zhāng jiǎn qī xuē kuí jì zhēn liú yuán dǐng zhāng lì běn yáo kūn yǐn yuàn wéi shì zi
张简栖 薛夔 计真 刘元鼎 张立本 姚坤 尹瑗 韦氏子
zhāng jiǎn xī
张简牺
nán yáng zhāng jiǎn qī, táng zhēn yuán mò, yú xú sì jiān yǐ fàng yīng wèi shì. shì rì chū qíng, yīng jī ná bù zhōng, téng chōng rù yún lù. jiǎn qī wàng qí zōng, yǔ tú cóng fēn tóu zhú mì. é zhì yè, kě yī gēng, bù jué zhì yī gǔ xū zhī zhōng. hū yǒu huǒ zhú zhī guāng, pò ér qián, nǎi yī zhǒng xué zhōng guāng míng ěr. qián chān zhī, jiàn hú píng jǐ, xún dú cè zi. qí páng yǒu qún shǔ, yì tāng chá, sòng guǒ lì, jiē rén gǒng shǒu. jiǎn qī nù ā zhī, hú jīng zǒu, shōu shí cè zi, rù shēn hēi xué zhōng cáng. jiǎn qī yǐ yīng gān tiāo dé yī cè zi, nǎi guī. zhì sì gēng, zhái wài wén rén jiào suǒ cè zi shēng, chū mì jí wú suǒ jiàn. zhì míng, jiē shī suǒ zài. zì cǐ yè yè lái suǒ bù yǐ. jiǎn qī shēn yǐ wéi yì, yīn xié cè zi rù guō, yù yǐ shì rén. wǎng qù guō kě sān sì lǐ, hū féng yī zhī jǐ, xiāng yī, wèn suǒ wǎng. jiǎn qī nǎi qǔ cè zi, huà hú zhuàng, qián rén yì jīng xiào, jiē dé cè zi, biàn biān mǎ jí qù. huí gù jiǎn qī yuē:" xiè yǐ cè zi xiāng hái." jiǎn qī zhú zhī zhuǎn jí, qí rén biàn wéi hú, mǎ biàn wéi zhāng, bù kě jí. huí chē rù guō, fǎng cǐ zhái zhī jǐ, yuán zài bù chū, fāng zhī hú lái duó zhī. qí cè zi zhuāng shù, yī rú rén zhě, zhǐ mò yì tóng, jiē hú shū, bù kě shí. jiǎn qī yóu lù dé tóu biān sān shù xíng, yǐ shì rén.
南阳张简栖,唐贞元末,于徐泗间以放鹰为事。是日初晴,鹰击拿不中,腾冲入云路。简栖望其踪,与徒从分头逐觅。俄至夜,可一更,不觉至一古墟之中。忽有火烛之光,迫而前,乃一冢穴中光明耳。前觇之,见狐凭几,寻读册子。其旁有群鼠,益汤茶,送果栗,皆人拱手。简栖怒呵之,狐惊走,收拾册子,入深黑穴中藏。简栖以鹰竿挑得一册子,乃归。至四更,宅外闻人叫索册子声,出觅即无所见。至明,皆失所在。自此夜夜来索不已。简栖深以为异,因携册子入郭,欲以示人。往去郭可三四里,忽逢一知己,相揖,问所往。简栖乃取册子,话狐状,前人亦惊笑,接得册子,便鞭马疾去。回顾简栖曰:“谢以册子相还。”简栖逐之转急,其人变为狐,马变为獐,不可及。回车入郭,访此宅知己,元在不出,方知狐来夺之。其册子装束,一如人者,纸墨亦同,皆狐书,不可识。简栖犹录得头边三数行,以示人。
xuē kuí
薛夔
zhēn yuán mò, xiāo wèi jiāng jūn xuē kuí yù jū yǒng níng lóng xīng guān zhī běi. duō yāo hú, yè zé zòng héng, féng rén bù jì. kuí jǔ jiā jīng kǒng, mò zhī suǒ rú. huò wèi yuē:" yāo hú zuì dàn liè quǎn, xī lín lǐ tài wèi dì zhōng, yīng quǎn pō duō, hé bù jiǎ qí jùn yì zhě, xiàng xī yǐ dài zhī?" kuí shēn yǐ wéi rán. jí yì xī lín zǐ dì jù shù qí shì, lǐ shì xǐ wén, jī sān quǎn yǐ fù yān. shì xī yuè míng, kuí zòng quǎn, yǔ jiā rén bèi mì chān zhī. jiàn sān quǎn jiē bèi jī dí, sān hú kuà zhī, bēn zǒu tíng zhōng, dōng xī nán běi, mí bù rú yì. jí xiǎo, sān quǎn kùn dài, qǐn ér bù shí. cái míng, fù wèi chéng kuà, guǎng tíng cù jū, quǎn shāo liú zhì, biān cè bèi zhì. kuí wú nài hé, jìng xǐ" xǐ" yuán zuò" cóng", jù míng chāo běn gǎi. yān. chū jí yì jì
贞元末,骁卫将军薛夔寓居永宁龙兴观之北。多妖狐,夜则纵横,逢人不忌。夔举家惊恐,莫知所如。或谓曰:“妖狐最惮猎犬,西邻李太尉第中,鹰犬颇多,何不假其骏异者,向夕以待之?”夔深以为然。即诣西邻子弟具述其事,李氏喜闻,羁三犬以付焉。是夕月明,夔纵犬,与家人辈密觇之。见三犬皆被羁靮,三狐跨之,奔走庭中,东西南北,靡不如意。及晓,三犬困殆,寝而不食。才暝,复为乘跨,广庭蹴踘,犬稍留滞,鞭策备至。夔无奈何,竟徙(“徙”原作“从”,据明抄本改。)焉。(出《集异记》)
jì zhēn
计真
táng yuán hé zhōng, yǒu jì zhēn jiā qiáo qīng qí jiān. cháng xī yóu cháng ān, zhì shǎn, zhēn yǔ shǎn cóng shì shàn, shì rì jiāng gào qù, cóng shì liú yǐn jiǔ, zhì mù fāng yǔ bié. jí xíng wèi shí lǐ, suì wù rán duò mǎ, ér èr pū qū qí yī náng qián qù yǐ. jí zhēn zuì wù, yǐ xūn hēi. mǎ yì xiān qù, yīn gù dào zuǒ xiǎo jìng yǒu mǎ nì, jí wǎng xún zhī. bù jué shù lǐ, hū jiàn zhū mén shén gāo, huái liǔ sēn rán. zhēn jì wáng pū mǎ, chàng rán, suì kòu qí mén, yǐ jiōng jiàn. yǒu xiǎo tóng chū shì, zhēn jí wèn yuē:" cǐ shuí shì jū?" yuē:" lǐ wài láng bié shù." zhēn qǐng rù yè, tóng jù yǐ gào zhī. qǐng zhī, lìng rén qǐng kè rù, xī yú bīn guǎn. jí yǐn rù mén, qí zuǒ yǒu bīn wèi shén qīng chǎng. suǒ shè píng zhàng, jiē gǔ shān shuǐ jí míng huà tú jīng jí, yīn tà zhī lèi, lǜ jié ér bù huá. zhēn zuò jiǔ zhī, xiǎo tóng chū yuē:" zhǔ jūn qiě zhì." é yǒu yī zhàng fū, nián yuē wǔ shí, zhū fú yín zhāng, yí zhuàng shén wěi, yǔ shēng xiàng jiàn, yī ràng ér zuò. shēng yīn jù shù cóng shì gù rén, liú yǐn jiǔ, dào zhōng shěn zuì, bù jué xūn hēi. pū mǎ jù shī, yuàn yù cǐ yī xī kě hū, lǐ yuē:" dàn lǜ cǐ bēi ài, bù kě ān guì kè, níng yǒu jiàn yé?" zhēn kuì xiè zhī. lǐ yòu yuē:" mǒu cháng cóng shì yú shǔ, xún yǐ jí bà qù. jīn zé guī xiū yú shì yǐ." yīn yǔ yì, yǔ shén mǐn bó, zhēn pō mù zhī. yòu mìng jiā tóng fǎng zhēn pū mǎ, é ér jiē zhì, jí shě zhī. jì ér shè zhuàn gòng shí, shí jìng, yǐn jiǔ shù bēi ér mèi. míng rì, zhēn chén qǐ gào qù, lǐ yuē:" yuàn gèng dé yī rì shì huān xiào." shēng gǎn qí yì, jí liú, míng rì nǎi bié. jí zhì jīng shī, jū yuè yú, yǒu kuǎn qí mén zhě, zì chēng jìn shì dú gū zhǎo. zhēn yán zuò yǔ yǔ, shén cōng biàn, qiě wèi yuē:" mǒu jiā yú shǎn, zuó xī lái, guò lǐ wài láng, tán jūn zhī měi bù xiá. qiě yù yǔ jūn wèi yīn hǎo, gù lìng mǒu fèng yè, huà cǐ yì. jūn yǐ wéi hé rú?" xǐ ér nuò zhī. zhǎo yuē:" mǒu jīn hái shǎn, jūn dōng guī, dāng gèng fǎng wài láng, qiě xiè qí yì yě." suì bié qù. hòu xún yuè, shēng huán yì wài láng bié shù, lǐ jiàn zhēn zhì, dà xǐ. shēng jí huà dú gū zhǎo zhī yán, yīn xiè zhī. lǐ suì liú shēng, bo" bo" yuán zuò" shí", jù míng chāo běn gǎi. rì jiù lǐ. qī sè shén shū, qiě cōng mǐn róu wǎn. shēng liú xún yuè, nǎi qiè qī nú guī qīng qí. zì shì lǐ jūn yīn hào bù jué. shēng fèng dào, měi chén qǐ, yuè huáng tíng nèi jǐng jīng. lǐ shì cháng zhǐ zhī yuē:" jūn hǎo dào, níng rú qín huáng hàn wǔ hū? qiú xiān zhī lì, yòu shú ruò qín huáng hàn wǔ hū? bǐ èr rén guì wèi tiān zǐ, fù yǒu sì hǎi, jié tiān xià zhī cái yǐ xué shén xiān, shàng bēng yú shā qiū, zàng yú mào líng. kuàng jūn yī bù yī, ér nǎi huò yú qiú xiān yé?" zhēn chì zhī, nǎi zhōng juǎn. yì qí zhī dào zhě, yì bù yí wèi tā lèi yě. hòu suì yú, zhēn qiè jiā diào xuǎn, zhì shǎn jiāo, lǐ jūn liú qí nǚ, ér qiǎn shēng lái jīng shī. míng nián qiū, shòu yǎn zhōu cān jūn, lǐ shì suí zhī guān. shù nián bà zhì, guī qí lǔ. yòu shí yú nián, lǐ yǒu qī zǐ èr nǚ, cái zhì zī mào, jiē jū zhòng rén xiān. ér lǐ róng sè duān lì, wú shū shào nián shí. shēng yì zhōng niàn zhī. wú hé, bèi jí qiě shén, shēng bēn zǒu yī wū, wú suǒ bù zhì, zhōng bù yù. yī dàn píng rén wò shēng shǒu, wū yè liú tì zì yán yuē:" qiè zì zhī sǐ zhì, rán rěn xiū yǐ xīn qǔ gào jūn, xìng jūn kuān zuì yòu lì, shǐ de jìn yán." yǐ xū xī bù zì shèng, shēng yì wèi zhī qì, gù wèi zhī. nǎi yuē:" yī yán chéng zì zhī shòu zé yú jūn, gù jiǔ zhì zǐ yóu zài, yǐ wéi jūn lèi, shàng gǎn yī fà kǒu. qiě qiè fēi rén jiān rén, tiān mìng dāng yǔ jūn ǒu, dé yǐ hú lí jiàn zhì, fèng jī zhǒu èr shí nián, wèi cháng xiān jiè huò zuì, quán míng chāo běn" quán" zuò" gǎn". yǐ tā lèi yí jūn yōu. yī nǚ zǐ xuè chéng, zì wèi jié jìn. jīn rì qiú qù, bù gǎn yǐ yāo huàn yú qì tuō jūn. niàn zhì ruò mǎn yǎn, jiē shì jiān rén wéi sì xù, jí mǒu qì jǐn, yuàn shǎo niàn ruò zi xīn, wú yǐ kū gǔ wèi chóu, dé quán zhī tǐ, mái zhī tǔ zhōng, nǎi bǎi shēng zhī cì yě." yán zhōng yòu bēi tòng, lèi bǎi xíng xià. shēng jīng huǎng" huǎng" yuán zuò" yuè", jù míng chāo běn gǎi. shāng gǎn, yàn bù néng yǔ. xiāng duì qì liáng jiǔ, yǐ bèi méng shǒu, bèi bì wò, shí qǐng wú shēng. shēng suì fā bèi, jiàn yī hú sǐ bèi zhōng. shēng tè gǎn dào zhī, wèi zhī liǎn zàng zhī zhì, jiē rú rén lǐ qì. shēng jìng zhì shǎn, fǎng lǐ shì jū, xū mù jīng jí, qù wú suǒ jiàn, chóu chàng huán jiā. jū suì yú, qī zǐ èr nǚ, xiāng cì ér zú. shì qí hái, jiē rén yě, ér zhōng wú ě xīn. chū xuān shì zhì
唐元和中,有计真家侨青齐间。尝西游长安,至陕,真与陕从事善,是日将告去,从事留饮酒,至暮方与别。及行未十里,遂兀然堕马,而二仆驱其衣囊前去矣。及真醉寤,已曛黑。马亦先去,因顾道左小径有马溺,即往寻之。不觉数里,忽见朱门甚高,槐柳森然。真既亡仆马,怅然,遂叩其门,已扃键。有小童出视,真即问曰:“此谁氏居?”曰:“李外郎别墅。”真请入谒,僮遽以告之。顷之,令人请客入,息于宾馆。即引入门,其左有宾位甚清敞。所设屏障,皆古山水及名画图经籍,茵榻之类,率洁而不华。真坐久之,小僮出曰:“主君且至。”俄有一丈夫,年约五十,朱绂银章,仪状甚伟,与生相见,揖让而坐。生因具述从事故人,留饮酒,道中沈醉,不觉曛黑。仆马俱失,愿寓此一夕可乎,李曰:“但虑此卑隘,不可安贵客,宁有间耶?”真愧谢之。李又曰:“某尝从事于蜀,寻以疾罢去。今则归休于是矣。”因与议,语甚敏博,真颇慕之。又命家僮访真仆马,俄而皆至,即舍之。既而设馔共食,食竟,饮酒数杯而寐。明日,真晨起告去,李曰:“愿更得一日侍欢笑。”生感其意,即留,明日乃别。及至京师,居月余,有欵其门者,自称进士独孤沼。真延坐与语,甚聪辩,且谓曰:“某家于陕,昨西来,过李外郎,谈君之美不暇。且欲与君为姻好,故令某奉谒,话此意。君以为何如?”喜而诺之。沼曰:“某今还陕,君东归,当更访外郎,且谢其意也。”遂别去。后旬月,生还诣外郎别墅,李见真至,大喜。生即话独孤沼之言,因谢之。李遂留生,卜(“卜”原作“十”,据明抄本改。)日就礼。妻色甚姝,且聪敏柔婉。生留旬月,乃挈妻孥归青齐。自是李君音耗不绝。生奉道,每晨起,阅《黄庭内景经》。李氏常止之曰:“君好道,宁如秦皇汉武乎?求仙之力,又孰若秦皇汉武乎?彼二人贵为天子,富有四海,竭天下之财以学神仙,尚崩于沙丘,葬于茂陵。况君一布衣,而乃惑于求仙耶?”真叱之,乃终卷。意其知道者,亦不疑为他类也。后岁余,真挈家调选,至陕郊,李君留其女,而遣生来京师。明年秋,授兖州参军,李氏随之官。数年罢秩,归齐鲁。又十余年,李有七子二女,才质姿貌,皆居众人先。而李容色端丽,无殊少年时。生益钟念之。无何,被疾且甚,生奔走医巫,无所不至,终不愈。一旦屏人握生手,呜咽流涕自言曰:“妾自知死至,然忍羞以心曲告君,幸君宽罪宥戾,使得尽言。”已歔欷不自胜,生亦为之泣,固慰之。乃曰:“一言诚自知受责于君,顾九稚子犹在,以为君累,尚感一发口。且妾非人间人,天命当与君偶,得以狐狸贱质,奉箕帚二十年,未尝纤芥获罪,权(明抄本“权”作“敢”。)以他类贻君忧。一女子血诚,自谓竭尽。今日求去,不敢以妖幻余气托君。念稚弱满眼,皆世间人为嗣续,及某气尽,愿少念弱子心,无以枯骨为仇,得全支体,埋之土中,乃百生之赐也。”言终又悲恸,泪百行下。生惊恍(“恍”原作“悦”,据明抄本改。)伤感,咽不能语。相对泣良久,以被蒙首,背壁卧,食顷无声。生遂发被,见一狐死被中。生特感悼之,为之敛葬之制,皆如人礼讫。生径至陕,访李氏居,墟墓荆棘,阒无所见,惆怅还家。居岁余,七子二女,相次而卒。视其骸,皆人也,而终无恶心。 (出《宣室志》)
liú yuán dǐng
刘元鼎
jiù shuō, yě hú míng zǐ hú, yè jī wěi huǒ chū, jiāng wèi guài, bì dài dú lóu bài běi dǒu, dú lóu bù zhuì, zé huà wéi rén yǐ. liú yuán dǐng wèi cài zhōu, cài zhōu xīn pò, shí chǎng hú bào. liú qiǎn lì zhǔ" zhǔ" yuán zuò" shēng", jù míng chāo běn gǎi. bǔ, rì yú qiú chǎng zòng quǎn, zhú zhī wéi lè. jīng nián suǒ shā bǎi shù. hòu huò yī jiè hú. zòng wǔ liù quǎn, jiē bù gǎn zhú, hú yì bù zǒu. liú dà yì zhī, lìng fǎng dà jiàng jiā liè gǒu jí jiān jūn yì zì kuā kuā yuán zuò kuà. jù míng chāo běn gǎi. jù quǎn zhì, jiē mǐ huán shǒu zhī. hú liáng jiǔ huǎn jī, zhí shàng shè tīng, chuān tái pán, chū tīng hòu, jí chéng qiáng, é shī suǒ zài. liú zì shì bù fù mìng bǔ. dào shù zhōng yǒu tiān hú bié xíng fǎ, yán tiān hú jiǔ wěi, jīn sè, yì yú rì yuè gōng, yǒu fú yǒu jiào rì, kě yǐ dòng dá yīn yáng. chū yǒu yáng zá zǔ
旧说,野狐名紫狐,夜击尾火出,将为怪,必戴髑髅拜北斗,髑髅不坠,则化为人矣。刘元鼎为蔡州,蔡州新破,食场狐暴。刘遣吏主(“主”原作“生”,据明抄本改。)捕,日于球场纵犬,逐之为乐。经年所杀百数。后获一疥狐。纵五六犬,皆不敢逐,狐亦不走。刘大异之,令访大将家猎狗及监军亦自夸(夸原作跨。据明抄本改。)巨犬至,皆弭环守之。狐良久缓迹,直上设厅,穿台盘,出厅后,及城墙,俄失所在。刘自是不复命捕。道术中有天狐别行法,言天狐九尾,金色,役于日月宫,有符有醮日,可以洞达阴阳。(出《酉阳杂俎》)
zhāng lì běn
张立本
táng chéng xiàng niú sēng rú zài zhōng shū, cǎo chǎng guān zhāng lì běn yǒu yī nǚ, wèi yāo wù suǒ mèi. qí yāo lái shí, nǚ jí nóng zhuāng shèng fú, yú guī zhōng, rú yú rén yǔ xiào. qí qù, jí kuáng hū háo qì bù yǐ. jiǔ měi zì chēng gāo shì láng. yī rì, hū yín yī shǒu yún:" wēi guān guǎng xiù chǔ gōng zhuāng, dú bù xián tīng zhú yè liáng. zì bǎ yù zān qiāo qì zhú, qīng gē yī qǔ yuè rú shuāng." lì běn nǎi suí kǒu chāo zhī. lì běn yǔ sēng fǎ zhōu wèi yǒu, zhì qí zhái, suì shì qí shī yún. mǒu nǚ shǎo bù céng dú shū, bù zhī yīn hé ér néng. zhōu nǎi yǔ lì běn liǎng lì dān, lìng qí nǚ fú zhī, bù xún rì ér jí zì yù. mǒu nǚ shuō yún, zhái hòu yǒu zhú cóng, yǔ gāo kǎi shì láng mù jìn, qí zhōng yǒu yě hú kū xué, yīn bèi qí mèi. fú dān zhī hòu, bù wén qí jí zài fā yǐ. chū huì chāng jiě yí lù
唐丞相牛僧孺在中书,草场官张立本有一女,为妖物所魅。其妖来时,女即浓妆盛服,于闺中,如与人语笑。其去,即狂呼号泣不已。久每自称高侍郎。一日,忽吟一首云:“危冠广袖楚宫妆,独步闲厅逐夜凉。自把玉簪敲砌竹,清歌一曲月如霜。”立本乃随口抄之。立本与僧法舟为友,至其宅,遂示其诗云。某女少不曾读书,不知因何而能。舟乃与立本两粒丹,令其女服之,不旬日而疾自愈。某女说云,宅后有竹丛,与高锴侍郎墓近,其中有野狐窟穴,因被其魅。服丹之后,不闻其疾再发矣。(出《会昌解颐录》)
yáo kūn
姚坤
tài hé zhōng, yǒu chǔ shì yáo kūn bù qiú róng dá, cháng yǐ diào yú zì shì. jū yú dōng luò wàn ān shān nán, yǐ qín zūn zì yí. qí cè yǒu liè rén, cháng yǐ wǎng qǔ hú tù wèi yè. kūn xìng rén, héng shōu shú ér fàng zhī, rú cǐ huó zhě shù bǎi. kūn jiù yǒu zhuāng, zhì yú sōng lǐng pú tí sì, kūn chí qí jià ér shú zhī. qí zhī zhuāng sēng huì zhǎo xíng xiōng, lǜ cháng yú qù chù záo jǐng shēn shù zhàng, tóu yǐ huáng jīng shù bǎi jīn, qiú rén shì fú, guān qí biàn huà. nǎi yǐn kūn dà zuì, tóu yú jǐng zhōng. yǐ wéi shí yàn qí jǐng. kūn jí xǐng, wú jì yuè chū, dàn jī rú huáng jīng ér yǐ. rú cǐ shù rì yè, hū yǒu rén yú jǐng kǒu zhào kūn xìng míng, wèi kūn yuē:" wǒ hú yě, gǎn jūn huó wǒ zǐ sūn bù shǎo, gù lái jiào jūn. wǒ hú zhī tōng tiān zhě, chū xué yú zhǒng, yīn shàng qiào, nǎi kuī tiān hàn xīng chén, yǒu suǒ mù yān. hèn shēn bù néng fèn fēi, suì níng pàn zhù shén. hū rán bù jué fēi chū, niè xū jià yún, dēng tiān hàn, jiàn xiān guān ér lǐ zhī. jūn dàn néng chéng shén mǐn lǜ, zhù pàn xuán xū, rú cǐ jīng què, bù sān xún ér zì fēi chū. suī qiào zhī zhì wēi, wú suǒ ài yǐ." kūn yuē:" rǔ hé jù yé?" hú yuē:" jūn bù wén xī shēng jīng yún:' shén néng fēi xíng, yì néng yí shān.' jūn qí nǔ lì." yán qì ér qù. kūn xìn qí shuō, yī ér xíng zhī. yuē yī yuè, hū néng tiào chū yú wéi kǒng zhōng. suì jiàn sēng, dà hài, shì qí jǐng yī rán. sēng lǐ kūn jí qí shì, kūn gào yuē:" dàn yú zhōng ěr huáng jīng yī yuè, shēn qīng rú shén, zì néng fēi chū, qiào suǒ bù ài." sēng rán zhī, qiǎn dì zǐ, yǐ suǒ zhuì xià, yuē dì zǐ yī yuè hòu lái kuī. dì zǐ rú qí yán, yuè yú lái kuī, sēng yǐ bì yú jǐng ěr. kūn guī xún rì, yǒu nǚ zǐ zì chēng yāo táo, yì kūn. yún shì fù jiā nǚ, wù wèi nián shào yòu chū, shī zōng bù kě fù fǎn, yuàn chí jī zhǒu. kūn jiàn qí" qí" yuán zuò" zhī", jù míng chāo běn gǎi. yāo lì yě róng, zhì yú piān shí shū zhá" shū zhá" yuán zuò" děng lǐ", jù míng chāo běn gǎi. jù néng jīng zhì, kūn yì niàn zhī. hòu kūn yìng zhì, qiè yāo táo rù jīng. zhì pán dòu guǎn, yāo táo bù lè, qǔ bǐ tí zhú jiǎn, wèi shī yī shǒu yuē:" qiān huá jiǔ yù xiàng rén jiān, yù shě qiān huá gèng cǎn yán. zòng yǒu qīng qiū jīn yè yuè, wú yīn zhòng zhào jiù yún huán." yín fěng jiǔ zhī, kūn yì jué rán. hū yǒu cáo mù qiǎn rén zhí liáng quǎn, jiāng xiàn péi dù. rù guǎn, quǎn jiàn yāo táo, nù mù chè suǒ, dūn bù shàng jiē, yāo táo yì huà wéi hú, tiào shàng quǎn bèi jué qí mù. dà jīng, téng hào chū guǎn, wàng jīng shān ér cuàn. kūn dà hài, zhú zhī xíng shù lǐ, quǎn yǐ bì, hú jí bù zhī suǒ zhī. kūn chóu chàng bēi xī, jǐn rì bù néng qián jìn. jí yè, yǒu lǎo rén qiè měi yùn yì kūn, yún shì jiù xiāng shí. jì yǐn, kūn zhōng mò néng dá xiāng shí zhī yóu. lǎo rén yǐn bà, cháng yī ér qù, yún:" bào jūn yì zú yǐ, wú sūn yì wú yàng." suì bú jiàn, kūn fāng wù hú yě, hòu jì wú wén yǐ. chū zhuàn jì
太和中,有处士姚坤不求荣达,常以钓渔自适。居于东洛万安山南,以琴尊自怡。其侧有猎人,常以网取狐兔为业。坤性仁,恒收赎而放之,如此活者数百。坤旧有庄,质于嵩岭菩提寺,坤持其价而赎之。其知庄僧惠沼行凶,率常于閴处凿井深数丈,投以黄精数百斤,求人试服,观其变化。乃饮坤大醉,投于井中。以磑石咽其井。坤及醒,无计跃出,但饥茹黄精而已。如此数日夜,忽有人于井口召坤姓名,谓坤曰:“我狐也,感君活我子孙不少,故来教君。我狐之通天者,初穴于塚,因上窍,乃窥天汉星辰,有所慕焉。恨身不能奋飞,遂凝盼注神。忽然不觉飞出,蹑虚驾云,登天汉,见仙官而礼之。君但能澄神泯虑,注盼玄虚,如此精确,不三旬而自飞出。虽窍之至微,无所碍矣。”坤曰:“汝何据耶?”狐曰:“君不闻《西升经》云:‘神能飞形,亦能移山。’君其努力。”言讫而去。坤信其说,依而行之。约一月,忽能跳出于磑孔中。遂见僧,大骇,视其井依然。僧礼坤诘其事,坤告曰:“但于中饵黄精一月,身轻如神,自能飞出,窍所不碍。”僧然之,遣弟子,以索坠下,约弟子一月后来窥。弟子如其言,月余来窥,僧已毙于井耳。坤归旬日,有女子自称夭桃,诣坤。云是富家女,误为年少诱出,失踪不可复返,愿持箕帚。坤见其(“其”原作“之”,据明抄本改。)妖丽冶容,至于篇什书札(“书札”原作“等礼”,据明抄本改。)俱能精至,坤亦念之。后坤应制,挈夭桃入京。至盘豆馆,夭桃不乐,取笔题竹简,为诗一首曰:“铅华久御向人间,欲舍铅华更惨颜。纵有青丘今夜月,无因重照旧云鬟。”吟讽久之,坤亦矍然。忽有曹牧遣人执良犬,将献裴度。入馆,犬见夭桃,怒目掣锁,蹲步上阶,夭桃亦化为狐,跳上犬背抉其目。大惊,腾号出馆,望荆山而窜。坤大骇,逐之行数里,犬已毙,狐即不知所之。坤惆怅悲惜,尽日不能前进。及夜,有老人挈美酝诣坤,云是旧相识。既饮,坤终莫能达相识之由。老人饮罢,长揖而去,云:“报君亦足矣,吾孙亦无恙。”遂不见,坤方悟狐也,后寂无闻矣。(出《传记》)
yǐn yuàn
尹瑗
yǐn yuàn zhě, cháng jǔ jìn shì bù zhōng dì, wèi tài yuán jìn yáng" tài yuán jìn yáng" yuán zuò" tài yáng pǔ yuán", jù xuān shì zhì shí gǎi. wèi. jì bà zhì, tuì jū jiāo yě, yǐ wén mò zì shì. hū yī rì. yǒu bái yī zhàng fū lái yè, zì chēng wú xīng zhū shì zi," zǎo suì shì xué, qiè wén míng gōng yǐ wén yè zì fù, yuàn zhì yí yú zhí shì, wú jiàn jù." yuàn jí yán rù yǔ yǔ, qiě zhēng qí shuō. yún:" jiā qiáo lán chuān, zǎo suì yǔ yù shǐ wáng jūn jiē zhì běi mén, jīn zhě yù jī yú wáng shì bié yè lěi nián." zì cǐ měi sì rì zhé yī lái, shén mǐn biàn zòng héng, cí yì diǎn yǎ. yuàn shēn ài zhī, yuàn yīn wèi yuē:" wú zi jī biàn xuán ào, kě yǐ cóng jùn guó zhī yóu, wèi gōng hóu gāo kè, hé nǎi zì qǔ shěn zhì, yǐn jī cóng mǎng?" shēng yuē:" yú fēi bù yuàn yè gōng hóu, qiě jù dàn xī yǒu bù yú zhī huò." yuàn yuē:" hé wéi fā bù xiáng zhī yán hū?" zhū yuē:" mǒu zì jīn suì lái, mèng bo yǒu qióng jìn zhī zhào." yuàn jí yǐ cí wèi yù zhī, shēng pō yǒu kuì sè." sè" yuán zuò" shēng", jù míng chāo běn gǎi. hòu zhì chóng yáng rì, yǒu rén yǐ nóng yùn yī píng yí yuàn, zhū shēng yì zhì, yīn yǐ jiǔ yǐn zhī. chū cí yǐ jí, bù gǎn yǐn, yǐ ér yòu yuē:" jiā jié xiāng yù, qǐ gǎn bù jìn zhǔ rén zhī huān yé?" jí yǐn mǎn ér yǐn. shí qǐng, dà zuì gào qù, wèi xíng shù shí bù, hū pū yú dì, huà wéi yī lǎo hú, mǐng dǐng bù néng dòng yǐ, yuàn jí shā zhī. yīn fǎng wáng yù shǐ bié shù, yǒu lǎo nóng wèi yuàn yuē:" wáng yù shǐ bìng zhī pí jiàng, wǎng suì shù yú lán chuān, wèi hú mèi bìng ér zú, yǐ lěi nián yǐ. mù yú cūn běi shù shí bù." jí mìng jiā tóng xún yù shǐ mù, guǒ yǒu xué. yuàn hòu wèi yù shǐ, qiè huà qí shì. shí táng tài hé chū yě. chū xuān shì zhì
尹瑗者,尝举进士不中第,为太原晋阳(“太原晋阳”原作“太阳普原”,据《宣室志》十改。)尉。既罢秩,退居郊野,以文墨自适。忽一日。有白衣丈夫来谒,自称吴兴朱氏子,“早岁嗜学,窃闻明公以文业自负,愿质疑于执事,无见拒。”瑗即延入与语,且征其说。云:“家侨岚川,早岁与御史王君皆至北门,今者寓迹于王氏别业累年。”自此每四日辄一来,甚敏辩纵横,词意典雅。瑗深爱之,瑗因谓曰:“吾子机辩玄奥,可以从郡国之游,为公侯高客,何乃自取沈滞,隐迹丛莽?”生曰:“余非不愿谒公侯,且惧旦夕有不虞之祸。”瑗曰:“何为发不祥之言乎?”朱曰:“某自今岁来,梦卜有穷尽之兆。”瑗即以词慰谕之,生颇有愧色。(“色”原作“生”,据明抄本改。)后至重阳日,有人以浓酝一瓶遗瑗,朱生亦至,因以酒饮之。初词以疾,不敢饮,已而又曰:“佳节相遇,岂敢不尽主人之欢耶?”即引满而饮。食顷,大醉告去,未行数十步,忽仆于地,化为一老狐,酩酊不能动矣,瑗即杀之。因访王御史别墅,有老农谓瑗曰:“王御史并之裨将,往岁戍于岚川,为狐媚病而卒,已累年矣。墓于村北数十步。”即命家僮寻御史墓,果有穴。瑗后为御史,窃话其事。时唐太和初也。 (出《宣室志》)
wéi shì zi
韦氏子
dù líng wéi shì zi jiā yú hán chéng, yǒu bié shù zài yì běi shí yú lǐ. kāi chéng shí nián qiū zì yì zhōng yóu yān, rì mù, jiàn yī fù rén sù yī, qiè yī piáo, zì běi ér lái, wèi wéi yuē:" qiè jū yì běi lǐ zhōng yǒu nián yǐ. jiā shén pín, jīn wèi lǐ xū suǒ rǔ, jiāng sòng yú guān, xìng wú zi zhǐ bǐ shū qí shì, qiè dé yǐ zhí yì yì, jì xuě qí chǐ." wéi nuò zhī. fù rén jí yī wéi zuò tián yě, yī zhōng chū yī jiǔ zhī yuē:" piáo zhōng yǒu jiǔ, yuàn yǔ wú zi jǐn zuì." yú shì zhù jiǔ yī yǐn wéi, wéi fāng jǔ zhī, huì yǒu liè qí cóng xī lái, yǐn shù quǎn. fù rén wàng jiàn, jí dōng zǒu shù shí bù, huà wéi yī hú. wéi dà kǒng, shì shǒu zhōng zhī, nǎi yī dú lóu, jiǔ ruò niú nì zhī zhuàng. wéi yīn bìng rè, yuè yú fāng chōu. chū xuān shì zhì
杜陵韦氏子家于韩城,有别墅在邑北十余里。开成十年秋自邑中游焉,日暮,见一妇人素衣,挈一瓢,自北而来,谓韦曰:“妾居邑北里中有年矣。家甚贫,今为里胥所辱,将讼于官,幸吾子纸笔书其事,妾得以执诣邑,冀雪其耻。”韦诺之。妇人即揖韦坐田野,衣中出一酒卮曰:“瓢中有酒,愿与吾子尽醉。”于是注酒一饮韦,韦方举卮,会有猎骑从西来,引数犬。妇人望见,即东走数十步,化为一狐。韦大恐,视手中卮,乃一髑髅,酒若牛溺之状。韦因病热,月余方瘳。(出《宣室志》)