zhōu hào lǐ xiù lán dù mù liú yǔ xī lǐ féng jí luò zhòng jǔ rén cài jīng wǔ chāng jì wéi bǎo qú cáo shēng luó qiú xú yuè yīng
周皓 李秀兰 杜牧 刘禹锡 李逢吉 洛中举人 蔡京 武昌妓 韦保衢 曹生 罗虬 徐月英
zhōu hào
周皓
tài pú qīng zhōu hào, guì zú zi, duō lì fù qì. tiān bǎo zhōng, hào shào nián, cháng jié kè wèi huā liǔ zhī yóu, jìng xù wáng mìng. fǎng chéng zhōng míng jī, rú yíng xí shān, wú bù huò zhě. shí jìng gōng yǒu jī zǐ yè lái, zhì chǐ qiǎo xiào, gē wǔ jué lún, guì gōng zǐ pò chǎn yíng zhī. hào shí yǔ shù bèi fù zhě gèng shàn zhī. huì yī rì, qí mǔ bái hào yuē: mǒu rì yè lái shēng rì, qǐ kě jì mò hū? hào yǔ wǎng huán, jìng qiú zhēn huò, hé qián shù shí wàn, huì yǐn qí jiā. yuè gōng hè huái zhì jì hái hái, jiē yī shí jué shǒu. jiōng fāng hé, hū jué jī mén shēng shén jí. hào jiè nèi hū kāi, liáng jiǔ, zhé guān ér rù. yǒu shào nián zǐ yī, qí cóng shù shí, gòu qí mǔ, jí jiāng jūn gāo lì shì zhī zǐ yě. mǔ yǔ yè lái qì bài, zhū kè jiāng sàn. hào shí xuè qì fāng gāng, qiě shì qí lì, gù cóng zhě bù xiāng dí. yīn qián ràng qí hù shì, rǎng bì gé zhī. zǐ yī zhě bó yú quán xià, qiě jué qí hàn gǔ. dà shāng liú xiě, hào suì tū chū. shí dōu tíng yì suǒ yóu wèi zhēn, yǒu xīn yì, hǎo yǎng sī kè, hào yǐ qíng tóu zhī. zhēn nǎi cáng yú qī nǚ jiān. shí yǒu sī zhuī zhuō jí qiè, zhēn kǒng zōng lù, nǎi yè bàn zhuāng jù, yāo bái jīn shù dìng, wèi hào yuē: biàn zhōu zhōu jiǎn lǎo, yì shì yě, fù yǔ láng jūn dāng jiā, jīn kě yī zhī, qiě yí qiān gōng bù dài. zhōu jiǎn lǎo gài dà xiá yě, jiàn wèi zhēn shū, xǐ shén. hào yīn bài zhī wèi shū, suì yán qí zhuàng. jiǎn lǎo lìng jū yī chuán zhōng, jiè wú wàng chū, gōng yǔ jí hòu. jū suì yú, hū tīng chuán shàng kū qì shēng. hào qián kuī zhī, jiàn yī shào fù, gǎo yī shén měi, yǔ jiǎn lǎo xiāng wèi. qí xī, jiǎn lǎo hū zhì hào chù, wèn: jūn hūn wèi? mǒu yǒu biǎo mèi, jià yǔ jiǎ, jiǎ zú wú zi, jīn wú suǒ guī, kě shì jūn zǐ. hào bài xiè zhī. jí xī, qí biǎo mèi guī hào, yǒu nǚ èr rén, nán yī rén, yóu zài zhōu zhōng. jiǎn lǎo hū yǔ hào: shì yǐ xī, jūn mào qǐn, bì wú rén shí zhě, kě yóu jiāng huái. nǎi zèng bǎi yú qiān, hào kū ér bié, yú shì suì miǎn. chū yǒu yáng zá zǔ
太仆卿周皓,贵族子,多力负气。天宝中,皓少年,常结客为花柳之游,竟蓄亡命。访城中名姬,如蝇袭膻,无不获者。时靖恭有姬子夜来,稚齿巧笑,歌舞绝伦,贵公子破产迎之。皓时与数辈富者更擅之。会一日,其母白皓曰:某日夜来生日,岂可寂寞乎?皓与往还,竟求珍货,合钱数十万,会饮其家。乐工贺怀智、纪孩孩,皆一时绝手。扃方合,忽觉击门声甚急。皓戒内忽开,良久,折关而入。有少年紫衣,骑从数十,诟其母,即将军高力士之子也。母与夜来泣拜,诸客将散。皓时血气方刚,且恃其力,顾从者不相敌。因前让其怙势,攘臂格之。紫衣者踣于拳下,且绝其颔骨。大伤流血,皓遂突出。时都亭驿所由魏贞,有心义,好养私客,皓以情投之。贞乃藏于妻女间。时有司追捉急切,贞恐踪露,乃夜办装具,腰白金数锭,谓皓曰:汴州周简老,义士也,复与郎君当家,今可依之,且宜谦恭不怠。周简老盖大侠也,见魏贞书,喜甚。皓因拜之为叔,遂言其状。简老令居一船中,戒无妄出,供与极厚。居岁余,忽听船上哭泣声。皓潜窥之,见一少妇,缟衣甚美,与简老相慰。其夕,简老忽至皓处,问:君婚未?某有表妹,嫁与甲,甲卒无子,今无所归,可事君子。皓拜谢之。即夕,其表妹归皓,有女二人,男一人,犹在舟中。简老忽语皓:事已息,君貌寝,必无人识者,可游江淮。乃赠百余千,号哭而别,于是遂免。(出《酉阳杂俎》)
lǐ xiù lán
李秀兰
lǐ xiù lán yǐ nǚ zǐ yǒu cái míng. chū wǔ liù suì shí, qí fù bào yú tíng, zuò shī yǒng qiáng wēi, qí mò jù yún: guò shí wèi jià què, xīn xù luàn zòng héng. fù huì yuē: cǐ nǚ zǐ jiāng lái fù yǒu wén zhāng, rán bì wèi shī xíng fù rén yǐ. jìng rú qí yán. chū yù táng xián huà
李秀兰以女子有才名。初五六岁时,其父抱于庭,作诗咏蔷薇,其末句云:过时未架却,心绪乱纵横。父恚曰:此女子将来富有文章,然必为失行妇人矣。竟如其言。(出《玉堂闲话》)
yòu xiù lán cháng yǔ zhū xián huì wū chéng xiàn kāi yuán sì. zhī hé jiān liú zhǎng qīng yǒu yīn jí, wèi zhī yuē: shān qì rì xī jiā. zhǎng qīng duì yuē: zhòng niǎo xīn yǒu tuō. jǔ zuò dà xiào, lùn zhě liǎng měi zhī. xiù lán yǒu shī yuē: yuǎn shuǐ fú xiān zhào, hán xīng bàn shǐ chē. gài wǔ yán zhī jiā jìng yě. shàng fāng bān jī jí bù zú, xià bǐ hán yīng zé yǒu yú, yì nǚ zhōng zhī shī háo yě. cháng fù dé sān xiá liú quán gē yuē: qiè jiā běn zhù wū shān yún, wū shān liú shuǐ cháng zì wén. wáng qín tán chū zhuǎn liáo xiòng, zhí shì dāng shí mèng zhōng tīng. sān xiá tiáo tiáo jǐ qiān lǐ, yī shí liú rù shēn guī lǐ. jù shí bēn tuān zhǐ xià shēng, fēi dù zǒu làng xián zhōng qǐ. chū yí pēn yǒng hán léi fēng, yòu shì wū yè liú bù tōng. huí tuān lài qū shì jiāng jǐn, shí fù dī lì píng shā zhōng. yì xī ruǎn gōng wèi cǐ qū, néng shǐ zhòng róng tīng bù zú. yī dàn jì bà yòu yī dàn. yuàn yǔ liú quán zhèn xiāng xù. chū zhōng xīng jiān qì jí
又秀兰尝与诸贤会乌程县开元寺。知河间刘长卿有阴疾,谓之曰:山气日夕佳。长卿对曰:众鸟欣有托。举坐大笑,论者两美之。秀兰有诗曰:远水浮仙棹,寒星伴使车。盖五言之佳境也。上方班姬即不足,下比韩英则有余,亦女中之诗豪也。尝赋得三峡流泉歌曰:妾家本住巫山云,巫山流水常自闻。王琴弹出转寥夐,直似当时梦中听。三峡迢迢几千里,一时流入深闺里。巨石奔湍指下生,飞渡走浪弦中起。初疑喷涌含雷风,又似呜咽流不通。回湍濑曲势将尽,时复滴沥平沙中。忆昔阮公为此曲,能使仲容听不足。一弹既罢又一弹。愿与流泉镇相续。(出《中兴间气集》)
dù mù
杜牧
táng zhōng shū shè rén dù mù, shǎo yǒu yì cái, xià bǐ chéng yǒng. ruò guàn zhuó jìn shì dì, fù jié zhì kē. mù shǎo juàn, xìng yě fàng, suī wèi jiǎn kè, ér bù néng zì jìn. huí yóu wèi shì. yáng zhōu shèng dì yě, měi zhòng chéng xiàng xī, chàng lóu zhī shàng, cháng yǒu jiàng shā dēng wàn shù, huī luó yào liè kōng zhōng. jiǔ lǐ sān shí bù jiē zhōng, zhū cuì tián yàn, miǎo ruò xiān jìng. mù cháng chū mò chí zhú qí jiān, wú xū xī. fù yǒu zú sān shí rén, yì fú suí hòu, qián hù zhī. sēng rú zhī mì jiào yě. ér mù zì wèi dé jì. rén bù zhī zhī. suǒ zhì chéng huān, wú bú huì yì. rú shì qiě shù nián, jí zhēng bài shì yù shǐ, sēng rú yú zhōng táng jiàn, yīn jiè zhī yuē: yǐ shì yù shǐ qì gài dá yù, gù dāng zì jí yí tú. rán cháng lǜ fēng qíng bù jié, huò zhì zūn tǐ guāi hé. mù yīn miù yuē: mǒu xìng cháng zì jiǎn shǒu, bù zhì yí zūn yōu ěr. sēng rú xiào ér bù dá. jí mìng shì ér, qǔ yī xiǎo shū lù, duì mù fā zhī. nǎi jiē zú zhī mì bào yě. fán shù shí bǎi, xī yuē: mǒu xī, dù shū jì guò mǒu jiā, wú yàng. mǒu xī, yàn mǒu jiā, yì rú zhī. mù duì zhī dà cán, yīn qì bài zhì xiè, ér zhōng shēn gǎn yān. gù sēng rú zhī hōng, mù wèi zhī zhì, ér jí yán qí měi, bào suǒ zhī yě. mù jì wèi yù shǐ, jiǔ zhī fēn wù luò yáng. shí lǐ sī tú yuàn bà zhèn xián jū, shēng jì háo huá, wèi dāng shí dì yī. luò zhōng míng shì, xián yè jiàn zhī. lǐ nǎi dà kāi yàn xí, dāng shí cháo kè gāo liú, wú bù zhēn fù, yǐ mù chí xiàn, bù gǎn yāo zhì. mù qiǎn zuò kè dá yì, yuàn yù sī huì. lǐ bù dé yǐ chí shū. fāng duì jiǔ dú zhēn, yì yǐ hān chàng, wén mìng jù lái, shí huì zhōng yǐ yǐn jiǔ. nǚ jì bǎi yú rén, jiē jué yì shū sè. mù dú zuò nán xíng, dèng mù zhù shì. yǐn mǎn sān zhī, wèn lǐ yún: wén yǒu zǐ yún zhě shú shì? lǐ zhǐ shì zhī. mù fù níng dì liáng jiǔ yuē: míng bù xū dé. yí yǐ jiàn huì. lǐ fǔ ér xiào, zhū jì jiē yì huí shǒu pò yán. mù yòu zì yǐn sān jué, láng yín ér qǐ yuē: huá táng jīn rì qǐ yán kāi, shuí huàn fēn sī yù shǐ lái? hū fā kuáng yán jīng mǎn zuò, liǎng xíng hóng fěn yī shí huí. yì qì xián yì, páng ruò wú rén. mù yòu zì yǐ nián jiàn chí mù, cháng zhuī fù gǎn jiù shī yuē: luò tuò jiāng hú zài jiǔ xíng, chǔ yāo xiān xì zhǎng zhōng qíng. sān nián yī jiào yáng zhōu mèng, yíng de qīng lóu báo xìng míng. yòu yuē: gě chuán yī zhào bǎi fēn kōng, shí zài qīng chūn bù fù gōng. jīn rì bìn sī chán tà bàn, chá yān qīng yáng luò huā fēng. tài hé mò, mù fù zì shì yù shǐ chū zuǒ shěn chuán shī jiāng xī xuān zhōu mù. suī suǒ zhì zhé yóu, ér zhōng wú zhǔ yì, xián yǐ fēi qí suǒ hǎo yě. jí wén hú zhōu míng jùn, fēng wù yán hǎo, qiě duō qí sè, yīn gān xīn yóu zhī. hú zhōu cì shǐ mǒu yǐ, mù sù suǒ hòu zhě, pō yù qí yì. jí mù zhì, měi wèi zhī qū yàn zhōu yóu. fán yōu jī chàng nǚ, lì suǒ néng zhì zhě, xī wèi chū zhī. mù zhù mù níng shì yuē: měi yǐ! wèi jǐn shàn yě. yǐ fù hòu qí yì, mù yuē: yuàn dé zhāng shuǐ xī, shǐ zhōu rén bì guān. hòu sì miàn yún hé, mǒu dāng xián xíng yù mù, jì yú cǐ jì, huò yǒu yuè yān. yǐ dà xǐ, rú qí yán. zhì rì, liǎng àn guān zhě rú dǔ. dài mù, jìng wú suǒ de. jiāng bà zhōu yǐ àn, yú cóng rén zhōng, yǒu lǐ lǎo yǐn yā tóu nǚ, nián shí yú suì. mù shú shì yuē: cǐ zhēn guó sè, xiàng chéng xū shè ěr! yīn shǐ yǔ qí mǔ, jiāng jiē zhì zhōu zhōng, lǎo nǚ jiē jù. mù yuē: qiě bù jí nà, dāng wèi hòu qī. lǎo yuē: tā nián shī xìn, fù dāng hé rú? mù yuē: wú bù shí nián, bì shǒu cǐ jùn, shí nián bù lái, nǎi cóng ěr suǒ shì kě yě. mǔ xǔ nuò, yīn yǐ zhòng bì jié zhī, wèi méng ér bié. gù mù guī cháo, pō yǐ hú zhōu wèi niàn. rán yǐ guān zhì shàng bēi bēi yuán zuò bì, jù míng chāo běn gǎi, shū wèi gǎn fā. xún bài huáng zhōu chí zhōu, yòu yí mù zhōu, jiē fēi yì yě. mù sù yǔ zhōu chí shàn, huì chí wèi xiāng, nǎi bìng yǐ sān jiān gàn chí, qǐ shǒu hú zhōu, yì yǐ dì yǐ yǐ yuán zuò tóu, jù dù mù jí shàng zhōu chí shū gǎi mù jí, jì yú jiāng wài liáo zhī. dà zhōng sān nián, shǐ shòu hú zhōu cì shǐ. bǐ zhì jùn, zé yǐ shí sì nián yǐ, suǒ yuē zhě, yǐ cóng rén sān zài, ér shēng sān zi. mù jì jí zhèng, hán shǐ zhào zhī. qí mǔ jù qí jiàn duó, xié yòu yǐ tóng wǎng. mù jí qí mǔ yuē: nǎng jì xǔ wǒ yǐ, hé wéi fǎn zhī? mǔ yuē: xiàng yuē shí nián, shí nián bù lái ér hòu jià, jià yǐ sān nián yǐ. mù yīn qǔ qí zài cí shì zhī, fǔ shǒu yí guǐ yuē: qí cí yě zhí, jiāng zhī bù xiáng. nǎi hòu wèi lǐ ér qiǎn zhī. yīn fù shī yǐ zì shāng yuē: zì shì xún chūn qù xiào chí, bù xū chóu chàng yuàn fāng shí. kuáng fēng luò jǐn shēn hóng sè, lǜ yè chéng yīn zi mǎn zhī. chū táng quē shǐ
唐中书舍人杜牧,少有逸才,下笔成咏。弱冠擢进士第,复捷制科。牧少隽,性野放,虽为检刻,而不能自禁。回游为事。扬州胜地也,每重城向夕,倡楼之上,常有绛纱灯万数,辉罗耀烈空中。九里三十步街中,珠翠填咽,邈若仙境。牧常出没驰逐其间,无虚夕。复有卒三十人,易服随后,潜护之。僧孺之密教也。而牧自谓得计。人不知之。所至成欢,无不会意。如是且数年,及征拜侍御史,僧孺于中堂饯,因戒之曰:以侍御史气概达驭,固当自极夷涂。然常虑风情不节,或至尊体乖和。牧因谬曰:某幸常自检守,不至贻尊忧耳。僧孺笑而不答。即命侍儿,取一小书簏,对牧发之。乃街卒之密报也。凡数十百,悉曰:某夕,杜书记过某家,无恙。某夕,宴某家,亦如之。牧对之大惭,因泣拜致谢,而终身感焉。故僧孺之薨,牧为之志,而极言其美,报所知也。牧既为御史,久之分务洛阳。时李司徒愿罢镇闲居,声妓豪华,为当时第一。洛中名士,咸谒见之。李乃大开宴席,当时朝客高流,无不臻赴,以牧持宪,不敢邀致。牧遣座客达意,愿预斯会。李不得已驰书。方对酒独斟,亦已酣畅,闻命遽来,时会中已饮酒。女妓百余人,皆绝艺殊色。牧独坐南行,瞪目注视。引满三卮,问李云:闻有紫云者孰是?李指示之。牧复凝睇良久曰:名不虚得。宜以见惠。李俯而笑,诸妓皆亦回首破颜。牧又自饮三爵,郎吟而起曰:华堂今日绮筵开,谁唤分司御史来?忽发狂言惊满座,两行红粉一时回。意气闲逸,旁若无人。牧又自以年渐迟暮,常追赋感旧诗曰:落魄江湖载酒行,楚腰纤细掌中情。三年一觉扬州梦,赢得青楼薄倖名。又曰:舸船一棹百分空,十载青春不负公。今日鬓丝禅榻伴,茶烟轻飏落花风。太和末,牧复自侍御史出佐沈传师江西宣州幕。虽所至辄游,而终无属意,咸以非其所好也。及闻湖州名郡,风物妍好,且多奇色,因甘心游之。湖州刺史某乙,牧素所厚者,颇喻其意。及牧至,每为之曲宴周游。凡优姬倡女,力所能致者,悉为出之。牧注目凝视曰:美矣!未尽善也。乙复候其意,牧曰:愿得张水嬉,使州人毕观。候四面云合,某当闲行寓目,冀于此际,或有阅焉。乙大喜,如其言。至日,两岸观者如堵。迨暮,竟无所得。将罢舟舣岸,于丛人中,有里姥引鸦头女,年十余岁。牧熟视曰:此真国色,向诚虚设耳!因使语其母,将接致舟中,姥女皆惧。牧曰:且不即纳,当为后期。姥曰:他年失信,复当何如?牧曰:吾不十年,必守此郡,十年不来,乃从尔所适可也。母许诺,因以重币结之,为盟而别。故牧归朝,颇以湖州为念。然以官秩尚卑(卑原作毕,据明抄本改),殊未敢发。寻拜黄州池州,又移睦州,皆非意也。牧素与周墀善,会墀为相,乃并以三牋干墀,乞守湖州,意以弟顗(顗原作头,据杜牧集上周墀书改)目疾,冀于江外疗之。大中三年,始授湖州刺史。比至郡,则已十四年矣,所约者,已从人三载,而生三子。牧既即政,函使召之。其母惧其见夺,携幼以同往。牧诘其母曰:曩既许我矣,何为反之?母曰:向约十年,十年不来而后嫁,嫁已三年矣。牧因取其载词视之,俛首移晷曰:其词也直,疆之不祥。乃厚为礼而遣之。因赋诗以自伤曰:自是寻春去校迟,不须惆怅怨芳时。狂风落尽深红色,绿叶成荫子满枝。(出《唐阙史》)
liú yǔ xī
刘禹锡
liú yǔ xī fù rèn gū sū, dào guò yáng zhōu. zhōu shī dù hóng jiàn yǐn zhī jiǔ, dà zuì ér guī yì. shāo xǐng, jiàn èr nǚ zǐ zài páng, jīng fēi jǐ yǒu yě. nǎi yuē: láng zhōng xí shàng yǔ sī kōng shī, tè lìng èr lè jì shì qǐn qiě zuì zhōng zhī zuò, dōu bù jì yì. míng dàn, xiū qǐ zhì xiè. dù yì yōu róng zhī. fū yǔ xī yǐ láng lì zhōu mù, ér qīng wǔ sān sī, qǐ bù guò zāi. shī yuē: gāo jì yún huán gōng yàng zhuāng, chūn fēng yī qǔ dù wéi niáng. sī kōng jiàn guàn xún cháng shì, duàn jǐn sū zhōu cì shǐ cháng. chū yún xī yǒu yì
刘禹锡赴任姑苏,道过扬州。州师杜鸿渐饮之酒,大醉而归驿。稍醒,见二女子在旁,惊非己有也。乃曰:郎中席上与司空诗,特令二乐妓侍寝、且醉中之作,都不记忆。明旦,修启致谢。杜亦优容之。夫禹锡以郎吏州牧,而轻忤三司,岂不过哉。诗曰:高髻云鬟宫样妆,春风一曲杜韦娘。司空见惯寻常事,断尽苏州刺史肠。(出《云谿友议》)
lǐ féng jí
李逢吉
lǐ chéng xiàng féng jí, xìng qiáng bì ér chén cāi duō jì, hǎo wēi rén, lüè wú zuò sè. jì wèi jū shǒu, liú yǔ xī yǒu jì shén lì, wèi zhòng suǒ zhī. lǐ shì fēng wàng, zì xíng wēi fú. fēn wù cháo guān, qǔ róng bù xiá. yī dàn, yīn yǐ jì duó zhī. yuē yuē: mǒu rì huáng chéng zhōng táng qián zhì yàn, yīng cháo xián chǒng bì, bìng qǐng zǎo fù jìng huì. shāo kě guān zhǔ zhě, rú qī yún jí. chì hūn lì: xiān fàng liú jiā jì cóng mén rù, qīng dōu jīng yì, wú gǎn yán zhě. liú jì wú suǒ chū, huáng huò tūn shēng. yòu yì rì, yǔ xiāng shàn shù rén yè zhī. dàn xiāng jiàn rú cháng, cóng róng jiǔ zhī, bìng bù yán jìng huì zhī suǒ yǐ rán zhě. zuò zhōng mò rán, xiāng mù ér yǐ. jì bà, yī yī ér tuì. liú tàn zhà ér guī, wú kě nài hé, suì fèn mèn ér zuò sì zhāng, yǐ nǐ sì chóu yún ěr. yù chāi chóng hé liǎng wú yuán, yú zài shēn tán hè zài tiān. dé yì zǐ luán xiū wǔ jìng, néng néng zì yuán kòng quē, jù míng chāo běn bǔ yán qīng niǎo bà xián jiān. jīn pén yǐ fù nán shōu shuǐ, yù zhěn zhěn zì yuán kòng quē, jù míng chāo běn bǔ zhǎng pāo bù xù xián. ruò xiàng mí wú shān xià guò, yáo jiāng hóng lèi sǎ qióng quán. luán fēi yuǎn shù qī hé chǔ? fèng dé xīn cháo yǐ qù xīn. hóng bì shàng liú xiāng mò mò, bì yún chū duàn duàn zì yuán kòng quē, jù míng chāo běn bǔ xìn chén chén. qíng zhī diǎn wū tóu ní yù, yóu zì jīng yíng mǎi xiào jīn. cóng cǐ shān tóu shì rén shí, zhàng fū xíng zhuàng lèi hén shēn! rén céng hé chǔ gèng xún kàn, suī shì shēng lí sǐ yì bān. mǎi xiào shù biān huā yǐ lǎo, huà méi chuāng xià yuè yóu cán. yún cáng wū xiá yīn róng duàn, lù gé xīng qiáo guò wǎng nán. mò guài shī chéng wú lèi dī. jǐn qīng dōng hǎi yě xū gàn! sān shān bú jiàn hǎi chén chén, qǐ yǒu xiān zōng gèng kě xún. qīng niǎo qù shí yún lù duàn, héng é guī chǔ yuè gōng shēn. shā chuāng yáo xiǎng chūn xiāng yì, shū huǎng shuí lián yè dú yín? liào dé yè lái tiān shàng jìng, zhǐ yīn piān zhào liǎng rén xīn. jiàn běn shì shī
李丞相逢吉,性强愎而沉猜多忌,好危人,略无怍色。既为居守,刘禹锡有妓甚丽,为众所知。李恃风望,恣行威福。分务朝官,取容不暇。一旦,阴以计夺之。约曰:某日皇城中堂前致宴,应朝贤宠嬖,并请早赴境会。稍可观瞩者,如期云集。敕阍吏:先放刘家妓从门入,倾都惊异,无敢言者。刘计无所出,惶惑吞声。又翌日,与相善数人谒之。但相见如常,从容久之,并不言境会之所以然者。座中默然,相目而已。既罢,一揖而退。刘叹咤而归,无可奈何,遂愤懑而作四章,以拟四愁云尔。玉钗重合两无缘,鱼在深潭鹤在天。得意紫鸾休舞镜,能(能字原空缺,据明抄本补)言青鸟罢衔笺。金盆已覆难收水,玉轸(轸字原空缺,据明抄本补)长抛不续弦。若向靡芜山下过,遥将红泪洒穷泉。鸾飞远树栖何处?凤得新巢已去心。红璧尚流香漠漠,碧云初断(断字原空缺,据明抄本补)信沉沉。情知点污投泥玉,犹自经营买笑金。从此山头似人石,丈夫形状泪痕深!人曾何处更寻看,虽是生离死一般。买笑树边花已老,画眉窗下月犹残。云藏巫峡音容断,路隔星桥过往难。莫怪诗成无泪滴。尽倾东海也须干!三山不见海沉沉,岂有仙踪更可寻。青鸟去时云路断,姮娥归处月宫深。纱窗遥想春相忆,书幌谁怜夜独吟?料得夜来天上镜,只因偏照两人心。(见《本事诗》)
luò zhòng jǔ rén
洛中举人
jǔ zǐ mǒu yǐ, luò zhōng jū rén yě, ǒu yǔ lè jì mào yīng zhě xiāng shí. yīng nián shén xiǎo. jí yǐ dào jiāng wài, ǒu yǔ yǐn xí yù zhī. yīn zèng shī yuē: yì xī dāng chū guò liǔ lóu, mào yīng nián xiǎo shàng jiāo xiū. gé chuāng wèi shěng wén gāo yǔ, duì jìng céng kuī xué shàng tou. yī bié zhōng yuán jù lǎo dà, chóng lái nán guó jiàn fēng liú. dàn xián zhuó jiǔ huà qián shì. líng luò bì yún shēng mù chóu. jǔ zǐ yīn yè jié shǐ, suì kè yóu liú lián shù yuè. shuài yù zhī shén hòu. yàn yǐn jì pín, yǔ jiǔ jiǔ xié xì pō qià. yī rì gào cí, shuài hòu yǐ jīn bó jìn xíng, fù kāi yàn sòng bié. yīn àn liú jué jù yǔ jiǔ yuē: shǎo chā huā zhī shǎo xià chóu. xū fáng nǚ bàn dù fēng liú. zuò zhōng ruò dǎ zhàn xiāng lìng, chú què shàng shū mò diǎn tóu. yīn shè wǔ qǔ yí shī. shuài qǔ lǎn zhī, dāng shí jí lìng rén suǒ zài sòng fù jǔ zǐ. chū lú shì zá shuō
举子某乙,洛中居人也,偶与乐妓茂英者相识。英年甚小。及乙到江外,偶与饮席遇之。因赠诗曰:忆昔当初过柳楼,茂英年小尚娇羞。隔窗未省闻高语,对镜曾窥学上头。一别中原俱老大,重来南国见风流。弹弦酌酒话前事。零落碧云生暮愁。举子因谒节使,遂客游留连数月。帅遇之甚厚。宴饮既频,与酒乣谐戏颇洽。一日告辞,帅厚以金帛赆行,复开宴送别。因暗留绝句与乣曰:少插花枝少下筹。须防女伴妬风流。坐中若打占相令,除却尚书莫点头。因设舞曲遗诗。帅取览之,当时即令人所在送付举子。(出《卢氏杂说》)
cài jīng
蔡京
yōng nán cháo dù shǐ cài jīng guò yǒng zhōu, yǒng zhōu cì shǐ zhèng shǐ yǔ jīng tóng nián, lián yǐ jiǔ lè xiāng yāo. zuò yǒu qióng zhī zhě, zhèng zhī suǒ ài, ér xí zhī zuì yán. cài qiáng duó zhī xíng. zhèng mò zhī jìng yě. yōng nán zhī suǒ wéi, duō rú cǐ lèi. wèi dé yì zhě jiàn bǐ, zhōng qí bù quān yě. jí yōng nán zhì yù shī lǜ, fú fǎ. chū yún xī yǒu yì
邕南朝度使蔡京过永州,永州刺史郑史与京同年,连以酒乐相邀。座有琼枝者,郑之所爱,而席之最妍。蔡强夺之行。郑莫之竟也。邕南之所为,多如此类。为德义者见鄙,终其不悛也。及邕南制御失律,伏法。(出《云谿友议》)
wǔ chāng jì
武昌妓
wéi chán lián wèn è zhōu, jí bà rèn, bīn liáo shèng chén zǔ xí. chán suì shū wén xuǎn jù yún: bēi mò bēi xī shēng bié lí, dēng shān lín shuǐ sòng jiāng guī. yǐ jiān háo shòu bīn cóng, qǐng xù qí jù. zuò zhōng chàng wàng, jiē sī bù shǔ. qūn xún, nǚ jì xuàn rán qǐ yuē: mǒu bù cái, bù gǎn rǎn hàn, yù kǒu zhàn liǎng jù. wéi dà jīng yì, lìng suí kǒu xiě zhī: wǔ chāng wú xiàn xīn zāi liǔ, bú jiàn yáng huā pū miàn fēi. zuò kè wú bù jiā tàn. wéi lìng chàng zuò yáng liǔ zhī cí, jí huān ér sàn. zèng shù shí jiān, nà zhī, yì rì gòng zài ér fā. chū shū qíng shī
韦蟾廉问鄂州,及罢任,宾僚盛陈祖席。蟾遂书文选句云:悲莫悲兮生别离,登山临水送将归。以笺毫授宾从,请续其句。座中怅望,皆思不属。逡巡,女妓泫然起曰:某不才,不敢染翰,欲口占两句。韦大惊异,令随口写之:武昌无限新栽柳,不见杨花扑面飞。座客无不嘉叹。韦令唱作《杨柳枝词》,极欢而散。赠数十笺,纳之,翌日共载而发。(出《抒情诗》)
wéi bǎo qú
韦保衢
wéi bǎo qú míng chāo běn qú zuò héng cháng fǎng tóng rén, fāng zuò, lǐ jù xīn jí dì, yì jì zhì. bǎo qú yǐ qí hòu xiān, nì yú wéi xià. jì rù yuē: yǒu kè hū? tóng rén yuē: wéi bǎo qú xiù cái, kě yǐ chū fǒu? jù xīn jí dì, shén zì dé yì, xú yuē: chū yě hé fáng. bǎo qú jìng bù zhī chū. jì qú shàng gōng zhǔ wèi xiāng, lǐ pín zhèn qí xià, jù fāng zì shān běi jiù cóng shì pì yān. chū bǎo qú jì dēng dì, dú gū yún chú dōng chuān, pì zài mù xià. lè jí jiān yǒu zuǒ yǐn zhě, fù shǐ lǐ jiǎ zhǔ yì yě. shí yǐ bī yú tā shì, sī qī, huí jiāng nà yān. bǎo qú jì zhì, bù zhī zhī, qí yú dú gū, qiě qǐng xiáng qí jí. lǐ zhì, yì shū bù píng, měi zài yàn xí, zhé yǐ yǔ qīn bǎo qú. bǎo qú bù néng róng, jí xié qí jì rén yǐ qù. lǐ yì nù zhī, lǚ yán yú yún. yún bù dé yǐ, mìng fēi dié zhuī zhī ér huí. wú hé, táng dié zhuī bǎo qú fù niǎn xià, nǎi shàng tóng chāng gōng zhǔ yě. lǐ gù jù zhī yǐ. bù rì, bǎo qú fù rù hàn lín, lǐ wén zhī, dēng shí ér zú. chū yù quán zi
韦保衢(明抄本衢作衡)尝访同人,方坐,李钜新及第,亦继至。保衢以其后先,匿于帷下。既入曰:有客乎?同人曰:韦保衢秀才,可以出否?钜新及第,甚自得意,徐曰:出也何妨。保衢竟不之出。洎衢尚公主为相,李蠙镇岐下,钜方自山北旧从事辟焉。初保衢既登第,独孤云除东川,辟在幕下。乐籍间有佐饮者,副史李甲属意也。时以逼于他适,私期,回将纳焉。保衢既至,不之知,祈于独孤,且请降其籍。李至,意殊不平,每在宴席,辄以语侵保衢。保衢不能容,即携其妓人以去。李益怒之,屡言于云。云不得已,命飞牒追之而回。无何,堂牒追保衢赴辇下,乃尚同昌公主也。李固惧之矣。不日,保衢复入翰林,李闻之,登时而卒。(出《玉泉子》)
cáo shēng
曹生
lú cháng shì pī, mù hù jiāng rì, xiāng zuò zhǔ yī cáo shēng, lìng shǔ jùn zhí, bù miǎn fèng zhī. cáo yuè yíng jì míng dān xiá, lú jǔ ér bù xǔ. huì jiàn cháo kè yú duǎn tíng, cáo xiàn shī yuē: bài yù tíng jiān sòng kè máng, cǐ shí gū hèn gǎn lí xiāng. xún sī wǎng suì jué yīng shì, kěn xiàng zhū mén qì yè zhǎng. lú yǎn wèi cháng jù, hé ér miǎn zhī yuē: sāng hù jiāo fēi bǎi shé máng, zǔ tíng wén lè bèi sī xiāng. zūn qián yǒu hèn cán bēi huàn, xí shàng wú liáo ài yàn zhuāng. mò wèi kuáng huā mí yǎn jiè, xū qiú zhēn lǐ dìng xīn wáng. yóu fēng cǎi duō hé shí yǐ, zhī kǒng duō yán yì duǎn cháng. chū lú huái shū qíng jí
卢常侍鉟,牧沪江日,相座嘱一曹生,令署郡职,不免奉之。曹悦营妓名丹霞,卢沮而不许。会饯朝客于短亭,曹献诗曰:拜玉亭间送客忙,此时孤恨感离乡。寻思往岁绝缨事,肯向朱门泣夜长。卢演为长句,和而勉之曰:桑扈交飞百舌忙,祖亭闻乐倍思乡。樽前有恨惭卑宦,席上无寥爱艳妆。莫为狂花迷眼界,须求真理定心王。游蜂采掇何时已,祗恐多言议短长。(出《卢怀抒情集》)
luó qiú
罗虬
luó qiú cí zǎo fù shàn, yǔ zōng rén yǐn yè qí míng. xián tōng gān fú zhōng, shí hào sān luó. guǎng míng gēng zǐ luàn hòu, qù cóng fū zhōu lǐ xiào gōng. jí zhōng yǒu hóng ér zhě, shàn wèi yīn shēng, cháng wèi fù shù zhǔ yì. huì fù xū pìn lín dào, qiú qǐng hóng ér gē, ér zèng zhī zēng cǎi. xiào gōng yǐ fù chē suǒ pàn, bù lìng shòu zhī. qiú nù, fú yī ér qǐ. jí dàn, shǒu rèn hóng ér. jì ér sī zhī, nǎi zuò jué jù bǎi biān, hào bǐ hóng ér shī, dà xíng yú shí. chū zhí yán
罗虬词藻富赡,与宗人隐、邺齐名。咸通乾符中,时号三罗。广明庚子乱后,去从鄜州李孝恭。籍中有红儿者,善为音声,常为副戍属意。会副戌聘邻道,虬请红儿歌,而赠之缯綵。孝恭以副车所盼,不令受之。虬怒,拂衣而起。诘旦,手刃红儿。既而思之,乃作绝句百编,号《比红儿诗》,大行于时。(出《摭言》)
xú yuè yīng
徐月英
jiāng huái jiān, yǒu xú yuè yīng zhě, míng chāng yě. qí sòng rén shī yún: chóu chàng rén jiān wàn shì wéi, liǎng rén tóng qù yī rén guī. shēng zēng píng wàng tíng zhōng shuǐ. rěn zhào yuān yāng xiāng bèi fēi. yòu yún: zhěn qián lèi yǔ jiē qián yǔ. gé gè chuāng ér dī dào míng. yì yǒu shī jí. jīn líng xú shì zhū gōng zǐ, chǒng yī yíng jì, zú nǎi fén zhī, yuè yīng sòng zàng, wèi xú gōng yuē: cǐ niáng píng shēng fēng liú, méi yì dài yàn. shí hào měi měi zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ xì yě. chū běi mèng suǒ yán
江淮间,有徐月英者,名娼也。其送人诗云:惆怅人间万事违,两人同去一人归。生憎平望亭中水。忍照鸳鸯相背飞。又云:枕前泪与阶前雨。隔个窗儿滴到明。亦有诗集。金陵徐氏诸公子,宠一营妓,卒乃焚之,月英送葬,谓徐公曰:此娘平生风流,没亦带焰。时号美(美字原缺,据明抄本补)戏也。(出《北梦琐言》)