strong lǐ èr shí liù yán gé èr shí liù jiā lǐ shí yī strong
礼二十六 沿革二十六 嘉礼十一
niǎn yú
辇舆
xià yīn zhōu qín hàn wèi jìn dōng jìn sòng qí liáng hòu wèi suí dà táng
夏 殷 周 秦 汉 魏 晋 东晋 宋 齐 梁 后魏 隋 大唐)
xià shì mò dài zhì niǎn. àn niǎn, rén suǒ niǎn yě. fù xuán zǐ yuē:" xià míng niǎn yuē yú chē."
夏氏末代制辇。按辇,人所辇也。傅玄子曰:"夏名辇曰余车。")
yīn yuē hú nú chē.
殷曰胡奴车。
zhōu yuē zī chē, jí niǎn yě. bù zhī hé dài qù qí lún. sī mǎ fǎ yuē:" xià hòu shì èr shí rén ér niǎn, yīn shí bā rén ér niǎn, zhōu shí wǔ rén ér niǎn." wáng hòu niǎn chē, zǔ wǎn, yǒu shà, yǔ gài. wèi quán lún, rén wǎn zhī yǐ xíng. yǒu shà, suǒ yǐ yù fēng chén yě. yǐ yǔ zuò xiǎo gài, wèi yì rì.
周曰辎车,即辇也。不知何代去其轮。司马法曰:"夏后氏二十人而辇,殷十八人而辇,周十五人而辇。")王后辇车,组輓,有翣,羽盖。为辁轮,人輓之以行。有翣,所以御风尘也。以羽作小盖,为翳日。)
qín yǐ niǎn wéi rén jūn zhī chéng.
秦以辇为人君之乘。
hàn yīn zhī, yǐ diāo yù wèi zhī, fāng jìng liù chǐ, huò shǐ rén wǎn, huò jià guǒ xià mǎ.
汉因之,以雕玉为之,方径六尺,或使人輓,或驾果下马。
wèi jìn xiǎo chū zé chéng zhī, yì duō shèng yú.
魏晋小出则乘之,亦多乘舆。
dōng jìn guò jiāng, wáng qí zhì dù. zhì tài yuán zhōng, xiè ān shuài yì zào yān, jí pò fú jiān yú huái shàng, huò jīng dū jiù niǎn, xíng zhì wú chà. yì xī wǔ nián, liú yù zhí mù róng chāo, huò jīn zhēng niǎn.
东晋过江,亡其制度。至太元中,谢安率意造焉,及破苻坚於淮上,获京都旧辇,形制无差。义熙五年,刘裕执慕容超,获金钲辇。
sòng yīn zhī. yú chē, jīn zhī xiǎo yú. dú chē, píng chē zhī liú yě.
宋因之。舆车,今之小舆。犊车,軿车之流也。)
qí yīn zhī, ér shèng zēng qí shì. zhú péng. xiāng wài záo lòu jīn bù, bì shā yī, zhī chéng tún, tú kūn fǎn. jǐn yī. xiāng lǐ jí yǎng dǐng yǐn xī hòu hù, jīn tú lòu miàn dīng, dài mào tiē, jīn tú sōng jīng, dēng xiān huā niǔ, lǜ sì yuán, sì wàng shā méng zi, shàng xià qián hòu méi, lòu yè. yuán zhěn zhǎng jiǎo lóng, bái yá lán, dài mào jīn tú xiào shì. qī zhàng xíng bǎn zài lán qián, jīn yín huā shòu jué tiān dài lóng shī zi lòu miàn, yú huā diàn, jīn lóng hǔ. fú yuán, yín kǒu dài, lóng bǎn tóu. lóng yuán è shàng, jīn fèng huáng líng suǒ, yín kǒu dài, xīng hòu shāo, dài mào tiē, jīn tú huā dá, yín xīng huā shòu màn gān zhàng, jīn tú lóng qiān, zòng héng zhǎng wǎng. yòu zhì wò niǎn, xiào shì rú zuò niǎn, bù shèn fú yòng. fù zhì xiǎo yú, xíng rú yáo chē, xiǎo xíng xìng zé chéng zhī.
齐因之,而盛增其饰。竹蓬。箱外凿镂金簿,碧纱衣,织成芚,徒昆反。)锦衣。箱里及仰顶隐膝后户,金涂镂面钉,玳瑁帖,金涂松精,登仙花纽,绿四缘,四望纱萌子,上下前后眉,镂鍱。辕枕长角龙,白牙兰,玳瑁金涂校饰。漆障形板在兰前,金银花兽攫天代龙师子镂面,榆花钿,金龙虎。扶辕,银口带,龙板头。龙辕轭上,金凤凰铃锁,银口带,星后梢,玳瑁帖,金涂花沓,银星花兽幔竿杖,金涂龙牵,纵横长网。又制卧辇,校饰如坐辇,不甚服用。复制小舆,形如轺车,小行幸则乘之。
liáng zhì, xiǎo yú shì yáo chē, jīn zhuāng qī huà, shī bā héng. yuán zhèng dà huì, chéng chū shàng diàn. xī táng jǔ āi yì chéng zhī. xíng zé cóng hòu. yòu zhì bù yú, fāng sì chǐ, shàng shī yǐn xī, rén yú shàng diàn. tiān zǐ zhì xià jiàn, tōng dé chéng zhī. fù zhì fù niǎn, jiā bèn, bù běn fǎn. rú dú chē, tōng xiǎn zhū luò, wèi zhī péng niǎn.
梁制,小舆似轺车,金装漆画,施八横。元正大会,乘出上殿。西堂举哀亦乘之。行则从后。又制步舆,方四尺,上施隐膝,人舆上殿。天子至下贱,通得乘之。复制副辇,加笨,步本反。)如犊车,通幰朱络,谓之蓬辇。
hòu wèi dào wǔ dì tiān xìng chū, shǐ xiū xuān miǎn. zhì gān xiàng niǎn, yǔ bǎo, yuán gài, huà rì yuè wǔ xīng èr shí bā xiù tiān jiē yún chì xīng jīng yuē:" mǎo bì wèi tiān jiē." tiān zǐ chū, máo tóu chì bì yǐ qián qū. shān lín qí ruì yóu lín fēi fèng zhū què xuán wǔ zōu yú qīng lóng, jià èr shí sì mǎ. yòu zhì dà lóu niǎn chē, lóng zhōu jiā yù shì, sì gǔ liù héng, fāng yú yuán gài, jīn jī shù yǔ, bǎo duó liú sū, luán què lì héng, chī lóng xián è, jiàn tài cháng, huà shēng lóng rì yuè, jià èr shí niú. yòu zhì xiàng niǎn, zuǒ yòu jīn fèng bái lù, xiān rén, yǔ bǎo liú sū, jīn líng yù pèi, chū jià èr xiàng, hòu yǐ liù tuó dài zhī. fù yǒu yóu guān xiǎo lóu děng niǎn, jià shí wǔ mǎ. chē děng cǎo chuàng xiū zhì, duō wéi jiù zhāng.
后魏道武帝天兴初,始修轩冕。制乾象辇,羽葆,圆盖,画日月、五星、二十八宿、天街、云鶒、星经曰:"昴毕为天街。"天子出,旄头鶒毕以前驱。)山林、奇瑞、游麟、飞凤、朱雀、玄武、驺虞、青龙,驾二十四马。又制大楼辇车,龙辀加玉饰,四毂六衡,方舆圆盖,金鸡树羽,宝铎旒苏,鸾雀立衡,螭龙衔轭,建太常,画升龙日月,驾二十牛。又制象辇,左右金凤白鹿,仙人,羽葆旒苏,金铃玉佩,初驾二象,后以六驼代之。复有游观、小楼等辇,驾十五马。车等草创修制,多违旧章。
suí zhì niǎn ér bù shī lún, tōng xiǎn zhū luò, shì yǐ jīn yù, ér rén hé zhī. yòu yī liáng zhì fù niǎn. fù zhì yú, rú niǎn ér xiǎo, gōng yuàn sī yàn yù zhī. xiǎo yú, xiǎn fāng, xíng tóng wò zhàng, zì gé nèi shēng zhèng diàn yù zhī.
隋制辇而不施轮,通幰朱络,饰以金玉,而人荷之。又依梁制副辇。复制舆,如辇而小,宫苑私宴御之。小舆,幰方,形同幄帐,自閤内升正殿御之。
dà táng zhì, niǎn yǒu qī: yī yuē dà fèng niǎn, èr yuē dà fāng niǎn, sān yuē xiān yóu niǎn, sì yuē xiǎo qīng niǎn, wǔ yuē fāng tíng niǎn, liù yuē dà yù niǎn, qī yuē xiǎo yù niǎn. yù yǒu sān: yī yuē wǔ sè yù, èr yuē cháng píng yù, sān yuē yāo yù. dà jià lǔ bù xiān wǔ lù yǐ xíng.
大唐制,辇有七:一曰大凤辇,二曰大芳辇,三曰仙游辇,四曰小轻辇,五曰芳亭辇,六曰大玉辇,七曰小玉辇。轝有三:一曰五色轝,二曰常平轝,三曰腰轝。大驾卤簿先五辂以行。
jīng qí xià yīn zhōu qín hàn hòu zhōu
旌旗夏 殷 周 秦 汉 后周)
huáng dì zhèn bīng, jiào xióng pí pí xiū chū hǔ, zhì zhèn fǎ, shè wǔ qí wǔ huī.
黄帝振兵,教熊罴貔貅貙虎,制阵法,设五旗五麾。
xià shì xī zhòng wèi chē zhèng, jiàn qí yóu zhào, yǐ bié zūn bēi děng jí.
夏氏奚仲为车正,建旗斿旐,以别尊卑等级。
yīn yīn zhī.
殷因之。
zhōu zhì, sī cháng zhǎng jiǔ qí: wáng jiàn tài cháng, huà rì yuè yú shān shǒu, xiàng tiān míng yě. qí zhì, gāng zhǎng jiǔ rèn, yǐ sù jǐn chóu zhī, yǐ jiàng bó yī fú wèi shān, fù yú gāng, huà lóng yú shān shàng. yòu shǔ shí èr yóu yú shān shǒu, zhǎng shí èr rèn, měi yóu jiē huà jiāo lóng shí èr. qí gāng shǒu réng zhù wǔ cǎi yǔ yú shàng. shān yīn suǒ xián fǎn. zhū hóu jiàn qí, jiāo lóng wèi qí. huà jiāo lóng zhě, yī xiàng shēng cháo, yī xiàng xià fù. zhū hóu wǔ děng, ruò cóng wáng tián liè, tóng jiàn, jiē jiǔ yóu, xiàng dà huǒ jiǔ xīng, kǎo gōng jì yuē" hú jīng wǎng shǐ" zhě, hú yǐ zhāng shān zhī fú, gōng yī yuē dú, huà wǎng shǐ. yóu rèn gè suí mìng shù. gū qīng jiàn zhān, tōng bó wèi zhān. gū qīng bù huà, yán fèng wáng zhī zhèng jiào ér yǐ. zhōu shàng chì, jīng qí jiē jiàng. gāng rèn qí yóu, gè suí mìng shù. dài fū shì jiàn wù, zá bó wèi wù. yǐ sù shì qí cè. gāng rèn gè suí mìng shù. yán yǐ xiān wáng zhèng dào zuǒ zhí. bái, yīn zhī sè yě. shī dōu jiàn qí, xióng hǔ wèi qí. liù xiāng liù suì dài fū wèi zhī shī dōu, dōu rén suǒ jù. huà xióng hǔ zhě, xiāng suì chū jūn fù, xiàng qí shǒu měng, mò gǎn fàn yě. zhōu lǐ xiàn bǐ, xiāng suì zhī guān, hù yuē yán zhī. kǎo gōng jì yuē:" xióng qí liù yóu yǐ xiàng fá." fá, bái hǔ sù yě. zhōu lǐ jiàn yú, niǎo sǔn wèi yú. huà niǎo sǔn zhě, xiàng qí yǒng jié. xiàn bǐ jiàn zhào, guī shé wèi zhào. xiàng qí gǎn nán pì hài. sì yóu, xiàng yíng shì, yíng shì, xuán wǔ sù yě. dào chē zài suì, dào chē, xiàng lù yě, wáng yǐ zhāo xī yàn chū rù suǒ chéng. quán yǔ wèi suì. quán yǔ xī yǔ, jiē xiàng wén dé. xià cǎi zhù yún:" yǔ gòng xú zhōu gòng xià dí zhī yǔ. yǒu yú shì yǐ wéi ruí, hòu dài rǎn yǔ yòng zhī." wú bó. yóu chē zài jīng. xī yǔ wèi jīng. dà huī yǐ tián, xià hòu shì zhī zhèng sè. dà bó yǐ jí róng. yīn zhī zhèng sè. dào jīng, jūn shè yú guó zhōng, yǐ dào jīng wèi huò. bái yǔ yǔ zhū yǔ róu, hóng dòu tāo gāng sān rèn. lóng zhān. jūn shè yú jìng suǒ yòng yě. huà lóng yú tōng bó zhī zhān shàng.
周制,司常掌九旗:王建太常,画日月於縿首,象天明也。其制,杠长九仞,以素锦绸之,以绛帛一幅为縿,附於杠,画龙於縿上。又属十二斿於縿首,长十二仞,每斿皆画交龙十二。其杠首仍注五采羽於上。縿音所咸反。)诸侯建旂,交龙为旂。画交龙者,一象升朝,一象下复。诸侯五等,若从王田猎,同建,皆九斿,象大火九星,考工记曰"弧旌枉矢"者,弧以张縿之幅,弓衣曰韣,画枉矢。斿仞各随命数。)孤卿建旃,通帛为旃。孤卿不画,言奉王之政教而已。周尚赤,旌旗皆绛。杠仞旗斿,各随命数。)大夫士建物,杂帛为物。以素饰其侧。杠仞各随命数。言以先王正道佐职。白,殷之色也。)师都建旗,熊虎为旗。六乡六遂大夫谓之师都,都人所聚。画熊虎者,乡遂出军赋,象其守猛,莫敢犯也。州里县鄙,乡遂之官,互约言之。考工记曰:"熊旗六斿以象伐。"伐,白虎宿也。)州里建旟,鸟隼为旟。画鸟隼者,象其勇捷。)县鄙建旐,龟蛇为旐。象其扞难辟害。四斿,象营室,营室,玄武宿也。)道车载旞,道车,象辂也,王以朝夕燕出入所乘。全羽为旞。全羽、析羽,皆象文德。夏采注云:"禹贡徐州贡夏翟之羽。有虞氏以为緌,后代染羽用之。"无帛。)斿车载旌。析羽为旌。)大麾以田,夏后氏之正色。)大帛以即戎。殷之正色。)翿旌,君射於国中,以翿旌为获。白羽与朱羽揉,鸿脰韬杠三仞。)龙旃。君射於境所用也。画龙於通帛之旃上。)
qín shuǐ dé, qí yóu jiē shàng hēi. qí zhì wèi xiáng.
秦水德,旗斿皆尚黑。其制未详。
hàn zhì, lóng qí jiǔ yóu, qī rèn, yǐ xiàng dà huǒ, niǎo yú qī yóu, wǔ rèn, yǐ xiàng chún huǒ xióng qí liù yóu, wǔ rèn, yǐ xiàng cān fá guī shé zhào sì yóu, sì rèn, yǐ xiàng yíng shì hú jīng wǎng shǐ, yǐ xiàng hú yě: cǐ zhū hóu yǐ xià zhī suǒ jiàn yě.
汉制,龙旂九斿,七仞,以象大火,鸟旟七斿,五仞,以象鹑火;熊旗六斿,五仞,以象参、伐;龟蛇旐四斿,四仞,以象营室;弧旌枉矢,以象弧也:此诸侯以下之所建也。
hòu zhōu tài cháng huà sān chén, rì yuè wǔ xīng. qí huà qīng lóng, tiān zǐ shēng lóng, zhū hóu jiāo lóng. yú huà zhū niǎo, jīng huà huáng lín, qí huà bái hǔ, zhào huà xuán wǔ, jiē jiā yún qì. qí zhān wù zài jūn, yì shū qí shì hào, jiā zhī yǐ yún qì, huī zhì yì rú zhī. tōng bó wèi zhān, zá bó wèi wù. shì hào, suǒ shū qí rén guān yǔ xìng míng zhī shì hào. huī zhì yì shū zhī. jīng jié yòu huà bái hǔ, ér xī yǔ yú qí shàng. yòu, sī cháng zhǎng qí wù zhī cáng. tōng bó zhī qí liù, yǐ gōng jiāo sì, cāng qīng zhū huáng bái xuán děng qí. huà huì zhī qí liù, yǐ chōng yù lù zhī děng, yī yuē sān chén zhī cháng, èr yuē qīng lóng qí, sān yuē zhū niǎo yú, sì yuē huáng lín jīng, wǔ yuē bái hǔ qí, liù yuē xuán wǔ zhào: jiē zuǒ jiàn qí ér yòu jiàn xì jǐ. yòu yǒu jì qí sì, yǐ shī jūn lǚ, yī yuē huī, yǐ gōng jūn jiāng èr yuē suì, yǐ gōng shī shuài sān yuē zú, zhōng" shǐ gǎi fá", yīn fá. yǐ gōng lǚ shuài sì yuē pèi, yǐ gōng cuì zhǎng. zhū gōng fāng lù bì lù jiàn qí, jīn lù jiàn yú, xiàng lù jiàn wù, mù lù jiàn zhào. zhū hóu zì jīn lù ér xià, rú zhū gōng zhī qí. zhū bó zì xiàng lù ér xià, rú zhū hóu zhī qí. zhū zǐ zì xī lù ér xià, rú zhū bó zhī qí. zhū nán zì zhuàn lù ér xià, rú zhū zǐ zhī qí. sān gōng xī lù bèi lù zhuàn lù jiàn zhān, mù lù jiàn zhào, xià zhuàn xià màn jí zhàn chē jiàn wù. gū qīng yǐ xià, gè yǐ qí děng jiàn qí qí. jīng gāng, huáng dì liù rèn, zhū hóu wǔ, dài fū sì, shì sān. yóu, huáng dì yè dì, zhū hóu jí zhǐ, dài fū jí gǔ, shì jí zhěn. fán zhù máo yú gāng shǒu yuē suí, xī yǔ yuē jīng, quán yǔ yuē suì. qí shān, huáng dì zhū hóu jiā yǐ hú dú. xì jǐ, fāng liù chǐ ér bèi zhī yǐ fú, wéi huáng dì zhū hóu lù jiàn yān. xì jǐ gāng chóu yǔ qí tóng.
后周太常画三辰,日月五星。)旂画青龙,天子升龙,诸侯交龙。)旟画朱鸟,旌画黄麟,旗画白虎,旐画玄武,皆加云气。其旃物在军,亦书其事号,加之以云气,徽帜亦如之。通帛为旃,杂帛为物。事号,所书其人官与姓名之事号。徽帜亦书之。)旌节又画白虎,而析羽於其上。又,司常掌旗物之藏。通帛之旗六,以供郊祀,苍青朱黄白玄等旗。画缋之旗六,以充玉辂之等,一曰三辰之常,二曰青龙旂,三曰朱鸟旟,四曰黄麟旌,五曰白虎旗,六曰玄武旐:皆左建旗而右建闟戟。又有继旗四,以施军旅,一曰麾,以供军将;二曰旞,以供师帅;三曰〈族,中"矢改伐"〉,音伐。)以供旅帅;四曰旆,以供倅长。诸公方辂、碧辂建旂,金辂建旟,象辂建物,木辂建旐。诸侯自金辂而下,如诸公之旗。诸伯自象辂而下,如诸侯之旗。诸子自犀辂而下,如诸伯之旗。诸男自篆辂而下,如诸子之旗。三公犀辂、贝辂、篆辂建旃,木辂建旐,夏篆、夏缦及輚车建物。孤卿以下,各以其等建其旗。旌杠,皇帝六仞,诸侯五,大夫四,士三。斿,皇帝曳地,诸侯及轵,大夫及毂,士及轸。凡注毛於杠首曰绥,析羽曰旌,全羽曰旞。其縿,皇帝诸侯加以弧韣。闟戟,方六尺而被之以黻,唯皇帝诸侯辂建焉。闟戟、杠绸与旗同。)
lǔ bù
卤簿
shǔ chē fù qín hàn hòu hàn jìn dōng jìn sòng hòu wèi suí dà táng
属车附○ 秦 汉 后汉 晋 东晋 宋 后魏 隋 大唐)
qín zhì, dà jià shǔ chē bā shí yī chéng, zhōu zhì, fán liáng chē sàn chē bù zài děng zhě, qí yòng wú cháng, yǐ gěi yóu yàn jí ēn huì zhī cì. cóng jūn suǒ zài zī zhòng cái huò zhī chē, chē hòu kāi hù. zuò zhī yǒu gōng yǒu gū, liáng chē gōng duō, sàn chē gōng shǎo. zhèng xuán yuē:" zuò zhī yǒu gōng yǒu gū." gū, cū yě, zé shǔ chē zhī liú. jí zhōu zhī mò, zhū hóu yǒu èr chē jiǔ chéng. qín miè jiǔ guó, jiān qí chē fú, gù shǔ chē bā shí yī chéng. xuē zōng yuē:" shǔ zhě, xiāng lián shǔ yě, jiē zài hòu, wèi sān xíng." fǎ jià bàn zhī. zuǒ yòu fēn háng qí chē, jiē zào gài chì lǐ, zhū fān zī, gē máo nǔ fú, shàng shū yù shǐ suǒ zài. zuì hòu yī chéng xuán bào wěi, bào wěi yǐ qián bǐ shěng zhōng. xiǎo xué hàn guān piān yuē:" bào wěi guò hòu, bà tún jiě wéi." hú guǎng yuē:" shī zhī dào lù, gù xū guò hòu tún wéi nǎi dé jiě, jiē suǒ yǐ jiè bù yú yě. huái nán zǐ yuē' jūn zhèng zhí bào pí, suǒ yǐ zhì zhèng qí zhòng' yě." shěng zhōng jí jīn zhī zhàng nèi.
秦制,大驾属车八十一乘,周制,凡良车、散车不在等者,其用无常,以给游燕及恩惠之赐。从军所载辎重财货之车,车后开户。作之有功有沽,良车功多,散车功少。郑玄曰:"作之有功有沽。"沽,粗也,则属车之流。及周之末,诸侯有贰车九乘。秦灭九国,兼其车服,故属车八十一乘。薛综曰:"属者,相连属也,皆在后,为三行。")法驾半之。左右分行其车,皆皂盖赤里,朱轓辎,戈矛弩箙,尚书、御史所载。最后一乘悬豹尾,豹尾以前比省中。小学汉官篇曰:"豹尾过后,罢屯解围。"胡广曰:"施之道路,故须过后屯围乃得解,皆所以戒不虞也。淮南子曰'军正执豹皮,所以制正其众'也。"省中即今之仗内。)
hàn zhì, shèng yú dà jià, bèi chē qiān shèng, qí wàn pǐ, shǔ chē bā shí yī chéng, gōng qīng fèng yǐn, tài pú yù, dà jiàng jūn cān chéng, sì tiān yú gān quán yòng zhī.
汉制,乘舆大驾,备车千乘,骑万匹,属车八十一乘,公卿奉引,太仆御,大将军参乘,祀天於甘泉用之。
hòu hàn míng dì shàng yuán líng, guāng wǔ líng. dà sàng bìng yīn qián dài wéi dà jià, yòng bā shí yī chéng. sì tiān nán jiāo zé fǎ jià, yòng sān shí liù chéng. hé nán yǐn zhí jīn wú luò yáng lìng fèng yǐn, fèng chē láng yù, shì zhōng cān chéng. qián qū yǒu jiǔ yóu yún chì, xú guǎng yuē:" yóu chē jiǔ chéng, qián shǐ bù jì xíng yě." shǐ jì yuē:" wǔ wáng kè zhòu, bǎi fū hé chì qí yǐ xiān qū." zhāng píng zi dōng jīng fù yuē:" yún chì jiǔ yóu." xuē zōng yuē:" jīng qí míng." fèng huáng chē, xì jǐ chē, xuē zōng yuē:" xì zhī yán hán yě, qǔ sì jǐ hán chē biān." pí xuān chē, luán qí chē, hòu yǒu jīn zhēng chē, huáng yuè chē, sī mǎ fǎ yuē:" xià zhí xuán yuè, yīn zhí bái yuè, zhōu zhàng huáng yuè." huáng mén gǔ chē. huáng mén lìng xiào jià, sì tiān nán jiāo. sì dì míng táng shěng shén sān, zōng miào yóu shěng, wèi zhī xiǎo jià. měi chū, tài pú fèng jià, zhōng cháng shì xiǎo huáng mén fù shàng shū zhǔ zhě, láng lìng shǐ fù shì yù shǐ, lán tái lìng shǐ fù. jiē zhí zhù, yǐ dū zhěng chē qí, wèi zhī hù jià. chūn qiū shàng líng, yóu shěng yú xiǎo jià, zhí shì shàng shū yī rén cóng.
后汉明帝上原陵,光武陵。)大丧并因前代为大驾,用八十一乘。祀天南郊则法驾,用三十六乘。河南尹、执金吾、雒阳令奉引,奉车郎御,侍中参乘。前驱有九斿云鶒,徐广曰:"斿车九乘,前史不记形也。"史记曰:"武王克纣,百夫荷鶒旗以先驱。"张平子东京赋曰:"云鶒九斿。"薛综曰:"旌旗名。")凤凰车,闟戟车,薛综曰:"闟之言函也,取四戟函车边。")皮轩车,鸾旗车,后有金钲车,黄钺车,司马法曰:"夏执玄钺,殷执白钺,周仗黄钺。")黄门鼓车。黄门令校驾,祀天南郊。祀地、明堂省什三,宗庙尤省,谓之小驾。每出,太仆奉驾,中常侍、小黄门副;尚书主者,郎令史副;侍御史,兰台令史副。皆执注,以督整车骑,谓之护驾。春秋上陵,尤省於小驾,直事尚书一人从。
jìn zhì, dà jià lǔ bù: xiān xiàng chē, gǔ chuī yī bù, shí sān rén, zhōng dào. cì jìng wū lìng, jià yī, zhōng dào. shì dào hòu èr rén, jià yī, fēn zuǒ yòu. cì luò yáng wèi èr rén, qí, fēn zuǒ yòu. cì luò yáng tíng cháng jiǔ rén, chì chē, jià yī, fēn sān dào, gǔ chuī zhèng èr rén yǐn. cì luò yáng lìng, zào chē, jià yī, zhōng dào. cì hé nán zhōng bù yuàn, zhōng dào. hé qiáo yuàn zài zuǒ, gōng cáo shǐ zài yòu, bìng jià yī. cì hé nán yǐn, jià sì, jǐ lì liù rén. cì hé nán zhǔ bù, jià yī, zhōng dào. cì hé nán zhǔ jì, jià yī, zhōng dào. cì sī lì bù hé nán cóng shì, zhōng dào. dōu bù cóng shì jū zuǒ, bié jià cóng shì jū yòu, bìng jià yī. cì sī lì xiào wèi, jià sān, jǐ lì liù rén. cì sī lì zhǔ bù, jià yī, zhōng dào. cì sī lì zhǔ jì, jià yī, zhōng dào. cì tíng wèi míng fǎ yuàn, zhōng dào. wǔ guān yuàn jū zuǒ, gōng cáo shǐ jū yòu, bìng jià yī. cì tíng wèi qīng, jià sì, jǐ lì liù rén. cì tíng wèi zhǔ bù zhǔ jì, bìng jià yī, zài zuǒ. tài pú yǐn cóng rú tíng wèi, zài zhōng. zōng zhèng yǐn cóng rú tíng wèi, zài yòu. cì tài cháng, jià sì, zhōng dào, jǐ lì liù rén. tài cháng wài bù yuàn jū zuǒ, wǔ guān yuàn gōng cáo shǐ jū yòu, bìng jià yī. cì guāng lù yǐn cóng, zhōng dào. tài cháng zhǔ bù zhǔ jì jū zuǒ, wèi wèi yǐn cóng jū yòu, bìng jià yī. cì tài wèi wài dū lìng shǐ, jià yī, zhōng dào. cì xī dōng zéi cāng hù děng cáo shǔ, bìng jià yī, yǐn cóng. cì tài wèi, jià sì, zhōng dào. tài wèi zhǔ bù shè rén gè yī rén, jì jiǔ èr rén, bìng jià yī, zài zuǒ yòu. cì sī tú yǐn cóng, jià sì, zhōng dào. cì sī kōng yǐn cóng, jià sì, zhōng dào. sān gōng qí lìng shǐ jǐ gè bā rén, gǔ chuī gè yī bù, qī rén. cì zhōng hù jūn, zhōng dào, jià sì. lǔ bù zuǒ yòu gè èr xíng, jǐ dùn zài wài, gōng shǐ zài nèi, gǔ chuī yī bù, qī rén. cì bù bīng xiào wèi zài zuǒ, zhǎng shuǐ xiào wèi zài yòu, bìng jià yī. gè lǔ bù zuǒ yòu èr xíng, jǐ dùn zài wài, dāo dùn zài nèi, gǔ chuī gè yī bù, qī rén. cì shè shēng xiào wèi zài zuǒ, yì jūn xiào wèi zài yòu, bìng jià yī. gè lǔ bù zuǒ yòu gè èr xíng, jǐ dùn zài wài, dāo dùn zài nèi, gǔ chuī gè yī bù, qī rén. cì xiāo qí jiāng jūn zài zuǒ, yóu jī jiāng jūn zài yòu, bìng jià yī. jiē lǔ bù zuǒ yòu yǐn, gè èr xíng, jǐ dùn zài wài, dāo dùn zài nèi, gǔ chuī gè yī bù, qī rén. qí duì, wǔ zài zuǒ, wǔ zài yòu, duì gè wǔ shí pǐ, mìng zhòng dū èr rén fēn lǐng zuǒ yòu. gè yǒu jǐ lì èr rén, huī chuáng jiē gǔ zài duì qián. cì zuǒ jūn jiāng jūn zài zuǒ, qián jūn jiāng jūn zài yòu, bìng jià yī. jiē lǔ bù zuǒ yòu gè èr xíng, jǐ dùn zài wài, dāo dùn zài nèi, gǔ chuī gè yī bù, qī rén. cì huáng mén huī qí, zhōng dào. cì huáng mén qián bù gǔ chuī, zuǒ yòu gè yī bù, shí sān rén, jià sì. bā xiào wèi zuǒ zhàng, zuǒ yòu gè sì háng, wài dà jǐ dùn, cì jiǔ chǐ dùn, cì gōng shǐ, cì nǔ, bìng xióng qú cì fēi dū lǐng zhī. cì sī nán chē, jià sì, zhōng dào. hù jià yù shǐ, qí, jiā zuǒ yòu. cì yè zhě pú yè, jià sì, zhōng dào. cì yù shǐ zhōng chéng, jià yī, zhōng dào. cì wǔ bēn zhōng láng jiàng, qí, zhōng dào. cì jiǔ yóu chē, zhōng dào, wǔ gāng chē jiā zuǒ yòu, bìng jià sì. cì yún chì chē, jià sì, zhōng dào. cì xì jǐ chē, jià sì, zhōng dào, cháng jǐ xié yǎn xiàng hòu. cì pí xuān chē, jià sì, zhōng dào. cì luán qí chē, zhōng dào, jiàn huá chē fēn zuǒ yòu, bìng jià sì. cì hù jià shàng shū láng sān rén, dōu guān láng zhōng dào, jià bù zài zuǒ, zhōng bīng zài yòu, bìng qí. yòu yǒu hù jià shàng shū yī rén, qí, dū shè qián hòu wú cháng. cì xiāng fēng, zhōng dào. cì sī mǎ dū, zài qián, zhōng dào. zuǒ yòu gè sī mǎ shǐ sān rén yǐn zhàng, zuǒ yòu gè liù háng, wài dà jǐ dùn èr xíng, cì jiǔ chǐ dùn, cì dāo dùn, cì gōng shǐ, cì nǔ. cì wǔ shí chē, zuǒ yòu yǒu zhē liè qí. cì diǎn bīng zhōng láng, zhōng dào, dū shè qián què wú cháng. zuǒ diàn zhōng yù shǐ, yòu diàn zhōng jiān, bìng qí. cì gāo gài, zhōng dào, zuǒ bì, yòu chì. cì yù shǐ, zhōng dào, zuǒ yòu jié láng gè sì rén. cì huá gài, zhōng dào. cì diàn zhōng sī mǎ, zhōng dào. diàn zhōng dū wèi zài zuǒ, diàn zhōng xiào wèi zài yòu, zuǒ yòu gè sì háng, xì dùn yī xíng zài nǔ nèi, yòu diàn zhōng sī mǎ yī xíng, diàn zhōng dū wèi yī xíng, diàn zhōng xiào wèi yī xíng. cì shou gāng gǔ, zhōng dào. cì jīn gēn chē, jià liù mǎ, zhōng dào. tài pú qīng yù, dà jiàng jūn cān chéng. zuǒ yòu yòu gè zēng sān xíng, wèi jiǔ xíng. sī mǎ shǐ jiǔ rén, yǐn dà jǐ dùn èr xíng, jiǔ chǐ dùn yī xíng, dāo dùn yī xíng, yóu jī yī xíng, xì nǔ yī xíng, jī qín yī xíng, chuí fǔ yī xíng, lì rén dāo dùn yī xíng. lián xì dùn, diàn zhōng sī mǎ, diàn zhōng dū wèi, diàn zhōng xiào wèi, wèi zuǒ yòu gè shí sān xíng. jīn gēn chē jiàn qīng qí yóu shí èr, zuǒ yòu jiāng jūn qí zài zuǒ yòu, diàn zhōng jiàng jūn chí záo nǎo fǔ jiā chē, chē hòu yī shū zhǔ zhí bù cóng, liù háng, hé zuǒ yòu sān shí èr xíng. cì qū huá gài, zhōng dào. shì zhōng sàn qí cháng shì huáng mén shì láng bìng qí, fēn zuǒ yòu. cì huáng yuè chē, jià yī, zài zuǒ, yù huī qí zài yòu. cì xiāng fēng, zhōng dào. cì zhōng shū jiān qí zuǒ, mì shū jiān qí yòu. cì diàn zhōng yù shǐ qí zuǒ, diàn zhōng jiān qí yòu. cì wǔ niú qí, yì qīng zài zuǒ, huáng zài zhōng, bái hēi zài yòu. cì dà niǎn, zhōng dào. tài guān lìng chéng zài zuǒ, tài yī lìng chéng zài yòu. cì jīn gēn chē, jià sì, bù jiàn qí. cì qīng lì chē, cì qīng ān chē, cì chì lì chē, cì chì ān chē, cì huáng lì chē, cì huáng ān chē, cì bái lì chē, cì bái ān chē, cì hēi lì chē, cì hēi ān chē, hé shí chéng, bìng jià sì. jiàn qí shí èr yóu, rú chē sè. lì chē zhèng shù qí, ān chē xié tuō zhī. cì tà zhū chē, jià sì, zhōng dào, wú qí. cì gēng gēn chē, jià sì, zhōng dào, chì qí shí èr yóu, xióng qú dū zuǒ, cì fēi dū yòu. cì yù yáo chē, cì yù sì wàng chē, cì yù yī chē, cì yù shū chē, cì yù yào chē, bìng jià niú, zhōng dào. cì shàng shū lìng zài zuǒ, shàng shū pú yè zài yòu, yòu shàng shū láng liù rén, fēn zuǒ yòu, bìng jià yī. yòu zhì shū shì yù shǐ èr rén, fēn zuǒ yòu, yòu shì yù shǐ èr rén, fēn zuǒ yòu, yòu lán tái lìng shǐ fēn zuǒ yòu, bìng qí. cì bào wěi chē, jià yī. zì bào wěi chē hòu ér lǔ bù jǐn yǐ. dàn yǐ shén nǔ èr shí zhāng jiā dào, zhì hòu bù gǔ chuī, qí wǔ zhāng shén nǔ zhì yī jiāng, zuǒ yòu gè èr jiāng. cì qīng chē èr shí chéng, zuǒ yòu fēn jià. cì liú sū mǎ liù shí pǐ. cì jīn yuè chē, jià sān, zhōng dào. zuǒ yòu hù jià shàng shū láng bìng lìng shǐ, bìng qí, gè yī rén. cì jīn zhēng chē, jià sān, zhōng dào. zuǒ yòu hù jià shì yù shǐ bìng lìng shǐ, bìng qí, gè yī rén. cì huáng mén hòu bù gǔ chuī, zuǒ yòu gè shí sān rén. cì jǐ gǔ chē, jià niú, èr chéng, fēn zuǒ yòu. cì zuǒ dà hóng lú wài bù yuàn, yòu wǔ guān yuàn gōng cáo shǐ, bìng jià yī. cì dà hóng lú, jià sì, yuè lì liù rén. cì dà sī nóng yǐn cóng, zhōng dào, zuǒ dà hóng lú zhǔ bù zhǔ jì, yòu shào fǔ yǐn cóng. cì sān qīng, bìng qí, lì sì rén, líng xià èr rén, zhí mǎ biān pì chē liù rén, zhí fāng shàn yǔ lín shí rén, zhū yī. cì lǐng jūn jiāng jūn, zhōng dào. lǔ bù zuǒ yòu gè èr xíng, jiǔ chǐ dùn zài wài, gōng shǐ zài nèi, gǔ chuī rú hù jūn. cì hòu jūn jiāng jūn zài zuǒ, yòu jūn jiāng jūn zài yòu, gè lǔ bù gǔ chuī rú zuǒ jūn qián jūn. cì yuè qí xiào wèi zài zuǒ, tún qí xiào wèi zài yòu, gè lǔ bù gǔ chuī rú bù bīng shè shēng. cì lǐng hù xiāo qí yóu jī xiào wèi, jiē qí, lì sì rén, chéng mǎ jiā dào, dū du bīng cáo gè yī rén, chéng mǎ zài zhōng. qí jiāng jūn sì rén, qí xiào táo jiǎo jīn gǔ líng xià xìn fān jūn xiào bìng jià yī. gōng cáo shǐ zhǔ bù bìng qí cóng. sǎn shàn chuáng huī gè yī qí, gǔ chuī yī bù, qī qí. cì lǐng hù jūn, jiā dà chē fǔ, wǔ guān yuàn qí cóng. cì qí shí duì, duì gè wǔ shí pǐ. jiāng yī rén, chí chuáng yī rén, chí táo yī rén, bìng qí zài qián, dū zhàn bó zhǎng gè yī rén, bìng qí zài hòu, yǔ lín qí dū yōu zhōu tū qí dū fēn lǐng zhī. láng bù shí duì, duì gè wǔ shí rén, jiàng páo jiāng yī rén, qí táo jiǎo gè yī rén, zài qián dū zhàn bó zhǎng yī rén, bù, zài hòu. qí jiē chí shuò. cì dà jǐ yī duì, jiǔ chǐ dùn yī duì, dāo dùn yī duì, gōng yī duì, nǔ yī duì, wǔ duì duì gè wǔ shí rén. hēi cōng zhě jiāng yī rén, qí xiào táo jiǎo gè yī rén, bù, zài qián dū zhàn bó zhǎng gè yī rén, bù, zài hòu. jīn yán dū jiāng bìng lǐng zhī. qí shǔ chē, yīn hòu hàn zhì. fù zhì yù yī yù shū yù yáo yù yào děng chē, jià niú. yáng suì sì wàng suì chuāng zào lún xiǎo xíng chē.
晋制,大驾卤簿:先象车,鼓吹一部,十三人,中道。次静屋令,驾一,中道。式道候二人,驾一,分左右。次洛阳尉二人,骑,分左右。次洛阳亭长九人,赤车,驾一,分三道,鼓吹正二人引。次洛阳令,皂车,驾一,中道。次河南中部掾,中道。河桥掾在左,功曹史在右,并驾一。次河南尹,驾驷,戟吏六人。次河南主簿,驾一,中道。次河南主记,驾一,中道。次司隶部河南从事,中道。都部从事居左,别驾从事居右,并驾一。次司隶校尉,驾三,戟吏六人。次司隶主簿,驾一,中道。次司隶主记,驾一,中道。次廷尉明法掾,中道。五官掾居左,功曹史居右,并驾一。次廷尉卿,驾驷,戟吏六人。次廷尉主簿、主记,并驾一,在左。太仆引从如廷尉,在中。宗正引从如廷尉,在右。次太常,驾驷,中道,戟吏六人。太常外部掾居左,五官掾、功曹史居右,并驾一。次光禄引从,中道。太常主簿、主记居左,卫尉引从居右,并驾一。次太尉外督令史,驾一,中道。次西、东、贼、仓、户等曹属,并驾一,引从。次太尉,驾驷,中道。太尉主簿、舍人各一人,祭酒二人,并驾一,在左右。次司徒引从,驾驷,中道。次司空引从,驾驷,中道。三公骑令史戟各八人,鼓吹各一部,七人。次中护军,中道,驾驷。卤簿左右各二行,戟楯在外,弓矢在内,鼓吹一部,七人。次步兵校尉在左,长水校尉在右,并驾一。各卤簿左右二行,戟楯在外,刀楯在内,鼓吹各一部,七人。次射声校尉在左,翊军校尉在右,并驾一。各卤簿左右各二行,戟楯在外,刀楯在内,鼓吹各一部,七人。次骁骑将军在左,游击将军在右,并驾一。皆卤簿左右引,各二行,戟楯在外,刀楯在内,鼓吹各一部,七人。骑队,五在左,五在右,队各五十匹,命中督二人分领左右。各有戟吏二人,麾幢、揭鼓在队前。次左军将军在左,前军将军在右,并驾一。皆卤簿左右各二行,戟楯在外,刀楯在内,鼓吹各一部,七人。次黄门麾骑,中道。次黄门前部鼓吹,左右各一部,十三人,驾驷。八校尉佐仗,左右各四行,外大戟楯,次九尺楯,次弓矢,次弩,并熊渠、佽飞督领之。次司南车,驾驷,中道。护驾御史,骑,夹左右。次谒者仆射,驾驷,中道。次御史中丞,驾一,中道。次武贲中郎将,骑,中道。次九游车,中道,武刚车夹左右,并驾驷。次云鶒车,驾驷,中道。次闟戟车,驾驷,中道,长戟邪偃向后。次皮轩车,驾驷,中道。次鸾旗车,中道,建华车分左右,并驾驷。次护驾尚书郎三人,都官郎中道,驾部在左,中兵在右,并骑。又有护驾尚书一人,骑,督摄前后无常。次相风,中道。次司马督,在前,中道。左右各司马史三人引仗,左右各六行,外大戟楯二行,次九尺楯,次刀楯,次弓矢,次弩。次五时车,左右有遮列骑。次典兵中郎,中道,督摄前卻无常。左殿中御史,右殿中监,并骑。次高盖,中道,左罼,右鶒。次御史,中道,左右节郎各四人。次华盖,中道。次殿中司马,中道。殿中都尉在左,殿中校尉在右,左右各四行,细楯一行在弩内,又殿中司马一行,殿中都尉一行,殿中校尉一行。次扌罡鼓,中道。次金根车,驾六马,中道。太仆卿御,大将军参乘。左右又各增三行,为九行。司马史九人,引大戟楯二行,九尺楯一行,刀楯一行,由基一行,细弩一行,迹禽一行,槌斧一行,力人刀楯一行。连细楯,殿中司马,殿中都尉,殿中校尉,为左右各十三行。金根车建青旂斿十二,左右将军骑在左右,殿中将军持凿脑斧夹车,车后衣书主职步从,六行,合左右三十二行。次曲华盖,中道。侍中、散骑常侍、黄门侍郎并骑,分左右。次黄钺车,驾一,在左,御麾骑在右。次相风,中道。次中书监骑左,秘书监骑右。次殿中御史骑左,殿中监骑右。次五牛旗,亦青在左,黄在中,白黑在右。次大辇,中道。太官令丞在左,太医令丞在右。次金根车,驾驷,不建旗。次青立车,次青安车,次赤立车,次赤安车,次黄立车,次黄安车,次白立车,次白安车,次黑立车,次黑安车,合十乘,并驾驷。建旗十二斿,如车色。立车正竖旗,安车斜拖之。次蹋猪车,驾驷,中道,无旗。次耕根车,驾驷,中道,赤旗十二斿,熊渠督左,佽飞督右。次御轺车,次御四望车,次御衣车,次御书车,次御药车,并驾牛,中道。次尚书令在左,尚书仆射在右,又尚书郎六人,分左右,并驾一。又治书侍御史二人,分左右,又侍御史二人,分左右,又兰台令史分左右,并骑。次豹尾车,驾一。自豹尾车后而卤簿尽矣。但以神弩二十张夹道,至后部鼓吹,其五张神弩置一将,左右各二将。次轻车二十乘,左右分驾。次流苏马六十匹。次金钺车,驾三,中道。左右护驾尚书郎并令史,并骑,各一人。次金钲车,驾三,中道。左右护驾侍御史并令史,并骑,各一人。次黄门后部鼓吹,左右各十三人。次戟鼓车,驾牛,二乘,分左右。次左大鸿胪外部掾,右五官掾、功曹史,并驾一。次大鸿胪,驾驷,钺吏六人。次大司农引从,中道,左大鸿胪主簿、主记,右少府引从。次三卿,并骑,吏四人,铃下二人,执马鞭辟车六人,执方扇羽林十人,朱衣。次领军将军,中道。卤簿左右各二行,九尺楯在外,弓矢在内,鼓吹如护军。次后军将军在左,右军将军在右,各卤簿鼓吹如左军、前军。次越骑校尉在左,屯骑校尉在右,各卤簿鼓吹如步兵、射声。次领、护、骁骑、游击校尉,皆骑,吏四人,乘马夹道,都督兵曹各一人,乘马在中。骑将军四人,骑校、鞉角、金鼓、铃下、信幡、军校并驾一。功曹史、主簿并骑从。繖扇幢麾各一骑,鼓吹一部,七骑。次领护军,加大车斧,五官掾骑从。次骑十队,队各五十匹。将一人,持幢一人,持鞉一人,并骑在前,督战伯长各一人,并骑在后,羽林骑督、幽州突骑督分领之。郎簿十队,队各五十人,绛袍将一人,骑、鞉角各一人,在前;督战伯长一人,步,在后。骑皆持槊。次大戟一队,九尺楯一队,刀楯一队,弓一队,弩一队,五队队各五十人。黑葱褶将一人,骑校、鞉角各一人,步,在前;督战伯长各一人,步,在后。金颜督将并领之。其属车,因后汉制。复制御衣、御书、御轺、御药等车,驾牛。阳燧四望繐窗皂轮小形车。)
dōng jìn shǔ chē, wǔ chéng ér yǐ. jiā lǜ yóu chuáng, zhū sī luò shì qīng jiāo lù, huáng jīn tú wǔ mò, qí lún gǔ yóu sù, liǎng xiāng wú jīn jǐn zhī shì, qí yī chē yòu shì yáo chē. jiù yí, tiān zǐ suǒ chéng jià liù. tài xìng zhōng, shǔ chē wéi jiǔ chéng, fú jiān bài, yòu dé wěi chē niǎn, zēng wèi shí èr chéng.
东晋属车,五乘而已。加绿油幢,朱丝络饰青交路,黄金涂五末,其轮毂犹素,两箱无金锦之饰,其一车又是轺车。旧仪,天子所乘驾六。太兴中,属车唯九乘,苻坚败,又得伪车辇,增为十二乘。
sòng xiào jiàn zhōng, shàng shū lìng jiàn píng wáng hóng yì:" shǔ chē qǐ qín bā shí yī chéng jí sān shí liù chéng, bìng bù chū jīng diǎn, zì hú guǎng cài yōng chuán shuō ěr. yòu shì cóng guān suǒ chéng, fēi cháng fù chē zhèng shù. jiāng zuǒ wǔ chéng, zé jiǎn bù zhòng lǐ. dì wáng wén wù qí liú, jiē shí èr wèi jié. jīn yí yī lǐ shí èr chéng wèi zhì."
宋孝建中,尚书令建平王宏议:"属车起秦八十一乘及三十六乘,并不出经典,自胡广、蔡邕传说耳。又是从官所乘,非常副车正数。江左五乘,则俭不中礼。帝王文物旗旒,皆十二为节。今宜依礼十二乘为制。"
hòu wèi dào wǔ dì tiān xìng èr nián, mìng lǐ guān cǎi gǔ fǎ, zhì sān jià lǔ bù. yī yuē dà jià, shè wǔ lù, jiàn tài cháng, shǔ chē bā shí yī chéng. píng chéng lìng dài yǐn sī lì xiào wèi chéng xiàng fèng yǐn, tài wèi péi chéng, tài pú yù cóng. qīng chē jiè shì, qiān shèng wàn qí, yú lì yàn háng. qián qū pí xuān xì jǐ zhī gài yún chì zhǐ nán hòu diàn bào wěi. míng jiā chàng, shàng xià zuò gǔ chuī. jūn róng dà cí zé shè zhī. èr yuē fǎ jià, shǔ chē sān shí liù chéng. píng chéng lìng dài yǐn tài wèi fèng yǐn, shì zhōng péi chéng, fèng chē dū wèi yù. xún shòu xiǎo cí zé shè zhī. sān yuē xiǎo jià, shǔ chē shí èr chéng. píng chéng lìng tài pú fèng yǐn, cháng shì péi chéng, fèng chē láng yù. yóu yàn lí gōng zé shè zhī.
后魏道武帝天兴二年,命礼官采古法,制三驾卤簿。一曰大驾,设五辂,建太常,属车八十一乘。平城令、代尹、司隶校尉、丞相奉引,太尉陪乘,太仆御从。轻车介士,千乘万骑,鱼丽雁行。前驱皮轩、闟戟、芝盖、云鶒、指南;后殿豹尾。鸣笳唱,上下作鼓吹。军戎、大祠则设之。二曰法驾,属车三十六乘。平城令、代尹、太尉奉引,侍中陪乘,奉车都尉御。巡狩、小祠则设之。三曰小驾,属车十二乘。平城令、太仆奉引,常侍陪乘,奉车郎御。游宴离宫则设之。
tiān cì èr nián chū, gǎi dà jià yú lì yàn háng, gèng wéi fāng zhèn lǔ bù. liè bù qí, nèi wài wèi sì zhòng, liè biāo jiàn jīng, tōng mén sì dá, wǔ sè chē qí, gè chù qí fāng. zhū wáng dǎo cóng zài jiǎ qí nèi, gōng zài chuáng nèi, hóu zài bù shuò nèi, zi zài dāo dùn nèi, wǔ pǐn cháo chén jiā liè shèng yú qián liǎng xiāng, guān bēi zhě xiān yǐn. wáng gōng hóu zi chē hòu wèi zhì chú bó nán jué. liú huī gài xìn fān jí sàn guān gōu fú, yī jiē jiàng hēi.
天赐二年初,改大驾鱼丽雁行,更为方阵卤簿。列步骑,内外为四重,列标建旌,通门四达,五色车旗,各处其方。诸王导从在甲骑内,公在幢内,侯在步槊内,子在刀楯内,五品朝臣夹列乘舆前两箱,官卑者先引。王公侯子车后魏制除伯男爵。)旒麾盖信幡及散官褠服,一皆绛黑。
suí yáng dì dà yè chū, fù bèi dà jià, shǔ chē bèi bā shí yī chéng, bìng rú dú chē, zǐ tōng xiǎn, zhū sī luò, huáng jīn shì, jià yī niú. zài lǔ bù zhōng, dān xíng zhèng dào. hòu dì xián duō, dà jià jiǎn wèi sān shí liù chéng, fǎ jià yí yòng shí èr, xiǎo jià chú zhī kě yě.
隋炀帝大业初,复备大驾,属车备八十一乘,并如犊车,紫通幰,朱丝络,黄金饰,驾一牛。在卤簿中,单行正道。后帝嫌多,大驾减为三十六乘,法驾宜用十二,小驾除之可也。
dà táng dà jià shǔ chē shí èr chéng, dà jià xíng xìng, zé fēn qián hòu shī yú lǔ bù zhī nèi. ruò dà chén shè, zé fēn zuǒ yòu shī yú wèi nèi. qí lǔ bù zhì, jù kāi yuán lǐ.
大唐大驾属车十二乘,大驾行幸,则分前后施於卤簿之内。若大陈设,则分左右施於卫内。其卤簿制,具开元礼。