liú xù
○劉昫

liú xù, zhuō zhōu guī yì rén yě. xù wèi rén měi fēng yí, yǔ qí xiōng xuān dì hào, jiē yǐ hǎo xué zhī míng yàn jì zhī jiān. hòu wèi dìng zhōu wáng chù zhí guān chá tuī guān. chù zhí wèi zǐ dōu suǒ qiú, xù xiōng xuān yì wèi yuàn jiā suǒ shā, xù nǎi bì zhī cāng zhōu. táng zhuāng zōng jí wèi, bài xù tài cháng bó shì, yǐ wèi hàn lín xué shì, míng zōng shí, lèi qiān bīng bù shì láng jū zhí. míng zōng sù zhòng xù ér ài qí fēng yùn, qiān duān míng diàn xué shì. zhǎng xìng sān nián, bài zhōng shū shì láng jiān xíng bù shàng shū tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì, xù yì zhōng xìng diàn mén xiè, shì rì dà cí bù zuò, jù rù xiè duān míng diàn. xù zì duān míng diàn xué shì bài xiāng, dāng shí yǐ cǐ wèi róng. fèi dì rù lì, qiān lì bù shàng shū mén xià shì láng, jiān xiū guó shǐ.
劉昫，涿州歸義人也。昫為人美風儀，與其兄暄、弟皞，皆以好學知名燕、薊 之間。後為定州王處直觀察推官。處直為子都所囚，昫兄暄亦為怨家所殺，昫乃避 之滄州。唐莊宗即位，拜昫太常博士，以為翰林學士，明宗時，累遷兵部侍郎居職。 明宗素重昫而愛其風韻，遷端明殿學士。長興三年，拜中書侍郎兼刑部尚書、同中 書門下平章事，昫詣中興殿門謝，是日大祠不坐，句入謝端明殿。昫自端明殿學 士拜相，當時以此為榮。廢帝入立，遷吏部尚書、門下侍郎，監修國史。

chū, fèi dì rù, wèn sān sī shǐ wáng méi: tǎng lǐn zhī shù jǐ hé? méi yán: qí shù bǎi wàn. jí zé yǐ shǎng jūn ér wú shí yī, fèi dì dà nù, bà méi, mìng xù jiān pàn sān sī. xù xìng chá, ér jí sān sī dù bì yóu shén, nǎi jù jì wén bù, hé qí xū shí, cán zū jī fù xī juān chú zhī. wǎng shí lì xìng jī nián zhī fù gài ér bù fā, yīn yǐ bǎ chí zhōu xiàn qiú huì lù, jí xù yī qiè juān chú, mín jiān huān rán yǐ wèi dé, ér sān sī lì jiē jǔ yuàn. xiān shì, féng dào yǔ xù wèi yīn jiā ér tóng wèi xiāng, dào bà, lǐ yú dài zhī. yú sù è dào wèi rén, fán shì yǒu jī shī zhě, bì zhǐ yǐ qiào xù yuē: cǐ gōng qīn jiā wēng suǒ wèi yě! xù xìng shǎo róng shù, ér yú tè gāng jiè, suì xiāng dǐ gòu. xiāng fǔ shǐ lì è cǐ liǎng rén gāng zhí, yīn gòng yáng yán, qí shì wén, fèi dì bìng bà zhī, yǐ xù wèi yòu pú shè. shì shí, sān sī zhū lì tí yìn jù lì yuè huá mén wài, wén xuān má bà xù xiāng, jiē huān hū xiāng hè yuē: zì cǐ wǒ cáo kuài huó yǐ!
初，廢帝入，問三司使王玫：「帑廩之數幾何？」玫言：「其數百萬。」及責 以賞軍而無十一，廢帝大怒，罷玫，命昫兼判三司。昫性察，而嫉三司蠹敝尤甚， 乃句計文簿，核其虛實，殘租積負悉蠲除之。往時吏幸積年之負蓋而不發，因以把 持州縣求賄賂，及昫一切蠲除，民間歡然以為德，而三司吏皆沮怨。先是，馮道與 昫為姻家而同為相，道罷，李愚代之。愚素惡道為人，凡事有稽失者，必指以誚昫 曰：「此公親家翁所為也！」昫性少容恕，而愚特剛介，遂相詆詬。相府史吏惡此 兩人剛直，因共揚言，其事聞，廢帝並罷之，以昫為右僕射。是時，三司諸吏提印 聚立月華門外，聞宣麻罷昫相，皆歡呼相賀曰：「自此我曹快活矣！」

xù zài xiàng wèi, bù xí diǎn gù. chū, míng zōng bēng, tài cháng qīng cuī jū jiǎn yǐ gù shì dāng wèi lǐ yí shǐ, jū jiǎn cí yǐ zǔ huì lí. féng dào gǎi jū jiǎn mì shū jiān, jū jiǎn yàng yàng shī zhí. zhōng shū shè rén lǐ xiáng wèi jū jiǎn gào cí, yǒu wén míng xīn jù zhī yǔ, xù zhé yì yuē yǒu chǐ qiě gé. jū jiǎn sù yuē: míng huì yǒu lìng shì, yǔ hé zuì yě? dāng shí wén zhě jiē chuán yǐ wèi xiào. jí wèi pú shè, rù cháo yù yǔ, yí bān láng xià, yù shǐ tái lì yǐn pú shè lì zhōng chéng yù shǐ xià, xù jié lì yǐ gù shì, zì zǎi xiàng zhì tái shěng jiē bù néng zhī. shì shí, féng dào bà xiāng wèi sī kōng. zì suí táng yǐ lái, sān gōng wú zhí shì, bù tè zhì, jí dào wèi sī kōng, wèn yǒu sī bān cì, yì jiē bù néng zhī, yóu shì bù rù cháo táng, qí tái guān liǎng shěng rù ér hòu rù, zǎi xiàng chū zé suí ér chū. zhì xù wèi pú shè, zì yǐ yóu zǎi xiàng bà, yǔ dào tóng, nǎi suí dào chū rù, yǒu sī bù néng dàn zhèng, ér yì zhě duō qiè xiào zhī.
昫在相位，不習典故。初，明宗崩，太常卿崔居儉以故事當為禮儀使，居儉辭 以祖諱蠡。馮道改居儉秘書監，居儉怏怏失職。中書舍人李詳為居儉誥詞，有「聞 名心懼」之語，昫輒易曰「有恥且格」。居儉訴曰：「名諱有令式，予何罪也？」 當時聞者皆傳以為笑。及為僕射，入朝遇雨，移班廊下，御史台吏引僕射立中丞御 史下，昫詰吏以故事，自宰相至台省皆不能知。是時，馮道罷相為司空。自隋、唐 以來，三公無職事，不特置，及道為司空，問有司班次，亦皆不能知，由是不入朝 堂，俟台官、兩省入而後入，宰相出則隨而出。至昫為僕射，自以由宰相罷，與道 同，乃隨道出入，有司不能彈正，而議者多竊笑之。

jìn gāo zǔ shí, zhāng cóng bīn fǎn, shā huáng zǐ zhòng yì yú luò yáng, nǎi yǐ xù wèi dōng dōu liú shǒu, pàn yán tiě. kāi yùn zhōng, bài sī kōng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì, fù pàn sān sī. qì dān fàn jīng shī, xù yǐ mù jí bà wèi tài bǎo, shì suì zú, nián liù shí.
晉高祖時，張從賓反，殺皇子重乂於洛陽，乃以昫為東都留守，判鹽鐵。開運 中，拜司空、同中書門下平章事，復判三司。契丹犯京師，昫以目疾罷為太保，是 歲卒，年六十。

lú wén jì
○盧文紀

lú wén jì, zì zi chí, qí zǔ jiǎn qiú, wèi táng tài yuán jié dù shǐ, fù sì yè, guān zhì yòu bǔ què. wén jì jǔ jìn shì, shì liáng wèi xíng bù shì láng jí xián diàn xué shì. táng míng zōng shí, wèi yù shǐ zhōng chéng. chū shàng shì, bǎi guān tái cān, lì bái zhū dào jìn zòu guān hè, wén jì wèn: dāng rú hé? lì duì yuē: cháo tíng zài zhǎng ān shí, jìn zòu guān jiàn dà fū zhōng chéng rú xū shǐ. zì táng shuāi, tiān zǐ wēi ruò, zhū hóu qiáng shèng, gòng fèng bù zhì, cháo tíng gū xī fāng zhèn, jiǎ jiè dǐ lì, dài fū zhōng chéng shàng shì, jìn zòu guān zhì kè cì tōng míng, láo yǐ chá jiǔ ér bù xiāng jiàn, xiāng chuán yǐ wèi gù shì. wén jì yuē: wú suī dé báo, gǎn huī jiù zhì? yīn qiǎn lì yù zhī. jìn zòu guān fèn bì xuān rán yù qù, bù dé yǐ rù jiàn, wén jì jù chuáng duān hù, tái lì tōng míng zàn bài, jì chū, huì nù bù zì shèng, sù yú shū mì shǐ ān zhòng huì. zhòng huì yuē: wú bù zhī gù shì, kě shàng sù yú cháo. jí xiāng shuài yì gé mén qiú jiàn yǐ zhuàng sù. míng zōng wèn zǎi xiàng zhào fèng: jìn zòu lì bǐ wài hé guān? fèng yuē: zhōu xiàn fā dì zhī hòu zhī liú yě. míng zōng nù yuē: nǎi lì zú ěr, ān dé màn wú fǎ guān! jiē zhàng ér qiǎn zhī. wén jì yòu qǐng xī fù zhōng wài guān xiào kǎo fǎ, jiāng xiāng tiān zǐ zì shū zhī, zhào suī shī xíng, ér guān zú bù kǎo. suì yú, qiān gōng bù shàng shū.
盧文紀，字子持，其祖簡求，為唐太原節度使，父嗣業，官至右補闕。文紀舉 進士，事梁為刑部侍郎、集賢殿學士。唐明宗時，為御史中丞。初上事，百官台參， 吏白諸道進奏官賀，文紀問：「當如何？」吏對曰：「朝廷在長安時，進奏官見大 夫、中丞如胥史。自唐衰，天子微弱，諸侯強盛，貢奉不至，朝廷姑息方鎮，假借 邸吏，大夫、中丞上事，進奏官至客次通名，勞以茶酒而不相見，相傳以為故事。」 文紀曰：「吾雖德薄，敢隳舊制？」因遣吏諭之。進奏官奮臂喧然欲去，不得已入 見，文紀據床端笏，台吏通名贊拜，既出，恚怒不自勝，訴於樞密使安重誨。重誨 曰：「吾不知故事，可上訴於朝。」即相率詣閣門求見以壯訴。明宗問宰相趙鳳： 「進奏吏比外何官？」鳳曰：「州縣發遞知後之流也。」明宗怒曰：「乃吏卒爾， 安得慢吾法官！」皆杖而遣之。文紀又請悉復中外官校考法，將相天子自書之，詔 雖施行，而官卒不考。歲餘，遷工部尚書。

wén jì sù yǔ zǎi xiàng cuī xié yǒu xì, xié chú gōng bù láng zhōng yú yè, wén jì yǐ yè yǔ qí fù míng tóng yīn, dà nù, yè fù shěng cān shàng, wén jì bù jiàn zhī, yīn qǐng lián jiǎ. yǐ ér yè fèng shǐ wèi xíng, wén jì jí chū shì shì, yè yīn zuì fèn zì jīng sǐ, wén jì zuò biǎn shí zhōu sī mǎ. jiǔ zhī, wèi mì shū jiān tài cháng qīng. fèng shǐ yú shǔ, guò fèng xiáng. shí fèi dì wèi fèng xiáng jié dù shǐ, wén jì wèi rén xíng mào kuí wěi yǔ yīn láng rán, fèi dì qí zhī. hòu fèi dì rù lì, yù zé zǎi xiāng, wèn yú zuǒ yòu, zuǒ yòu jiē yán: wén jì jí yáo yǐ yǒu rén wàng. fèi dì yīn xī shū qīng wàng guān xìng míng nèi liú lí píng zhōng, yè fén xiāng zhù tiān, yǐ zhù xié zhī, shǒu dé wén jì, xīn rán xiāng zhī, nǎi bài zhōng shū shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì.
文紀素與宰相崔協有隙，協除工部郎中於鄴，文紀以鄴與其父名同音，大怒， 鄴赴省參上，文紀不見之，因請連假。已而鄴奉使未行，文紀即出視事，鄴因醉忿 自經死，文紀坐貶石州司馬。久之，為秘書監、太常卿。奉使於蜀，過鳳翔。時廢 帝為鳳翔節度使，文紀為人形貌魁偉、語音琅然，廢帝奇之。後廢帝入立，欲擇宰 相，問於左右，左右皆言：「文紀及姚顗有人望。」廢帝因悉書清望官姓名內琉璃 瓶中，夜焚香祝天，以箸挾之，首得文紀，欣然相之，乃拜中書侍郎、同中書門下 平章事。

shì shí, tiān xià duō shì, fèi dì shù yǐ zé wén jì. wén jì yīn qǐng bà wǔ rì qǐ jū, fù táng gù shì, kāi yán yīng, jì dé cóng róng zòu yì tiān xià shì. fèi dì yǐ wèi wǔ rì qǐ jū, míng zōng suǒ yǐ jiàn qún chén yě, bù kě bà, ér biàn diàn lùn shì, kě yǐ cóng róng, hé bì yán yīng. yīn zhào zǎi xiàng yǒu shì, bù yǐ shí yì gé mén qǐng duì. jìn gāo zǔ qǐ tài yuán, fèi dì běi zhēng, guò bài huī líng, xiū zhàng shě, gù wén jì yuē: wú zì fèng xiáng shí qīng, bù yǐ cháng rén wèi dài, zì qīng wèi xiāng, xún yú yú yì, jiē yún kě zhì tài píng, jīn rì shǐ wú zhì cǐ, qīng yí rú hé? wén jì huáng kǒng xiè zuì. fèi dì zhì hé yáng, wén jì quàn dì è qiáo zì shǒu, bù tīng. jìn gāo zǔ rù lì, bà wèi lì bù shàng shū, lèi qiān tài zǐ tài shī, zhì shì. zhōu tài zǔ rù lì, jí bài sī kōng yú jiā. zú, nián qī shí liù, zèng sī tú.
是時，天下多事，廢帝數以責文紀。文紀因請罷五日起居，復唐故事，開延英， 冀得從容奏議天下事。廢帝以謂五日起居，明宗所以見群臣也，不可罷，而便殿論 事，可以從容，何必延英。因詔宰相有事，不以時詣閣門請對。晉高祖起太原，廢 帝北征，過拜徽陵，休仗舍，顧文紀曰：「吾自鳳翔識卿，不以常人為待，自卿為 相，詢於輿議，皆雲可致太平，今日使吾至此，卿宜如何？」文紀皇恐謝罪。廢帝 至河陽，文紀勸帝扼橋自守，不聽。晉高祖入立，罷為吏部尚書，累遷太子太師， 致仕。周太祖入立，即拜司空於家。卒，年七十六，贈司徒。

mǎ yìn sūn
○馬胤孫

mǎ yìn sūn, zì qìng xiān, dì zhōu shāng hé rén yě. wèi rén nuò àn, shǎo hǎo xué, xué hán yù wèi wén zhāng. jǔ jìn shì, wèi táng lù wáng cóng kē hé zhōng guān chá zhī shǐ. cóng kē wèi yáng yàn wēn suǒ zhú, bà jū yú jīng shī lǐ dì, yìn sūn cóng ér bù qù. cóng kē wèi jīng zhào yǐn, xǐ zhèn fèng xiáng, yìn sūn cháng cóng zhī, yǐ wèi guān chá pàn guān. lù wáng jiāng jǔ bīng fǎn, yǔ jiāng lì hán zhāo yìn děng móu yì yǐ dìng, zhào yìn sūn gào zhī yuē: shòu mìng yí zhèn, lù chū jīng shī, hé xiàng wèi biàn? yìn sūn yuē: jūn mìng zhào, bù qí jià. jīn dài wáng wèi guó zōng shǔ, ér xiān dì xīn qì tiān xià, lín sàng fù zhèn, chén zǐ zhī zhōng yě. zuǒ yòu jiē xiào qí yú, rán cóng kē xīn dú zhòng zhī. fèi dì rù lì, yǐ wèi hù bù láng zhōng hàn lín xué shì. jiǔ zhī, bài zhōng shū shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì.
馬胤孫，字慶先，棣州商河人也。為人懦暗，少好學，學韓愈為文章。舉進士， 為唐潞王從珂河中觀察支使。從珂為楊彥溫所逐，罷居於京師里第，胤孫從而不去。 從珂為京兆尹，徙鎮鳳翔，胤孫常從之，以為觀察判官。潞王將舉兵反，與將吏韓 昭胤等謀議已定，召胤孫告之曰：「受命移鎮，路出京師，何向為便？」胤孫曰： 「君命召，不俟駕。今大王為國宗屬，而先帝新棄天下，臨喪赴鎮，臣子之忠也。」 左右皆笑其愚，然從珂心獨重之。廢帝入立，以為戶部郎中、翰林學士。久之，拜 中書侍郎、同中書門下平章事。

yìn sūn bù tōng shì wù, gù shì duō yōng sè. shì shí, féng dào bà kuāng guó jūn jié dù shǐ, bài sī kōng. sī kōng zì táng yǐ lái wú tè bài zhě, yǒu sī bù zhī gù shì, cháo tíng yì zhě fēn rán, huò yuē sī kōng sān gōng, zǎi xiàng zhí yě, dāng cān yǔ dà zhèng, ér zǎi xiàng lú wén jì dú yǐ wèi sī kōng zhī zhí, jì sì sǎo chú ér yǐ. yìn sūn jiē bù néng jué. shí liú xù yì bà xiāng wèi pú shè, yòu sàn qí cháng shì kǒng zhāo xù jiàn yán: cháng shì bān dāng zài pú shè qián. yìn sūn zé yù shǐ tái jiǎn lì, tái yán: gù shì wú suǒ jiàn, jù jīn nán běi bān wèi, cháng shì zài qián. yìn sūn jí pàn tái zhuàng shī xíng, liú xù dà nù. cuī jū jiǎn yáng yán yú cháo yuē: kǒng zhāo xù jiě yǔ, shì cháo tíng wú jiě yǔ rén yě! qiě pú shè shī zhǎng bǎi liáo, zhōng chéng dài fū jiù bān xiū jìng, ér cháng shì zài nán gōng liù qīng zhī xià, kuàng pú shè hū? zhāo xù chī ér, qǐ shí shì tǐ? cháo shì wén jū jiǎn yán, liú yì shào xī. yìn sūn lín shì duō bù néng jué, dāng shí hào wèi sān bù kāi, wèi qí bù kāi kǒu yǐ lùn yì, bù kāi yìn yǐ xíng shì, bù kāi mén yǐ yán shì dài fū yě. jìn bīng qǐ tài yuán, fèi dì zhì hé yáng, shì shí shì yǐ wēi pò, yìn sūn zì luò lái cháo xíng zài, rén jiē jì qí yǒu suǒ jiàn yán, yìn sūn xiàn líng sān bǎi pǐ ér yǐ. jìn gāo zǔ rù lì, bà guī tián lǐ.
胤孫不通世務，故事多壅塞。是時，馮道罷匡國軍節度使，拜司空。司空自唐 已來無特拜者，有司不知故事，朝廷議者紛然，或曰司空三公，宰相職也，當參與 大政，而宰相盧文紀獨以謂司空之職，祭祀掃除而已。胤孫皆不能決。時劉昫亦罷 相為僕射，右散騎常侍孔昭序建言：「常侍班當在僕射前。」胤孫責御史台檢例， 台言：「故事無所見，據今南北班位，常侍在前。」胤孫即判台狀施行，劉昫大怒。 崔居儉揚言於朝曰：「孔昭序解語，是朝廷無解語人也！且僕射師長百寮，中丞、 大夫就班修敬，而常侍在南宮六卿之下，況僕射乎？昭序痴兒，豈識事體？」朝士 聞居儉言，流議稍息。胤孫臨事多不能決，當時號為「三不開」，謂其不開口以論 議，不開印以行事，不開門以延士大夫也。晉兵起太原，廢帝至河陽，是時勢已危 迫，胤孫自洛來朝行在，人皆冀其有所建言，胤孫獻綾三百匹而已。晉高祖入立， 罷歸田裡。

yìn sūn jì xué hán yù wèi wén, gù duō chì fú tú shì zhī shuō, jí bà guī, nǎi fǎn xué fú, zhuàn fǎ xǐ jí fú guó jì xíng yú shì. shí rén qiào zhī yuē: nìng qīng tài bù chè, nǎi lái nìng fú. qīng tài, fèi dì nián hào yě. rén yǒu xì yìn sūn yuē: gōng sù mù hán yù wèi rén, ér cháng sòng fù yì zhī lùn, jīn fǎn nìng fú, shì fú nìng gōng xié, gōng nìng fú xié? yìn sūn dá yuē: qǐ zhī fēi fú nìng wǒ yě? shí rén chuán yǐ wèi xiào. hòu yǐ tài zǐ bīn kè fēn sī jū yú luò yáng, zhōu guǎng shùn zhōng zú. yìn sūn zú hòu, qí jiā bì yǒu wèi yìn sūn yǔ zhě. chū, cuī xié wèi míng zōng xiāng, zài wèi wú suǒ fā míng, jì sǐ, ér yǒu jiàng yǔ qí jiā, yìn sūn yòu rán. shí rén cháo zhī yuē: shēng bù néng yán, sǐ ér hòu yǔ yún.
胤孫既學韓愈為文，故多斥浮屠氏之說，及罷歸，乃反學佛，撰《法喜集》、 《佛國記》行於世。時人誚之曰：「佞清泰不徹，乃來佞佛。」清泰，廢帝年號也。 人有戲胤孫曰：「公素慕韓愈為人，而常誦傅奕之論，今反佞佛，是佛佞公邪，公 佞佛邪？」胤孫答曰：「豈知非佛佞我也？」時人傳以為笑。後以太子賓客分司居 於洛陽，周廣順中卒。胤孫卒後，其家婢有為胤孫語者。初，崔協為明宗相，在位 無所發明，既死，而有降語其家，胤孫又然。時人嘲之曰：「生不能言，死而後語」 雲。

yáo yǐ
○姚顗

yáo yǐ, zì bǎi zhēn, jīng zhào zhǎng ān rén yě. shǎo chǔn, bù xiū róng zhǐ, shí rén mò zhī zhī, zhōng tiáo shān chù shì sī kōng tú yī jiàn yǐ wèi qí, yǐ qí nǚ qī zhī. jǔ jìn shì, shì liáng wèi hàn lín xué shì zhōng shū shè rén. táng zhuāng zōng miè liáng, biǎn fù zhōu sī mǎ, yǐ ér yǐ wèi zuǒ sàn qí cháng shì jiān lì bù shì láng shàng shū zuǒ chéng. fèi dì yù zé zǎi xiàng, xuǎn dāng shí qīng wàng guān zhī míng yú shì zhě, dé lú wén jì jí yǐ, nǎi bài yǐ zhōng shū shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. yǐ wèi rén rén shù, bù zhī qián mò zhū liǎng zhī shù, yù jiā wú fǎ, zài xiàng wèi chuò chuò wú suǒ wèi. táng zhì lì bù fèn wèi sān quán, shàng shū yī rén yuē shàng shū quán, shì láng èr rén yuē zhōng quán dōng quán. měi suì jí yǐ mèng dōng sān xún, ér xuǎn jǐn jì chūn zhī yuè. tiān chéng zhōng, féng dào wèi xiāng, jiàn yán: tiān xià wèi yī, xuǎn rén suì cái shù bǎi, ér lì bù sān quán fēn zhù, suī yuē gù shì, qí shí tú fán ér wú yì. shǐ zhào sān quán hé wèi yī, ér shàng shū shì láng gòng xíng xuǎn shì. zhì yǐ yǔ lú wén jì wèi xiāng, fù zòu fēn quán wèi sān. ér xún zī zhǎng dìng jiù gé, suì jiǔ duō chuǎn, yīn zēng sǔn zhī. xuǎn rén duō bù biàn zhī, wǎng wǎng yāo zhē zǎi xiàng, xuān sù bù xùn, yǐ děng wú rú zhī hé, fèi dì wèi xià zhào shū jìn zhǐ. jìn gāo zǔ lì, bà yǐ wèi hù bù shàng shū. zú, nián qī shí wǔ, zú zhī rì, jiā wú yú zī, shī bù néng liǎn, guān wèi fèng zèng nǎi néng liǎn, wén zhě āi lián zhī.
姚顗，字百真，京兆長安人也。少蠢，不修容止，時人莫之知，中條山處士司 空圖一見以為奇，以其女妻之。舉進士，事梁為翰林學士、中書舍人。唐莊宗滅梁， 貶復州司馬，已而以為左散騎常侍兼吏部侍郎、尚書左丞。廢帝欲擇宰相，選當時 清望官知名於世者，得盧文紀及顗，乃拜顗中書侍郎、同中書門下平章事。顗為人 仁恕，不知錢陌銖兩之數，御家無法，在相位齪齪無所為。唐制吏部分為三銓，尚 書一人曰尚書銓，侍郎二人曰中銓、東銓。每歲集以孟冬三旬，而選盡季春之月。 天成中，馮道為相，建言：「天下未一，選人歲才數百，而吏部三銓分注，雖曰故 事，其實徒繁而無益。」始詔三銓合為一，而尚書、侍郎共行選事。至顗與盧文紀 為相，復奏分銓為三。而循資、長定舊格，歲久多舛，因增損之。選人多不便之， 往往邀遮宰相，喧訴不遜，顗等無如之何，廢帝為下詔書禁止。晉高祖立，罷顗為 戶部尚書。卒，年七十五，卒之日，家無餘貲，屍不能斂，官為賵贈乃能斂，聞者 哀憐之。

liú yuè
○劉岳

liú yuè, zì zhāo fǔ, luò yáng rén yě. táng mín bù shàng shū zhèng huì zhī bā dài sūn, chóng guī chóng wàng qí zhū fù yě. yuè míng jiā zǐ, hǎo xué, mǐn yú wén cí, shàn tán lùn. jǔ jìn shì, shì liáng wèi zuǒ shí yí shì yù shǐ. mò dì shí, wèi hàn lín xué shì, lèi guān zhì bīng bù shì láng. liáng wáng, biǎn jūn zhōu sī mǎ, fù yòng wèi tài zǐ zhān shì. táng míng zōng shí, wèi lì bù shì láng. gù shì, lì bù wén wǔ guān gào shēn, jiē shū zhū jiāo zhǐ zhóu qián rán hòu gěi, qí pǐn gāo zhě zé cì zhī, pín zhě bù néng shū qián, wǎng wǎng dàn dé chì dié ér wú gào shēn. wǔ dài zhī luàn, yīn yǐ wèi cháng, guān bēi zhě wú fù gěi gào shēn, zhōng shū dàn lù qí zhì cí, biān wèi chì jiǎ. yuè jiàn yán, yǐ wèi zhì cí huò rèn qí cái néng, huò bāo qí gōng xíng, huò shēn yǐ xùn jiè, ér shòu guān zhě jì bù gěi gào shēn, jiē bù zhī shòu mìng zhī suǒ yǐ rán, fēi wáng yán suǒ yǐ gào zhào yě. qǐng yī qiè cì zhī. yóu shì bǎi guān jiē cì gào shēn, zì yuè shǐ yě.
劉岳，字昭輔，洛陽人也。唐民部尚書政會之八代孫，崇龜、崇望其諸父也。 岳名家子，好學，敏於文辭，善談論。舉進士，事梁為左拾遺、侍御史。末帝時， 為翰林學士，累官至兵部侍郎。梁亡，貶均州司馬，復用為太子詹事。唐明宗時， 為吏部侍郎。故事，吏部文武官告身，皆輸硃膠紙軸錢然後給，其品高者則賜之， 貧者不能輸錢，往往但得敕牒而無告身。五代之亂，因以為常，官卑者無復給告身， 中書但錄其制辭，編為敕甲。岳建言，以謂「制辭或任其材能，或褒其功行，或申 以訓誡，而受官者既不給告身，皆不知受命之所以然，非王言所以告詔也。請一切 賜之。」由是百官皆賜告身，自岳始也。

zǎi xiàng féng dào shì běn tián jiā, zhuàng mào zhì yě, cháo shì duō xiào qí lòu. dào dàn rù cháo, bīng bù shì láng rèn zàn yǔ yuè zài qí hòu, dào héng shù fǎn gù, zàn wèn yuè: dào fǎn gù hé wèi? yuè yuē: yí xià tù yuán cè ěr. tù yuán cè zhě, xiāng xiào lǐ rú jiào tián fū mù zi zhī suǒ sòng yě, gù yuè jǔ yǐ qiào dào. dào wén zhī dà nù, xǐ yuè mì shū jiān. qí hòu lǐ yú wèi xiāng, qiān yuè tài cháng qīng.
宰相馮道世本田家，狀貌質野，朝士多笑其陋。道旦入朝，兵部侍郎任贊與岳 在其後，道行數反顧，贊問岳：「道反顧何為？」岳曰：「遺下《兔園冊》爾。」 《兔園冊》者，鄉校俚儒教田夫牧子之所誦也，故岳舉以誚道。道聞之大怒，徙岳 秘書監。其後李愚為相，遷岳太常卿。

chū, zhèng yú qìng cháng cǎi táng shì shù jí xiōng shū shū zhī shì, zá yǐ dāng shí jiā rén zhī lǐ, wèi shū yí liǎng juǎn. míng zōng jiàn qí qǐ fù míng hūn zhī zhì, tàn yuē: rú zhě suǒ yǐ lóng xiào tì ér dūn fēng sú, qiě wú jīn gé zhī shì, qǐ fù kě hū? hūn, jí lǐ yě, yòng yú sǐ zhě kě hū? nǎi zhào yuè xuǎn wén xué tōng zhī gǔ jīn zhī shì, gòng shān dìng zhī. yuè yǔ tài cháng bó shì duàn yóng tián mǐn děng zēng sǔn qí shū, ér qí shì chū bǐ lǐ, jiē dāng shí jiā rén nǚ zǐ chuán xí suǒ jiàn, wǎng wǎng zhuǎn shī qí běn, rán yóu shí yǒu lǐ zhī yí zhì. qí hòu wáng shī, yù bù kě jiū qí běn mò, qí hūn lǐ qīn yíng, yǒu nǚ zuò xù ān hé jì zhī shuō, yóu wèi bù jīng. gōng qīng zhī jiā, pō zūn yòng zhī. zhì qí jiǔ yě, yòu yì é miù kě xiào, qí lèi shén duō. yuè zú yú guān, nián wǔ shí liù, zèng lì bù shàng shū. zi wēn sǒu.
初，鄭餘慶嘗采唐士庶吉凶書疏之式，雜以當時家人之禮，為《書儀》兩卷。 明宗見其起復、冥昏之制，嘆曰：』儒者所以隆孝悌而敦風俗，且無金革之事，起 復可乎？婚，吉禮也，用於死者可乎？」乃詔岳選文學通知古今之士，共刪定之。 岳與太常博士段顒、田敏等增損其書，而其事出鄙俚，皆當時家人女子傳習所見， 往往轉失其本，然猶時有《禮》之遺制。其後亡失，愈不可究其本末，其婚禮親迎， 有女坐婿鞍合髻之說，尤為不經。公卿之家，頗遵用之。至其久也，又益訛謬可笑， 其類甚多。岳卒於官，年五十六，贈吏部尚書。子溫叟。

wū hū, shén yǐ, rén zhī hǎo wèi lǐ yě! zài shàng zhě bù yǐ lǐ shì zhī, shǐ rén bù jiàn qí běn, ér chuán qí xí sú zhī shī zhě, shàng quán quán ér xíng zhī. wǔ dài gān gē zhī luàn, bù xiá yú lǐ jiǔ yǐ! míng zōng wǔ jūn, chū yú yí dí, ér bù tōng wén zì, nǎi néng yǒu yì shǐ mín zhī lǐ. ér yuè děng jiē dāng shí rú zhě, zú wú suǒ fā míng, dàn yīn qí shū zēng sǔn ér yǐ. rán qí hòu shì shì shù jí xiōng, jiē qǔ yuè shū yǐ wèi fǎ, ér shí yòu zhuǎn shī qí sān sì yě, kě shèng tàn zāi!
嗚呼，甚矣，人之好為禮也！在上者不以禮示之，使人不見其本，而傳其習俗 之失者，尚拳拳而行之。五代干戈之亂，不暇於禮久矣！明宗武君，出於夷狄，而 不通文字，乃能有意使民知禮。而岳等皆當時儒者，卒無所發明，但因其書增損而 已。然其後世士庶吉凶，皆取岳書以為法，而十又轉失其三四也，可勝嘆哉！

mǎ gǎo
○馬縞

mǎ gǎo, bù zhī qí shì jiā, shǎo jǔ míng jīng, yòu jǔ hóng cí. shì liáng wèi tài cháng shǎo qīng, yǐ zhī lǐ jiàn chēng yú shì. táng zhuāng zōng shí, lèi qiān zhōng shū shè rén xíng bù shì láng quán pàn tài cháng qīng. míng zōng rù lì, jì táng tài zǔ zhuāng zōng ér bù lì qīn miào. gǎo yán: hàn zhū hóu wáng rù jì tǒng zhě, bì bié lì qīn miào, guāng wǔ huáng dì lì sì miào yú nán yáng, qǐng rú hàn gù shì, lì miào yǐ shēn xiào xiǎng. míng zōng xià qí yì, lǐ bù shàng shū xiāo qǐng děng qǐng rú gǎo yì. zǎi xiàng zhèng jué děng yì yǐn hàn huán líng wèi bǐ, yǐ wèi líng dì zūn qí zǔ jiě dú tíng hòu shū wèi xiào yuán huáng, fù cháng wèi xiào rén huáng, qǐng xià yǒu sī dìng shì sì dài zǔ kǎo wèi huáng, zhì yuán líng rú hàn gù shì. shì xià tài cháng, bó shì wáng pī yì hàn huán dì zūn zǔ wèi xiào mù huáng dì, fù wèi xiào chóng huáng dì. gǎo yǐ wèi xiào mù xiào chóng yǒu huáng ér wú dì, wéi wú sūn hào zūn qí fù hé wèi wén huáng dì, bù kě yǐ wèi fǎ. yòu pú shè lǐ qí děng yì yǔ gǎo tóng. míng zōng zhào yuē: wǔ dì bù xiāng xí lǐ, sān wáng bù xiāng yán lè, wéi huáng yǔ dì, yì shì shū chēng. yuán zì yíng qín, yǐ jiān jué hào, zhèn jū jiǔ wǔ zhī wèi, wèi yì zhào zhī zūn, nài hé zǒng èr míng yú miǎo gōng, xī yī zì yú xiān shì. nǎi mìng zǎi chén jí bǎi guān yú zhōng shū, gè chén suǒ jiàn. lǐ qí děng qǐng zūn zǔ mí wèi huáng dì, céng gāo wèi huáng. zǎi xiàng zhèng jué hé qún yì zòu yuē: lǐ fēi tiān jiàng ér běn rén qíng, kě zhǐ kě xíng, yǒu sǔn yǒu yì. jīn yì zhě yǐn gǔ, yǐ hàn wèi jù, hàn zhī suǒ zhì, fū fù hé yī? kāi yuán shí, zūn gāo yáo wèi dé míng huáng dì, liáng wǔ zhāo wáng wèi xìng shèng huáng dì, jiē lì miào jīng shī, cǐ táng jiā gù shì yě. chén qǐng sì dài zǔ kǎo jiē jiā dì rú zhào zhǐ, ér lì miào jīng shī. zhào kě qí jiā dì, ér lì miào yīng zhōu.
馬縞，不知其世家，少舉明經，又舉宏詞。事梁為太常少卿，以知禮見稱於世。 唐莊宗時，累遷中書舍人、刑部侍郎、權判太常卿。明宗入立，繼唐太祖、莊宗而 不立親廟。縞言：「漢諸侯王入繼統者，必別立親廟，光武皇帝立四廟於南陽，請 如漢故事，立廟以申孝享。」明宗下其議，禮部尚書蕭頃等請如縞議。宰相鄭珏等 議引漢桓、靈為比，以謂靈帝尊其祖解瀆亭侯淑為孝元皇，父萇為孝仁皇，請下有 司定諡四代祖考為皇，置園陵如漢故事。事下太常，博士王丕議漢桓帝尊祖為孝穆 皇帝，父為孝崇皇帝。縞以謂孝穆、孝崇有皇而無帝，惟吳孫皓尊其父和為文皇帝， 不可以為法。右僕射李琪等議與縞同。明宗詔曰：「五帝不相襲禮，三王不相沿樂， 惟皇與帝，異世殊稱。爰自嬴秦，已兼厥號，朕居九五之位，為億兆之尊，奈何總 二名於眇躬，惜一字於先世。」乃命宰臣集百官於中書，各陳所見。李琪等請尊祖 禰為皇帝，曾高為皇。宰相鄭珏合群議奏曰：「禮非天降而本人情，可止可行，有 損有益。今議者引古，以漢為據，漢之所制，夫復何依？開元時，尊皋陶為德明皇 帝，涼武昭王為興聖皇帝，皆立廟京師，此唐家故事也。臣請四代祖考皆加帝如詔 旨，而立廟京師。」詔可其加帝，而立廟應州。

liú yuè xiū shū yí, qí suǒ zēng sǔn, jiē jué yú gǎo. gǎo yòu yán: cuī má sàng jì, suǒ yǐ bié qīn shū, biàn xián yí. lǐ, shū sǎo wú fú, tuī ér yuǎn zhī yě. táng tài zōng shí, yǒu sī yì wèi xiōng zhī qī fú xiǎo gōng wǔ yuè, jīn yǒu sī gěi jiǎ wèi dà gōng jiǔ yuè, fēi shì. fèi dì xià qí yì, tài cháng bó shì duàn yóng yì sǎo fú gěi jiǎ yǐ dà gōng zhě, lìng wén yě, lìng yǔ lǐ yì zhě fēi yī, ér sàng fú zhī bù tóng zhě wǔ. lǐ, yí jiù jiē fú xiǎo gōng, lìng jiē dà gōng. qī fù mǔ xù wài shēng jiē fú sī, lìng jiē xiǎo gōng. lǐ lìng zhī bù kě tóng rú cǐ. yòu zàn shàn dài fū zhào xián yòu yì yuē: sàng, yǔ qí yì yě, níng qī. yí lǐ wǔ fú, huò yǐ míng jiā, huò yīn zūn zhì, tuī ēn yǐn yì, gè yǒu suǒ dāng. jù lǐ wèi xiōng zhī zǐ qī fú dà gōng, jīn wèi xiōng zhī zǐ mǔ fú xiǎo gōng, shì qīng zhòng shī qí lún yě. yǐ míng zé xiōng zi zhī qī shū, yīn zūn zé sǎo fēi bēi, sǎo fú dà gōng, qí lái yǐ jiǔ. lìng, guó zhī diǎn, bù kě miè yě. sī fēng láng zhōng cáo chēn, qǐng xià qí yì, bìng yǐ lǐ lìng zhī wéi zhě dìng yì. zhào shàng shū shěng jí bǎi guān yì. zuǒ pū shè liú xù děng yì yuē: lìng yú sàng fú wú zhèng wén, ér sǎo fú gěi dà gōng jiǎ, nǎi jiǎ níng fù lìng, ér chì wú nián yuè, qǐng fán sàng fú jiē yǐ kāi yuán lǐ wèi dìng, xià tài cháng jù wǔ fú zhì dù, fù yú lìng. lìng yǒu wǔ fú, zì gǎo shǐ yě.
劉岳修《書儀》，其所增損，皆決於縞。縞又言：「縗麻喪紀，所以別親疏， 辨嫌疑。《禮》，叔嫂無服，推而遠之也。唐太宗時，有司議為兄之妻服小功五月， 今有司給假為大功九月，非是。」廢帝下其議，太常博士段顒議「嫂服給假以大功 者，令文也，令與禮異者非一，而喪服之不同者五。《禮》，姨舅皆服小功，令皆 大功。妻父母婿外甥皆服緦，令皆小功。禮、令之不可同如此。」右贊善大夫趙咸 又議曰：「喪，與其易也，寧戚。《儀禮》五服，或以名加，或因尊制，推恩引義， 各有所當。據《禮》為兄之子妻服大功，今為兄之子母服小功，是輕重失其倫也。 以名則兄子之妻疏，因尊則嫂非卑，嫂服大功，其來已久。令，國之典，不可滅也。」 司封郎中曹琛，請下其議，並以《禮》、令之違者定議。詔尚書省集百官議。左仆 射劉昫等議曰：「令於喪服無正文，而嫂服給大功假，乃假寧附令，而敕無年月， 請凡喪服皆以《開元禮》為定，下太常具五服制度，附於令。」令有五服，自縞始 也。

gǎo míng zōng shí cháng zuò fù yù bù dāng, biǎn suī zhōu sī mǎ. fù wèi tài zǐ bīn kè, qiān hù bù bīng bù shì láng. lú wén jì zuò xiāng, yǐ qí yū rú bǐ zhī, gǎi guó zi jì jiǔ. zú, nián bā shí, zèng bīng bù shàng shū.
縞明宗時嘗坐覆獄不當，貶綏州司馬。復為太子賓客，遷戶部、兵部侍郎。盧 文紀作相，以其迂儒鄙之，改國子祭酒。卒，年八十，贈兵部尚書。

cuī jū jiǎn
○崔居儉

cuī jū jiǎn, qīng hé rén yě. zǔ lí fù ráo jiē wèi táng míng chén. jū jiǎn měi wén cí, fēng gǔ qīng xiù, shǎo jǔ jìn shì. liáng zhēn míng zhōng, wèi zhōng shū shè rén hàn lín xué shì yù shǐ zhōng chéng. táng zhuāng zōng shí, wèi xíng bù shì láng tài cháng qīng. cuī shì zì hòu wèi suí táng yǔ lú zhèng jiē wèi jiǎ zú, jí xiōng zhī shì, gè zhe jiā lǐ. zhì qí hòu shì zǐ sūn, zhuān yǐ mén wàng zì gāo, wèi shì suǒ jí. míng zōng bēng, jū jiǎn yǐ gù shì wèi lǐ yí shǐ, jū jiǎn yǐ zǔ huì lí, cí bù shòu, zǎi xiàng féng dào jí xǐ jū jiǎn wèi mì shū jiān. jū jiǎn lì bīng lì bù shì láng shàng shū zuǒ chéng hù bù shàng shū. jìn tiān fú sì nián zú, nián qī shí, zèng yòu pú shè. jū jiǎn zhuō yú wèi shēng, jū xiǎn guān, yī cháng fá, sǐ zhī rì pín bù néng zàng, wén zhě āi zhī.
崔居儉，清河人也。祖蠡、父蕘皆為唐名臣。居儉美文辭，風骨清秀，少舉進 士。梁貞明中，為中書舍人、翰林學士、御史中丞。唐莊宗時，為刑部侍郎、太常 卿。崔氏自後魏、隋、唐與盧、鄭皆為甲族，吉凶之事，各著家禮。至其後世子孫， 專以門望自高，為世所嫉。明宗崩，居儉以故事為禮儀使，居儉以祖諱蠡，辭不受， 宰相馮道即徙居儉為秘書監。居儉歷兵、吏部侍郎、尚書左丞、戶部尚書。晉天福 四年卒，年七十，贈右僕射。居儉拙於為生，居顯官，衣常乏，死之日貧不能葬， 聞者哀之。

cuī zhuó
○崔梲

cuī zhuó, zì zi wén, shēn zhōu ān píng rén yě. fù zhuō, táng mò wèi xíng bù láng zhōng. zhuó shǎo hǎo xué, pō shè jīng shǐ, gōng yú wén cí. zāo shì luàn, yù jū yú huá tái, bù yóu lǐ xiàng zhě shí yú nián, rén hǎn shí qí miàn. liáng zhēn míng sān nián, jǔ jìn shì jiǎ kē, kāi fēng yǐn wáng zàn pì zhǎng zòu jì. zhuó xìng zhì xiào, qí fù zhuō bìng, bù kěn fú yào, yuē: sǐ shēng yǒu mìng, hé yòng yào wèi? zhuó lǚ jìn yī yào, bù nà. měi bīn kè wèn jí zhě, zhuó zhé yíng bài mén wài, qì tì ér gào zhī, zhuō zhōng bù fú yào ér zú. zhuó jū sàng āi huǐ, fú chú, táng míng zōng yǐ wèi jiān chá yù shǐ, bù bài, yú nián zài mìng, nǎi bài. lèi qiān dōu guān láng zhōng hàn lín xué shì.
崔梲，字子文，深州安平人也。父涿，唐末為刑部郎中。梲少好學，頗涉經史， 工於文辭。遭世亂，寓居於滑台，不游里巷者十餘年，人罕識其面。梁貞明三年， 舉進士甲科，開封尹王瓚辟掌奏記。梲性至孝，其父涿病，不肯服藥，曰：「死生 有命，何用藥為？」梲屢進醫藥，不納。每賓客問疾者，梲輒迎拜門外，泣涕而告 之，涿終不服藥而卒。梲居喪哀毀，服除，唐明宗以為監察御史，不拜，逾年再命， 乃拜。累遷都官郎中、翰林學士。

jìn gāo zǔ shí, yǐ hù bù shì láng wèi xué shì chéng zhǐ, quán zhī tiān fú èr nián gòng jǔ. chū, zhuó wèi xué shì, cháng cǎo zhì, wèi zǎi xiàng sāng wéi hàn suǒ gǎi. zhuó yǐ táng gù shì xué shì cǎo zhì yǒu suǒ gǎi zhě dāng bà zhí, nǎi yǐn jīng jù zhēng zhī, wéi hàn pō bù lè. ér zhuó shǎo zhuān yú wén xué, bù néng lì shì, wéi hàn nǎi mìng zhuó zhī gòng jǔ, zhuó guǒ bù néng jǔ zhí. shí yǒu jìn shì kǒng yīng zhě, sù yǒu chǒu xíng, wèi dāng shí suǒ è. zhuó jì shòu mìng, wǎng jiàn wéi hàn, wéi hàn sù guì, yán zūn ér yǔ jiǎn, wèi zhuó yuē: kǒng yīng lái yǐ. zhuó bù yù qí yì, yǐ wèi wéi hàn yǐ kǒng yīng wèi yán, nǎi kǎo yīng jí dì, wù yì dà yǐ wèi fēi, jí bà xué gàn, bài shàng shū zuǒ chéng, qiān tài cháng qīng.
晉高祖時，以戶部侍郎為學士承旨，權知天福二年貢舉。初，梲為學士，嘗草 制，為宰相桑維翰所改。梲以唐故事學士草制有所改者當罷職，乃引經據爭之，維 翰頗不樂。而梲少專於文學，不能蒞事，維翰乃命梲知貢舉，梲果不能舉職。時有 進士孔英者，素有醜行，為當時所惡。梲既受命，往見維翰，維翰素貴，嚴尊而語 簡，謂梲曰：「孔英來矣。」梲不諭其意，以謂維翰以孔英為言，乃考英及第，物 議大以為非，即罷學干，拜尚書左丞，遷太常卿。

wǔ nián, gāo zǔ zhào tài cháng fù wén wǔ èr wǔ, xiáng dìng zhèng dōng cháo huì lǐ jí lè zhāng. zì táng mò zhī luàn, lǐ lè zhì dù wáng shī yǐ jiǔ, zhuó yǔ yù shǐ zhōng chéng dòu zhēn gù xíng bù shì láng lǚ qí lǐ bù shì láng zhāng yǔn děng cǎo dìng zhī. qí nián dōng zhì, gāo zǔ huì cháo chóng yuán diàn, tíng shè gōng xiàn, èr wǔ zài běi, dēng gē zài shàng. wén wǔ láng bā yì, liù shí yǒu sì rén, guān jìn xián, huáng shā páo, bái zhōng dān, bái liàn yī gài dāng, bái bù dà kǒu kù, gé dài lǚ. zuǒ zhí yuè, yòu bǐng dí. zhí yuè yǐn zhě èr rén. wǔ wǔ láng bā yì, liù shí yǒu sì rén, fú píng jīn zé, fēi sī bù dà xiù xiù dāng jiǎ jīn shì, bái liàn yī gài, jǐn téng shé qǐ liáng dài, bào wén dà kǒu kù, wū xuē. zuǒ zhí gàn, yòu zhí qī. zhí jīng yǐn zhě èr rén. jiā gǔ chuī shí èr àn, fù yǐ xióng diào, yǐ xiàng bǎi shòu lǜ wǔ. àn shè yǔ bǎo gǔ yī, dà gǔ yī, jīn chún yī. gē xiāo jiā gè èr rén. wáng gōng shàng shòu, tiān zǐ jǔ jué, zòu xuán tóng sān jǔ, dēng gē zòu wén tóng jǔ shí, wén wǔ wǔ zhāo dé, wǔ wǔ wǔ chéng gōng zhī qū. lǐ bì, gāo zǔ dà yuè, cì zhuó jīn bó, qún chén zuǒ yòu dǔ zhě jiē jiē tàn zhī. rán lǐ lè fèi jiǔ, ér zhì zuò jiǎn móu, yòu jì yǐ guī zī bù ní cháng fǎ qǔ, cān luàn yǎ yīn, qí lè gōng wǔ láng, duō jiào fāng líng rén bǎi gōng shāng jiǎ zhōu xiàn bì yì zhī rén, yòu wú lǎo shī liáng gōng jiào xí. míng nián zhēng dàn, fù zòu yú tíng, ér dēng gē fā shēng bēi lí fán tè, rú xiè lù yú bìn zhī yīn, wǔ zhě xíng liè jìn tuì, jiē bù yīng jié, wén zhě jiē bēi fèn. qí nián gāo zǔ bēng. zhuó yǐ fēng bì gǎi tài zǐ bīn kè fēn sī xī jīng yǐ zú.
五年，高祖詔太常復文武二舞，詳定正、冬朝會禮及樂章。自唐末之亂，禮樂 制度亡失已久，梲與御史中丞竇貞固、刑部侍郎呂琦、禮部侍郎張允等草定之。其 年冬至，高祖會朝崇元殿，廷設宮縣，二舞在北，登歌在上。文舞郎八佾，六十有 四人，冠進賢，黃紗袍，白中單，白練衤蓋襠，白布大口袴，革帶履。左執籥，右 秉翟。執籥引者二人。武舞郎八佾，六十有四人，服平巾幘，緋絲布大袖、繡襠甲 金飾，白練衤蓋，錦騰蛇起梁帶，豹文大口袴，烏靴。左執干，右執戚。執旌引者 二人。加鼓吹十二按，負以熊釣，以象百獸率舞。按設羽葆鼓一，大鼓一，金錞一。 歌、簫、笳各二人。王公上壽，天子舉爵，奏《玄同》；三舉，登歌奏《文同》； 舉食，文舞舞《昭德》，武舞舞《成功》之曲。禮畢，高祖大悅，賜梲金帛，群臣 左右睹者皆嗟嘆之。然禮樂廢久，而製作簡繆，又繼以龜茲部《霓裳法曲》，參亂 雅音，其樂工舞郎，多教坊伶人、百工商賈、州縣避役之人，又無老師良工教習。 明年正旦，復奏於廷，而登歌發聲悲離煩慝，如《薤露》、《虞殯》之音，舞者行 列進退，皆不應節，聞者皆悲憤。其年高祖崩。梲以風痹改太子賓客分司西京以卒。

kāi yùn èr nián, tài cháng shǎo qīng táo gǔ zòu fèi èr wǔ. míng nián, qì dān miè jìn, yē lǜ dé guāng rù jīng shī, tài cháng qǐng bèi fǎ jià fèng yíng, lè gōng jiào xí lǔ bù gǔ chuī, dōu rén wén zhě wèi zhī liú tì yān.
開運二年，太常少卿陶穀奏廢二舞。明年，契丹滅晉，耶律德光入京師，太常 請備法駕奉迎，樂工教習鹵簿鼓吹，都人聞者為之流涕焉。

lǐ yì
○李懌

lǐ yì, jīng zhào rén yě. shǎo hǎo xué, pō gōng wén cí. táng mò jǔ jìn shì, wèi mì shū shěng xiào shū láng jí xián xiào lǐ. táng wáng, shì liáng wèi jiān chá yù shǐ, lèi qiān zhōng shū shè rén hàn lín xué shì. liáng wáng, zé shòu huái zhōu sī mǎ, yù shè liàng yí, shāo qiān wèi wèi shǎo qīng. tiān chéng zhōng, fù wèi zhōng shū shè rén hàn lín xué shì, lèi qiān shàng shū yòu chéng chéng zhǐ. shí yòu sàn qí cháng shì zhāng wén bǎo zhī gòng jǔ, suǒ fàng jìn shì, zhōng shū yǒu fù luò zhě, nǎi qǐng xià xué shì yuàn zuò shī fù wèi gòng jǔ gé, xué shì dòu mèng zhēng zhāng lì děng suǒ zuò bù gōng, nǎi mìng yì wèi zhī, yì xiào yuē: nián shào jǔ jìn shì dēng kē, gài ǒu rán ěr. hòu shēng kě wèi, lái zhě wèi kě liàng, jiǎ lìng yǔ fù jiù lǐ bù shì, wèi bì bù là dì, ān néng yǔ yīng jùn wèi zhǔn gé? wén zhě duō qí zhī tǐ. hòu qiān xíng bù shàng shū fēn sī luò yáng, zú, nián qī shí yú.
李懌，京兆人也。少好學，頗工文辭。唐末舉進士，為秘書省校書郎、集賢校 理。唐亡，事梁為監察御史，累遷中書舍人、翰林學士。梁亡，責授懷州司馬，遇 赦量移，稍遷衛尉少卿。天成中，復為中書舍人、翰林學士，累遷尚書右丞承旨。 時右散騎常侍張文寶知貢舉，所放進士，中書有覆落者，乃請下學士院作詩賦為貢 舉格，學士竇夢徵、張礪等所作不工，乃命懌為之，懌笑曰：「年少舉進士登科， 蓋偶然爾。後生可畏，來者未可量，假令予復就禮部試，未必不落第，安能與英俊 為準格？」聞者多其知體。後遷刑部尚書分司洛陽，卒，年七十餘。