strong mén lóu lǔ guān táng chéng guǎn strong
門 樓 櫓 觀 堂 城 館

mén
◇門

shì míng yuē: mén, mén yě, zài wài wèi mén, mù zhàng wèi yě.
《釋名》曰：門，捫也，在外為捫，幕障衛也。

ěr yǎ yuē: bēng wèi zhī mén, zhèng mén wèi zhī yīng mén.
《爾雅》曰：閍謂之門，正門謂之應門。

yì yuē: zhòng mén jī tuò, yǐ dài bào kè.
《易》曰：重門擊柝，以待暴客。

zhōu guān yuē: zhǎng shě, zhǎng wáng huì tóng zhī shě, shè bì hù zài zhòng, shè chē gōng yuán mén, wèi tán wěi gōng jí mén, wèi wéi gōng, shè jīng mén, wú gōng zé gōng rén mén.
《周官》曰：掌舍，掌王會同之舍，設梐枑再重，設車宮轅門，為壇壝宮棘門，為帷宮，設旌門，無宮則供人門。

máo shī yuē: héng mén zhī xià, kě yǐ qī chí.
《毛詩》曰：衡門之下，可以棲遲。

yòu yuē: nǎi lì gāo mén, gāo mén yǒu kàng, nǎi lì yīng mén, yīng mén qiāng qiāng.
又曰：乃立皋門，皋門有閌，乃立應門，應門鏘鏘。

shī yì wèn yuē: héng yī mù zuò mén, ér shàng wú wū, wèi zhī héng mén.
《詩義問》曰：橫一木作門，而上無屋，謂之衡門。

zuǒ chuán yuē: chǔ zǐ náng zhèng zi ěr, wéi yú tóng mén.
《左傳》曰：楚子囊鄭子耳，圍於桐門。

yòu yuē: wáng shū zhī zǎi yuē: bì mén guī dòu zhī rén, ér jiē líng qí shàng, qí nán wèi shàng yǐ.
又曰：王叔之宰曰：蓽門圭竇之人，而皆凌其上，其難為上矣。

yòu yuē: zhèng dà shuǐ, lóng dòu yú shí mén zhī wài.
又曰：鄭大水，龍斗於時門之外。

lǔ lián zǐ yuē: xiān shēng jiàn mèng cháng jūn yú xìng táng zhī mén.
魯連子曰：先生見孟嘗君於杏唐之門。

chǔ cí yuē: wàng zhǎng qiū ér tài xī, tì yín yín qí ruò sǎn, guò xià shǒu ér xī fú, gù lóng mén ér bù jiàn.
《楚辭》曰：望長楸而太息，涕淫淫其若霰，過夏首而西浮，顧龍門而不見。

yuè jué shū yuē: chǔ mén, chūn shēn jūn shí zào, chǔ rén cóng rù, gù hào chǔ mén.
《越絕書》曰：楚門，春申君時造，楚人從入，故號楚門。

shǐ jì yuē: jīn mǎ mén zhě, huàn zhě shǔ mén yě, mén bàng yǒu tóng mǎ, gù wèi zhī yuē jīn mǎ mén.
《史記》曰：金馬門者，宦者署門也，門傍有銅馬，故謂之曰金馬門。

jiǎ yì shū yuē: tiān zǐ gōng mén yuē sī mǎ mén.
《賈誼書》曰：天子宮門曰司馬門。

yòu yuē: gāo dì guā fēn tiān xià, yǐ wáng yǒu gōng zhī chén, zé liáng rì, lì zhū hóu luò yáng shàng dōng mén zhī wài.
又曰：高帝瓜分天下，以王有功之臣，擇良日，立諸侯洛陽上東門之外。

shuō yuàn yuē: yú gōng zhú zhì lú shě, wèi jiàng rén yuē: wèi wǒ gāo mén, wǒ zhì yù wèi cháng yǒu yuān, hòu shì bì yǒu fēng hóu zhě, lìng róng gāo gài sì mǎ, jí hòu guǒ fēng wèi xī píng hóu.
《說苑》曰：於公築治廬舍，謂匠人曰：為我高門，我治獄未嘗有冤，後世必有封侯者，令容高蓋駟馬，及後果封為西平侯。

hàn shū yuē: yuán dì wèi tài zǐ, jǐn shèn, chū jū guì gōng, shàng jí zhào tài zǐ, chū lóng lóu mén, bù gǎn jué chí dào.
《漢書》曰：元帝為太子，謹慎，初居桂宮，上急召太子，出龍樓門，不敢絕馳道。

yòu yuē: tài yè chí nán yǒu bì mén.
又曰：太液池南有璧門。

yòu yuē: chén píng jiā pín, yǐ xí wèi mén, rán mén wài duō zhǎng zhě chē zhé.
又曰：陳平家貧，以席為門，然門外多長者車轍。

wú yuè chūn qiū yuē: zi xū wèi wú zào dài chéng, líng mén bā, xiàng tiān bā fēng, shuǐ mén bā, fǎ dì bā chuāng.
《吳越春秋》曰：子胥為吳造大城，陵門八，象天八風，水門八，法地八窗。

fàn yè hòu hàn shū yuē: kǒng róng yún, zhèng jūn lǐ mén, sì fāng suǒ yóu guān lǐ, qí guǎng lìng róng gāo chē jié sì, míng wèi tōng dé mén.
范曄《後漢書》曰：孔融雲，鄭君里門，四方所由觀禮，其廣令容高車結駟，名為通德門。

hàn gōng diàn míng yuē: zhǎng ān yǒu xuān píng mén fù àng mén wàn qiū mén héng mén dōng dōu mén xuān dé mén yuán chéng mén qīng qǐ mén zhāng yì mén rén shòu mén shí xùn tài píng yù lǎn yī bǎi bā shí sān zuò cí. shí mén.
漢宮殿名曰：長安有宣平門覆盎門萬秋門橫門東都門宣德門元成門青綺門章義門仁壽門〈石巽〉［《太平御覽》一百八十三作慈。］石門。

wèi shū yuē: wén dì chū zài dōng gōng, jí zhū rú, yú cháo sù chéng tài píng yù lǎn liù bǎi shí wǔ zuò chéng. mén nèi, jiǎng lùn dà yì, kǎn kǎn wú juàn.
魏書曰：文帝初在東宮，集諸儒，於朝肅城［《太平御覽》六百十五作成。］門內，講論大義，侃侃無倦。

gǔ jīn dì míng yuē: hé nán yǒu dǐng mén, jiǔ dǐng suǒ dìng.
古今地名曰：河南有鼎門，九鼎所定。

huá yáng guó zhì yuē: shǔ chéng shí lǐ, yǒu shēng qiān qiáo, sòng kè guān, sī mǎ xiàng rú chū rù zhǎng ān, tí qí mén yuē: bù chéng chì chē sì mǎ, bù guò rǔ xià.
《華陽國志》曰：蜀城十里，有升遷橋，送客觀，司馬相如初入長安，題其門曰：不乘赤車駟馬，不過汝下。

wú dì jì yuē: chāng hé mén zhě, wú wáng hé lǘ suǒ zuò yě, míng wèi chāng hé mén, gāo lóu gé dào, hòu yóu cǐ chū fá chǔ, gǎi yuē pò chǔ mén.
吳地記曰：閶闔門者，吳王闔閭所作也，名為閶闔門，高樓閣道，後由此出伐楚，改曰破楚門。

shì shuō yuē: yáng xiū wèi wèi wǔ zhǔ bù, zuò xiāng guó mén, shǐ gòu cuī jué, wèi wǔ zì kàn, shǐ rén tí mén zuò huó zì, biàn qù, yáng xiū jiàn, jí lìng huài zhī, jì jìng, yuē: mén zhōng huó kuò zì, wáng xián mén dà yě.
《世說》曰：楊脩為魏武主簿，作相國門，始構榱桷，魏武自看，使人題門作活字，便去，楊脩見，即令壞之，既竟，曰：門中活闊字，王嫌門大也。

míng hòu hàn lǐ yóu mén míng yuē: mén zhī shè zhāng, wèi zhái biǎo huì, nà shàn bì xié, jī tuò fáng hài.
【銘】後漢李尤門銘曰：門之設張，為宅表會，納善閉邪，擊柝防害。

yòu zhōng dōng mén míng yuē: zhōng dōng chù zhòng, yuè zhí dāng mǎo, cāng gēng yǒu shēng, sǔn yīng nì zhǎo, chú qù zhì gù, yù sòng wù kǎo.
又中東門銘曰：中東處仲，月值當昴，倉庚有聲，隼鷹匿爪，除去桎梏，獄訟勿考。

yòu guān yáng chéng mén míng yuē: guān yáng zài mèng, wèi yuè wéi sì, qīng míng guān jié, dà yáng jìn qǐ.
又關陽城門銘曰：關陽在孟，位月惟巳，清明冠節，大陽進起。

yòu jīn chéng mén míng yuē: jīn míng zì dìng, wèi yuè zài wèi, wēn fēng yù shǔ, yīng niǎo xí zhì.
又津城門銘曰：津名自定，位月在未，溫風郁暑，鷹鳥習鷙。

yòu guǎng yáng mén míng yuē: guǎng yáng wèi mèng, jué yuè zài shēn, liáng fēng cóng shí, bái lù yǐ fēn.
又廣陽門銘曰：廣陽位孟，厥月在申，涼風從時，白露已分。

yòu yōng chéng mén míng yuē: yōng mén chù zhōng, wèi yuè zài yǒu, máng fēng hán zhuó, yàn guī shān fù.
又雍城門銘曰：雍門處中，位月在酉，盲風寒濁，燕歸山阜。

yòu xià chéng mén míng yuē: xià mén zhí mèng, wèi yuè zài hài, yīn yáng bù tōng, dì dōng nì cǎi, yíng dōng běi tán, cóng yīn suǒ zài.
又夏城門銘曰：夏門值孟，位月在亥，陰陽不通，蝃蝀匿彩，迎冬北壇，從陰所在。

yòu gǔ chéng mén míng yuē: gǔ mén běi zhōng, wèi dāng yú zi, tài yīn zhǔ xíng, shā fá wèi shǒu.
又穀城門銘曰：穀門北中，位當於子，太陰主刑，殺伐為首。

jìn zhì yú mén míng yuē: lù wú cháng jiā, fú wú dìng mén, rén móu guǐ móu, dào zài zé zūn.
晉摯虞門銘曰：祿無常家，福無定門，人謀鬼謀，道在則尊。

wén hòu wèi wēn zi shēng chāng hé mén shàng liáng zhù wén yuē: wéi wáng jiàn guó, pèi bǐ tài wēi, dà jūn yǒu mìng, gāo mén qǐ fēi, liáng chén shì jiǎn, mù bo wú wéi, diāo liáng nǎi jià, qǐ yì sī fēi, bā lóng yǎo yǎo, jiǔ lóng wēi wēi, jū chén nà yòu, jiù rì chuí yī, yī rén yǒu qìng, sì hǎi yuán guī.
【文】後魏溫子昇閶闔門上樑祝文曰：維王建國，配彼太微，大君有命，高門啟扉，良辰是簡，穆卜無違，雕梁乃架，綺翼斯飛，八龍杳杳，九龍巍巍，居宸納祐，就日垂衣，一人有慶，四海爰歸。

lóu
◇樓

ěr yǎ yuē: xiá ér xiū qū yuē lóu.
《爾雅》曰：狹而修曲曰樓。

shuō wén yuē: lóu, chóng wū yě, cháo, zé zhōng shǒu zhú lóu yě.
《說文》曰：樓，重屋也，樔，澤中守竹樓也。

huáng dì zhàn jūn qì jué yuē: zhū jiāng jūn qì rú chéng lóu.
黃帝占軍氣決曰：諸將軍氣如城樓。

shǐ jì yuē: fāng shì yán wǔ dì yuē: huáng dì wèi wǔ chéng shí èr lóu, yǐ hòu shén rén, dì nǎi lì shén míng tái jǐng gàn lóu, gāo wǔ shí zhàng, niǎn dào xiāng shǔ.
《史記》曰：方士言武帝曰：黃帝為五城十二樓，以候神人，帝乃立神明台井幹樓，高五十丈，輦道相屬。

shí zhōu jì yuē: kūn lún shān yǒu shí èr yù lóu.
《十洲記》曰：崑崙山有十二玉樓。

hàn shū yuē: gān yán shòu, shǎo yǐ liáng jiā zǐ, shàn qí shè, cháng chāo yú yǔ lín tíng lóu, yóu shì qiān wèi láng.
《漢書》曰：甘延壽，少以良家子，善騎射，嘗超逾羽林亭樓，由是遷為郎。

wú yuè chūn qiū yuē: fàn lǐ wèi jù jiàn lì fēi yì lóu, yǐ xiàng tiān mén.
《吳越春秋》曰：范蠡為句踐立飛翼樓，以象天門。

dōng guān hàn jì yuē: shàng zhì guǎng ā, zhǐ chéng mén lóu shàng, pī yú dì tú, zhǐ shì dèng yǔ yuē: tiān xià jùn guó rú shì, wǒ nǎi shǐ dé yī chù, qīng yán tiān xià bù zú dìng hé yě.
《東觀漢記》曰：上至廣阿，止城門樓上，披輿地圖，指示鄧禹曰：天下郡國如是，我乃始得一處，卿言天下不足定何也。

wú zhì yuē: liú jī měi róng zī, sūn quán ài jìng zhī, quán shǔ shí, cháng yú chuán zhōng yàn lóu shàng, zuò léi yǔ, quán yǐ gài zì fù. yòu mìng fù jī, yú rén bù de yě.
《吳志》曰：劉基美容姿，孫權愛敬之，權暑時，嘗於舡中宴樓上，作雷雨，權以蓋自覆。又命覆基，餘人不得也。

yú shì jiā jì yuē: wú xiǎo chéng bái mén, gài wú wáng hé lǘ suǒ zuò yě, zhì qín shǐ huáng, shǒu gōng lì zhú yàn kū, shī huǒ shāo gōng, ér cǐ lóu gù cún.
《虞氏家記》曰：吳小城白門，蓋吳王闔閭所作也，至秦始皇，守宮吏燭燕窟，失火燒宮，而此樓故存。

jìn gōng gé míng yuē: zǒng zhāng guān, yí fēng lóu yī suǒ, zài guān shàng, guǎng wàng guān zhī nán. yòu bié yǒu xiáng fèng lóu.
《晉宮閣名》曰：總章觀，儀風樓一所，在觀上，廣望觀之南。又別有翔鳳樓。

lài xiāng jì yuē: lǎo zi miào yǒu huáng tiān lóu jiǔ zhù lóu jìng niàn lóu, jiē huà xiān rén yún qì.
《賴鄉記》曰：老子廟有皇天樓九柱樓靜念樓，皆畫仙人云氣。

yuán yàn bó luó shān shū yuē: yǎng wàng shí lóu, miǎo rán zài yún zhōng.
袁彥伯羅山疏曰：仰望石樓，眇然在雲中。

shì shuō yuē: líng yún tái lóu guān jí jīng qiǎo, xiān chēng píng zhòng cái, qīng zhòng dāng yí, rán hòu zào gòu, nǎi wú zī zhū xiāng fù jiē, tái suī gāo léng, héng suí fēng yáo dòng, wèi míng dì dēng tái, jù qí shì wēi, bié yǐ dà cái fú chí zhī, lóu jí biàn tuí huài, lùn zhě wèi qīng zhòng lì piān gù yě.
《世說》曰：凌雲台樓觀極精巧，先稱平眾材，輕重當宜，然後造構，乃無錙銖相負揭，台雖高崚，恆隨風搖動，魏明帝登台，懼其勢危，別以大材扶持之，樓即便頹壞，論者謂輕重力偏故也。

yōu míng lù yuē: yè chéng fèng yáng mén wǔ céng lóu, qù dì èr shí zhàng, zhǎng sì shí zhàng, guǎng èr shí zhàng, ān jīn fèng huáng èr tóu yú qí shàng, yī tóu fēi rù zhāng hé, qīng làng tài píng yù lǎn yī bǎi qī shí liù zuò lǎng. jiàn zài shuǐ dǐ, yī tóu jīn yóu cún.
《幽明錄》曰：鄴城鳳陽門五層樓，去地二十丈，長四十丈，廣二十丈，安金鳳皇二頭於其上，一頭飛入漳河，清浪［《太平御覽》一百七十六作朗。］見在水底，一頭今猶存。

shù yì chuán yuē: xún qiè, zì shū wěi, yù jū jiāng líng, qì jiāng xià huáng hú lóu shàng, wàng xī nán, yǒu wù piāo rán, jiàng zì yún hàn, é qǐng yǐ zhì, nǎi jià hè zhī bīn yě, hè zhǐ hù cè, xiān zhě jiù xí, yǔ yī hóng shang, bīn zhǔ huān duì, cí qù, kuà hè téng kōng, miǎo rán yān miè.
述異傳曰：荀朅，字叔偉，寓居江陵，憩江夏黃鵠樓上，望西南，有物飄然，降自雲漢，俄頃已至，乃駕鶴之賓也，鶴止戶側，仙者就席，羽衣虹裳，賓主歡對，辭去，跨鶴騰空，眇然煙滅。

shī gǔ shī yuē: xī běi yǒu gāo lóu, shàng yǔ fú yún qí, jiāo shū jié qǐ chuāng, ā gé sān chóng jiē.
【詩】古詩曰：西北有高樓，上與浮雲齊，交疏結綺窗，阿閣三重階。

sòng wén dì dēng jǐng yáng lóu shī yuē: chóng táng lín wàn zhì, céng lóu kuà jiǔ chéng, yáo xuān lóng cuì huǎng, zǔ mù yì yún píng, jiē shàng xiǎo lù jié, lín xià xī fēng qīng, màn zǎo huán lǜ yè, fāng lán mèi zǐ jīng, jí wàng zhōu tiān xiǎn, liú chá jiā shén jīng, jiāo qú fēn qǐ cuò, liè zhí fà huá yīng.
宋文帝登景陽樓詩曰：崇堂臨萬雉，曾樓跨九成，瑤軒籠翠幌，組幕翳雲屏，階上曉露絜，林下夕風清，蔓藻嬛綠葉，芳蘭媚紫莖，極望周天險，留察浹神京，交渠紛綺錯，列植髮華英。

liáng wǔ dì dēng běi gù lóu shī yuē: xiē jià zhǐ xíng jǐng, huí yú zàn yóu shí, qīng dào xún qiū hè, huǎn bù sì dēng zhì, yàn háng shàng chā chí, yáng cháng zhuǎn xiāng bī, lì lǎn qióng tiān bù, shài zhǔ jǐn dì yù, nán chéng lián dì xiǎn, běi gù lín shuǐ cè, shēn tán xià wú dǐ, gāo àn zhǎng bù cè, jiù yǔ shí ruò gòu, xīn zhōu huā rú zhī.
梁武帝登北顧樓詩曰：歇駕止行警，回輿暫游識，清道巡丘壑，緩步肆登陟，雁行上差池，羊腸轉相逼，歷覽窮天步，曬矚盡地域，南城連地險，北顧臨水側，深潭下無底，高岸長不測，舊嶼石若構，新洲花如織。

liáng jiǎn wén dì fèng hé dēng běi gù lóu shī yuē: chōng líng jiā qì dì, jì shuǐ fèng huáng gōng, kuàng cǐ xú fāng yù, chuān yuè mài tóng fēng, huáng qíng ài lì lǎn, yóu zhì nǐ kōng tóng, liáo qū shì dào hòu, wú láo xiāng yě tóng, wù yá kāi zǎo rì, qíng tiān xiē wǎn hóng, qù fān rù yún lǐ, yáo xīng chū hǎi zhōng.
梁簡文帝奉和登北顧樓詩曰：舂陵佳氣地，濟水鳳皇宮，況此徐方域，川岳邁同灃，皇情愛歷覽，游陟擬崆峒，聊驅式道候，無勞襄野童，霧崖開早日，晴天歇晚虹，去帆入雲里，遙星出海中。

yòu dēng fēng huǒ lóu shī yuē: sǒng lóu pái shù chū, què dié dài jiāng qīng, zhì fēng shì yuǎn wàng, yù yù jǐn jiāo jīng, wàn yì wáng jī kuàng, sān tiáo qǐ mò píng, gèn yuán héng dì xiǎn, gū yǔ pài liú shēng, yōu yōu guī zhào rù, miǎo miǎo qù fān jīng, shuǐ yān fú àn qǐ, yáo qín zhú wù zhēng.
又登烽火樓詩曰：聳樓排樹出，卻堞帶江清，陟峰試遠望，鬱郁盡郊京，萬邑王畿曠，三條綺陌平，亘原橫地險，孤嶼派流生，悠悠歸棹入，眇眇去帆驚，水煙浮岸起，遙禽逐霧征。

yòu shuǐ zhōng lóu yǐng shī yuē: shuǐ dǐ fú sī chū, píng jiān fǎn yǔ fú, fēng shēng sè bù huài, làng qù yǐng héng liú.
又水中樓影詩曰：水底罘罳出，萍間反宇浮，風生色不壞，浪去影恆留。

liáng shěn yuē dēng xuán chàng lóu shī yuē: wēi fēng dài běi fù, yuán dǐng chū nán cén, zhōng yǒu líng fēng shù, huí wàng chuān zhī yīn, yá xīn, luò àn měi zēng jiǎn, tuān píng hù qiǎn shēn, shuǐ liú běn sān pài, tái gāo nǎi sì lín, shàng yǒu lí qún kè, kè yǒu mù guī huī yìng zhǎng pǔ, huàn jǐng zhú zhōng xún, yún shēng lǐng zhà hēi, rì xià xī bàn yīn, xìn měi fēi wú tǔ, hé shì bù chōu zān.
梁沈約登玄暢樓詩曰：危峰帶北阜，圓鼎出南岑，中有凌風樹，回望川之陰，涯心，落岸每增減，湍平互淺深，水流本三派，台高乃四臨，上有離群客，客有慕歸暉映長浦，煥景燭中尋，雲生嶺乍黑，日下溪半陰，信美非吾土，何事不抽簪。

liáng liú xiào chuò dēng yáng yún lóu shī yuē: wú tǔ yáng tái shàng, fēi mèng gāo tái kè, huí shǒu wàng zhǎng ān, qiān lǐ huái sān yì, gù wéi cán rù chǔ, jiàng sī děng shēn bái, xī jǔ shuǐ lǎo shōu, zhāo qiū shuāng lù jī, lóng mén bù kě jiàn, kōng mù líng shuāng bǎi.
梁劉孝綽登陽雲樓詩曰：吾土陽台上，非夢高台客，回首望長安，千里懷三益，顧惟慚入楚，降私等申白，西沮水潦收，昭丘霜露積，龍門不可見，空慕凌霜柏。

liáng wáng tái qīng yǒng shuǐ zhōng lóu yǐng shī yuē: piāo yáo shì yún dù, tíng tíng rú gài fú, shú kàn bō bù dòng, hái shì yìng gāo lóu.
梁王台卿詠水中樓影詩曰：飄颻似雲度，亭亭如蓋浮，熟看波不動，還是映高樓。

fù wèi wáng càn dēng lóu fù yuē: dēng zī lóu yǐ sì wàng, liáo xiá rì yǐ xiāo yōu, lǎn sī yǔ zhī suǒ chù, shí xiǎn chǎng ér guǎ chóu, jiē qīng zhāng zhī tōng pǔ, yǐ qū zǔ zhī zhǎng zhōu, běi mí táo mù, xī jiē zhāo qiū, suī xìn měi ér fēi wú tǔ, céng hé zú yǐ shǎo liú, píng xuān kǎn yǐ yáo wàng, xiàng běi fēng ér kāi jīn, píng yuán yuǎn ér mù jí, bì jīng shān zhī gāo cén, lù wēi yí ér xiū huí, chuān jì yàng ér jì shēn, xī ní fù zhī zài chén, yǒu guī yú zhī tàn yīn, zhōng yí yōu ér chǔ zòu, zhuāng xì xiǎn ér yuè yín, rén qíng tóng yú huái tǔ, qǐ qióng dá zhī yì xīn, wéi rì yuè zhī yú mài, qí hé qīng qí hé jí, jì wáng dào zhī yī píng, jiǎ gāo qú ér chěng lì, bù qī chí ér xǐ yǐ, bái rì hū qí xī nì, fēng xiāo sè ér bìng xìng, tiān cǎn cǎn ér wú sè, shòu kuáng gù yǐ qiú qún, niǎo xiāng míng ér gǔ yì, yuán yě qù qí wú rén, zhēng fū xíng ér wèi xī, xún jiē chú ér xià jiàng, qì jiāo fèn yú kūn yì, yè cān bàn ér bù mèi, chàng pán huán yǐ fǎn cè.
【賦】魏王粲登樓賦曰：登茲樓以四望，聊暇日以銷憂，覽斯宇之所處，實顯敞而寡仇，接清漳之通浦，倚曲阻之長洲，北彌陶牧，西接昭丘，雖信美而非吾土，曾何足以少留，憑軒檻以遙望，向北風而開襟，平原遠而目極，蔽荊山之高岑，路逶迤而脩回，川既漾而濟深，昔尼父之在陳，有歸歟之嘆音，鍾儀幽而楚奏，莊舄顯而越吟，人情同於懷土，豈窮達之異心，惟日月之逾邁，俟河清其何極，冀王道之一平，假高衢而騁力，步棲遲而徙倚，白日忽其西匿，風蕭瑟而並興，天慘慘而無色，獸狂顧以求群，鳥相鳴而鼓翼，原野闃其無人，征夫行而未息，循階除而下降，氣交憤於焜臆，夜參半而不寐，悵盤桓以反側。

jìn sūn chǔ dēng lóu fù yuē: yǒu dū chéng zhī bǎi zhì, jiā céng lóu zhī wǔ xún, cóng míng wáng zhī dēng yóu, liáo xiá rì yǐ yú xīn, míng jiū fú yǔ yú sāng yú, yóu fú zhuó chì yú sù bō, mù shù yín xiào yú xíng mò, zhōu rén gǔ yì ér yáng gē, bǎi liáo yún jí, cù zuò huá tái, jiā yáo mǎn zǔ, zhǐ jiǔ yíng bēi, tán sān fén ér yǒng wǔ diǎn, shì shèng zhé zhī suǒ cái.
晉孫楚登樓賦曰：有都城之百雉，加曾樓之五尋，從明王之登游，聊暇日以娛心，鳴鳩拂羽於桑榆，游鳧濯翅於素波，牧豎吟嘯於行陌，舟人鼓枻而揚歌，百僚雲集，促坐華台，嘉肴滿俎，旨酒盈杯，談三墳而詠五典，釋聖哲之所裁。

jìn zǎo jù dēng lóu fù yuē: huái lí kè zhī yuǎn sī, qíng cǎn mǐn ér chóu chàng, dēng zī lóu ér xiāo yáo, liáo yīn gāo yǐ xiá wàng, gǎn sī zhōu zhī jué yù, shí dì wáng zhī jiù jiāng, yì hū tuó zhī zhuó hé, huái tōng chuān zhī qīng zhāng, yuán xí kāi pì, dàng zhēn yí sǒu, sāng má bèi yě, shǔ jì yíng mǔ, lǐ yí jì dù, mín fán cái fù, huái sāng zǐ zhī jiù ài, xìn gǔ jīn zhī tóng qíng, zhōng yí cǎn ér nán yīn, zhuāng xì gǎn ér yuè shēng, qǐ wú rén zhī xiá ài, néng qù xīn ér wú yíng, qíng qī qī yú xià guó, yì qián qián yú shàng jīng.
晉棗據登樓賦曰：懷離客之遠思，情慘憫而惆悵，登茲樓而逍遙，聊因高以遐望，感斯州之厥域，寔帝王之舊疆，挹呼沱之濁河，懷通川之清漳，原隰開闢，盪臻夷藪，桑麻被野，黍稷盈畝，禮儀既度，民繁財阜，懷桑梓之舊愛，信古今之同情，鍾儀慘而南音，莊舄感而越聲，豈吾人之狹隘，能去心而無營，情戚戚於下國，意乾乾於上京。

jìn guō pú dēng bǎi chǐ lóu fù yuē: zài qīng yáng zhī jì yuè, dēng bǎi chǐ yǐ gāo guān, jiā sī yóu zhī kě yú, nǎi lǎo shì zhī suǒ tàn, fǔ líng kǎn yǐ yáo xiǎng, nǎi jí mù ér sì yùn, qíng miǎo rán yǐ sī yuǎn, chàng zì shī ér qián yùn, zhān yǔ tái zhī lóng pín, qí wū xián zhī gū zhì, měi yán chí zhī huàng wū, zhēng zǐ fēn ér xiá qǐ, yì fù yán zhī yōu rén, shén jiè shān zhī bó zi, yī shǒu yáng zhī èr lǎo, zhāo guǐ gǔ zhī yǐn shì, jiē wáng shì zhī chǔn chǔn, fāng gòu yuàn ér jí wǔ, āi shén qì zhī qiān làng, zhǐ zhuì liú yǐ pì zhǔ, xióng jǐ liè yú láng jì, róng mǎ míng hū jiǎng zhù, wù sháo huá ér zēng guài, tàn fēi sì zhī guò hù, zhì zī lóu yǐ kuàng tiào, qíng kǎi ěr ér huái gǔ.
晉郭璞登百尺樓賦曰：在青陽之季月，登百尺以高觀，嘉斯游之可娛，乃老氏之所嘆，撫凌檻以遙想，乃極目而肆運，情眇然以思遠，悵自失而潛慍，瞻禹台之隆嚬，奇巫咸之孤峙，美鹽池之滉汙，蒸紫雰而霞起，異傅岩之幽人，神介山之伯子，揖首陽之二老，招鬼谷之隱士，嗟王室之蠢蠢，方構怨而極武，哀神器之遷浪，指綴旒以譬主，雄戟列於廊技，戎馬鳴乎講柱，寤苕華而增怪，嘆飛駟之過戶，陟茲樓以曠眺，情慨爾而懷古。

míng sòng bào zhāo líng yān lóu míng yuē: kàn liè jiāng yíng, wàng jǐng yán chú, jī qīng fēng lù, hán cǎi yān tú, fǔ kuī huái hǎi, fǔ tiào jīng wú, wǒ wáng jié jià, zǎo sī shén jū, yí cǐ wàn chūn, xiū líng suǒ fú.
【銘】宋鮑昭凌煙樓銘曰：瞰列江楹，望景延除，積清風路，含彩煙途，俯窺淮海，俯眺荊吳，我王結駕，藻思神居，宜此萬春，脩靈所扶。

lǔ
◇櫓

shì míng yuē: lǔ, lù shàng wú fù wū yě.
《釋名》曰：櫓，露上無覆屋也。

sūn zi bīng fǎ yuē: gōng chéng zhī fǎ, xiū lǔ fén yún, qí qì xiè sān yuè ér hòu chéng.
孫子兵法曰：攻城之法，修櫓枌榲，其器械三月而後成。

lù jī luò yáng jì yuē: luò yáng chéng, zhōu gōng suǒ zhì, dōng xī shí lǐ, nán běi shí sān lǐ, chéng shàng bǎi bù yǒu yī lóu lǔ, wài yǒu gōu qú.
陸機洛陽記曰：洛陽城，周公所制，東西十里，南北十三里，城上百步有一樓櫓，外有溝渠。

fù jìn ōu yáng jiàn dēng lǔ fù yuē: dēng zī lǔ yǐ xiá tiào, pì céng xuān yǐ gāo xì, yǎng tiān tú zhī mián miǎo, fǔ píng yuán zhī kuàng yǎn, jiā cāng chūn zhī lìng jié, yuè hé fēng zhī wēi shàn, bàng guān bā yú, zhōu lǎn sì chuí, miàn gū qiū zhī jùn zhì, qū qū àn zhī xiū yá, zhí yú qiū yǐ chéng liè, chā chuí liǔ zhī chà chà, yù mù hū yǐ zhōng rì, qíng wěi wěi ér wàng pí.
【賦】晉歐陽建登櫓賦曰：登茲櫓以遐眺，辟曾軒以高盻，仰天塗之綿邈，俯平原之曠衍，嘉蒼春之令節，悅和風之微扇，傍觀八隅，周覽四垂，面孤丘之峻峙，岨曲岸之脩崖，植榆楸以成列，插垂柳之差差，寓目忽以終日，情亹亹而忘疲。

guān
◇觀

shì míng yuē: guān zhě, yú shàng guān wàng yě.
《釋名》曰：觀者，於上觀望也。

liè zǐ yuē: dài yú shān shàng tái guān, jiē jīn yù, xiān shèng fēi xiāng lái wǎng.
《列子》曰：岱輿山上台觀，皆金玉，仙聖飛相來往。

shǐ jì yuē: gōng sūn qīng wèi wǔ dì yuē: xiān rén hǎo lóu jū, yú shì shàng lìng zhǎng ān zuò fēi lián guì guān, gān quán zé zuò yán shòu guān.
《史記》曰：公孫卿謂武帝曰：仙人好樓居，於是上令長安作飛廉桂觀，甘泉則作延壽觀。

hàn shū yuē: gān lù èr nián, dōng shí èr yuè, shàng xìng yún yáng gōng shǔ yù guān.
《漢書》曰：甘露二年，冬十二月，上幸蒷陽宮屬玉觀。

yòu yuē: xiào chéng huáng dì, yuán dì tài zǐ yě, shēng jiǎ guān huà táng.
又曰：孝成皇帝，元帝太子也，生甲觀畫堂。

sān fǔ huáng tú yuē: wǔ dì qǐ zhī què guān, shén míng guān, jí líng guān, yáng lù guān.
三輔皇圖曰：武帝起鳷鵲觀，神明觀，集靈觀，陽祿觀。

hàn gōng diàn míng yuē: zhǎng ān yǒu lín xiān guān, wèi qiáo guān, xiān rén guān, bà chāng guān, lán chí guān, píng lè guān, jiǔ huá guān, yù zhāng guān, sān zhāng guān, kūn míng guān, zǒu mǎ guān, huá guāng guān, fēng luán guān, zǒu gǒu guān, tiān tī guān, yáo tái guān, shui bù qú guān, xiāng sī guān, zhǎng píng guān, yí chūn guān, huá chí guān, shè xióng guān, yíng fēng guān, lù hán guān.
漢宮殿名曰：長安有臨仙觀，渭橋觀，仙人觀，霸昌觀，蘭池觀，平樂觀，九華觀，豫章觀，三章觀，昆明觀，走馬觀，華光觀，封巒觀，走狗觀，天梯觀，瑤台觀，氵不渠觀，相思觀，長平觀，宜春觀，華池觀，射熊觀，迎風觀，露寒觀。

wèi zhì yuē: míng dì zhì chóng wén guān, zhēng shàn shǔ wén zhě yǐ chōng zhī.
《魏志》曰：明帝置崇文觀，徵善屬文者以充之。

lù jī luò yáng dì jì yuē: gōng zhōng yǒu lín gāo, líng yún, xuān qū, guǎng wàng, làng fēng, wàn shì, xiū líng, zǒng zhāng, tīng sòng, fán jiǔ guān, jiē gāo shí liù qī zhàng, yǐ yún mǔ zhe chuāng lǐ, rì yào zhī, wěi wěi yǒu guāng huī, huá yán jùn luò yáng jì yuē: luò yáng chéng shí bā guān, jiē shī xuán kǎn tiě lóng, shū yún mǔ huǎng.
陸機洛陽地記曰：宮中有臨高，陵雲，宣曲，廣望，閬風，萬世，修齡，總章，聽訟，凡九觀，皆高十六七丈，以雲母著窗里，日曜之，煒煒有光輝，華延俊洛陽記曰：洛陽城十八觀，皆施玄檻鐵籠，疏雲母幌。

huá shān jì yuē: nán lǐng dōng yán běi miàn, yǒu èr xiǎo shān, yī shān yǒu shuāng shí shù shēng, hào yuē shí mén, yī shān shí gū yá tè xiù, shàng yǒu kè guān, shè zhī, yuǎn zhě tiào shí lǐ.
華山記曰：南嶺東岩北面，有二小山，一山有雙石豎生，號曰石門，一山石孤崖特秀，上有客觀，涉之，遠者眺十里。

shī suí jiāng zǒng shì yàn xuán wǔ guān shī yuē: jié xiǎo sān chūn mù, xīn yǔ bǎi huā zhāo, xīng gōng yí dù hàn, tiān sì dòng xíng biāo, pèi zhuǎn cāng lóng què, chén fēi yǐn mǎ qiáo, cuì guān yíng xié zhào, dān lóu wàng luò cháo, niǎo shēng yún lǐ chū, shù cǎi làng zhōng yáo, gē yín fèng tiān yǒng, wèi bì dài wén sháo.
【詩】隋江總侍宴玄武觀詩曰：詰曉三春暮，新雨百花朝，星宮移渡漢，天駟動行鑣，旆轉蒼龍闕，塵飛飲馬橋，翠觀迎斜照，丹樓望落潮，鳥聲雲里出，樹彩浪中搖，歌吟奉天詠，未必待聞韶。

fù hòu hàn cuī yīn dà jiāng jūn lín luò guān fù yuē: bīn qū luò ér lì guān, yíng gāo rǎng ér zuò lú, chù chóng xiǎn yǐ jiān chǎng, chāo jué lín ér tè jū, liè ā gé yǐ huán zā, biǎo gāo tái ér qǐ lóu, bù niǎn dào yǐ zhōu liú, lín xuān kǎn yǐ guān yú, yú shì yíng xià zhī shǒu, mò chūn zhī chuí, táo zhī yāo yāo, yáng liǔ yī yī, jì nǎi rì chuí xī yáng, zhōng yào nèi guāng, chí xián zòng cè, yì rú bēn yáng.
【賦】後漢崔駰大將軍臨洛觀賦曰：濱曲洛而立觀，營高壤而作廬，處崇顯以間敞，超絕鄰而特居，列阿閣以環匝，表高台而起樓，步輦道以周流，臨軒檻以觀魚，於是迎夏之首，末春之垂，桃枝夭夭，楊柳猗猗，既乃日垂西陽，中曜內光，弛銜縱策，逸如奔颺。

hòu hàn lǐ yóu píng lè guān fù yuē: nǎi shè píng lè zhī xiǎn guān, zhāng mì wěi zhī qí zhēn, xí jìn wǔ yǐ jiǎng jié, yàn bù jī zhī xiá lín, tú guān píng lè zhī zhì, yù cuī wéi yǐ lí lóu, hè yán yán qí yín è, fēn diàn yǐng yǐ pán xū, mí píng yuán zhī bó chǎng, chù jīn shāng zhī wéi zōu, dà shà lèi ér lín cì, chéng tiáo yáo zhī cuì lóu, guò dòng fáng zhī zhuǎn tà, lì jīn huán zhī huá pù, nán qiè luò bīn, běi líng cāng shān, guī chí yāng mǎng, guǒ lín zhēn zhēn, tiān mǎ pèi ài, liè wěi bù fēn, ěr nǎi dà hé lóng píng, wàn guó sù qīng, shū fāng zhòng yì, jué yù zào tíng, sì biǎo jiāo huì, bào zhēn yuǎn bìng, zá tà guī yì, jí yú chūn zhèng, wán qū qí zhī shén guài, xiǎn yì cái zhī jié wǔ, bǎi liáo yú shí, gè mìng suǒ zhǔ, fāng qū jì shè, mì xì lián xù, xiāo yáo fǔ yǎng, jié yǐ táo gǔ, xì chē gāo tóng, chí chěng bǎi mǎ, lián piān jiǔ rèn, lí hé shàng xià, huò yǐ chí chěng, fù chē diān dào, wū huò gāng dǐng, qiān jūn ruò yǔ, tūn rèn tǔ huǒ, yàn yuè wū zhì, líng gāo lǚ suǒ, yǒng yuè xuán wǔ, fēi wán tiào jiàn, fèi wèi huí rǎo, bā yú wēi yī, yú jiān xiāng shòu, yǒu xiān jià què, qí xíng yòu qiú, qí lǘ chí shè, hú tù jīng zǒu, zhū rú jù rén, xì xuè wèi ǒu, qín lù liù bó, bái xiàng zhū shǒu, yú lóng màn yán, wěi shān yán shān fù, guī chī chán chú, qiè qín gǔ fǒu.
後漢李尤平樂觀賦曰：乃設平樂之顯觀，章秘瑋之奇珍，習禁武以講捷，厭不羈之遐鄰，徒觀平樂之制，郁崔嵬以離婁，赫岩岩其崟峉，紛電影以盤盱，彌平原之博敞，處金商之維陬，大廈累而鱗次，承岧嶢之翠樓，過洞房之轉闥，歷金環之華鋪，南切洛濱，北陵倉山，龜池泱漭，果林榛榛，天馬沛艾，鬛尾布分，爾乃大和隆平，萬國肅清，殊方重譯，絕域造庭，四表交會，抱珍遠並，雜遝歸誼，集於春正，玩屈奇之神怪，顯逸才之捷武，百僚於時，各命所主，方曲既設，秘戲連敘，逍遙俯仰，節以鞀鼓，戲車高橦，馳騁百馬，連翩九仞，離合上下，或以馳騁，覆車顛倒，烏獲扛鼎，千鈞若羽，吞刃吐火，燕躍烏跱，陵高履索，踴躍旋舞，飛丸跳劍，沸渭回擾，巴渝隈一，逾肩相受，有仙駕雀，其形蚴虬，騎驢馳射，狐兔驚走，侏儒巨人，戲謔為耦，禽鹿六駮，白象朱首，魚龍曼延，嵔〈山延〉山阜，龜螭蟾蜍，挈琴鼓缶。

yòu dōng guān fù yuē: fū huá shí yú yōng táng, jí gàn zhì yú dōng guān, dōng guān zhī yì, niè niè yáng yáng, shàng chéng zhòng gé, xià shǔ zhōu láng, bù xī fān yǐ xǐ yǐ, hǎo lǜ shù zhī chéng háng, lì dōng yá zhī chǎng zuò, bì bì máo zhī gān táng, qián wàng yún tái, hòu zā dé yáng, dào wú yǐn ér bù xiǎn, shū wú què ér bù chén, lǎn sān dài ér cǎi yí, bāo yù yù zhī zhōu wén.
又東觀賦曰：敷華實於雍堂，集幹質於東觀，東觀之藝，孽孽洋洋，上承重閣，下屬周廊，步西蕃以徙倚，好綠樹之成行，歷東厓之敞坐，庇蔽茅之甘棠，前望雲台，後匝德陽，道無隱而不顯，書無闕而不陳，覽三代而采宜，包鬱郁之周文。

wèi chén wáng cáo zhí yóu guān fù yuē: jìng xián gōng ér wú shì, jiāng yóu mù yǐ zì yú, dēng běi guān ér qǐ lù, shè yún lù zhī fēi chú, cóng xióng pí zhī wǔ shì, hé zhǎng jǐ ér xiān qū, bà ruò yún guī, huì rú wù jù, chē bù jí huí, chén bù huò jǔ, fèn mèi chéng fēng, huī hàn rú yǔ.
魏陳王曹植游觀賦曰：靜閒宮而無事，將游目以自娛，登北觀而啟路，涉雲路之飛除，從熊羆之武士，荷長戟而先驅，罷若雲歸，會如霧聚，車不及回，塵不獲舉，奮袂成風，揮汗如雨。

yòu lín guān fù yuē: dēng gāo yōng xī wàng sì zé, lín zhǎng liú xī sòng yuǎn kè, chūn fēng chàng xī qì tōng líng, cǎo hán gàn xī mù jiāo jīng, qiū líng kū xī sōng bǎi qīng, nán yuán ài xī guǒ dài róng, lè shí wù zhī yì yù, bēi yǔ zhì zhī zhǎng wéi, tàn dōng shān yǐ sù qín, gē shì wēi yǐ yǒng guī, jìn wú lù yǐ xiào gōng, tuì wú yǐn yǐ yíng sī, fǔ wú lín yǐ yóu dùn, yǎng wú yì yǐ fān fēi.
又臨觀賦曰：登高墉兮望四澤，臨長流兮送遠客，春風暢兮氣通靈，草含幹兮木交莖，丘陵窟兮松柏青，南園薆兮果戴榮，樂時物之逸豫，悲予志之長違，嘆東山以愬勤，歌式微以詠歸，進無路以效公，退無隱以營私，俯無鱗以游遁，仰無翼以翻飛。

míng hòu hàn lǐ yóu dōng guān míng yuē: zhōu shì jiù qū, huáng hàn shí xún, fáng tà nèi bù, shū qǐ wài chén, shēng jiàng sān chú, guàn qǐ qī mén, shì wèi dōng guān, shū jí lín quán, liè hóu hóng yǎ, zhì zhǎng yì wén.
【銘】後漢李尤東觀銘曰：周氏舊區，皇漢寔循，房闥內布，疏綺外陳，升降三除，貫啟七門，是謂東觀，書籍林泉，列侯弘雅，治掌藝文。

táng
◇堂

shuō wén yuē: táng, diàn yě.
《說文》曰：堂，殿也。

shì míng yuē: táng yóu táng táng, gāo xiǎn mào yě.
《釋名》曰：堂猶堂堂，高顯貌也。

lǐ jì yuē: táng shàng bù qū, táng shàng jiē wǔ, táng xià bù wǔ.
《禮記》曰：堂上不趨，堂上接武，堂下布武。

yòu yuē: jìn lǐ, tiān zǐ bù xià táng ér jiàn zhū hóu, xià táng jiàn zhū hóu, tiān zǐ zhī shī lǐ yě, yóu yí wáng yǐ xià.
又曰：覲禮，天子不下堂而見諸侯，下堂見諸侯，天子之失禮也，由夷王以下。

zhuāng zǐ yuē: fù bēi shuǐ yú ào táng zhī shàng, zé jiè wèi zhī zhōu, zhì bēi yān zé jiāo, shuǐ qiǎn ér zhōu dà yě.
《莊子》曰：覆杯水於坳堂之上，則芥為之舟，置杯焉則膠，水淺而舟大也。

chǔ cí yuē: yú lín wū xī lóng táng.
《楚辭》曰：魚鱗屋兮龍堂。

shí zhōu jì yuē: kūn lún shān yǒu guāng bì zhī táng.
《十洲記》曰：崑崙山有光碧之堂。

shuō yuàn yuē: shèng rén yú tiān xià, pì yóu yī táng zhī shàng yě, jīn yǒu mǎn táng yǐn jiǔ zhě, yǒu yī rén yóu xiàng yú ér qì, zé yī táng zhī rén jiē wèi zhī bù lè.
《說苑》曰：聖人於天下，譬猶一堂之上也，今有滿堂飲酒者，有一人猶向隅而泣，則一堂之人皆為之不樂。

hàn wǔ nèi chuán yuē: shàng yuán fū rén yán, xī wáng mǔ yǒu liù jiǎ zhī shù, yòng zhī kě yǐ yóu jǐng yún zhī gōng, dēng liú xiá zhī táng.
《漢武內傳》曰：上元夫人言，西王母有六甲之術，用之可以游景雲之宮，登流霞之堂。

hàn wǔ gù shì yuē: yù táng qù dì shí èr zhàng, jī jiē jiē yòng yù yě.
《漢武故事》曰：玉堂去地十二丈，基階皆用玉也。

hàn shū yuē: yù táng zài tài yè chí nán.
《漢書》曰：玉堂在太液池南。

xù hàn shū yuē: zhōng píng èr nián, zào wàn jīn táng yú xī yuán.
《續漢書》曰：中平二年，造萬金堂於西園。

lùn héng yuē: wáng zhě zhī táng, mò zǐ chēng yáo shùn táng gāo sān chǐ, rú jiā yǐ wèi bēi xià, jiǎ shǐ zhī rán, gāo sān chǐ zhī táng, míng jiá shēng yú jiē xià, xū lín táng chá zhī, qǐ shì táng xià zhī jiá, shú yǔ xuán, rì lì yú yǐ zuò, gù zhé jiàn zhī yě.
《論衡》曰：王者之堂，墨子稱堯舜堂高三尺，儒家以為卑下，假使之然，高三尺之堂，蓂莢生於階下，須臨堂察之，起視堂下之莢，孰與懸，日曆於扆坐，顧輒見之也。

fēng sú tōng yuē: diàn táng xiàng dōng jǐng xíng, kè zuò hé líng, hé líng shuǐ wù yě, suǒ yǐ yàn huǒ.
《風俗通》曰：殿堂象東井形，刻作荷菱，荷菱水物也，所以厭火。

jìn gōng gé míng yuē: luò yáng gōng yǒu zé bǎi táng, zhōng sī táng, xiū zhēng táng, yán lù táng, chéng qìng táng, rén shòu táng, suī fú táng, hán fāng táng, lè chāng táng, jiāo huá táng, fāng yīn táng, yǒng guāng táng.
《晉宮閣名》曰：洛陽宮有則百堂，螽斯堂，休徵堂，延祿堂，承慶堂，仁壽堂，綏福堂，含芳堂，樂昌堂，椒華堂，芳音堂，永光堂。

zhì yú jué yí yào zhù yuē: diàn táng zhī shàng, wéi tiān zǐ jū chuáng, qí yú jiē fú xí, xí qián shè yán, lǐ, tiān zǐ zhī diàn, dōng xī jiǔ yán, nán běi qī yán, gù yuē dù táng yǐ yán, dù shì yǐ jǐ.
摯虞決疑要注曰：殿堂之上，唯天子居床，其餘皆幅席，席前設筵，禮，天子之殿，東西九筵，南北七筵，故曰度堂以筵，度室以幾。

huá yáng guó zhì yuē: wén wēng lì jiǎng táng, zuò shí shì yī, yuē yù táng, zài chéng nán, chū táng yù huǒ, tài shǒu gēng xiū lì. yòu zēng èr shí shì.
《華陽國志》曰：文翁立講堂，作石室一，曰玉堂，在城南，初堂遇火，太守更修立。又增二石室。

yú shì jiā jì yuē: yú tán, yòu wèi jiāng jūn, tài fū rén nián gāo, qiú jiě zhí, bèi zhào bù tīng, tè jiǎ bǎi rì, yíng mǔ dōng guī, qǐ táng yǎng qīn, qīn jí huì, zuò shī yán zhì.
《虞氏家記》曰：虞潭，右衛將軍，太夫人年高，求解職，被詔不聽，特假百日，迎母東歸，起堂養親，親集會，作詩言志。

qí dì jì yuē: lín zī chéng xī mén wài, yǒu gǔ jiǎng táng, jī zhù yóu cún, qí xuān wáng xiū wén xué chù yě.
齊地記曰：臨淄城西門外，有古講堂，基柱猶存，齊宣王修文學處也。

shī liáng yǔ jiān wú yǒng shū pǔ táng shī yuē: běi táng duō xiá yù, shí jià zǒng luán biāo, shū jìng fán jiā chè, lún qīng yǔ gài piāo, lín kōng zuò fēi guān, huí shǒu wàng fú qiáo, fēng zhǎng dàn zhōng jìn, dì jiǒng luò chéng yáo, shū lín bù dé rì, hé pǔ zàn tōng cháo, tú rán děng bīn cóng, bìng zuò kuì qún liáo.
【詩】梁庾肩吾詠疏圃堂詩曰：北堂多暇豫，時駕總鸞鑣，疏靜繁葭澈，輪輕羽蓋飄，臨空坐飛觀，回首望浮橋，風長旦鍾近，地迥洛城遙，疏林不得日，涸浦暫通潮，徒然等賓從，並作愧群僚。

fù chén jiāng zǒng yún táng fù yuē: lǎn huáng tú zhī dòng yǔ, guī zǐ chén yú tài qīng, hé miàn shì zhī jiāo gé, xìn bù rì zhī jīng yíng, yǎng yī shí zhī zhuàng lì, kuà wàn gǔ zhī wēi líng, tǔ chù shí zhī qí sè, hùn gāo táng zhī jiù míng, ruò nǎi sān jiē bā hù, bǎi gǒng qiān yíng, yíng yǐ yù xiù, shì yǐ jīn yīng, lǜ jì xuán chā, hóng qú dào shēng, yú shí mù yè shēng hán, hú rén chàng jìng, chéng lù qíng xū, xiāng fēng zhào jiǒng, tiān zǐ nǎi xià niǎn kāi yàn, chū yù yú shén, wén xuán rì yuè, sī gé fēng chén, shì fù fèng zhī duō xìng, kuì tú lóng zhī bù zhēn.
【賦】陳江總雲堂賦曰：覽黃圖之棟宇，規紫宸於太清，何面勢之膠葛，信不日之經營，仰一時之壯麗，跨萬古之威靈，吐觸石之奇色，混高堂之舊名，若乃三階八戶，百栱千楹，瑩以玉琇，飾以金英，綠芰懸插，紅蕖倒生，於時木葉聲寒，壺人唱靜，承露擎虛，相風照迥，天子乃下輦開宴，出豫娛神，文懸日月，思革風塵，是負鳳之多幸，愧屠龍之不真。

sòng jìn yǔ chǎn lè xián táng sòng yuē: guàn guàn lóng gòu, jí jí qí jùn, jiē yán bái wū, qǐn dēng máo jùn, shén xīn suǒ jì, mò wǎng fēi shùn, líng tú biǎo xiàng, píng fū yù rùn, yóu qiú yī hè, qī luán yī cóng, chuān chéng huá zhǎo, shù fú yǐ tóng, lín yǒu chén fēng, hé yǒu xī yōng, gāo guān huí yún, shū biāo qǐ chuāng, yáng yáng dì yóu, huī huī tiān zào, sī lè yún jī, kè pèi zǔ kǎo, yǎng zhān kūn qiū, fǔ huái míng shèng, xuán zhū suī lǎng, lí rén mò yìng, qīng fēng pái huái, wēi yán jué yǒng, yǒu miǎo gāo gòu, yǒng kuò líng mìng.
【頌】晉庾闡樂賢堂頌曰：瓘瓘隆構，岌岌其峻，階延白屋，寢登髦俊，神心所寄，莫往非順，靈圖表像，平敷玉潤，游虬一壑，棲鸞一叢，川澄華沼，樹拂椅桐，林有晨風，翮有西雍，高觀回雲，疏猋綺窗，洋洋帝猷，恢恢天造，思樂雲基，克配祖考，仰瞻昆丘，俯懷明聖，玄珠雖朗，離人莫映，清風徘徊，微言絕詠，有邈高構，永廓靈命。

míng hòu hàn lǐ yóu táng míng yuē: yīn yì zhì zhái, yuán xìng diàn táng, xià wū qú qú, gāo chǎng qīng liáng, jiā yǐ shī lǐ, xiū fèng zhēng cháng, yán bīn xī jiē, zhǔ jìn dōng xiāng, yàn lè jiā kè, chuī shēng gǔ huáng.
【銘】後漢李尤堂銘曰：因邑制宅，爰興殿堂，夏屋渠渠，高敞清涼，家以師禮，修奉蒸嘗，延賓西階，主近東廂，宴樂嘉客，吹笙鼓簧。

chéng
◇城

huái nán zǐ yuē: gǔn zuò jiǔ rèn zhī chéng.
《淮南子》曰：鯀作九仞之城。

shuō wén yuē: chéng, yǐ shèng mín yě, yōng, chéng yuán yě.
《說文》曰：城，以盛民也，墉，城垣也。

bó wù zhì yuē: yǔ zuò chéng, jiàng zhě gōng, ruò zhě shǒu, dí zhě zhàn, chéng guō zì yǔ shǐ yě.
《博物志》曰：禹作城，彊者攻，弱者守，敵者戰，城郭自禹始也。

zhōu shū yuē: zhōu gōng zuò dà yì chéng zhōu yú tǔ zhōng, lì chéng, fāng qiān liù bǎi èr shí zhàng, fú fāng qī shí èr lǐ, nán xì yú luò shuǐ, běi yīn yú shǎn shān.
《周書》曰：周公作大邑成周於土中，立城，方千六百二十丈，郛方七十二里，南繫於洛水，北因於陝山。

gōng yáng chuán yuē: chéng zhì zhě hé, wǔ bǎn ér dǔ, wǔ dǔ ér zhì, bǎi zhì ér chéng.
公羊傳曰：城雉者何，五板而堵，五堵而雉，百雉而城。

shǐ jì yuē: qín èr shì yù qī chéng, yōu zhān yuē: shàn zāi, qī chéng dàng dàng, kòu lái bù dé shàng, gù nán wèi yīn wū ěr, èr shì nǎi zhǐ.
《史記》曰：秦二世欲漆城，優旃曰：善哉，漆城蕩蕩，寇來不得上，固難為蔭屋爾，二世乃止。

huái nán zǐ yuē: kūn lún shān yǒu céng chéng jiǔ zhòng.
《淮南子》曰：崑崙山有曾城九重。

liè nǚ chuán yuē: qí rén qǐ liáng, xí jǔ zhàn ér sǐ, qí qī wú suǒ guī, nǎi zhěn fū shī yú chéng xià ér kū zhī, qī rì ér chéng bēng, qī suì tóu zī shuǐ ér sǐ, tài kāng dì jì yuē: liáng xiào wáng zhú suī yáng chéng, fāng shí èr lǐ, yǐ gǔ chàng jié chǔ ér hòu xià, hé zhī zhě chēng suī yáng, yīn yǐ wèi míng.
《列女傳》曰：齊人杞梁，襲莒戰而死，其妻無所歸，乃枕夫屍於城下而哭之，七日而城崩，妻遂投淄水而死，《太康地記》曰：梁孝王築睢陽城，方十二里，以鼓唱節杵而後下，和之者稱睢陽，因以為名。

hàn shū yuē: shén nóng zhī jiào yuē: yǒu shí chéng shí rèn, tāng chí bǎi bù, dài jiǎ bǎi wàn, ér wú sù bù néng shǒu yě.
《漢書》曰：神農之教曰：有石城十仞，湯池百步，帶甲百萬，而無粟不能守也。

yòu yuē: jiāo dōng qián guó wáng, zhì jiāo hé, shuǐ fèn liú rào chéng xià, gù hào jiāo hé, àn běn tiáo jiàn hàn shū jiǔ shí liù xī yù chuán, zuò chē shī qián guó wáng zhì jiāo hé chéng, hé shuǐ fèn liú rào chéng xià, gù hào jiāo hé, cǐ yǒu é wù, tài píng yù lǎn yī bǎi jiǔ shí èr yǐn bù wù.
又曰：膠東前國王，治膠河，水分流繞城下，故號膠河，［按本條見漢書九十六西域傳，作車師前國王治交河城，河水分流繞城下，故號交河，此有訛誤，《太平御覽》一百九十二引不誤。］

fēng sú tōng yuē: zhòng xīn chéng chéng, sú shuō yuē: zhòng rén tóng xīn zhě, kě gòng zhú qǐ yī chéng, tóng xīn gòng yǐn, luò yáng jiǔ kě jǐn yě, guān zhōng jì yuē: zhǎng ān chéng jiē hēi rǎng, chéng jīn chì rú huǒ, jiān rú shí, fù lǎo suǒ chuán, jǐn záo lóng shǒu shān tǔ wèi chéng. yòu zhū tái què yì ěr.
《風俗通》曰：眾心成城，《俗說》曰：眾人同心者，可共築起一城，同心共飲，雒陽酒可盡也，《關中記》曰：長安城皆黑壤，城今赤如火，堅如石，父老所傳，盡鑿龍首山土為城。又諸台闕亦爾。

wáng yǐn jìn shū yuē: liáng zhōu chéng yǒu wò lóng xíng, gù míng wò lóng chéng, nán běi qī shí lǐ, dōng xī sān shí lǐ, běn xiōng nú suǒ zhú yě.
王隱《晉書》曰：涼州城有臥龍形，故名臥龍城，南北七十里，東西三十里，本匈奴所築也。

xiāng yáng qí jiù jì yuē: páng dé gōng zài miǎn shuǐ shàng, zhì lǎo bù rù xiāng yáng chéng.
《襄陽耆舊記》曰：龐德公在沔水上，至老不入襄陽城。

dān yáng jì yuē: shí tóu chéng, yīn shān wèi chéng, jiāng yǐ wèi chí, dì xíng xiǎn gù, yóu shěng qí shì.
《丹陽記》曰：石頭城，因山為城，江以為池，地形險固，尤省奇勢。

qín zhōu jì yuē: jīn chéng jùn, hàn yuán shǐ liù nián zhì, yīng shào yuē: chū zhú chéng, dé jīn, gù yuē jīn chéng.
《秦州記》曰：金城郡，漢元始六年置，應劭曰：初築城，得金，故曰金城。

shèng hóng zhī jīng zhōu jì yuē: fán chéng xī běi yǒu yóu fù chéng, xī bǎi yú lǐ, yǒu gǔ chéng, gǔ bó suī zhī guó, chéng mén yǒu shí rén yān, kān qí fù yún, mó dōu jiān, mó dōu jiān, shèn mò yán, yí cǐ yì zhōu tài miào jīn rén jiān kǒu míng bèi zhī liú yě.
盛弘之《荊州記》曰：樊城西北有尤阝城，西百餘里，有鼓城，鼓伯綏之國，城門有石人焉，刊其腹雲，摩兜鞬，摩兜鞬，慎莫言，疑此亦周太廟金人緘口銘背之流也。

jīng zhōu tú jīng yuē: jiāng xià jùn suǒ zhì xià kǒu chéng, qí xī nán jiǎo, yīn jī wèi gāo yōng, zhěn liú, shàng zé huí tiào shān chuān, xià zé jī làng qí qū, shì yuē huáng hú jī, shí nǎi zhōu rén zhī suǒ jiān yě.
荊州圖經曰：江夏郡所治夏口城，其西南角，因磯為高墉，枕流，上則回眺山川，下則激浪崎嶇，是曰黃鵠磯，寔乃舟人之所艱也。

yì zhōu jì yuē: yì zhōu chéng, zhāng yí suǒ zhú, jǐn chéng zài zhōu nán, shǔ shí gù gōng yě, chù hào jǐn lǐ.
《益州記》曰：益州城，張儀所築，錦城在州南，蜀時故宮也，處號錦里。

qí dì jì yuē: bù yè chéng, zài yáng tíng dōng nán, gài gǔ yǒu rì yè chū cǐ chéng, yǐ bù yè míng, yì zhī yě.
齊地記曰：不夜城，在陽廷東南，蓋古有日夜出此城，以不夜名，異之也。

shī liáng jiǎn wén dì cóng dùn hái chéng shī yuē: hàn zhǔ shuǐ chū lù, jiāng nán cǎo fù huáng, rì zhào pú xīn nuǎn, fēng chuī méi zhī xiāng, zhēng lú yǐ tāng chán, guī qí xī jīn huáng, wǔ guān yī héng bì, gē tái xián wèi zhāng, chí cǐ héng xíng qù, shuí niàn shǒu kōng chuáng.
【詩】梁簡文帝從頓還城詩曰：漢渚水初淥，江南草復黃，日照蒲心暖，風吹梅枝香，征艫艤湯巉，歸騎息金隍，舞觀衣恆襞，歌台弦未張，持此橫行去，誰念守空床。

yòu dēng chéng shī yuē: rì yǐng bàn dōng yán, jìng niàn kōng zhù yòu, xiǎo táng juàn piǎo shū, huá chí yàn xiū zhú, jì mò jì guǎ cóng, dēng chéng wàng yuán lù, yáo shān bàn tǔ yún, yán biāo shí xiǎng gǔ, mǐ mǐ jiàn xū yān, sēn sēn shì hán mù, luò xiá zhà xù duàn, wǎn làng shí huí fù, yuǎn zhǔ jì rú hàn, tú zì láo xīn mù, duǎn gē suī kě cái, yuán qíng fēi wù hú.
又登城詩曰：日影半東檐，靖念空杼柚，小堂倦縹書，華池厭脩竹，寂寞既寡悰，登城望原陸，遙山半吐雲，嚴飈時響谷，靡靡見虛煙，森森視寒木，落霞乍續斷，晚浪時回復，遠矚既濡翰，徒自勞心目，短歌雖可裁，緣情非霧縠。

yòu dēng chéng běi wàng shī yuē: dēng lóu chuán xī fù, chū jì biǎo qián wén, bà líng hū huí shǒu, hé dī tú wàng jūn, zī yān liáo huí tiào, jí mù yǎo nán fēn, yī shuǐ xié kāi àn, shuāng chéng yáo gòng yún.
又登城北望詩曰：登樓傳昔賦，出薊表前聞，霸陵忽回首，河隄徒望軍，茲焉聊回眺，極目杳難分，一水斜開岸，雙城遙共雲。

liáng jiāng yān dēng jì nán chéng shī yuē: gōng chéng qián jiā huì, mò guān zhì nán jīng, liǎn rèn chéng guāng cǎi, duān hù fèng rén míng, zài féng lǜ cǎo hé, zhòng jiàn cuì yún shēng, jiāng diān zhī lǐ fù, hàn zhǔ wén jiào qīng, jūn wáng dàn yǐ sī, shù yǔ wàng chǔ chéng, nián jī yī jiàn miè, dì yuǎn gōng guǎn píng.
梁江淹登紀南城詩曰：恭承前嘉惠，末官至南荊，斂衽承光彩，端笏奉仁明，再逢綠草合，重見翠雲生，江甸知禮富，漢渚聞教清，君王澹以思，樹羽望楚城，年積衣劍滅，地遠宮館平。

fù wèi wén dì dēng chéng fù yuē: mèng chūn zhī yuè, wéi suì quán yú, hé fēng chū chàng, yǒu mù qí shū, jià yán dōng dào, zhì bǐ chéng lóu, xiāo yáo yuǎn wàng, nǎi xīn yǐ yú, píng yuán bó chǎng, zhōng tián pì chú, jiā mài bèi lǒng, yuán lù dài qú, liú jīng sàn yè, liè yǐ xiāng fú, shuǐ fān fān qí zhǎng liú, yú yì yì ér dōng chí, fēng piāo yáo ér jì zhēn, rì yǎn ài ér xī yí, wàng jiù guǎn ér yán xuán, yǒng yōu yóu ér wú wèi.
【賦】魏文帝登城賦曰：孟春之月，惟歲權輿，和風初暢，有穆其舒，駕言東道，陟彼城樓，逍遙遠望，乃欣以娛，平原博敞，中田辟除，嘉麥被壟，緣路帶衢，流莖散葉，列倚相扶，水幡幡其長流，魚裔裔而東馳，風飄颻而既臻，日掩薆而西移，望舊館而言旋，永優遊而無為。

jìn sūn chǔ dēng chéng fù yuē: yǒu dū chéng zhī bǎi zhì, jiā céng lóu zhī wǔ xún, cóng míng wáng yǐ dēng jí, liáo xiá rì yǐ yú xīn, jīng wèi mì yǐ cú mài, huì mù yù ér chéng lín, xī cháo yáng zhī sù huī, xiàn lǜ zhú zhī mào yīn, wàng qín fén yú lí shān. dǔ bā líng yú běi cén, yíng xiàng jī zhì, liè zhái wàn qū, lí mín bù yě, shāng lǚ chōng qú, qǐ liǔ chóu móu, fú róng tǔ fāng. fǔ yī qīng chuān, yǎng yì zhū yáng, tǐ xiàng méng sì, yōu ruò fú sāng, bái rì wèi zhī zhòu hūn, niǎo qín wèi zhī xié háng.
晉孫楚登城賦曰：有都城之百雉，加層樓之五尋，從明王以登極，聊暇日以娛心，涇渭汨以徂邁，卉木郁而成林，晞朝陽之素暉，羨綠竹之茂陰，望秦墳於驪山。睹八陵於北岑，營巷基峙，列宅萬區，黎民布野，商旅充衢，杞柳綢繆，芙蓉吐芳。俯依青川，仰翳朱楊，體象濛汜，幽若扶桑，白日為之晝昏，鳥禽為之頡頏。

sòng bào zhāo wú chéng fù yuē: zú ruò duàn àn, chù shì zhǎng yún, zhì cí shí yǐ yù chōng, hú chēng rǎng yǐ fēi wén, guān jī jiōng zhī gù hù, jiāng wàn qǐ ér yī jūn, chū rù sān dài, wǔ bǎi yú zài, jìng guā gē ér dòu fēn, zhì ruò bái yáng zǎo luò, sāi cǎo qián shuāi, léng léng shuāng qì, sù sù fēng wēi, gū péng zì zhèn, jīng shā zuò fēi, tōng chí jì yǐ yí, jùn yú yòu yǐ tuí, zhí shì qiān lǐ wài, wéi jiàn qǐ huáng āi, ruò fú zǎo jiōng fǔ zhàng, gē tái wǔ gé zhī jī, xuán yuān bì shù, yì lín diào zhǔ zhī guǎn, wú cài qí qín zhī shēng, yú lóng jué mǎ zhī wán, jiē xūn xiē jìn miè, guāng chén xiǎng jué, dōng dōu miào jī, nán guó jiā rén, huì xīn wán zhì, yù mào jiàng chún, mò bù mái hún yōu shí, wěi gǔ qióng chén, qǐ yì tóng niǎn zhī yú lè, lí gōng zhī kǔ xīn, gē yuē: biān fēng qǐ xī chéng shàng hán, jǐng jìng miè xī qiū lǒng cán, qiān líng xī wàn dài, gòng jǐn xī hé yán.
宋鮑昭蕪城賦曰：崒若斷岸，矗似長雲，制磁石以御沖，糊赬壤以飛文，觀基扃之固護，將萬杞而一君，出入三代，五百餘載，竟瓜割而豆分，至若白楊早落，塞草前衰，稜稜霜氣，蔌蔌風威，孤蓬自振，驚沙坐飛，通池既已夷，峻隅又已頹，直視千里外，唯見起黃埃，若夫藻扃黼帳，歌台舞閣之基，璇淵碧樹，弋林釣渚之館，吳蔡齊秦之聲，魚龍爵馬之玩，皆薰歇燼滅，光沉響絕，東都妙姬，南國佳人，蕙心紈質，玉貌絳唇，莫不埋魂幽石，委骨窮塵，豈憶同輦之愉樂，離宮之苦辛，歌曰：邊風起兮城上寒，井徑滅兮丘壟殘，千齡兮萬代，共盡兮何言。

liáng wú yún wú chéng fù yuē: gǔ shù huāng yān, jǐ bǎi qiān nián, yún shì wú wáng suǒ zhú, yuè wáng suǒ qiān, dōng yǒu zhù jiàn cán shuǐ, xī yǒu wǔ hè gù chan, yíng jù qū zhī guǎng zé, dài gū sū zhī yuǎn shān, pū běn xù yuàn, qiān bēi yì hèn, kuàng fù jīng jí xiāo sēn, cóng luó mí màn, tíng wú bǎi chǐ, jiē lì dì ér shēng zhī, jiē yún wàn zhàng, huò zhì miǎo ér wú yè, bù jiàn chūn hé xià jǐn, wéi wén qiū chán dōng dié, mù mèi chén zǒu, shān guǐ yè jīng, bù zhī jiǔ zhōu sì hǎi, nǎi fù yǒu cǐ wú chéng.
梁吳筠吳城賦曰：古樹荒煙，幾百千年，雲是吳王所築，越王所遷，東有鑄劍殘水，西有舞鶴故壥，縈具區之廣澤，帶姑蘇之遠山，仆本蓄怨，千悲憶恨，況復荊棘蕭森，叢蘿彌蔓，亭梧百尺，皆歷地而生枝，階筠萬丈，或至杪而無葉，不見春荷夏堇，唯聞秋蟬冬蝶，木魅晨走，山鬼夜驚，不知九州四海，乃復有此吳城。

míng hòu hàn lǐ yóu jīng shī chéng míng yuē: tiān xiǎn fěi dēng, dì xiǎn qiū líng, dì wáng shè xiǎn, qián kūn shì chéng.
【銘】後漢李尤京師城銘曰：天險匪登，地險丘陵，帝王設險，乾坤是承。

guǎn
◇館

shuō wén yuē: guǎn, kè shè yě.
《說文》曰：館，客舍也。

zhōu lǐ yuē: wǔ shí lǐ yǒu shì, shì yǒu hòu guǎn, hòu guǎn yǒu jī, yǐ dài cháo pìn zhī guān yě.
《周禮》曰：五十里有市，市有候館，候館有積，以待朝聘之官也。

zhàn guó cè yuē: yàn zhāo wáng jiàn guō kuí yuē: qí yīn gū guó zhī luàn, ér xí pò yàn, duì yuē: dì zhě yǔ shī chù, wáng zhě yǔ yǒu chù, gǔ zhě rén jūn, yǐ qiān jīn qiú qiān lǐ mǎ zhě, sān nián bù dé, juān rén qǐng qiú zhī, sān yuè, dé qiān lǐ mǎ, mǎ yǐ sǐ, mǎi qí shǒu wǔ bǎi jīn, fǎn yǐ bào jūn, jūn dà nù, duì yuē: sǐ mǎ shàng shì, kuàng shēng mǎ hū, qī nián, qiān lǐ mǎ zhì zhě èr, wáng yù shì, xiān cóng kuí, kuí qiě jiàn shì, kuàng xián yú kuí zhě hū, zhāo wáng nǎi zhú guǎn ér shī zhī, lè yì zōu yǎn jù xīn, jiē zhēng zǒu yàn, suì yǐ pò qí.
《戰國策》曰：燕昭王見郭隗曰：齊因孤國之亂，而襲破燕，對曰：帝者與師處，王者與友處，古者人君，以千金求千里馬者，三年不得，涓人請求之，三月，得千里馬，馬已死，買其首五百金，反以報君，君大怒，對曰：死馬尚市，況生馬乎，期年，千里馬至者二，王欲士，先從隗，隗且見事，況賢於隗者乎，昭王乃築館而師之，樂毅鄒衍劇辛，皆爭走燕，遂以破齊。

hàn shū yuē: yuán dì xìng zhǎng yáng shè xióng guǎn, bù chē qí dà liè, yáng xióng zuò fù yǐ jiàn.
《漢書》曰：元帝幸長楊射熊館，布車騎大獵，揚雄作賦以諫。

yòu yuē: gōng sūn hóng qǐ tú bù, shù shí nián zhì zǎi xiàng, fēng hóu, yú shì qǐ kè guǎn, kāi dōng gé, yǐ yán xián rén, yǔ cān móu yì, hóng shēn shí yī ròu tuō sù zhī fàn, gù rén bīn kè yǎng yī shí, fèng lù jiē yǐ gěi zhī, jiā wú suǒ yú, hóng nián bā shí zhōng, hòu lǐ cài yán qīng dí zhào zhōu shí qìng gōng sūn hè liú qū máo, jì zhǒng wèi chéng xiàng zhě, kè guǎn qiū xū ér yǐ, zhì hè qū máo shí, huài yǐ wèi mǎ jiù chē kù nú bì shì yǐ.
又曰：公孫弘起徒步，數十年至宰相，封侯，於是起客館，開東閤，以延賢人，與參謀議，弘身食一肉脫粟之飯，故人賓客仰衣食，俸祿皆以給之，家無所餘，弘年八十終，後李蔡嚴青翟趙周石慶公孫賀劉屈氂，繼踵為丞相者，客館丘墟而已，至賀屈氂時，壞已為馬廄車庫奴婢室矣。

wèi zhì yuē: guǎn níng, zì yòu ān, yǔ tóng xiàn bǐng yuán xiāng yǒu, jù yóu xué yú yì guó, wén gōng sūn dù lìng xíng yú hǎi wài, suì yǔ píng yuán wáng liè děng, zhì yú liáo dōng, dù xū guǎn yǐ hòu zhī.
《魏志》曰：管寧，字幼安，與同縣邴原相友，俱遊學於異國，聞公孫度令行於海外，遂與平原王烈等，至於遼東，度虛館以候之。

shì shuō yuē: wèi míng dì wèi wài zǔ mǔ zhú guǎn yú zhēn shì, jì chéng, wèi zuǒ yòu yuē: guǎn dāng hé yǐ wèi míng, shì zhōng móu xí yuē: bì xià shèng sī qí yú zhé wáng, wǎng jí guò yú céng mǐn, cǐ guǎn zhī xìng, qíng zhōng jiù shì, yí yǐ wèi yáng zhī míng.
《世說》曰：魏明帝為外祖母築館於甄氏，既成，謂左右曰：館當何以為名，侍中繆襲曰：陛下聖思齊於哲王，罔極過於曾閔，此館之興，情鍾舅氏，宜以渭陽之名。

jīng zhōu tú fù yuē: xiāng yáng xiàn nán yǒu táo lín guǎn, shì zé jiàn xíng sòng guī zhī suǒ cuì yě.
荊州圖副曰：襄陽縣南有桃林館，是則餞行送歸之所萃也。

shī jìn yuán hóng nǐ gǔ shī yuē: gāo guǎn bǎi yú rèn, tiáo dì xū zhōng tíng, wén huǎng yào qióng shàn, bì shū yìng qǐ líng.
【詩】晉袁宏擬古詩曰：高館百餘仞，迢遞虛中亭，文幌曜瓊扇，碧疏映綺欞。

fù jìn zhāng xié xuán wǔ guǎn fù yuē: ěr nǎi dì shì yí chǎng, jì gāo qiě yú, huán yǐ cuì lín, dài yǐ chì qú. xún jué xiān zhī yōu jī, shí zhāng shì zhī jiù xū, hé wèi hòu zhī zhōu lǎn, suì zhú guǎn ér qǐ lú, jì hào xuán wǔ, shì yuē shí lóu, yú shì chóng yōng sì zā, fēng shà guǐ jué, làn ruò dān xiá, jiǎo rú sù xuě, cuǐ càn hào bái gàn, huá dāng sì chuí, jiē dòng lián ā, pí kě cān chà, zhū hù qīng pù, yōu tà mì guī, yú shì gāo lóu tè qǐ, sǒng zhì tiáo yáo, fēi méng sì zhù. shàng gài fú xiāo, zhí tíng tíng yǐ gū lì, yíng qiān lǐ zhī qīng biāo, yáng fēi nán qǐ, yīn xuān běi dá, chūn yǒu zuǒ kāi, qiū chuāng yòu huō, yǎng shì yún gēn, fǔ lín tiān mò, mù zé qiū zǐ jiā lù, wěng wèi rú lín, hóng gàn shí wéi, xiū zhī bǎi xún.
【賦】晉張協玄武館賦曰：爾乃地勢夷敞，既膏且腴，環以翠林，帶以赤渠。尋厥先之攸基，寔張氏之舊墟，何魏後之周覽，遂築館而起廬，既號玄武，是曰石樓，於是崇墉四匝，豐廈詭譎，爛若丹霞，皎如素雪，璀璨皓〈白干〉，華璫四垂，接棟連阿，崥嶱參差，朱戶青鋪，幽闥秘閨，於是高樓特起，竦峙岧嶢，飛甍四注。上概浮霄，直亭亭以孤立，迎千里之清飈，陽扉南啟，陰軒北達，春牖左開，秋窗右豁，仰視雲根，俯臨天末，木則楸梓夾路，蓊蔚如林，洪幹十圍，脩枝百尋。

jìn pān ní dōng wǔ guǎn fù yuē: dōng wǔ guǎn zhě, gài dōng wǔ yáng hóu zhī guǎn yě, jiā dà yá zhī hóng cāo, měi míng zhé zhī bǎo shēn, chéng dū yì zhī pò xiǎn, yàn lǐ xiàng zhī xiāo chén, mù gǔ gōng zhī xū yǔ, xiàn mèng shì zhī shěn lín, jiāng qiān jū yú shuǎng kǎi, nǎi tóu jī yú lǐ rén, qián zé xíng lǚ sì còu, tōng qú jiāo huì, shuǐ fàn qīng zhōu, lù fāng yǔ gài, hòu zé chóng shān cuī wéi, mào lín yōu ǎi, mí wàng yuǎn lǎn, huàng yàng yí tài, biǎo lǐ shān hé, chū rù jīn dài, ruò nǎi qián liú páng zhù, fēi qú mài sàn, fú róng yìng zhǔ, líng zhī bì àn, yú shì xiāo yáo líng zhǎo, yóu yù huá lín, wān gōng fǔ dàn, yú zhì dàng xīn, kuò bù kōng zòng, lún bù gǒu chén, yóu lín shuāng yuè, luò yǔ xiāng xún, shàn fū jìn zǔ, yú rén xiàn xiān, chūn lǐ jiǔ yùn, jiā dòu bǎi biān, suí bō sù liú, zhà wǎng zhà xuán.
晉潘尼東武館賦曰：東武館者，蓋東武陽侯之館也，嘉大雅之弘操，美明哲之保身，懲都邑之迫險，饜里巷之囂塵，慕古公之胥宇，羨孟氏之審鄰，將遷居於爽塏，乃投跡於里仁，前則行旅四湊，通衢交會，水泛輕舟，陸方羽蓋，後則崇山崔嵬，茂林幽藹，彌望遠覽，滉瀁夷泰，表里山河，出入襟帶，若乃潛流旁註，飛渠脈散，芙蓉映渚，靈芝蔽岸，於是逍遙靈沼，游豫華林，彎弓撫彈，娛志盪心，括不空縱，綸不苟沉，游鱗雙躍，落羽相尋，膳夫進俎，虞人獻鮮，春醴九醞，嘉豆百籩，隨波溯流，乍往乍旋。

míng hòu hàn lǐ yóu gāo ān guǎn míng yuē: wēi wēi gāo ān, míng shèng shì xiū, jiāo yáo lì guǎn, chuāng tà liè zhōu, zhǎng chú lín qǐ, líng kǎn xiāng chéng, shèng cháo míng chá, tóng bǎo xiū zhēng.
【銘】後漢李尤高安館銘曰：巍巍高安，明聖是修，嶕嶢麗館，窗闥列周，長除臨起，欞檻相承，聖朝明察，同保休徵。

yòu píng lè guǎn míng yuē: nǎi xìng píng lè, hóng chǎng lì guāng, céng lóu tōng gé, jìn tà dòng fáng, fén liáng zhào yào, zhū huá shì dāng, chěng wǔ shū mì, yǐ shì yōu huāng, jiā róng pǔ fù, rán hòu lái wáng.
又平樂館銘曰：乃興平樂，弘敞麗光，層樓通閣，禁闥洞房，棼梁照曜，朱華飾璫，騁武舒秘，以示幽荒，加榮普覆，然後來王。