wú rèn shēng qiāo tāo céng jì héng zhào hé wéi ān zhī lǐ zuǒ wén hú jí
吴任生 鄥涛 曾季衡 赵合 韦安之 李佐文 胡急
wú rèn shēng
吴任生
wú jùn rèn shēng zhě, shàn shì zhě, lú yú dòng tíng shān. mào cháng ruò tóng ér, wú chǔ zhī sú, mò néng jiū qí jiǎ zǐ. bǎo lì zhōng, yǒu qián kūn shān wèi yáng shì zi, qiáo jū wú jùn. cháng yī rì, lǐ zhōng sān shù bèi, xiāng yǔ fàn zhōu, jù yóu hǔ qiū sì. shí rèn shēng zài zhōu zhōng, qiě yǔ jí guǐ shén shì. yáng shēng yuē: rén guǐ shū jī, gù guǐ zú bù kě jiàn yǐ. rèn shēng xiào yuē: guǐ shén duō, rén bù néng shí ěr, wǒ dú shí zhī. rán gù yī fù rén, yī qīng yī, yōng shù ér, bù yú àn. shēng zhǐ yǔ yuē: cǐ guǐ yě. qí yōng zhě nǎi yīng ér zhī zhī yuán zuò yě, jù míng chāo běn gǎi shēng hún ěr. yáng yuē: rán zé hé yǐ biàn qí guǐ yé? shēng yuē: jūn dì guān wǒ yǔ yǔ. jí lì shēng hū yuē: ěr guǐ yě, qiè shēng rén zhī zǐ hū? qí fù rén wén ér jīng shè, suì jí huí qù, bù wèi shí shù, jù wáng jiàn yǐ. yáng shēng qiě tàn qiě yì. jí wǎn hái, àn bàng yī jiā, chén yàn xí, yǒu nǚ wū, gǔ wǔ yú qí zuǒ, nǎi jiào shén yě. yáng shēng yǔ rèn shēng jù wèn zhī, wū yuē: jīn rì lǐ zhōng rén yǒu yīng ér bào zú, jīn zé wù yǐ, gù shè yàn yǐ xiè. suì mìng chū yīng ér yǐ shì, zé zhēn fù rén suǒ yōng zhě. zhū kè jīng tàn zhī, xiè rèn shēng yuē: xiān shēng zhēn dào shù zhě, wú bù dé ér zhī yě. chū xuān shì zhì
吴郡任生者,善视者,庐於洞庭山。貌常若童儿,吴楚之俗,莫能究其甲子。宝历中,有前昆山尉杨氏子,侨居吴郡。常一日,里中三数辈,相与泛舟,俱游虎丘寺。时任生在舟中,且语及鬼神事。杨生曰:人鬼殊迹,故鬼卒不可见矣。任生笑曰:鬼甚多,人不能识耳,我独识之。然顾一妇人,衣青衣,拥竖儿,步於岸。生指语曰:此鬼也。其拥者乃婴儿之(之原作也,据明抄本改)生魂耳。杨曰:然则何以辨其鬼耶?生曰:君第观我与语。即厉声呼曰:尔鬼也,窃生人之子乎?其妇人闻而惊慑,遂疾回去,步未十数,遽亡见矣。杨生且叹且异。及晚还,岸傍一家,陈宴席,有女巫,鼓舞於其左,乃醮神也。杨生与任生俱问之,巫曰:今日里中人有婴儿暴卒,今则寤矣,故设宴以谢。遂命出婴儿以视,则真妇人所拥者。诸客惊叹之,谢任生曰:先生真道术者,吾不得而知也。(出《宣室志》)
wū tāo
邬涛
wū tāo zhě, rǔ nán rén, jīng xí fén diǎn, hǎo dào mù. lǚ pō wù zhōu yì wū xiàn guǎn, yuè yú. hū yǒu yī nǚ zǐ, shì èr bì yè zhì, yī bì jìn yuē: cǐ wáng shì xiǎo niáng zǐ yě, jīn xī gù jiàng yú jūn zǐ. tāo shì zhī, nǎi jué sè yě. wèi shì háo guì zhī nǚ, bù gǎn dá. wáng shì xiào yuē: xiù cái bù yǐ jiǔ sè yú huái, qiè hé yǐ fèng tuō? tāo nǎi qǐ bài yuē: fán lòu zhī shì, fēi gǎn shì wàng. wáng shì lìng shì bì shī fú wán yú tāo qǐn shì, bǐng yǐ yín zhú, yòu bèi jiǔ shí. yǐn shù xún, wáng shì qǐ wèi tāo yuē: qiè shǎo gū wú tuō, jīn yuàn shì jūn zǐ zhěn xí, jiāng wèi kě hū? tāo xùn cí ér xǔ, ēn yì kuǎn qià. ér wáng shì xiǎo qù xī zhì, rú cǐ shù yuè. tāo suǒ zhī dào shì yáng jǐng xiāo zhì guǎn fǎng zhī, jiàn tāo sè yǒu yì, yuē: gōng wèi guǐ mèi suǒ huò, yí duàn zhī. bù rán sǐ yǐ. tāo wén zhī jīng, yǐ qí shì jù gào, jǐng xiāo yuē: cǐ nǎi guǐ yě. nǎi yǔ fú èr dào, yī shī yī dài, yī zhì mén shàng, yuē: cǐ guǐ lái, dāng yǒu yuàn hèn, shèn hū yǔ yǔ. tāo yī fǎ shòu zhī. nǚ zǐ shì xī zhì, jiàn fú mén shàng, dà mà ér qù, yuē: lái rì sù chú zhī, bù rán shēng huò. tāo míng rì fǎng jǐng xiāo, jù yán zhī, jǐng xiāo yuē: jīn yè zài lái, kě yǐ wú zhòu shuǐ sǎ zhī, cǐ bì jué yǐ. tāo chí shuǐ guī, zhì yè, nǚ zǐ fù zhì, bēi huì zhī shén. tāo nǎi yǐ jǐng xiāo zhòu shuǐ sǎ zhī, yú shì suì jué. chū jí yì jì
邬涛者,汝南人,精习坟典,好道木。旅泊婺州义乌县馆,月余。忽有一女子,侍二婢夜至,一婢进曰:此王氏小娘子也,今夕顾降於君子。涛视之,乃绝色也。谓是豪贵之女,不敢答。王氏笑曰:秀才不以酒色於怀,妾何以奉托?涛乃起拜曰:凡陋之士,非敢是望。王氏令侍婢施服玩於涛寝室,炳以银烛,又备酒食。饮数巡,王氏起谓涛曰:妾少孤无托,今愿事君子枕席,将为可乎?涛逊辞而许,恩意款洽。而王氏晓去夕至,如此数月。涛所知道士杨景霄至馆访之,见涛色有异,曰:公为鬼魅所惑,宜断之。不然死矣。涛闻之惊,以其事具告,景霄曰:此乃鬼也。乃与符二道,一施衣带,一置门上,曰:此鬼来,当有怨恨,慎忽与语。涛依法受之。女子是夕至,见符门上,大骂而去,曰:来日速除之,不然生祸。涛明日访景霄,具言之,景霄曰:今夜再来,可以吾咒水洒之,此必绝矣。涛持水归,至夜,女子复至,悲恚之甚。涛乃以景霄咒水洒之,於是遂绝。(出《集异记》)
céng jì héng
曾季衡
dà hé sì nián chūn, jiān zhōu fáng yù shǐ céng xiào ān yǒu sūn yuē jì héng, jū shǐ zhái xī piān yuàn. shì wū zhuàng lì, ér jì héng dú chǔ zhī. yǒu pū fū gào yuē: xī wáng shǐ jūn nǚ bào zhōng yú cǐ, nǎi guó sè yě. zhòu rì qí hún huò jiàn yú cǐ, láng jūn shèn zhī. jì héng shào nián hào sè, yuàn dǔ qí líng yì, zhōng bù yǐ rén guǐ wèi jiān. pín zhù míng xiāng, pō shū fán sú, bù yóu xián chù, huǎng rán níng sī. yī rì bǔ shí, yǒu shuāng huán qián yī yuē: wáng jiā xiǎo niáng zǐ qiǎn mǒu chuán dá hòu yì, yù miàn bài láng jūn. yán qì, piē rán ér méi. é qǐng, yǒu yì xiāng xí yī. jì héng nǎi shù dài cì zhī, jiàn xiàng shuāng huán, yǐn yī nǚ ér zhì, nǎi shén xiān zhōng rén yě. jì héng yī zhī, wèn qí xìng shì, yuē: mǒu xìng wáng shì, zì lì zhēn. fù jīn wéi zhòng zhèn, xī shì cóng dà rén mù cǐ chéng, jù cǐ shì, wú hé wù gù. gǎn jūn sī shēn yǎo míng, qíng jī yōu rǎng, suǒ yǐ bù jiān cún méi, pō sī shén huì. qí lái jiǔ yǐ, dàn fēi jí rì liáng shí. jīn fāng qì yuàn, xìng chuí liú yì. jì héng liú zhī kuǎn huì, yí shí nǎi qù. wò jì héng shǒu yuē: yì rì cǐ shí zài huì, shèn wù xiè yú rén. suì yǔ shì bì jù bú jiàn. zì cǐ měi jí bū yī zhì, jìn liù shí yú rì. jì héng bù yí, yīn yǔ dà fù huī xià jiàng xiào, shuō jí yàn lì, wù yán zhī. jiàng xiào jīng jù, yù shí yù shí yuán zuò rán, jù míng chāo běn gǎi qí shì, yuē: láng jūn jiāng jí cǐ shí, yuàn yī kòu bì, mǒu dāng yǔ èr sān bèi qián kuī yān. jì héng yì zhōng bù néng kòu bì. shì rì, nǚ láng yī jiàn jì héng, róng shēng cǎn dá, yǔ shēng sī yàn, wò jì héng shǒu yuē: hé wéi fù yuē ér xiè yú rén? zì cǐ bù kě gèng jiē huān xiào yǐ. jì héng cán huǐ, wú cí yǐ yīng, nǚ yuē: dài fēi jūn zhī guò, yì míng shù jǐn ěr. nǎi liú shī yuē: wǔ yuán fēn mèi zhēn wú yuè, yàn zhé yīng lí fāng cǎo jié. nián shào yān huā chǔ chù chūn, běi máng kōng hèn qīng qiū yuè. jì héng bù néng shī, chǐ wú yǐ chóu, nǎi qiáng wèi yī piān yuē: suō cǎo qīng qīng yàn yù guī, yù sāi zhū lèi sǎ lín qí. yún huán piāo qù xiāng fēng jǐn, chóu jiàn yīng tí hóng shù zhī. nǚ suì yú rú dài, jiě cù jīn jié huā hé zǐ, yòu chōu cuì yù shuāng fèng qiào yì zhī, zèng jì héng yuē: wàng yì rì dǔ wù sī rén, wú yǐ yōu míng wèi gé. jì héng sōu shū qiè zhōng, dé xiǎo jīn lǚ huā rú yì, chóu zhī. jì héng yuē: cǐ wù suī fēi zhēn yì, dàn guì qí míng rú yì, yuàn zhǎng zài yù shǒu cāo chí ěr. yòu yuē: cǐ bié hé shí gèng huì? nǚ yuē: fēi yī jiǎ zǐ, wú xiāng jiàn qī. yán qì, wū yè ér méi. jì héng zì cǐ qǐn mèi qiú sī, xíng tǐ léi zhài. gù jiù zhàng rén yù huí, tuī qí fāng shù, liáo yǐ yào shí, shù rì fāng yù. nǎi xún wǔ yuán rèn zhēn fù rén, yuē: wáng shǐ jūn zhī ài nǚ, bù jí ér zhōng yú cǐ yuàn. jīn yǐ guī zàng běi máng shān, huò yīn huì ér hún yóu yú cǐ, rén duō jiàn zhī. zé nǚ shī yún běi máng kōng hèn qīng qiū yuè yě. chū chuán qí
大和四年春,监州防御使曾孝安有孙曰季衡,居使宅西偏院。室屋壮丽,而季衡独处之。有仆夫告曰:昔王使君女暴终於此,乃国色也。昼日其魂或见於此,郎君慎之。季衡少年好色,愿睹其灵异,终不以人鬼为间。频注名香,颇疏凡俗,步游闲处,恍然凝思。一日哺时,有双鬟前揖曰:王家小娘子遣某传达厚意,欲面拜郎君。言讫,瞥然而没。俄顷,有异香袭衣。季衡乃束带伺之,见向双鬟,引一女而至,乃神仙中人也。季衡揖之,问其姓氏,曰:某姓王氏,字丽真。父今为重镇,昔侍从大人牧此城,据此室,无何物故。感君思深杳冥,情激幽壤,所以不间存没,颇思神会。其来久矣,但非吉日良时。今方契愿,幸垂留意。季衡留之款会,移时乃去。握季衡手曰:翌日此时再会,慎勿泄於人。遂与侍婢俱不见。自此每及晡一至,近六十余日。季衡不疑,因与大父麾下将校,说及艳丽,误言之。将校惊惧,欲实(欲实原作然,据明抄本改)其事,曰:郎君将及此时,愿一扣壁,某当与二三辈潜窥焉。季衡亦终不能扣壁。是日,女郎一见季衡,容声惨怛,语声嘶咽,握季衡手曰:何为负约而泄於人?自此不可更接欢笑矣。季衡惭悔,无词以应,女曰:殆非君之过,亦冥数尽耳。乃留诗曰:五原分袂真吴越,燕折莺离芳草竭。年少烟花处处春,北邙空恨清秋月。季衡不能诗,耻无以酬,乃强为一篇曰:莎草青青雁欲归,玉腮珠泪洒临歧。云鬟飘去香风尽,愁见莺啼红树枝。女遂於襦带,解蹙金结花合子,又抽翠玉双凤翘一只,赠季衡曰:望异日睹物思人,无以幽冥为隔。季衡搜书箧中,得小金缕花如意,酬之。季衡曰:此物虽非珍异,但贵其名如意,愿长在玉手操持耳。又曰:此别何时更会?女曰:非一甲子,无相见期。言讫,呜咽而没。季衡自此寝寐求思,形体羸瘵。故旧丈人玉回,推其方术,疗以药石,数日方愈。乃询五原纫针妇人,曰:王使君之爱女,不疾而终於此院。今已归葬北邙山,或阴晦而魂游於此,人多见之。则女诗云北邙空恨清秋月也。(出《传奇》)
zhào hé
赵合
jìn shì zhào hé, mào wēn qì zhí, xíng yì shén gāo. dà hé chū, yóu wǔ yuán. lù jīng shā qì. dǔ wù bēi tàn. suì yǐn jiǔ, yǔ pū shǐ bìng zuì, zuì zì yuán kòng quē, jù míng chāo běn bǔ. yīn qǐn yú shā qì. zhōng xiāo bàn xǐng, yuè sè jiǎo rán, wén shā zhōng yǒu nǚ zǐ bēi yín yuē: yún huán xiāo jǐn zhuǎn péng xī, mái gǔ qióng huāng wú suǒ yī. mù mǎ bù sī shā yuè bái, gū hún kōng zhú yàn nán fēi. hé suì qǐ ér fǎng yān. guǒ yǒu yī nǚ zǐ, nián yóu wèi jī. sè jué dài, yǔ hé yuē: mǒu xìng lǐ shì, jū yú fèng tiān. yǒu zǐ jià luò yuán zhèn shuài, yīn zhù shěng yān. dào cáo dǎng qiāng suǒ lǔ. zhì cǐ wō shā, jié qí shǒu shì ér qù. hòu wèi lù rén suǒ bēi, yǎn yú shā nèi, jīng jīn sān zài. zhī jūn pō yǒu yì xīn, tǎng néng wéi guī gǔ yú fèng tiān chéng nán xiǎo lǐ cūn, jí mǒu jiā yú ěr, dāng yǒu fèng bào. hé xǔ zhī. qǐng shì qí yǎn gé chù, nǚ zǐ gǎn qì gào zhī. hé suì shōu qí gǔ, bāo yú náng zhōng. cì dàn, é yǒu zǐ yī zhàng rén, yuè qí ér zhì, yī hé yuē: zhī zi rén ér yì, xìn ér lián. nǚ zǐ qǐ qí, shàng yǒu gǎn jī. wǒ lǐ wén yuè shàng shū yě, yuán hé shí sān nián, céng shǒu wǔ yuán. wèi quǎn róng sān shí wàn wéi bī chéng chí zhī sì yú, bīng gè hòu shí shù lǐ, lián nǔ sǎ yǔ, fēi tī pái yún. chuān bì jué háo, zhòu yè gōng jī. chéng zhōng fù hù ér jí zhě, shǐ rú wèi máo. dāng qí shí, yù hàn zhī bīng, cái sān qiān. jī lì qí jū rén, fù nǚ lǎo yòu fù tǔ ér lì zhě, bù zhī hán něi. quǎn róng yú chéng běi zào dú jiǎo lóu, gāo shù shí zhàng, chéng zhōng jù xì, xián dé kuī zhī. mǒu suì shè qí jì, dìng zhōng qí lóu lì suì. qiāng qiú è rán, yǐ wéi shén gōng. yòu yǔ chéng zhōng rén yuē: shèn wù chāi wū shāo, wú qiě wèi rǔ qǔ xīn, jī yú chéng xià, xǔ rén diào shàng. yòu tài yīn shāo huì, jí wén chéng zhī sì yú, duō yǒu rén wù xíng dòng, shēng yán yún: yè gōng chéng ěr. chéng zhōng shè piāo, bù gǎn zàn ān. mǒu yuē: bù rán. qián yǐ tiě suǒ xià zhú ér zhào zhī, nǎi kōng qū niú yáng xíng xié qí chéng, bīng shì shāo ān. yòu xī běi yú bèi gōng, cuī shí yú zhàng. jiāng yù hūn huì, qún hú dà xǐ, zòng jiǔ kuáng gē, yún: hòu míng chén ér rù. mǒu yǐ mǎ nǔ wǔ bǎi zhāng ér nǐ zhī, suì xià pí qiáng zhàng zhī. yī xī, bìng gōng àn zhù, bù shǐ yǒu shēng, dí zhī yǐ shuǐ. shí hán, lái rì bīng jiān, chéng zhī yíng rú yín, bù kě gōng jī. yòu qiāng qiú jiàn dà jiàng zhī qí, nǎi zàn pǔ suǒ cì, lì zhī yú wǔ huā yíng nèi. mǒu yè chuān bì ér duó zhī rú fēi, zhòng qiāng hào qì, shì qǐng hái qián lǔ lüè zhī rén, ér shú qí qí. zòng zòng yuán zuò diào, jù míng chāo běn gǎi qí cháng yòu fù nǚ bǎi yú rén, dé qí jǐn guī. rán hòu zhì qí ér hái zhī. shí bīn jīng jiù bīng èr wàn rén lín qí jìng, gǔ piāo bù jìn. rú cǐ xiāng chí sān shí qī rì. qiāng qiú nǎi yáo bài yuē: cǐ chéng nèi yǒu shén jiāng, wú jīn bù gǎn qī. suì juǎn jiǎ ér qù. bù xìn sù, dá yòu zhōu, yī zhòu ér gōng pò qí chéng. lǎo shào sān wàn rén, jǐn zāo lǔ qù. yǐ cǐ lì hài, zé yú zhī gōng jí sī chéng bù xì. dàn dāng duì shí xiāng, shǐ yú bù dé zhàng jié chū cǐ chéng, kōng jiā yī diāo chán ěr. yú wén zhōng líng wéi fū rén, zhǐ wéi dān, shì jiàn dù mù zhuàn gù jiāng xī guān chá shǐ wǔ yáng gōng wéi gōng yí ài bēi. wéi fū rén yí shì wéi dài fū zhī é. jiù zhù yī dī, jiāng fáng shuǐ lǎo, hòu sān shí nián, shàng yǒu bǎi xìng jí lián wèn zhōu gōng gǎn qí gōng, ér zòu lì dé zhèng bēi é rán. ruò yú dāng shǒu bì bù jiān, chéng zhōng zhī rén, jǐn wèi qiāng hú zhī jiàn lì, qǐ cún jīn rì zǐ sūn hū? zhī zi yǒu xīn, qǐng bái qí bǎi xìng, fěng qí zhōu zūn, yǔ lì dé zhèng bēi zú yǐ. yán qì, cháng yī ér tuì. hé jí shòu jiào, jiù wǔ yuán. yǐ yǔ bǎi xìng jí cì shǐ, jù yǐ wéi yāo, bù tīng, chóu zhàng ér fǎn. zhì shā zhōng, yòu féng xī rì shén rén, xiè hé yuē: jūn wèi yán, wǔ yuán wú zhī zhī sú, cì shǐ bù míng, cǐ chéng dāng yǒu huǒ zāi. fāng yǔ qí qiú yōu fǔ, wú yán yú wǔ yuán zhī shì, bù xié, cǐ yì yì xī. qí huò bù sān xún ér jí yǐ. yán qì ér méi, guǒ rú qī zāi shēng. wǔ yuán chéng jǐn sǐ wàn rén, lǎo yòu xiāng shí. hé qiè nǚ hái gǔ zhì fèng tiān, fǎng dé xiǎo lǐ cūn ér zàng zhī. míng rì dào cè, hé yù xī rì zhī nǚ zǐ lái xiè ér yán yuē: gǎn jūn zhī yì, wú dà fù nǎi zhēn yuán dé dào zhī shì, yǒu yǎn cān tóng qì xù hùn yuán jīng, zi néng qióng zhī, lóng hǔ zhī dān, bù rì ér chéng yǐ. hé shòu zhī, nǚ zǐ yǐ méi. hé suì shě jǔ, jiū qí xuán wēi, jū yú shǎo shì. shāo zhī yī nián, jiē shǐ wǎ lì wèi jīn bǎo èr nián, néng qǐ bì zhě sān nián néng dù jìn. jīn shí yǒu rén yù zhī yú sōng lǐng ěr. chū chuán qí
进士赵合,貌温气直,行义甚高。大和初,游五原。路经沙碛。睹物悲叹。遂饮酒,与仆使并醉,(醉字原空缺,据明抄本补。)因寝於沙碛。中宵半醒,月色皎然,闻沙中有女子悲吟曰:云鬟消尽转蓬稀,埋骨穷荒无所依。牧马不嘶沙月白,孤魂空逐雁南飞。合遂起而访焉。果有一女子,年犹未笄。色绝代,语合曰:某姓李氏,居於奉天。有姊嫁洛源镇帅,因住省焉。道曹党羌所虏。至此挝杀,劫其首饰而去。后为路人所悲,掩於沙内,经今三载。知君颇有义心,倘能为归骨於奉天城南小李村,即某家 榆耳,当有奉报。合许之。请示其掩骼处,女子感泣告之。合遂收其骨,包於囊中。伺旦,俄有紫衣丈人,跃骑而至,揖合曰:知子仁而义,信而廉。女子启祈,尚有感激。我李文悦尚书也,元和十三年,曾守五原。为犬戎三十万围逼城池之四隅,兵各厚十数里,连弩洒雨,飞梯排云。穿壁决濠,昼夜攻击。城中负户而汲者,矢如蝟毛。当其时,御捍之兵,才三千。激厉其居人,妇女老幼负土而立者,不知寒馁。犬戎於城北造独脚楼,高数十丈,城中巨细,咸得窥之。某遂设奇计,定中其楼立碎。羌酋愕然,以为神功。又语城中人曰:慎勿拆屋烧,吾且为汝取薪,积於城下,许人钓上。又太阴稍晦,即闻城之四隅,多有人物行动,声言云:夜攻城耳。城中慑慓,不敢暂安。某曰:不然。潜以铁索下烛而照之,乃空驱牛羊行胁其城,兵士稍安。又西北隅被攻,摧十余丈。将遇昏晦,群胡大喜,纵酒狂歌,云:候明晨而入。某以马弩五百张而拟之,遂下皮墙障之。一夕,併工暗筑,不使有声,涤之以水。时寒,来日冰坚,城之莹如银,不可攻击。又羌酋建大将之旗,乃赞普所赐,立之於五花营内。某夜穿壁而夺之如飞,众羌号泣,誓请还前掳掠之人,而赎其旗。纵(纵原作钓,据明抄本改)其长幼妇女百余人,得其尽归。然后掷旗而还之。时邠泾救兵二万人临其境,股慓不进。如此相持三十七日。羌酋乃遥拜曰:此城内有神将,吾今不敢欺。遂卷甲而去。不信宿,达宥州,一昼而攻破其城。老少三万人,尽遭掳去。以此厉害,则余之功及斯城不细。但当对时相,使余不得仗节出此城,空加一貂蝉耳。余闻锺陵韦夫人,(指韦丹,事见杜牧撰故江西观察使武阳公韦公遗爱碑。韦夫人疑是韦大夫之讹。)旧筑一堤,将防水潦,后三十年,尚有百姓及廉问周公感其功,而奏立德政碑峨然。若余当守壁不坚,城中之人,尽为羌胡之贱隶,岂存今日子孙乎?知子有心,请白其百姓,讽其州尊,与立德政碑足矣。言讫,长揖而退。合即受教,就五原。以语百姓及刺史,俱以为妖,不听,惆账而返。至沙中,又逢昔日神人,谢合曰:君为言,五原无知之俗,刺史不明,此城当有火灾。方与祈求幽府,吾言於五原之事,不谐,此意亦息。其祸不三旬而及矣。言讫而没,果如期灾生。五原城馑死万人,老幼相食。合挈女骸骨至奉天,访得小李村而葬之。明日道侧,合遇昔日之女子来谢而言曰:感君之义,吾大父乃贞元得道之士,有《演参同契续混元经》,子能穷之,龙虎之丹,不日而成矣。合受之,女子已没。合遂舍举,究其玄微,居於少室。烧之一年,皆使瓦砾为金宝;二年,能起毙者;三年能度进。今时有人遇之於嵩岭耳。(出《传奇》)
wéi ān zhī
韦安之
wéi ān zhī zhě, hé yáng rén, shí zhì yáng dí, nǐ wǎng shǎo shì xún shī. zhì dēng fēng, féng yī rén, wèn yù hé wǎng, yuē: wú xìng zhāng míng dào, jiā jīn xiāng, yù wǎng shǎo shì shān dú shū. ān zhī yì tōng xìng zì. suǒ wǎng yī zhì, nǎi yuē wèi xiōng dì, ān zhī nián zhǎng, wèi xiōng. tóng rù shǎo shì, shī lǐ qián. jīng yī nián, zhāng dào bó xué jīng tōng, wéi xué liú zhī shǒu. yī rì. yǔ ān zhī yuē: xiōng shì yè quán wèi, cóng jīn qù wǔ zài, fāng chéng míng, guān yì bù guò xiàn zuǒ. ān zhī jīng yì yuē: dì hé yǐ zhī zhī? dào yuē: yú fēi rén, nǎi míng sī zhǔ diǎn yě. tài yuè zhǔ zhě yù zhòng yòng, wèi yǐ cái shí shàng guǎ, gěi yī nián jià yú rén jiān xué. jīn nián xiàn yǐ mǎn, gōng yè shāo chéng, jiāng cí jūn qù. shèn wù xiè yú rén. yán qì, cí qí shī. ān zhī sòng dào xià shān, tì qì ér bié. dào yuē: jūn chéng míng zhī hòu, yǒu jí, dāng hū dào, bì kě jiù yǐ. ān zhī wǔ nián nǎi fù jǔ. qí nián zhuó dì, shòu háng zhōu yú qián xiàn wèi, bèi zhōu qiǎn bù wù, wù zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ. jiāng dǐ hé yīn. zhì qí zé pǔ, wèi huái dào lái jié. ān zhī suì qián qǐ yú dào, é ér léi yǔ bào zhì, qún dào jiē nì. ān zhī wèi lóng xīng xiàn chéng zú. chū líng yì lù
韦安之者,河阳人,时至阳翟,拟往少室寻师。至登封,逢一人,问欲何往,曰:吾姓张名道,家金乡,欲往少室山读书。安之亦通姓字。所往一志,乃约为兄弟,安之年长,为兄。同入少室,师李潜。经一年,张道博学精通,为学流之首。一日。语安之曰:兄事业全未,从今去五载,方成名,官亦不过县佐。安之惊异曰:弟何以知之?道曰:余非人,乃冥司主典也。泰岳主者欲重用,为以才识尚寡,给一年假於人间学。今年限已满,功业稍成,将辞君去。慎勿泄於人。言讫,辞其师。安之送道下山,涕泣而别。道曰:君成名之后,有急,当呼道,必可救矣。安之五年乃赴举。其年擢第,授杭州於潜县尉,被州遣部物,(物字原缺,据明抄本补。)将抵河阴。至淇泽浦,为淮盗来劫。安之遂虔启於道,俄而雷雨暴至,群盗皆溺。安之为龙兴县丞卒。(出《灵异录》)
lǐ zuǒ wén
李佐文
nán yáng lín tuān xiàn běi jiè, mì shū láng yuán cè xiāng yáng chuán wáng qiān jiē zhǐ bié yè. dà hé liù nián, kè yǒu lǐ zuǒ wén zhě, lǚ shí èr zhuāng. zuǒ wén qín qí zhī liú, pō wéi yuán wáng zhī suǒ ài. zuǒ wén yī rì xiàng mù, jiāng zhǐ yuán zhuāng. pū fū bào qīn qián qù, bù yī èr lǐ, yīn fēng zhòu qǐ, hán āi hūn huì. é ér yè hēi, liè chéng dú xíng, mí wù shén yuǎn. yuē sān gēng, huì shào xī, shù lǐ zhī wài, yáo jiàn huǒ zhú. zuǒ wén xiàng míng ér zhì, zhì zé yě zhōng huí shě, bēi xiá pō shén. zhōng yǒu tián sǒu, zhī máng . zuǒ wén xùn cí qǐng tuō, jiǔ zhī. fāng yán rù hù, sǒu yún: cǐ duō chái láng, kè mǎ bù yí yuǎn zhí. zuǒ wén yīn yí yán xià, pò huǒ ér qì. sǒu yuē: róng běn hé yì ér lái cǐ? zuǒ wén gào zhī, sǒu shěn yuē: cǐ qù yuán zhuāng, guāi yú jí yǐ. rán bì qí xiǎo, fāng kě nán guī. ér sǒu zhī zuò hòu, wěi xiāo zhàng xià, shí wén zhì ér tí hào shén tòng, měi fā shēng, sǒu jí yuē: ér kě zhǐ, shì yǐ rú cǐ, bēi kū nài hé? é zé fù tí, sǒu zhé yǐ qián yǔ jiě zhī. zuǒ wén bù yù, cóng ér jí zhī, sǒu zé dī huí tā shuō. zuǒ wén yīn yuē: hái yòu kǔ hán, hé bù xié zhī jìn huǒ? rú cǐ shù sì, sǒu zé xié zhì jiù lú, nǎi bā jiǔ suì cūn nǚ zǐ ěr. jiàn kè chū wú xiū hài, dàn yǐ wù huà huī, ruò bào shěn hèn. hū ér yuàn yàn jīng hào, sǒu zé yòu yǐ qián yǔ jiě zhī. zuǒ wén wèn zhī, zhōng bù dé qí qíng. xū sǒu píng xiǎo, sǒu jí yáo zhǐ dōng nán qiáo qiú yuē: bǐ yuán zhuāng yě, qù cǐ shí lǐ ér jìn. zuǒ wén shàng mǎ sì gù, nǎi qióng huāng dà yě, céng wú rén jī, dú tián sǒu yī shì ěr. xíng sān shù lǐ, féng cūn fù, xié jiǔ yī hú, zhǐ qián fù yān. jiàn zuǒ wén yuē: cǐ shì jù zé, dào wú rén. kè líng chén hé zì lái yě? zuǒ wén jù bái qí shì, fù nǎi fù yīng cháng hào yuē: shú wéi rén guǐ zhī yù yé? zuǒ wén xì xún zhī, qí fù yuē: ruò kè yún qù yè suǒ jì sù zhī shì, zé wǒ wáng fū zhī bìn lǘ ěr. wǒ yōng jū yuán zhuāng qī nián yǐ. qián chūn, fū bào jí ér zú. yì rì, shǐ chèn zhī nǚ yòu wáng. pín jiū wú lì, fù zǐ tóng yì yān. shǒu zhì lí jū, guān bù miǎn shuì, gū qióng wú tuō, suì yì zài xíng. jīn xī jiāng shì tā mén, gù lái fū nǚ zhī yì gào jué ěr. zuǒ wén zé yǔ tóng wǎng, bǐ zhì zuó mù zhī shì, nǎi bìn gōng yě, lì lì zōng yóu, fēn míng kě fù. fù nǎi hào tòng, lèi rú gěng mí. yīn qì shēng yè, jiǎn fà yú lín tuān fó sì, yì lì shì sǐ yān. qí fù xìng wáng, kāi chéng sì nián, kè yǒu jiàn zhě. chū jí yì jì
南阳临湍县北界,秘书郎袁测、襄阳椽王汧皆止别业。大和六年,客有李佐文者,旅食二庄。佐文琴棋之流,颇为袁、王之所爱。佐文一日向暮,将止袁庄。仆夫抱衾前去,不一二里,阴风骤起,寒埃昏晦。俄而夜黑,劣乘独行,迷误甚远。约三更,晦稍息,数里之外,遥见火烛。佐文向明而至,至则野中回舍,卑狭颇甚。中有田叟,织芒 。佐文逊辞请讬,久之。方延入户,叟云:此多豺狼,客马不宜远絷。佐文因移檐下,迫火而憩。叟曰:容本何诣而来此?佐文告之,叟哂曰:此去袁庄,乖於极矣。然必俟晓,方可南归。而叟之坐后,纬萧障下,时闻稚儿啼号甚痛,每发声,叟即曰:儿可止,事已如此,悲哭奈何?俄则复啼,叟辄以前语解之。佐文不谕,从而诘之,叟则低回他说。佐文因曰:孩幼苦寒,何不携之近火?如此数四,叟则携致就炉,乃八九岁村女子耳。见客初无羞骇,但以物画灰,若抱沈恨。忽而怨咽惊号,叟则又以前语解之。佐文问之,终不得其情。须叟平晓,叟即遥指东南乔求曰:彼袁庄也,去此十里而近。佐文上马四顾,乃穷荒大野,曾无人迹,独田叟一室耳。行三数里,逢村妇,携酒一壶,纸钱副焉。见佐文曰:此是巨泽,道无人。客凌晨何自来也?佐文具白其事,妇乃附膺长号曰:孰为人鬼之遇耶?佐文细询之,其妇曰:若客云去夜所寄宿之室,则我亡夫之殡闾耳。我佣居袁庄七年矣。前春,夫暴疾而卒。翌日,始龀之女又亡。贫究无力,父子同瘗焉。守制嫠居,官不免税,孤穷无托,遂意再行。今夕将适他门,故来夫女之瘗告诀耳。佐文则与同往,比至昨暮之室,乃殡宫也,历历踪由,分明可复。妇乃号恸,泪如绠縻。因弃生业,剪发于临湍佛寺,役力誓死焉。其妇姓王,开成四年,客有见者。(出《集异记》)
hú jí
胡急
ān dìng hú jí, jiā yú hé dōng jùn, yǐ wén xué zhī míng. dà hé qī nián chūn dēng jìn shì dì, shí jiǎ sù wèi lǐ bù shì láng. hòu èr nián, wén zōng huáng dì zhuó sù xiàng guó shì. shì suì dōng shí yuè, jīng zhào luàn, sù yǔ zǎi chén yá yá yuán zuò jí. jù míng chāo běn gǎi. yǐ xià, jù dùn qù, yǒu zhào bǔ shén jí. shí zhōng guì rén chóu shì liáng, hù zuǒ jìn jūn, mìng bù jiàng zhí bīng yǐ qióng qí jī. bù jiàng wèi shì liáng yuē: hú jí shòu jiǎ sù ēn. jīn dāng nì zài jí suǒ. yuàn xiāo jiàn shì wǔ bǎi, huán qí jū yǐ qǔ zhī. shì liáng kě qí qǐng, yú shì bù jiàng yōng bīng zhì jí mén, zhào jí chū, lì shēng dào: jiǎ sù zài jūn jiā, jūn yí lì chū, bù rán, yǔ sù tóng zuì. jí dù qí shì bù kě yǐ lǐ qū, kàng cí jù zhī. bù jiàng nù, zhí jí yì shì liáng, lù yú yuán mén zhī wài. shí jí dì xiāng zài hé dōng jùn, shì rì, xiāng jí jiā rén, jiàn yī rén wú shǒu, yī lǜ yī, yī yǒu xuè rú zhī jī, zì mén ér rù, bù zhì tíng. xiāng dà nù, míng chāo běn nù zuò kǒng. mìng jiā rén zhú zhī, jù bú jiàn. hòu sān rì, ér jí zhī xiōng wén zhì chū xuān shì zhì
安定胡急,家于河东郡,以文学知名。大和七年春登进士第,时贾餗为礼部侍郎。后二年,文宗皇帝擢餗相国事。是岁冬十月,京兆乱,餗与宰臣涯(涯原作急。据明抄本改。)已下,俱遁去,有诏捕甚急。时中贵人仇士良,护左禁军,命部将执兵以穷其迹。部将谓士良曰:胡急受贾餗恩。今当匿在急所。愿骁健士五百,环其居以取之。士良可其请,於是部将拥兵至急门,召急出,厉声道:贾餗在君家,君宜立出,不然,与餗同罪。急度其势不可以理屈,抗辞拒之。部将怒,执急诣士良,戮于辕门之外。时急弟湘在河东郡,是日,湘及家人,见一人无首,衣绿衣,衣有血濡之迹,自门而入,步至庭。湘大怒,(明抄本怒作恐。)命家人逐之,遽不见。后三日,而急之凶闻至(出《宣室志》)