xīn luó dōng nǚ guó lǐn jūn dà shí guó sī ā xiū guó jù zhèn tí guó zāng kē guī zī gān tuó guó
新罗 东女国 廪君 大食国 私阿修国 俱振提国 牂牁 龟 兹乾陀国
xīn luó
新罗
xīn luó guó, dōng nán yǔ rì běn lín, dōng yǔ zhǎng rén guó jiē. zhǎng rén shēn sān zhàng, jù yá gōu zhǎo, bù huǒ shí, zhú qín shòu ér shí zhī, shí yì shí rén. luǒ qí qū, hēi máo fù zhī. qí jìng xiàn yǐ lián shān shù qiān lǐ, zhōng yǒu shān xiá, gù yǐ tiě mén, wèi zhī tiě guān. cháng shǐ gōng nǔ shù qiān shǒu zhī, yóu shì bù guò. chū jì wén
新罗国,东南与日本邻,东与长人国接。长人身三丈,锯牙钩爪,不火食,逐禽兽而食之,时亦食人。裸其躯,黑毛覆之。其境限以连山数千里,中有山峡,固以铁门,谓之铁关。常使弓弩数千守之,由是不过。(出《纪闻》)
yòu xīn luó guó yǒu dì yī guì míng chāo běn" guì" zuò" guó" zú jīn gē, qí yuǎn zǔ míng páng chí, yǒu dì yī rén, shén yǒu jiā cái. qí xiōng páng chí, yīn fēn jū, qǐ yī shí. guó rén yǒu yǔ qí xì dì yī mǔ, nǎi qiú cán gǔ zhǒng yú dì, dì zhēng ér yǔ zhī, páng chí bù zhī yě. zhì cán shí, zhǐ yī shēng yān, rì zhǎng cùn yú, jū xún dà rú niú, shí shù shù yè bù zú. qí dì zhī zhī, cì" cùn yú jū xún dà rú niú shí shù shù yè bù zú qí dì zhī zhī cì" shí bā zì yuán kòng quē, jù huáng běn bǔ jiān, shā qí cán. jīng rì, sì fāng bǎi lǐ nèi cán, xī fēi jí qí jiā. guó rén wèi zhī jù cán, yì qí cán zhī wáng yě. sì lín gòng qiāo zhī, bù gōng. gǔ wéi yī jīng zhí yān, qí suì zhǎng chǐ yú. páng chí cháng shǒu zhī. hū wèi niǎo suǒ zhé, xián qù. páng chí zhú zhī, shàng shān wǔ liù lǐ, niǎo rù yī shí xià, rì mò jìng hēi, páng chí yīn zhǐ shí cè. zhì yè bàn yuè míng, jiàn qún xiǎo ér, chì yī gòng xì. yī xiǎo ér yuē:" rǔ yào hé wù?" yī yuē:" yào jiǔ." xiǎo ér chū yī jīn zhuī zǐ, jī shí, jiǔ jí zūn xī jù. yī yuē:" yào shí", yòu jī zhī, bǐng ěr gēng zhì, luó yú shí shàng. liáng jiǔ, yǐn shí ér qù" qù" yuán zuò" jiǔ", jù míng chāo běn gǎi, yǐ jīn zhuī chā yú shí xià. páng chí dà xǐ, qǔ qí zhuī ér hái, suǒ yù suí jī ér bàn, yīn shì fù móu guó lì, cháng yǐ zhū jī shàn qí dì, dì yún:" wǒ huò rú xiōng dé jīn zhuī yě." páng chí zhī qí yú, yù zhī bù jí, nǎi rú qí yán. dì cán zhī, zhǐ dé yī jīn rú cháng zhě. gǔ zhǒng zhī, fù yī jīng zhí yān, jiāng shú, yì wèi niǎo suǒ xián. qí dì dà yuè, suí zhī rù shān, zhì niǎo rù chù, yù qún guǐ. nù yuē," shì qiè yú zhuī zhě." nǎi zhí zhī. wèi yuē:" ěr yù wèi wǒ zhù táng sān bǎn hū? ěr yù bí zhǎng yī zhàng hū?" qí dì qǐng zhù táng sān bǎn, sān rì, jī kùn bù chéng, qiú āi yú guǐ. guǐ nǎi bá qí bí, bí rú xiàng ér guī. guó rén guài ér jù guān zhī, cán huì ér zú. qí hòu zǐ sūn xì zhuī qiú láng fèn, yīn léi zhèn, zhuī shī suǒ zài. chū yǒu yáng zá zǔ
又新罗国有第一贵(明抄本“贵”作“国”)族金哥,其远祖名旁竾,有弟一人,甚有家财。其兄旁竾,因分居,乞衣食。国人有与其隙地一亩,乃求蚕谷种于弟,弟蒸而与之,旁竾不知也。至蚕时,止一生焉,日长寸余,居旬大如牛,食数树叶不足。其弟知之,伺(“寸余居旬大如牛食数树叶不足其弟知之伺”十八字原空缺,据黄本补)间,杀其蚕。经日,四方百里内蚕,悉飞集其家。国人谓之巨蚕,意其蚕之王也。四邻共缲之,不供。谷唯一茎植焉,其穗长尺余。旁竾常守之。忽为鸟所折,衔去。旁竾逐之,上山五六里,鸟入一石罅,日没径黑,旁竾因止石侧。至夜半月明,见群小儿,赤衣共戏。一小儿曰:“汝要何物?”一曰:“要酒。”小儿出一金锥子,击石,酒及樽悉具。一曰:“要食”,又击之,饼饵羹炙,罗于石上。良久,饮食而去(“去”原作“久”,据明抄本改),以金锥插于石罅。旁竾大喜,取其锥而还,所欲随击而办,因是富侔国力,常以珠玑赡其弟,弟云:“我或如兄得金锥也。”旁竾知其愚,谕之不及,乃如其言。弟蚕之,止得一金如常者。谷种之,复一茎植焉,将熟,亦为鸟所衔。其弟大悦,随之入山,至鸟入处,遇群鬼。怒曰,“是窃余锥者。”乃执之。谓曰:“尔欲为我筑糖三版乎?尔欲鼻长一丈乎?”其弟请筑糖三版,三日,饥困不成,求哀于鬼。鬼乃拔其鼻,鼻如象而归。国人怪而聚观之,惭恚而卒。其后子孙戏锥求狼粪,因雷震,锥失所在。(出《酉阳杂俎》)
yòu dēng zhōu jiǎ zhě mǎ xíng yú zhuǎn hǎi, nǐ qǔ kūn shān lù shì tóng lú, shí yù xī fēng, ér chuī dào xīn luó guó. xīn luó guó jūn wén xíng yú zhōng guó ér zhì, jiē yǐ bīn lǐ. nǎi yuē:" wú suī yí dí zhī bāng, suì yǒu xí rú zhě, jǔ yú tiān què. dēng dì róng guī, wú bì lù zhī shén hòu. nǎi zhī kǒng zǐ zhī dào, bèi yú huá xià hū." yīn yǔ xíng yú lùn jí jīng jí, xíng yú bì wèi yuē:" yōng lòu jiǎ shù, zhǎng yǎng suī zài zhōng huá, dàn wén tǔ dì suǒ yí, bù dú shī shū zhī yì. shú shī shū, míng lǐ yì zhě, qí wéi shì dài fū hū! fēi xiǎo rén zhī shì yě." nǎi cí zhī. xīn luó jūn yà yuē:" wú yǐ zhōng guó zhī rén, jǐn wén diǎn jiào. bù wèi shàng yǒu wú zhī zhī sú yú!" xíng yú hái zhì xiāng jǐng, zì cán yǐ tān lìn yī shí, yú mèi bù zhī xué dào, wèi yí dí suǒ chī, kuàng zhé yīng hū. chū yún xī yǒu yì
又登州贾者马行余转海,拟取昆山路适桐庐,时遇西风,而吹到新罗国。新罗国君闻行余中国而至,接以宾礼。乃曰:“吾虽夷狄之邦,岁有习儒者,举于天阙。登第荣归,吾必禄之甚厚。乃知孔子之道,被于华夏乎。”因与行余论及经籍,行余避位曰:“庸陋贾竖,长养虽在中华,但闻土地所宜,不读诗书之义。熟诗书,明礼义者,其唯士大夫乎!非小人之事也。”乃辞之。新罗君讶曰:“吾以中国之人,尽闻典教。不谓尚有无知之俗欤!”行余还至乡井,自惭以贪吝衣食,愚昧不知学道,为夷狄所嗤,况哲英乎。(出《云溪友议》)
yòu tiān bǎo chū, shǐ zàn shàn dài fū wèi yào shǐ xīn luó, cè lì yòu zhǔ. yào nián lǎo, shēn dàn zhī. yǒu kè céng dào xīn luó, yīn fǎng qí xíng lù. kè yuē: yǒng huī zhōng, xīn luó rì běn jiē tōng hǎo, qiǎn shǐ jiān bào zhī. shǐ rén jì dá xīn luó, jiāng fù rì běn guó, hǎi zhōng yù fēng, bō tāo dà qǐ, shù shí rì bù zhǐ. suí bō piāo liú, bù zhī suǒ jiè, hū fēng zhǐ bō jìng, zhì hǎi àn biān. rì fāng yù mù, shí tóng zhì shù chuán, nǎi wéi zhōu dēng àn, yuē bǎi yǒu yú rén. àn gāo èr sān shí zhàng, wàng jiàn wū yǔ, zhēng wǎng qū zhī. yǒu zhǎng rén chū, zhǎng èr zhàng, shēn jù yī fú, yán yǔ bù tōng. jiàn táng rén zhì, dà xǐ, yú shì zhē yōng lìng rù zhái zhōng, yǐ shí tián mén, ér jiē chū qù. é yǒu zhǒng lèi bǎi yú, xiāng suí ér dào, nǎi jiǎn yuè táng rén fū tǐ féi chōng zhě, dé wǔ shí yú rén, jǐn pēng zhī, xiāng yǔ shí dàn. jiān chū chún jiǔ, tóng wèi yàn lè, yè shēn jiē zuì. zhū rén yīn dé zhì zhū yuàn, hòu yuàn yǒu fù rén sān shí rén, jiē qián hòu fēng piào, wèi suǒ lǔ zhě. zì yán nán zǐ jǐn bèi shí zhī, wéi liú fù rén, shǐ zào yī fú. rǔ děng jīn chéng qí zuì, hé wéi bù qù. wú qǐng dào yān, zhòng yuè. fù rén chū qí liàn lǚ shù bǎi pǐ fù zhī, rán hòu qǔ dāo, jǐn duàn zuì zhě shǒu. nǎi xíng zhì hǎi àn, àn gāo, hūn hēi bù kě xià. jiē yǐ bó xì shēn, zì zhuì ér xià, zhū rén gèng xiāng zhuì xià, zhì shuǐ bīn, jiē dé rù chuán. jí tiān shǔ chuán fā, wén shān tóu jiào shēng, gù lái chù, yǐ yǒu qiān yú yǐ. luò yì xià shān, xū yú zhì àn, jì bù jí chuán, xiāo hǒu zhèn téng. shǐ zhě jí fù rén bìng dé hái. chū jì wén
又天宝初,使赞善大夫魏曜使新罗,策立幼主。曜年老,深惮之。有客曾到新罗,因访其行路。客曰:永徽中,新罗日本皆通好,遣使兼报之。使人既达新罗,将赴日本国,海中遇风,波涛大起,数十日不止。随波漂流,不知所届,忽风止波静,至海岸边。日方欲暮,时同志数船,乃维舟登岸,约百有余人。岸高二三十丈,望见屋宇,争往趋之。有长人出,长二丈,身具衣服,言语不通。见唐人至,大喜,于是遮拥令入宅中,以石填门,而皆出去。俄有种类百余,相随而到,乃简阅唐人肤体肥充者,得五十余人,尽烹之,相与食啖。兼出醇酒,同为宴乐,夜深皆醉。诸人因得至诸院,后院有妇人三十人,皆前后风漂,为所虏者。自言男子尽被食之,唯留妇人,使造衣服。汝等今乘其醉,何为不去。吾请道焉,众悦。妇人出其练缕数百匹负之,然后取刀,尽断醉者首。乃行至海岸,岸高,昏黑不可下。皆以帛系身,自缒而下,诸人更相缒下,至水滨,皆得入船。及天曙船发,闻山头叫声,顾来处,已有千余矣。络绎下山,须臾至岸,既不及船,虓吼振腾。使者及妇人并得还。(出《纪闻》)
yòu jìn yǒu hǎi kè wǎng xīn luó, cì zhì yī dǎo shàng, mǎn dì xī shì hēi qī shi zhù. qí chù duō dà mù, kè yǎng kuī shi zhù, nǎi mù zhī huā yǔ xū yě, yīn shí bǎi yú shuāng hái. yòng zhī, féi bù néng shǐ, ǒu qǔ jiǎo chá, suí jiǎo suí xiāo yān. chū yǒu yáng zá zǔ
又近有海客往新罗,次至一岛上,满地悉是黑漆匙箸。其处多大木,客仰窥匙箸,乃木之花与须也,因拾百余双还。用之,肥不能使,偶取搅茶,随搅随消焉。(出《酉阳杂俎》)
yòu liù jūn shǐ xī mén sī gōng, cháng xián mìng shǐ yú xīn luó. fēng shuǐ bù biàn, lěi yuè piào fàn yú cāng míng, wǎng zhī biān jì. hū nán dǐ yī àn, yì yǒu tián chóu wù jǐng, suì dēng lù sì wàng. é yǒu yī dà rén, shēn cháng wǔ liù zhàng, yī jū chā yì, shēng rú zhèn léi, xià gù xī mén, yǒu rú jīng tàn. yú shí yǐ wǔ zhǐ cuō ér tí xíng bǎi yú lǐ, rù yī yán dòng jiān, jiàn qí cháng yòu qún jù, dì xiāng hū jí, jìng lái kàn wán. yán yǔ mò néng biàn, jiē yǒu huān xǐ zhī róng, rú huò yì wù. suì jué yī kēng ér zhì zhī, yì lái kān shǒu zhī. xìn sù zhī hòu, suì pān yuán yuè chū qí kēng, jìng xún jiù lù ér cuàn. cái tiào rù chuán, dà rén yǐ zhú ér jí zhī yǐ, biàn yǐ jù shǒu pān qí chuán xián, yú shì huī jiàn, duàn xià sān zhǐ, zhǐ cū yú jīn chuí bó bàng. dà rén shī zhǐ ér tuì, suì jiě lǎn. zhōu zhōng shuǐ jǐn liáng jié, jīng yuè wú shí, yǐ shēn shàng yī fú, niè ér dàn zhī. hòu dé dá běi àn, suì jìn qí sān zhǐ, qī ér cáng yú nèi kù. jì bài zhǔ jūn, níng yǐ jīn yù yí rén, píng shēng bù yǐ yǐn zhuàn shí kè, wèi shěng qí jué liáng zhī nán yě. chū yù táng xián huà
又六军使西门思恭,常衔命使于新罗。风水不便,累月漂泛于沧溟,罔知边际。忽南抵一岸,亦有田畴物景,遂登陆四望。俄有一大人,身长五六丈,衣裾差异,声如震雷,下顾西门,有如惊叹。于时以五指撮而提行百余里,入一岩洞间,见其长幼群聚,递相呼集,竞来看玩。言语莫能辨,皆有欢喜之容,如获异物。遂掘一坑而置之,亦来看守之。信宿之后,遂攀缘跃出其坑,径寻旧路而窜。才跳入船,大人已逐而及之矣,便以巨手攀其船舷,于是挥剑,断下三指,指粗于今槌帛棒。大人失指而退,遂解缆。舟中水尽粮竭,经月无食,以身上衣服,啮而啖之。后得达北岸,遂进其三指,漆而藏于内库。洎拜主军,宁以金玉遗人,平生不以饮馔食客,为省其绝粮之难也。(出《玉堂闲话》)
dōng nǚ guó
东女国
dōng nǚ guó, xī qiāng bié zhǒng, sú yǐ nǚ wèi wáng." wáng" yuán zuò" tǔ", jù míng chāo běn gǎi yǔ mào zhōu lín, yǒu bā shí yú chéng. yǐ suǒ jū míng kāng yán zhōu. zhōng yǒu ruò shuǐ, nán liú, yòng niú pí wèi chuán yǐ dù. hù kǒu bīng wàn rén, sàn shān gǔ, hào yuē bīn jiù. yǒu nǚ guān, hào yuē gāo bà, píng yì guó shì. zài wài guān liáo, bìng nán fū wèi zhī, wǔ rì yī tīng zhèng. wáng shì zuǒ yòu nǚ shù bǎi rén. wáng sǐ, guó zhōng duō liǎn wù, zhì shù wàn. gèng yú wáng zú zhōng, qiú lìng nǚ èr rén ér lì zhī, dà zhě wèi dài wáng, xiǎo zhě wèi xiǎo wáng. dài wáng sǐ, zé xiǎo wáng wèi zhī, huò gū sǐ fù jì. wú mù. suǒ jū jiē chóng wū, wáng zhì jiǔ zhòng, guó rén zhì liù céng. qí wáng fú qīng máo qún, píng" píng" yuán zuò" xià", jù míng chāo běn gǎi lǐng shān, qí xiù wěi dì. yǐ wén jǐn wèi xiǎo jì, shì yǐ jīn ěr chuí dāng. zú lǚ sù xuē. zhòng fù rén ér qīng zhàng fū, wén zì tóng yú tiān zhú. yǐ shí yī yuè wèi zhèng, měi shí yuè, lìng wū zhě jī jiǔ yáo, yì shān zhōng, sàn zāo mài yú kōng, dà zhòu hū niǎo. é yǒu niǎo rú zhì, fēi rù wū zhě zhī huái, yīn pōu fù shì zhī, yǒu gǔ, lái suì bì dēng. ruò yǒu shuāng xuě, bì yǒu dà zāi. qí sú míng wéi niǎo bo" niǎo bo" yuán zuò" niǎo shàng", jù xīn táng shū èr èr yī shàng gǎi. rén sǐ zé nà gǔ ròu jīn píng zhōng, hé jīn xiè" xiè" zì yuán kòng quē, jù míng chāo běn bǔ ér mái zhī. chū shén yì jì
东女国,西羌别种,俗以女为王。(“王”原作“土”,据明抄本改)与茂州邻,有八十余城。以所居名康延州。中有弱水,南流,用牛皮为船以渡。户口兵万人,散山谷,号曰宾就。有女官,号曰高霸,平议国事。在外官僚,并男夫为之,五日一听政。王侍左右女数百人。王死,国中多敛物,至数万。更于王族中,求令女二人而立之,大者为大王,小者为小王。大王死,则小王位之,或姑死妇继。无墓。所居皆重屋,王至九重,国人至六层。其王服青毛裙,平(“平”原作“下”,据明抄本改)领衫,其袖委地。以文锦为小髻,饰以金耳垂珰。足履素靴。重妇人而轻丈夫,文字同于天竺。以十一月为正,每十月,令巫者赍酒肴,诣山中,散糟麦于空,大咒呼鸟。俄有鸟如雉,飞入巫者之怀,因剖腹视之,有谷,来岁必登。若有霜雪,必有大灾。其俗名为鸟卜(“鸟卜”原作“鸟上”,据《新唐书》 二二一上改)。人死则纳骨肉金瓶中,和金屑(“屑”字原空缺,据明抄本补)而埋之。(出《神异记》)
lǐn jūn
廪君
lǐ shí, zì xuán xiū, lǐn jūn zhī hòu, xī wǔ luò zhōng lí shān bēng, yǒu shí xué, yī chì rú dān, yī hēi rú qī. yǒu rén chū yú dān xué zhě, míng wù xiāng. xìng bā" bā" yuán zuò" yǐ", jù lù yì jì gǎi shì yǒu chū yú hēi xué zhě, fán sì xìng: mián shì, fán shì, bǎi shì, zhèng shì. wǔ xìng chū ér zhēng yān, yú shì wù xiāng yǐ máo cì xué. néng zhù zhě wèi lǐn jūn, sì xìng mò zhe, ér wù xiāng zhī jiàn xuán. yòu yǐ tǔ wèi chuán, diāo huà zhī, ér fú shuǐ zhōng. yuē:" ruò qí chuán fú zhě wèi lǐn jūn." wù xiāng chuán yòu dú fú, yú shì suì chēng lǐn jūn. chéng qí tǔ chuán, jiāng qí tú zú, dāng yí shuǐ ér xià, zhì yú yán yáng. shuǐ shén nǚ zǐ zhǐ lǐn jūn yuē:" cǐ yú yán suǒ yǒu, dì yòu guǎng dà, yǔ jūn jù shēng, kě wú xíng." lǐn jūn yuē:" yuē" yuán zuò" jūn", jù míng chāo běn gǎi" wǒ dāng wèi jūn, qiú lǐn dì, bù néng zhǐ yě." yán shén yè cóng lǐn jūn sù, dàn zhé qù wèi fēi chóng, zhū shén jiē cóng, qí fēi bì rì. lǐn jūn yù shā zhī, bù kě bié, yòu bù zhī tiān dì dōng xī. rú cǐ zhě shí rì, lǐn jūn jí yǐ qīng lǚ yí yán shén yuē:" yīng cǐ jí yí zhī, yǔ rǔ jù shēng bù yí, jiāng qù rǔ." yán shén shòu ér yīng zhī. lǐn jūn zhì dàng shí shàng, wàng yīng yǒu qīng lǚ zhě, guì ér shè zhī. zhōng yán shén, yán shén sǐ, qún shén yǔ jù fēi zhě jiē qù, tiān nǎi kāi lǎng. lǐn jūn fù chéng tǔ chuán, xià" xià" yuán zuò" bù", jù lù yì jì gǎi jí yí chéng. shí àn qū, quán shuǐ yì qū, wàng zhī rú xué zhuàng. lǐn jūn tàn yuē:" wǒ xīn cóng xué zhōng chū, jīn yòu rù cǐ, nài hé?" àn jí wéi bēng, guǎng sān zhàng yú, ér jiē jiē xiāng chéng. lǐn jūn dēng zhī, àn shàng yǒu píng shí, zhǎng wǔ chǐ, fāng yī zhàng. lǐn jūn xiū qí shàng, tóu cè jì suàn, jiē zhe shí yān. yīn lì chéng qí páng, yǒu ér jū zhī. qí hòu zhǒng lèi suì fán. qín bìng tiān xià, yǐ wéi qián zhōng jùn, báo fù liǎn zhī, suì chū qián sì shí wàn. bā rén yǐ fù wèi cóng, yīn wèi zhī cóng rén yān. chū lù yì jì
李时,字玄休,廪君之后,昔武落钟离山崩,有石穴,一赤如丹,一黑如漆。有人出于丹穴者,名务相。姓巴(“巴”原作“已”,据《录异记》改)氏;有出于黑穴者,凡四姓:婂氏,樊氏,柏氏,郑氏。五姓出而争焉,于是务相以矛刺穴。能著者为廪君,四姓莫著,而务相之剑悬。又以土为船,雕画之,而浮水中。曰:“若其船浮者为廪君。”务相船又独浮,于是遂称廪君。乘其土船,将其徒卒,当夷水而下,至于盐阳。水神女子止廪君曰:“此鱼盐所有,地又广大,与君俱生,可无行。”廪君曰:(“曰”原作“君”,据明抄本改)“我当为君,求廪地,不能止也。”盐神夜从廪君宿,旦辄去为飞虫,诸神皆从,其飞蔽日。廪君欲杀之,不可别,又不知天地东西。如此者十日,廪君即以青缕遗盐神曰:“婴此即宜之,与汝俱生;不宜,将去汝。”盐神受而婴之。廪君至砀石上,望膺有青缕者,跪而射之。中盐神,盐神死,群神与俱飞者皆去,天乃开朗。廪君复乘土船,下(“下”原作“不”,据《录异记》改)及夷城。石岸曲,泉水亦曲,望之如穴状。廪君叹曰:“我新从穴中出,今又入此,奈何?”岸即为崩,广三丈余,而阶阶相承。廪君登之,岸上有平石,长五尺,方一丈。廪君休其上,投策计算,皆著石焉。因立城其旁,有而居之。其后种类遂繁。秦并天下,以为黔中郡,薄赋敛之,岁出钱四十万。巴人以赋为賨,因谓之賨人焉。(出《录异记》)
dà shí guó
大食国
dà shí xī nán èr qiān lǐ yǒu guó, shān gǔ jiān, shù zhī shàng shēng huā rú rén shǒu, dàn bù yǔ, rén jiè wèn, xiào ér yǐ, pín xiào zhé luò. chū yǒu yáng zá zǔ
大食西南二千里有国,山谷间,树枝上生花如人首,但不语,人借问,笑而已,频笑辄落。(出《酉阳杂俎》)
sī ā xiū guó
私阿修国
sī ā xiū guó jīn liáo shān sì zhōng, yǒu shí tuó, zhòng sēng yǐn shí jiāng jǐn, xiàng shí tuó zuò lǐ, yú shì yǐn shí xī jù. chū yǒu yáng zá zǔ
私阿修国金辽山寺中,有石鼍,众僧饮食将尽,向石鼍作礼,于是饮食悉具。(出《酉阳杂俎》)
jù zhèn tí guó
俱振提国
jù zhèn tí guó shàng guǐ shén, chéng běi gé zhēn zhū jiāng èr shí lǐ, yǒu shén. chūn qiū zhī shí, guó wáng suǒ xū shí wù jīn yín qì, shén chú zhōng zì rán ér chū, cí bì yì miè. tiān hòu shǐ rén yàn zhī, bù wàng. chū yǒu yáng zá zǔ
俱振提国尚鬼神,城北隔真珠江二十里,有神。春秋之时,国王所须什物金银器,神厨中自然而出,祠毕亦灭。天后使人验之,不妄。(出《酉阳杂俎》)
zāng kē
牂牁
liáo zài zāng kē, qí fù rén qī yuè shēng zǐ, sǐ zé shù guān mái zhī. mù ěr yí, jiù láo xī, yǐ lù jiǎo wèi qì. qí sǐ zé qū ér shāo, ér mái qí gǔ. mù ěr yí rén, hēi rú qī. xiǎo hán zé bèi shā zì chǔ, dàn chū qí miàn. chū yǒu yáng zá zǔ
獠在牂牁,其妇人七月生子,死则竖棺埋之。木耳夷,旧牢西,以鹿角为器。其死则屈而烧,而埋其骨。木耳夷人,黑如漆。小寒则焙沙自处,但出其面。(出《酉阳杂俎》)
qiū cí
龟兹
gǔ qiū cí guó zhǔ ā zhǔ ér zhě, yǒu shén yì lì, néng xiáng fú dú shé lóng. shí yǒu rén mǎi shì rén jīn yín bǎo huò, zhì yè zhōng, qián bìng huà wéi tàn. jìng nèi shù bǎi jiā, jiē shī jīn bǎo. wáng yǒu nán xiān chū jiā, chéng ā luó hàn guǒ. wáng wèn zhī, luó hàn yuē:" cǐ lóng suǒ wéi, jū běi shān, qí tóu ruò hǔ, jīn zài mǒu chù mián ěr." wáng nǎi yì yī chí jiàn, mò zhì lóng suǒ, jiàn lóng wò, jiāng zhǎn zhī. sī yuē:" wú zhǎn mèi lóng, shéi zhī wú yǒu shén lì." suì chì lóng, lóng jīng qǐ, huà wéi shī zi, wáng jí chéng qí shàng. lóng nù, zuò léi shēng, téng kōng, zhì chéng běi èr shí lǐ. wáng wèi lóng yuē:" ěr bù jiàng, dāng duàn ěr tóu." lóng jù wáng shén lì, rén yǔ yuē:" wù shā wǒ, wǒ dāng yǔ wáng wèi chéng. yù yǒu suǒ xiàng, suí xīn jí zhì." wáng xǔ zhī, hòu suì chéng lóng ér xíng. chū yǒu yáng zá zǔ cōng lǐng yǐ dōng, rén hǎo yín pì, gù qiū cí yú tián zhì nǚ shì, yǐ shōu qián. chū shí sān zhōu zhì
古龟兹国主阿主儿者,有神异力,能降伏毒蛇龙。时有人买市人金银宝货,至夜中,钱并化为炭。境内数百家,皆失金宝。王有男先出家,成阿罗汉果。王问之,罗汉曰:“此龙所为,居北山,其头若虎,今在某处眠耳。”王乃易衣持剑,默至龙所,见龙卧,将斩之。思曰:“吾斩寐龙,谁知吾有神力。”遂叱龙,龙惊起,化为狮子,王即乘其上。龙怒,作雷声,腾空,至城北二十里。王谓龙曰:“尔不降,当断尔头。”龙惧王神力,人语曰:“勿杀我,我当与王为乘。欲有所向,随心即至。”王许之,后遂乘龙而行。(出《酉阳杂俎》)葱岭以东,人好淫僻,故龟兹于阗置女市,以收钱。(出《十三州志》)
qiū cí, yuán rì dòu yáng mǎ tuó, wèi xì qī rì, guān shèng fù, yǐ zhàn yī nián yáng mǎ jiǎn hào fán xī yě. pó luó zhē, bìng fú gǒu tóu hóu miàn, nán nǚ wú zhòu yè gē wǔ. bā yuè shí wǔ rì, xíng xiàng jí tòu suǒ wèi xì. yān qí, yuán rì èr yuè bā rì pó mó zhē. sān rì yě sì, sì yuè shí wǔ rì yóu lín. wǔ yuè wǔ rì mí lè xià shēng. qī yuè qī rì sì shēng zǔ. jiǔ yuè jiǔ rì má sā. shí yuè shí rì, wáng wèi yàn fǎ, wáng lǐng jiā chū gōng, shǒu lǐng dài wáng yān, yī rì yī yè, chǔ fèn wáng shì. shí yuè shí sì rì, měi rì zuò yuè, zhì suì qióng. bá hàn nà. shí èr yuè jí yuán rì, wáng jí shǒu lǐng, fēn wéi liǎng péng, gè chū yī rén, zhe jiǎ. zhòng rén zhí wǎ shí bàng gùn, dōng xī hù jī, jiǎ rén xiān sǐ jí zhǐ, yǐ zhàn dāng nián fēng jiǎn. chū yǒu yáng zá zǔ
龟兹,元日斗羊马驼,为戏七日,观胜负,以占一年羊马减耗繁息也。婆逻遮,并服狗头猴面,男女无昼夜歌舞。八月十五日,行像及透索为戏。焉耆,元日二月八日婆摩遮。三日野祀,四月十五日游林。五月五日弥勒下生。七月七日祀生祖。九月九日麻撒。十月十日,王为厌法,王领家出宫,首领代王焉,一日一夜,处分王事。十月十四日,每日作乐,至岁穷。拔汗那。十二月及元日,王及首领,分为两朋,各出一人,著甲。众人执瓦石棒棍,东西互击,甲人先死即止,以占当年丰俭。(出《酉阳杂俎》)
gān tuó guó
乾陀国
gān tuó guó, xī yǒu wáng shén nán duō móu, hào jiā dāng. tǎo xí zhū guó, suǒ xiàng xī jiàng. zhì wǔ tiān zhú guó, dé shàng xì xiè èr tiáo, zì liú yī, yī yǔ fēi. fēi yīn yī qí xiè yè wáng. xiè dāng fēi rǔ shàng, yǒu yù jīn xiāng shǒu yìn jī, wáng jiàn jīng kǒng, wèi fēi yuē:" ěr hū yī cǐ shǒu jī yī fú hé yě?" fēi yán xiàng wáng suǒ cì zhī xiè. wáng nù, wèn cáng chén, cáng chén yuē:" xiè běn yǒu shì, fēi chén zhī jiù." wáng zhuī shāng zhě wèn zhī. shāng yán tiān zhú guó suō tuó pó hèn wáng, yǒu sù yuàn. měi nián suǒ fù xì xiè, bìng chóng dié jī zhī, shǒu rǎn yù jīn, zhè yú xiè shàng, qiān wàn zhòng shǒu yìn jí tòu. zhàng fū yī zhī, shǒu yìn dāng bèi fù rén yī zhī, shǒu yìn dāng rǔ. wáng lìng zuǒ yòu pī zhī, jiē rú shāng zhě. wáng yīn kòu jiàn yuē:" wú ruò bù yǐ cǐ jiàn cái suō tuó hèn wáng shǒu zú, wú yǐ qǐn shí." nǎi qiǎn shǐ jiù nán tiān zhú, suǒ suō tuó pó hèn wáng shǒu zú. shǐ zhì qí guó, suō tuó pó hèn wáng yǔ qún chén dài bào yuē:" wǒ guó suī yǒu wáng míng suō tuó pó hèn, yuán wú wáng yě, dàn yǐ jīn wèi wáng, shè yú diàn shàng. fán tǒng lǐng jiào xí, jiē chén xià ěr." wáng suì qǐ xiàng mǎ bīng, nán tǎo qí guó. guó yǐn qí wáng yú dì kū zhōng, zhù jīn rén, lái yíng jiā wáng. jiā wáng zhī qí wěi, qiě zì shì shén lì, yīn duàn jīn rén shǒu zú. suō tuó pó hèn wáng yú kū zhōng, shǒu zú xī jiē zì luò. chū yǒu yáng zá zǔ
乾陀国,昔有王神男多谋,号伽当。讨袭诸国,所向悉降。至五天竺国,得上细緤二条,自留一,一与妃。妃因衣其緤谒王。緤当妃乳上,有郁金香手印迹,王见惊恐,谓妃曰:“尔忽衣此手迹衣服何也?”妃言向王所赐之緤。王怒,问藏臣,藏臣曰:“緤本有是,非臣之咎。”王追商者问之。商言天竺国娑陀婆恨王,有宿愿。每年所赋细緤,并重叠积之,手染郁金,柘于緤上,千万重手印即透。丈夫衣之,手印当背;妇人衣之,手印当乳。王令左右披之,皆如商者。王因叩剑曰:“吾若不以此剑裁娑陀恨王手足,无以寝食。”乃遣使就南天竺,索娑陀婆恨王手足。使至其国,娑陀婆恨王与群臣绐报曰:“我国虽有王名娑陀婆恨,元无王也,但以金为王,设于殿上。凡统领教习,皆臣下耳。”王遂起象马兵,南讨其国。国隐其王于地窟中,铸金人,来迎伽王。伽王知其伪,且自恃神力,因断金人手足。娑陀婆恨王于窟中,手足悉皆自落。(出《酉阳杂俎》)
gān tuó guó zhě, shī pí wáng cāng kù, wèi huǒ suǒ shāo. qí zhōng jīng mǐ jiāo zhě, yú jīn shàng cún. fú yī lì, yǒng bù huàn nüè. chū yǒu yáng zá zǔ
乾陀国者,尸毗王仓库,为火所烧。其中粳米焦者,于今尚存。服一粒,永不患疟。(出《酉阳杂俎》)