lóng mén shān tài gōng wàng sì hǎi shén yán juān qí huán gōng jìn wén gōng zhèng móu gōng jìn píng gōng qí jǐng gōng dù nǚ miào
龙门山 太公望 四海神 延娟 齐桓公 晋文公 郑缪公 晋平公 齐景公 妬女庙
wǔ zǐ xū qū yuán lǐ bīng tǔ yáng shén méi gū qín shǐ huáng guān tíng jiāng shén wǎn ruò zhú wáng liú xiàng hé bǐ gàn
伍子胥 屈原 李冰 土羊神 梅姑 秦始皇 观亭江神 宛若 竹王 刘向 何比干
lóng mén shān
龙门山
yǔ záo lóng guān zhī shān, yì wèi zhī lóng lóng yuán zuò mén, jù míng chāo běn gǎi mén. zhì yī kōng yán, shēn shù shí lǐ, yōu àn bù kě fù xíng. yǔ fù huǒ ér jìn. yǒu shòu zhuàng rú shǐ, xián yè míng zhī zhū, qí guāng rú zhú. yòu yǒu qīng sè quǎn, xíng fèi yú qián. yǔ jì xíng shí yú lǐ, mí yú zhòu yè, jì jué jiàn míng, jiàn xiàng lái shǐ quǎn, biàn wéi rén xíng, jiē zhe xuán yī. yòu jiàn yī shén rén miàn shé shēn. shé shēn èr zì yuán quē. jù xǔ běn bǔ. yǔ yīn yǔ zhī yǔ. xiān jí shì yǔ bā guà zhī tú, liè yú jīn bǎn zhī shàng. yòu yǒu bā shén, shì yú cǐ tú zhī cè. yǔ wèn yuē: huá xū shēng shèng zǐ, shì rǔ yé? dá yuē: huá xū shì jiǔ jiǔ yuán zuò kǒng. jù míng chāo běn gǎi. jiāng shén nǚ, yǐ shēng yú yě. nǎi tàn yù jiǎn yǐ shòu yǔ. jiǎn zhǎng yī chǐ èr cùn, yǐ hé shí èr shí zhī shù, shǐ dù liàng tiān dì. yǔ jí zhí chí cǐ jiǎn, yǐ píng dìng shuǐ tǔ. shòu jiǎn pī tú, shé shēn zhī shén, zé xī huáng zhī shēn yě. chū shí yí lù
禹凿龙关之山,亦谓之龙(龙原作门,据明抄本改)门。至一空岩,深数十里,幽暗不可复行。禹负火而进。有兽状如豕,衔夜明之珠,其光如烛。又有青色犬,行吠于前。禹计行十余里,迷于昼夜,既觉渐明,见向来豕犬,变为人形,皆著玄衣。又见一神人面蛇身。(蛇身二字原缺。据许本补。)禹因与之语。仙即示禹八卦之图,列于金板之上。又有八神,侍于此图之侧。禹问曰:华胥生圣子,是汝耶?答曰:华胥是九(九原作孔。据明抄本改。)江神女,以生余也。乃探玉简以授禹。简长一尺二寸,以合十二时之数,使度量天地。禹即执持此简,以平定水土。授简披图,蛇身之神,则羲皇之身也。(出《拾遗录》)
tài gōng wàng
太公望
wén wáng yǐ tài gōng wàng wèi guàn tán lìng, qī nián, fēng bù míng tiáo. wén wáng mèng jiàn yǒu yī fù rén shén lì, dāng dào ér kū. wèn qí gù, fù rén yán yuē: wǒ dōng hǎi tài shān shén nǚ, jià wèi xī hǎi fù. yù dōng guī, guàn tán lìng dāng wú dào. tài gōng yǒu dé, wú bù gǎn yǐ bào fēng jí yǔ guò yě. wén wáng mèng jué. míng rì zhào tài gōng, sān rì sān xī, guǒ yǒu jí fēng bào yǔ qù zhě, jiē xī lái yě. wén wáng nǎi bài tài gōng wèi dà sī mǎ. chū bó wù zhì
文王以太公望为灌坛令,期年,风不鸣条。文王梦见有一妇人甚丽,当道而哭。问其故,妇人言曰:我东海泰山神女,嫁为西海妇。欲东归,灌坛令当吾道。太公有德,吾不敢以暴风疾雨过也。文王梦觉。明日召太公,三日三夕,果有疾风暴雨去者,皆西来也。文王乃拜太公为大司马。(出《博物志》)
sì hǎi shén
四海神
wǔ wáng fá zhòu, dōu luò yì. míng nián yīn hán, yǔ xuě shí yú rì, shēn zhàng yú. jiǎ zǐ píng dàn, wǔ zhàng fū chéng mǎ chē, cóng liǎng qí, zhǐ wáng mén wài. shī shàng fù shǐ rén chí yī qì zhōu chū yuē: dài fū zài nèi, fāng duì tiān zǐ. wèi yǒu chū shí, qiě jìn rè zhōu, yǐ zhī hán. zhōu jiē bì, shī shàng fù yuē: kè kě jiàn yǐ. wǔ wǔ yuán zuò kě. jù míng chāo běn gǎi. chē liǎng qí, sì hǎi zhī shén, yǔ hé bó fēng bó yǔ shī ěr. nán hǎi zhī shén yuē zhù róng dōng hǎi zhī shén yuē gōu máng běi hǎi zhī shén yuē zhuān xū xī hǎi zhī shén yuē rù shōu. hé bó fēng bó yǔ shī, qǐng shǐ yè zhě. gè yǐ qí míng zhào zhī. wǔ wáng nǎi yú diàn shàng, yè zhě yú diàn xià mén nèi, yǐn zhù róng jìn. wǔ shén jiē jīng, xiāng shì ér tàn. zhù róng děng jiē bài. wǔ wáng yuē: tiān yīn nǎi yuǎn lái, hé yǐ jiào zhī? jiē yuē: tiān fá yīn lì zhōu, jǐn lái shòu mìng. gù chì fēng bó yǔ shī, gè shǐ fèng qí zhí yě. chū tài gōng jīn kuì
武王伐纣,都洛邑。明年阴寒,雨雪十余日,深丈余。甲子平旦,五丈夫乘马车,从两骑,止王门外。师尚父使人持一器粥出曰:大夫在内,方对天子。未有出时,且进热粥,以知寒。粥皆毕,师尚父曰:客可见矣。五(五原作可。据明抄本改。)车两骑,四海之神,与河伯风伯雨师耳。南海之神曰祝融、东海之神曰勾芒、北海之神曰颛顼、西海之神曰蓐收。河伯风伯雨师,请使谒者。各以其名召之。武王乃于殿上,谒者于殿下门内,引祝融进。五神皆惊,相视而叹。祝融等皆拜。武王曰:天阴乃远来,何以教之?皆曰:天伐殷立周,谨来授命。顾敕风伯雨师,各使奉其职也。(出《太公金匮》)
yán juān
延娟
zhōu zhāo wáng èr shí nián, dōng ōu gòng nǚ, yī yuē yán juān, èr yuē yán yú. jù biàn lì cí qiǎo, néng gē xiào, bù chén wú jī, rì zhōng wú yǐng. jí wáng yóu jiāng hàn, yǔ èr nǚ jù nì. gù jiāng hàn zhī jiān, zhì jīn sī zhī, nǎi lì cí yú jiāng shàng. hòu shí nián, rén měi jiàn èr nǚ yōng wáng fàn zhōu, xì yú shuǐ jì. zhì mù chūn shàng sì zhī rì, xì jí cí jiān. huò yǐ shí xiān gān guǒ, cǎi lán dù bāo guǒ zhī, yǐ shěn yú shuǐ zhōng. huò jié wǔ sè cǎi yǐ bāo zhī, huò yǐ jīn tiě xì qí shàng, nǎi jiāo lóng bù qīn. gù cí suǒ hào zhāo zhī zhī cí. chū shí yí jì
周昭王二十年,东瓯贡女,一曰延娟,二曰延娱。俱辩丽词巧,能歌笑,步尘无迹,日中无影。及王游江汉,与二女俱溺。故江汉之间,至今思之,乃立祠于江上。后十年,人每见二女拥王泛舟,戏于水际。至暮春上巳之日,禊集祠间。或以时鲜甘果,采兰杜包裹之,以沈于水中。或结五色綵以包之,或以金铁系其上,乃蛟龙不侵。故祠所号招祗之祠。(出《拾遗记》)
qí huán gōng
齐桓公
qí huán gōng yóu yú zé, guǎn zhòng yù. gōng jiàn guài yān. guǎn zhòng yún: zé yǒu wēi yí, qí dà rú gǔ, qí zhǎng rú yuán, zǐ yī zhū guān. jiàn rén zé bài qí shǒu ér lì, jiàn zhī zhě dài bà hū? gōng yuē: cǐ guǎ rén zhī suǒ jiàn yě. chū zhuāng zi
齐桓公游于泽,管仲御。公见怪焉。管仲云:泽有委蛇,其大如毂,其长如辕,紫衣朱冠。见人则拜其首而立,见之者殆霸乎?公曰:此寡人之所见也。(出《庄子》)
yòu huán gōng běi zhēng gū zhú, lái zhì bēi ěr zhī xī shí lǐ, jiàn rén zhǎng chǐ, ér rén xíng xī rén xíng xī yuán zuò lì rén zé. jù míng chāo běn gǎi. jù. yòu qū yī, zǒu mǎ qián. yǐ wèn guǎn zhòng, guǎn zhòng yuē: chén wén dēng shān zhī shén yǒu yú ér zhě, zhǎng chǐ ér rén wù jù yān. bà wáng zhī jūn xìng, ér dēng shān zhī shén jiàn. zǒu qián dǎo yě. qū yī qián yǒu shuǐ yě. yòu qū shì cóng yòu shè yě. zhì rú yán. chū guǎn zhòng zi
又桓公北征孤竹,来至卑耳之溪十里,见人长尺,而人形悉(人形悉原作立人则。据明抄本改。)具。右祛衣,走马前。以问管仲,管仲曰:臣闻登山之神有余儿者,长尺而人物具焉。霸王之君兴,而登山之神见。走前导也。祛衣前有水也。右祛示从右涉也。至如言。(出《管仲子》)
jìn wén gōng
晋文公
jìn wén gōng chū, yǒu dà shé rú gǒng, dāng dào. wén gōng nǎi xiū dé, shǐ lì shǒu shé. shǒu shé lì mèng tiān shǐ shā shé, wèi yuē: shé hé gù dāng shèng jūn dào? jué ér shì zhī, shé zé chòu yǐ. chū bó wù zhì
晋文公出,有大蛇如拱,当道。文公乃修德,使吏守蛇。守蛇吏梦天使杀蛇,谓曰:蛇何故当圣君道?觉而视之,蛇则臭矣。(出《博物志》)
zhèng móu gōng
郑缪公
zhèng móu gōng zhòu rì chù miào, yǒu shén rén miàn niǎo shēn, sù fú, ér zhuàng fāng zhèng, móu gōng dà jù. shén yuē: wú jù, dì hòu rǔ míng dé, shǐ xī rǔ shòu shí nián, shǐ ruò guó chāng. gōng wèn shén míng, míng yuán zuò míng. jù míng chāo běn gǎi. yuē: yǔ wèi gōu máng yě. chū mò zǐ
郑缪公昼日处庙,有神人面鸟身,素服,而状方正,缪公大惧。神曰:无惧,帝厚汝明德,使锡汝寿十年,使若国昌。公问神名,(名原作明。据明抄本改。)曰:予为勾芒也。(出《墨子》)
jìn píng gōng
晋平公
jìn píng gōng zhì huì shàng, jiàn rén chéng bái cān bā sì yǐ lái. yǒu lí shēn ér hú wěi, qù qí chē ér suí gōng zhī chē. gōng wèn shī kuàng, shī kuàng yuē: lí shēn ér hú wěi, qí míng yuē shǒu yáng zhī shén. yǐn jiǔ yú huò tài shān ér guī, qí féng jūn yú huì hū, jūn qí yǒu xǐ yān! chū gǔ wén suǒ yǔ
晋平公至浍上,见人乘白骖八驷以来。有狸身而狐尾,去其车而随公之车。公问师旷,师旷曰:狸身而狐尾,其名曰首阳之神。饮酒于霍太山而归,其逢君于浍乎,君其有喜焉!(出《古文琐语》)
qí jǐng gōng
齐景公
qí jǐng gōng fá sòng, guò tài shān, mèng jiàn èr rén nù. gōng kǒng, wèi tài shān zhī shén. yàn zǐ yǐ sòng zǔ tāng yǔ yǔ yuán zuò xīng. jù míng chāo běn gǎi. yī yǐn, wèi yán qí zhuàng, tāng xī róng, duō zī xū, yī yǐn hēi ér duǎn, jí suǒ mèng yě. jǐng gōng jìn jūn bù tīng. jūn gòu huǐ, gōng kǒng, nǎi sàn jūn bù fá sòng. chū wù yì zhì. míng chāo běn zuò chū bó wù zhì
齐景公伐宋,过泰山,梦见二人怒。公恐,谓泰山之神。晏子以宋祖汤与(与原作兴。据明抄本改。)伊尹,为言其状,汤皙容,多髭须,伊尹黑而短,即所梦也。景公进军不听。军彀毁,公恐,乃散军不伐宋。(出《物异志》。明抄本作出《博物志》)
dù nǚ miào
妬女庙
bīng zhōu shí ài shòu yáng èr jiè, yǒu dù nǚ quán, yǒu shén miào. quán fèn shuǐ shēn chén, jié chè qiān zhàng. jì zhě tóu qián jí yáng gǔ, jiǎo rán jiē jiàn. sú chuán dù nǚ zhě, jiè zǐ tuī mèi. yǔ xiōng jìng, qù quán bǎi lǐ, hán shí bù xǔ duàn huǒ, zhì jīn yóu rán. nǚ jǐn yī hóng xiān, zhuāng shù shèng fú. jí yǒu qǔ shān shān yuán zuò xiān. jù míng chāo běn gǎi. dān bǎi hé jīng guò zhě, bì léi fēng diàn báo yǐ zhèn zhī. chū cháo yě qiān zài
并州石艾、寿阳二界,有妬女泉,有神庙。泉瀵水深沉,洁澈千丈。祭者投钱及羊骨,皎然皆见。俗传妬女者,介子推妹。与兄竞,去泉百里,寒食不许断火,至今犹然。女锦衣红鲜,装束盛服。及有取山(山原作仙。据明抄本改。)丹百合经过者,必雷风电雹以震之。(出《朝野佥载》)
wǔ zǐ xū
伍子胥
wǔ zǐ xū lèi jiàn wú wáng, cì shǔ lòu jiàn ér sǐ. lín zhōng, jiè qí zǐ yuē: xuán wú shǒu yú nán mén, yǐ guān yuè bīng lái. yǐ tǐ yú pí guǒ wú shī, tóu yú jiāng zhōng, wú dāng zhāo mù chéng cháo, yǐ guān wú zhī bài. zì shì zì hǎi mén shān, cháo tóu xiōng gāo shù bǎi chǐ, yuè qián táng yú pǔ, fāng jiàn dī xiǎo. zhāo mù zài lái, qí shēng zhèn nù, léi bēn diàn zǒu bǎi yú lǐ. shí yǒu jiàn zi xū chéng sù chē bái mǎ zài cháo tóu zhī zhōng, yīn lì miào yǐ cí yān. lú zhōu chéng nèi féi hé àn shàng, yì yǒu zi xū miào. měi zhāo mù cháo shí, féi hé zhī shuǐ, yì gǔ nù ér qǐ, zhì qí miào qián. gāo yī èr chǐ, guǎng shí yú zhàng, shí qǐng nǎi dìng. sú yún: yǔ qián táng jiāng shuǐ xiàng yīng yān! yuán quē chū chù. huáng běn zuò chū qián táng zhì
伍子胥累谏吴王,赐属镂剑而死。临终,戒其子曰:悬吾首于南门,以观越兵来。以鮧鱼皮裹吾尸,投于江中,吾当朝暮乘潮,以观吴之败。自是自海门山,潮头汹高数百尺,越钱塘渔浦,方渐低小。朝暮再来,其声震怒,雷奔电走百余里。时有见子胥乘素车白马在潮头之中,因立庙以祠焉。庐州城内淝河岸上,亦有子胥庙。每朝暮潮时,淝河之水,亦鼓怒而起,至其庙前。高一二尺,广十余丈,食顷乃定。俗云:与钱塘江水相应焉!(原缺出处。黄本作出《钱塘志》)
qū yuán
屈原
qū yuán yǐ wǔ yuè wǔ rì tóu mì luó shuǐ, ér chǔ rén āi zhī, zhì cǐ rì, yǐ zhú tǒng zhù mǐ, tóu shuǐ yǐ jì zhī. hàn jiàn wǔ zhōng, cháng shā qū qū, bái rì hū jiàn yī shì rén, zì yún sān lǘ dài fū, wèi qū yuē: wén jūn dāng jiàn jì, shén shàn. dàn cháng nián suǒ yí, héng wèi jiāo lóng suǒ qiè. jīn ruò yǒu huì, kě yǐ liàn yè sāi qí shàng, yǐ cǎi sī chán zhī, cǐ èr wù jiāo lóng suǒ dàn yě. qū yī qí yán. jīn shì rén wǔ yuè wǔ rì zuò zòng, bìng dài liàn yè jí wǔ sè sī, jiē mì luó shuǐ zhī yí fēng. chū xù qí xié jì
屈原以五月五日投汨罗水,而楚人哀之,至此日,以竹筒贮米,投水以祭之。汉建武中,长沙区曲,白日忽见一士人,自云三闾大夫,谓曲曰:闻君当见祭,甚善。但常年所遗,恒为蛟龙所窃。今若有惠,可以楝叶塞其上,以采丝缠之,此二物蛟龙所惮也。曲依其言。今世人五月五日作粽,并带楝叶及五色丝,皆汨罗水之遗风。(出《续齐谐记》)
lǐ bīng
李冰
lǐ bīng wèi shǔ jùn shǒu, yǒu jiāo suì bào, piào diàn xiāng wàng. bīng nǎi rù shuǐ lù jiāo. jǐ wèi niú xíng, jiāng shén lóng yuè, bīng bù shèng. jí chū, xuǎn zú zhī yǒng zhě shù bǎi, chí qiáng gōng dà jiàn, yuē yuē: wú qián zhě wèi niú, jīn jiāng shén bì yì wèi niú yǐ. wǒ yǐ tài bái liàn zì shù yǐ biàn, rǔ dāng shā qí wú jì zhě. suì hū hǒu ér rù. xū yú léi fēng dà qǐ, tiān dì yī sè. shāo dìng, yǒu èr niú dòu yú shàng. gōng liàn shén cháng bái, wǔ shì nǎi qí shè qí shén, suì bì. cóng cǐ shǔ rén bù fù wèi shuǐ suǒ bìng. zhì jīn dà làng chōng tāo, yù jí gōng zhī cí, jiē mí mí ér qù. gù chūn dōng shè yǒu dòu niú zhī xì, wèi bì bù yóu cǐ yě. cí nán shù qiān jiā, biān jiāng dī yí, suī shén qiū lǎo, yì bù yí shì. yǒu shí niú, zài miào tíng xià. táng dà hé wǔ nián, hóng shuǐ jīng kuì. bīng shén wèi lóng, fù yǔ lóng dòu yú guàn kǒu, yóu yǐ bái liàn wèi zhì, shuǐ suì piào xià. zuǒ mián zǐ tóng, jiē fú chuān yì xiá, shāng shù shí jùn. wéi xī shǔ wú hài. chū chéng dū jì
李冰为蜀郡守,有蛟岁暴,漂垫相望。冰乃入水戮蛟。己为牛形,江神龙跃,冰不胜。及出,选卒之勇者数百,持强弓大箭,约曰:吾前者为牛,今江神必亦为牛矣。我以太白练自束以辨,汝当杀其无记者。遂呼吼而入。须臾雷风大起,天地一色。稍定,有二牛斗于上。公练甚长白,武士乃齐射其神,遂毙。从此蜀人不复为水所病。至今大浪冲涛,欲及公之祠,皆瀰瀰而去。故春冬设有斗牛之戏,未必不由此也。祠南数千家,边江低圯,虽甚秋潦,亦不移适。有石牛,在庙庭下。唐大和五年,洪水惊溃。冰神为龙,复与龙斗于灌口,犹以白练为志,水遂漂下。左绵、梓、潼,皆浮川溢峡,伤数十郡。唯西蜀无害。(出《成都记》)
tǔ yáng shén
土羊神
lǒng zhōu qiān yuán xiàn, yǒu tǔ yáng shén miào. xī qín shǐ huáng kāi yù dào, jiàn èr bái yáng dòu, qiǎn shǐ zhú zhī, zhì cǐ huà wéi tǔ duī. shǐ zhě jīng ér huí. qín shǐ huáng nǎi xìng qí suǒ, jiàn èr rén bài yú lù yú. shǐ huáng wèn zhī, dá yuē: chén fēi rén, nǎi tǔ yáng zhī shén yě. yǐ jūn zhì cǐ, gù lái xiāng yè. yán qì ér miè. shǐ huáng zhú lìng lì miào, zhì jīn jì xiǎng bù jué. chū lǒng zhōu tú jīng
陇州汧源县,有土羊神庙。昔秦始皇开御道,见二白羊斗,遣使逐之,至此化为土堆。使者惊而回。秦始皇乃幸其所,见二人拜于路隅。始皇问之,答曰:臣非人,乃土羊之神也。以君至此,故来相谒。言讫而灭。始皇逐令立庙,至今祭享不绝。(出《陇州图经》)
méi gū
梅姑
qín shí, dān yáng xiàn hú cè, yǒu méi gū miào. shēng shí yǒu dào shù, néng zhe lǚ xíng shuǐ shàng. hòu fù dào fǎ, fū nù shā zhī, tóu shī yú shuǐ. nǎi suí bō piāo liú, zhì jīn miào chù. wū rén cháng huì huì yuán zuò lìng. jù míng chāo běn gǎi. bìn liǎn, bù xū fén zàng, jí shí yǒu fāng tóu qī guān zài cí táng xià. huì wàng zhī rì, shí jiàn shuǐ wù zhōng, ài rán yǒu zhe lǚ xíng. miào zuǒ yòu bù dé qǔ yú shè liè, zhé yǒu mí jìng nì méi zhī huàn. wū yún: gū jì shāng sǐ, suǒ yǐ è jiàn cán shā. chū fǎ yuàn zhū lín
秦时,丹阳县湖侧,有梅姑庙。生时有道术,能著履行水上。后负道法,夫怒杀之,投尸于水。乃随波漂流,至今庙处。巫人常会(会原作令。据明抄本改。)殡敛,不须坟葬,即时有方头漆棺在祠堂下。晦望之日,时见水雾中,暧然有著履形。庙左右不得取鱼射猎,辄有迷径溺没之患。巫云:姑既伤死,所以恶见残杀。(出《法苑珠林》)
qín shǐ huáng
秦始皇
qín shǐ huáng zuò shí qiáo, yù guò hǎi, guān rì suǒ chū chù. chuán yún: shí yǒu shén néng qū shí xià hǎi. yáng chéng shí yī shān, jīn jǐn qǐ lì, yí yí dōng qīng, rú xiāng suí háng zhuàng. yòu yún: shí qù bù sù, shén rén zhé biān zhī, jiē liú xiě, shí mò bù xī chì, zhì jīn yóu ěr. qín shǐ huáng yú hǎi zhōng zuò shí qiáo, huò yún, fēi rén gōng suǒ jiàn, hǎi shén wèi zhī shù zhù. shǐ huáng gǎn qí huì, nǎi tōng jìng yú shén, qiú yǔ xiāng jiàn. shén yún: wǒ xíng chǒu, yuē mò tú wǒ xíng, dāng yǔ dì huì. shǐ huáng nǎi cóng shí qiáo rù sān shí lǐ, yǔ shén xiāng jiàn. dì zuǒ yòu yǒu qiǎo zhě, qián yǐ jiǎo huà. shén nù yuē: dì fù yuē, kě sù qù. shǐ huáng jí zhuǎn mǎ. qián jiǎo yóu lì, hòu jiǎo suí bēng, jǐn dé dēng àn. chū sān qí yào lüè
秦始皇作石桥,欲过海,观日所出处。传云:时有神能驱石下海。阳城十一山,今尽起立,嶷嶷东倾,如相随行状。又云:石去不速,神人辄鞭之,皆流血,石莫不悉赤,至今犹尔。秦始皇于海中作石桥,或云,非人功所建,海神为之竖柱。始皇感其惠,乃通敬于神,求与相见。神云:我形丑,约莫图我形,当与帝会。始皇乃从石桥入三十里,与神相见。帝左右有巧者,潜以脚画。神怒曰:帝负约,可速去。始皇即转马。前脚犹立,后脚随崩,仅得登岸。(出《三齐要略》)
guān tíng jiāng shén
观亭江神
qín shí, yǒu zhōng sù xiàn qiān lǐ shuǐ guān tíng jiāng shén cí tán. jīng guò yǒu bù kè zhě, bì kuáng zǒu rù shān, biàn wéi hǔ. zhōng sù xiàn mín zhì luò, jí lù, jiàn yī xíng lǚ, jì qí shū yuē: wú jiā zài tíng miào qián, shí jiān xuán téng jí shì yě. dàn kòu téng, zì yǒu yīng zhě. nǎi guī rú yán, guǒ yǒu èr rén cóng shuǐ zhōng chū, qǔ shū ér lún. xún hái yún: jiāng bó yù jiàn jūn. cǐ rén bù jué suí qù. biàn dǔ wū shǒu jīng lì, yǐn shí xiān xiāng, yán yǔ jiē duì, wú yì shì jiān yě. chū nán yuè zhì
秦时,有中宿县千里水观亭江神祠坛。经过有不恪者,必狂走入山,变为虎。中宿县民至洛,及路,见一行旅,寄其书曰:吾家在亭庙前,石间悬藤即是也。但扣藤,自有应者。乃归如言,果有二人从水中出,取书而沦。寻还云:江伯欲见君。此人不觉随去。便睹屋守精丽,饮食鲜香,言语接对,无异世间也。(出《南越志》)
wǎn ruò
宛若
hàn wǔ dì qǐ bǎi liáng tái yǐ chù shén jūn. shén jūn zhě, cháng líng nǚ, jià wéi rén qī. shēng yī nán, shù suì sǐ. nǚ dào tòng zhī, suì zhōng yì sǐ. sǐ ér yǒu líng, qí sì wǎn ruò cí zhī. suì wén yán: wǎn ruò wéi zhǔ, mín rén duō wǎng qǐng fú, shuō rén jiā xiǎo shì, pō yǒu yàn. píng yuán jūn yì shì zhī, qí hòu zǐ sūn zūn xiǎn. yǐ wéi shén jūn lì, yì zūn guì. wǔ dì jí wèi, tài hòu yíng yú gōng zhōng jì zhī. wén qí yán, bú jiàn qí rén. zhì shì shén jūn qiú chū, nǎi yíng bǎi liáng tái shě zhī. chū huò qù bìng wēi shí, shù zì dǎo shén. shén jūn nǎi jiàn qí xíng, zì xiū shì, yù yǔ qù bìng jiāo jiē. qù bìng bù kěn, zé shén jūn yuē: wú yǐ shén jūn qīng jié, gù zhāi jiè qí fú. jīn yù wèi yín, cǐ fēi shén míng yě. zì jué bù fù wǎng, shén jūn yì cán. jí qù bìng jí dǔ, shàng lìng dǎo shén jūn. shén jūn yuē: huò jiāng jūn jīng qì shǎo, mìng bù zhǎng. wú cháng yù yǐ tài yī jīng bǔ zhī, kě dé yán nián. huò jiāng jūn bù xiǎo cǐ yì, nǎi jiàn duàn jué. jīn bù kě jiù yě. qù bìng jìng zú. wèi tài zǐ wèi bài yī nián, shén jūn nǎi qù. dōng fāng shuò qǔ wǎn ruò wéi xiǎo qī, shēng zǐ sān rén, yǔ shuò jù sǐ. chū hàn wǔ gù shì
汉武帝起柏梁台以处神君。神君者,长陵女,嫁为人妻。生一男,数岁死。女悼痛之,岁中亦死。死而有灵,其姒宛若祠之。遂闻言:宛若为主,民人多往请福,说人家小事,颇有验。平原君亦事之,其后子孙尊显。以为神君力,益尊贵。武帝即位,太后迎于宫中祭之。闻其言,不见其人。至是神君求出,乃营柏梁台舍之。初霍去病微时,数自祷神。神君乃见其形,自修饰,欲与去病交接。去病不肯,责神君曰:吾以神君清洁,故斋戒祈福。今欲为淫,此非神明也。自绝不复往,神君亦惭。及去病疾笃,上令祷神君。神君曰:霍将军精气少,命不长。吾尝欲以太一精补之,可得延年。霍将军不晓此意,乃见断绝。今不可救也。去病竟卒。卫太子未败一年,神君乃去。东方朔娶宛若为小妻,生子三人,与朔俱死。(出《汉武故事》)
zhú wáng
竹王
hàn wǔ dì shí, yǒu zhú wáng xìng yú yú yuán zuò yǒu. jù míng chāo běn gǎi. tún shuǐ. yǒu yī nǚ zǐ huàn yú bīn, yǒu sān jié dà zhú, liú rù nǚ zǐ zú jiān. tuī zhī bù qù, wén yǒu shēng, chí pò zhī, dé yī nán ér. jí zhǎng, suì xióng yí pú, shì zhú wèi xìng. suǒ sǔn pò zhú, yú yè chéng lín, wáng cí zhú lín shì yě. wáng cháng cóng rén zhǐ dà shí shàng, mìng zuò gēng. cóng zhě yuē: wú shuǐ. wáng yǐ jiàn jī shí chū shuǐ, jīn zhú wáng shuǐ shì yě. hòu táng méng kāi zāng kē, zhǎn zhú wáng shǒu. yí liáo wēi yuàn, yǐ zhú wáng fēi xuè qì suǒ shēng, qiú wèi lì cí. dì fēng sān zi wèi hóu. jí sǐ, pèi fù miào, jīn zhú wáng sān láng cí qí shén yě. chū shuǐ jīng
汉武帝时,有竹王兴于(于原作有。据明抄本改。)豚水。有一女子浣于滨,有三节大竹,流入女子足间。推之不去,闻有声,持破之,得一男儿。及长,遂雄夷濮,氏竹为姓。所损破竹,于夜成林,王祠竹林是也。王尝从人止大石上,命作羹。从者曰:无水。王以剑击石出水,今竹王水是也。后唐蒙开牂牁,斩竹王首。夷獠威怨,以竹王非血气所生,求为立祠。帝封三子为侯。及死,配父庙,今竹王三郎祠其神也。(出《水经》)
liú xiàng
刘向
liú xiàng yú chéng dì zhī mò, jiào shū tiān lù gé, zhuān jīng tán sī. yè yǒu lǎo rén zhe hēi yī, zhí qīng lí zhī zhàng, kòu gé ér jìn, jiàn xiàng àn zhōng dú zuò sòng shū. lǎo rén nǎi chuī zhàng duān, hè rán huǒ chū, yīn yǐ zhào xiàng, jù shuō kāi pì yǐ qián. xiàng yīn shòu wǔ xíng hóng fàn zhī wén, cí shuō fán guǎng, xiàng nǎi liè shang shēn yǐ jì qí yán. zhì shǔ ér qù, xiàng qǐng wèn xìng míng. yún: wǒ tài yī zhī jīng, tiān dì wén jīn mǎo zhī zǐ yǒu bó xué zhě, xià ér jiào yān. nǎi chū huái zhōng zhú dié, yǒu tiān wén dì tú zhī shū. yú lüè shòu zi yān. xiàng zi xīn, cóng xiàng shòu qí shù, xiàng yì bù wù cǐ rén yě. chū wáng zǐ nián shí yí jì
刘向于成帝之末,校书天禄阁,专精覃思。夜有老人著黑衣,植青藜之杖,扣阁而进,见向暗中独坐诵书。老人乃吹杖端,赫然火出,因以照向,具说开辟以前。向因受《五行洪范》之文,辞说繁广,向乃裂裳绅以记其言。至曙而去,向请问姓名。云:我太一之精,天帝闻金卯之子有博学者,下而教焉。乃出怀中竹牒,有天文地图之书。余略授子焉。向子歆,从向授其术,向亦不悟此人也。(出《王子年拾遗记》)
hé bǐ gàn
何比干
rǔ nán hé bǐ gàn, tōng lǜ fǎ. yuán shuò zhōng, gōng sūn hóng pì wèi tíng wèi yòu píng, yù wú yuān mín, hào yuē hé gōng. zhēng hé chū, qù guān zài jiā. tiān dà yīn yǔ, zhòu qǐn, mèng yǒu kè chē qí. jué ér yī lǎo yù nián bā shí yú, tóu jǐn bái, qiú jì bì yǔ. yǔ fāng shén, ér yù yī lǚ bù rú. bǐ gàn yì zhī, yán rù zuò. xū yú yǔ zhǐ, yù cí qù, chū sòng zhì mén. guì wèi bǐ gàn yuē: jūn xiān chū zì hòu jì, yáo zhì jìn yǒu yīn dé, jí gōng zhī shēn, dāng jì yī rén. jīn tiān cì cè, yǐ guǎng gōng zǐ sūn. pèi yìn shòu zhě, dāng suí jiǎn. zhǎng jiǔ cùn, fán bǎi jiǔ shí bǎn. yǐ shòu bǐ gàn yuē: zǐ sūn pèi yìn shòu zhě, dāng suí cǐ suàn. yù dōng xíng, hū bú jiàn. bǐ gàn nián wǔ shí bā, yǒu liù nán, hòu sān suì, fù shēng sān nán. xǐ píng líng, bā nán qù, yī zi liú. cháng jì yù rú dōng xíng, jí zhōng, yí lìng dōng shǒu. zì bǐ gàn yǐ xià, yǔ zhāng shì jù shòu líng ruì. lěi shì wéi míng zú. sān fǔ jiù yǔ yuē: hé shì cè, zhāng shì jūn yě. chū sān fǔ jué lù
汝南何比干,通律法。元朔中,公孙洪辟为廷尉右平,狱无冤民,号曰何公。征和初,去官在家。天大阴雨,昼寝,梦有客车骑。觉而一老妪年八十余,头尽白,求寄避雨。雨方甚,而妪衣履不濡。比干异之,延入座。须臾雨止,妪辞去,出送至门。跪谓比干曰:君先出自后稷,尧至晋有阴德,及公之身,当继一人。今天赐策,以广公子孙。佩印绶者,当随简。长九寸,凡百九十板。以授比干曰:子孙佩印绶者,当随此算。妪东行,忽不见。比干年五十八,有六男,后三岁,复生三男。徙平陵,八男去,一子留。常祭妪如东行,及终,遗令东首。自比干已下,与张氏俱授灵瑞。累世为名族。三辅旧语曰:何氏策,张氏钧也。(出《三辅决录》)