dǒng guān, tài yuán rén, shàn yīn yáng zhàn hòu zhī shù. táng yuán hé zhōng, yǔ sēng líng xí shàn, xié shì wú chǔ jiān. xí dào zú, guān yì guī bìng zhōu. bǎo lì zhōng, guān yóu fén jīng, zhì ní yáng jùn, huì yú lóng xìng sì. táng yǔ hóng lì, yǒu jīng shù qiān bǎi biān. guān suì liú zhǐ, qī jǐn yuè nǎi hái.
董觀,太原人,善陰陽占候之術。唐元和中,與僧靈習善,偕適吳楚間。習道卒,觀亦歸併州。寶曆中,觀游汾涇,至泥陽郡,會於龍興寺。堂宇宏麗,有經數千百編。觀遂留止,期盡閱乃還。
xiān shì, yuàn zhī dōng wǔ běi shì, kōng ér jiōng yào. guān yīn qǐng jū, sì sēng bù kě, yuē: jū shì shì zhě, duō bìng huò sǐ. qiě duō yāo yì. guān shào nián shì qì lì, yuē: mǒu yuàn dé zhī. suì jū yān. xún yú, yè mèi, zhé yǒu hú rén shí shù, qiè lè chí jiǔ lái, gē xiào qí zhōng, ruò wú rén. rú shì shù xī, guān suī jù, shàng bù yán yú sì sēng. yī rì jīng bà, shí yǐ xūn hēi, guān dài shén, bì shì ér qǐn. wèi shú. hū jiàn líng xí zài tà qián, wèi guān yuē: shī xíng yǐ. guān jīng qiě huì yuē: shī, guǐ yě. hé wèi ér zhì? xí xiào yuē: zi yùn qióng shù jǐn, gù wǒ dé yǐ hòu zi. jí qiān guān mèi qù tà. guān huí shì, jiàn qí shēn shàng yǎn, rú qǐn shú. nǎi tàn yuē: jiē hū! wǒ jiā yuǎn, fù mǔ shàng zài. jīn sǐ cǐ, shuí bì wú shī yé! xí yuē: hé zi zhī yán shī ér yōu zhī shēn hū fū suǒ yǐ wèi rén zhě, yǐ qí néng yùn shǒu zú shàn shì tīng ér yǐ. cǐ jīng hún fú zhī shǐ rán, fēi zì rán yě. jīng hún lí shēn, gù yuē sǐ. shì yǐ shǒu zú bù néng wèi, shì tīng bù néng shī, suī liù chǐ zhī qū, shàng ān yòng hū zi níng zú niàn! guān xiè zhī, yīn wèn xí: cháng wén wǒ jiào yǒu zhōng yīn qù shēn zhě, shuí wèi yé! xí yuē: wú yǔ zi wèi sǐ ér wèi gēng shēng yě. suì xiāng yǔ xíng. qí suǒ xiàng, suī guān jiàn shén yán, zhé bù ài. yú shì chū ní yáng chéng xī qù. qí dì duō cǎo, rōng mì hóng bì, rú cuì tǎn zhuàng. xíng shí yú lǐ, yī shuǐ guǎng bù shù chǐ, liú ér xī nán. guān wèn xí, xí yuē: cǐ sú suǒ wèi nài hé. qí yuán chū yú dì fǔ yé. guān jí shì qí shuǐ, jiē xuè, ér xīng huì bù kě jìn. yòu jiàn àn shàng yǒu guān dài kù rú fán shù bǎi, xí yuē: cǐ shì zhě zhī yī. yóu cǐ qū míng dào ěr. yòu wàng shuǐ xī yǒu èr chéng, nán běi kě yī lǐ yú, cǎo shù méng bì, lú shě pián jiē. xí yǔ guān yuē: yǔ zi jù wǎng bǐ, jūn shēng nán chéng xú shì, wèi cì zǐ wǒ shēng běi chéng hòu shì, wèi zhǎng zi. shēng shí nián, dāng zhòng yǔ jūn shě jiā guī fú shì. guān yuē: wú wén rén sǐ dāng wèi míng guān zhuī bǔ, àn jí zuì fú, gǒu píng shēng shì xíng wú dà guò, rán hòu gēng shēng rén jiān. jīn wǒ sǐ wèi jǐn xī, suì néng rú shì yé! yuē: bù rán. míng tú yǔ shì rén wú yì, tuō bù wèi bù dào, níng zhì gù kě jí shēn zāi? yán yǐ, xí jí qiān yī yuè ér guò. guān fāng pān àn jiāng xià, shuǐ huò rán ér kāi, guǎng zhàng yú, guān jīng yí huáng huò. hū yǒu qiān guān zhě, guān huí shì, yī rén jǐn tǐ jiē máo, zhuàng ruò shī zi, qí mào jí rén yě. liáng jiǔ, wèi guān yuē: shī hé wǎng? yuē: wǎng cǐ nán chéng ěr. qí rén yuē: wú mìng rǔ yuè dà zàng jīng, yí jí hái, bù kě jiǔ liú. suì chí guān bì, jí dōng xī zhǐ jùn chéng ér guī. wèi zhì shù lǐ, yòu jiàn yī rén, zhuàng rú qián zhào guān zhě, dà hū yuē: kě chí qù. jiāng wú jí. qǐng zhī, suì zhì sì. shí tiān yǐ shǔ, jiàn suǒ jū shì, yǒu sēng shù shí yōng qí mén, shì jǐ shēn zài tà, èr rén pái guān rù mén, hū yǒu shuǐ zì shàng wò qí tǐ, suì wù.
先是,院之東廡北室,空而扃鑰。觀因請居,寺僧不可,曰:「居是室者,多病或死。且多妖異。」觀少年恃氣力,曰:「某願得之。」遂居焉。旬余,夜寐,輒有胡人十數,挈樂持酒來,歌笑其中,若無人。如是數夕,觀雖懼,尚不言於寺僧。一日經罷,時已曛黑,觀怠甚,閉室而寢。未熟。忽見靈習在榻前,謂觀曰:「師行矣。」觀驚且恚曰:「師,鬼也。何為而至?」習笑曰:「子運窮數盡,故我得以候子。」即牽觀袂去榻。觀回視,見其身尚偃,如寢熟。乃嘆曰:「嗟乎!我家遠,父母尚在。今死此,誰蔽吾屍耶!」習曰:「何子之言失而憂之深乎夫所以為人者,以其能運手足善視聽而已。此精魂扶之使然,非自然也。精魂離身,故曰死。是以手足不能為,視聽不能施,雖六尺之軀,尚安用乎子寧足念!」觀謝之,因問習:「常聞我教有中陰去身者,誰為耶!」習曰:「吾與子謂死而未更生也。」遂相與行。其所向,雖關鍵甚嚴,輒不礙。於是出泥陽城西去。其地多草,茸密紅碧,如毳毯狀。行十餘里,一水廣不數尺,流而西南。觀問習,習曰:「此俗所謂奈河。其源出於地府耶。」觀即視其水,皆血,而腥穢不可近。又見岸上有冠帶袴襦凡數百,習曰:「此逝者之衣。由此趨冥道耳。」又望水西有二城,南北可一里余,草樹蒙蔽,廬舍駢接。習與觀曰:「與子俱往彼,君生南城徐氏,為次子;我生北城侯氏,為長子。生十年,當重與君舍家歸佛氏。」觀曰:「吾聞人死當為冥官追捕,案籍罪福,苟平生事行無大過,然後更生人間。今我死未盡夕,遂能如是耶!」曰:「不然。冥途與世人無異,脫不為不道,寧桎梏可及身哉?」言已,習即牽衣躍而過。觀方攀岸將下,水豁然而開,廣丈余,觀驚眙惶惑。忽有牽觀者,觀回視,一人盡體皆毛,狀若獅子,其貌即人也。良久,謂觀曰:「師何往?」曰:「往此南城耳。」其人曰:「吾命汝閱《大藏經》,宜疾還,不可久留。」遂持觀臂,急東西指郡城而歸。未至數里,又見一人,狀如前召觀者,大呼曰:「可持去。將無籍。」頃之,遂至寺。時天以曙,見所居室,有僧數十擁其門,視己身在榻,二人排觀入門,忽有水自上沃其體,遂寤。
sì sēng yuē guān zú yī xī yǐ. yú shì jù yǐ shì yǔ sēng. hòu shù rì, yú fú yǔ zhōng jiàn èr tǔ ǒu rén xiàng wèi zuǒ yòu shì, nǎi guān qián suǒ jiàn zhě. guān yīn shì xīn jīng sī, liú yuè cáng jīng, suī hán shǔ wú shǎo duò. fán shù nián ér guī. shí bǎo lì èr nián wǔ yuè shí wǔ yě.
寺僧曰觀卒一夕矣。於是具以事語僧。後數日,於佛宇中見二土偶人像為左右侍,乃觀前所見者。觀因誓心精思,留閱藏經,雖寒暑無少墮。凡數年而歸。時寶曆二年五月十五也。
huì chāng zhōng, zhào chú tiān xià fó sì, guān yì chì qù. hòu zhì zhǎng ān, yǐ zhàn hòu yóu gōng qīng mén, yán shì wǎng wǎng ér zhōng. cháng wèi yí zhōu lín yí xiàn wèi. yú zài jīng shī, wén qí shì yú guān yě.
會昌中,詔除天下佛寺,觀亦斥去。後至長安,以占候游公卿門,言事往往而中。常為沂州臨沂縣尉。余在京師,聞其事於觀也。
yǒu dǒng guān zhě, cháng wèi sēng, jū yú tài yuán fó sì. tài hé qī nián xià, yǔ qí biǎo dì wáng shēng nán yóu jīng chǔ. hòu jiāng rù zhǎng ān, dào zhì shāng yú. yī xī, shě shān guǎn zhōng. wáng shēng jì mèi, guān dú wèi qǐn. hū jiàn yī wù chū zhú xià, jì ér yǎn qí zhú, zhuàng lèi rén shǒu, ér wú zhǐ. xì shì, zhú yǐng wài ruò yǒu wù. guān jí hū wáng shēng, shēng qǐ, qí shǒu suì qù. guān wèi wáng yuē: shèn wú qǐn. mèi dāng zài lái. yīn chí tǐng ér zuò cì zhī. liáng jiǔ, wáng shēng yuē: mèi ān zài xiōng wàng yǐ. jì jiù qǐn. qǐng zhī, yǒu yī wù zhǎng wǔ chǐ yú, bì zhú ér lì, wú shǒu jí miàn mù. guān yì kǒng, yòu hū wáng shēng. shēng nù, bù qǐ. guān yīn yǐ tǐng shèn qí shǒu, qí qū ruò cǎo suǒ chuān, tǐng yì suí rù qí zhōng, ér lì qǔ bù kě dé. é nǎi tuì qù. guān lǜ yòu lái, dài xiǎo bù gǎn qǐn. míng rì, fǎng guǎn lì, lì yuē: cǐ xī shù lǐ yǒu gǔ shān, cháng wèi mèi, yí jí suǒ jiàn yě. jí yǔ guān jí wáng shēng jìng xún, guǒ jiàn gǔ shān, yǒu tǐng guàn qí kē yè jiān. lì yuē: rén yán cǐ wèi yāo qiě jiǔ, wèi cháng jiàn qí zhēn, jīn zé xìn yǐ. jí qǔ fǔ, jǐn fá qù zhī.
有董觀者,嘗為僧,居於太原佛寺。太和七年夏,與其表弟王生南遊荊楚。後將入長安,道至商於。一夕,舍山館中。王生既寐,觀獨未寢。忽見一物出燭下,既而掩其燭,狀類人手,而無指。細視,燭影外若有物。觀急呼王生,生起,其手遂去。觀謂王曰:「慎無寢。魅當再來。」因持挺而坐伺之。良久,王生曰:「魅安在兄妄矣。」既就寢。頃之,有一物長五尺余,蔽燭而立,無手及面目。觀益恐,又呼王生。生怒,不起。觀因以挺椹其首,其軀若草所穿,挺亦隨入其中,而力取不可得。俄乃退去。觀慮又來,迨曉不敢寢。明日,訪館吏,吏曰:「此西數里有古杉,常為魅,疑即所見也。」即與觀及王生徑尋,果見古杉,有挺貫其柯葉間。吏曰:「人言此為妖且久,未嘗見其真,今則信矣。」急取斧,盡伐去之。