zhāng kuān hàn wǔ dì lǐ quán huái nán zǐ yáng xióng liú xiàng yuán ān fán yīng wǔ shí jīng lǜ lǚ chén yè chén shí sān zhōu rén wèi rèn chéng wáng lǚ qián guǎn níng hé jiān nán zǐ yí yáng nǚ zǐ zhāng yīng nán jùn yuàn pú bǎn jīng shè wú xīng jīng táng nán xú shì rén xú zǔ liú jīng hé jìng shū xiāo zi mào xiāo ruì míng jiě shū qiān zōng yuán qīng kuāng xīn céng kāng zǔ
张宽 汉武帝 醴泉 淮南子 扬雄 刘向 袁安 樊英 五石精 律吕 陈业 陈实 三州人 魏任城王 吕虔 管宁 河间男子 宜阳女子 张应 南郡掾 蒲坂精舍 吴兴经堂 南徐士人 徐祖 刘京 何敬叔 萧子懋 萧睿明 解叔谦 宗元卿 匡昕 曾康祖
zhāng kuān
张宽
zhāng kuān zì shū wén, hàn shí wéi shì zhōng, cóng sì yú gān quán. zhì wèi qiáo, yǒu nǚ zǐ yù yú wèi shuǐ, rǔ zhǎng qī chǐ. shàng guài qí yì, qiǎn wèn zhī, nǚ yuē:" dì hòu dì qī chē, zhī wǒ suǒ lái." shí kuān zài dì qī chē, duì yuē:" tiān xīng zhǔ jì sì zhě, zhāi jiè bù yán, jí nǚ rén xīng jiàn." chū hàn wǔ gù shì
张宽字叔文,汉时为侍中,从祀于甘泉。至渭桥,有女子浴于渭水,乳长七尺。上怪其异,遣问之,女曰:“帝后第七车,知我所来。”时宽在第七车,对曰:“天星主祭祀者,斋戒不严,即女人星见。”(出《汉武故事》)
hàn wǔ dì
汉武帝
hàn wǔ dì cháng wēi xíng zào zhǔ rén jiā, jiā yǒu bì guó sè, dì yuè zhī, réng liú sù. yè yǔ zhǔ bì wò. yǒu yī shū shēng, yì jì sù. shàn tiān wén, hū jiàn kè xīng jiāng yǎn dì zuò, shén bī, shū shēng dà jīng jù, lián hū duō duō, bù jué shēng gāo. réng yòu jiàn yī nán zǐ, cāo dāo jiāng rù hù. wén shū shēng shēng jí, wèi wèi jǐ gù, suì suō zǒu, kè xīng yìng shí ér tuì. rú cǐ zhě shù guò. dì wén qí shēng, yì ér wèn zhī. shū shēng jù shuō suǒ jiàn. dì nǎi wù yuē, bì cǐ rén xù yě, jiāng yù sì xiōng è yú zhèn. réng zhào jí qī mén yǔ lín, yǔ zhǔ rén yuē:" zhèn tiān zǐ yě." yú shì qín nú, wèn ér kuǎn fú, nǎi zhū zhī. dì tàn yuē:" sī gài tiān qǐ shū shēng zhī xīn, yǐ fú yòu zhèn gōng." nǎi hòu cì shū shēng yān. yuán quē chū chù, chén xiào běn zuò chū yōu míng lù
汉武帝尝微行造主人家,家有婢国色,帝悦之,仍留宿。夜与主婢卧。有一书生,亦寄宿。善天文,忽见客星将掩帝座,甚逼,书生大惊惧,连呼咄咄,不觉声高。仍又见一男子,操刀将入户。闻书生声急,谓为己故,遂缩走,客星应时而退。如此者数过。帝闻其声,异而问之。书生具说所见。帝乃悟曰,必此人婿也,将欲肆凶恶于朕。仍召集期门羽林,语主人曰:“朕天子也。”于是擒奴,问而款服,乃诛之。帝叹曰:“斯盖天启书生之心,以扶祐朕躬。”乃厚赐书生焉。(原阙出处,陈校本作出《幽明录》)
lǐ quán
醴泉
tài xíng zhī dōng yǒu lǐ quán, qí xíng rú jǐng, běn tǐ shì shí yě. yù qǔ yǐn zhě, jiē xǐ xīn guì ér yì zhī, zé quán shuǐ rú liú, duō shǎo zú yòng. ruò huò wū màn, zé quán suō yān. gài shén míng zhī cháng zhì zhě yě. chū fǎ yuàn zhū lín
太行之东有醴泉,其形如井,本体是石也。欲取饮者,皆洗心跪而挹之,则泉水如流,多少足用。若或污慢,则泉缩焉。盖神明之常志者也。(出《法苑珠林》)
huái nán zǐ
淮南子
huái nán zǐ yuē:" dōng fēng zhì ér jiǔ fàn yì." xǔ shèn yún:" dōng fēng zhèn fāng yě. jiǔ fàn qīng jiǔ yě. mù wèi suān, xiāng gǎn gù yě." gāo yòu yún:" jiǔ fàn wèi mǐ miàn qū zhī fàn zhě, fēng zhì ér fèi dòng." lǐ chún fēng yòu àn: jīn jiǔ chū shú, wèng shàng chéng qīng shí, héng suí rì zhuǎn. zài dàn zé qīng zhě zài dōng pàn, wǔ shí zài nán, rì luò zài xī, yè bàn zài zi. héng qīng zhě suí rì suǒ zài. yòu chūn xià jiān, yú dì yīn xià tíng chūn jiǔ zhě, wèng shàng yǐ fàn, jiē zhú fēng ér yí. suī jū shēn mì, fēi fēng suǒ zhì, ér gǎn zhào dòng yě. chū gǎn yìng jīng
淮南子曰:“东风至而酒泛溢。”许慎云:“东风震方也。酒泛清酒也。木味酸,相感故也。”高诱云:“酒泛为米面曲之泛者,风至而沸动。”李淳风又按:今酒初熟,瓮上澄清时,恒随日转。在旦则清者在东畔,午时在南,日落在西,夜半在子。恒清者随日所在。又春夏间,于地荫下停春酒者,瓮上蚁泛,皆逐风而移。虽居深密,非风所至,而感召动也。(出《感应经》)
yáng xióng
扬雄
yáng xióng dú shū, yǒu rén yǔ yún:" wú wéi zì kǔ, xuán gù nán chuán." hū rán bú jiàn. xióng zhe xuán, mèng tǔ bái fèng huáng jí shàng, qǐng zhī ér miè. chū xī jīng zá jì yáng xióng dú shū, tīng dào yǒu gè rén zài páng biān shuō:" méi yǒu yì yì de zì zhǎo kǔ chī, shēn ào de dào lǐ nán yǐ lǐng huì." rán hòu jiù méi yǒu shēng xī le. yáng xióng zhuàn xiě zhù zuò, pā zài zhuō zi shàng shuì zháo le, mèng jiàn zì jǐ de zuǐ lǐ tǔ chū yì zhī bái fèng huáng dào shū shàng, qǐng kè zhī jiān jiù bú jiàn le. liú xiàng hàn liú xiàng, yú chéng āi zhī jì, jiào shū yú tiān lù gé, zhuān jīng tán sī. yè yǒu lǎo rén, zhe huáng yī, lí zhàng kòu gé ér jìn. jiàn xiàng àn zhōng dú zuò sòng shū, lǎo rén nǎi chuī zhàng duān, làn rán huǒ míng, yīn yǐ zhào xiàng. shuō kāi pì yǐ qián shì, nǎi shòu hóng fàn wǔ xíng zhī wén. xiàng liè yī jí shēn, yǐ jì qí yán. zhì shǔ ér qù, qǐng wèn xìng míng, yún:" wǒ shì tài yǐ zhī jīng, wén jīn mǎo zhī xìng, yǒu bó xué zhě, xià ér guān zhī yān." nǎi chū huái zhōng zhú bǎng, yǒu guān tiān wén dì tú zhī shì. zi xīn, cóng xiàng shòu cǐ shù. chū wáng zǐ nián shí yí jì
扬雄读书,有人语云:“无为自苦,玄故难传。”忽然不见。雄著玄,梦吐白凤皇集上,顷之而灭。(出《西京杂记》)扬雄读书,听到有个人在旁边说:“没有意义的自找苦吃,深奥的道理难以领会。”然后就没有声息了。扬雄撰写著作,趴在桌子上睡着了,梦见自己的嘴里吐出一只白凤凰到书上,顷刻之间就不见了。刘向汉刘向,于成哀之际,校书于天禄阁,专精覃思。夜有老人,着黄衣,藜杖扣阁而进。见向暗中独坐诵书,老人乃吹杖端,烂然火明,因以照向。说开辟已前事,乃授洪范五行之文。向裂衣及绅,以记其言。至曙而去,请问姓名,云:“我是太乙之精,闻金卯之姓,有博学者,下而观之焉。”乃出怀中竹榜,有关天文地图之事。子歆,从向授此术。(出王子年《拾遗记》)
liú xiàng
刘 向
hàn liú xiàng, yú chéng āi zhī jì, jiào shū yú tiān lù gé, zhuān jīng tán sī. yè yǒu lǎo rén, zhe huáng yī, lí zhàng kòu gé ér jìn. jiàn xiàng àn zhōng dú zuò sòng shū, lǎo rén nǎi chuī zhàng duān, làn rán huǒ míng, yīn yǐ zhào xiàng. shuō kāi pì yǐ qián shì, nǎi shòu hóng fàn wǔ xíng zhī wén. xiàng liè yī jí shēn, yǐ jì qí yán. zhì shǔ ér qù, qǐng wèn xìng míng, yún:" wǒ shì tài yǐ zhī jīng, wén jīn mǎo zhī xìng, yǒu bó xué zhě, xià ér guān zhī yān." nǎi chū huái zhōng zhú bǎng, yǒu guān tiān wén dì tú zhī shì. zi xīn, cóng xiàng shòu cǐ shù. chū wáng zǐ nián shí yí jì
汉刘向,于成哀之际,校书于天禄阁,专精覃思。夜有老人,着黄衣,藜杖扣阁而进。见向暗中独坐诵书,老人乃吹杖端,烂然火明,因以照向。说开辟已前事,乃授洪范五行之文。向裂衣及绅,以记其言。至曙而去,请问姓名,云:“我是太乙之精,闻金卯之姓,有博学者,下而观之焉。”乃出怀中竹榜,有关天文地图之事。子歆,从向授此术。(出王子年《拾遗记》)
yuán ān
袁安
yuán ān wèi yīn píng zhǎng, yǒu huì huà. xiàn xiān yǒu báo yuān, dōng xià wèi cháng xiāo shì. suì zhōng zhé chū, fēi bù shí shù lǐ, dà wéi mín hài. ān nǎi tuī chéng jié zhāi, yǐn qiān biǎn jǐ. zhì chéng gǎn shén, báo suì wèi zhī chén lún, fú ér bù qǐ, nǎi wú kǔ yǔ qī fēng yān. chū xiǎo shuō
袁安为陰平长,有惠化。县先有雹渊,冬夏未尝消释。岁中辄出,飞布十数里,大为民害。安乃推诚洁斋,引愆贬己。至诚感神,雹遂为之沉沦,伏而不起,乃无苦雨凄风焉。(出《小说》)
fán yīng
樊英
hàn fán yīng shàn tú wěi, dòng dá yōu wēi. yǒng tài" tài" zì yí wù, jù hàn shū yī yī èr shàng fán yīng chuán. yīng zhí hàn ān dì shùn dì shí, rán liǎng dài jūn wú yòng tài zì zhě, yí yǐ níng" zì wèi jìn zhōng, jiàn tiān zǐ, yīn xī xiàng nán tuò. zhào wèn qí gù, duì yuē:" chéng dū jīn rì huǒ." hòu shǔ jùn shàng yán huǒ zāi, rú yīng suǒ dào. yún, shí yǒu yǔ cóng dōng běi lái, gù huǒ bù wéi dà hài. yīng cháng hū bèi fā bá dāo, zhuó jī shě zhōng. qī guài wèn qí gù, yīng yuē:" xī shēng yù zéi." xī shēng zhě míng xún, shì yīng dì zǐ, shí yuǎn xíng. hòu hái shuō, yú dào zhōng féng zéi, lài yī bèi fā lǎo rén lái xiāng jiù, gù dé miǎn. yǒng jiàn shí, diàn shàng zhōng zì míng, dì yōu zhī, gōng qīng mò néng jiě. nǎi wèn yīng. yīng yuē:" shǔ mín shān bēng, mǔ bēng zi gù míng, fēi shèng cháo zāi yě." xún shàng shǔ shān bēng shì. chū yīng liè zhuàn
汉樊英善图纬,洞达幽微。永泰(“泰”字疑误,据《汉书》一一二上〈樊英传〉。英值汉安帝顺帝时,然两代均无用泰字者,疑以、宁”字为近)中,见天子,因西向南唾。诏问其故,对曰:“成都今日火。”后蜀郡上言火灾,如英所道。云,时有雨从东北来,故火不为大害。英尝忽被发拔刀,斫击舍中。妻怪问其故,英曰:“郗生遇贼。”郗生者名巡,是英弟子,时远行。后还说,于道中逢贼,赖一被发老人来相救,故得免。永建时,殿上钟自鸣,帝忧之,公卿莫能解。乃问英。英曰:“蜀岷山崩,母崩子故鸣,非圣朝灾也。”寻上蜀山崩事。(出《英列传》)
wǔ shí jīng
五石精
lùn héng yuē: yáng suì qǔ huǒ, fāng zhū qǔ shuǐ, èr wù jiē dāng yǐ xíng shì dé. yáng suì ruò yǎn yuè, fāng zhū ruò wū bēi. ruò èr qì rú bǎn zhuàng, ān néng dé shuǐ huǒ yě. zhù yáng suì, yòng wǔ yuè bǐng wǔ rì wǔ shí, liàn wǔ sè shí wèi zhī, xíng rú yuán jìng, xiàng rì jí dé huǒ. fāng zhū, yǐ shí yī yuè rén zǐ yè bàn shí, liàn wǔ sè shí wèi zhī, zhuàng rú wū bēi, xiàng yuè jí dé jīn shuǐ. jīn qǔ dà bàng há xiàng yuè, yì yǒu jīn rùn. huái nán zǐ yún: yáng suì jiàn rì, shāo ér wèi huǒ. fāng zhū jiàn yuè, jīn ér wèi shuǐ. zhù yún, jiē wǔ shí zhī jīng. yáng suì yuán yǐ yǎng rì, dé huǒ fāng zhū wū ér xiàng yuè, dé shuǐ. yòu yún, yáng suì zhī qǔ huǒ yú rì, fāng zhū zhī qǔ lù yú yuè, tiān dì zhī jiān, xuán wēi hū huǎng, qiǎo lì suǒ bù néng tuī qí shù. rán yǐ zhǎng wò zhī zhōng, yǐn lèi yú tài jí zhī shàng, ér shuǐ huǒ kě lì zhì zhě, yīn yáng xiāng gǎn dòng rán zhī yě. chū gǎn yìng jīng
《论衡》曰:阳燧取火,方诸取水,二物皆当以形势得。阳燧若偃月,方诸若圬杯。若二器如板状,安能得水火也。铸阳燧,用五月丙午日午时,炼五色石为之,形如圆镜,向日即得火。方诸,以十一月壬子夜半时,炼五色石为之,状如圬杯,向月即得津水。今取大蚌蛤向月,亦有津润。《淮南子》云:阳燧见日,烧而为火。方诸见月,津而为水。注云,皆五石之精。阳燧圆以仰日,得火;方诸圬而向月,得水。又云,阳燧之取火于日,方诸之取露于月,天地之间,玄微忽恍,巧历所不能推其数。然以掌握之中,引类于太极之上,而水火可立致者,阴阳相感动然之也。(出《感应经》)
lǜ lǚ
律吕
wù lǐ lùn yún: shí èr lǜ lǚ hòu qì, xiān yú píng dì wèi shì sān chóng, zhòng yǒu sān chóng bì, yáng zi suǒ wèi jiǔ bì zhī jīn yě. wài shì nán hù, yǐ bù wèi màn cì shì běi hù nèi shì nán hù, bìng yǐ bù wèi màn. jiē shàng yuán xià fāng, bì mì wú fēng. rén jū qí zhōng, sān rì guān zhī, shí èr lǜ gè yǐ mù wèi àn, měi lǜ gè nèi bì wài gāo, yǐ lǜ jiā qí shàng, yī wèi ān zhì zhī. yǐ hé nèi jiā fú huī shí qí duān, ruò qì zhì, chuī huī qù guǎn shǒu, xiǎo dòng wèi hé, dà dòng wèi chén qiáng. lǐ chún fēng yún: zì gǔ yán yuè shēng lǜ lǚ zhě, jiē běn yú shí èr guǎn, yǐ qì yīng huī fēi wèi yàn. hòu wèi mò, sūn sēng huà zào liù jiǎ yī zhōu lì, qí xù yún, yǐ guǎn lǜ hòu mǒu yuè mǒu shí lǜ qì yīng tuī xiào. qián hòu wǔ liù shì, jiē bù yǔ suàn lì jiā shù shù xiāng fú. cǐ wài zhū shū, wú yán hòu qì dé yìng yàn zhě. yǐ lǐ tuī xún, kǒng wú shí lù. hòu wèi xìn dōu fāng, zì yún, zào fēng shàn hòu èr shí sì qì, měi yī qì zhì, qí shàn zhé jǔ. sī yòu yàn yǐ. chū gǎn yìng jīng
《物理论》云:十二律吕候气,先于平地为室三重,重有三重壁,扬子所谓九闭之巾也。外室南户,以布为幔;次室北户;内室南户,并以布为幔。皆上圆下方,闭密无风。人居其中,三日观之,十二律各以木为按,每律各内庳外高,以律加其上,依位安置之。以河内葭莩灰实其端,若气至,吹灰去管首,小动为和,大动为臣强。李淳风云:自古言乐声律吕者,皆本于十二管,以气应灰飞为验。后魏末,孙僧化造六甲一周历,其序云,以管律候某月某时律气应推校。前后五六事,皆不与算历家术数相符。此外诸书,无言候气得应验者。以理推寻,恐无实录。后魏信都芳,自云,造风扇候二十四气,每一气至,其扇辄举。斯又验矣。(出《感应经》)
chén yè
陈业
chén yè zì wén lǐ. yè xiōng dù hǎi qīng mìng. shí tóng yī zhǐ zhě wǔ liù shí rén, gǔ ròu xiāo làn, ér bù kě biàn bié. yè yǎng huáng tiān shì hòu tǔ yuē:" wén qīn qī zhě, bì yǒu yì yān." yīn gē bì liú xiě, yǐ sǎ gǔ shàng, yìng shí shà xuè, yú jiē liú qù. chū" kuài jī xiān xián chuán"
陈业字文理。业兄渡海倾命。时同依止者五六十人,骨肉消烂,而不可辨别。业仰皇天誓后土曰:“闻亲戚者,必有异焉。”因割臂流血,以洒骨上,应时歃血,余皆流去。(出“会稽先贤传”)
chén shí
陈 实
yǐng chuān chén shí yǒu zi yuán fāng, cì yuē zhòng fāng, bìng yǐ míng dé chēng. xiōng dì xiào yǎng, guī mén yōng mù, hǎi nèi mù qí fēng. sì fǔ bìng mìng, wú suǒ qū jiù. xiōng dì cháng guò tóng jùn xún shuǎng, yè huì yǐn yàn, tài shǐ zòu: dé xīng jù. chū rǔ nán xiān xián chuán
颖川陈实有子元方,次曰仲方,并以名德称。兄弟孝养,闺门雍睦,海内慕其风。四府并命,无所屈就。兄弟尝过同郡荀爽,夜会饮宴,太史奏:德星聚。(出《汝南先贤传》)
zhōu rén
州人
jìn sān zhōu rén, jì wèi fù zǐ. fù lìng èr rén zuò shě yú dà zé zhōng, yù chéng, fù yuē:" bù rú hé biān." nǎi xǐ yān. yòu jǐ chéng, fù yuē:" bù rú hé zhōng." èr rén nǎi fù tǔ tián hé, sān xún bù lì. yǒu shū shēng guò, wèi fù liǎng tǔ tún tóu hé zhōng. fù nǎi zhǐ èr rén yuē:" hé cháng jiàn jiāng hé tián yé? wú guān rǔ xíng ěr." míng huí zhì hé biān, hé zhōng tǔ wèi gāo zhàng yú, mào guǎng shí yú lǐ, yīn jū qí shàng. chū xiào zǐ chuán
晋三州人,纪为父子。父令二人作舍于大泽中,欲成,父曰:“不如河边。”乃徙焉。又几成,父曰:“不如河中。”二人乃负土填河,三旬不立。有书生过,为缚两土豚投河中。父乃止二人曰:“何尝见江河填耶?吾观汝行耳。”明回至河边,河中土为高丈余,袤广十余里,因居其上。(出《孝子传》)
wèi rèn chéng wáng
魏任城王
wèi rèn chéng wáng zhāng hōng, rú hàn dōng píng wáng lǐ zàng. jí sàng chū, wén kōng zhōng shù bǎi rén qì shēng. sòng zhě yán, xī luàn jūn shā shāng zhě jiē wú guān guǒ, wáng zhī rén huì, shōu qí xiǔ gǔ. sǐ zhě huān yú dì xià, jīng líng yǐ zhī huái gǎn yān. chū wáng zǐ nián shí yí jì
魏任城王章薨,如汉东平王礼葬。及丧出,闻空中数百人泣声。送者言,昔乱军杀伤者皆无棺椁,王之仁惠,收其朽骨。死者欢于地下,精灵以之怀感焉。(出王子年《拾遗记》)
lǚ qián
吕虔
wèi cháng shā jùn jiǔ yǔ. tài shǒu lǚ qián lìng hù cáo yuàn zhāi jiè, zài shè sān rì sān yè, qí qíng. mèng jiàn bái tóu wēng yuē:" rǔ lái chí, míng rì dāng jì." guǒ rán. chū cháng shā chuán
魏长沙郡久雨。太守吕虔令户曹掾斋戒,在社三日三夜,祈晴。梦见白头翁曰:“汝来迟,明日当霁。”果然。(出《长沙传》)
guǎn níng
管宁
guǎn níng sǐ liáo dōng sān shí qī nián, guī jiù ér zǔ hǎi fēng. tóng háng shù shí chuán jù méi, wéi níng chuán wàng jiàn huǒ guāng, tóu zhī dé dǎo yǔ. jí shàng àn, wú huǒ yì wú rén. xuán yàn xiān shēng yǐ wéi jī shàn zhī gǎn. chū dú yì zhì
管宁死辽东三十七年,归柩而阻海风。同行数十船俱没,惟宁船望见火光,投之得岛屿。及上岸,无火亦无人。玄晏先生以为积善之感。(出《独异志》)
hé jiān nán zǐ
河间男子
jìn wǔ dì shì, hé jiān jùn yǒu nán nǚ xiāng yuè, xǔ xiāng pèi shì. jì ér nán cóng jūn jī nián, fù mǔ yǐ nǚ bié shì rén. wú jǐ ér yōu sǐ. nán hái bēi tòng, nǎi zhì zhǒng suǒ, shǐ yù kū zhī, bù shèng qí qíng. suì fā zhǒng kāi guān, jí shí sū huó, yīn fù huán jiā, jiāng yǎng shù rì píng fù. qí fū nǎi wǎng qiú zhī. qí rén bù hái, yuē:" qīng fù yǐ sǐ. tiān xià qǐ wén sǐ rén kě fù huó yé? cǐ tiān cì wǒ, fēi qīng fù yě." yú shì xiāng sòng, jùn xiàn bù néng jué yàn yú tíng wèi, tíng wèi zòu yǐ jīng chéng zhī zhì, gǎn yú tiān dì, gù sǐ ér gēng shēng, zài cháng lǐ zhī wài, fēi lǐ zhī suǒ chǔ, xíng zhī suǒ cái. duàn yǐ huán kāi zhǒng zhě. chū fǎ yuàn zhū lín
晋武帝世,河间郡有男女相悦,许相配适。既而男从军积年,父母以女别适人。无几而忧死。男还悲痛,乃至冢所,始欲哭之,不胜其情。遂发冢开棺,即时苏活,因负还家,将养数日平复。其夫乃往求之。其人不还,曰:“卿妇已死。天下岂闻死人可复活耶?此天赐我,非卿妇也。”于是相讼,郡县不能决;谳于廷尉,廷尉奏以精诚之至,感于天地,故死而更生,在常理之外,非理之所处,刑之所裁。断以还开冢者。(出《法苑珠林》)
yí yáng nǚ zǐ
宜阳女子
jìn yǒng jiā zhī luàn, jùn xiàn wú dìng zhǔ, qiáng ruò xiāng bào. yí yáng xiàn yǒu nǚ zǐ, xìng péng míng é. fù mǔ kūn dì shí yú kǒu, wèi cháng shā zéi suǒ shā. shí é fù qì chū jí yú xī jiān, zéi zhì zǒu hái, zhèng jiàn qiáng bì yǐ pò, bù shèng qí āi, yǔ zéi xiāng gé. zéi fù é, qū chū xī biān, jiāng shā zhī. xī jì yǒu dà shān, shí bì gāo shù shí zhàng. yǎng hū yuē:" huáng tiān níng yǒu shén fǒu? wǒ wèi hé zuì, ér dāng rú cǐ." yīn bēn zǒu xiàng shān, shān lì kāi guǎng shù zhàng, píng lù rú dǐ, qún zéi yì zhú é rù shān, shān suì bēng hé, mǐn rán rú chū. zéi jiē yā sǐ, é suì yǐn bù fù chū. é suǒ shě jí qì, huà wéi shí, xíng sì jī. tǔ rén yīn hào yuē shí jī shān nǚ é tán. chū yōu míng lù
晋永嘉之乱,郡县无定主,强弱相暴。宜阳县有女子,姓彭名娥。父母昆弟十余口,为长沙贼所杀。时娥负器出汲于溪间,贼至走还,正见墙壁已破,不胜其哀,与贼相格。贼缚娥,驱出溪边,将杀之。溪际有大山,石壁高数十丈。仰呼曰:“皇天宁有神否?我为何罪,而当如此。”因奔走向山,山立开广数丈,平路如砥,群贼亦逐娥入山,山遂崩合,泯然如初。贼皆压死,娥遂隐不复出。娥所舍汲器,化为石,形似鸡。土人因号曰石鸡山女娥潭。(出《幽冥录》)
zhāng yīng
张应
jìn lì yáng jùn zhāng yīng, xiān fèng mó, qǔ fó jiā nǚ wèi fù. xián hé bā nián, yí jū wú hú. qī bìng, yīn wèi mó shì, jiā cái lüè jǐn, ér bìng bù chài. qī yuē:" wǒ běn fó jiā nǚ, wèi wǒ zuò fó shì." yīng jí wǎng jīng shè zhōng, jiàn zhú tán jìng. jìng yuē:" pǔ jì zhòng shēng, dàn jūn dāng yī xīn shòu chí ěr." tán jìng qī míng, dāng xiàng qí jiā. yīng xī mèng yī rén, zhǎng wǔ liù chǐ, qū bù rù mén yuē:" cǐ jiā jì jì, nǎi ěr bù jìng." jiàn jìng suí cǐ rén hòu, bái yuē:" cǐ jiā shǐ yù fā yì, wèi kě zé zhī." yīng mián jué, biàn bǎ huǒ zuò gāo zuò jí guǐ zǐ mǔ zuò. jìng shí shí wǎng, gāo zuò zhī shǔ, jù zú yǐ chéng, yīng jù xiàng shuō mèng, suì fū qī shòu wǔ jiè, bìng yì dé chài. chū biàn zhèng lùn
晋历阳郡张应,先奉魔,娶佛家女为妇。咸和八年,移居芜湖。妻病,因为魔事,家财略尽,而病不瘥。妻曰:“我本佛家女,为我作佛事。”应即往精舍中,见竺昙镜。镜曰:“普济众生,但君当一心受持耳。”昙镜期明,当向其家。应夕梦一人,长五六尺,趋步入门曰:“此家寂寂,乃尔不净。”见镜随此人后,白曰:“此家始欲发意,未可责之。”应眠觉,便把火作高座及鬼子母座。镜食时往,高座之属,具足已成,应具向说梦,遂夫妻受五戒,病亦得瘥。(出《辩正论》)
nán jùn yuàn
南郡掾
jìn nán jùn yì cáo yuàn xìng ōu, dé bìng jīng nián, gǔ xiāo ròu jǐn, wū yī bèi zhì, wú fù fāng jì. qí zǐ yè rú dé shuì mián, mèng jiàn shù shā mén lái shì qí fù. míng dàn, biàn wǎng yì fú tú. jiàn zhū shā mén. wèn fú wèi hé shén? shā mén wèi shuō shì zhuàng. biàn jiāng zhū dào rén" rén" yuán zuò" hé", jù míng chāo běn gǎi guī, qǐng dú jīng. zài sù, bìng rén zì jué bìng rú qīng. zhòu dé xiǎo mián, rú jǔ tóu, jiàn mén zhōng yǒu shù shí xiǎo ér, jiē wǔ cǎi yī, shǒu zhōng yǒu chí fān zhàng zhě, chí dāo máo zhě, yú mén zǒu rù. yǒu liǎng xiǎo ér zài qián, jìng zhì lián qián. hū biàn hái zǒu, yǔ hòu zhòng xiǎo rén yún:" zhù jū zhōng zǒng shì dào rén." suì bù fù lái qián. zì cǐ hòu bìng jiàn jiàn dé chà. chū líng guǐ zhì
晋南郡议曹掾姓欧,得病经年,骨消肉尽,巫医备至,无复方计。其子夜如得睡眠,梦见数沙门来视其父。明旦,便往诣佛图。见诸沙门。问佛为何神?沙门为说事状。便将诸道人(“人”原作“何”,据明钞本改)归,请读经。再宿,病人自觉病如轻。昼得小眠,如举头,见门中有数十小儿,皆五彩衣,手中有持幡杖者,持刀矛者,于门走入。有两小儿在前,径至帘前。忽便还走,语后众小人云:“住居中总是道人。”遂不复来前。自此后病渐渐得差。(出《灵鬼志》)
pú bǎn jīng shè
蒲坂精舍
sòng yuán jiā bā nián, hé dōng pú bǎn chéng dà shī huǒ, bù kě jiù. wéi jīng shè dà xiǎo yǎn rán, jí bái yī jiā jīng xiàng, jiē bù sǔn zhuì. bǎi xìng jīng yì, bèi gòng fā xīn. chū biàn zhèng lùn
宋元嘉八年,河东蒲坂城大失火,不可救。惟精舍大小俨然,及白衣家经像,皆不损坠。百姓惊异,倍共发心。(出《辩正论》)
wú xīng jīng táng
吴兴经堂
sòng yuán jiā zhōng, wú xīng jùn nèi cháng shī huǒ, shāo shù bǎi jiā dàng jǐn. wéi yǒu jīng táng cǎo shè, yǎn rán bù shāo. shí yǐ wéi shén. chū xuān yàn jì
宋元嘉中,吴兴郡内尝失火,烧数百家荡尽。惟有经堂草舍,俨然不烧。时以为神。(出《宣验记》)
nán xú shì rén
南徐士人
sòng shǎo dì shí, nán xú yǒu yī shì zǐ, cóng huà shān wǎng yún yáng. jiàn kè shè zhōng yǒu yī nǚ zǐ, nián kě shí bā jiǔ. yuè zhī wú yīn, suì chéng xīn jí. mǔ wèn qí gù, jù yǐ qǐ mǔ. mǔ wǎng zhì huà shān yún yáng, xún jiàn nǚ zǐ, jù shuō zhī. nǚ wén gǎn zhī, yīn tuō bì xī, lìng mǔ mì cáng yú xí xià, wò zhī dāng yù. shù rì guǒ chài. hū jǔ xí, jiàn bì xī, chí ér qì zhī, qì yù jué, wèi mǔ yuē:" zàng shí cóng huà shān guò." mǔ cóng qí yì. bǐ zhì nǚ mén, niú dǎ bù xíng, qiě dài xū yú. nǚ zhuāng diǎn mù yù jìng ér chū, gē yuē:" huà shān jī, jūn jì wèi nóng sǐ, dú huó wèi shuí shī. jūn ruò jiàn lián shí, guān mù wèi nóng kāi." yán qì, guān mù kāi, nǚ suì tòu guān zhōng. yīn hé zàng, hū yuē shén shì zhǒng. chū xì méng
宋少帝时,南徐有一士子,从华山往云阳。见客舍中有一女子,年可十八九。悦之无因,遂成心疾。母问其故,具以启母。母往至华山云阳,寻见女子,具说之。女闻感之,因脱蔽膝,令母密藏于席下,卧之当愈。数日果瘥。忽举席,见蔽膝,持而泣之,气欲绝,谓母曰:“葬时从华山过。”母从其意。比至女门,牛打不行,且待须臾。女妆点沐浴竟而出,歌曰:“华山畿,君既为侬死,独活为谁施。君若见怜时,棺木为侬开。”言讫,棺木开,女遂透棺中。因合葬,呼曰神士冢。(出《系蒙》)
xú zǔ
徐祖
jiā xīng xú zǔ, yòu gū, shū kuí yǎng zhī rú suǒ shēng. kuí bìng, zǔ yíng shì shén qín. shì yè, mèng yī shén rén gào yún:" rǔ shū yīng hé sǐ yě." zǔ kòu tóu qí qǐng āi mǐn, èr shén rén yún:" niàn rǔ rú cǐ, wèi rǔ huó." zǔ jué, shū nǎi chài. chū sōu shén jì
嘉兴徐祖,幼孤,叔隗养之如所生。隗病,祖营侍甚勤。是夜,梦一神人告云:“汝叔应合死也。”祖扣头祈请哀愍,二神人云:“念汝如此,为汝活。”祖觉,叔乃瘥。(出《搜神记》)
liú jīng
刘京
lín jiāng jùn mín liú jīng, xiào xíng xiāng lǐ tuī jìng. shí jiāng shuǐ bào yì, jū zhě jiē piào nì. jīng fù qí mǔ hào qì. hū yǒu dà guī zhì qí qián, jǔ jiā qī kǒu, jù shàng guī bèi. rán xíng shí xǔ lǐ, jí yī gāo àn, guī suì shī zhī. chū jiǔ jiāng jì
临江郡民刘京,孝行乡里推敬。时江水暴溢,居者皆漂溺。京负其母号泣。忽有大龟至其前,举家七口,俱上龟背。然行十许里,及一高岸,龟遂失之。(出《九江记》)
hé jìng shū
何敬叔
hé jìng shū shǎo fèng fó fǎ. zuò yī tán xiàng, wèi yǒu mù. xiān mèng yī shā mén, nà yī zhàng xī lái yún:" xiàn hòu hé jiā tóng shén xī, kǔ qiú zhē kě dé. rú mèng qiú zhī, guǒ huò. mèng juàn
何敬叔少奉佛法。作一檀像,未有木。先梦一沙门,衲衣杖锡来云:“县后何家桐甚惜,苦求遮可得。如梦求之,果获。(《梦隽》)
xiāo zi mào
萧子懋
qí jìn ān wáng xiāo zi mào, zì yún chāng, wǔ dì zhī zǐ yě. shǐ nián qī suì, ruǎn shū yuàn cháng bìng wēi dǔ, qǐng sēng háng dào. yǒu xiàn lián huá gòng fó zhě, zhòng sēng yǐ tóng yīng shèng shuǐ jìn zhī, rú cǐ sān rì ér huā bù wēi. zi mào liú tì lǐ fó. shì yuē:" ruò shǐ ā yí yīn cǐ shèng yuán, suì huò míng yòu, yuàn huá jìng zhāi rú gù." qī rì zhāi huá, sè gèng xiān hóng. kàn shì yīng zhōng, shāo yǒu gēn xū. shū yuàn bìng xún chài, dāng shì chēng qí xiào gǎn. chū fǎ yuàn zhū lín
齐晋安王萧子懋,字云昌,武帝之子也。始年七岁,阮淑媛尝病危笃,请僧行道。有献莲华供佛者,众僧以铜罂盛水浸之,如此三日而花不萎。子懋流涕礼佛。誓曰:“若使阿姨因此胜缘,遂获冥祐,愿华竟斋如故。”七日斋华,色更鲜红。看视罂中,稍有根须。淑媛病寻瘥,当世称其孝感。(出《法苑珠林》)
xiāo ruì míng
萧睿明
qí sōng zī lìng lán líng xiāo ruì míng, mǔ huàn jī nián, ruì míng zhòu yè qí dǎo. shí hán dòng, ruì míng xià lèi, níng jié rú zhù. é shàng kòu xuè, chéng shuǐ bù liū. hū yǒu yī rén, yǐ shí hán shòu zhī yuē:" cǐ néng zhì tài fū rén bìng." ruì míng guì ér shòu zhī, hū rán bú jiàn. yǐ hán fèng mǔ, zhōng wéi sān cùn juàn, dān shū wèi rì yuè zì. mǔ bìng jí yù. chū tán sǒu
齐松滋令兰陵萧睿明,母患积年,睿明昼夜祈祷。时寒冻,睿明下泪,凝结如箸。额上扣血,成水不溜。忽有一人,以石函授之曰:“此能治太夫人病。”睿明跪而受之,忽然不见。以函奉母,中惟三寸绢,丹书为日月字。母病即愈。(出《谈薮》)
jiě shū qiān
解叔谦
qí yàn mén jiě shū qiān, zhēng wèi cháo qǐng, bù fù. mǔ jí, shū qiān yè yú tíng zhōng, jī sǎng qí fú. wén kōng zhōng yún:" dé dīng gōng téng wèi jiǔ biàn chà." fǎng yī jí běn cǎo, wú shí zhě. nǎi qí qū qiú fǎng, zhì yí dū jìng, yáo jiàn shān zhōng lǎo wēng fá mù, wèn qí suǒ yòng, dá yuē:" cǐ dīng gōng téng, zhì fēng yóu yàn." shū qiān zài bài liú tì, jù kuǎn xíng qiú zhī yì. cǐ wēng chuàng rán, yǐ téng yǔ zhī, bìng shì qí zì jiǔ zhī fǎ. shū qiān shòu lǐng, cǐ rén bù fù zhī chù. yī fǎ wèi jiǔ, mǔ jí biàn yù. chū tán sǒu
齐雁门解叔谦,征为朝请,不赴。母疾,叔谦夜于庭中,稽颡祈福。闻空中云:“得丁公藤为酒便差。”访医及本草,无识者。乃崎岖求访,至宜都境,遥见山中老翁伐木,问其所用,答曰:“此丁公藤,治风尤验。”叔谦再拜流涕,具款行求之意。此翁怆然,以藤与之,并示其渍酒之法。叔谦受领,此人不复知处。依法为酒,母疾便愈。(出《谈薮》)
zōng yuán qīng
宗元卿
qí nán yáng zōng yuán qīng yǒu zhì xíng, zǎo gū, wèi mǔ suǒ yǎng. mǔ bìng, yuán qīng zài yuǎn, zhé xīn tòng:" dà bìng zé dà tòng, xiǎo bìng zé xiǎo tòng. yǐ cǐ wéi cháng zé. xiāng lǐ zōng jìng, lǜ hào zōng zēng zǐ. chū tán sǒu
齐南阳宗元卿有至行,早孤,为母所养。母病,元卿在远,辄心痛:“大病则大痛,小病则小痛。以此为常则。乡里宗敬,率号宗曾子。(出《谈薮》)
kuāng xīn
匡昕
qí lú líng kuāng xīn yǐn jīn huà shān, fú shí bù yǔ cháng rén jiāo. mǔ wáng yǐ jīng shù rì, xīn bēn hái háo jiào, mǔ biàn sū. xiào gǎn zhì yě. chū tán sǒu
齐庐陵匡昕隐金华山,服食不与常人交。母亡已经数日,昕奔还号叫,母便苏。孝感致也。(出《谈薮》)
céng kāng zǔ
曾康祖
qí fú fēng céng kāng zǔ, mǔ huàn rǔ yōng, zhū yī bù néng liáo. kāng zǔ nǎi guì, yǐ liǎng shǒu pěng rǔ, dà bēi qì. mǔ yōng jí chài. chū tán sǒu
齐扶风曾康祖,母患乳痈,诸医不能疗。康祖乃跪,以两手捧乳,大悲泣。母痈即瘥。(出《谈薮》)