jìn wèi jùn kàng yáng, nóng fū dǎo yú lóng dòng, dé yǔ, jiāng jì xiè zhī. sūn dēng jiàn yuē:" cǐ bìng lóng, yǔ, ān néng sū hé jià hū? rú fú xìn, qǐng xiù zhī." shuǐ guǒ xīng huì. lóng shí bèi shēng dà jū, wén dēng yán, biàn wéi yī wēng, qiú zhì, yuē:" jí quán, dāng yǒu bào." bù shù rì, guǒ dà yǔ. jiàn dà shí zhōng liè kāi yī jǐng, qí shuǐ zhàn rán, lóng gài chuān cǐ jǐng yǐ bào yě.
晋魏郡亢阳,农夫祷于龙洞,得雨,将祭谢之。孙登见曰:“此病龙,雨,安能苏禾稼乎?如弗信,请嗅之。”水果腥秽。龙时背生大疽,闻登言,变为一翁,求治,曰:“疾痊,当有报。”不数日,果大雨。见大石中裂开一井,其水湛然,龙盖穿此井以报也。
sū yì zhě, lú líng fù rén, shàn kàn chǎn, yè hū wèi hǔ suǒ qǔ, xíng liù qī lǐ, zhì dà kuàng, cuò yì zhì dì, dūn ér shǒu, jiàn yǒu pìn hǔ dāng chǎn, bù dé jiě, pú fú yù sǐ, zhé yǎng shì. yì guài zhī, nǎi wèi tàn chū zhī, yǒu sān zi. shēng bì, pìn hǔ fù yì hái, zài sān sòng yě ròu yú mén nèi.
苏易者,庐陵妇人,善看产,夜忽为虎所取,行六七里,至大圹,厝易置地,蹲而守,见有牝虎当产,不得解,匍匐欲死,辄仰视。易怪之,乃为探出之,有三子。生毕,牝虎负易还,再三送野肉于门内。
kuài cān, yǎng mǔ zhì xiào, céng yǒu xuán què, wèi yì rén suǒ shè, qióng ér guī cān, cān shōu yǎng, liáo zhì qí chuāng, yù ér fàng zhī. hòu què yè dào mén wài, cān zhí zhú shì zhī, jiàn què cí xióng shuāng zhì, gè xián míng zhū yǐ bào cān yān.
哙参,养母至孝,曾有玄雀,为弋人所射,穷而归参,参收养,疗治其疮,愈而放之。后雀夜到门外,参执烛视之,见雀雌雄双至,各衔明珠以报参焉。
hàn shí, hóng nóng yáng bǎo, nián jiǔ suì shí. zhì huá yīn shān běi, jiàn yī huáng què, wèi chī xiāo suǒ bó, zhuì yú shù xià, wèi lóu yǐ suǒ kùn. bǎo jiàn, mǐn zhī, qǔ guī zhì jīn xiāng zhōng, shí yǐ huáng huā, bǎi yú rì, máo yǔ chéng, cháo qù, mù hái. yī xī, sān gēng, bǎo dú shū wèi wò, yǒu huáng yī tóng zǐ, xiàng bǎo zài bài yuē:" wǒ xī wáng mǔ shǐ zhě, shǐ péng lái, bù shèn, wèi chī xiāo suǒ bó. jūn rén ài, jiàn zhěng, shí gǎn shèng dé." nǎi yǐ bái huán sì méi yǔ bǎo yuē:" lìng jūn zǐ sūn jié bái, wèi dēng sān shì, dāng rú cǐ huán."
汉时,弘农杨宝,年九岁时。至华阴山北,见一黄雀,为鸱枭所搏,坠于树下,为蝼蚁所困。宝见,愍之,取归置巾箱中,食以黄花,百余日,毛羽成,朝去,暮还。一夕,三更,宝读书未卧,有黄衣童子,向宝再拜曰:“我西王母使者,使蓬莱,不慎,为鸱枭所搏。君仁爱,见拯,实感盛德。”乃以白环四枚与宝曰:“令君子孙洁白,位登三事,当如此环。”
suí xiàn zhà shuǐ cè, yǒu duàn shé qiū. suí hóu chū xíng, jiàn dà shé bèi shāng, zhōng duàn, yí qí líng yì, shǐ rén yǐ yào fēng zhī, shé nǎi néng zǒu, yīn hào qí chù duàn shé qiū. suì yú, shé xián míng zhū yǐ bào zhī. zhū yíng jìng cùn, chún bái, ér yè yǒu guāng, míng rú yuè zhī zhào, kě yǐ zhú shì. gù wèi zhī" suí hóu zhū," yì yuē" líng shé zhū," yòu yuē" míng yuè zhū." qiū nán yǒu suí jì liáng dài fū chí.
隋县溠水侧,有断蛇邱。隋侯出行,见大蛇被伤,中断,疑其灵异,使人以药封之,蛇乃能走,因号其处断蛇邱。岁余,蛇衔明珠以报之。珠盈径寸,纯白,而夜有光,明如月之照,可以烛室。故谓之“隋侯珠,”亦曰“灵蛇珠,”又曰“明月珠。”邱南有隋季良大夫池。
kǒng yú, zì jìng kāng, kuài jī shān yīn rén, yuán dì shí yǐ tǎo huá yì gōng, fēng hóu, yú shǎo shí cháng jīng xíng yú bù tíng, jiàn lóng guī yú lù zhě, yú mǎi zhī, fàng yú yǐn bù xī zhōng. guī zhōng liú zuǒ gù zhě shù guò. jí hòu, yǐ gōng fēng yú bù tíng hòu, zhù yìn, ér guī niǔ zuǒ gù, sān zhù, rú chū, yìn gōng yǐ wén, yú nǎi wù qí wèi guī zhī bào, suì qǔ pèi yān. lèi qiān shàng shū zuǒ pú yè, zèng chē qí jiāng jūn.
孔愉,字敬康,会稽山阴人,元帝时以讨华轶功,封侯,愉少时尝经行余不亭,见笼龟于路者,愉买之,放于饮不溪中。龟中流左顾者数过。及后,以功封余不亭侯,铸印,而龟钮左顾,三铸,如初,印工以闻,愉乃悟其为龟之报,遂取佩焉。累迁尚书左仆射,赠车骑将军。
gǔ cháo, yī rì jiāng shuǐ bào zhǎng, xún fù gù dào, gǎng yǒu jù yú, zhòng wàn jīn, sān rì nǎi sǐ, hé jùn jiē shí zhī. yī lǎo mǔ dú bù shí. hū yǒu lǎo sǒu yuē:" cǐ wú zi yě. bù xìng lí cǐ huò, rǔ dú bù shí, wú hòu bào rǔ. ruò dōng mén shí guī mù chì, chéng dāng xiàn." lǎo rì wǎng shì. yǒu zhì zǐ yà zhī, lǎo yǐ shí gào. zhì zǐ qī zhī, yǐ zhū fù guī mù lǎo jiàn, jí chū chéng. yǒu qīng yī tóng zǐ yuē:" wú lóng zhī zǐ." nǎi yǐn lǎo dēng shān, ér chéng xiàn wèi hú.
古巢,一日江水暴涨,寻复故道,港有巨鱼,重万斤,三日乃死,合郡皆食之。一老姥独不食。忽有老叟曰:“此吾子也。不幸罹此祸,汝独不食,吾厚报汝。若东门石龟目赤,城当陷。”姥日往视。有稚子讶之,姥以实告。稚子欺之,以朱傅龟目;姥见,急出城。有青衣童子曰:“吾龙之子。”乃引姥登山,而城陷为湖。
wú fù yáng xiàn dǒng zhāo zhī, cháng chéng chuán guò qián táng jiāng, zhōng yāng, jiàn yǒu yī yǐ, zhe yī duǎn lú, zǒu yī tóu, huí fù xiàng yī tóu, shén huáng jù. zhāo zhī yuē:" cǐ wèi sǐ yě." yù qǔ zhe chuán. chuán zhōng rén mà:" cǐ shì dú shì wù, bù kě zhǎng, wǒ dāng tà shā zhī," zhāo yì shén lián cǐ yǐ, yīn yǐ shéng xì lú, zhe chuán, chuán zhì àn, yǐ dé chū. qí yè mèng yī rén, wū yī, cóng bǎi xǔ rén lái, xiè yún:" pū shì yǐ zhōng zhī wáng. bù shèn, duò jiāng, cán jūn jì huó. ruò yǒu jí nàn, dāng jiàn gào yǔ." lì shí yú nián, shí suǒ zài jié dào, zhāo zhī bèi héng lù wèi jié zhǔ, xì yù yú háng. zhāo zhī hū sī yǐ wáng mèng, huǎn jí dāng gào, jīn hé chǔ gào zhī. jié niàn zhī jì, tóng bèi jìn zhě wèn zhī. zhāo zhī jù yǐ shí gào. qí rén yuē:" dàn qǔ liǎng sān yǐ. zhe zhǎng zhōng, yǔ zhī." zhāo zhī rú qí yán. yè, guǒ mèng wū yī rén yún:" kě jí tóu yú háng shān zhōng, tiān xià jì luàn, shè lìng bù jiǔ yě" yú shì biàn jué. yǐ niè xiè yǐ jǐn. yīn dé chū yù, guò jiāng, tóu yú háng shān. xuán yù shè, dé miǎn.
吴富阳县董昭之,尝乘船过钱塘江,中央,见有一蚁,着一短芦,走一头,回复向一头,甚惶遽。昭之曰:“此畏死也。”欲取着船。船中人骂:“此是毒螫物,不可长,我当蹋杀之,”昭意甚怜此蚁,因以绳系芦,着船,船至岸,蚁得出。其夜梦一人,乌衣,从百许人来,谢云:“仆是蚁中之王。不慎,堕江,惭君济活。若有急难,当见告语。”历十余年,时所在劫盗,昭之被横录为劫主,系狱余杭。昭之忽思蚁王梦,缓急当告,今何处告之。结念之际,同被禁者问之。昭之具以实告。其人曰:“但取两三蚁。着掌中,语之。”昭之如其言。夜,果梦乌衣人云:“可急投余杭山中,天下既乱,赦令不久也”于是便觉。蚁啮械已尽。因得出狱,过江,投余杭山。旋遇赦,得免。
sūn quán shí lǐ xìn chún, xiāng yáng jì nán rén yě, jiā yǎng yī gǒu, zì yuē hēi lóng, ài zhī yóu shén, xíng zuò xiāng suí, yǐn zhuàn zhī jiān, jiē fēn yǔ shí. hū yī rì, yú chéng wài yǐn jiǔ, dà zuì. guī jiā bù jí, wò yú cǎo zhōng. yù tài shǒu zhèng xiá chū liè, jiàn tián cǎo shēn, qiǎn rén zòng huǒ ruò zhī. xìn chún wò chù, qià dàng shùn fēng, quǎn jiàn huǒ lái, nǎi yǐ kǒu zhuāi chún yī, chún yì bù dòng. wò chù bǐ yǒu yī xī, xiāng qù sān wǔ shí bù, quǎn jí bēn wǎng rù shuǐ, shī shēn zǒu lái wò chù, zhōu huí yǐ shēn sǎ zhī, huò miǎn zhǔ rén dà nàn. quǎn yùn shuǐ kùn fá, zhì bì yú cè. é ěr xìn chún xǐng lái, jiàn quǎn yǐ sǐ, biàn shēn máo shī, shén yà qí shì. dǔ huǒ zōng jī, yīn ěr tòng kū. wén yú tài shǒu. tài shǒu mǐn zhī yuē:" quǎn zhī bào ēn, shèn yú rén, rén bù zhī ēn, qǐ rú quǎn hū!" jí mìng jù guān guǒ yī qīn zàng zhī, jīn jì nán yǒu yì quǎn zàng, gāo shí yú zhàng.
孙权时李信纯,襄阳纪南人也,家养一狗,字曰黑龙,爱之尤甚,行坐相随,饮馔之间,皆分与食。忽一日,于城外饮酒,大醉。归家不及,卧于草中。遇太守郑瑕出猎,见田草深,遣人纵火爇之。信纯卧处,恰当顺风,犬见火来,乃以口拽纯衣,纯亦不动。卧处比有一溪,相去三五十步,犬即奔往入水,湿身走来卧处,周回以身洒之,获免主人大难。犬运水困乏,致毙于侧。俄尔信纯醒来,见犬已死,遍身毛湿,甚讶其事。睹火踪迹,因尔恸哭。闻于太守。太守悯之曰:“犬之报恩,甚于人,人不知恩,岂如犬乎!”即命具棺椁衣衾葬之,今纪南有义犬葬,高十余丈。
tài xìng zhōng, wú mín huá lóng, yǎng yī kuài quǎn, hào de wěi, cháng jiāng zì suí. lóng hòu zhì jiāng biān fá dí, wèi dà shé pán rào, quǎn fèn zǎ shé, shé sǐ. lóng jiāng pū wú zhī, quǎn páng huáng tì qì, zǒu hái zhōu, fù fǎn cǎo zhōng. tú bàn guài zhī, suí wǎng, jiàn lóng mèn jué. jiāng guī jiā. quǎn wèi bù shí. bǐ lóng fù sū, shǐ shí. lóng yù ài xī, tóng yú qīn qī.
太兴中,吴民华隆,养一快犬,号的尾,常将自随。隆后至江边伐荻,为大蛇盘绕,犬奋咋蛇,蛇死。隆僵仆无知,犬彷徨涕泣,走还舟,复反草中。徒伴怪之,随往,见隆闷绝。将归家。犬为不食。比隆复苏,始食。隆愈爱惜,同于亲戚。
lú líng tài shǒu tài yuán páng qǐ, zì zi jí, zì yán qí yuǎn zǔ, bù zhī jǐ hé shì yě, zuò shì xì yù, ér fēi qí zuì, bù kān kǎo lüè, zì wū fú zhī, jí yù jiāng shàng, yǒu lóu gū chóng xíng qí zuǒ yòu, nǎi wèi zhī yuē:" shǐ ěr yǒu shén, néng huó wǒ sǐ, bù dàng shàn hū." yīn tóu fàn yǔ zhī. lóu gū shí fàn jǐn, qù, qǐng fù lái, xíng tǐ shāo dà. yì měi yì zhī, nǎi fù yǔ shí. rú cǐ qù lái, zhì shù shí rì jiān, qí dà rú tún. jí jìng bào, dāng háng xíng, lóu gū yè jué bì gēn wèi dà kǒng, nǎi pò xiè, cóng zhī chū. qù jiǔ, shí yù shè, dé huó. yú shì páng shì shì shì cháng yǐ sì jié cí sì zhī yú dū qú chù. hòu shì shāo dài, bù néng fù tè wèi zhuàn, nǎi tóu jì sì zhī yú yǐ sì zhī, zhì jīn yóu rán.
庐陵太守太原庞企,字子及,自言其远祖,不知几何世也,坐事系狱,而非其罪,不堪拷掠,自诬服之,及狱将上,有蝼咕虫行其左右,乃谓之曰:“使尔有神,能活我死,不当善乎。”因投饭与之。蝼咕食饭尽,去,顷复来,形体稍大。意每异之,乃复与食。如此去来,至数十日间,其大如豚。及竟报,当行刑,蝼咕夜掘壁根为大孔,乃破械,从之出。去久,时遇赦,得活。于是庞氏世世常以四节祠祀之于都衢处。后世稍怠,不能复特为馔,乃投祭祀之余以祀之,至今犹然。
lín chuān dōng xīng yǒu rén rù shān, dé yuán zi, biàn jiāng guī, yuán mǔ zì hòu zhú zhì jiā. cǐ rén fù yuán zi yú tíng zhōng shù shàng yǐ shì zhī. qí mǔ biàn tuán jiá xiàng rén yù qǐ āi, zhuàng zhí wèi kǒu bù néng yán ěr. cǐ rén jì bù néng fàng, jìng jī shā zhī. yuán mǔ bēi huàn, zì zhì ér sǐ. cǐ rén pò cháng shì zhī, cùn cùn duàn liè. wèi bàn nián, qí jiā yì sǐ, miè mén.
临川东兴有人入山,得猿子,便将归,猿母自后逐至家。此人缚猿子于庭中树上以示之。其母便抟颊向人欲乞哀,状直谓口不能言耳。此人既不能放,竟击杀之。猿母悲唤,自掷而死。此人破肠视之,寸寸断裂。未半年,其家疫死,灭门。
féng chéng yú dàng yè liè, jiàn yī dà zhǔ, shè zhī. zhǔ biàn yún:" yú dàng! rǔ shè shā wǒ yé?" míng chén, dé yī zhǔ ér rù, shí shí dàng sǐ.
冯乘虞荡夜猎,见一大麈,射之。麈便云:“虞荡!汝射杀我耶?”明晨,得一麈而入,实时荡死。
wú jùn hǎi yán xiàn běi xiāng tíng lǐ, yǒu shì rén chén jiǎ, běn xià pī rén, jìn yuán dì shí yù jū huá tíng, liè yú dōng yě dà sǒu, chuā jiàn dà shé, zhǎng liù qī zhàng, xíng rú bǎi hú chuán, xuán huáng wǔ sè, wò gāng xià. chén jí shè shā zhī, bù gǎn shuō. sān nián, yǔ xiāng rén gòng liè, zhì gù jiàn shé chù, yǔ tóng háng yuē:" xī zài cǐ shā dà shé." qí yè mèng jiàn yī rén, wū yī, hēi zé, lái zhì qí jiā, wèn yuē:" wǒ xī hūn zuì, rǔ wú zhuàng shā wǒ. wǒ xī zuì, bù shí rǔ miàn, gù sān nián bù xiāng zhī jīn rì lái jiù sǐ." qí rén jí jīng jué. míng rì, fù tòng ér zú.
吴郡海盐县北乡亭里,有士人陈甲,本下邳人,晋元帝时寓居华亭,猎于东野大薮,欻见大蛇,长六七丈,形如百斛船,玄黄五色,卧冈下。陈即射杀之,不敢说。三年,与乡人共猎,至故见蛇处,语同行曰:“昔在此杀大蛇。”其夜梦见一人,乌衣,黑帻,来至其家,问曰:“我昔昏醉,汝无状杀我。我昔醉,不识汝面,故三年不相知;今日来就死。”其人即惊觉。明日,腹痛而卒。
qióng dōu xiàn xià yǒu yī lǎo mǔ, jiā pín, gū dú, měi shí, zhé yǒu xiǎo shé, tóu shàng dài jiǎo, zài chuáng jiān, lǎo lián ér yí zhī. shí hòu shāo zhǎng dà, suì zhǎng zhàng yú. lìng yǒu jùn mǎ, shé suì xī shā zhī, lìng yīn dà fèn hèn, zé lǎo chū shé. lǎo yún:" zài chuáng xià." lìng jí jué dì, yù shēn yù dà, ér wú suǒ jiàn. lìng yòu qiān nù, shā lǎo. shé nǎi gǎn rén yǐ líng yán, chēn lìng" hé shā wǒ mǔ? dāng wèi mǔ bào chóu." cǐ hòu měi yè zhé wén ruò léi ruò fēng, sì shí xǔ rì, bǎi xìng xiāng jiàn, xián jīng yǔ:" rǔ tóu nà hū dài yú?" shì yè, fāng sì shí lǐ, yǔ chéng yī shí jù xiàn wèi hú, tǔ rén wèi zhī wèi xiàn hú, wéi lǎo zhái wú yàng, qì jīn yóu cún. yú rén cǎi bǔ, bì yī zhǐ sù, měi yǒu fēng làng, zhé jū zhái cè, tián jìng wú tā. fēng jìng shuǐ qīng, yóu jiàn chéng guō lóu lǔ cè rán. jīn shuǐ qiǎn shí, bǐ tǔ rén méi shuǐ, qǔ de jiù mù, jiān zhēn guāng hēi rú qī. jīn hǎo shì rén yǐ wéi zhěn, xiāng zèng. jiàn yè yǒu fù rén bèi shēng yī liú, dà rú shù dòu náng, zhōng yǒu wù, rú jiǎn lì, shén zhòng, xíng jí yǒu shēng. héng qǐ yú shì. zì yán:" cūn fù yě, cháng yǔ zǐ sì bèi fēn yǎng cán, jǐ dú pín nián sǔn hào, yīn qiè qí sì yī náng jiǎn fén zhī, qǐng zhī, bèi huàn cǐ chuāng, jiàn chéng cǐ liú. yǐ yī fù zhī, jí qì bì mèn cháng lù zhī, nǎi kě, ér zhòng rú fù náng."
邛都县下有一老姥,家贫,孤独,每食,辄有小蛇,头上戴角,在床间,姥怜而饴之。食后稍长大,遂长丈余。令有骏马,蛇遂吸杀之,令因大忿恨,责姥出蛇。姥云:“在床下。”令即掘地,愈深愈大,而无所见。令又迁怒,杀姥。蛇乃感人以灵言,瞋令“何杀我母?当为母报雠。”此后每夜辄闻若雷若风,四十许日,百姓相见,咸惊语:“汝头那忽戴鱼?”是夜,方四十里,与城一时俱陷为湖,土人谓之为陷湖,唯姥宅无恙,讫今犹存。渔人采捕,必依止宿,每有风浪,辄居宅侧,恬静无他。风静水清,犹见城郭楼橹畟然。今水浅时,彼土人没水,取得旧木,坚贞光黑如漆。今好事人以为枕,相赠。建业有妇人背生一瘤,大如数斗囊,中有物,如茧栗,甚众,行即有声。恒乞于市。自言:“村妇也,常与姊姒辈分养蚕,己独频年损耗,因窃其姒一囊茧焚之,顷之,背患此疮,渐成此瘤。以衣覆之,即气闭闷;常露之,乃可,而重如负囊。”