng zì jǐng guó, gē zhòng dì wǔ zǐ, xióng wǔ duō cái yì, néng míng chá, shàn fǔ nà, shì mín ài jìng zhī, xián qǐng wèi sì. zhòng yǐ xiāng fēi dí, bù xǔ. shí zhī jiàn hào, yǐ xiāng wèi shǐ chí jié piào qí jiāng jūn hù wū wán xiào wèi. jìn qiǎn shǐ bài xiāng chí jié píng běi jiāng jūn bīng zhōu cì shǐ jí qiū xiàn gōng. gē zhòng hōng, lǜ hù bā wàn, nán zhì xíng yáng. jìn chù xiāng yú qiáo chéng. qiǎn wǔ dì wèi rèn, dān qí dù huái, jiàn yù zhōu cì shǐ xiè shàng, yī miàn jiāo kuǎn, biàn ruò píng shēng. yáng zhōu cì shǐ yīn hào dàn qí wēi míng, qiǎn xiè wàn tǎo, xiāng nì jī pò zhī, gǔ xíng jì huái, tún yú xū yí. cháo tíng dà zhèn, xiāng fāng guǐ yǐn běi, zì chēng dà jiàng jūn dà chán yú, jù xǔ chāng. zì xǔ suì gōng luò yáng, yú yuè bù kè. jìn zhēng xī dà jiàng jūn huán wēn, zì jiāng líng fá xiāng, wēn zhì yī shuǐ, xiāng chè wéi zhī, wèi wēn suǒ bài. xiāng bēn hái luò yáng, lǜ shù qiān qí bēn yú běi shān, bǎi xìng suí xiāng zhě sì qiān yú hù. xiāng xún cóng běi shān, jiāng tú guān zhōng, jìn tún xìng chéng, qiǎn fǔ guó jiāng jūn yáo lán lüè dì fū chéng, fú shēng qiǎn fú fēi lóng jù zhàn, lǜ zhòng xī yǐn, yǔ fú jiān zhàn yú sān yuán, wèi jiān suǒ shā. shí nián èr shí qī, cháng jiàn zūn hào, zhuī shì wèi wǔ wáng.
姚襄字景国，戈仲第五子，雄武多才艺，能明察，善抚纳，士民爱敬之，咸请为嗣。仲以襄非嫡，不许。石祗僭号，以襄为使持节骠骑将军、护乌丸校尉。晋遣使拜襄持节平北将军、并州刺史、即丘县公。戈仲薨，率户八万，南至荥阳。晋处襄于谯城。遣五弟为任，单骑渡淮，见豫州刺史谢尚，一面交款，便若平生。扬州刺史殷浩惮其威名，遣谢万讨，襄逆击破之，鼓行济淮，屯于盱眙。朝廷大震，襄方轨引北，自称大将军、大单于，据许昌。自许遂攻洛阳，逾月不克。晋征西大将军桓温，自江陵伐襄，温至伊水，襄彻围之，为温所败。襄奔还洛阳，率数千骑奔于北山，百姓随襄者四千余户。襄寻从北山，将图关中，进屯杏城，遣辅国将军姚兰略地鄜城，苻生遣苻飞龙拒战，率众西引，与苻坚战于三原，为坚所杀。时年二十七，苌僭尊号，追谥魏武王。

strong yáo cháng strong
姚苌

yáo cháng zì zi mào, gē zhòng zhī dì èr shí sì zǐ, shǎo cōng zhé, duō quán lüè, bù xiū háng yè. xiōng xiāng wèi fú jiān suǒ shā, cháng lǜ zhū dì jiàng yú fú shēng. jiān yǐ cháng wèi yáng wǔ jiàng jūn bù bīng xiào wèi. lù chuān zhī zhàn, lèi yǒu shū gōng, qiān zuǒ wèi jiāng jūn, lèi shòu yōu zhōu cì shǐ. fú jiān fá jìn, yǐ cháng wèi lóng xiāng jiāng jūn, dū yì liáng èr zhōu zhū jūn shì. wèi cháng yuē:" zhèn běn yǐ lóng xiāng jiàn yè, lóng xiāng zhī hào, wèi zēng jiǎ rén. jīn tè yǐ xiāng shòu. shān nán zhī shì, yī yǐ wěi qīng." jiān zuǒ jiāng jūn dòu chōng jìn yuē:" wáng zhě wú xì yán, cǐ jiāng bù xiáng zhī zhēng yě." jiān mò rán. bái què yuán nián, mù róng hóng qǐ bīng pàn jiān, jiān qiǎn zi ruì tǎo zhī, yǐ cháng wèi sī mǎ. jì ér wèi hóng suǒ bài, ruì sǐ zhī. cháng qiǎn cān jūn jiāng xié xiè zuì, jiān nù shā zhī. cháng jù, bēn yú wèi běi, guī zhě wǔ wàn yú jiā, xián tuī cháng wèi méng zhǔ, zì chēng dà jiàng jūn dà chán yú wàn nián qín wáng. dà shè gǎi yuán, chēng zhì xíng shì. èr nián liù yuè, mù róng chōng rù cháng ān, sī lì cuī yì shàng shū zhào qiān děng shù bǎi rén lái bēn. cháng wén fú jiān zài wǔ jiāng shān, qiǎn xiāo qí wú zhōng lǜ qí wéi zhī, cháng zì gù xiàn rú xīn píng, wú zhōng zhí jiān sòng zhī. cháng jiāng qiú chán dài, jiān bù xǔ. mù róng chōng qiǎn chē qí dà jiàng jūn shàng shū lìng gāo gài lái zhàn yú xīn píng, dà pò zhī, gài lǜ huī xià shù qiān rén lái jiàng.
姚苌字子茂，戈仲之第二十四子，少聪哲，多权略，不修行业。兄襄为苻坚所杀，苌率诸弟降于苻生。坚以苌为扬武将军、步兵校尉。潞川之战，累有殊功，迁左卫将军，累授幽州刺史。苻坚伐晋，以苌为龙骧将军，督益、梁二州诸军事。谓苌曰：“朕本以龙骧建业，龙骧之号，未曾假人。今特以相授。山南之事，一以委卿。”坚左将军窦冲进曰：“王者无戏言，此将不祥之征也。”坚默然。白雀元年，慕容泓起兵叛坚，坚遣子睿讨之，以苌为司马。既而为泓所败，睿死之。苌遣参军姜协谢罪，坚怒杀之。苌惧，奔于渭北，归者五万余家，咸推苌为盟主，自称大将军、大单于、万年秦王。大赦改元，称制行事。二年六月，慕容冲入长安，司隶崔翼、尚书赵迁等数百人来奔。苌闻苻坚在五将山，遣骁骑吴忠率骑围之，苌自故县如新平，吴忠执坚送之。苌将求禅代，坚不许。慕容冲遣车骑大将军尚书令高盖来战于新平，大破之，盖率麾下数千人来降。

jiàn chū yuán nián, jiàn jí huáng dì wèi yú cháng ān, dà shè gǎi nián, guó hào dà qín, gǎi cháng ān wèi cháng ān. zhuī zūn kǎo yì zhòng wèi jǐng yuán huáng dì, bǐ yuē dé huáng hòu. zi xìng wèi huáng tài zǐ. qiū qī yuè, cháng rú ān dìng. èr nián, xǐ qín zhōu sān wàn hù yú ān dìng. bā yuè, yǐ tài zǐ xìng zhèn cháng ān. sì nián shí yuè, lì shè jì yú cháng ān. liù nián, dà bài fú dēng yú cháng ān. qī nián sān yuè, cháng qǐn jí, qiǎn zhèn dōng yáo xīn dé shǒu cháng ān, zhào tài zǐ xìng yì xíng zài suǒ. bā nián shí yuè, cháng rú cháng ān, zhì yú xīn zhī bǎo, jí dǔ, yú jí ér jìn. shí èr yuè, zhì cháng ān, zhào tài wèi yáo pú yè yǐn wěi děng shòu yí zhào fǔ zhèng. cháng yuē:" wú qì lì zhuǎn wēi, jiāng bù néng fù lín tiān xià, qīng děng shàn xiāng wú zi." wèi xìng yuē:" yǒu huǐ cǐ zhū rén zhě, shèn wù shòu zhī. fǔ gǔ ròu yǐ rén, jiē dà chén yǐ lǐ, dài wù yǐ xìn, yù mín yǐ ēn, sì zhě jì bèi, wú wú hèn yǐ." gēng zǐ, hōng yú yǒng ān gōng, nián liù shí sì. shì wǔ zhāo huáng dì, zàng yuán líng, miào hào tài zǔ.
建初元年，僭即皇帝位于长安，大赦改年，国号大秦，改长安为常安。追尊考弋仲为景元皇帝，妣曰德皇后。子兴为皇太子。秋七月，苌如安定。二年，徙秦州三万户于安定。八月，以太子兴镇长安。四年十月，立社稷于长安。六年，大败苻登于长安。七年三月，苌寝疾，遣镇东姚欣德守长安，召太子兴诣行在所。八年十月，苌如长安，至于新支堡，疾笃，舆疾而进。十二月，至长安，召太尉姚、仆射尹纬等受遗诏辅政。苌曰：“吾气力转微，将不能复临天下，卿等善相吾子。”谓兴曰：“有毁此诸人者，慎勿受之。抚骨肉以仁，接大臣以礼，待物以信，遇民以恩，四者既备，吾无恨矣。”庚子，薨于永安宫，年六十四。谥武昭皇帝，葬原陵，庙号太祖。

strong yáo xìng strong
姚兴

yáo xìng zì zi lüè, cháng zhī shǎo zǐ. cháng hōng, mì bù fā sāng. huáng chū yuán nián, nǎi fā sāng xíng fú, jí wèi yú huái lǐ, dà shè gǎi yuán. qī yuè, rú jīng yáng, yǔ fú dēng zhàn yú shān nán. xǐ yīn mì sān wàn hù yú cháng ān. èr nián, yǐ shū fù xù wèi jìn wáng, zhēng xī jiāng jūn shuò dé wèi lǒng xī wáng, dì chóng wèi qí gōng, xiǎn wèi cháng shān gōng. sān nián, yǐ xù wèi bìng yì èr zhōu mù, zhèn pú bǎn. sì nián èr yuè, qiǎn qí gōng chóng fá luò yáng. hóng shǐ yuán nián jiǔ yuè, dà shè gǎi yuán. dōng shí yuè, kè luò yáng, yǐ dōng píng gōng shào wèi dū du shān dōng zhū jūn shì yù zhōu mù, zhèn luò yáng. sì nián wǔ yuè, qiǎn dà jiàng jūn lǒng xī wáng shuò dé lǜ bù qí liù wàn fá lǚ lóng yú liáng zhōu. xiān shì, tǔ fān nù shàn jù xī píng, jǔ qú méng xùn jù zhāng yè, lǐ gǎo jù dūn huáng, gè zhì fāng yù gòng xiāng qīn fá. shuò dé cóng jīn chéng jì hé, zhí qù guǎng wǔ, jìng cāng sōng zhì lóng chéng xià. lóng qiǎn dì fǔ guó chāo lóng xiāng miǎo děng lǜ zhòng jù shuò dé, shuò dé dà pò zhī, shēng qín miǎo. nù shàn méng xùn lǐ gǎo děng gè xiū biǎo fèng xiàn. jiǔ yuè, lóng fèng biǎo qǐng xiáng, xìng dá bào jiā měi, yǐ lóng wèi zhèn xī jiāng jūn liáng zhōu cì shǐ jiàn kāng gōng. shí yī yuè, jīu mó luó shí zhì cháng ān. qī nián zhēng yuè, xìng rú xiāo yáo yuán, yǐn zhū shā mén tīng shén shuō fó jīng. jiǔ nián, yǐ tài zǐ hóng lù shàng shū shì. yàn wáng mù róng chāo qiǎn shǐ chēng fān. shí nián, yǔ wèi tōng hé, gòng mǎ qiān pǐ. shí yī nián, shǔ qiáo zòng qiǎn shǐ chēng fān. shí liù nián wǔ yuè, xìng qǐn jí yú nèi, tài zǐ hóng yǐ bīng tún dōng huá mén, shì jí yú zī yì táng. shàng shū guǎng píng gōng bì qián móu wèi luàn, zhāo jí shù qiān rén, chí bīng yú dì, xìng jí sǔn, shēng qián diàn, bǎi guān xián huì. zhēng lǔ liú qiāng qì yuē:" bì xià qǐn jí shù xún, nài hé hū yǒu sī shì." xìng yuē:" zhèn guò tíng wú xùn, shǐ zhū zǐ bù mù, kuì yú sì hǎi". xìng yǐ bì wén wǔ jiān cái, wèi rěn zhì fǎ, miǎn qí shàng shū lìng, yǐ gōng jiù dì. shí qī nián shí èr yuè, xìng jí zhòng, guǎng píng gōng bì gào bìng bù cháo, jí bīng yú dì. xìng nù, nǎi shōu bì qiú zhī. shí èr yuè, xìng jí shén, qiǎn shōu guǎng píng gōng bì dì zhōng jiǎ zhàng, nà zhī wǔ kù. yú shì bì dǎng lǜ jiǎ shì gōng duān mén, diàn zhōng shàng jiàng jūn liǎn màn gāo lè bīng jù zhàn, bù dé rù, suì shāo duān mén. xìng lì jí lín qián diàn, cì bì sǐ. dīng wèi, hōng yú diàn. nián wǔ shí sān. shì wén huán huáng dì, miào hào gāo zǔ, mù yuē ǒu líng.
姚兴字子略，苌之少子。苌薨，秘不发丧。皇初元年，乃发丧行服，即位于槐里，大赦改元。七月，如泾阳，与苻登战于山南。徙阴密三万户于长安。二年，以叔父绪为晋王，征西将军硕德为陇西王，弟崇为齐公，显为常山公。三年，以绪为并、翼二州牧，镇蒲坂。四年二月，遣齐公崇伐洛阳。弘始元年九月，大赦改元。冬十月，克洛阳，以东平公绍为都督山东诸军事、豫州牧，镇洛阳。四年五月，遣大将军陇西王硕德率步骑六万伐吕隆于凉州。先是，吐藩傉擅据西平，沮渠蒙逊据张掖，李暠据敦煌，各制方域共相侵伐。硕德从金城济河，直趣广武，迳苍松至隆城下。隆遣弟辅国超、龙骧邈等率众拒硕德，硕德大破之，生擒邈。傉擅、蒙逊、李暠等各修表奉献。九月，隆奉表请降，兴答报嘉美，以隆为镇西将军、凉州刺史、建康公。十一月，鸠摩罗什至长安。七年正月，兴如逍遥园，引诸沙门听什说佛经。九年，以太子泓录尚书事。燕王慕容超遣使称藩。十年，与魏通和，贡马千匹。十一年，蜀谯纵遣使称藩。十六年五月，兴寝疾于内，太子泓以兵屯东华门，侍疾于谘议堂。尚书广平公弼潜谋为乱，招集数千人，持兵于第，兴疾损，升前殿，百官咸会。征虏刘羌泣曰：“陛下寝疾数旬，奈何忽有斯事。”兴曰：“朕过庭无训，使诸子不穆，愧于四海”。兴以弼文武兼才，未忍致法，免其尚书令，以公就第。十七年十二月，兴疾重，广平公弼告病不朝，集兵于第。兴怒，乃收弼囚之。十二月，兴疾甚，遣收广平公弼第中甲杖，纳之武库。于是弼党率甲士攻端门，殿中上将军敛曼高勒兵拒战，不得入，遂烧端门。兴力疾临前殿，赐弼死。丁未，薨于殿。年五十三。谥文桓皇帝，庙号高祖，墓曰偶陵。

strong yáo hóng strong
姚泓

yáo hóng zì yuán zǐ, xìng zhǎng zǐ yě. xiào yǒu kuān hé, ér wú jīng shì zhī yòng, yòu duō jí bìng. xìng jiāng yǐ wéi sì ér yí yān, jiǔ zhī, nǎi lì wèi tài zǐ. hóng cháng shòu jīng bó shì chún yú qí, qí bìng, hóng qīn shěng jí, bài yú chuáng xià. zì shì gōng hóu jiàn shī fū, jiē bài yān. xìng rú píng liáng, liú hóng zǒng hòu shì, féng yì rén liú jué jù zhòng jù wàn nián yǐ pàn, hóng qiǎn zhèn jūn péng bái láng lǜ dōng gōng jìn bīng tǎo zhī, zhǎn jué, shè qí yú dǎng.
姚泓字元子，兴长子也。孝友宽和，而无经世之用，又多疾病。兴将以为嗣而疑焉，久之，乃立为太子。泓尝受经博士淳于岐，岐病，泓亲省疾，拜于床下。自是公侯见师傅，皆拜焉。兴如平凉，留泓总后事，冯翊人刘厥聚众据万年以叛，泓遣镇军彭白狼率东宫禁兵讨之，斩厥，赦其余党。

xìng hōng, hóng jí wèi, dà shè, gǎi yuán wèi yǒng hé yuán nián, lú yú zī yì táng. jì zàng, nǎi qīn shù zhèng, nèi wài bǎi liáo, zēng wèi yī jí. lìng wén wǔ gè jǐn zhí yán, wù yǒu suǒ huì. chóu chí gōng yáng shèng gōng xiàn qí shān, suì bī qín chuān, hóng qiǎn yáo píng jiù zhī. shèng yǐn tuì, yáo sōng yǔ píng zhuī shèng, jí yú zhú lǐng, yáo zàn lǜ lǒng xī tài shǒu yáo qín dū lüè yáng tài shǒu wáng huàn yǐ jìn bīng fù zhī. zàn wèi shèng suǒ bài, qín dū wáng huàn jiē zhàn sǐ. zàn zhì qín zhōu, tuì huán chóu chí. xiān shì, tiān shuǐ jì xiàn shí gǔ míng, shēng wén shù bǎi lǐ, yě jī jiē gòu. qín zhōu dì zhèn zhě sān shí èr, yīn yīn yǒu shēng zhě bā, shān bēng shě huài, xián yǐ wéi bù xiáng. jí sōng jiāng chū, qún liáo gù jiàn, bù tīng. shí zhě yǐ wéi: qín zhōu hóng zhī gù xiāng, jiāng miè zhī zhēng yě. hè lián bó bó gōng xiàn yīn mì, zhí qín zhōu cì shǐ yáo jūn dōu, kēng jiàng shì wǔ qiān yú rén, jìn bīng qīn yōng, suì jù chāo lüè fū chéng. yáo shào jí zhēng lǔ yǐn zhāo zhèn jūn yáo qià děng lǜ bù qí wǔ wàn tǎo zhī, zhàn yú mǎ ān bǎn, bó bó bīng bài, zǒu hái qín. ér jìn xiāng liú yù zǒng dà jūn fá hóng, cì yú péng chéng, qiǎn tán dào jì wáng zhèn è rù zì huái féi, gōng qī qiū xiàng chéng. shěn lín zi zì biàn rù hé, gōng cāng yuán. hóng jiāng wáng gǒu shēng yǐ qī qiū jiàng zhèn è. xú zhōu cì shǐ yáo zhǎng yǐ xiàng chéng jiàng dào jì. jìn shī suì rù yǐng kǒu, suǒ zhì duō xiáng fú. yáo shào wén jìn shī zhī zhì yě, chí hái cháng ān, yán yú hóng yuē:" jìn shī yǐ guò xǔ chāng yù zhōu, ān dìng gū yuǎn, zú nán jiù wèi. yí qiān zhū zhèn hù, nèi shí jīng jī, kě dé jīng bīng shí wàn, zú yǐ héng xíng tiān xià. jiǎ shǐ èr kòu jiāo qīn, wú néng wéi yě. rú qí bù ěr, jìn qīn yù zhōu, bó bó kòu ān dìng zhě, jiāng ruò zhī hé?" lì bù láng yì héng yòu yǐ qí gōng yáo huī yǒu zhōng xūn yú guó jiā, wèi yǒu shū shǎng, jīn zhì zhī sǐ dì, ān dìng rén rén zì wēi kǒng, bì shēng biàn, yí zhēng hái cháo tíng, yǐ wèi qí xīn." hóng bìng bù cóng, jìn shī zhì chéng gāo, zhēng nán yáo guāng shí zhèn luò yáng, bù jiàng zhào xuán shuō guāng yuē:" jīn kòu bī yǐ shēn, bǎi xìng hài jù, zhòng guǎ shì shū, nán yǐ yìng dí. yí shè zhū shù bīng shì, gù shǒu jīn yōng, yǐ dài jīng shī zhī yuán. bù kě chū zhàn, rú zhàn bù jié, dà shì qù yǐ. jīn yōng jì gù, shī wú sǔn bài, wú kòu zhōng bù gǎn yuè jīn yōng ér xī, kùn zhī yú jiān chéng zhī xià, kě yǐ zuò zhì qí bì." guāng yòng yáo yǔ yán huī zhī zèn, zú qiǎn xuán chū zhàn, huì yáng chéng chéng gāo xíng yáng hǔ láo zhū chéng, xī jiē jiàng yú dào jì. xuán zhàn bài, sǐ yú bǎi gǔ. dào jì jìn zhì luò yáng, guāng jù chū jiàng.
兴薨，泓即位，大赦，改元为永和元年，庐于谘议堂。既葬，乃亲庶政，内外百寮，增位一级。令文武各尽直言，勿有所讳。仇池公杨盛攻陷祁山，遂逼秦川，泓遣姚平救之。盛引退，姚嵩与平追盛，及于竹领，姚讃率陇西太守姚秦都、略阳太守王焕以禁兵赴之。讃为盛所败，秦都、王焕皆战死。讃至秦州，退还仇池。先是，天水冀县石鼓鸣，声闻数百里，野鸡皆雊。秦州地震者三十二，殷殷有声者八，山崩舍坏，咸以为不祥。及嵩将出，群僚固谏，不听。识者以为：秦州泓之故乡，将灭之征也。赫连勃勃攻陷阴密，执秦州刺史姚军都，坑将士五千余人，进兵侵雍，遂据抄掠鄜城。姚绍及征虏尹昭、镇军姚洽等率步骑五万讨之，战于马鞍坂，勃勃兵败，走还秦。而晋相刘裕总大军伐泓，次于彭城，遣檀道济、王镇恶入自淮肥，攻漆丘、项城。沈林子自汴入河，攻仓垣。泓将王苟生以漆丘降镇恶。徐州刺史姚掌以项城降道济。晋师遂入颍口，所至多降服。姚绍闻晋师之至也，驰还长安，言于泓曰：“晋师已过许昌、豫州，安定孤远，卒难救卫。宜迁诸镇户，内实京畿，可得精兵十万，足以横行天下。假使二寇交侵，无能为也。如其不尔，晋侵豫州，勃勃寇安定者，将若之何？“吏部郎懿横又以齐公姚恢有忠勋于国家，未有殊赏，今致之死地，安定人人自危恐，必生变，宜征还朝廷，以慰其心。”泓并不从，晋师至成皋，征南姚洸时镇洛阳，部将赵玄说洸曰：“今寇逼已深，百姓骇惧，众寡势殊，难以应敌。宜摄诸戍兵士，固守金墉，以待京师之援。不可出战，如战不捷，大事去矣。金墉既固，师无损败，吴寇终不敢越金墉而西，困之于坚城之下，可以坐制其弊。”洸用姚禹、阎恢之谮，卒遣玄出战，会阳城、成皋、荥阳、虎牢诸城，悉皆降于道济。玄战败，死于百谷。道济进至洛阳，洸惧出降。

hóng mǔ dì yì xiǎn báo, yòng qí sī mǎ sūn chàng móu, yù xí cháng ān, zhū yáo shào, fèi hóng ér zì lì. suì jǔ bīng jiàn hào, chuán xí zhōu jùn, shí zhēng běi yáo huī shuō lǜ ān dìng zhèn hù sān wàn bā qiān fén shāo shì yǔ, yǐ chē wèi fāng zhèn, zì běi yōng zhōu qū cháng ān, zì chēng dà dū dū jiàn yì dà jiàng jūn, yí xí yù chú jūn cè zhī è, jūn shì shén shèng. hóng jiàn nèi wài lí pàn, jìn shī jiàn bī, suì dàn cháo qún chén yú qián diàn, qī rán liú tì, qún chén jiē qì. yáo shào lǜ qīng qí xiān fù nàn, yáo yán zàn yì lǜ zhū jūn hái cháng ān, suì jī shā huī jí qí sān zi. hóng nǎi jìn shào tài zǎi dà jiàng jūn dà dū dū zhōng wài zhū jūn shì, jiǎ huáng yuè, gǎi fēng lǔ gōng. lǜ wǔ wèi yáo luán děng jù jìn shī yú tóng guān, dào jì gù lěi bù zhàn, shào qiǎn zuǒ zhǎng shǐ yáo qià děng tún yú hé běi, yù jué dào jì zū shū, wèi shěn lín zi suǒ bài, zhòng jiē méi yān. shào fèn huì fā bìng, ǒu xuè ér sǐ. hóng qiǎn shǐ qǐ shī yú wèi, wèi qiǎn sī tú nán píng gōng bá, bá děng jìn jù hé nèi, wèi hóng shēng yuán. liú yù cì yú shǎn chéng, hóng shǐ yáo yù lǜ bù qí bā qiān jù zhī, hóng gōng jiāng dà zhòng jì fā. yù wèi shěn tián zǐ suǒ bài, hóng tuì cì yú bà shàng, yáo zàn jù jìn shī yú guān xī, yáo nán tún yú xìng chéng. shí dà lín yǔ, wèi shuǐ xùn yì, wáng zhèn è shuǐ lù jiān jìn, zhuī jí yáo nán. hóng zì bà shàng hái jūn, cì yú shí qiáo yǐ yuán zhī. jìn shī jìn jù zhèng chéng, hóng shǐ yáo yù shàng shū páng tǒng tún bīng gōng zhōng, yáo xǐ tún yú fēng xī, shàng shū yáo bái guā xǐ sì jūn zá hù rù cháng ān, yáo pī shǒu wèi qiáo, hú yì dù tún shí jī, yáo zàn tún bà dōng, hóng jūn yú xiāo yáo yuán. zhèn è jiā wèi jìn bīng, pò yáo pī yú wèi qiáo, hóng zì fù zhī, bī shuǐ dì xiá, yīn pī zhī bài, suì xiāng jiàn ér tuì. yáo chén yáo liè yáo bǎo děng jiē sǐ yú zhèn. hóng dān mǎ hái gōng, zhèn è rù zì píng shuò mén, hóng yǔ yáo yù shù bǎi qí chū bēn yú shí qiáo. zàn wén hóng bài, zhào jiàng shì gào zhī, jiē yǐ gē jī dì, rǎng mèi dà kū. hú yì dù qì zhòng bēn jìn. zàn yè lǜ zhū jūn huì hóng yú shí qiáo, jìn shī yǐ gù zhū mén, zàn jūn bù dé rù, zhòng jiē jīng sàn. hóng jì wú suǒ chū, móu yù jiàng jìn, qí zi fú niàn nián shí èr, wèi hóng yuē:" bì xià jīn suī jiàng jìn, liú yù dài rén wú lǐ, zhōng bì bù quán. yuàn zì wǒ jué." wǔ rán bù dá, suì dēng gōng qiáng zì tóu ér sǐ. píng yuán gōng pú bīng zhōu cì shǐ yǐn zhāo, yǐ pú bǎn jiàng jìn. dōng píng gōng zàn lǜ zōng shì zǐ dì bǎi yú rén yì jiàng yú yù, yù jǐn shā zhī. jiǔ yuè, yù zhì cháng ān, sòng hóng yú jiàn kāng shì ér lù zhī, shí nián sān shí. jiàn kāng bǎi lǐ zhī nèi, cǎo mù jiāo sǐ.
泓母弟懿险薄，用其司马孙畅谋，欲袭长安，诛姚绍，废泓而自立。遂举兵僭号，传檄州郡，时征北姚恢说率安定镇户三万八千焚烧室宇，以车为方阵，自北雍州趋长安，自称大都督、建义大将军，移檄欲除君侧之恶，军势甚盛。泓见内外离叛，晋师渐逼，岁旦朝群臣于前殿，凄然流涕，群臣皆泣。姚绍率轻骑先赴难，姚讠赞亦率诸军还长安，遂击杀恢及其三子。泓乃进绍太宰、大将军、大都督、中外诸军事，假黄钺，改封鲁公。率武卫姚鸾等距晋师于潼关，道济固垒不战，绍遣左长史姚洽等屯于河北，欲绝道济租输，为沈林子所败，众皆没焉。绍忿恚发病，呕血而死。泓遣使乞师于魏，魏遣司徒南平公拔，拔等进据河内，为泓声援。刘裕次于陕城，泓使姚裕率步骑八千距之，泓躬将大众继发。裕为沈田子所败，泓退次于灞上，姚讃距晋师于关西，姚难屯于杏城。时大霖雨，渭水汛溢，王镇恶水陆兼进，追及姚难。泓自灞上还军，次于石桥以援之。晋师进据郑城，泓使姚裕、尚书庞统屯兵宫中，姚洗屯于沣西，尚书姚白瓜徙四军杂户入长安，姚丕守渭桥，胡翼度屯石积，姚赞屯灞东，泓军于逍遥园。镇恶夹渭进兵，破姚丕于渭桥，泓自赴之，逼水地狭，因丕之败，遂相见而退。姚谌、姚烈、姚宝等皆死于阵。泓单马还宫，镇恶入自平朔门，泓与姚裕数百骑出奔于石桥。讃闻泓败，召将士告之，皆以戈击地，攘袂大哭。胡翼度弃众奔晋。讃夜率诸军会泓于石桥，晋师已固诸门，讃军不得入，众皆惊散。泓计无所出，谋欲降晋，其子佛念年十二，谓泓曰：“陛下今虽降晋，刘裕待人无礼，终必不全。愿自我决。”怃然不答，遂登宫墙自投而死。平原公璞、并州刺史尹昭，以蒲坂降晋。东平公讃率宗室子弟百余人亦降于裕，裕尽杀之。九月，裕至长安，送泓于建康市而戮之，时年三十。建康百里之内，草木焦死。

zì yáo cháng bái què yuán nián suì zài jiǎ shēn zhì yú shì suì zài bǐng chén, sān shí yǒu sān suì.
自姚苌白雀元年岁在甲申至于是岁在丙辰，三十有三岁。