tiān bǎo zhōng, yǒu zhào shēng zhě, qí xiān yǐ wén xué xiǎn. shēng xiōng dì shù rén, jù yǐ jìn shì míng jīng rù shì. dú shēng xìng lǔ dùn, suī dú shū, rán bù néng fēn jù xiáng yì, yóu shì nián zhuàng shàng bù dé wèi jùn gòng. cháng yǔ xiōng dì yǒu shēng huì yàn, yíng zuò zhū lǜ xiāng jiē, dú shēng bái yī, shén wèi bù lè. jí jiǔ hān, huò jìn zhī, shēng yì cán qiě nù. hòu yī rì, qì qí jiā dùn qù, yǐn jìn yáng shān, qì máo wèi shě. shēng yǒu shū bǎi yú biān, jí ér zhì shān zhōng, zhòu xí yè xī, suī hán rè qiè jī, shí sù xí zhù, bù dàn láo kǔ. ér shēng méng měng, lì yù qín ér gōng yù shǎo, shēng yù huì nù, zhōng bù yì qí zhì. hòu xún yú, yǒu wēng yī hè lái zào zhī, yīn wèi shēng yuē: wú zi jū shēn shān zhōng, dú gǔ rén shū, qǐ yǒu zhì yú lù shì hū suī rán, xué yù jiǔ ér zú bù néng fēn jù xiáng yì, hé bì zhì zhī shén xié? shēng xiè yuē: pū bù mǐn, zì dù lǎo qiě wú yòng, gù rù shēn shān, dú shū zì yuè. suī bù néng dá qí jīng wēi, rán bì yù sǐ yú zhì yè, bù rǔ xiān rén. yòu hé jí yú lù shì yě. wēng yuē: wú zi zhī zhì shén jiān. lǎo fū suī wú shù néng, yǒu bǔ yú láng jūn, dàn xìng yī yè wǒ ěr. yīn zhēng qí suǒ zhǐ, wēng yuē: wú duàn shì zi, jiā yú shān xī dà mù zhī xià. yán qì, hū wáng suǒ jiàn. shēng guài zhī, yǐ wèi yāo, suì jìng wǎng shān xī xún qí jī. guǒ yǒu duàn shù fān mào, shēng yuē: qǐ fēi duàn shì zi hū? yīn chí chā fā qí xià, dé rén cān zhǎng chǐ yú, shén xiào suǒ yù wēng zhī mào. shēng yuē: wú wén rén cān néng wèi guài zhě, kě yù jí. suì yuè ér shí zhī. zì shì xǐng rán míng wù, mù suǒ lǎn shū, jǐn néng qióng ào. hòu suì yú, yǐ míng jīng jí dì. lì guān shù rèn ér zú.
天寶中，有趙生者，其先以文學顯。生兄弟數人，俱以進士、明經入仕。獨生性魯鈍，雖讀書，然不能分句詳義，由是年壯尚不得為郡貢。常與兄弟友生會宴，盈座朱綠相接，獨生白衣，甚為不樂。及酒酣，或靳之，生益慚且怒。後一日，棄其家遁去，隱晉陽山，葺茅為舍。生有書百餘編，笈而至山中，晝習夜息，雖寒熱切肌，食粟襲紵，不憚勞苦。而生蒙懵，力愈勤而功愈少，生愈恚怒，終不易其志。後旬余，有翁衣褐來造之，因謂生曰：「吾子居深山中，讀古人書，豈有志於祿仕乎雖然，學愈久而卒不能分句詳議，何蔽滯之甚邪？」生謝曰：「仆不敏，自度老且無用，故入深山，讀書自悅。雖不能達其精微，然必欲死於志業，不辱先人。又何及於祿仕也。」翁曰：「吾子之志甚堅。老夫雖無術能，有補於郎君，但幸一謁我耳。」因徵其所止，翁曰：「吾段氏子，家於山西大木之下。」言訖，忽亡所見。生怪之，以為妖，遂徑往山西尋其跡。果有椴樹蕃茂，生曰：「豈非段氏子乎？」因持鍤發其下，得人參長尺余，甚肖所遇翁之貌。生曰：「吾聞人參能為怪者，可愈疾。」遂瀹而食之。自是醒然明悟，目所覽書，盡能窮奧。後歲余，以明經及第。歷官數任而卒。