tián péng láng xuān cí sì mén zǐ lǐ guī shòu pān jiāng jūn gǔ rén qī jīng shí sān niáng xǔ jì dīng xiù cái
田膨郎 宣慈寺门子 李龟寿 潘将军 贾人妻 荆十三娘 许寂 丁秀才
tián péng láng
田膨郎
táng wén zōng huáng dì cháng bǎo bái yù zhěn, dé zōng cháo yú tián guó suǒ gòng, zhuī zuó qí qiǎo, gài xī dài zhī bǎo. zhì qǐn diàn zhàng zhōng. yī dàn hū shī suǒ zài. rán jìn wèi qīng mì, fēi ēn wò pín yù mò yǒu zhì zhě, zhēn wán luó liè, tā wú suǒ shī. shàng jīng hài yí shí, xià zhào yú dū chéng suǒ zéi. mì wèi shū jìn jí zuǒ yòu guǎng zhōng wèi yuē: cǐ fēi wài kòu suǒ rù, dào dāng zài jìn yē. gǒu qiú zhī bù huò, qiě yú tā biàn. yī zhěn chéng bù zú xī, qīng děng wèi wǒ huáng gōng, bì shǐ zuì rén sī dé. bù rán, tiān zǐ huán wèi, zì zī wú yòng yǐ. nèi gōng huáng lì xiè zuì, qǐng yǐ jiā xún qiú bǔ. dà xuán jīn bó gòu zhī, lüè wú xún jiū zhī jī. shèng zhǐ yán qiè, shōu xì zhě jiàn duō, fāng qū lǘ lǐ, mí bù sōu bǔ. yǒu lóng wǔ èr fān jiāng wáng jìng hóng cháng xù xiǎo pū, nián fǔ shí bā jiǔ, shén cǎi jùn lì, shǐ zhī wú wǎng bù jiè. jìng hóng céng yǔ liú bèi yú wēi yuǎn jūn huì yàn, yǒu shì ér shàn gǔ hú qín. sì zuò jiǔ hān, yīn qǐng dù qǔ. cí yǐ yuè qì fēi miào, xū cháng yù zhě dàn zhī. zhōng lòu yǐ chuán, qǔ zhī bù jí, yīn qǐ jiè dài. xiǎo pū yuē: ruò yào pí pá, qǐng kè kě zhì. jìng hóng yuē: jìn gǔ cái dòng, jūn mén yǐ suǒ, xún cháng rǔ qǐ bú jiàn, hé jiàn zhī miù yě? jì ér jiù yǐn shù xún, xiǎo pū yǐ xiù náng jiāng pí pá ér zhì, zuò kè huān xiào. nán jūn qù zuǒ guǎng, wǎng fù sān shí yú lǐ, rù yè qiě wú háng wǔ, jì ér shū hū wǎng lái. jìng hóng jīng yì rú shī. shí yòu sōu bǔ yán jí, yì yǐ dào qiè yí zhī. yàn bà jí míng, jù guī qí dì. yǐn ér wèn zhī yuē: shǐ rǔ lěi nián, bù zhī jiǎo jié rú cǐ. wǒ wén shì yǒu xiá shì, rǔ mò shì fǒu? xiǎo pū xiè yuē: fēi yǒu cǐ shì, dàn néng xíng ěr. yīn yán fù mǔ jiē zài shǔ chuān, qǐng nián ǒu zhì jīng guó, jīn yù què guī xiāng lǐ, yǒu yī shì yù bào ēn. tōu zhěn zhě zǎo zhī xìng míng, sān shù rì dāng lìng fú zuì. jìng hóng yuē: rú cǐ shì, jí fēi děng xián, suì lìng quán huó zhě bù shǎo. wèi zhī zéi zài hé xǔ, kě bào sī cún yǎn huò míng chāo běn cún zuò fǔ. huò zuò bǔ fǒu? xiǎo pū yuē: tōu zhěn zhě tián péng láng yě. shì chán jūn wǔ, xíng zhǐ bù héng, yǒng lì guò rén, qiě shàn chāo yuè. gǒu fēi biàn zhé qí zú, suī qiān bīng wàn qí, yì jiāng bēn zǒu. zì zī zài sù, hòu zhī yú wàng xiān mén, cì biàn qín zhī bì yǐ. jiāng jūn suí mǒu guān zhī, cǐ shì réng xū mì mì. shì shí shè xún wú yǔ, xiàng xiǎo chén āi pō shén, chē mǎ téng jiàn, kuǐ bù jiān rén bù xiāng dǔ. péng láng yǔ shào nián shù bèi, lián bì jiāng rù jūn mén, xiǎo pū zhí qiú zhàng jī zhī, chuā rán yǐ zhé zuǒ zú. yǎng ér kuī yuē: wǒ tōu zhěn lái, bù pà tā rén, wéi jù yú ěr. jì cǐ xiāng zhí, qǐ fù duō yán. yú shì yú zhì zuǒ yòu jūn, yī kuǎn ér fú. shàng xǐ yú dé zéi, yòu zhī huò zài jìn lǚ, yǐn péng láng lín xuān jié wèn, jù chén cháng zài yíng nèi wǎng lái. shàng yuē: cǐ nǎi rèn xiá zhī liú, fēi cháng zhī qiè dào. nèi wài qiú xì shù bǎi rén, yú shì xī lìng yuán zhī. xiǎo pū chū dé péng láng, yǐ gào jìng hóng guī shǔ. xún zhī bù kě, dàn shǎng jìng hóng ér yǐ. chū jù tán lù
唐文宗皇帝尝宝白玉枕,德宗朝于阗国所贡,追琢奇巧,盖希代之宝。置寝殿帐中。一旦忽失所在。然禁卫清密,非恩渥嫔御莫有至者,珍玩罗列,他无所失。上惊骇移时,下诏于都城索贼。密谓枢近及左右广中尉曰:此非外寇所入,盗当在禁掖。苟求之不获,且虞他变。一枕诚不足惜,卿等卫我皇宫,必使罪人斯得。不然,天子环卫,自兹无用矣。内宫惶栗谢罪,请以浃旬求捕。大悬金帛购之,略无寻究之迹。圣旨严切,收系者渐多,坊曲闾里,靡不搜捕。有龙武二蕃将王敬弘尝蓄小仆,年甫十八九,神彩俊利,使之无往不届。敬弘曾与流辈于威远军会宴,有侍儿善鼓胡琴。四座酒酣,因请度曲。辞以乐器非妙,须常御者弹之。钟漏已传,取之不及,因起解带。小仆曰:若要琵琶,顷刻可至。敬弘曰:禁鼓才动,军门已锁,寻常汝起不见,何见之谬也?既而就饮数巡,小仆以绣囊将琵琶而至,座客欢笑。南军去左广,往复三十余里,入夜且无行伍,既而倏忽往来。敬弘惊异如失。时又搜捕严急,意以盗窃疑之。宴罢及明,遽归其第。引而问之曰:使汝累年,不知矫捷如此。我闻世有侠士,汝莫是否?小仆谢曰:非有此事,但能行耳。因言父母皆在蜀川,顷年偶至京国,今欲却归乡里,有一事欲报恩。偷枕者早知姓名,三数日当令伏罪。敬弘曰:如此事,即非等闲,遂令全活者不少。未知贼在何许,可报司存掩获(明抄本存作府。获作捕)否?小仆曰:偷枕者田膨郎也。市廛军伍,行止不恒,勇力过人,且善超越。苟非便折其足,虽千兵万骑,亦将奔走。自兹再宿,候之于望仙门,伺便擒之必矣。将军随某观之,此事仍须秘密。是时涉旬无雨,向晓尘埃颇甚,车马腾践,跬步间人不相睹。膨郎与少年数辈,连臂将入军门,小仆执球杖击之,歘然已折左足。仰而窥曰:我偷枕来,不怕他人,唯惧于尔。既此相值,岂复多言。于是舁至左右军,一款而伏。上喜于得贼,又知获在禁旅,引膨郎临轩诘问,具陈常在营内往来。上曰:此乃任侠之流,非常之窃盗。内外囚系数百人,于是悉令原之。小仆初得膨郎,已告敬弘归蜀。寻之不可,但赏敬弘而已。(出《剧谈录》)
xuān cí sì mén zǐ
宣慈寺门子
xuān cí sì mén zǐ bù jì xìng shì, zhuó qí rén, yì xiá tú yě. táng gān fú èr nián, wéi zhāo fàn dēng hóng cí kē, zhāo fàn nǎi dù zhī shǐ yáng yán yì qīn. jí yàn xí yì mù qì mǐn zhī lèi, jiǎ yú jì sī, yán fù qiǎn yǐ shǐ kù gōng jiè. qí nián sān yuè, yàn yú qǔ jiāng tíng zi. gōng zhàng zhī shèng, hǎn yǒu lún nǐ. shí jìn shì tóng rì yǒu yàn. dōu rén guān zhě shén zhòng. yǐn xìng fāng hān, é dǔ yī shào nián kuà lǘ ér zhì, jiāo bèi zhī zhuàng, bàng ruò wú rén. yú shì fǔ bī yán xí, zhāng mù míng chāo běn zhāng mù zuò zhǎng ěr yǐn jǐng jí jiān, fù yǐ jù chuí chéng zhù zuǒ jiǔ. xuè làng zhī cí, suǒ bù néng tīng. zhū zǐ hài è zhī jì, hū yǒu yú zhòng zhōng pī qí jiá zhě, suí shǒu ér duò. yú shì lián jiā ōu jī, yòu duó suǒ zhí chuí, chuí zhī bǎi yú. zhòng jiē zhì nù, wǎ lì luàn xià, dài jiāng bì yǐ. dāng cǐ zhī jì, zǐ yún lóu mén yà rán ér kāi, yǒu zǐ yī cóng rén shù bèi chí gào yuē: mò dǎ. chuán hū zhī shēng xiāng xù. yòu yī zhōng guì qū diàn shén shèng, chí mǎ lái jiù. fù cāo chuí yíng jī, zhōng zhě wú bù miàn pū yú dì. chì shǐ yì wèi suǒ chuí. jì ér bēn mǎ ér fǎn, zuǒ yòu cóng ér jù rù mén, mén yì suí bì ér yǐ. zuò nèi shén xīn kuì, rán bù cè qí lái, yòu lǜ shì lián gōng jìn, huò bù xuán zhǒng, nǎi yǐ mín qián shù sù, zhào xíng ōu zhě xùn zhī yuē: ěr hé rén? yǔ zhū láng jūn ā shuí yǒu sù? ér néng xiāng wèi rú cǐ. duì yuē: mǒu shì xuān cí sì mén zǐ, yì yǔ zhū láng jūn wú sù, dì bù píng qí xià rén wú lǐ ěr. zhòng jiē jiā tàn, xī yǐ qián bó yí zhī. fù xiāng wèi yuē: cǐ rén bì xū wáng qù, bù rán, dāng wèi qín yǐ. hòu xún shuò, zuò zhōng bīn kè duō yǒu jiǎ tú xuān cí sì mén zhě, mén zǐ jiē néng shí zhī, mí bù jiā jìng. jìng bù wén yǒu zhuī wèn zhī zhě. chū zhí yán
宣慈寺门子不记姓氏,酌其人,义侠徒也。唐乾符二年,韦昭范登宏词科,昭范乃度支使杨严懿亲。及宴席帟幕器皿之类,假于计司,严复遣以使库供借。其年三月,宴于曲江亭子。供帐之盛,罕有伦拟。时进士同日有宴。都人观者甚众。饮兴方酣,俄睹一少年跨驴而至,骄悖之状,傍若无人。于是俯逼筵席,张目(明抄本张目作长耳)引颈及肩,复以巨垂枨筑佐酒。谑浪之词,所不能听。诸子骇愕之际,忽有于众中批其颊者,随手而堕。于是连加殴击,又夺所执垂,垂之百余。众皆致怒,瓦砾乱下,殆将毙矣。当此之际,紫云楼门轧然而开,有紫衣从人数辈驰告曰:莫打。传呼之声相续。又一中贵驱殿甚盛,驰马来救。复操垂迎击,中者无不面仆于地。敕使亦为所垂。既而奔马而反,左右从而俱入门,门亦随闭而已。坐内甚忻愧,然不测其来,又虑事连宫禁,祸不旋踵,乃以缗钱束素,召行殴者讯之曰:尔何人?与诸郎君阿谁有素?而能相为如此。对曰:某是宣慈寺门子,亦与诸郎君无素,第不平其下人无礼耳。众皆嘉叹,悉以钱帛遗之。复相谓曰:此人必须亡去,不然,当为擒矣。后旬朔,坐中宾客多有假途宣慈寺门者,门子皆能识之,靡不加敬。竟不闻有追问之者。(出《摭言》)
lǐ guī shòu
李龟寿
táng jìn gōng bái mǐn zhōng, xuān zōng cháo zài rù xiàng shàng èr jù yuán zuò táng jìn gōng wáng duó xǐ zōng cháo zài rù xiàng. jù xù tán zhù zhī xì guǎng jì zuǎn xiū shí suǒ zhì. yuán wén běn zuò wài wáng fù zhōng shū lìng pǔ guó gōng xuān zōng cháo zài qǐ huáng gé. àn zhǐ bái mǐn zhōng, gǎi shí wù wèi wáng duó. jīn yī shì shí wén yì fù zhī. bù xié bǐ yú quán dào, wéi yǐ gōng liàng zǎi dà zhèng. sì fāng yǒu suǒ qǐng, ài yú dé xíng zhě, bì gù zhēng bù yǔn. yóu shì zhēng zhèn jì yān. ér zhì shàng diǎn jí, suī mén shī xíng mǎ, tíng liè fú zhōng, ér xún yì wèi cháng juàn. yú yǒng níng lǐ dì bié gòu shū zhāi, měi tuì cháo, dú chǔ qí zhōng, xīn rú yě. jū yī rì, jiāng rù zhāi, wéi suǒ ài bēi jiǎo quǎn huā què cóng. jì qǐ fēi, ér huā què lián fèi, xián gōng yī què xíng. chì qù fù zhì. jì rù gé, huā què yǎng shì, fèi zhuǎn jí. gōng yì yí zhī, nǎi yú xiá zhōng bá qiān jīn jiàn, àn yú xī shàng. xiàng kōng zhù yuē: ruò yǒu yì lèi yīn wù, kě chū xiāng jiàn. wú nǎi zhàng fū, qǐ shè yú shǔ bèi ér xiāng bī yé? yán qì, chuā yǒu yī wù zì liáng jiān zhuì dì, nǎi rén yě. zhū zhěn bìn, yī duǎn hòu yī, sè mào yǒu shòu. dùn shǒu zài bài, wéi yuē sǐ zuì. gōng zhǐ zhī, qiě xún qí lái jí xìng míng. duì yuē: lǐ guī shòu, lú lóng sāi rén yě. huò yǒu hòu lù guī shòu, lìng bù lì yú gōng. guī shòu gǎn gōng zhī dé, fù wèi huā què suǒ jīng, xíng bù néng nì. gōng ruò shě guī shòu zuì, yuàn yǐ yú shēng shì gōng. gōng wèi yuē: dài rǔ yǐ bù sǐ. suì mìng yuán cóng dōu yā yá fù cún chū lù zhī. míng rì jí dàn, yǒu fù rén zhì mén, fú zhuāng dān jí, yè lǚ ér bào chí qiǎng yīng, qǐng yú hūn yuē: xìng wèi wǒ hū lǐ guī shòu. guī shòu chū, nǎi qī yě. qiě yuē: yà jūn shāo chí, zuó yè bàn zì jì lái xiāng xún. jí gōng gōng yuán zuò yì, jù sān shuǐ xiǎo dú yì wén gǎi hōng, guī shòu jǐn shì wáng qù. chū sān shuǐ xiǎo dú
唐晋公白敏中,宣宗朝再入相(上二句原作唐晋公王铎禧宗朝再入相。据《续谈助》知系广记纂修时所致。原文本作外王父中书令普国公宣宗朝再启黄阁。按指白敏中,改时误为王铎。今依事实文意复之)。不协比于权道,唯以公谅宰大政。四方有所请,碍于德行者,必固争不允。由是征镇忌焉。而志尚典籍,虽门施行马,庭列凫锺,而寻绎未尝倦。于永宁里第别构书斋,每退朝,独处其中,欣如也。居一日,将入斋,唯所爱卑脚犬花鹊从。既启扉,而花鹊连吠,衔公衣却行。叱去复至。既入阁,花鹊仰视,吠转急。公亦疑之,乃于匣中拔千金剑,按于膝上。向空祝曰:若有异类阴物,可出相见。吾乃丈夫,岂慑于鼠辈而相逼耶?言讫,歘有一物自梁间坠地,乃人也。朱鬒鬓,衣短后衣,色貌黝瘦。顿首再拜,唯曰死罪。公止之,且询其来及姓名。对曰:李龟寿,卢龙塞人也。或有厚赂龟寿,令不利于公。龟寿感公之德,复为花鹊所惊,形不能匿。公若舍龟寿罪,愿以余生事公。公谓曰:待汝以不死。遂命元从都押衙傅存初录之。明日诘旦,有妇人至门,服装单急,曳履而抱持襁婴,请于阍曰:幸为我呼李龟寿。龟寿出,乃妻也。且曰:讶君稍迟,昨夜半自蓟来相寻。及公(公原作绎,据《三水小牍》逸文改)薨,龟寿尽室亡去。(出《三水小牍》)
pān jiāng jūn
潘将军
jīng guó háo shì pān jiāng jūn zhù guāng dé fāng wàng qí míng, zhòng wèi pān gǔ sì yě, běn jiā xiāng hàn jiān. cháng chéng zhōu shè lì, yīn pō jiāng ruán. yǒu sēng qǐ shí, liú zhǐ lèi rì, jìn xīn tán shī. sēng guī qù, wèi pān yuē: guān ěr xíng zhì qì dù, yǔ zhòng jiǎ bù tóng. zhì yú qī nú, jiē xiǎng hòu fú. yīn yǐ yù niàn zhū yī chuàn liú zèng zhī, bǎo zhī bù dàn tōng cái, tā hòu yì yǒu guān lù. jì ér qiān mào shù nián, suì qiāng jūn táo zhèng. qí hòu zhí jū zuǒ guǎng, liè dì yú jīng shī. cháng bǎo niàn zhū, zhù zhī yǐ xiù náng yù hé. zhì dào chǎng nèi. měi yuè shuò zé chū ér bài zhī. yī dàn kāi hé qǐ náng, yǐ wáng zhū yǐ. rán ér jiān fēng ruò jiù, tā wù yì wú suǒ shī. yú shì duó pò sàng jīng, yǐ wéi qí jiā jiāng pò zhī zhào. yǒu zhǔ cáng zhě, cháng shí jīng zhào fǔ tíng jiě suǒ yóu wáng chāo, nián qiě bā shí, yīn mì huà qí shì. chāo yuē: yì zāi, cǐ fēi rǎng qiè zhī dào yě. mǒu shì wèi xún zhī, wèi zhī guǒ dé fǒu. chāo tā rì céng guò shèng yè fāng běi jiē. shí chūn yǔ chū jì, yǒu sān huán nǚ zǐ, kě nián shí qī bā. yī zhuāng lán lǚ, chuān mù jī, yú dào cè huái shù xià. zhí jūn zhōng shào nián cù jū, jiē ér sòng zhī, zhí gāo shù zhàng. yú shì guān zhě jiàn zhòng. chāo dú yì yān. ér zhǐ yú shèng yè fāng běi mén duǎn qū, yǒu mǔ tóng jū, gài yǐ rèn zhēn wèi yè. chāo shí yīn yǐ tā shì shú zhī, suì wèi jiù shēng. jū shì shén pín, yǔ mǔ tóng wò tǔ tà, yān cuàn bù dòng zhě, wǎng wǎng jīng yú lèi rì. huò shè yáo xiū, shí yǒu shuǐ lù zhēn yì. wú zhōng chū jìn dòng tíng jú, ēn cì zǎi chén wài, jīng niǎn wèi yǒu cǐ wù. mì yǐ yī méi zèng chāo yún: yǒu rén yú nèi zhōng jiàng chū. ér bǐng xìng gāng jué, chāo yì shén yí zhī. rú cǐ wǎng lái zhōu suì yǐ. chāo yī dàn xié jiǔ shí yǔ zhī cóng róng. xú wèi yuē: jiù yǒu shēn chéng, yù gào wài shēng, wèi zhī hé rú? yīn yuē: měi gǎn zhòng ēn, hèn wú suǒ dá. ruò lì kě shī, bì néng fù tāng dǎo huǒ. chāo yuē: pān jūn shī què yù niàn zhū, bù zhī zhī fǒu? wēi xiào yuē: cóng hé zhī zhī? chāo chuāi qí yì bù shèn cáng mì, yòu yuē: wài shēng hū jiàn xún mì, hòu bèi zēng cǎi chóu zèng. nǚ zǐ yuē: wù yán yú rén, mǒu ǒu yǔ péng chái wèi xì, zhōng què sòng hái, yīn xún wèi xiá. jiù lái rì jí dàn, yú cí ēn sì tǎ yuàn xiāng hòu, mǒu zhī yǒu rén jì zhū zài cǐ. chāo rú qī ér wǎng, qǐng kè zhì yǐ. shí sì mén shǐ kāi, tǎ hù yóu suǒ. wèi chāo yuē: shǎo qǐng yǎng guān tǎ shàng, dāng yǒu suǒ jiàn. yǔ qì ér zǒu, jí ruò fēi niǎo. hū yú xiāng lún shàng jǔ shǒu shì chāo, chuā rán xié zhū ér xià yuē: biàn kě jiāng hái, wù yǐ cái bó wèi yì. chāo sòng yì pān, jù shù qí zhǐ. yīn yǐ jīn yù zēng bó, mì wèi zhī zèng. míng rì fǎng zhī, yǐ kōng shì yǐ. féng jiān jǐ shì cháng wén jīng shī duō rèn xiá zhī tú. jí wèi yǐn, mì xún zuǒ yòu. yǐn yǐn yuán zuò shù, jù míng chāo běn gǎi chāo jù shù qí yǔ. jiāng jūn suǒ shuō, yǔ chāo fú tóng. chū jù tán lù
京国豪士潘将军住光德坊(忘其名,众为潘鹘肆也),本家襄汉间。常乘舟射利,因泊江壖。有僧乞食,留止累日,尽心檀施。僧归去,谓潘曰:观尔形质器度,与众贾不同。至于妻孥,皆享厚福。因以玉念珠一串留赠之,宝之不但通财,他后亦有官禄。既而迁贸数年,遂镪均陶郑。其后职居左广,列第于京师。常宝念珠,贮之以绣囊玉合。置道场内。每月朔则出而拜之。一旦开合启囊,已亡珠矣。然而缄封若旧,他物亦无所失。于是夺魄丧精,以为其家将破之兆。有主藏者,常识京兆府停解所由王超,年且八十,因密话其事。超曰:异哉,此非攘窃之盗也。某试为寻之,未知果得否。超他日曾过胜业坊北街。时春雨初霁,有三鬟女子,可年十七八。衣装褴褛,穿木屐,于道侧槐树下。值军中少年蹴踘,接而送之,直高数丈。于是观者渐众。超独异焉。而止于胜业坊北门短曲,有母同居,盖以纫针为业。超时因以他事熟之,遂为舅甥。居室甚贫,与母同卧土榻,烟爨不动者,往往经于累日。或设肴羞,时有水陆珍异。吴中初进洞庭橘,恩赐宰臣外,京辇未有此物。密以一枚赠超云:有人于内中将出。而禀性刚决,超意甚疑之。如此往来周岁矣。超一旦携酒食与之从容。徐谓曰:舅有深诚,欲告外甥,未知何如?因曰:每感重恩,恨无所答。若力可施,必能赴汤蹈火。超曰:潘军失却玉念珠,不知知否?微笑曰:从何知之?超揣其意不甚藏密,又曰:外甥忽见寻觅,厚备缯彩酬赠。女子曰:勿言于人,某偶与朋侪为戏,终却送还,因循未暇。舅来日诘旦,于慈恩寺塔院相候,某知有人寄珠在此。超如期而往,顷刻至矣。时寺门始开,塔户犹锁。谓超曰:少顷仰观塔上,当有所见。语讫而走,疾若飞鸟。忽于相轮上举手示超,歘然携珠而下曰:便可将还,勿以财帛为意。超送诣潘,具述其旨。因以金玉缯帛,密为之赠。明日访之,已空室矣。冯缄给事尝闻京师多任侠之徒。及为尹,密询左右。引(引原作述,据明抄本改)超具述其语。将军所说,与超符同。(出《剧谈录》)
gǔ rén qī
贾人妻
táng yú gān xiàn chú wáng lì diào xuǎn, yōng jū dà níng lǐ. wén shū yǒu wù, wéi zhǔ sī bó fàng. zī cái dàng jǐn, pū mǎ sàng shī, qióng cuì pō shén, měi gài shí yú fú cí. tú xíng wǎn guī, ǒu yǔ měi fù rén tóng lù. huò qián huò hòu yī suí. yīn chéng yì yǔ yán, qì shén xiāng de. lì yīn yāo zhì qí jū, qíng kuǎn shén qià. yì rì wèi lì yuē: gōng zhī shēng yá, hé qí kùn zāi! qiè jū chóng rén lǐ, zī yòng shāo bèi. tǎng néng cóng jū hū? lì jì yuè qí rén, yòu xìng qí gěi, jí yuē: pū zhī è sāi, diàn yú gōu dú, rú cǐ qín qín, suǒ bù gǎn wàng yān, zi yòu hé yǐ yíng shēng? duì yuē: qiè sù gǔ rén zhī qī yě. fū wáng shí nián, qí tíng zhī nèi, shàng yǒu jiù yè. cháo sì mù jiā, rì yíng qián sān bǎi, zé kě zhī yǐ. gōng shòu guān zhī qī shàng wèi, chū yóu zhī zī qiě wú, tuō bú jiàn bǐ, dàn tóng chǔ yǐ xū dōng jí kě yǐ. lì suì jiù yān. yuè qí jiā, fēng jiǎn dé suǒ. zhì yú jiōng suǒ zhī jù, xī yǐ fù lì. měi chū, zé bì xiān yíng bàn lì zhī yī rì zhuàn yān, jí guī, zé yòu xié mǐ ròu qián bó yǐ fù lì. rì wèi cháng quē. lì mǐn qí qín láo, yīn lìng yōng mǎi pū lì. fù tuō yǐ tā shì jù zhī, lì bù zhī qiáng yě. zhōu suì, chǎn yī zi, wéi rì zhōng zài guī wèi rǔ ěr. fán yǔ lì jū èr zài, hū yī rì yè guī, yì tài huáng huáng, wèi lì yuē: qiè yǒu yuān chóu, tòng chán jī gǔ, wèi rì shēn yǐ. cì biàn fù chóu, jīn nǎi dé zhì. biàn xū lí jīng, gōng qí nǔ lì. cǐ jū chǔ, wǔ bǎi mín zì zhì, qì shū zài píng fēng zhōng. shì nèi zī chǔ, yī yǐ xiāng fèng. yīng ér bù néng jiāng qù, yì gōng zhī zǐ yě, gōng qí niàn zhī. yán qì, shōu lèi ér bié. lì bù kě liú zhǐ, zé shì qí suǒ xié pí náng, nǎi rén shǒu ěr. lì shén jīng è. qí rén xiào yuē: wú duō yí lǜ, shì bù xiāng yíng. suì qiè náng yú yuán ér qù, shēn rú fēi niǎo. lì kāi mén chū sòng, zé yǐ bù jí yǐ. fāng pái huái yú tíng, jù wén què zhì. lì yíng mén jiē qí, zé yuē: gèng rǔ yīng ér, yǐ huō lí hèn, jiù fǔ zi. é ér fù qù, huī shǒu ér yǐ. lì huí dēng qiān zhàng, xiǎo ér shēn shǒu yǐ lí yǐ. lì huáng hài, dá dàn bù mèi. zé yǐ cái bó mǎi pū mǎi pū yuán zuò pū mǎi, jù míng chāo běn gǎi chéng, yóu dǐ jìn yì, yǐ cì qí shì. jiǔ zhī, jìng wú suǒ wén. qí nián lì dé guān, jí huò yù suǒ jū guī rèn. ěr hòu zhōng mò zhī qí yīn wèn yě. chū jí yì jì
唐余干县厨王立调选,佣居大宁里。文书有误,为主司驳放。资财荡尽,仆马丧失,穷悴颇甚,每丐食于佛祠。徒行晚归,偶与美妇人同路。或前或后依随。因诚意与言,气甚相得。立因邀至其居,情款甚洽。翌日谓立曰:公之生涯,何其困哉!妾居崇仁里,资用稍备。倘能从居乎?立既悦其人,又幸其给,即曰:仆之厄塞,阽于沟渎,如此勤勤,所不敢望焉,子又何以营生?对曰:妾素贾人之妻也。夫亡十年,旗亭之内,尚有旧业。朝肆暮家,日赢钱三百,则可支矣。公授官之期尚未,出游之资且无,脱不见鄙,但同处以须冬集可矣。立遂就焉。阅其家,丰俭得所。至于扃锁之具,悉以付立。每出,则必先营办立之一日馔焉,及归,则又携米肉钱帛以付立。日未尝缺。立悯其勤劳,因令佣买仆隶。妇托以他事拒之,立不之强也。周岁,产一子,唯日中再归为乳耳。凡与立居二载,忽一日夜归,意态惶惶,谓立曰:妾有冤仇,痛缠肌骨,为日深矣。伺便复仇,今乃得志。便须离京,公其努力。此居处,五百缗自置,契书在屏风中。室内资储,一以相奉。婴儿不能将去,亦公之子也,公其念之。言讫,收泪而别。立不可留止,则视其所携皮囊,乃人首耳。立甚惊愕。其人笑曰:无多疑虑,事不相萦。遂挈囊逾垣而去,身如飞鸟。立开门出送,则已不及矣。方徘徊于庭,遽闻却至。立迎门接俟,则曰:更乳婴儿,以豁离恨,就抚子。俄而复去,挥手而已。立回灯褰帐,小儿身首已离矣。立惶骇,达旦不寐。则以财帛买仆(买仆原作仆买,据明抄本改)乘,游抵近邑,以伺其事。久之,竟无所闻。其年立得官,即货鬻(yù)所居归任。尔后终莫知其音问也。(出《集异记》)
jīng shí sān niáng
荆十三娘
táng jìn shì zhào zhōng háng jiā yú wēn zhōu, yǐ háo xiá wèi shì. zhì sū zhōu, lǚ shè zhī shān chán yuàn. sēng fáng yǒu yī nǚ shāng jīng shí sān niáng, wèi wáng fū shè dà xiáng zhāi. yīn mù zhào, suì tóng zài guī yáng zhōu. zhào yǐ qì yì hào jīng zhī cái, shū bù jiè yì. qí yǒu rén lǐ zhèng láng dì sān shí jiǔ yǒu ài jì, jì zhī fù mǔ, duó yǔ zhū gě yīn. lǐ chàng chàng bù yǐ. shí zhū gě yīn yǔ lǚ yòng zhī huàn huò tài wèi gāo pián, zī xíng wēi fú. lǐ shèn huò, yǐn qì ér yǐ. ǒu huà yú jīng niáng, jīng niáng yì fèn wǎn. wèi lǐ sān shí jiǔ láng yuē: cǐ xiǎo shì, wǒ néng wéi láng chóu zhī. dàn qǐng guò jiāng, yú rùn zhōu běi gù shān liù yuè liù rì zhèng wǔ shí dài wǒ. lǐ yì yī zhī. zhì qī, jīng shì yǐ náng shèng jì, jiān zhì jì zhī fù mǔ shǒu, guī yú lǐ. fù yǔ zhào tóng rù zhè zhōng, bù zhī suǒ zhǐ. chū běi mèng suǒ yán
唐进士赵中行家于温州,以豪侠为事。至苏州,旅舍支山禅院。僧房有一女商荆十三娘,为亡夫设大祥斋。因慕赵,遂同载归扬州。赵以气义耗荆之财,殊不介意。其友人李正郎弟三十九有爱妓,妓之父母,夺与诸葛殷。李怅怅不已。时诸葛殷与吕用之幻惑太尉高骈,姿行威福。李慎祸,饮泣而已。偶话于荆娘,荆娘亦愤惋。谓李三十九郎曰:此小事,我能为郎仇之。旦请过江,于润州北固山六月六日正午时待我。李亦依之。至期,荆氏以囊盛妓,兼致妓之父母首,归于李。复与赵同入浙中,不知所止。(出《北梦琐言》)
xǔ jì
许寂
shǔ xǔ jì shào nián qī sì míng shān, xué yì yú jìn zhēng jūn. yī dàn yǒu fū fù xié yì shān jū, xié yī hú jiǔ. jì jí zhī, yún: jīn rì lí shàn xiàn. jì yuē: dào lù shén yáo, ān dé yī rì jí cǐ. pō yì yì zhī. rán fū shén shǎo, ér fù róng sè guò zhī, zhuàng mào yì rán ér guǎ mò. qí xī, yǐ hú shāng mìng xǔ tóng zhuó. cǐ zhàng fū chū yī pāi bǎn, biàn yǐ tóng dīng dīng zhī. nǎi kàng shēng gāo gē, xī shì shuō jiàn zhī yì, é zì bì jiān chōu chū liǎng wù, zhǎn ér hē zhī, jí liǎng kǒu jiàn. yuè qǐ, zài jì tóu shàng pán xuán jiāo jī, jì shén jīng hài. xún ér shōu xiá zhī, yǐn bì jiù qǐn. dài xiǎo, nǎi kōng tà yě. zhì rì zhōng, fù yǒu yī tóu tuó sēng lái xún cǐ fū fù. jì jù dào zhī. sēng yuē: wǒ yì qí rén yě, dào shì néng xué zhī hū shí jì àn dào fú yě? jì cí yuē: shǎo shàng xuán xué, bù yuàn wèi cǐ. qí sēng ào rán ér xiào, nǎi qǔ jì jìng shuǐ shì jiǎo. pái huái jiān bú jiàn. ěr hòu zài yú huá yīn yù zhī, shǐ zhī qí xiá yě. dù guāng tíng zì jīng rù shǔ, sù yú zǐ tóng tīng. yǒu yī sēng jì zhì, xiàn zǎi zhōu mǒu yǔ zhī yǒu jiù, nǎi yún: jīn rì zì xìng yuán lái. dù yì zhī. míng fā, sēng suì qián qù. zǎi wèi dù yuē: cǐ sēng réng lù lú juē, yì xiá zhī lèi yě. shī sēng qí jǐ yú wéi shān sōng xià, qīn yù yī sēng, yú tóu zhǐ jia xià chōu chū liǎng kǒu jiàn, tiào yuè líng kōng ér qù. chū běi mèng suǒ yán
蜀许寂少年栖四明山,学易于晋徵君。一旦有夫妇偕诣山居,携一壶酒。寂诘之,云:今日离剡县。寂曰:道路甚遥,安得一日及此。颇亦异之。然夫甚少,而妇容色过之,状貌毅然而寡默。其夕,以壶觞命许同酌。此丈夫出一拍板,遍以铜钉钉之。乃抗声高歌,悉是说剑之意,俄自臂间抽出两物,展而喝之,即两口剑。跃起,在寂头上盘旋交击,寂甚惊骇。寻而收匣之,饮毕就寝。迨晓,乃空榻也。至日中,复有一头陀僧来寻此夫妇。寂具道之。僧曰:我亦其人也,道士能学之乎(时寂按道服也)?寂辞曰:少尚玄学,不愿为此。其僧傲然而笑,乃取寂净水拭脚。徘徊间不见。尔后再于华阴遇之,始知其侠也。杜光庭自京入蜀,宿于梓潼厅。有一僧继至,县宰周某与之有旧,乃云:今日自兴元来。杜异之。明发,僧遂前去。宰谓杜曰:此僧仍鹿卢蹻,亦侠之类也。诗僧齐己于沩山松下,亲遇一僧,于头指甲下抽出两口剑,跳跃凌空而去。(出《北梦琐言》)
dīng xiù cái
丁秀才
lǎng zhōu dào shì luó shǎo wēi qǐng zài máo shān zǐ yáng guān jì pō. yǒu dīng xiù cái zhě yì tóng yù yú guān zhōng, jǔ dòng fēng wèi, wú yì cháng rén, rán bù jí jí yú shì jìn. pán huán shù nián, guān zhǔ yì shàn yù zhī. dōng zhī yè, sǎn xuě fāng shén, èr sān dào shì wéi lú, yǒu féi zhù měi yùn zhī xiàn. dīng yuē: zhì zhī hé nán. shí yǐ wéi xì. é jiàn kāi hù fèn mèi ér qù. zhì yè fēn, méng xuě ér huí, tí yī yín kē jiǔ, shú yáng yī zú, yún zhè shuài chú zhōng wù. yóu shì jīng yà huān xiào, zhì jiàn ér wǔ, téng yuè ér qù, mò zhī suǒ wǎng. wéi yín kē cún yān. guān zhǔ yǐ zhuàng wén yú xiàn guān. shī sēng guàn xiū xiá kè shī yún: huáng hūn fēng yǔ hēi rú pán, bié wǒ bù zhī hé chǔ qù. dé fēi jiāng huái jiān céng líng cǐ shì ér gòu sī yě. chū běi mèng suǒ yán
朗州道士罗少微顷在茅山紫阳观寄泊。有丁秀才者亦同寓于观中,举动风味,无异常人,然不汲汲于仕进。盘桓数年,观主亦善遇之。冬之夜,霰雪方甚,二三道士围炉,有肥羜美酝之羡。丁曰:致之何难。时以为戏。俄见开户奋袂而去。至夜分,蒙雪而回,提一银榼酒,熟羊一足,云浙帅厨中物。由是惊讶欢笑,掷剑而舞,腾跃而去,莫知所往。唯银榼存焉。观主以状闻于县官。诗僧贯休侠客诗云:黄昏风雨黑如磐,别我不知何处去。得非江淮间曾聆此事而构思也。(出《北梦琐言》)