dí rén jié sū wèi dào shì yù shǐ lǐ ān qī dèng xuán tǐng yuán fú qìng shàng shū láng yù shǐ lǐ xíng yáo chóng huáng fān chuò yáng guó zhōng liú zhāo xiá yáo zhēn cāo péi xū zhāng wén chéng dòu xiǎo dù yán yè lù lì xíng xiāo xián dé zōng liú xuán zuǒ gù kuàng péi jí zhào zōng rú lù niú tóu hán gāo péi dù yáo xiàn
狄仁杰 苏味道 侍御史 李安期 邓玄挺 元福庆 尚书郎 御史里行 姚崇 黄幡绰 杨国忠 刘朝霞 姚贞操 裴谞 张文成 窦晓 杜延业 路励行 萧諴 德宗 刘玄佐 顾况 裴佶 赵宗儒 熝牛头 韩皋 裴度 姚岘
dí rén jié
狄仁杰
táng qiū guān shì láng dí rén jié, àn qiū shàng shì yǒu tuō zì qiū guān shì láng lú xiàn yuē: zú xià pèi mǎ nǎi zuò lǘ. xiàn yuē: zhōng pī míng gōng xìng. xìng zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ. nǎi chéng èr quǎn. jié yuē: dí zì quǎn páng huǒ yě. xiàn yuē: quǎn páng yǒu huǒ, nǎi shì zhǔ shóu míng chāo běn shú zuò rè. gǒu. chū cháo yě qiān zài
唐秋官侍郎狄仁杰,(按秋上似有脱字)秋官侍郎卢献曰:足下配马乃作驴。献曰:中劈明公姓。(姓字原缺,据明抄本补。)乃成二犬。杰曰:狄字犬旁火也。献曰:犬旁有火,乃是煮熟(明抄本熟作热。)狗。(出《朝野佥载》)
sū wèi dào
苏味道
táng zǎi xiàng sū wèi dào, yǔ zhāng chāng líng jù yǒu míng. xiá rì xiāng yù, hù xiāng kuā qiào. chāng líng yuē: mǒu shī suǒ yǐ bù jí xiàng gōng zhě, wèi wú yín huā hé gù yě. sū yǒu guān dēng shī yuē: huǒ shù yín huā hé, xīng qiáo tiě suǒ kāi. àn chén suí mǎ qù, míng yuè zhú rén lái. wèi dào yún: zi shī suī wú yín huā hé, hái yǒu jīn tóng dīng. chāng líng zèng zhāng chāng zōng shī yuē: xī rì fú qiū bó, jīn tóng dīng lìng wēi. suì yǔ fǔ zhǎng ér xiào. chū běn shì shī
唐宰相苏味道,与张昌龄俱有名。暇日相遇,互相夸诮。昌龄曰:某诗所以不及相公者,为无银花合故也。苏有《观灯》诗曰:火树银花合,星桥铁锁开。暗尘随马去,明月逐人来。味道云:子诗虽无银花合,还有金铜钉。昌龄赠张昌宗诗曰:昔日浮丘伯,今同丁令威。遂与抚掌而笑。(出《本事诗》)
shì yù shǐ
侍御史
táng jīng tái jiān chá yuàn xī xíng zhōng jiān, hào héng pī fáng. fán qiān cǐ fáng zhě, bì xiān shèng zhuàn tái zhōng, ér hòu jū yān. xiān wú chuāng, hòu rén zhì zhī. shén lóng zhōng, shì zhōng yáng zài sī jiān dài fū, zhū xiàng bì sòng shì shì. zhōng shū lìng wèi yuán zhōng cháng rèn jiān chá, tái zhōng gù shì sù ān. xuè zhǐ fáng yuē: cǐ shì héng pī fáng. zhū xiàng wèn gù, yuán zhōng jù shù qí yóu. yù shǐ yuē: cǐ fáng jìn rì qiān yé. yuē: wú bié qiān. qiān yuán zuò xuǎn, jù míng chāo běn gǎi. yuán zhōng yuē: dāng wèi kāi chuāng chū qì, gù bù qiān ěr. zuǒ yòu huān xiào dài bù jīn. qiě yù shǐ jiǔ chá jùn sī, gāng jì shù wù, shí wèi zhòng guān suǒ jì. lì yù shǐ wèi lěng qiào, ér tū jué hào yù shǐ wèi tǔ tún. zé tiān cháo, fān shǐ lái zhāo zhě, ér tǔ tún dú lì bù rù bān. yù dé zhāng yuán yī yǐ huī huī yuán zuò qí, jù míng chāo běn gǎi xié jiàn chēng, wèn fān shǐ yuē: cǐ dú lì zhě wèi shuí? yì zhě yuē: tǔ tún, cǐ yù shǐ. yuán yī yī yuán zuò zhōng, jù míng chāo běn gǎi. yuē: rén yán wǒ cháo yù shǐ dú lěng qiào, cǐ fān yù shǐ yì shén lěng qiào. jǔ cháo xuān xiào. chū yù shǐ tái jì
唐京台监察院西行中间,号横劈房。凡迁此房者,必先盛馔台中,而后居焉。先无窗,后人置之。神龙中,侍中杨再思兼大夫,诸相毕送视事。中书令魏元忠尝任监察,台中故事素谙。谑指房曰:此是横劈房。诸相问故,元忠具述其由。御史曰:此房近日迁耶。曰:无别迁。(迁原作选,据明抄本改。)元忠曰:当为开窗出气,故不迁耳。左右欢笑殆不禁。且御史乣察郡司,纲纪庶务,实为众官所忌。詈御史为冷峭,而突厥号御史为吐屯。则天朝,蕃使来朝者,而吐屯独立不入班。谕德张元一以诙(诙原作齐,据明抄本改)谐见称,问蕃使曰:此独立者为谁?译者曰:吐屯,此御史。元一(一原作忠,据明抄本改。)曰:人言我朝御史独冷峭,此蕃御史亦甚冷峭。举朝喧笑。(出《御史台记》)
lǐ ān qī
李安期
táng lì bù shì láng lǐ ān qī, suí nèi shǐ dé lín zhī sūn, ān píng gōng bǎi yào zhī zǐ. xìng jī jǐng. cháng yǒu xuǎn rén bèi fàng, sù yún: xiū jiàn lái lù. ān qī wèn: cóng hé guān lái. yuē: cóng pú jīn guān lái. ān qī yuē: qǔ tóng guān lù qù. xuǎn zhě yuē: chǐ jiàn qī zǐ. ān qī yuē: xián shì běn zì xiāng ān, yì yīng bù xiào. yòu yī xuǎn rén yǐn quán, ān qī kàn pàn yuē: dì shū shāo ruò. duì yuē: zuó zhuì mǎ sǔn zú. ān qī yuē: sǔn zú hé fèi hǎo shū. wèi dú pàn yuē: xiàng kàn xián xián yuán zuò dì, jù míng chāo běn gǎi. pàn, fēi dàn shāng míng chāo běn shāng zuò sǔn zú, jiān yǐ nèi sǔn. qí rén cán ér qù. yòu xuǎn shì xìng dù míng ruò, zhù fāng zhōu guān. qí rén cán ér bù fú. ān qī yuē: jūn bù wén fāng zhōu yǒu dù ruò, qí rén yuē: kě yǐ zèng míng gōng. yuē: cǐ qī fēi bǐ qī. ruò yuē: cǐ ruò fēi bǐ ruò. ān qī xiào, wèi zhī gǎi zhù. yòu yī wú shì, qián rèn yǒu jiǔ zhuàng. ān qī yuē: jūn zhuàng bù shàn. wú shì yuē: zhī àn qiāng yǐ rù. ān qī yuē: wèi jūn bá àn qiāng. dá yuē: kě lián měi nǚ. míng chāo běn wú nǚ zì. ān qī yuē: yǒu jīng shén xuǎn, hái jūn hǎo guān. duì yuē: guài lái wǎn. ān qī xiào ér yǔ guān. chū cháo yě qiān zài
唐吏部侍郎李安期,隋内史德林之孙,安平公百药之子。性机警。尝有选人被放,诉云:羞见来路。安期问:从何关来。曰:从蒲津关来。安期曰:取潼关路去。选者曰:耻见妻子。安期曰:贤室本自相谙,亦应不笑。又一选人引铨,安期看判曰:第书稍弱。对曰:昨坠马损足。安期曰:损足何废好书。为读判曰:向看贤(贤原作第,据明抄本改。)判,非但伤(明抄本伤作损)足,兼以内损。其人惭而去。又选士姓杜名若,注芳洲官。其人惭而不伏。安期曰:君不闻芳洲有杜若,其人曰:可以赠名公。曰:此期非彼期。若曰:此若非彼若。安期笑,谓之改注。又一吴士,前任有酒状。安期曰:君状不善。吴士曰:知暗枪已入。安期曰:为君拔暗枪。答曰:可怜美女。(明抄本无女字。)安期曰:有精神选,还君好官。对曰:怪来晚。安期笑而与官。(出《朝野佥载》)
dèng xuán tǐng
邓玄挺
táng dèng xuán tǐng rù sì xíng xiāng, yǔ zhū shēng yì yuán, guān zhí shū. jiàn shuǐ chē yǐ mù tǒng xiāng lián, jí yú jǐng zhōng. nǎi yuē: fǎ shī děng zì tà cǐ chē, dāng dà xīn kǔ. dá yuē: qiǎn jiā rén wǎn zhī. dèng yīng shēng yuē: fǎ shī ruò bù zì tà, yòng rú xǔ mù tǒng hé wéi. sēng è rán sī liang, shǐ zhī xuán tǐng yǐ mù tǒng wèi méng tū. yòu cháng yǔ xiè yòu tóng shè, xiān zì jīn mǐn shǒu. jí zhì duì shè, shù shí fā jiē bù zhōng duǒ. yòu nǎi yún: zhí yóu jiàn è, cóng lái bù céng rú cǐ. xuán tǐng yīng shēng bào yún: zì xū zé shè, yīn hé yóu jiàn. zhòng rén huān xiào, yǐ wéi biàn jié. quán xuán fú rèn xiāo jī, qiǎn láng zhōng yuán wài, jí wǎn shǐ xǔ chū. yǒu láng zhōng tīng qián bī jiē zǎo shù xià shēng yī xiǎo zǎo, chuān qì zhuān ér chū. jiē yà yān, jì jiù kàn. xuán tǐng shí rèn yuán wài láng yún: cǐ shù bù wèi xiāo jī, suì jí zhuān zhé zǎo chū. bīng bù shì láng wéi shèn xíng róng jí duǎn, shí rén nòng wèi zhū rú. xuán tǐng chū dé yuán wài yǐ hòu, láng zhōng yuán wài jù lái kàn. wéi shèn yún: shèn yǐ yōng bǐ, làn rèn láng guān. gōng yǐ gāo cái, gèng zuò lǜ páo yuán wài. dèng jí bào yún: lǜ páo yuán wài, hé hé zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ. yóu kě jí zhū rú láng zhōng. zhòng jiē dà xiào. chū qǐ yán lù
唐邓玄挺入寺行香,与诸生诣园,观植蔬。见水车以木桶相连,汲于井中。乃曰:法师等自踏此车,当大辛苦。答曰:遣家人挽之。邓应声曰:法师若不自踏,用如许木桶何为。僧愕然思量,始知玄挺以木桶为幪秃。又尝与谢佑同射,先自矜敏手。及至对射,数十发皆不中垛。佑乃云:直由箭恶,从来不曾如此。玄挺应声报云:自须责射,因何尤箭。众人欢笑,以为辩捷。权玄福任萧机,遣郎中员外,极晚始许出。有郎中厅前逼阶枣树下生一小枣,穿砌砖而出。皆讶焉,既就看。玄挺时任员外郎云:此树不畏萧机,遂即砖辄枣出。兵部侍郎韦慎形容极短,时人弄为侏儒。玄挺初得员外已后,郎中员外俱来看。韦慎云:慎以庸鄙,滥任郎官。公以高才,更作绿袍员外。邓即报云:绿袍员外,何(何字原缺,据明抄本补。)由可及侏儒郎中。众皆大笑。(出《启颜录》)
yuán fú qìng
元福庆
táng yuán qìng fú, hé nán rén, bài yòu tái jiān chá. yǔ wéi xū míng rèn zhèng míng pō shì xuān áng. diàn zhōng jiān chá zhū zhū zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ. píng zhī yǒng yuē: wéi zi níng ér mì, rèn shēng zhí qiě kuáng kě lián yuán fú qìng, yě xué zuò chī chuáng. zhèng míng wén zhī, nǎi zì gǎi wéi jùn qiě qiáng. chū yù shǐ tái jì
唐元庆福,河南人,拜右台监察。与韦虚名、任正名、颇事轩昂。殿中监察朱(朱字原缺,据明抄本补。)评之咏曰:韦子凝而密,任生直且狂;可怜元福庆,也学坐痴床。正名闻之,乃自改为俊且强。(出《御史台记》)
shàng shū láng
尚书郎
shàng shū láng, zì liǎng hàn yǐ hòu, miào xuǎn qí rén. táng wǔ dé zhēn guān yǐ lái, yóu zhòng qí zhí. lì bīng bù wèi qián xíng, zuì wéi yào jù. zì hòu xíng gǎi rù, jiē wèi měi xuǎn. kǎo gōng yuán wài zhuān zhǎng shì gòng jǔ rén, yuán wài láng zhī zuì wàng zhě sī mén dōu mén. tún tián yú shuǐ, shàn bù zhǔ kè, jiē zài hòu xíng, xián jiǎn wú shì. shí rén yǔ yuē: sī mén shuǐ bù, rù shěng bù shù. jiǎo dǐ zhī xì, yǒu jiǎ zuò lì bù lìng shǐ yǔ shuǐ bù lìng shǐ xiāng féng, hū rán jù dào. liáng jiǔ qǐ yún: lěng rè xiāng jī, suì chéng cǐ jí. xiān tiān zhōng, wáng shàng kè wèi shì yù shǐ, zì yǐ cái wàng qīng yǎ, miào dāng rù shěng, cháng wàng qián xíng. hū chú shàn bù yuán wài láng, wēi yǒu chàng wǎn. lì bù láng zhōng zhāng jìng zhōng xì yǒng zhī yuē: yǒu yì xián bīng bù, zhuān xīn qǔ kǎo gōng. shéi zhī jiǎo lèng dēng, jǐ luò shěng qiáng dōng. shàn bù zài shěng zhōng zuì dōng běi yú, gù yǒu cǐ jù. chū liǎng jīng xīn jì
尚书郎,自两汉已后,妙选其人。唐武德真观以来,尤重其职。吏兵部为前行,最为要剧。自后行改入,皆为美选。考功员外专掌试贡举人,员外郎之最望者司门都门。屯田虞水,膳部主客,皆在后行,闲简无事。时人语曰:司门水部,入省不数。角觝之戏,有假作吏部令史与水部令史相逢,忽然俱倒。良久起云:冷热相激,遂成此疾。先天中,王上客为侍御史,自以才望清雅,妙当入省,常望前行。忽除膳部员外郎,微有怅惋。吏部郎中张敬忠戏咏之曰:有意嫌兵部,专心取考功。谁知脚踜蹬,几落省墙东。膳部在省中最东北隅,故有此句。(出《两京新记》)
yù shǐ lǐ xíng
御史里行
táng kāi yuán zhōng zhì lǐ xíng, wú yuán shù. huò yǒu yù shǐ lǐ xíng, shì yù shǐ lǐ xíng, diàn zhōng lǐ xíng, jiān chá lǐ xíng. yǐ wèi wèi zhèng guān. tái zhōng yǒng zhī yuē: zhù xià suī wèi shǐ, tái zhōng wèi shì guān. hé shí wén bì yě, zǎo wǎn jiàn rèn duān. rèn duān jí shì yù shǐ rèn zhèng míng yě. chū yù shǐ tái jì
唐开元中置里行,无员数。或有御史里行,侍御史里行,殿中里行,监察里行。以未为正官。台中咏之曰:柱下虽为史,台中未是官。何时闻必也,早晚见任端。任端即侍御史任正名也。(出《御史台记》)
yáo chóng
姚崇
táng yáo chóng wèi zǐ wēi lìng, lì gěi shě zhì cì, bù ràng zǎi xiàng. chóng yǐ nián wèi jù gāo, bù yī jiù qǐng. lìng shǐ chí zhí bù yì zhī, chóng pī qí bù yuē: gào zhí lìng shǐ, qiǎn qù yòu lái. bì yù qǔ zhī, yǒu tóng sī mìng. lǎo rén nián shì, zhōng bù yí dāng. zhū sī shě jiàn zhī huān xiào, bù fù bī yě, suì tíng zǎi xiàng sù. chū dà táng xīn yǔ
唐姚崇为紫微令,例给舍置次,不让宰相。崇以年位俱高,不依旧请。令史持直簿诣之,崇批其簿曰:告直令史,遣去又来。必欲取之,有同司命。老人年事,终不宜当。诸司舍见之欢笑,不复逼也,遂停宰相宿。(出《大唐新语》)
huáng fān chuò
黄幡绰
táng xuán zōng hǎo jī qiú, nèi jiù suǒ sì zhě, jìng yóu wèi shén shì. huì yǔ huáng fān chuò xì yǔ xiāng jiě, yīn yuē: wú yù liáng mǎ jiǔ zhī, ér shuí néng tōng yú mǎ jīng zhě. fān chuò zòu yuē: chén néng zhī zhī. qiě yuē: jīn sān chéng xiàng xī shàn mǎ jīng. shàng yuē: wú yǔ sān chéng xiàng yǔ zhèng shì wài, xī jiū qí páng xué, bù wén yǒu tōng mǎ jīng zhě. ěr yān dé zhī zhī? fān chuò yuē: chén zì rì rì shā dī shàng. jiàn chéng xiàng suǒ chéng, jiē liáng mǎ yě. shì yǐ bì zhī tōng mǎ jīng. shàng yīn dà xiào ér yǔ tā. xuán zōng cháng dēng yuàn běi lóu, wàng wèi shuǐ. jiàn yī zuì rén lín wò shuǐ, wèn zuǒ yòu shì hé rén. zuǒ yòu bù zhī. jiāng qiǎn shǐ wèn zhī, fān chuò yuē: chén zhī zhī, cǐ shì nián mǎn lìng shǐ. shàng yuē: nǐ hé yǐ zhī. duì yuē: gèng yī zhuǎn rù liú. shàng dà xiào. yòu yǔ zhū wáng huì shí. níng wáng duì yù zuò, pēn yī kǒu fàn, zhí jí lóng yán. shàng yuē: níng gē hé yǐ cuò hóu. fān chuò yuē: cǐ fēi cuò hóu, shì pēn tì. chū sōng chuāng zá lù jí yīn huà lù
唐玄宗好击球,内厩所饲者,竟犹未甚适。会与黄幡绰戏语相解,因曰:吾欲良马久之,而谁能通于马经者。幡绰奏曰:臣能知之。且曰:今三丞相悉善马经。上曰:吾与三丞相语政事外,悉究其旁学,不闻有通马经者。尔焉得知之?幡绰曰:臣自日日沙堤上。见丞相所乘,皆良马也。是以必知通马经。上因大笑而语他。玄宗尝登苑北楼,望谓水。见一醉人临卧水,问左右是何人。左右不知。将遣使问之,幡绰曰:臣知之,此是年满令史。上曰:你何以知。对曰:更一转入流。上大笑。又与诸王会食。宁王对御座,喷一口饭,直及龙颜。上曰:宁哥何以错喉。幡绰曰:此非错喉,是喷嚏。(出《松窗杂录》及《因话录》)
yáng guó zhōng
杨国忠
táng yáng guó zhōng cháng huì zhū qīn, shí zhī lì bù quán. qiě yù dà jué yǐ yú zhī, hū xuǎn rén míng, yǐn rù yú zhōng tíng. bù wèn zī xù, duǎn xiǎo zhě tōng dào cān jūn, míng chāo běn tōng zuò zhū, àn jiā huà lù zuò dào zhōu cān jūn. hú zhě yún hú zhōu wén xué. lián xià dà xiào. chū jiā huà lù
唐杨国忠尝会诸亲,时知吏部铨。且欲大噱以娱之,呼选人名,引入于中庭。不问资叙,短小者通道参军,(明抄本通作诸,按《嘉话录》作道州参军。)胡者云湖州文学。帘下大笑。(出《嘉话录》)
liú zhāo xiá
刘朝霞
táng tiān bǎo chū, xuán zōng yóu huá qīng gōng. liú zhāo xiá xiàn jià xìng wēn quán fù, cí diào tì tǎng, zá yǐ pái xié. wén duō bù zài, lüè qí fù shǒu yún: ruò fú tiān bǎo èr nián, shí yuè hòu xī là yuè qián. bàn yǒu sī zhī gōng jù, mìng jià xìng yú wēn quán. tiān mén yà kāi, shén xiān zhī fú sāi luán yú huà chū, qū jiǎ zhàng ér pián tián. qīng yī duì xī huáng yī duì, xióng tà xiōng xī bào ná bèi zhū yī tuán xī xiù yī tuán, yù lǚ kē xī jīn jí ān. qí hòu shù shèng dé yún: zhí huò dé pán gǔ suǐ, qiā dé nǚ wā shì niáng. zhē mò nǐ gǔ lái qiān dì, qǐ rú wǒ jīn dài sān láng. qí zì xù yún: bié yǒu qióng qí cèng dèng, shī lù chāng kuáng, gǔ zhuàng suī duǎn, jì liǎng néng zhǎng. mèng lǐ jǐ huí fù guì, jué lái yī jiù qī huáng. zhǐ shì qiān nián yī yù kòu tóu, mò wǔ jiǎo ér liù zhāng. shàng lǎn ér qí zhī, jiāng jiā shū shǎng, mìng zhāo xiá gǎi qù wǔ jiǎo liù zhāng zì. zòu yún: chén cǎo cǐ fù, ruò yǒu shén zhù. zì wèi wén bù jiā diǎn, bǐ bù tíng zhuì, bù yuàn gǎi zhī. shàng wén, gù zuǒ yòu yuē: zhēn qióng báo rén yě. suì shòu yǐ yǐ zì yuán kòng quē, jù míng chāo běn bǔ. gōng wèi zuǒ ér zhǐ yān. chū kāi tiān chuán xìn jì
唐天宝初,玄宗游华清宫。刘朝霞献《驾幸温泉赋》,词调倜傥,杂以俳谐。文多不载,略其赋首云:若夫天宝二年,十月后兮腊月前。办有司之供具,命驾幸于温泉。天门轧开,神仙之福塞;銮舆划出,驱甲仗而骈阗。青一队兮黄一队,熊踏胸兮豹拿背;珠一团兮绣一团,玉缕珂兮金钑鞍。其后述圣德云:直获得盘古髓,掐得女娲氏娘。遮莫你古来千帝,岂如我今代三郎。其自叙云:别有穷奇蹭蹬,失路猖狂,骨撞虽短,伎俩能长。梦里几回富贵,觉来依旧凄惶。只是千年一遇扣头,莫五角而六张。上览而奇之,将加殊赏,命朝霞改去五角六张字。奏云:臣草此赋,若有神助。自谓文不加点,笔不停缀,不愿改之。上闻,顾左右曰:真穷薄人也。遂授以(以字原空缺,据明抄本补。)宫卫佐而止焉。(出《开天传信记》)
yáo zhēn cāo
姚贞操
táng yáo zhēn cāo yún: zì yú yǐ píng shì rù tái, hóu chéng xùn jì rù. cǐ hòu xiāng jì bù jué, gù zhī bá máo lián rú yě. hán wǎn yǐ wéi bù rán, zì zé tiān hǎo fǎ, xíng cáo wàng jū jiǔ sì zhī shǒu. yǐ cǐ píng shì duō rù tái, qì jīn wèi yǎ lì, qǐ píng shì zhī wàng, qǐ yú zhēn cāo yé? xū yì xì yún: jī wèi yǒu liù dào, rù yù shǐ wèi fú dào, rù píng shì wèi xiān dào, rù jīng wèi wéi rén dào, rù jī chéng wèi kǔ hǎi dào, rù xiàn lìng wèi chù shēng dào. rù pàn sī wèi è guǐ dào, gù píng shì zhī wàng. qǐ yú shí jūn hǎo fǎ yě, fēi zhēn cāo suǒ néng shēng jiàng zhī. chū yù shǐ tái jì
唐姚贞操云:自余以评事入台,侯承训继入。此后相继不绝,故知拔茅连茹也。韩琬以为不然,自则天好法,刑曹望居九寺之首。以此评事多入台,讫今为雅例,岂评事之望,起于贞操耶?须议戏云:畿尉有六道,入御史为佛道,入评事为仙道,入京尉为人道,入畿丞为苦海道,入县令为畜生道。入判司为饿鬼道,故评事之望。起于时君好法也,非贞操所能升降之。(出《御史台记》)
péi xū
裴谞
táng péi kuān zi xū fù wèi hé nán yǐn. xū sù hǎo huī xié, cháng yǒu tóu dié, wù shū zhǐ bèi. xū pàn yún: zhè pàn shì nà pàn, nà pàn shì zhè pàn. wǒ yě bù cí yǔ nǐ pàn. xiào shā mén qián zhe xuē hàn. yòu fù rén tóng tóu zhuàng zhēng māo ér, zhuàng yún: ruò shì ér māo ér, jí shì ér māo ér. ruò bú shì ér māo ér, jí bú shì ér māo ér. xū dà xiào, pàn qí zhuàng yuē: māo ér bù shí zhǔ, bàng jiā nuò lǎo shǔ. liǎng jiā bù xū zhēng, jiāng lái yǔ péi xū. suì nà qí māo ér. zhēng zhě yì zhǐ yān. chū kāi tiān chuán xìn jì
唐裴宽子谞复为河南尹。谞素好诙谐,尝有投牒,误书纸背。谞判云:这畔似那畔,那畔似这畔。我也不辞与你判。笑杀门前着靴汉。又妇人同投状争猫儿,状云:若是儿猫儿,即是儿猫儿。若不是儿猫儿,即不是儿猫儿。谞大笑,判其状曰:猫儿不识主,傍家搦老鼠。两家不须争,将来与裴谞。遂纳其猫儿。争者亦止焉。(出《开天传信记》)
zhāng wén chéng
张文成
táng sī mén yuán wài láng zhāng wén chéng hǎo hǎo yuán zuò shàng, jù míng chāo běn gǎi. wèi pái xié shī fù, xíng yú dài. shí tài jiāng jūn hēi chǐ cháng zhī, jiāng chū zhēng. huò rén miǎn zhī yuē: gōng guān bēi, hé bù cóng xíng? wén chéng yuē: nìng kě qiě jiāng zhū chún yǐn jiǔ, shuí néng zhú nǐ hēi chǐ cháng zhī. chū yù shǐ tái jì
唐司门员外郎张文成好(好原作上,据明抄本改。)为俳谐诗赋,行于代。时太将军黑齿常之,将出征。或人勉之曰:公官卑,何不从行?文成曰:宁可且将朱唇饮酒,谁能逐你黑齿常之。(出《御史台记》)
dòu xiǎo
窦晓
táng dòu xiǎo xíng róng duǎn xiǎo, yǎn dà lù jīng lè yàn wěi shēn cháng lù chǐ. yàn wěi xiān nòng zhī yún: zú xià shén yǒu gōng dé. páng rén guài wèn, yàn wěi yuē: jì yǐ duǎn ròu, yòu fù jīng jìn. qǐ bù dà yǒu gōng dé! dòu jí yīng shēng dá yuē: gōng zì yǒu dà gōng dé, yīn hé dào xiǎo? rén wèn qí gù, dòu yún: yuè gōng xiǎo lái cháng zhāi. yòu wèn cháng zhāi zhī yì, dòu yún: shēn cháng rú xǔ, kǒu chǐ qí yá. qǐ bú shì cháng zhāi! zhòng jiē dà xiào. chū qǐ yán lù
唐窦晓形容短小,眼大露睛;乐彦伟身长露齿。彦伟先弄之云:足下甚有功德。旁人怪问,彦伟曰:既已短肉,又复精进。岂不大有功德!窦即应声答曰:公自有大功德,因何道晓?人问其故,窦云:乐工小来长斋。又问长斋之意,窦云:身长如许,口齿齐崖。岂不是长斋!众皆大笑。(出《启颜录》)
dù yán yè
杜延业
táng huá yuán lìng cuī sī huì kǒu chī, měi gòng biǎo dì dù yán yè dì xiāng xì nòng. dù cháng yǔ cuī yún: yán yè néng qiǎn xiōng zuò jī míng, dàn yǒu suǒ wèn, xiōng jí xū bào. páng rén yún: tā kǒu yīng xū zì yóu, hé chǔ qiǎn rén qū shǐ. ruò bù kěn zuò, hé néng qiǎn zhī? dù jí yún: néng dé. jì ér páng rén jí gòng dù sī dǔ. dù jiāng yī bǎ gǔ lái cuī qián yún: cǐ shì hé wù? cuī yún: gǔ gǔ. páng rén dà xiào, yīn shū yán yè. chū qǐ yán lù
唐华原令崔思诲口吃,每共表弟杜延业递相戏弄。杜常语崔云:延业能遣兄作鸡鸣,但有所问,兄即须报。旁人云:他口应须自由,何处遣人驱使。若不肯作,何能遣之?杜即云:能得。既而旁人即共杜私睹。杜将一把谷来崔前云:此是何物?崔云:谷谷。旁人大笑,因输延业。(出《启颜录》)
lù lì xíng
路励行
táng lù lì xíng chū rèn dà lǐ chéng, qīn shí bìng xiāng hè. zuò dìng, yī rén yún: xiōng jīn jì zài yào zhí, qīn jiē wéi lè. yàn yún: yī rén zài cháo, bǎi rén huǎn dài. qǐ fēi hǎo shì! dá yún: fēi zhí wéi qiǎn huǎn dài, bìng xū jiāng què fú tóu! zhòng jiē dà xiào. chū qǐ yán lù
唐路励行初任大理丞,亲识并相贺。坐定,一人云:兄今既在要职,亲皆为乐。谚云:一人在朝,百人缓带。岂非好事!答云:非直唯遣缓带,并须将却幞头!众皆大笑。(出《启颜录》)
xiāo xián
萧諴
táng xiāo xián chū bài yuán wài, yú cháo liè ān xián zì ruò. shì yù shǐ wáng xù yuē: xiāo zi cóng róng shěng dá. hán wǎn yīng shēng dá yuē: xiāo rèn sī lù, zǎo yǐ miǎn zhàng. qǐ zhǐ jīn rì fāng shěng tà yé. wén zhě huān xiào. chū yù shǐ tái jì
唐萧諴初拜员外,于朝列安闲自若。侍御史王旭曰:萧子从容省达。韩琬应声答曰:萧任司录,早已免杖。岂止今日方省挞耶。闻者欢笑。(出《御史台记》)
dé zōng
德宗
táng mǎ suì zhī sūn shǐ shēng, dé zōng mìng zhī yuē jì zǔ. tuì ér xiào yuē: cǐ yǒu èr yì, yì wèi yǐ suǒ jì yě. chū guó shǐ bǔ
唐马燧之孙始生,德宗命之曰继祖。退而笑曰:此有二义,意谓以索继也。(出《国史补》)
liú xuán zuǒ
刘玄佐
táng liú xuán zuǒ, huá chéng kuāng chéng rén. cháng chū shī jīng běn xiàn, yù shēn sāng zǐ lǐ yú lìng, jiān cí bù gǎn dāng. xuán zuǒ tàn hèn jiǔ zhī. xiān shì chén jīn bó, jiāng qiǎn yì liáo, yǐ qí yú nuò ér zhǐ. xuán zuǒ guì wèi xiāng, qí mǔ yuè zhī shī yī pǐ, yǐ shì bù wàng běn. měi guān xuán zuǒ shì shì, jiàn yì lìng zǒu jiē xià. tuì bì yǔ xuán zuǒ: wú xiàng jiàn zhǎng guān bái shì bēi jìng, bù jué kǒng sǒng. sī nǎi fù wèi lì běn xiàn shí, cháng wèi zhǎng guān hàn lì. jīn ěr dāng tīng jù àn dài zhī, qí hé ān yān? yīn yù yǐ cháo tíng ēn jì zhī zhòng, xū wù juān qū. gù xuán zuǒ shǐ zhōng bù qū chén jié. shí xiāng lǐ yīn guī, yǐ dì jìn, duō tóu zhī. xuán zuǒ bù yù yǐ sī zhuó jū jiàng xiào liè, liè yuán zuò liú, jù míng chāo běn gǎi. yòu nán zhì yú jiàn zú, jǐn zhì wèi jiāng pàn guān. cǐ zhí lì jià fēi shān yín yú dài, wài shì róng zhī, shí chù sàn rǒng. qí lèi jiàn zhòng, jiǔ zhī, yǒu rén rén zì yuán kòng quē, jù huáng běn bǔ. qǐ sù yú liú zhě, yī lián yún: fù pén zi luò dì, biàn chì hōng hōng. yáng gāo ér zuò shēng, jǐn méi yì yì. lǎn lǎn shàng yuán yǒu shàng zì, jù míng chāo běn shān. zhī ér xiào, gè gǎi zhe tā zhí. chū yīn yǔ lù
唐刘玄佐,滑城匡城人。尝出师经本县,欲申桑梓礼于令,坚辞不敢当。玄佐叹恨久之。先是陈金帛,将遣邑僚,以其愚懦而止。玄佐贵为相,其母月织絁一匹,以示不忘本。每观玄佐视事,见邑令走阶下。退必语玄佐:吾向见长官白事卑敬,不觉恐悚。思乃父为吏本县时,常畏长官汗栗。今尔当厅据案待之,其何安焉?因喻以朝廷恩寄之重,须务捐躯。故玄佐始终不屈臣节。时乡里姻归,以地近,多投之。玄佐不欲以私擢居将校列,(列原作刘,据明抄本改。)又难置于贱卒,尽置为将判官。此职例假绯衫银鱼袋,外示荣之,实处散冗。其类渐众,久之,有人(人字原空缺,据黄本补。)启诉于刘者,一联云:覆盆子落地,变赤烘烘。羊羔儿作声,尽没益益。览(览上原有上字,据明抄本删。)之而笑,各改着他职。(出《因语录》)
gù kuàng
顾况
táng bái jū yì chū jǔ wèi zhèn, yǐ gē shī yè gù kuàng. kuàng xuè yuē: jū yì. cháng ān bǎi wù guì, jū dà bù yì. jí dú zhì fù dé yuán shàng cǎo sòng yǒu yuē: yě huǒ shāo bù jìn. chūn fēng chuī yòu shēng. tàn yuē: yǒu jù rú cǐ, jū dà bù nán. lǎo fū qián yán xì zhī ěr! chū zhí yán
唐白居易初举未振,以歌诗谒顾况。况谑曰:居易。长安百物贵,居大不易。及读至《赋得原上草送友》曰:野火烧不尽。春风吹又生。叹曰:有句如此,居大不难。老夫前言戏之耳!(出《摭言》)
péi jí
裴佶
táng běi shěng bān: jiàn yì zài jǐ shì zhōng shàng, zhōng shū shè rén zài jǐ shì zhōng xià. péi jí wèi jiàn yì, xíng zhì duǎn xiǎo, zhū shè rén xì zhī yuē: rú cǐ duǎn, hé dé xiàng shàng? péi jí yuē: ruò guài, jí yè xiàng xià zhe. zhòng rén jiē dà xiào. hòu chú shè rén. chū yīn huà lù
唐北省班:谏议在给事中上,中书舍人在给事中下。裴佶为谏议,形质短小,诸舍人戏之曰:如此短,何得向上?裴佶曰:若怪,即曳向下着。众人皆大笑。后除舍人。(出《因话录》)
zhào zōng rú
赵宗儒
táng xiàn zōng wèn zhào zōng rú yuē: rén yán qīng zài jīng zhōu, qiú chǎng cǎo shēng, hé yě? duì yuē: sǐ zuì yǒu zhī. suī rán cǎo shēng, bù fáng qiú zǐ, shàng wèi qǐ chǐ. chū guó shǐ bǔ
唐宪宗问赵宗儒曰:人言卿在荆州,球场草生,何也?对曰:死罪有之。虽然草生,不妨球子,上为启齿。(出《国史补》)
lù niú tóu
熝牛头
yǒu shì rén, píng shēng hǎo chī lù niú tóu. yī rì, hū mèng qí wù gù, jū zhì dì fǔ fēng dū yù. yǒu niú shǒu ā páng, qí rén liǎo wú wèi dàn, réng yǐ shǒu fǔ ā páng yún: zhǐ zhè tóu zi, dà kān lù. ā páng xiào ér fàng huí. chū chuán zài
有士人,平生好吃熝牛头。一日,忽梦其物故,拘至地府丰都狱。有牛首阿旁,其人了无畏惮,仍以手抚阿旁云:只这头子,大堪熝。阿旁笑而放回。(出《传载》)
hán gāo
韩皋
táng pú yè hán gāo zhèn xià kǒu, cháng bìng xiǎo chuāng, lìng yī fù gāo yào, bù rú. gōng wèn zhī, yī yún: tiān tiān zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ. hán gǔ yìng. gōng xiào yuē: hán gāo shí shì yìng. yuán quē chū chù, jīn jiàn yīn huà lù juǎn èr
唐仆射韩皋镇夏口,常病小疮,令医付膏药,不濡。公问之,医云:天(天字原缺,据明抄本补。)寒骨硬。公笑曰:韩膏实是硬。(原缺出处,今见因话录卷二)
péi dù
裴度
táng péi jìn gōng dù zài xiàng wèi rì, yǒu rén jì huái yǐng yī méi, yù xuē wèi zhěn. shí láng zhōng yǔ wēi, shì chēng bó wù, zhào qǐng bié zhī. yǔ pěng wán liáng jiǔ, bái yuē: cǐ huái yǐng shì cí shù shēng zhě, kǒng bù kān yòng. péi yuē: láng zhōng jiǎ zǐ duō shǎo. yǔ yuē: mǒu yǔ lìng gōng tóng shì jiǎ chén shēng. gōng xiào yuē: láng zhōng biàn shì cí jiǎ chén chū lú shì zá shuō
唐裴晋公度在相位日,有人寄槐瘿一枚,欲削为枕。时郎中庾威,世称博物,召请别之。庾捧玩良久,白曰:此槐瘿是雌树生者,恐不堪用。裴曰:郎中甲子多少。庾曰:某与令公同是甲辰生。公笑曰:郎中便是雌甲辰(出《卢氏杂说》)
yáo xiàn
姚岘
táng yáo xiàn yǒu wén xué ér hǎo huá jī, yù jī jí fā. pú yè yáo nán zhòng, lián chá shǎn jiāo. xiàn chū shì jiān fú hòu jiàn, yǐ zōng cóng zhī jiù. yán yú zhōng táng, diào bà, wèi yǔ jí tā shì. shǎn dāng liǎng jīng zhī lù, bīn kè wú shí. mén wài hū tóu cì yún: lǐ guò tíng. nán zhòng yuē: guò tíng zhī míng shén xīn, wèi zhī shuí jiā zǐ dì? zuǒ yòu jiē chēng bù zhī. yòu wèn xiàn zhī zhī hū? xiàn chū yóu fǔ shǒu pín méi, qǐng zhī, zì bù kě rěn, liǎn shǒu yán yuē: kǒng shì lǐ qū ér. nán zhòng jiǔ fāng wù ér dà xiào. chū yīn huà lù
唐姚岘有文学而好滑稽,遇机即发。仆射姚南仲,廉察陕郊。岘初释艰服后见,以宗从之旧。延于中堂,吊罢,未语及他事。陕当两京之路,宾客无时。门外忽投刺云:李过庭。南仲曰:过庭之名甚新,未知谁家子弟?左右皆称不知。又问岘知之乎?岘初犹俯首嚬眉,顷之,自不可忍,敛手言曰:恐是李趋儿。南仲久方悟而大笑。(出《因话录》)