èr shí sān rì　 chén qǐ, dù dà xī zhī běi, fù xī xiàng xíng, bā lǐ, jiāng zhì guì xī chéng, hū jiàn xī nán yī qiáo mén jià kōng, yǐ wèi chéng mén yǔ juǎn liáng jiē wú cǐ gāo kuà zhī lǐ. zhí tú rén ér wèn zhī, zhī wèi xiān rén qiáo, nǎi shí jià liǎng shān jiān, fēi zhuān qì suǒ chéng yě. dà yì zhī, jí yù dù, wú liáng. jí qū èr lǐ, rù guì xī dōng guān, èr lǐ zhì yù jǐng tóu, mì jìng wén yú nì lǚ, yóu wèi chén cān yě. jí suǒ fàn, tóng chū xī nán mén, dù xī ér nán jí jiàn chāng dào yǐ. wèi dìng chē yī liàng, qī míng chén zǎo fā, jí dōng xiàng yù fù xiān qiáo. nì lǚ zhǔ rén shū lóng shān yuē: cǐ zhōng nán shān zhī shèng fēi yī. yóu zhèng nán mén ér guò zhōng fāng dù yī lǐ, jí wèi xiàng shān, yòu míng guà bǎng shān, nǎi lù xiàng shān sòng dài zhù míng lǐ xué jiā zhī yí jī yě, yǎng zhǐ tíng zài yān. qí xī nán èr lǐ wèi wǔ miàn fēng, shàng yǒu fú yǔ, fēng xià yǒu yī xiàn tiān, yì cǐ zhōng zhī zuì shèng yě. qí nán yī lǐ wèi xī huá shān, zé huán gèn ér shàng, jù xiān lú zhī suǒ tuō yǐ. qí běi èr lǐ wèi xiǎo yǐn yán, jí jiù míng dǎ hǔ yán zhě yě. chū xiǎo yǐn èr lǐ wèi xiān qiáo, nǎi xuán kōng jià hè ér chéng zhě. cǐ xī nán zhū shèng zhī gài yě. rán wǔ miàn fēng zhī xī, jí yǒu xī zì nán ér běi rù dà xī, cǐ zhōng wú dù zhōu, bì réng běi dù ér zài dù zhōng fāng. yǔ shí yǐ bó bó xìng qù bó bó, xìng bù kě zhuǎn, suì lìng lóng shān guī ér wèn dào yú lù yú. yú shì nán jīng zhāng zhēn rén mù. bēi nǎi yuán shí chì zhào sōng xuě zhuàn ér shū zhě, kū k pōu kāi shān wèi bì, huán bēi yú zhōng. yòu yī lǐ, yuè yī xiǎo qiáo, yóu páng qí dōng xiàng xī, xī liú zhí bī wǔ miàn fēng xià. gài cǐ xī fā yuán yú jiāng hú shān, zì huā qiáo ér xià jí tōng zhōu jí chuán zhī, liù shí lǐ, xī běi zhì luó táng, yòu èr shí lǐ zhì cǐ, rén xī wèi tōng mǐn jiān dào, qí suǒ běi zhuǎn jiē zhǐ tàn zhī lèi yě. shì yǒu liǎng zhōu yǐ y tíng kào xī pàn, ér wú zhōu rén xuán yǒu yī rén zhì, hū zhī dù, zhé wèi cì zhōu yòng lì huá chuán. guò xī ér dōng yī lǐ, yóu fēng xī běi rù qí ài zhōng, shǐ zhī qí shān jiē shí yá pán zhì, zhōng pōu ér kāi, bìng jiā ér qǐ, yuǎn jìn bù yī, lí lì tóng xíng. suí lù dǐ qióng yán zhī xià, shí jí ér shàng, dé yī tái, zhuì liǎng yá rú zhǎng. qí nán xià zhī jí, zhí chuí jiàn dǐ qí xī shàng zhī jí, zhí rào shān diān. yú yì nán xià zhě wèi yī xiàn tiān, xī shàng zhě wèi wǔ miàn fēng yě. xiān jī fēng, pān dèng lǐ xǔ ér zhì jué dǐng, zé nán kàn xī huá, dōng kàn jiā bì, xī kàn nán xī, běi kàn chéng yì, jiē zài zhǐ gù. rán shān yǔ hū lái, sēng rén liú diǎn, liáng qiāng xià shān. fù cóng qián dèng nán xià yī xiàn tiān, zé liǎng yá bìng jiā ér shàng, zhí nán jí cóng fēng dǐng xià pōu zhě, shì wèi zhí xiá. lù zhì jiā zhōng hū zhuǎn ér dōng, chuān zhuì shí zhī xì, fù dé héng xiá. jù shàng xià bì lì, qū zhí xiàn fēn, dǐ dōng ér fù chū yī wù, ruò fēi fù rén shì yǐ. yóu wù ér nán, wàng liǎng yá qióng yán pán dòu, wǎng wǎng dào chù ér shì. zuì nán dǐ xī huá, yǐ yǐ cóng wǔ miàn fēng kàn shì, suì bù fù dēng.
二十三日　晨起，渡大溪之北，復西向行，八里，將至貴溪城，忽見溪南一橋門架空，以為城門與卷梁皆無此高跨之理。執途人而問之，知為仙人橋，乃石架兩山間，非磚砌所成也。大異之，即欲渡，無梁。亟趨二里，入貴溪東關，二里至玉井頭，覓靜聞於逆旅，猶未晨餐也。亟索飯，同出西南門，渡溪而南即建昌道矣。為定車一輛，期明晨早發，即東向欲赴仙橋。逆旅主人舒龍山曰：「此中南山之勝非一。由正南門而過中坊渡一里，即為象山，又名掛榜山，乃陸象山宋代著名理學家之遺蹟也，仰止亭在焉。其西南二里為五面峰，上有佛宇，峰下有一線天，亦此中之最勝也。其南一里為西華山，則環亘而上，俱仙廬之所託矣。其北二里為小隱岩，即舊名打虎岩者也。出小隱二里為仙橋，乃懸空架壑而成者。此溪南諸勝之概也。然五面峰之西，即有溪自南而北入大溪，此中無渡舟，必仍北渡而再渡中坊。」予時已勃勃興趣勃勃，興不可轉，遂令龍山歸而問道於路隅。於是南經張真人墓。碑乃元時敕趙松雪撰而書者，刳kū剖開山為壁，環碑於中。又一里，越一小橋，由旁岐東向溪，溪流直逼五面峰下。蓋此溪發源於江湖山，自花橋而下即通舟楫船隻，六十里，西北至羅塘，又二十里至此，人溪為通閩間道，其所北轉皆紙炭之類也。適有兩舟艤yǐ停靠溪畔，而無舟人；旋有一人至，呼之渡，輒為刺舟用力划船。過溪而東一里，由峰西北入其隘中，始知其山皆石崖盤峙，中剖而開，並夾而起，遠近不一，離立同形。隨路抵穹岩之下，拾級而上，得一台，綴兩崖如掌。其南下之級，直垂澗底；其西上之級，直繞山巔。余意南下者為一線天，西上者為五面峰也。先躋峰，攀磴里許而至絕頂，則南瞰西華，東瞰夾壁，西瞰南溪，北瞰城邑，皆在指顧。然山雨忽來，僧人留點，踉蹌下山。復從前磴南下一線天，則兩崖並夾而上，直南即從峰頂下剖者，是為直峽。路至夾中忽轉而東，穿墜石之隙，復得橫峽。俱上下壁立，曲直線分，抵東而復出一塢，若非復人世矣。由塢而南，望兩崖穹岩盤竇，往往到處而是。最南抵西華，以已從五面峰瞰視，遂不復登。

réng zhuǎn chū yī xiàn tiān, běi yú yī lǐng, èr lǐ, zhuǎn ér dōng, rù xiǎo yǐn yán. yán yì yī shān dōng xī huán zhuǎn, nán lián běi huō, jiē shàng qióng xià xùn, liè chéng píng qiào, kě lú ér qì. yán hòu yǒu sòng rén hóng jū fù shū yún: xuān hé mǒu nián yóu xú yán ér shàng, èr lǐ, fù dé shè hǔ yán. yú yì xú yán zhī míng, qián yóu yì yáng zhōu zhōng yǐ zhī qí wèi yú jiā wù, ér zhì cǐ hū wàng bù jí jué, bì jiān shū ruò wèi tí sī tí xǐng zhě, jí chū yán xún zhī, wú yī néng zhī qí chù. yǐ ér zài wén yǒu chēng é méi, zài xiǎo yǐn dōng nán sān lǐ zhě, yú yì qí wèi xú yán zhī gēng míng yě, jí cóng zhī. suì yóu luó táng zhī dà dào, guò yī lǐng, shǐ běi zhuǎn rù shān, zhú shù shēn qiàn qi n cǎo shèng zhī zhuàng, yán shí gāo qióng dàn wèi shì rén fó jiào tú, sēng ní jià wū dié qiáng, wú fù běn lái miàn mù, qiě zhī qí fēi xú yán yě. fǔ yù xià, yǔ fù dà zhì, shí yǐ guò wǔ, suì fàn yán zhōng. jì fàn, yǔ zhǐ. wèn xiān qiáo zhī dào, shì yǒu yī zhī zhě yuē: cǐ yǒu jiān dào. xún shān ér dōng, chuān wù běi qù, sì lǐ kě zhì. cóng zhī. lù shén huāng pì, huò yǐn huò xiàn, huò qí ér dōng xī wú dìng, jǐ chéng mí jīn. jiǔ zhī yú yī shān, hū jiàn qióng tōng gǒng rán gāo jià zhě, shén jìn yě. jí xià gǔ ér qū, fù máng bù kě dé, gài wàng zhī suī jìn, ér gé yá fēn wù, zhuǎn pàn yì xiàng, cù bù yì yù yǐ. jì ér zhí dǐ qí xià, gài yī shí gāo kuà fēng āo, shàng huán rú juǎn, zhōng pì chéng mén, liǎng duān shí pán xià zhù, liáng miàn píng zhěng rú tái, zhèng rú qì zào ér chéng. liáng zhī dōng, kě xún yá ér dēng qí shàng liáng zhī xī, yǒu yī shí xiāng qù sān zhàng yú, hōng jù qí páng, ruò rén zhī zuò shǒu zhě rán. yú xiān zhì qiáo xià, yǎng shì qí dǐng, gāo qióng yuán zhěng bù chì shù shí zhàng jí dēng bù qí shàng, xiū guǎng píng zhí, jià hóng yì què zhī qiǎo, kǒng bù dài d i jí zhì cǐ yě. cóng qí xī èr lǐ, jiāng dǐ xiàng shān, wèn suǒ yún xú yán, zhōng bù kě dé. hòu yù yī lǎo wēng yuē: yú shě hòu nán rù jí shì. jiù míng xú yán, jīn wèi cháo zhēn gōng, nǎi guǐ gǔ jí guǐ gǔ zi xiū dào chù, jīn huāng méi yǐ. fēi míng chén bù kě mì, jīn yǐ mù, gū guò ér wèn xiàng shān kě yě. yú yǐ míng chén jiāng fā, suì qiáng jìng wén nán wàng yī shān xiá ér rù. shǐ yóu yǒu lù, jiàn rù jiàn miè, liǎng yá shén shēn. bù gù mǎng cì, zhí qióng qí dǐ, zé shí jiā jǐn chù, ài bù róng zú. shí jiàn hūn hēi, zhí zhú jīng cì zhòng, chū gǔ yǐ bù biàn lù yǐ, gài cǐ nǎi xiàng shān dōng zhī dì sān wù yě. wàng qí xī yòu yǒu yī wù, rù zhī bù dé lù shí wén rén shēng gāo hū, jì jiǔ, zhī lù zài xī, nǎi dé rù. zé gǔ zuǒ gāo yá pán gèn, yī rù jí yǒu shēn yán, wài chuí fēi pù. èr sēng jù xīn zhì tuō sù, wèn zhī, yì bù zhī qí wèi xú yán yǔ fǒu, dāng jí suǒ chēng cháo zhēn gōng yǐ. cǐ nǎi xiàng shān dōng zhī dì èr céng yě. cóng àn zhōng chū, fù xī ér nán xún xiàng shān, qí dì suī àn ér lù kě xún, liǎng yá qián tū, zhōng wù bù shēn ér jùn, dāng qí zhōng yǒu fāng zhì yān. qí nèi yǒu táng liǎng zhòng, cí wèi zài qián ér shì pǐ, hòu zé wèi pǐ ér zhōng kōng. chuān ér rù, wén yá jiān rén yǔ shēng, jí niè jí xún zhī, yǒu hù yī yán dòu jiān, yī rén chí huǒ chū, nǎi shǒu cí yáng xìng zhě, yǐn yú cóng yá yòu dēng yǎng zhǐ tíng. tíng gāo xuán yá jì, qiàn kōng huán yìng, yǎng gāo fēng ér fǔ yōu hè, lìng rén xǐ yǐ liú lián wàng fǎn. yáng xìng zhě yǐ hūn hēi jì jiǔ, jiē gǔ yǐ dòng, kǒng zhōu dù wú rén, àn zhōng fú jí péi bàn yú èr lǐ, sòng zhì zhōng fāng dù tóu. wèi yú yán, qí fù nián yǐ bā shí yǒu bā, shàng jiàn dàn d n chī ér shàn fàn, gài xiào ér yǒu lǐ zhě yún. hū gé xī dù zhōu, dù rù nán guān, lǐ yú, dǐ shū sì ér sù.
仍轉出一線天，北逾一嶺，二里，轉而東，入小隱岩。岩亦一山東西環轉，南連北豁，皆上穹下遜，裂成平竅，〔可廬而憩。〕岩後有宋人洪駒父書云：「宣和某年由徐岩而上，二里，復得射虎岩。」余憶徐岩之名，前由弋陽舟中已知其為余家物，而至此忽忘不及覺，壁間書若為提撕提醒者，亟出岩詢之，無一能知其處。已而再聞有稱峨嵋，在小隱東南三里者，余意其為徐岩之更名也，亟從之。遂由羅塘之大道，過一嶺，始北轉入山，竹樹深蒨qiān草盛之狀，岩石高穹；但為釋人佛教徒，僧尼架屋疊牆，無複本來面目，且知其非徐岩也。甫欲下，雨復大至，時已過午，遂飯岩中。既飯，雨止。問仙橋之道，適有一知者曰：「此有間道。循山而東，穿塢北去，四里可至」。從之。路甚荒僻，或隱或現，或岐而東西無定，幾成迷津。久之逾一山，忽見蛩通「拱」然高駕者，甚近也。及下谷而趨，復茫不可得，蓋望之雖近，而隔崖分塢，轉盼易向，猝不易遇矣。既而直抵其下，蓋一石高跨峰凹，上環如卷，中辟成門，兩端石盤下柱，梁面平整如台，正如砌造而成。梁之東，可循崖而登其上；梁之西，有一石相去三丈余，轟踞其旁，若人之坐守者然。余先至橋下，仰視其頂，高穹圓整不啻數十丈；及登步其上，修廣平直，駕虹役鵲之巧，恐不迨dài及至此也。從其西二里，將抵象山，問所云徐岩，終不可得。後遇一老翁曰：「余舍後南入即是。舊名徐岩，今為朝真宮，乃鬼谷即鬼谷子修道處，今荒沒矣。非明晨不可覓，今已暮，姑過而問象山可也。」余以明晨將發，遂強靜聞南望一山峽而入。始猶有路，漸入漸滅，兩崖甚深。不顧莽刺，直窮其底，則石夾盡處，隘不容足。時漸昏黑，躑躅荊刺中，出谷已不辨路矣，蓋此乃象山東之第三塢也。望其西又有一塢，入之不得路；時聞人聲高呼，既久，知路在西，乃得入。則谷左高崖盤亘，一入即有深岩，外垂飛瀑。二僧俱新至托宿，問之，亦不知其為徐岩與否，當即所稱朝真宮矣。此乃象山東之第二層也。從暗中出，復西而南尋象山，其地雖暗而路可循，兩崖前突，中塢不深而峻，當其中有坊峙焉。其內有堂兩重，祠位在前而室圮，後則未圮而中空。穿而入，聞崖間人語聲，亟躡級尋之，有戶依岩竇間，一人持火出，乃守祠楊姓者，引余從崖右登仰止亭。亭高懸崖際，嵌空環映，仰高峰而俯幽壑，令人徙倚留連忘返。楊姓者以昏黑既久，街鼓已動，恐舟渡無人，暗中扶即陪伴餘二里，送至中坊渡頭。為余言，其父年已八十有八，尚健啖dàn吃而善飯，蓋孝而有禮者雲。呼隔溪渡舟，渡入南關，里余，抵舒肆而宿。

shì yóu yě, cóng bì jiān ér dé xú yán zhī míng, cóng hūn hēi ér biàn sān gǔ zhī jī, xī nán zhū shèng yī lǎn wú yú, ér xiān qiáo yī xiàn èr qí, yòu kě yǐ guān shēng píng zhě, bù dú wèi cǐ zhōng zhī zuì yě.
是游也，從壁間而得徐岩之名，從昏黑而遍三谷之跡，溪南諸勝一覽無餘，而仙橋、一線二奇，又可以冠生平者，不獨為此中之最也。