dì lǐ yī
地理一
zì qín biàn gǔ, wáng zhì wáng, shǐ jùn xiàn tiān xià. xià gèng hàn jìn, fēn liè wèi nán běi. zhì suí miè chén, tiān xià shǐ hé wèi yī, nǎi gǎi zhōu wèi jùn, yī hàn zhì zhì tài shǒu, yǐ sī lì cì shǐ xiāng tǒng zhì, wèi jùn yī bǎi jiǔ shí, xiàn yī qiān èr bǎi wǔ shí wǔ, hù bā bǎi jiǔ shí wàn qī qiān wǔ bǎi sān shí liù, kǒu sì qiān liù bǎi yī wàn jiǔ qiān jiǔ bǎi wǔ shí liù. qí dì dōng xī jiǔ qiān sān bǎi lǐ, nán běi yī wàn sì qiān bā bǎi yī shí wǔ lǐ, dōng nán jiē zhì hǎi, xī zhì qiě mò, běi zhì wǔ yuán.
自秦變古,王制亡,始郡縣天下。下更漢、晉,分裂為南、北。至隋滅陳,天 下始合為一,乃改州為郡,依漢制置太守,以司隸、刺史相統治,為郡一百九十, 縣一千二百五十五,戶八百九十萬七千五百三十六,口四千六百一萬九千九百五十 六。其地東西九千三百里,南北一萬四千八百一十五里,東、南皆至海,西至且末, 北至五原。
táng xìng, gāo zǔ gǎi jùn wèi zhōu tài shǒu wèi cì shǐ, yòu zhì dū du fǔ yǐ zhì zhī. rán tiān xià chū dìng, quán zhì zhōu jùn pō duō. tài zōng yuán nián, shǐ mìng bìng shěng, yòu yīn shān chuān xíng biàn, fēn tiān xià wèi shí dào: yī yuē guān nèi, yī yuē hé nán, sān yuē hé dōng, sì yuē hé běi, wǔ yuē shān nán, liù yuē lǒng yòu, qī yuē huái nán, bā yuē jiāng nán, jiǔ yuē jiàn nán, shí yuē lǐng nán. zhì shí sān nián dìng bù, fán zhōu fǔ sān bǎi wǔ shí bā, xiàn yī qiān wǔ bǎi wǔ shí yī. míng nián, píng gāo chāng, yòu zēng zhōu èr, xiàn liù. qí hòu, běi tiǎn tū jué xié lì, xī píng gāo chāng, běi yú yīn shān, xī dǐ dà mò. qí dì dōng jí hǎi, xī zhì yān qí, nán jǐn lín zhōu nán jìng, běi jiē xuē yán tuó jiè dōng xī jiǔ qiān wǔ bǎi yī shí yī lǐ, nán běi yī wàn liù qiān jiǔ bǎi yī shí bā lǐ. jǐng yún èr nián, fēn tiān xià jùn xiàn, zhì èr shí sì dū du fǔ yǐ tǒng zhī. jì ér yǐ qí quán zhòng bù biàn, bà zhī. kāi yuán èr shí yī nián, yòu yīn shí dào fēn shān nán jiāng nán wèi dōng xī dào, zēng zhì qián zhōng dào jí jīng jī dōu jī, zhì shí wǔ cǎi fǎng shǐ, jiǎn chá rú hàn cì shǐ zhī zhí. tiān bǎo dào qǐ, zhōng guó yòng bīng, ér hé xī lǒng yòu bù shǒu, xiàn yú tǔ bō, zhì dà zhōng xián tōng, shǐ fù lǒng yòu. gān fú yǐ hòu, tiān xià dà luàn, zhì yú táng wáng. rán jǔ táng zhī shèng shí, kāi yuán tiān bǎo zhī jì, dōng zhì ān dōng, xī zhì ān xī, nán zhì rì nán, běi zhì dān yú fǔ, gài nán běi rú hàn zhī shèng, dōng bù jí ér xī guò zhī. kāi yuán èr shí bā nián hù bù zhàng, fán jùn fǔ sān bǎi èr shí yǒu bā, xiàn qiān wǔ bǎi qī shí sān, hù bā bǎi sì shí yī wàn èr qiān bā bǎi qī shí yī, kǒu sì qiān bā bǎi yī shí sì wàn sān qiān liù bǎi jiǔ, yīng shòu tián yī qiān sì bǎi sì shí wàn sān qiān bā bǎi liù shí èr qǐng.
唐興,高祖改郡為州、太守為刺史,又置都督府以治之。然天下初定,權置州 郡頗多。太宗元年,始命並省,又因山川形便,分天下為十道:一曰關內,一曰河 南,三曰河東,四曰河北,五曰山南,六曰隴右,七曰淮南,八曰江南,九曰劍南, 十曰嶺南。至十三年定簿,凡州府三百五十八,縣一千五百五十一。明年,平高昌, 又增州二,縣六。其後,北殄突厥頡利,西平高昌,北逾陰山,西抵大漠。其地東 極海,西至焉耆,南盡林州南境,北接薛延陀界;東西九千五百一十一里,南北一 萬六千九百一十八里。景雲二年,分天下郡縣,置二十四都督府以統之。既而以其 權重不便,罷之。開元二十一年,又因十道分山南、江南為東、西道,增置黔中道 及京畿、都畿,置十五採訪使,檢察如漢刺史之職。天寶盜起,中國用兵,而河西、 隴右不守,陷於吐蕃,至大中、咸通,始復隴右。乾符以後,天下大亂,至於唐亡。 然舉唐之盛時,開元、天寶之際,東至安東,西至安西,南至日南,北至單于府, 蓋南北如漢之盛,東不及而西過之。開元二十八年戶部帳,凡郡府三百二十有八, 縣千五百七十三,戶八百四十一萬二千八百七十一,口四千八百一十四萬三千六百 九,應受田一千四百四十萬三千八百六十二頃。
kǎo suí táng dì lǐ zhī guǎng xiá hù kǒu yíng hào yǔ qí zhōu xiàn fèi zhì, qí shèng shuāi zhì luàn xìng wáng kě yǐ jiàn yǐ. gài zì gǔ wèi tiān xià zhě, wù guǎng dé ér bù wù guǎng dì, dé bù zú yǐ, dì suī guǎng mò néng shǒu yě. wū hū, shèng jí bì shuāi, suī yuē shì shǐ zhī rán, ér dài hū jiāo mǎn, cháng yīn shèng dà, kě bù jiè zāi!
考隋、唐地理之廣狹、戶口盈耗與其州縣廢置,其盛衰治亂興亡可以見矣。蓋 自古為天下者,務廣德而不務廣地,德不足矣,地雖廣莫能守也。嗚呼,盛極必衰, 雖曰勢使之然,而殆忽驕滿,常因盛大,可不戒哉!
guān nèi dào, gài gǔ yōng zhōu zhī yù, hàn sān fǔ běi dì ān dìng shàng jùn jí hóng nóng lǒng xī wǔ yuán xī hé yún zhōng zhī jìng. jīng zhào huá tóng fèng xiáng bīn lǒng jīng yuán wèi wǔ níng qìng fū fāng dān yán líng wēi xióng huì yán suī yòu wèi chún shǒu fēn, lín fēng shèng yín xià dān yú ān běi wèi shí shěn fēn, shāng wèi chún huǒ fēn. wèi fǔ èr, dōu hù fǔ èr, zhōu èr shí qī, xiàn bǎi sān shí wǔ. qí míng shān: tài bái jiǔ zōng wú qí liáng huá. qí dà chuān: jīng wèi bà chǎn. jué fù: juàn mián bù má. jīng zhào tóng huá qí diào mián, yú zhōu bù má. kāi yuán èr shí wǔ nián, yǐ guān fǔ guǎ cán, zhào nà mǐ sù, qí hé nán hé běi fēi tōng cáo zhōu, jiē diào juàn, yǐ biàn guān zhōng. jué gòng: máo yǔ gé jiǎo bù xí gōng dāo.
關內道,蓋古雍州之域,漢三輔、北地、安定、上郡及弘農、隴西、五原、西 河、雲中之境。京兆、華、同、鳳翔、邠、隴、涇、原、渭、武、寧、慶、鄜、坊、 丹、延、靈、威、雄、會、鹽、綏、宥為鶉首分,麟、豐、勝、銀、夏、單于、安 北為實沈分,商為鶉火分。為府二,都護府二,州二十七,縣百三十五。其名山: 太白、九嵕、吳、岐、梁、華。其大川:涇、渭、灞、滻。厥賦:絹、綿、布、麻。 京兆、同、華、岐調綿,余州布、麻。開元二十五年,以關輔寡蠶,詔納米粟,其 河南、河北非通漕州,皆調絹,以便關中。厥貢:毛、羽、革、角、布、席、弓、 刀。
shàng dōu, chū yuē jīng chéng, tiān bǎo yuán nián yuē xī jīng, zhì dé èr zài yuē zhōng jīng, shàng yuán èr nián fù yuē xī jīng, sù zōng yuán nián yuē shàng dōu. huáng chéng zhǎng qiān jiǔ bǎi yī shí wǔ bù, guǎng qiān èr bǎi bù. gōng chéng zài běi, zhǎng qiān sì bǎi sì shí bù, guǎng jiǔ bǎi liù shí bù, zhōu sì qiān bā bǎi liù shí bù, qí chóng sān zhàng yǒu bàn. lóng shuò hòu, huáng dì cháng jū dà míng gōng, nǎi wèi zhī xī nèi, shén lóng yuán nián yuē tài jí gōng. dà míng gōng zài jìn yuàn dōng nán, xī jiē gōng chéng zhī dōng běi yú, zhǎng qiān bā bǎi bù, guǎng qiān bā shí bù, yuē dōng nèi, běn yǒng ān gōng, zhēn guān bā nián zhì, jiǔ nián yuē dà míng gōng, yǐ bèi tài shàng huáng qīng shǔ, bǎi guān xiàn zī yǐ zhù yì. gāo zōng yǐ fēng bì, yàn xī nèi jiǎo shī, lóng shuò sān nián shǐ dà xìng qì, yuē péng lái gōng, xián hēng yuán nián yuē hán yuán gōng, zhǎng ān yuán nián fù yuē dà míng gōng. xìng qìng gōng zài huáng chéng dōng nán, jù jīng chéng zhī dōng, kāi yuán chū zhì, zhì shí sì nián yòu zēng guǎng zhī, wèi zhī nán nèi, èr shí nián, zhú jiā chéng rù fú róng yuán. jīng chéng qián zhí zǐ wǔ gǔ. hòu zhěn lóng shǒu shān, zuǒ lín bà àn, yòu dǐ lǐ shuǐ, qí zhǎng liù qiān liù bǎi liù shí wǔ bù, guǎng wǔ qiān wǔ bǎi qī shí wǔ bù, zhōu èr wàn sì qiān yī bǎi èr shí bù, qí chóng zhàng yǒu bā chǐ.
上都,初曰京城,天寶元年曰西京,至德二載曰中京,上元二年復曰西京,肅 宗元年曰上都。皇城長千九百一十五步,廣千二百步。宮城在北,長千四百四十步, 廣九百六十步,周四千八百六十步,其崇三丈有半。龍朔後,皇帝常居大明宮,乃 謂之西內,神龍元年曰太極宮。大明宮在禁苑東南,西接宮城之東北隅,長千八百 步,廣千八十步,曰東內,本永安宮,貞觀八年置,九年曰大明宮,以備太上皇清 暑,百官獻貲以助役。高宗以風痹,厭西內湫濕,龍朔三年始大興葺,曰蓬萊宮, 咸亨元年曰含元宮,長安元年復曰大明宮。興慶宮在皇城東南,距京城之東,開元 初置,至十四年又增廣之,謂之南內,二十年,築夾城入芙蓉園。京城前直子午谷。 後枕龍首山,左臨灞岸,右抵澧水,其長六千六百六十五步,廣五千五百七十五步, 周二萬四千一百二十步,其崇丈有八尺。
jīng zhào fǔ jīng zhào jùn, běn yōng zhōu, kāi yuán yuán nián wèi fǔ. jué gòng: shuǐ tǔ dào mài móu zǐ gǎn sù gé shā càn xí xuē zhān là suān zǎo rén dì gǔ pí yīng táo ǒu fěn. tiān bǎo yuán nián lǐng hù sān shí liù wàn èr qiān jiǔ bǎi èr shí yī, kǒu bǎi jiǔ shí liù wàn yī bǎi bā shí bā. lǐng xiàn èr shí: yǒu fǔ bǎi sān shí yī, yuē zhēn huà kuāng dào shuǐ héng zhòng shān xīn chéng dòu quán shàn xìn fèng shén ān yè píng xiāng tài qīng, yú jiē yì. wàn nián, chì. běn dà xìng, wǔ dé yuán nián gēng míng. èr nián xī zhì zhǐ yáng xiàn, qī nián shěng. zǒng zhāng yuán nián xī zhì míng táng xiàn, zhǎng ān èr nián shěng. tiān bǎo qī zài yuē xián níng, zhì dé sān zài fù gù míng. yǒu nán wàng chūn gōng, lín chǎn shuǐ, xī àn yǒu běi wàng chūn gōng, gōng dōng yǒu guǎng yùn tán. fú líng zài dōng èr shí wǔ lǐ, jìng líng zài dōng nán sì shí lǐ. zhǎng ān, chì. zǒng zhāng yuán nián xī zhì gān fēng xiàn, zhǎng ān èr nián shěng. yǒu dà ān gōng, běn hóng yì, hòu gēng míng. nán wǔ shí lǐ tài hé gǔ yǒu tài hé gōng, wǔ dé bā nián zhì, zhēn guān shí nián fèi, èr shí yī nián fù zhì, yuē cuì wēi gōng, lóng shān wèi yuàn, yuán hé zhōng yǐ wèi cuì wēi sì. yǒu zǐ wǔ guān. tiān bǎo èr nián, yǐn hán cháo zōng yǐn wèi shuǐ rù jīn guāng mén, zhì tán yú xī shì, yǐ zhù cái mù. dà lì yuán nián, yǐn lí gàn zì nán shān kāi cáo qú dǐ jǐng fēng yán xǐ mén, rù yuàn yǐ cáo tàn xīn. xián yáng, jī. wǔ dé yuán nián xī jīng yáng shǐ píng zhì. yǒu wàng xián gōng yǒu biàn qiáo yǒu xìng níng líng, yòu yǒu shùn líng, zài xián yáng yuán. xìng píng, jī. běn shǐ píng, jǐng lóng sì nián, zhōng zōng sòng jīn chéng gōng zhǔ jiàng tǔ bō zhì cǐ, gǎi yuē jīn chéng, zhì dé èr zài gēng míng. xī shí bā lǐ yǒu suí xiān lín gōng. yún yáng, chì. wǔ dé yuán nián xī zhì shí mén xiàn, sān nián yǐ shí mén wēn xiù zhì quán zhōu. zhēn guān yuán nián zhōu fèi, shěng wēn xiù, gèng shí mén yuē yún yáng, yún yáng yuē chí yáng. bā nián shěng yún yáng, gèng chí yáng yuē yún yáng. tiān shòu èr nián yǐ yún yáng jīng yáng lǐ quán sān yuán zhì dǐng zhōu, dà zú yuán nián zhōu fèi. yǒu yáo shān gān quán shān, fán jìn qiáo cǎi zhě zhe yú zhì. yǒu gǔ zhèng bái qú. chóng líng zài běi shí wǔ lǐ cuó é shān, zhēn líng zài xī běi sì shí lǐ. jīng yáng, jī. sān yuán, cì chì. wǔ dé sì nián yuē chí yáng, liù nián yuē huá chí, xī zhì sān yuán, lì quán zhōu, zhēn guān yuán nián shěng, fù huá chí yuē sān yuán. yǒng kāng líng zài běi shí bā lǐ, xiàn líng zài dōng shí bā lǐ, zhuāng líng zài xī běi wǔ lǐ, duān líng zài dōng shí lǐ. wèi nán, jī. wǔ dé yuán nián lì huá zhōu, wǔ nián hái lì yōng zhōu. tiān shòu èr nián xī wèi nán qìng shān zhì hóng mén xiàn, yǐ wèi nán qìng shān hóng mén gāo líng lì yáng zhì hóng zhōu, xún shěng hóng mén, dà zú yuán nián zhōu fèi. xī shí lǐ yǒu yóu lóng gōng, kāi yuán èr shí wǔ nián gèng zhì. dōng shí wǔ lǐ yǒu suí chóng yè gōng. zhāo yīng, cì chì. běn xīn fēng, chuí gǒng èr nián yuē qìng shān, shén lóng yuán nián fù gù míng. yǒu gōng zài lí shān xià, zhēn guān shí bā nián zhì, xián hēng èr nián shǐ míng wēn quán gōng. tiān bǎo yuán nián gèng lí shān yuē huì chāng shān. sān zài, yǐ xiàn qù gōng yuǎn, xī xīn fēng wàn nián zhì huì chāng xiàn. liù zài, gèng wēn quán yuē huá qīng gōng, zhì tāng jǐng wèi chí, huán shān liè gōng shì, yòu zhú luó chéng, zhì bǎi sī jí shí zhái qī zài shěng xīn fēng, gèng huì chāng xiàn jí shān yuē zhāo yīng. dōng sān shí wǔ lǐ yǒu qìng shān, chuí gǒng èr nián yǒng chū. yǒu qīng xū yuán, běn fèng huáng, yǒu yōu qī gǔ, běn yīng wǔ, zhōng zōng yǐ wéi sì lì suǒ jū gēng míng. yǒu jīng rú xiāng, yǒu miào, gù kēng rú, xuán zōng gēng míng. qí líng zài dōng shí liù lǐ. gāo líng, jī. wǔ dé yuán nián xī zhì lù yuàn xiàn, zhēn guān yuán nián shěng. xī sì shí lǐ yǒu lóng yuè gōng, wǔ dé liù nián, gāo zǔ yǐ jiù dì zhì, dé zōng yǐ wèi xiū zhēn guān. yǒu gǔ bái qú, bǎo lì yuán nián, lìng liú rén shī qǐng gèng shuǐ dào, qú chéng, míng yuē liú gōng, yàn yuē péng chéng. tóng guān, jī. yǒu nǚ jiǒng shān. fù píng, cì chì. yǒu jīng shān, yǒu yán chí zé. dìng líng zài xī běi shí wǔ lǐ lóng quán shān, yuán líng zài xī běi èr shí wǔ lǐ tán shān, fēng líng zài dōng sān shí sān lǐ wèng jīn shān, zhāng líng zài xī běi èr shí lǐ, jiǎn líng zài xī běi sì shí lǐ. lán tián, jī. wǔ dé èr nián xī zhì bái lù xiàn, sān nián gèng yuē níng mín, yòu xī lán tián zhì yù shān xiàn, zhēn guān sān nián jiē shěng. yǒu fù jūn shān yǒu lán tián guān, gù yáo guān yǒu kù gǔ, gǔ yǒu guān. wǔ dé liù nián, níng mín lìng yán chǎng yǐn nán shān shuǐ rù jīng chéng. yǒng chún yuán nián zuò wàn quán gōng, hóng dào yuán nián fèi. hù, jī. yǒu měi bēi. dōng nán sān shí lǐ yǒu suí tài píng gōng, xī nán èr shí èr lǐ yǒu suí gān quán gōng. fèng tiān, cì chì. wén míng yuán nián, xī lǐ quán shǐ píng hǎo zhì wǔ gōng bīn zhōu zhī yǒng shòu zhì, yǐ fèng qián líng, líng zài běi wǔ lǐ liáng shān. jìng líng zài dōng běi shí lǐ. gān níng èr nián yǐ xiàn zhì gān zhōu, jí tán wáng chū zhèn, yòu yǐ jī nèi zhī hǎo zhì wǔ gōng zhōu zhì lǐ quán lì zhī. hǎo zhì, jī. gù shàng yí, wǔ dé èr nián xī lǐ quán zhì hǎo zhì. zhēn guān bā nián fèi shàng yí rù qí yáng, èr shí yī nián shěng hǎo zhì qí yáng, fù zhì shàng yí, gèng shàng yí yuē hǎo zhì. yǒu dà héng guān. wǔ gōng, jī. wǔ dé sān nián, yǐ wǔ gōng hǎo zhì zhōu zhì jí huán zhōu zhī méi fèng quán zhì jì zhōu, yòu xī shǐ píng zhì fú fēng xiàn, sì nián yǐ qí zhōu zhī wéi chuān lì zhī, qī nián yǐ méi lì qí zhōu. zhēn guān yuán nián zhōu fèi, shěng fú fēng, yǐ wéi chuān fèng quán lì qí zhōu, zhōu zhì wǔ gōng lì yōng zhōu. tiān shòu èr nián, fù yǐ wǔ gōng shǐ píng fèng tiān zhōu zhì hǎo zhì zhì jì zhōu, dà zú yuán nián zhōu fèi. yǒu tài yī shān, gāo shí bā lǐ. yǒu qìng shàn gōng, lín wèi shuǐ. wǔ dé yuán nián, gāo zǔ yǐ jiù dì zhì gōng, hòu fèi wèi cí dé sì. xī yuán, shāng dì suǒ zàng. lǐ quán, cì chì. wǔ dé yuán nián xī zhì wēn xiù xiàn, hòu shěng lǐ quán. zhēn guān shí nián yíng zhāo líng, xī yún yáng xián yáng fù zhì. yǒu fāng shān, yǒu jiǔ zōng shān. zhāo líng zài xī běi liù shí lǐ jiǔ zōng shān jiàn líng zài dōng běi shí bā lǐ wǔ jiāng shān, yī míng féng shān. huá yuán, jī. yì níng èr nián yǐ huá yuán yí jūn tóng guān zhì yí jūn jùn, bìng zhì shì mén xiàn yǐ lì zhī. wǔ dé yuán nián yuē yí zhōu, zhēn guān shí qī nián zhōu fèi, shěng yí jūn tǔ mén, yǐ huá yuán tóng guān lì yōng zhōu. chuí gǒng èr nián gèng huá yuán yuē yǒng ān. tiān shòu èr nián fù yǐ yǒng ān tóng guān fù píng měi yuán zhì yí zhōu, dà zú yuán nián zhōu fèi. yǒu yǒng ān gōng, zhǎng ān èr nián zhì. shén lóng yuán nián fù yǒng ān yuē huá yuán. yǒu pú táo yuán gōng. tiān yòu sān nián, lǐ mào zhēn mò zhì yǐ xiàn zhì yào zhōu. měi yuán. jī. xián hēng èr nián, xī fù píng huá yuán jí tóng zhōu zhī pú chéng, yǐ gù tǔ mén xiàn zhì. tiān yòu sān nián, lǐ mào zhēn mò zhì yǐ xiàn zhì dǐng zhōu.
京兆府京兆郡,本雍州,開元元年為府。厥貢:水土稻、麥、麰、紫稈粟、隔 紗、粲席、鞾氈、蠟、酸棗人、地骨皮、櫻桃、藕粉。天寶元年領戶三十六萬二千 九百二十一,口百九十六萬一百八十八。領縣二十:有府百三十一,曰真化、匡道、 水衡、仲山、新城、竇泉、善信、鳳神、安業、平香、太清,余皆逸。萬年,赤。 本大興,武德元年更名。二年析置芷陽縣,七年省。總章元年析置明堂縣,長安二 年省。天寶七載曰咸寧,至德三載復故名。有南望春宮,臨滻水,西岸有北望春宮, 宮東有廣運潭。福陵在東二十五里,敬陵在東南四十里。長安,赤。總章元年析置 乾封縣,長安二年省。有大安宮,本弘義,後更名。南五十里太和谷有太和宮,武 德八年置,貞觀十年廢,二十一年復置,曰翠微宮,籠山為苑,元和中以為翠微寺。 有子午關。天寶二年,尹韓朝宗引渭水入金光門,置潭於西市,以貯材木。大曆元 年,尹黎干自南山開漕渠抵景風、延喜門,入苑以漕炭薪。咸陽,畿。武德元年析 涇陽、始平置。有望賢宮;有便橋;有興寧陵,又有順陵,在咸陽原。興平,畿。 本始平,景龍四年,中宗送金城公主降吐蕃至此,改曰金城,至德二載更名。西十 八里有隋仙林宮。雲陽,赤。武德元年析置石門縣,三年以石門、溫秀置泉州。貞 觀元年州廢,省溫秀,更石門曰云陽,雲陽曰池陽。八年省雲陽,更池陽曰云陽。 天授二年以雲陽、涇陽、醴泉、三原置鼎州,大足元年州廢。有堯山、甘泉山,凡 禁樵採者著於志。有古鄭、白渠。崇陵在北十五里嵯峨山,貞陵在西北四十里。涇 陽,畿。三原,次赤。武德四年曰池陽,六年曰華池,析置三原,隸泉州,貞觀元 年省,復華池曰三原。永康陵在北十八里,獻陵在東十八里,莊陵在西北五里,端 陵在東十里。渭南,畿。武德元年隸華州,五年還隸雍州。天授二年析渭南、慶山 置鴻門縣,以渭南、慶山、鴻門、高陵、櫟陽置鴻州,尋省鴻門,大足元年州廢。 西十里有游龍宮,開元二十五年更置。東十五里有隋崇業宮。昭應,次赤。本新豐, 垂拱二年曰慶山,神龍元年復故名。有宮在驪山下,貞觀十八年置,咸亨二年始名 溫泉宮。天寶元年更驪山曰會昌山。三載,以縣去宮遠,析新豐、萬年置會昌縣。 六載,更溫泉曰華清宮,治湯井為池,環山列宮室,又築羅城,置百司及十宅;七 載省新豐,更會昌縣及山曰昭應。東三十五里有慶山,垂拱二年湧出。有清虛原, 本鳳凰,有幽棲谷,本鸚鵡,中宗以韋嗣立所居更名。有旌儒鄉,有廟,故坑儒, 玄宗更名。齊陵在東十六里。高陵,畿。武德元年析置鹿苑縣,貞觀元年省。西四 十里有龍躍宮,武德六年,高祖以舊第置,德宗以為脩真觀。有古白渠,寶曆元年, 令劉仁師請更水道,渠成,名曰劉公,堰曰彭城。同官,畿。有女迥山。富平,次 赤。有荊山,有鹽池澤。定陵在西北十五里龍泉山,元陵在西北二十五里檀山,豐 陵在東三十三里甕金山,章陵在西北二十里,簡陵在西北四十里。藍田,畿。武德 二年析置白鹿縣,三年更曰寧民,又析藍田置玉山縣,貞觀三年皆省。有覆軍山; 有藍田關,故嶢關;有庫谷,谷有關。武德六年,寧民令顏昶引南山水入京城。永 淳元年作萬全宮,弘道元年廢。鄠,畿。有渼陂。東南三十里有隋太平宮,西南二 十二里有隋甘泉宮。奉天,次赤。文明元年,析醴泉、始平、好畤、武功、豳州之 永壽置,以奉乾陵,陵在北五里梁山。靖陵在東北十里。乾寧二年以縣置乾州,及 覃王出鎮,又以畿內之好畤、武功、盩厔、醴泉隸之。好畤,畿。故上宜,武德二 年析醴泉置好畤。貞觀八年廢上宜入岐陽,二十一年省好畤、岐陽,復置上宜,更 上宜曰好畤。有大橫關。武功,畿。武德三年,以武功、好畤、盩厔及郇州之郿、 鳳泉置稷州,又析始平置扶風縣,四年以岐州之圍川隸之,七年以郿隸岐州。貞觀 元年州廢,省扶風,以圍川、鳳泉隸岐州,盩厔、武功隸雍州。天授二年,復以武 功、始平、奉天、盩厔、好畤置稷州,大足元年州廢。有太一山,高十八里。有慶 善宮,臨渭水。武德元年,高祖以舊第置宮,後廢為慈德寺。西原,殤帝所葬。醴 泉,次赤。武德元年析置溫秀縣,後省醴泉。貞觀十年營昭陵,析雲陽、咸陽復置。 有芳山,有九嵕山。昭陵在西北六十里九嵕山;建陵在東北十八里武將山,一名馮 山。華原,畿。義寧二年以華原、宜君、同官置宜君郡,並置士門縣以隸之。武德 元年曰宜州,貞觀十七年州廢,省宜君、土門,以華原、同官隸雍州。垂拱二年更 華原曰永安。天授二年復以永安、同官、富平、美原置宜州,大足元年州廢。有永 安宮,長安二年置。神龍元年復永安曰華原。有蒲萄園宮。天祐三年,李茂貞墨制 以縣置耀州。美原。畿。咸亨二年,析富平、華原及同州之蒲城,以故土門縣置。 天祐三年,李茂貞墨制以縣置鼎州。
huá zhōu huá yīn jùn, shàng fǔ. yì níng yuán nián xī jīng zhào jùn zhī zhèng huá yīn zhì, chuí gǒng èr nián bì wǔ shì huì yuē tài zhōu, shén lóng yuán nián fù gù míng, shàng yuán èr nián yòu gēng míng tài zhōu, bǎo yīng yuán nián fù gù míng. gān níng sì nián yuē xìng dé fǔ, xiàn cì jī chì. guāng huà sān nián fù wèi zhōu. tǔ gòng: yào wū gú fú líng fú shén xì xīn. hù sān wàn sān qiān yī bǎi bā shí qī, kǒu èr shí èr wàn sān qiān liù bǎi yī shí sān. xiàn sì: yǒu fǔ èr shí, yuē pǔ lè fēng yuán yì quán qīng yì wàn fú xiū rén shén shuǐ cháng xìng yì jīn dìng chéng yán shòu luó wén zhèng yì xuān yì xiāng yuán xiào dé wēn tāng xuān huà huái dé huái rén. yǒu zhèn guó jūn, sù zōng shàng yuán yuán nián zhì. zhèng, wàng. yǒu shǎo huá shān. dōng běi sān lǐ yǒu shén tái gōng, běn suí pǔ dé gōng, xián hēng èr nián gēng míng. xī nán èr shí sān lǐ yǒu lì sú qú, yǐn qiáo gǔ shuǐ, dōng nán shí wǔ lǐ yǒu luó wén qú, yǐn xiǎo fū gǔ shuǐ, zhī fēn gài tián, jiē kāi yuán sì nián zhào shǎn zhōu cì shǐ jiāng shī dù shū gù qú, yòu lì dī yǐ hàn shuǐ hài. huá yīn, wàng. chuí gǒng yuán nián gēng míng xiān zhǎng. tiān shòu èr nián xī zhì tóng jīn xiàn, zài guān kǒu, hòu lì guó zhōu, shèng lì èr nián lái shǔ, zhǎng ān zhōng shěng. shén lóng yuán nián fù yuē huá yīn, shàng yuán èr nián yuē tài yīn, huá shān yuē tài shān, bǎo yīng yuán nián fù gù míng. yǒu yuè cí yǒu tóng guān, yǒu wèi jīn guān yǒu cáo qú, zì yuàn xī yǐn wèi shuǐ, yīn gǔ qú huì bà chǎn, jīng guǎng yùn tán zhì xiàn rù wèi, tiān bǎo sān zài wéi jiān kāi yòu yǒu yǒng fēng cāng, yǒu lín wèi cāng xī shí bā lǐ yǒu qióng yuè gōng, gù suí huá yīn gōng, xiǎn qìng sān nián gēng míng dōng shí sān lǐ yǒu suí jīn chéng gōng, wǔ dé sān nián fèi, xiǎn qìng sān nián fù zhì xī èr shí sì lǐ yǒu fū shuǐ qú, kāi yuán èr nián, jiāng shī dù záo, yǐ xiè shuǐ hài, wǔ nián, cì shǐ fán chén fù záo zhī, shǐ tōng wèi cáo. xià guī, wàng. běn lì tóng zhōu, chuí gǒng yuán nián lái shǔ. dōng nán èr shí lǐ yǒu jīn shì èr bēi, wǔ dé èr nián yǐn bái qú guàn zhī, yǐ zhì jiān tún. lì yáng. běn jī. gù wàn nián, lì yōng zhōu. wǔ dé yuán nián gēng míng, yòu xī zhì píng líng xiàn, èr nián gèng píng líng yuē sù yì, zhēn guān bā nián shěng yǒu zhǔ yán zé. tiān yòu sān nián lái shǔ.
華州華陰郡,上輔。義寧元年析京兆郡之鄭、華陰置,垂拱二年避武氏諱曰太 州,神龍元年復故名,上元二年又更名太州,寶應元年復故名。乾寧四年曰興德府, 縣次畿、赤。光化三年復為州。土貢:鷂、烏鶻、伏苓、伏神、細辛。戶三萬三千 一百八十七,口二十二萬三千六百一十三。縣四:有府二十,曰普樂、豐原、義全、 清義、萬福、脩仁、神水、常興、義津、定城、延壽、羅文、鄭邑、宣義、相原、 孝德、溫湯、宣化、懷德、懷仁。有鎮國軍,肅宗上元元年置。鄭,望。有少華山。 東北三里有神台宮,本隋普德宮,咸亨二年更名。西南二十三里有利俗渠,引喬谷 水,東南十五里有羅文渠,引小敷谷水,支分溉田,皆開元四年詔陝州刺史姜師度 疏故渠,又立堤以捍水害。華陰,望。垂拱元年更名仙掌。天授二年析置潼津縣, 在關口,後隸虢州,聖歷二年來屬,長安中省。神龍元年復曰華陰,上元二年曰太 陰,華山曰太山,寶應元年復故名。有岳祠;有潼關,有渭津關;有漕渠,自苑西 引渭水,因古渠會灞、滻,經廣運潭至縣入渭,天寶三載韋堅開;又有永豐倉,有 臨渭倉;西十八里有瓊岳宮,故隋華陰宮,顯慶三年更名;東十三里有隋金城宮, 武德三年廢,顯慶三年復置;西二十四里有敷水渠,開元二年,姜師度鑿,以泄水 害,五年,刺史樊忱復鑿之,使通渭漕。下邽,望。本隸同州,垂拱元年來屬。東 南二十里有金氏二陂,武德二年引白渠灌之,以置監屯。櫟陽。本畿。故萬年,隸 雍州。武德元年更名,又析置平陵縣,二年更平陵曰粟邑,貞觀八年省;有煮鹽澤。 天祐三年來屬。
tóng zhōu féng yì jùn, shàng fǔ. wǔ dé yuán nián gèng zhū jùn wèi zhōu, qí méi yú zéi zhě, shì píng nǎi gèng. tiān bǎo sān zài yǐ zhōu wèi jùn, qián yuán yuán nián fù yǐ jùn wèi zhōu. fán zhōu jùn xiàn wú suǒ gèng zhì zhě jiē chéng suí jiù. tǔ gòng: xuē guō èr wù zhòu wén jí mò shè qǐ cí lóng shā níng shuǐ shí. hù liù wàn jiǔ bǎi èr shí bā, kǒu sì shí wàn bā qiān qī bǎi wǔ. xiàn bā: yǒu fǔ èr shí liù, yuē jì běi táng ān qín chéng tài zhōu dà tíng hé dōng xìng dé lián yì fú lóng wēn yáng ān yuǎn yè shàn nán xiāng lín gāo fèn yáng xiāng chéng chóng dào xī gǔ jí ān zhǎng chūn huá chí yǒng dà hóng quán shàn fú sī yù xiào chéng. féng yì, wàng. wǔ dé jiǔ nián xī zhì lín jǔ xiàn, zhēn guān jiǔ nián shěng. yǒu shā yuàn. nán sān shí èr lǐ yǒu xìng dé gōng, zài zhì wǔ lǐ, gāo zǔ jiāng qū zhǎng ān suǒ cì. cháo yì, wàng. yǒu zhǎng chūn gōng. wǔ dé sān nián xī zhì hé bīn xiàn, zhēn guān yuán nián shěng. běi sì lǐ yǒu tōng líng bēi, kāi yuán qī nián, cì shǐ jiāng shī dù yǐn luò yàn hé yǐ gài tián bǎi yú qǐng. qián yuán sān nián yuē hé xī, lì hé zhōng fǔ, dà lì wǔ nián fù yuē cháo yì, hái lì tóng zhōu. yǒu hé dú cí xī hǎi cí. xiǎo chí yǒu yán. hán chéng, shàng. wǔ dé bā nián xǐ zhì xī hán zhōu, zhēn guān bā nián zhōu fèi, yǐ hán chéng hé xī hé yáng lái shǔ, tiān yòu èr nián gēng míng hán yuán. yǒu tiě yǒu liáng shān yǒu lóng mén shān yǒu guān. wǔ dé qī nián, zhì zhōng yún dé chén zì lóng mén yǐn hé gài tián liù qiān yú qǐng. hé yáng, wàng. yǒu yáng bān jiǎo, zhēn yuán sì nián yàn shui kuā gǔ shuǐ chéng. xià yáng, běn hé xī, wǔ dé sān nián xī hé yáng zhì, yòu yǐ hé xī hé yáng hán chéng zhì xī hán zhōu. qián yuán sān nián gèng hé xī yuē xià yáng, lì hé zhōng, hòu fù lái shǔ. bái shuǐ, wàng. chéng chéng, wàng. wǔ dé sān nián xī zhì zhǎng níng xiàn, zhēn guān bā nián shěng. fèng xiān. běn cì chì. gù pú chéng, kāi yuán sì nián gēng míng, lì jīng zhào fǔ. qiáo líng zài xī běi sān shí lǐ fēng shān, tài líng zài dōng běi èr shí lǐ jīn sù shān, jǐng líng zài xī běi èr shí lǐ jīn chì shān, guāng líng zài běi shí wǔ lǐ yáo shān, huì líng zài xī běi shí lǐ. yǒu lǔ chí èr, dà zhōng èr nián, qí yī shēng yán. tiān yòu sān nián lái shǔ.
同州馮翊郡,上輔。武德元年更諸郡為州,其沒於賊者,事平乃更。天寶三載 以州為郡,乾元元年復以郡為州。凡州、郡、縣無所更置者皆承隋舊。土貢:鞾 郭二物、皺紋吉莫、麝、芑茨、龍莎、凝水石。戶六萬九百二十八,口四十萬八千 七百五。縣八:有府二十六,曰濟北、唐安、秦城、太州、大亭、河東、興德、連 邑、伏龍、溫陽、安遠、業善、南鄉、臨高、瀵陽、襄城、崇道、淅谷、吉安、長 春、華池、永大、洪泉、善福、司御、效誠。馮翊,望。武德九年析置臨沮縣,貞 觀九年省。有沙苑。南三十二里有興德宮,在志武里,高祖將趨長安所次。朝邑, 望。有長春宮。武德三年析置河濱縣,貞觀元年省。北四里有通靈陂,開元七年, 刺史姜師度引洛堰河以溉田百餘頃。乾元三年曰河西,隸河中府,大曆五年復曰朝 邑,還隸同州。有河瀆祠、西海祠。小池有鹽。韓城,上。武德八年徙置西韓州, 貞觀八年州廢,以韓城、河西、郃陽來屬,天祐二年更名韓原。有鐵;有梁山;有 龍門山;有關。武德七年,治中雲得臣自龍門引河溉田六千餘頃。郃陽,望。有陽 班湫,貞元四年堰氵夸谷水成。夏陽,本河西,武德三年析郃陽置,又以河西、郃 陽、韓城置西韓州。乾元三年更河西曰夏陽,隸河中,後復來屬。白水,望。澄城, 望。武德三年析置長寧縣,貞觀八年省。奉先。本次赤。故蒲城,開元四年更名, 隸京兆府。橋陵在西北三十里豐山,泰陵在東北二十里金粟山,景陵在西北二十里 金熾山,光陵在北十五里堯山,惠陵在西北十里。有鹵池二,大中二年,其一生鹽。 天祐三年來屬。
shāng zhōu shàng luò jùn, wàng. tǔ gòng: shè xiāng gōng cái. yǒu luò yuán jiān qián guān. zhēn yuán qī nián, cì shǐ lǐ xī huá zì lán tián zhì nèi xiāng kāi xīn dào qī bǎi yú lǐ, huí shān qǔ tú, rén bù bìng shè, wèi zhī piān lù, xíng lǚ biàn zhī. hù bā qiān jiǔ bǎi èr shí liù, kǒu wǔ wàn sān qiān bā shí. xiàn liù: yǒu fǔ èr, yuē xún shuǐ yù jīng. yǒu xìng píng jūn, chū zài méi xiàn dōng yuán, zhì dé zhōng xǐ. shàng luò, jǐn. yǒu xióng ěr shān. fēng yáng, shàng. luò nán, shàng. yǒu jīn, yǒu tóng, yǒu tiě. shāng luò, wàng. dōng yǒu wǔ guān. shàng jīn, shàng. yì níng èr nián yǐ shàng jīn fēng lì huáng tǔ zhì shàng jīn jùn, bìng zhì zhǎng lì xiàn. wǔ dé yuán nián yuē shàng zhōu. zhēn guān yuán nián shěng zhǎng lì. bā nián zhōu fèi, yǐ huáng tǔ lì jīn zhōu, fēng lì lì jūn zhōu, shàng jīn lái shǔ. qián yuán. zhōng xià. běn ān yè, wàn suì tōng tiān yuán nián xī fēng yáng zhì, jǐng lóng sān nián lì yōng zhōu, jǐng yún yuán nián lái shǔ, qián yuán yuán nián gēng míng, lì jīng zhào, xún fù hái shǔ.
商州上洛郡,望。土貢:麝香、弓材。有洛源監錢官。貞元七年,刺史李西華 自藍田至內鄉開新道七百餘里,回山取塗,人不病涉,謂之偏路,行旅便之。戶八 千九百二十六,口五萬三千八十。縣六:有府二,曰洵水、玉京。有興平軍,初在 郿縣東原,至德中徙。上洛,緊。有熊耳山。豐陽,上。洛南,上。有金,有銅, 有鐵。商洛,望。東有武關。上津,上。義寧二年以上津、豐利、黃土置上津郡, 並置長利縣。武德元年曰上州。貞觀元年省長利。八年州廢,以黃土隸金州,豐利 隸均州,上津來屬。乾元。中下。本安業,萬歲通天元年析豐陽置,景龍三年隸雍 州,景雲元年來屬,乾元元年更名,隸京兆,尋復還屬。
fèng xiáng fǔ fú fèng jùn, chì shàng fǔ. běn qí zhōu, zhì dé yuán zài gèng jùn yuē fèng xiáng, èr zài fù jùn gù míng, hào xī jīng, wèi fǔ. shàng yuán èr nián bà jīng, yuán nián yuē xī dōu, wèi jǐ fù bà dōu. shì gòng: zhēn shí lóng xū xí là zhú. hù wǔ wàn bā qiān sì bǎi bā shí liù, kǒu sān shí bā wàn sì bǎi liù shí sān. xiàn jiǔ: yǒu fǔ shí sān, yuē qí shān yōng běi dào qīng luò yì liú gǔ qí yáng wén chéng zhī fù yì sān jiāo fèng quán wàng yuàn shào jí shān quán. tiān xìng, cì chì. běn yōng, zhì dé èr zài yuē fèng xiáng, réng xī zhì tiān xìng xiàn, bǎo yīng yuán nián shěng fèng xiáng rù tiān xìng. qí shān. cì jī. zhēn guān qī nián, xī fú fēng qí shān jí jīng zhào zhī shàng yí zhì qí yáng xiàn, bā nián shěng shàng yí rù qí shān, yǒng huī wǔ nián fù zhì, yuán hé sān nián shěng. yǒu qí shān. fú fēng, cì jī. běn wéi chuān, wǔ dé sān nián xī qí shān zhì, yǐ wéi shuǐ míng zhī, zhēn guān bā nián gēng míng. lín yóu, cì jī. yì níng yuán nián zhì, yǐ lín yóu jí jīng zhào zhī shàng yí fú fēng jùn zhī pǔ rùn zhì fèng qī jùn. èr nián yǐ rén shòu gōng zhōng huò bái lín, gèng jùn yuē lín yóu, yòu yǐ ān dìng jùn zhī chún gū bìng xī zhì líng tái xiàn lì zhī. wǔ dé yuán nián yuē lín zhōu. zhēn guān yuán nián zhōu fèi, shěng líng tái rù lín yóu, yǐ lín yóu pǔ rùn lái shǔ, shàng yí hái lì yōng zhōu, chún gū hái lì jīng zhōu. xī wǔ lǐ yǒu jiǔ chéng gōng, běn suí rén shòu gōng, yì níng yuán nián fèi, zhēn guān wǔ nián fù zhì, gēng míng, yǒng huī èr nián yuē wàn nián gōng, gān fēng èr nián fù yuē jiǔ chéng gōng, zhōu yuán qiān bā bǎi bù, bìng zhì jìn yuàn jí fǔ kù guān sì děng yòu xī sān shí lǐ yǒu yǒng ān gōng, zhēn guān bā nián zhì. pǔ rùn, cì jī. yǒu lǒng yòu jūn, zhēn yuán shí nián zhì, shí yī nián yǐ xiàn lì lǒng yòu jīng lüè shǐ, yuán hé yuán nián gēng míng bǎo yì jūn. bǎo jī, cì jī. běn chén cāng, zhì dé èr zài gēng míng. dōng yǒu qú yǐn wèi shuǐ rù shēng yuán qú, tōng zhǎng ān gù chéng, xián hēng sān nián kāi. xī nán yǒu dà sàn guān, yǒu bǎo jī shān. guó, cì jī. zhēn guān bā nián shěng rù qí shān, tiān shòu èr nián fù zhì. dōng běi shí lǐ yǒu gāo quán qú rú yì yuán nián kāi, yǐn shuǐ rù xiàn chéng yòu xī běi yǒu shēng yuán qú, yǐn qiān shuǐ zhì xián yáng, chuí gǒng chū yùn qí lǒng shuǐ rù jīng chéng. méi, cì jī. yì níng èr nián zhì méi chéng jùn, yòu xī zhì fèng quán xiàn. wǔ dé yuán nián yuē huán zhōu, yǐ fèng quán lái shǔ, sān nián zhōu fèi, yǐ méi lì jì zhōu, qī nián lái shǔ, zhēn guān bā nián shěng fèng quán. dà lì wǔ nián quán lì jīng zhào. yǒu tài bái shān, yǒu fèng quán tāng. zhōu zhì. běn jī, lì yōng zhōu. wǔ dé èr nián xī zhì zhōng nán xiàn, zhēn guān bā nián shěng, tiān bǎo yuán nián gēng míng yí shòu, zhì dé èr zài fù gù míng, gān níng zhōng lì gān zhōu, tiān fù yuán nián lái shǔ. yǒu luò gǔ guān, wǔ dé qī nián zhì yǒu sī zhú yuán dōng nán sān shí èr lǐ yǒu suí yí shòu gōng, yǒu lóu guān lǎo zi cí.
鳳翔府扶鳳郡,赤上輔。本岐州,至德元載更郡曰鳳翔,二載復郡故名,號西 京,為府。上元二年罷京,元年曰西都,未幾復罷都。士貢:榛實、龍鬚席、蠟燭。 戶五萬八千四百八十六,口三十八萬四百六十三。縣九:有府十三,曰岐山、雍北、 道清、洛邑、留谷、岐陽、文城、支阝邑、三交、鳳泉、望苑、邵吉、山泉。天興, 次赤。本雍,至德二載曰鳳翔,仍析置天興縣,寶應元年省鳳翔入天興。岐山。次 畿。貞觀七年,析扶風、岐山及京兆之上宜置岐陽縣,八年省上宜入岐山,永徽五 年復置,元和三年省。有岐山。扶風,次畿。本湋川,武德三年析岐山置,以湋水 名之,貞觀八年更名。麟遊,次畿。義寧元年置,以麟遊及京兆之上宜、扶風郡之 普潤置鳳棲郡。二年以仁壽宮中獲白麟,更郡曰麟遊,又以安定郡之鶉觚並析置靈 台縣隸之。武德元年曰麟州。貞觀元年州廢,省靈台入麟遊,以麟遊、普潤來屬, 上宜還隸雍州,鶉觚還隸涇州。西五里有九成宮,本隋仁壽宮,義寧元年廢,貞觀 五年復置,更名,永徽二年曰萬年宮,乾封二年復曰九成宮,周垣千八百步,並置 禁苑及府庫官寺等;又西三十里有永安宮,貞觀八年置。普潤,次畿。有隴右軍, 貞元十年置,十一年以縣隸隴右經略使,元和元年更名保義軍。寶雞,次畿。本陳 倉,至德二載更名。東有渠引渭水入升原渠,通長安故城,咸亨三年開。西南有大 散關,有寶雞山。虢,次畿。貞觀八年省入岐山,天授二年復置。東北十里有高泉 渠、如意元年開,引水入縣城;又西北有升原渠,引汧水至咸陽,垂拱初運岐、隴 水入京城。郿,次畿。義寧二年置郿城郡,又析置鳳泉縣。武德元年曰郇州,以鳳 泉來屬,三年州廢,以郿隸稷州,七年來屬,貞觀八年省鳳泉。大曆五年權隸京兆。 有太白山,有鳳泉湯。盩厔。本畿,隸雍州。武德二年析置終南縣,貞觀八年省, 天寶元年更名宜壽,至德二載復故名,乾寧中隸乾州,天復元年來屬。有駱谷關, 武德七年置;有司竹園;東南三十二里有隋宜壽宮,有樓觀、老子祠。
bīn zhōu xīn píng jùn, jǐn. yì níng èr nián xī běi dì jùn zhī xīn píng sān shuǐ zhì. bīn, gù zuò bīn, kāi yuán shí sān nián yǐ zì lèi yōu gǎi. tǔ gòng: jiǎn dāo huǒ jīn bì dòu zǎo dòu bái mì dì dǎn. hù èr wàn èr qiān jiǔ bǎi qī shí qī, kǒu shí èr wàn wǔ qiān èr bǎi wǔ shí. xiàn sì: yǒu fǔ shí, yuē jiā yáng yí lù gōng liú liáng shè hú líng bàng chuān wàn dí jīn chí shùn chéng yí shān. xīn píng, wàng. yǒu yǒng dìng lěi èr, tài zōng tǎo xuē jǔ zhì. sān shuǐ, jǐn. yǒu shí mén shān. běi èr shí lǐ yǒu wàn shòu jiǎo, dà lì bā nián yīn fēng léi ér chéng. yǒng shòu, shàng. wǔ dé èr nián xī xīn píng zhì, shén lóng yuán nián lì yōng zhōu, táng lóng yuán nián lái shǔ. yí lù. zhōng. zhēn guān èr nián xī xīn píng jí jīng zhōu zhī bǎo dìng líng tái zhì. yǒu qiǎn shuǐ yuán, yǒu zhǎng wǔ chéng.
邠州新平郡,緊。義寧二年析北地郡之新平、三水置。邠,故作「豳」,開元 十三年以字類「幽」改。土貢:剪刀、火筋、蓽豆、澡豆、白蜜、地膽。戶二萬二 千九百七十七,口十二萬五千二百五十。縣四:有府十,曰嘉陽、宜祿、公劉、良 社、胡陵、蜯川、萬敵、金池、舜城、宜山。新平,望。有永定壘二,太宗討薛舉 置。三水,緊。有石門山。北二十里有萬壽湫,大曆八年因風雷而成。永壽,上。 武德二年析新平置,神龍元年隸雍州,唐隆元年來屬。宜祿。中。貞觀二年析新平 及涇州之保定、靈台置。有淺水原,有長武城。
yòu jīng jī cǎi fǎng shǐ, zhì jīng chéng nèi.
右京畿採訪使,治京城內。
lǒng zhōu qiān yáng jùn, shàng. běn lǒng dōng jùn, yì níng èr nián, xī fú fēng jùn zhī qiān yuán qiān yáng nán yóu, ān dìng jùn zhī huá tíng zhì. tiān bǎo yuán nián gèng jùn yuē qiān yáng. tǔ gòng: zhēn shí lóng xū xí. hù èr wàn sì qiān liù bǎi wǔ shí èr, kǒu shí wàn yī bǎi sì shí bā. xiàn sān: yǒu fǔ sì, yuē dà duī lóng pán kāi chuān lín qiān. qiān yuán, shàng. chuí gǒng èr nián gèng huá tíng yuē tíng chuān, shén lóng yuán nián fù gù míng, yuán hé sān nián shěng rù qiān yuán. xī yǒu ān róng guān, zài lǒng shān, běn dà zhèn guān, dà zhōng liù nián, fáng yù shǐ xuē kuí xǐ zhú, gēng míng. yǒu tiě yǒu wǔ jié yàn, yǐn lǒng chuān shuǐ tōng cáo, wǔ dé bā nián, shuǐ bù láng zhōng jiāng xíng běn kāi, hòu fèi. huá tíng yǒu yì níng jūn, dà lì bā nián zhì. zhēn yuán shí sān nián zhú yǒng xìn chéng yú píng róng chuān. qiān yáng, shàng. yǒu lín qiān chéng, dà hé yuán nián zhú. wú shān. zhōng. běn zhǎng shé, yì níng èr nián zhì, zhēn guān yuán nián gēng míng, shàng yuán èr nián yuē huá shān, xún fù yuē wú shān. wǔ dé yuán nián yǐ nán yóu xiàn zhì hán zhōu, sì nián zhōu fèi, yuán hé sān nián shěng rù yān. yǒu xī zhèn wú shān cí, yǒu zǐ duī shān. xī yǒu ān yí guān.
隴州汧陽郡,上。本隴東郡,義寧二年,析扶風郡之汧源、汧陽、南由,安定 郡之華亭置。天寶元年更郡曰汧陽。土貢:榛實、龍鬚席。戶二萬四千六百五十二, 口十萬一百四十八。縣三:有府四,曰大堆、龍盤、開川、臨汧。汧源,上。垂拱 二年更華亭曰亭川,神龍元年復故名,元和三年省入汧源。西有安戎關,在隴山, 本大震關,大中六年,防禦使薛逵徙築,更名。有鐵;有五節堰,引隴川水通漕, 武德八年,水部郎中姜行本開,後廢。華亭有義寧軍,大曆八年置。貞元十三年築 永信城於平戎川。汧陽,上。有臨汧城,大和元年築。吳山。中。本長蛇,義寧二 年置,貞觀元年更名,上元二年曰華山,尋復曰吳山。武德元年以南由縣置含州, 四年州廢,元和三年省入焉。有西鎮吳山祠,有紫塠山。西有安夷關。
jīng zhōu bǎo dìng jùn, shàng. běn ān dìng jùn, zhì dé yuán zài gēng míng. tǔ gòng: lóng xū xí. hù sān wàn yī qiān sān bǎi liù shí wǔ, kǒu shí bā wàn liù qiān bā bǎi sì shí jiǔ. xiàn wǔ: yǒu fǔ liù, yuē jīng yáng sì mén xìng jiào chún dé sù qīng rén xián. bǎo dìng, shàng. běn ān dìng, zhì dé yuán zài gēng míng, guǎng dé yuán nián méi tǔ bō, dà lì sān nián fù zhì. yǒu zhé zhí gù chéng. líng tái, shàng. běn chún gū, tiān bǎo yuán nián gēng míng. lín jīng, zhōng. liáng yuán, shàng. xìng yuán èr nián méi tǔ bō, zhēn yuán sì nián fù zhì. pān yuán. zhōng. běn yīn pán, tiān bǎo yuán nián gēng míng, hòu shěng wèi zhāng xìn bǎo, zhēn yuán shí yī nián fù zhì.
涇州保定郡,上。本安定郡,至德元載更名。土貢:龍鬚席。戶三萬一千三百 六十五,口十八萬六千八百四十九。縣五:有府六,曰涇陽、四門、興教、純德、 肅清、仁賢。保定,上。本安定,至德元載更名,廣德元年沒吐蕃,大曆三年復置。 有折墌故城。靈台,上。本鶉觚,天寶元年更名。臨涇,中。良原,上。興元二年 沒吐蕃,貞元四年復置。潘原。中。本陰盤,天寶元年更名,後省為彰信堡,貞元 十一年復置。
yuán zhōu píng liáng jùn, zhōng dū du fǔ, wàng. guǎng dé yuán nián méi tǔ bō, jié dù shǐ mǎ lín biǎo zhì xíng yuán zhōu yú líng tái zhī bǎi lǐ chéng. zhēn yuán shí jiǔ nián xǐ zhì píng liáng. yuán hé sān nián yòu xǐ zhì lín jīng. dà zhōng sān nián shōu fù guān lǒng, guī zhì píng gāo. guǎng míng hòu fù méi tǔ bō, yòu qiáo zhì lín jīng. tǔ gòng: zhān fù ān zhān lóng xū xí. hù qī qiān sān bǎi sì shí jiǔ, kǒu sān wàn sān qiān yī bǎi sì shí liù. xiàn èr: yǒu fǔ èr, yuē péng yáng ān shàn. píng gāo, wàng. yǒu kōng dòng shān xī nán yǒu mù xiá guān. zhōu jìng yòu yǒu shí mén yì cáng zhì shèng shí xiá mù zhēng děng guān, bìng mù xiá dà pán wèi qī guān. yòu nán yǒu wǎ tíng gù guān. bǎi quán. shàng.
原州平涼郡,中都督府,望。廣德元年沒吐蕃,節度使馬璘表置行原州於靈台 之百里城。貞元十九年徙治平涼。元和三年又徙治臨涇。大中三年收復關、隴,歸 治平高。廣明後復沒吐蕃,又僑治臨涇。土貢:氈、覆鞍氈、龍鬚席。戶七千三百 四十九,口三萬三千一百四十六。縣二:有府二,曰彭陽、安善。平高,望。有崆 峒山;西南有木峽關。州境又有石門、驛藏、制勝、石峽、木崝等關,並木峽、大 盤為七關。又南有瓦亭故關。百泉。上。
wèi zhōu, yuán hé sì nián yǐ yuán zhōu zhī píng liáng xiàn zhì xíng wèi zhōu, guǎng míng yuán nián wèi tǔ bō suǒ pò, zhōng hé sì nián, jīng yuán jié dù shǐ zhāng jūn biǎo zhì. fán qián yuán hòu suǒ zhì zhōu, jiē wú jùn míng jí qí jì shì, suǒ zhì zhōu xiàn, yòu bù liè shàng zhōng xià zhī dì. xiàn yī. píng liáng. shàng. guǎng dé yuán nián méi tǔ bō, zhēn yuán sì nián fù zhì. jí wèi xíng wèi zhōu, qí mín jiē zhōu zì lǐng zhī. xī nán lǒng shān yǒu liù pán guān yǒu yín, yǒu tóng, yǒu tiě xī běi wǔ lǐ yǒu tǔ bō huì méng tán, zhēn yuán sān nián zhú.
渭州,元和四年以原州之平涼縣置行渭州,廣明元年為吐蕃所破,中和四年, 涇原節度使張鈞表置。凡乾元後所置州,皆無郡名;及其季世,所置州縣,又不列 上、中、下之第。縣一。平涼。上。廣德元年沒吐蕃,貞元四年復置。及為行渭州, 其民皆州自領之。西南隴山有六盤關;有銀,有銅,有鐵;西北五里有吐蕃會盟壇, 貞元三年築。
wǔ zhōu, zhōng. dà zhōng wǔ nián yǐ yuán zhōu zhī xiāo guān zhì. zhōng hé sì nián qiáo zhì pān yuán. xiàn yī: xiāo guān. zhōng. zhēn guān liù nián yǐ tū jué jiàng hù zhì yuán zhōu, zhì píng gāo zhī tā lóu chéng. gāo zōng zhì tā lóu xiàn, lì yuán zhōu, shén lóng yuán nián shěng, zhì xiāo guān xiàn. bái cǎo jūn zài wèi rú shuǐ zhī xī, zhì dé hòu méi tǔ bō.
武州,中。大中五年以原州之蕭關置。中和四年僑治潘原。縣一:蕭關。中。 貞觀六年以突厥降戶置緣州,治平高之他樓城。高宗置他樓縣,隸原州,神龍元年 省,置蕭關縣。白草軍在蔚茹水之西,至德後沒吐蕃。
níng zhōu péng yuán jùn, wàng. běn běi dì jùn, tiān bǎo yuán nián gēng míng. tǔ gòng: wǔ sè fù ān zhān lóng xū xí yán qīng tíng zhǎng ān kù jiǎ sū. hù sān wàn qī qiān yī bǎi èr shí yī, kǒu èr shí èr wàn sì qiān bā bǎi sān shí qī. xiàn wǔ: yǒu fǔ shí yī, yuē péng chí gāo wàng jìng nán lín bǎo tiān gù pú chuān dōng yuán sān huì dà yán hé quán yǒng níng. dìng ān, wàng. yì níng èr nián xī zhì guī yì xiàn, zhēn guān shí qī nián shěng rù dìng píng. yǒu dìng ān gù guān. zhēn níng, jǐn. běn luó chuān. yǒu yào cè jiǎo. tiān bǎo yuán nián huò yù zhēn rén xiàng èr shí qī, yīn gēng míng. xiāng lè, jǐn. péng yuán, jǐn. wǔ dé yuán nián yǐ xiàn zhì péng zhōu, èr nián xī zhì fēng yì xiàn. zhēn guān yuán nián zhōu fèi, yǐ péng yuán fēng yì lái shǔ. kāi yuán bā nián yǐ fēng yì lì jīng zhōu, xún fù hái shǔ, táng mò shěng. dìng píng. shàng. wǔ dé èr nián xī dìng ān zhì, hòu lì bīn zhōu. yuán hé sān nián fù lái shǔ, sì nián lì zuǒ shén cè jūn. yǒu gāo zhí chéng. táng mò yǐ xiàn zhì yǎn zhōu.
寧州彭原郡,望。本北地郡,天寶元年更名。土貢:五色覆鞍氈、龍鬚席、芫 青、亭長、庵袴、假蘇。戶三萬七千一百二十一,口二十二萬四千八百三十七。縣 五:有府十一,曰彭池、高望、靜難、驎寶、天固、蒲川、東原、三會、大延、和 泉、永寧。定安,望。義寧二年析置歸義縣,貞觀十七年省入定平。有定安故關。 真寧,緊。本羅川。有要冊湫。天寶元年獲玉真人像二十七,因更名。襄樂,緊。 彭原,緊。武德元年以縣置彭州,二年析置豐義縣。貞觀元年州廢,以彭原、豐義 來屬。開元八年以豐義隸涇州,尋復還屬,唐末省。定平。上。武德二年析定安置, 後隸邠州。元和三年復來屬,四年隸左神策軍。有高摭城。唐末以縣置衍州。
qìng zhōu shùn huà jùn, zhōng dū du fǔ. běn hóng huà jùn, tiān bǎo yuán nián yuē ān huà, zhì dé yuán zài gēng míng. tǔ gòng: hú nǚ bù niú sū shè là. hù èr wàn sān qiān jiǔ bǎi sì shí jiǔ, kǒu shí èr wàn sì qiān èr bǎi sān shí liù. xiàn shí: yǒu fǔ bā, yuē lóng xī jiāo shuǐ tóng chuān yǒng qīng pán jiāo yǒng yè lè pán yǒng ān. shùn huà, zhōng. běn hóng huà, tiān bǎo yuán nián yuē ān huà, zhì dé yuán zài gēng míng. hé shuǐ, zhōng. běn hé chuān, wǔ dé yuán nián zhì, shì nián, yòu xī zhì pán jiāo xiàn. zhēn guān yuán nián shěng hé chuān rù hóng huà. tiān bǎo yuán nián gèng pán jiāo yuē hé shuǐ. lè pán, zhōng. yì níng yuán nián xī hé shuǐ zhì. mǎ lǐng, zhōng. huá chí, xià. wǔ dé sì nián zhì, yǐ xiàn zhì lín zhōu, zhēn guān yuán nián zhōu fèi. tóng chuān, zhōng xià. běn sān quán, yì níng èr nián xī péng yuán jùn zhī péng yuán zhì, wǔ dé sān nián gēng míng. luò yuán, zhōng. zhēn guān sān nián zhì, sì nián lì běi yǒng zhōu, wǔ nián xǐ zhōu lái zhì, bā nián zhōu fèi, lái shǔ. yán qìng, zhōng. běn bái mǎ, wǔ dé liù nián xǐ gù fēng zhōu mín xī hé shuǐ zhì, tiān bǎo yuán nián gēng míng. fāng qú, zhōng xià. shén lóng sān nián xī mǎ lǐng zhì. huái ān. xià. kāi yuán shí yī nián kuò táo hù lián dǎng xiàng fān luò zhì.
慶州順化郡,中都督府。本弘化郡,天寶元年曰安化,至德元載更名。土貢: 「胡女布、牛酥、麝、蠟。戶二萬三千九百四十九,口十二萬四千二百三十六。縣 十:有府八,曰龍息、交水、同川、永清、蟠交、永業、樂蟠、永安。順化,中。 本弘化,天寶元年曰安化,至德元載更名。合水,中。本合川,武德元年置,是年, 又析置蟠交縣。貞觀元年省合川入弘化。天寶元年更蟠交曰合水。樂蟠,中。義寧 元年析合水置。馬嶺,中。華池,下。武德四年置,以縣置林州,貞觀元年州廢。 同川,中下。本三泉,義寧二年析彭原郡之彭原置,武德三年更名。洛源,中。貞 觀三年置,四年隸北永州,五年徙州來治,八年州廢,來屬。延慶,中。本白馬, 武德六年徙故豐州民析合水置,天寶元年更名。方渠,中下。神龍三年析馬嶺置。 懷安。下。開元十一年括逃戶連党項蕃落置。
fū zhōu luò jiāo jùn, shàng. běn shàng jùn, tiān bǎo yuán nián gēng míng. tǔ gòng: lóng xū xí. hù èr wàn sān qiān sì bǎi bā shí sì, kǒu shí wǔ wàn sān qiān qī bǎi yī shí sì. xiàn wǔ: yǒu fǔ shí yī, yuē luò chāng lóng jiāo wěi chuān wǔ jiāo dà tóng ān guāng luò ān yín fāng xìng lín xiū wǔ ān jí. yǒu sù róng jūn, dà lì liù nián zhì, zài lù fù chéng. luò jiāo, jǐn. luò chuān, shàng. sān chuān, zhōng. huá chí shuǐ hēi shuǐ luò shuǐ suǒ huì. zhí luó, zhōng. wǔ dé sān nián xī sān chuān luò jiāo yīn gǔ zhí luó chéng zhì, luó shuǐ guò chéng xià, dì píng zhí, gù míng. gān quán. zhōng. běn fú lù, wǔ dé yuán nián xī luò jiāo zhì, tiān bǎo yuán nián gēng míng.
鄜州洛交郡,上。本上郡,天寶元年更名。土貢:龍鬚席。戶二萬三千四百八 十四,口十五萬三千七百一十四。縣五:有府十一,曰洛昌、龍交、葦川、五交、 大同、安光、洛安、銀方、杏林、脩武、安吉。有肅戎軍,大曆六年置,在鹿阝城。 洛交,緊。洛川,上。三川,中。華池水、黑水、洛水所會。直羅,中。武德三年 析三川、洛交因古直羅城置,羅水過城下,地平直,故名。甘泉。中。本伏陸,武 德元年析洛交置,天寶元年更名。
fāng zhōu zhōng bù jùn, shàng. wǔ dé èr nián xī fū zhōu zhī zhōng bù fū chéng zhì. tǔ gòng: lóng xū xí xǐ xián má. hù èr wàn èr qiān sì bǎi wǔ shí bā, kǒu shí èr wàn èr bǎi bā. xiàn sì: yǒu fǔ wǔ, yuē xìng chéng rén lǐ sī chén yǒng píng ān tái. zhōng bù, shàng. běn nèi bù, wǔ dé èr nián gēng míng. zhōu tiān hé zhōng, yuán huáng dì wèi fū zhōu cì shǐ, zhì mǎ fāng, gāo zǔ yīn yǐ míng zhōu. yǒu tiě. zhōu guō wú shuǐ, dōng běi qī lǐ yǒu shàng shàn quán, kāi chéng èr nián, cì shǐ zhāng yí jià shuǐ rù chéng, yǐ shū yuǎn jí. sì nián, cì shǐ cuī pián fù zēng xiū zhī, mín huò qí lì. hòu sī zhī, wèi lì cí. yí jūn, shàng. běn lì yí zhōu. yǒu rén zhì gōng, wǔ dé qī nián zhì. zhēn guān shí qī nián zhōu fèi, xiàn yì shěng. èr shí nián zhì yù huá gōng, fù zhì xiàn, lì yōng zhōu. gōng zài běi sì lǐ fèng huáng gǔ. yǒng huī èr nián fèi gōng wèi yù huá sì, xiàn yòu shěng. lóng shuò sān nián xī zhōng bù tóng guān fù zhì, lái shǔ. yǒu tiě. shēng píng, shàng. tiān bǎo shí èr zài xī yí jūn zhì, bǎo yīng yuán nián shěng, hòu fù zhì. fū chéng. shàng. táng mò yǐ xiàn zhì dí zhōu.
坊州中部郡,上。武德二年析鄜州之中部、鄜城置。土貢:龍鬚席、枲、弦麻。 戶二萬二千四百五十八,口十二萬二百八。縣四:有府五,曰杏城、仁里、思臣、 永平、安台。中部,上。本內部,武德二年更名。周天和中,元皇帝為敷州刺史, 置馬坊,高祖因以名州。有鐵。州郭無水,東北七里有上善泉,開成二年,刺史張 怡架水入城,以紓遠汲。四年,刺史崔駢復增修之,民獲其利。後思之,為立祠。 宜君,上。本隸宜州。有仁智宮,武德七年置。貞觀十七年州廢,縣亦省。二十年 置玉華宮,復置縣,隸雍州。宮在北四里鳳凰谷。永徽二年廢宮為玉華寺,縣又省。 龍朔三年析中部、同官復置,來屬。有鐵。昇平,上。天寶十二載析宜君置,寶應 元年省,後復置。鄜城。上。唐末以縣置翟州。
dān zhōu xián níng jùn, shàng. běn dān yáng jùn, yì níng yuán nián xī yán ān jùn zhī yì chuān fén chuān xián níng xiàn zhì, tiān bǎo yuán nián gēng míng. tǔ gòng: lóng xū xí shè là zhú. hù wàn wǔ qiān yī bǎi wǔ, kǒu bā wàn qī qiān liù bǎi èr shí wǔ. xiàn sì: yǒu fǔ wǔ, yuē yí chéng tōng tiān tóng huà dān yáng zhǎng sōng. yì chuān, shàng. yún yán, zhōng. wǔ dé yuán nián xī yì chuān zhì. fén chuān, shàng. yǒu wū rén guān. xián níng. zhōng.
丹州咸寧郡,上。本丹陽郡,義寧元年析延安郡之義川、汾川、咸寧縣置,天 寶元年更名。土貢:龍鬚席、麝、蠟燭。戶萬五千一百五,口八萬七千六百二十五。 縣四:有府五,曰宜城、通天、同化、丹陽、長松。義川,上。雲岩,中。武德元 年析義川置。汾川,上。有烏仁關。咸寧。中。
yán zhōu yán ān jùn, zhōng dū du fǔ. tǔ gòng: huà pí shè là. hù wàn bā qiān jiǔ bǎi wǔ shí sì, kǒu shí wàn sì shí. xiàn shí: yǒu fǔ qī, dūn huà yán chuān níng róng yīn chéng sāi mén yán ān jīn míng. yòu yí fèng zhōng, tǔ gǔ hún bù luò zì liáng zhōu nèi fù, zhì èr fǔ yú jīn míng xī jìng, yuē qiāng bù luò, yuē gé mén. fū shī, shàng. yǒu láo shān zhèn chéng. yán zhǎng, zhōng. běn yán ān, wǔ dé èr nián zhì, yǐ xiàn zhì běi lián zhōu, bìng zhì yì xiāng qí míng èr xiàn yǐ lì zhī. zhēn guān èr nián zhōu fèi, shěng yì xiāng qí míng rù yán ān, lái shǔ. guǎng dé èr nián gēng míng. lín zhēn, zhōng. wǔ dé yuán nián lì dōng xià zhōu, zhēn guān èr nián zhōu fèi lái shǔ. jīn míng, zhōng. wǔ dé èr nián xī fū shī zhì, yǐ xiàn zhì běi wǔ zhōu, bìng zhì kāi yuǎn quán yì chóng dé yǒng ān dìng yì wǔ xiàn. zhēn guān èr nián zhōu fèi, shěng kāi yuǎn quán yì chóng dé yǒng ān dìng yì rù jīn míng, lái shǔ. fēng lín, zhōng. wǔ dé sì nián qiáo zhì yún zhōu jí yún zhōng yú lín lóng quán sān xiàn, bā nián zhōu fèi, shěng lóng quán rù lín zhēn, shěng yún zhōng yú lín rù fēng lín. dōng běi yǒu hé lǐng guān. yán chuān, zhōng. wǔ dé èr nián zhāo wèi jī hú zhì jī zhōu yòu ān fǔ shǐ duàn dé cāo biǎo zhì yì mén xiàn, yǐ yì mén zhì nán píng zhōu. sān nián xī suī zhōu zhī chéng píng zhì wèi píng xiàn. sì nián fèi nán píng zhōu, shěng yì mén wèi píng. wǔ nián gèng jī zhōu yuē běi jī zhōu. zhēn guān bā nián zhōu fèi, lái shǔ. fū zhèng, zhōng xià. běn yīn chéng, wǔ dé èr nián xǐ zhì jīn chéng zhèn, gēng míng jīn chéng yòu dōng jìng zhì yǒng zhōu, bìng zhì luò pán xīn chāng tǔ duī sān xiàn. zhēn guān sì nián xǐ zhōu zhì luò yuán. jí zhōu fèi, shěng luò pán xīn chāng tǔ duī rù jīn chéng. tiān bǎo yuán nián yuē fū zhèng. yán chāng, wǔ dé èr nián zhì běi rén zhōu, zhēn guān sān nián zhōu fèi, shí nián yǐ qí dì zhì bà jiāo xiàn, tiān bǎo yuán nián gēng míng. qí běi lú zi guān. yán shuǐ, zhōng xià. běn ān mín, wǔ dé èr nián xī yán chuān zhì, yǐ xiàn zhì xī hé zhōu, bìng zhì xiū wén sāng yuán èr xiàn. zhēn guān èr nián zhōu fèi, shěng xiū wén sāng yuán rù ān mín, lì běi jī zhōu. zhōu fèi, lái shǔ. èr shí sān nián yuē hóng fēng, shén lóng yuán nián gēng míng. mén shān. shàng. wǔ dé sān nián xī fén chuān zhì, lì dān zhōu, guǎng dé èr nián lái shǔ.
延州延安郡,中都督府。土貢:樺皮、麝、蠟。戶萬八千九百五十四,口十萬 四十。縣十:有府七,敦化、延川、寧戎、因城、塞門、延安、金明。又儀鳳中, 吐谷渾部落自涼州內附,置二府於金明西境,曰羌部落,曰閤門。膚施,上。有牢 山鎮城。延長,中。本延安,武德二年置,以縣置北連州,並置義鄉、齊明二縣以 隸之。貞觀二年州廢,省義鄉、齊明入延安,來屬。廣德二年更名。臨真,中。武 德元年隸東夏州,貞觀二年州廢來屬。金明,中。武德二年析膚施置,以縣置北武 州,並置開遠、全義、崇德、永安、定義五縣。貞觀二年州廢,省開遠、全義、崇 德、永安、定義入金明,來屬。豐林,中。武德四年僑置雲州及雲中、榆林、龍泉 三縣,八年州廢,省龍泉入臨真,省雲中、榆林入豐林。東北有合嶺關。延川,中。 武德二年招慰稽胡置基州;又安撫使段德操表置義門縣,以義門置南平州。三年析 綏州之城平置魏平縣。四年廢南平州,省義門、魏平。五年更基州曰北基州。貞觀 八年州廢,來屬。敷政,中下。本因城,武德二年徙治金城鎮,更名金城;又東境 置永州,並置洛盤、新昌、土塠三縣。貞觀四年徙州治洛源。及州廢,省洛盤、新 昌、土塠入金城。天寶元年曰敷政。延昌,武德二年置北仁州,貞觀三年州廢,十 年以其地置罷交縣,天寶元年更名。其北蘆子關。延水,中下。本安民,武德二年 析延川置,以縣置西和州,並置修文、桑原二縣。貞觀二年州廢,省修文、桑原入 安民,隸北基州。州廢,來屬。二十三年曰弘風,神龍元年更名。門山。上。武德 三年析汾川置,隸丹州,廣德二年來屬。
líng zhōu líng wǔ jùn, dà dū dū fǔ. tǔ gòng: hóng lán, gān cǎo, huā cōng róng, dài zhě, bái jiāo, qīng chóng, diāo, gú, bái yǔ, shè, yě mǎ lù gé, yě zhū huáng, jí mò xuē, guō, zhān, kù lì, chì chēng, mǎ cè, yìn yán, huáng niú yì. hù wàn yī qiān sì bǎi wǔ shí liù, kǒu wǔ wàn sān qiān yī bǎi liù shí sān. xiàn sì: yǒu fǔ wǔ, yuē wǔ lüè hé jiān jìng chéng míng shā wàn chūn. yǒu shuò fāng jīng lüè jūn. huáng hé wài yǒu fēng ān dìng yuǎn xīn chāng děng jūn, fēng níng bǎo níng děng chéng. huí lè, wàng. wǔ dé sì nián xī zhì fēng ān xiàn. zhēn guān sì nián yú huí lè jìng zhì huí zhōu, yǐ fēng ān lì huí zhōu. shí sān nián zhōu fèi, shěng fēng ān. yǒu wēn quán yán chí yǒu tè jìn qú, gài tián liù bǎi qǐng, zhǎng qìng sì nián zhào kāi. líng wǔ, shàng. huái yuǎn, jǐn. wǔ dé liù nián fèi fēng zhōu, shěng jiǔ yuán yǒng fēng èr xiàn rù yān, suí jiǔ yuán jùn yě. yǒu yán chí sān: yuē hóng táo wǔ píng hé chí. bǎo jìng. shàng. běn hóng jìng, shén lóng yuán nián yuē ān jìng, zhì dé yuán zài gēng míng.
靈州靈武郡,大都督府。土貢:紅藍,甘草,花蓯蓉,代赭,白膠,青蟲,雕, 鶻,白羽,麝,野馬、鹿革,野豬黃,吉莫鞾,郭,氈,庫利,赤檉,馬策,印 鹽,黃牛臆。戶萬一千四百五十六,口五萬三千一百六十三。縣四:有府五,曰武 略、河間、靜城、鳴沙、萬春。有朔方經略軍。黃河外有豐安、定遠、新昌等軍, 豐寧、保寧等城。回樂,望。武德四年析置豐安縣。貞觀四年於回樂境置回州,以 豐安隸回州。十三年州廢,省豐安。有溫泉鹽池;有特進渠,溉田六百頃,長慶四 年詔開。靈武,上。懷遠,緊。武德六年廢豐州,省九原、永豐二縣入焉,隋九原 郡也。有鹽池三:曰紅桃、武平、河池。保靜。上。本弘靜,神龍元年曰安靜,至 德元載更名。
wēi zhōu jùn què. zhōng. běn ān lè zhōu. chū, tǔ gǔ hún bù luò zì liáng zhōu xǐ yú shàn zhōu, bù ān qí jū, yòu xǐ yú líng zhōu zhī jìng, xián hēng sān nián yǐ líng zhōu zhī gù míng shā xiàn dì zhì zhōu yǐ jū zhī. zhì dé hòu méi tǔ bō. dà zhōng sān nián shōu fù, gēng míng. guāng qǐ sān nián xǐ zhì liáng zhōu zhèn wèi xíng zhōu. xiàn èr: míng shā, shàng. wǔ dé èr nián zhì huì zhōu, zhēn guān liù nián zhōu fèi, gèng zhì huán zhōu, yǐ dà hé huán qū wèi míng. jiǔ nián zhōu fèi, hái lì líng zhōu. shén lóng zhōng wèi mò chuài suǒ kòu, yí zhì gù fēng ān chéng. dà zhōng sān nián fù dé gù xiàn. wēn chí. shàng. běn lì líng zhōu, shén lóng yuán nián zhì, dà zhōng sì nián lái shǔ. yǒu yán chí.
威州郡闕。中。本安樂州。初,吐谷渾部落自涼州徙於鄯州,不安其居,又徙 於靈州之境,咸亨三年以靈州之故鳴沙縣地置州以居之。至德後沒吐蕃。大中三年 收復,更名。光啟三年徙治涼州鎮為行州。縣二:鳴沙,上。武德二年置會州,貞 觀六年州廢,更置環州,以大河環曲為名。九年州廢,還隸靈州。神龍中為默啜所 寇,移治故豐安城。大中三年復得故縣。溫池。上。本隸靈州,神龍元年置,大中 四年來屬。有鹽池。
xióng zhōu, zài líng zhōu xī nán bǎi bā shí lǐ. zhōng hé yuán nián xǐ zhì chéng tiān bǎo wèi xíng zhōu.
雄州,在靈州西南百八十里。中和元年徙治承天堡為行州。
jǐng zhōu, běn dìng yuǎn chéng, zài líng zhōu dōng běi èr bǎi lǐ, xiān tiān èr nián, shuò fāng dà zǒng guǎn guō yuán zhèn zhì. qí hòu wèi shàng xiàn, lì líng zhōu. jǐng fú yuán nián, líng wēi jié dù shǐ hán zūn biǎo wèi zhōu. yáng mǎ chéng fú yuán shí sì lǐ, xìn ān wáng yī suǒ zhú.
警州,本定遠城,在靈州東北二百里,先天二年,朔方大總管郭元振置。其後 為上縣,隸靈州。景福元年,靈威節度使韓遵表為州。羊馬城幅員十四里,信安王 禕所築。
huì zhōu huì níng jùn, shàng. běn xī huì zhōu, wǔ dé èr nián yǐ píng liáng jùn zhī huì níng zhèn zhì. zhēn guān bā nián yǐ zú shí gù gēng míng sù zhōu, shì nián yòu gēng míng. tǔ gòng: tuó máo hè yě mǎ gé fù ān zhān lù shé lù wěi. hù sì qiān wǔ bǎi jiǔ shí sì, kǒu èr wàn liù qiān liù bǎi liù shí. xiàn èr: yǒu xīn quán jūn, kāi yuán wǔ nián fèi wèi shǒu zhuō. huì níng, shàng. běn liáng chuān, wǔ dé èr nián gēng míng. kāi yuán sì nián bié zhì liáng chuān xiàn, jiǔ nián shěng. yǒu huáng hé yàn, kāi yuán qī nián, cì shǐ ān jìng zhōng zhú, yǐ hàn hé liú. yǒu hé chí, yīn yǔ shēng yán. dōng nán yǒu huì níng guān. wū lán. shàng. wǔ dé jiǔ nián zhì. xī nán yǒu wū lán guān.
會州會寧郡,上。本西會州,武德二年以平涼郡之會寧鎮置。貞觀八年以足食 故更名粟州,是年又更名。土貢:駝毛褐、野馬革、覆鞍氈、鹿舌、鹿尾。戶四千 五百九十四,口二萬六千六百六十。縣二:有新泉軍,開元五年廢為守捉。會寧, 上。本涼川,武德二年更名。開元四年別置涼川縣,九年省。有黃河堰,開元七年, 刺史安敬忠築,以捍河流。有河池,因雨生鹽。東南有會寧關。烏蘭。上。武德九 年置。西南有烏蘭關。
yán zhōu wǔ yuán jùn, xià dū dū fǔ. běn yán chuān jùn. táng chū méi liáng shī dōu. wǔ dé yuán nián qiáo zhì líng zhōu. zhēn guān yuán nián zhōu shěng, yǐ xiàn lì líng zhōu, èr nián, shī dōu píng, fù zhì zhōu. tiān bǎo yuán nián gèng jùn yuē wǔ yuán. zhēn yuán sān nián méi tǔ bō, jiǔ nián fù chéng zhī. tǔ gòng: yán shān mù guā niú. hù èr qiān jiǔ bǎi èr shí jiǔ, kǒu wàn liù qiān liù bǎi liù shí wǔ. xiàn èr: yǒu fǔ yī, yuē yán chuān. yǒu bǎo sāi jūn, zhēn yuán shí jiǔ nián zhì. wǔ yuán, shàng. yǒu wū chí bái chí xì xiàng chí wǎ yáo chí yán. bái chí. shàng. běn xìng níng, zhēn guān yuán nián yǔ zhōu tóng shěng, èr nián fù zhì. jǐng lóng sān nián gēng míng.
鹽州五原郡,下都督府。本鹽川郡。唐初沒梁師都。武德元年僑治靈州。貞觀 元年州省,以縣隸靈州,二年,師都平,復置州。天寶元年更郡曰五原。貞元三年 沒吐蕃,九年復城之。土貢:鹽山、木瓜、牛。戶二千九百二十九,口萬六千六百 六十五。縣二:有府一,曰鹽川。有保塞軍,貞元十九年置。五原,上。有烏池、 白池、細項池、瓦窯池鹽。白池。上。本興寧,貞觀元年與州同省,二年復置。景 龍三年更名。
xià zhōu shuò fāng jùn, zhōng dū du fǔ. tǔ gòng: zhān jiǎo gōng sū jù shuāng jì. hù jiǔ qiān èr bǎi yī shí sān, kǒu wǔ wàn sān qiān yī shí sì. xiàn sān: yǒu fǔ èr, yuē níng shuò shùn huà. shuò fāng, shàng. běn lù, zhēn guān sān nián gēng míng. zhēn yuán qī nián kāi yán huà qú, yǐn wū shuǐ rù kù dí zé, gài tián èr bǎi qǐng. yǒu yán chí èr. yǒu tiān zhù jūn, tiān bǎo shí sì zài zhì, bǎo yīng yuán nián fèi. zhǎng qìng sì nián, jié dù shǐ lǐ yòu zhú wū yán yòu zhōu lín sāi yīn hé táo zǐ děng chéng yú lú zi guān běi, yǐ hù sài wài. yǒu mù guā lǐng. jìng dé, zhōng xià. zhēn guān qī nián lì běi kāi zhōu, bā nián yuē huà zhōu, shí sān nián zhōu fèi. níng shuò. zhōng xià. wǔ dé liù nián zhì nán xià zhōu. zhēn guān èr nián zhōu fèi, xiàn shěng rù shuò fāng, wǔ nián fù zhì, lái shǔ. zhǎng ān èr nián shěng. kāi yuán sì nián yòu zhì, jiǔ nián shěng, qí hòu yòu zhì.
夏州朔方郡,中都督府。土貢:氈、角弓、酥、拒霜薺。戶九千二百一十三, 口五萬三千一十四。縣三:有府二,曰寧朔、順化。朔方,上。本錄,貞觀三年 更名。貞元七年開延化渠,引烏水入庫狄澤,溉田二百頃。有鹽池二。有天柱軍, 天寶十四載置,寶應元年廢。長慶四年,節度使李祐築烏延、宥州、臨塞、陰河、 陶子等城於蘆子關北,以護塞外。有木瓜嶺。靜德,中下。貞觀七年隸北開州,八 年曰化州,十三年州廢。寧朔。中下。武德六年置南夏州。貞觀二年州廢,縣省入 朔方,五年復置,來屬。長安二年省。開元四年又置,九年省,其後又置。
suī zhōu shàng jùn, xià. běn diāo yīn jùn dì. táng chū méi liáng shī dōu. wǔ dé sān nián yǐ guī mín yú yán zhōu fēng lín xiàn qiáo zhì, liù nián xǐ zhì yán chuān jìng, qī nián xǐ zhì wèi píng. zhēn guān èr nián, shī dōu píng, guī zhì shàng xiàn. tiān bǎo yuán nián gèng jùn míng. shì gòng: hú nǚ bù là zhú. hù wàn bā bǎi liù shí qī, kǒu bā wàn jiǔ qiān yī bǎi yī shí èr. xiàn wǔ: yǒu fǔ sì, yuē fú luò yì hé wàn gǔ dà bīn. lóng quán, zhōng. běn shàng xiàn, tiān bǎo yuán nián gēng míng. yán fú, zhōng xià. wǔ dé liù nián xī zhì běi jí zhōu, bìng zhì guī yì luò yáng èr xiàn yòu xī zhì luó zhōu, bìng zhì shí luó guān shàn wàn fú sān xiàn yòu xī zhì kuāng zhōu, bìng zhì ān dìng yuán quán èr xiàn. zhēn guān èr nián zhōu xiàn jiē fèi. suī dé, zhōng xià. wǔ dé èr nián zhì. liù nián xī zhì yún zhōu, bìng zhì xìn yì chún yì èr xiàn yòu xī zhì lóng zhōu, bìng zhì fēng xiāng yì liáng èr xiàn. zhēn guān èr nián zhōu xiàn jiē fèi. suī dé, zhōng xià. wǔ dé sān nián zhì wèi zhōu, bìng zhì ān gù ān quán èr xiàn. zhēn guān èr nián zhōu fèi, shěng ān gù ān quán. xī nán yǒu wèi píng guān. dà bīn. zhōng xià. wǔ dé qī nián xǐ zhì wèi píng chéng, qǔ jī hú huái huà, wén wǔ zá bàn yǐ míng.
綏州上郡,下。本雕陰郡地。唐初沒梁師都。武德三年以歸民於延州豐林縣僑 置,六年徙治延川境,七年徙治魏平。貞觀二年,師都平,歸治上縣。天寶元年更 郡名。士貢:胡女布、蠟燭。戶萬八百六十七,口八萬九千一百一十二。縣五:有 府四,曰伏洛、義合、萬古、大斌。龍泉,中。本上縣,天寶元年更名。延福,中 下。武德六年析置北吉州,並置歸義、洛陽二縣;又析置羅州,並置石羅、關善、 萬福三縣;又析置匡州,並置安定、源泉二縣。貞觀二年州、縣皆廢。綏德,中下。 武德二年置。六年析置雲州,並置信義、淳義二縣;又析置龍州,並置風鄉、義良 二縣。貞觀二年州、縣皆廢。綏德,中下。武德三年置魏州,並置安故、安泉二縣。 貞觀二年州廢,省安故、安泉。西南有魏平關。大斌。中下。武德七年徙治魏平城, 取「稽胡懷化,文武雜半」以名。
yín zhōu yín chuān jùn, xià. zhēn guān èr nián xī suī zhōu zhī rú lín zhēn xiāng zhì. tǔ gòng: nǚ jī bù. hù qī qiān liù bǎi èr, kǒu sì wàn wǔ qiān wǔ bǎi èr shí qī. xiàn sì: rú lín, zhōng. dōng běi yǒu wú dìng hé. zhēn xiāng, zhōng xià. xī běi yǒu rú lú shuǐ. kāi guāng, zhōng. běn lì suī zhōu, zhēn guān èr nián zhì, bā nián lì zhè zhōu, shí sān nián zhōu fèi, lái shǔ. fǔ níng. zhōng xià. běn lì suī zhōu, zhēn guān bā nián lái shǔ.
銀州銀川郡,下。貞觀二年析綏州之儒林、真鄉置。土貢:女稽布。戶七千六 百二,口四萬五千五百二十七。縣四:儒林,中。東北有無定河。真鄉,中下。西 北有茹盧水。開光,中。本隸綏州,貞觀二年置,八年隸柘州,十三年州廢,來屬。 撫寧。中下。本隸綏州,貞觀八年來屬。
yòu zhōu níng shuò jùn, shàng. diào lù yuán nián, yú líng xià nán jìng yǐ jiàng tū jué zhì lǔ zhōu lì zhōu hán zhōu sāi zhōu yī zhōu qì zhōu, yǐ táng rén wèi cì shǐ, wèi zhī liù hú zhōu. zhǎng ān sì nián bìng wèi kuāng zhǎng èr zhōu. shén lóng sān nián zhì lán chí dū du fǔ, fēn liù zhōu wèi xiàn. kāi yuán shí nián fù zhì lǔ zhōu lì zhōu qì zhōu sāi zhōu. shí nián píng kāng dài bīn, qiān qí rén yú hé nán jí jiāng huái. shí bā nián fù zhì kuāng zhǎng èr zhōu. èr shí liù nián hái suǒ qiān hú hù zhì yòu zhōu jí yán ēn děng xiàn, qí hòu qiáo zhì jīng lüè jūn. zhì dé èr zài gèng jùn yuē huái dé. qián yuán yuán nián fù gù míng. bǎo yīng hòu fèi. yuán hé jiǔ nián yú jīng lüè jūn fù zhì, jù gù zhōu dōng běi sān bǎi lǐ. shí wǔ nián xǐ zhì zhǎng zé, wèi tǔ bō suǒ pò. zhǎng qìng sì nián, jié dù shǐ lǐ yòu fù zòu zhì. tǔ gòng: zhān. hù qī qiān bā shí sān, kǒu sān wàn èr qiān liù bǎi wǔ shí èr. xiàn èr: yán ēn, zhōng. kāi yuán èr shí liù nián yǐ gù kuāng zhōu dì zhì yòu yǐ gù sāi mén xiàn dì zhì huái dé xiàn, yǐ gù lán zhōu zhī zhǎng quán xiàn dì zhì guī rén xiàn. bǎo yīng hòu jiē shěng. yuán hé jiǔ nián fù zhì yán ēn. yǒu jīng lüè jūn, zài yú duō lēi chéng, tiān bǎo zhōng wáng zhōng sì zòu zhì. zhǎng zé. zhōng xià. běn lì xià zhōu, zhēn guān qī nián zhì zhǎng zhōu, shí sān nián zhōu fèi, lì xià zhōu, yuán hé shí wǔ nián lái shǔ. yǒu hú luò yán chí.
宥州寧朔郡,上。調露元年,於靈、夏南境以降突厥置魯州、麗州、含州、塞 州、依州、契州,以唐人為刺史,謂之六胡州。長安四年並為匡、長二州。神龍三 年置蘭池都督府,分六州為縣。開元十年復置魯州、麗州、契州、塞州。十年平康 待賓,遷其人於河南及江、淮。十八年復置匡、長二州。二十六年還所遷胡戶置宥 州及延恩等縣,其後僑治經略軍。至德二載更郡曰懷德。乾元元年復故名。寶應後 廢。元和九年於經略軍復置,距故州東北三百里。十五年徙治長澤,為吐蕃所破。 長慶四年,節度使李祐復奏置。土貢:氈。戶七千八十三,口三萬二千六百五十二。 縣二:延恩,中。開元二十六年以故匡州地置;又以故塞門縣地置懷德縣,以故蘭 州之長泉縣地置歸仁縣。寶應後皆省。元和九年復置延恩。有經略軍,在榆多勒城, 天寶中王忠嗣奏置。長澤。中下。本隸夏州,貞觀七年置長州,十三年州廢,隸夏 州,元和十五年來屬。有胡洛鹽池。
lín zhōu xīn qín jùn, xià dū dū fǔ. kāi yuán shí èr nián xī shèng zhōu zhī lián gǔ yín chéng zhì, shí sì nián fèi, tiān bǎo yuán nián fù zhì. tǔ gòng: qīng tā lù jiǎo. hù èr qiān sì bǎi èr shí bā, kǒu wàn jiǔ bǎi sān. xiàn sān: xīn qín, zhōng. kāi yuán èr nián zhì, qī nián yòu zhì tiě lín xiàn, shí sì nián zhōu fèi, jiē shěng. tiān bǎo yuán nián fù zhì xīn qín. lián gǔ. zhōng xià. zhēn guān bā nián yǐ suí lián gǔ shù zhì. yín chéng. zhōng xià. zhēn guān èr nián zhì, sì nián lì yín zhōu, bā nián lì shèng zhōu.
麟州新秦郡,下都督府。開元十二年析勝州之連谷、銀城置,十四年廢,天寶 元年復置。土貢:青他鹿角。戶二千四百二十八,口萬九百三。縣三:新秦,中。 開元二年置,七年又置鐵麟縣,十四年州廢,皆省。天寶元年復置新秦。連谷。中 下。貞觀八年以隋連谷戍置。銀城。中下。貞觀二年置,四年隸銀州,八年隸勝州。
shèng zhōu yú lín jùn, xià dū dū fǔ. wǔ dé zhōng méi liáng shī dōu. shī dōu píng, fù zhì. tǔ gòng: hú bù qīng tā lù jiǎo sháo yào xú zhǎng qīng. hù sì qiān yī bǎi bā shí qī, kǒu èr wàn jiǔ bǎi wǔ shí èr. xiàn èr: yǒu yì yǒng jūn. yú lín, zhōng xià. yǒu suí gù yú lín gōng. dōng yǒu yú lín guān, zhēn guān shí sān nián zhì. hé bīn. zhōng xià. zhēn guān sān nián zhì, yǐ xiàn zhì yún zhōu, sì nián yuē wēi zhōu, bā nián zhōu fèi, lái shǔ. dōng běi yǒu hé bīn guān, zhēn guān qī nián zhì.
勝州榆林郡,下都督府。武德中沒梁師都。師都平,復置。土貢:胡布、青他 鹿角、芍藥、徐長卿。戶四千一百八十七,口二萬九百五十二。縣二:有義勇軍。 榆林,中下。有隋故榆林宮。東有榆林關,貞觀十三年置。河濱。中下。貞觀三年 置,以縣置雲州,四年曰威州,八年州廢,來屬。東北有河濱關,貞觀七年置。
fēng zhōu jiǔ yuán jùn, xià dū dū fǔ. zhēn guān sì nián yǐ jiàng tū jué hù zhì, bù lǐng xiàn. shí yī nián zhōu fèi, dì rù líng zhōu. èr shí sān nián fù zhì. tǔ gòng: bái mài yìn yán yě mǎ kuà gé tuó máo hè zhān. hù èr qiān bā bǎi yī shí sān, kǒu jiǔ qiān liù bǎi sì shí yī. xiàn èr: jiǔ yuán, zhōng xià. yǒng huī sì nián zhì. yǒu líng yáng qú, jiàn zhōng sān nián jùn zhī yǐ gài tián, zhì tún, xún qì zhī. yǒu xián yīng yǒng qīng èr qú, zhēn yuán zhōng, cì shǐ lǐ jǐng lüè kāi, gài tián shù bǎi qǐng. yǒng fēng. zhōng xià. yǒng huī yuán nián zhì. lín dé yuán nián bié zhì fēng ān xiàn, tiān bǎo mò shěng. dōng shòu xiáng chéng, jǐng yún sān nián, shuò fāng jūn zǒng guǎn zhāng rén yuàn zhú sān shòu xiáng chéng. bǎo lì yuán nián, zhèn wǔ jié dù shǐ zhāng wéi qīng yǐ dōng chéng bīn hé, xǐ zhì suī yuǎn fēng nán. zhōng shòu xiáng chéng, yǒu fú yún tuī cí. jiē líng zhōu jìng yǒu guān, yuán hé jiǔ nián zhì yòu yǒu héng sāi jūn, běn kě dūn chéng, tiān bǎo bā zài zhì, shí èr zài fèi. xī èr bǎi lǐ dà tóng chuān yǒu tiān dé jūn, dà tóng chuān zhī xī yǒu tiān ān jūn, jiē tiān bǎo shí èr zài zhì. tiān dé jūn, qián yuán hòu xǐ tún yǒng jì shān, gù dà tóng chéng yě. yuán hé jiǔ nián, zǎi xiàng lǐ jí fǔ zòu xiū fù jiù chéng. běi yǒu ān lè shù. xī shòu xiáng chéng. kāi yuán chū wèi hé suǒ pǐ, shí nián, zǒng guǎn zhāng shuō yú chéng dōng bié zhì xīn chéng. běi sān bǎi lǐ yǒu tí quán.
豐州九原郡,下都督府。貞觀四年以降突厥戶置,不領縣。十一年州廢,地入 靈州。二十三年復置。土貢:白麥、印鹽、野馬胯革、駝毛褐、氈。戶二千八百一 十三,口九千六百四十一。縣二:九原,中下。永徽四年置。有陵陽渠,建中三年 浚之以溉田,置屯,尋棄之。有咸應、永清二渠,貞元中,刺史李景略開,溉田數 百頃。永豐。中下。永徽元年置。麟德元年別置豐安縣,天寶末省。東受降城,景 雲三年,朔方軍總管張仁願築三受降城。寶曆元年,振武節度使張惟清以東城濱河, 徙置綏遠烽南。中受降城,有拂雲推祠。接靈州境有關,元和九年置;又有橫塞軍, 本可敦城,天寶八載置,十二載廢。西二百里大同川有天德軍,大同川之西有天安 軍,皆天寶十二載置。天德軍,乾元後徙屯永濟柵,故大同城也。元和九年,宰相 李吉甫奏修復舊城。北有安樂戍。西受降城。開元初為河所圮,十年,總管張說於 城東別置新城。北三百里有鵜泉。
dān yú dà dū hù fǔ, běn yún zhōng dōu hù fǔ, lóng shuò sān nián zhì, lín dé yuán nián gēng míng. tǔ gòng: hú nǚ bù yě mǎ kuà gé. hù èr qiān yī bǎi wǔ shí wǔ, kǒu liù qiān bā bǎi qī shí qī. xiàn yī: jīn hé. zhōng. tiān bǎo sì nián zhì. běn hòu wèi dào wǔ suǒ dōu. yǒu yún jiā guān, hòu fèi, dà hé sì nián fù zhì.
單于大都護府,本雲中都護府,龍朔三年置,麟德元年更名。土貢:胡女布、 野馬胯革。戶二千一百五十五,口六千八百七十七。縣一:金河。中。天寶四年置。 本後魏道武所都。有雲伽關,後廢,大和四年復置。
ān běi dà dū hù fǔ, běn yàn rán dōu hù fǔ, lóng shuò sān nián yuē hàn hǎi dū du fǔ, zǒng zhāng èr nián gēng míng. kāi yuán èr nián zhì zhōng shòu xiáng chéng, shí nián xǐ zhì fēng shèng èr zhōu zhī jìng, shí èr nián xǐ zhì tiān dé jūn. tǔ gòng: yě mǎ kuà gé. hù èr qiān liù, kǒu qī qiān sì bǎi jiǔ shí bā. xiàn èr: yīn shān, shàng. tiān bǎo yuán nián zhì. tōng jì. shàng.
安北大都護府,本燕然都護府,龍朔三年曰瀚海都督府,總章二年更名。開元 二年治中受降城,十年徙治豐、勝二州之境,十二年徙治天德軍。土貢:野馬胯革。 戶二千六,口七千四百九十八。縣二:陰山,上。天寶元年置。通濟。上。
zhèn běi dà dū hù fǔ. tǔ gòng: yún niú wěi. xiàn èr. dà tóng, shàng. zhǎng níng. shàng.
鎮北大都護府。土貢:篔牛尾。縣二。大同,上。長寧。上。
yòu guān nèi cǎi fǎng shǐ, yǐ jīng guān lǐng.
右關內採訪使,以京官領。