gài zuò zhě zì xù, qí liú chū yú zhōng gǔ hū? qū yuán lí sāo jīng, qí shǒu zhāng shàng chén shì zú, xià liè zǔ kǎo xiān shù jué shēng, cì xiǎn míng zì. zì xù fā jī, shí jī yú cǐ. jiàng jí sī mǎ xiàng rú, shǐ yǐ zì xù wèi chuán. rán qí suǒ xù zhě, dàn jì zì shǎo jí zhǎng, lì shēn xíng shì ér yǐ. dǎi yú zǔ xiān suǒ chū, zé miè ěr wú wén. zhì mǎ qiān yòu zhēng sān lǘ zhī gù shì, fàng wén yuán zhī jìn zuò, mó kǎi èr jiā, lēi chéng yī juàn. yú shì yáng xióng zūn qí jiù zhé, bān gù zhuó qí yú bō, zì xù zhī piān, shí fán yú dài. suī shǔ cí yǒu yì, ér zī tǐ wú yì.
盖作者自叙,其流出于中古乎?屈原《离骚经》,其首章上陈氏族,下列祖考;先述厥生,次显名字。自叙发迹,实基于此。降及司马相如,始以自叙为传。然其所叙者,但记自少及长,立身行事而已。逮于祖先所出,则蔑尔无闻。至马迁又征三闾之故事,放文园之近作,模楷二家,勒成一卷。于是扬雄遵其旧辙,班固酌其余波,自叙之篇,实烦于代。虽属辞有异,而兹体无易。
xún mǎ qiān shǐ jì, shàng zì xuān yuán, xià qióng hàn wǔ, jiāng yǔ xiū kuò, dào lù mián cháng. gù qí zì xù, shǐ yú shì chū zhòng lí, zhōng yú shēn wéi tài shǐ. suī shàng xià chí chěng, zhōng bù yuè shǐ jì zhī nián. bān gù hàn shū, zhǐ xù xī jīng èr bǎi nián shì ěr. qí zì xù yě, zé yuǎn zhēng lìng yǐn, qǐ chǔ wén wáng zhī shì jìn lù bīn xì, dāng hàn míng dì zhī cháo. bāo kuò suǒ jí, yú yú běn shū yuǎn yǐ. ér hòu lái xù chuán, fēi zhǐ yī jiā, jìng xué mèng jiān, cóng fēng ér mí. shī yú jiā dié, yóu huò kě tōng, liè yú guó shǐ, duō jiàn qí shī zhě yǐ.
寻马迁《史记》,上自轩辕,下穷汉武,疆宇修阔,道路绵长。故其自叙,始于氏出重黎,终于身为太史。虽上下驰骋,终不越《史记》之年。班固《汉书》,止叙西京二百年事耳。其自叙也,则远征令尹,起楚文王之世;近录《宾戏》,当汉明帝之朝。包括所及,逾于本书远矣。而后来叙传,非止一家,竞学孟坚,从风而靡。施于家谍,犹或可通,列于国史,多见其失者矣。
rán zì xù zhī wèi yì yě, gǒu néng yǐn jǐ zhī duǎn, chēng qí suǒ zhǎng, sī yán bù miù, jí wéi shí lù. ér xiàng rú zì xù, nǎi jì qí kè yóu lín qióng, qiè qī zhuō shì, yǐ chūn qiū suǒ huì, chí wèi měi tán. suī shì huò fēi xū, ér lǐ wú kě qǔ. zài zhī yú chuán, bù qí kuì hū! yòu wáng chōng lùn héng zhī zì jì yě, shù qí fù zǔ bù xiào, wèi zhōu lǘ suǒ bǐ, ér jǐ dá yǐ gǔ wán shùn shén, gǔn è yǔ shèng. fū zì xù ér yán jiā shì, gù dāng yǐ yáng míng xiǎn qīn wéi zhǔ, gǒu wú qí rén, quē zhī kě yě. zhì ruò shèng jīn yú jǐ, ér hòu rǔ qí xiān, cǐ hé yì zhèng fù rǎng yáng, xué zǐ míng mǔ? bì zé yǐ míng jiào, shí sān qiān zhī zuì rén yě.
然自叙之为义也,苟能隐己之短,称其所长,斯言不谬,即为实录。而相如《自序》,乃记其客游临邛,窃妻卓氏,以《春秋》所讳,持为美谈。虽事或非虚,而理无可取。载之于传,不其愧乎!又王充《论衡》之《自纪》也,述其父祖不肖,为州闾所鄙,而己答以瞽顽舜神,鲧恶禹圣。夫自叙而言家世,固当以扬名显亲为主,苟无其人,阙之可也。至若盛矜于己,而厚辱其先,此何异证父攘羊,学子名母?必责以名教,实三千之罪人也。
fū zì méi zì xuàn, shì nǚ zhī chǒu xíng. rán zé rén mò wǒ zhī, jūn zǐ bù chǐ. àn kǒng shì lún yǔ yǒu yún:" shí shì zhī yì, bì yǒu zhōng xìn,"" bù rú mǒu zhī hào xué yě." yòu yuē:" wú rì sān xǐng wú shēn, wéi rén móu ér bù zhōng hū? yǔ péng yǒu jiāo ér bù xìn hū?" yòu yuē:" wén wáng jì méi, wén bù zài zī hū?" yòu yuē:" wú zhī xiān yǒu cháng cóng shì yú sī yǐ." zé shèng dá zhī lì yán yě, shí yì yáng lù jǐ cái, huò tuō fěng yǐ jiàn qí qíng, huò xuǎn cí yǐ xiǎn qí jī, zhōng bù xū héng zì fá, rǎng mèi gōng yán. qiě mìng zhū mén rén" gè yán ěr zhì", yóu yě bù ràng, jiàn chī wú lǐ. lì guān yáng xióng yǐ jiàng, qí zì xù yě, shǐ yǐ kuā shàng wèi zōng. zhì wèi wén dì fù xuán méi táo gě hóng zhī tú, zé yòu yú yú cǐ zhě yǐ. hé zé? shēn jiān zì shàn, xíng yǒu wēi néng, jiē pōu xī jù yán, yī èr bì zài. qǐ suǒ wèi xiàn zhāng qián shèng, qiān yǐ zì mù zhě yú?
夫自媒自衒,士女之丑行。然则人莫我知,君子不耻。案孔氏《论语》有云:“十室之邑,必有忠信,”“不如某之好学也。”又曰:“吾日三省吾身,为人谋而不忠乎?与朋友交而不信乎?”又曰:“文王既没,文不在兹乎?”又曰:“吾之先友尝从事于斯矣。”则圣达之立言也,时亦扬露己才,或托讽以见其情,或选辞以显其迹,终不盱衡自伐,攘袂公言。且命诸门人“各言尔志”,由也不让,见嗤无礼。历观扬雄已降,其自叙也,始以夸尚为宗。至魏文帝、傅玄、梅陶、葛洪之徒,则又逾于此者矣。何则?身兼自善,行有微能,皆剖析具言,一二必载。岂所谓宪章前圣,谦以自牧者欤?
yòu jìn gǔ rén lún, xǐ chēng fá yuè. qí bì mén hán zú, bǎi dài wú wén, ér xīng jiǎo tǐng shēng, yī zhāo bào guì, wú bù zhuī shù běn xì, wàng chéng xiān zhé. zhì ruò yí fù zhèn duó, bìng wèi cáo shì zhī chū chún wéi lǐ líng, jù chēng tuò bá zhī shǐ. hé nèi mǎ zǔ, qiān biāo zhī shuō bù tóng wú xīng shěn xiān, yuē jiǒng zhī yán yǒu yì. sī jiē bù yīn zhēn lǜ, wú jiǎ níng yíng, zhí jù jīng shǐ, zì chéng máo dùn. zé zhī yáng xìng zhī yù xī shǔ, bān mén zhī xióng shuò yě, huò zhòu zuǎn bó qiáo, huò jiā chuán xióng yì, kǒng zì wǒ zuò gù, shī zhī mí yuǎn zhě yǐ. gài chǎn jì fēi guǐ, shén suǒ bù xīn zhì jìng tā qīn, rén sī bèi dé. fán wèi xù chuán, yí xiáng cǐ lǐ. bù zhī zé quē, yì hé shāng hū?
又近古人伦,喜称阀阅。其荜门寒族,百代无闻,而骍角挺生,一朝暴贵,无不追述本系,妄承先哲。至若仪父、振铎,并为曹氏之初;淳维、李陵,俱称拓拔之始。河内马祖,迁、彪之说不同;吴兴沈先,约、烱之言有异。斯皆不因真律,无假宁楹,直据经史,自成矛盾。则知扬姓之寓西蜀,班门之雄朔野,或胄纂伯侨,或家传熊绎,恐自我作故,失之弥远者矣。盖谄祭非鬼,神所不歆;致敬他亲,人斯悖德。凡为叙传,宜详此理。不知则阙,亦何伤乎?