strong yǎng shēng bǔ shì xiāng jí yī strong
養生 卜筮 相 疾 醫

yǎng shēng
◇養生

yì yuē: tiān dì zhī dà dé yuē shēng.
《易》曰：天地之大德曰生。

wén zǐ yuē: tài shàng yǎng shén, qí cì yǎng xíng, shén qīng yì píng, bǎi jié jiē níng, yǎng shēng zhī běn yě, féi jī fū, chōng cháng wèi, bì shì yù, yǎng shēng zhī mò yě.
《文子》曰：太上養神，其次養形，神清意平，百節皆寧，養生之本也，肥肌膚，充腸胃，閉嗜欲，養生之末也。

zhuāng zǐ yuē: chuī xū hū xī, tǔ gù nà xīn, cǐ dǎo yǐn zhī shì, yǎng xíng zhī rén yě, péng zǔ shòu kǎo zhě zhī suǒ hǎo yě.
《莊子》曰：吹吁呼吸，吐故納新，此導引之士，養形之人也，彭祖壽考者之所好也。

hán zǐ yuē: shén bù zhù yú wài zé shēn quán, shēn quán zhī wèi dé, dé zhě dé shēn yě.
《韓子》曰：神不注於外則身全，身全之謂得，得者得身也。

huá tā bié chuán yuē: tā cháng yǔ wú pǔ, rén tǐ yù de láo dòng, dàn bù dāng zì shǐ jí ěr, tǐ cháng dòng yáo, gǔ qì dé xiāo, xuè mài liú tōng, jí zé bù shēng, qīng jiàn hù shū, suī yòng yì fǔ zhī mù, zhāo mù kāi bì dòng yáo, suì zuì wǎn xiǔ, shì yǐ gǔ zhī xiān zhě, chì sōng péng zǔ zhī wèi dǎo yǐn, gài qǔ yú cǐ yě.
華他別傳曰：他嘗語吳普，人體欲得勞動，但不當自使極爾，體常動搖，穀氣得消，血脈流通，疾則不生，卿見戶樞，雖用易腐之木，朝暮開閉動搖，遂最晚朽，是以古之仙者，赤松彭祖之為導引，蓋取於此也。

bào piáo zǐ yuē: ěr nǎi jǔ xī bǎo huá, gǔ shén tài qīng, wài zhēn wǔ yào, nèi shǒu jiǔ jīng.
《抱朴子》曰：爾乃咀吸寶華，穀神太清，外珍五耀，內守九精。

yòu yuē: chéng yáng qiè jiǎn, shǎo shí xíng liè, duò kōng zhǒng zhōng, jī è, jiàn zhǒng zhōng xiān yǒu dà guī, shù shù huí zhuǎn, suǒ xiàng wú cháng, zhāng kǒu tūn qì, huò fǔ huò yǎng, jiǎn sù yì wén guī néng dǎo yǐn, nǎi shì suí guī suǒ wèi, suì bù fù jī, bǎi yú rì, pō kǔ jí, hòu rén yǒu ǒu kuī zhǒng zhōng, jiàn jiǎn ér chū zhī, hòu jìng néng yàn qì duàn gǔ, wèi wáng zhào zhì tǔ shì zhōng, bì shì zhī, yī nián bù shí, yán sè yuè zé, qì lì zì ruò.
又曰：城陽郄儉，少時行獵，墮空冢中，飢餓，見冢中先有大龜，數數迴轉，所向無常，張口吞氣，或俯或仰，儉素亦聞龜能導引，乃試隨龜所為，遂不復飢，百餘日，頗苦極，後人有偶窺冢中，見儉而出之，後竟能咽氣斷穀，魏王召置土室中，閉試之，一年不食，顏色悅澤，氣力自若。

lùn wèi jī kāng yǎng shēng lùn yuē: shì huò yǒu wèi shén xiān kě yǐ xué dé, bù sǐ kě yǐ lì zhì zhě, huò yún shàng shòu yī bǎi èr shí, gǔ jīn suǒ tóng, guò cǐ yǐ wǎng, mò fēi yāo wàng, cǐ jiē liǎng shī qí qíng, cū shì lùn zhī, fū shén xiān suī bù mù jiàn, rán jì jí suǒ zài, qián shǐ suǒ chuán, jiào ér lùn zhī, qí yǒu bì yǐ, shì chí shòu yì qì, bǐng zhī zì rán, fēi jī xué suǒ néng zhì yě, zhì yú dǎo yǎng de lǐ yǐ jǐn mìng, shàng huò qiān yú suì, xià kě shù bǎi nián, ér shì bù jīng, gù mò néng dé zhī, dòu lìng rén zhòng, yú lìng rén míng, hé huān juān fèn, xuān cǎo wàng yōu, yú zhì suǒ zhī yě, xūn xīn hài mù, tún yú bù yǎng, cháng shì suǒ shí yě, shī chù tóu ér hēi, shè shí bǎi ér xiāng, jǐng chù xiǎn ér yǐng, chǐ jū jìn ér huáng, tuī cǐ ér yán, fán suǒ shí zhī qì, zhēng xìng rǎn shēn, mò bù xiāng yīng, qǐ wéi zhēng zhī shǐ zhòng ér wú suǒ qīng, hài zhī shǐ àn ér wú suǒ míng, rǎn zhī shǐ huáng ér wú shǐ yán zāi, gù shén nóng yuē: shàng yào xìng zhě, wén xuǎn wǔ shí sān zuò shàng yào yǎng mìng, zhōng yào yǎng xìng zhě, cǐ yǒu tuō wén. chéng zhī xìng mìng zhī lǐ, yīn fǔ yǎng yǐ tōng yě.
【論】魏嵇康養生論曰：世或有謂神仙可以學得，不死可以力致者，或雲上壽一百二十，古今所同，過此以往，莫非妖妄，此皆兩失其情，粗試論之，夫神仙雖不目見，然記籍所載，前史所傳，較而論之，其有必矣，似持受異氣，稟之自然，非積學所能致也，至於導養得理以盡命，上獲千餘歲，下可數百年，而世不精，故莫能得之，豆令人重，榆令人瞑，合歡蠲忿，萱草忘憂，愚智所知也，薰辛害目，豚魚不養，常世所識也，虱處頭而黑，麝食柏而香，頸處險而癭，齒居晉而黃，推此而言，凡所食之氣，蒸性染身，莫不相應，豈唯蒸之使重而無所輕，害之使闇而無所明，染之使黃而無使延哉，故神農曰：上藥性者，［《文選》五十三作上藥養命，中藥養性者，此有脫文。］誠知性命之理，因輔養以通也。

bǔ shì
◇卜筮

lǐ jì yuē: guī wèi bo, cè wèi shì.
《禮記》曰：龜為卜，筴為筮。

yòu yuē: xī sān dài míng wáng, jiē shì tiān dì zhī shén míng, wú fēi bǔ shì zhī yòng, bù gǎn yǐ qí sī xiè shì shàng dì, yán dòng rèn bǔ shì yě. shì gù bù fàn rì yuè, bù wéi bǔ shì.
又曰：昔三代明王，皆事天地之神明，無非卜筮之用，不敢以其私褻事上帝，［言動任卜筮也。］是故不犯日月，不違卜筮。

shàng shū yuē: lì bǔ shì rén.
《尚書》曰：立卜筮人。

gǔ shǐ kǎo yuē: páo xī shì zuò, shǐ yǒu shì, qí hòu yīn shí wū xián shàn shì.
古史考曰：庖犧氏作，始有筮，其後殷時巫咸善筮。

mù tiān zǐ chuán yuē: tiān zǐ shì liè cuì zé, qí guà yù sòng, féng gōng zhàn zhī yuē: sǒu zé cāng cāng, qí yí zhèng gōng, róng shì zé cóng.
《穆天子傳》曰：天子筮獵萃澤，其卦遇訟，逢公占之曰：藪澤蒼蒼，其宜正公，戎事則從。

zuǒ chuán yuē: zhū wén gōng bo qiān yú yì, shǐ yuē: lì yú mín ér bù lì yú jūn, zhū zǐ yuē: gǒu lì yú mín, gū zhī lì yě, tiān shēng mín ér shù zhī jūn, yǐ lì zhī yě, mín jì lì yǐ, gū bì yǔ yān.
《左傳》曰：邾文公卜遷於繹，史曰：利於民而不利於君，邾子曰：苟利於民，孤之利也，天生民而樹之君，以利之也，民既利矣，孤必與焉。

shǐ jì yuē: bo zhě yǐ fǎ tiān dì, xiàng sì shí, yú mín rén yì, fēn cè dìng guà, xuán shì zhèng qí, ér hòu yán tiān dì lì hài, shì zhī chéng bài, xī xiān wáng dìng guó, bì xiān guī cè rì yuè, ér nǎi gǎn dài, zhèng shí rì, nǎi hòu rù, jiā chǎn zi, bì xiān zhàn jí xiōng, hòu nǎi yù zhī, fú xī zuò bā guà, wèi sān bǎi bā shí sì yáo, ér tiān xià zhì, jù jiàn fàng wén wáng bā guà, yǐ pò dí guó, bà tiān xià.
《史記》曰：卜者以法天地，象四時，於民仁義，分策定卦，旋式正綦，而後言天地利害，事之成敗，昔先王定國，必先龜筴日月，而乃敢代，正時日，乃後入，家產子，必先占吉凶，後乃育之，伏犧作八卦，為三百八十四爻，而天下治，句踐放文王八卦，以破敵國，霸天下。

lùn jìn yǔ chǎn shī guī lùn yuē: fū wù shēng ér hòu yǒu xiàng, xiàng ér hòu yǒu shù, yǒu shù ér hòu jí xiōng cún yān, shī zhě xún shù zhī zhǔ, fēi shén míng zhī suǒ cún, guī zhě qǐ zhào zhī zhì, fēi líng zhào zhī suǒ shēng, hé yǐ míng zhī, fū qiú wù yú àn shì, yè jiàn zhě dé zhī, wú yè jiàn zhī lǎng. yòu yǐ huǒ dé zhī, dé zhī gōng tóng yě, zhì gōng zhī jī yì yě, bù kě jiàn mù yīn huǒ jiàn, biàn wèi huǒ wèi mù, shén píng shī tōng. yòu wèi shī wèi shén yě, yóu cǐ yán zhī, shén míng zhī dào, zé dà xián zhī àn shì, shī guī zhī yòng, qǐ fēi yán zi zhī lóng zhú yé, shī guī zhī yùn, yì suǒ yǐ gǎn xìng guà zhào, qiú tōng nì shù. yòu fēi yáo xiàng zhī tǐ, nǐ yì zhī jí zhě yě, ān dé chāo dēng xiān ér hán líng dú bèi zāi, qiě shū fāng zhī bo, huò zé xiàng cǎo mù, huò qǔ lèi wǎ shí, ér jí xiōng zhī yīng, bù yì shī guī, cǐ wèi shén tōng zhī zhǔ, zì yǒu miào huì, bù yóu xíng qì, xún lǐ zhī qì, huò yīn tā fāng, bù xì shī guī, rán jīng yǒu tiān shēng shén wù, bù zài yuán shén zhī shuō, yán zhě suǒ yóu yě, zhí chēng shén zhī měi, yǐ jí qí jī, yì yóu quán suī dé yú, quán fēi yú yě, tí suī dé tù, tí fēi tù yě, shì yǐ xiàng yǐ qiú miào, miào dé zé xiàng, wàng shī yǐ qiú shén, shén qióng zé shī fèi.
【論】晉庾闡蓍龜論曰：夫物生而後有象，象而後有數，有數而後吉凶存焉，蓍者尋數之主，非神明之所存，龜者啟兆之質，非靈照之所生，何以明之，夫求物於闇室，夜鑒者得之，無夜鑒之朗。又以火得之，得之功同也，致功之跡異也，不可見目因火鑒，便謂火為目，神憑蓍通。又謂蓍為神也，由此言之，神明之道，則大賢之闇室，蓍龜之用，豈非顏子之龍燭耶，蓍龜之運，亦所以感興卦兆，求通逆數。又非爻象之體，擬議之極者也，安得超登仙而含靈獨備哉，且殊方之卜，或責象草木，或取類瓦石，而吉凶之應，不異蓍龜，此為神通之主，自有妙會，不由形器，尋理之器，或因他方，不系蓍龜，然經有天生神物，不載圓神之說，言者所由也，直稱神之美，以及其跡，亦猶筌雖得魚，筌非魚也，蹄雖得兔，蹄非兔也，是以象以求妙，妙得則象，忘蓍以求神，神窮則蓍廢。

zhēn sòng yán yán zhī dà shì zhēn yuē: yú yīn dú yì, ǒu yì shī guī, yǒu rén yǒu qǐng jué yóu huàn wù zhì, guà yǒu jiù zhàn, gù zuò dà zhēn yǐ wù yān, xiān wáng shè shì, dà rén jǐn lǜ, guà zāo tóng rén, biàn ér zhī yù, xiān hào hòu xiào, chū kuí mò yù, shí zhì yùn lái, dāng zài sān wǔ, gōng bì guān chéng, jǐ hū yǎn shù, qìng zài kūn gōng, zāi zài kǎn lù, bù chū hù tíng, dú lì wú jù, wéi cǐ ér dòng, tóu zú shī bù, wú duò ěr yí, líng gǔ yǒu zhī, wú yuē yú nì, shén cè bù yù, nán rén sī zhēn, gǎn gào chí wù.
【箴】宋顏延之大筮箴曰：余因讀易，偶意蓍龜，友人有請決遊宦務志，卦有咎占，故作大箴以悟焉，先王設筮，大人盡慮，卦遭同人，變而之豫，先號後笑，初睽末遇，時至運來，當在三五，功畢官成，幾乎衍數，慶在坤宮，災在坎路，不出戶庭，獨立無懼，違此而動，投足失步，無惰爾儀，靈骨有知，無曰余逆，神筴不豫，南人司箴，敢告馳騖。

xù liáng yuán dì dòng lín xù yuē: gài wén xuán xiāo zhī yě, guǐ fāng nán cè, zhū niǎo zhī shě, shén dào mò zhī, ér tí màn xiǎo pī, jí biàn huáng zhōng zhī qì, líng tái xī wàng, biàn zhī yù jǐng zhī sè, fù yǐ tán hū tiān zhě, suī jué míng yán zhī wài, cún hū wǒ zhě, hái jū chēng wèi zhī zhōng, yú yòu xué xīng wén, duō lì suì rěn, hǎi zhōng zhī shū, lüè jiē xún jiū, wū xián zhī shuō, piān de yán qiú, suī zǐ wēi tiáo dì, rú guān zhǎng wò, qīng lóng xiǎn huì, yì hū kuī lǎn, xiàn mén wǔ jiāng, jí jīng wán xí, hán zhōng liù rén, cháng suǒ bǎo ài, zhì rú zhōu wáng bái zhì zhī shì, yīn rén fēi yàn zhī bo, shī míng jù xuě, fēi guān dì jí zhī shān, guà yǒu mì yún, néng yōng xī jiāo zhī qì, yáo tōng qī shèng, shì jīng sān gǔ, shān yáng wáng shì, zhí jiě tán xuán, hé dōng guō shēng, cái néng shè fù, jiān ér liǎng zhī, qiè zì xǔ yǐ.
【序】梁元帝洞林序曰：蓋聞玄枵之野，鬼方難測，朱鳥之舍，神道莫知，而緹幔曉披，即辯黃鍾之氣，靈台夕望，便知玉井之色，復以談乎天者，雖絕名言之外，存乎我者，還居稱謂之中，余幼學星文，多歷歲稔，海中之書，略皆尋究，巫咸之說，偏得研求，雖紫微迢遞，如觀掌握，青龍顯晦，易乎窺覽，羨門五將，亟經玩習，韓終六壬，常所寶愛，至如周王白雉之筮，殷人飛燕之卜，蓍名聚雪，非關地極之山，卦有密雲，能擁西郊之氣，爻通七聖，世經三古，山陽王氏，直解談玄，河東郭生，才能射覆，兼而兩之，竊自許矣。

xiāng
◇相

sūn qīng zǐ yuē: gǔ zhě gū bù zǐ qīng, jīn zhī shì yǒu táng jǔ, xiāng rén xíng zhuàng yán sè, ér zhī qí jí xiōng, shì sú chēng zhī, xiāng xíng bù rú lùn xīn, lùn xīn bù rú zé shù, xíng bù shèng xīn, xīn bù shèng shù, shù zhèng ér xīn cóng zhī, zé xíng xiāng è ér xīn shù shàn, wú hài wèi jūn zǐ yě, xíng xiāng suī shàn, ér xīn shù è, wú hài wèi xiǎo rén yě.
《孫卿子》曰：古者姑布子卿，今之世有唐舉，相人形狀顏色，而知其吉凶，世俗稱之，相形不如論心，論心不如擇術，形不勝心，心不勝術，術正而心從之，則形相惡而心術善，無害為君子也，形相雖善，而心術惡，無害為小人也。

yòu yuē: àn běn tiáo qián yǒu tuō tiáo, wén yì yǒu tuō é. xǔ fù táng jǔ dèng tōng tiáo hóu, cǐ sì gōng jiē shàn xiāng.
又曰：［按本條前有脫條，文亦有脫訛。］許負唐舉鄧通條侯，此四公皆善相。

shǐ jì àn cǐ chǔ shǎo sūn bǔ jiàn shǐ jì jiǔ shí liù zhāng chéng xiàng chuán. yuē: wéi xián zhì dà hóng lú, yǒu xiāng gōng xiāng zhī, dāng zhì chéng xiàng, xián yǒu nán sì rén. yòu shǐ xiāng zhī, zhì dì èr zi xuán chéng, yuē: cǐ zi guì, yì dāng wèi chéng xiàng, xián yuē: wǒ ruò wèi chéng xiàng, yǒu zhǎng zi zài, shì ān dé wèi zhī, xián hòu jìng wèi chéng xiàng, jì sǐ ér zhǎng zi yǒu zuì, nǎi lì xuán chéng, shì jù zhí guān bù chéng xiàng piān.
《史記》［按此褚少孫補見史記九十六張丞相傳。］曰：韋賢至大鴻臚，有相工相之，當至丞相，賢有男四人。又使相之，至第二子玄成，曰：此子貴，亦當為丞相，賢曰：我若為丞相，有長子在，是安得為之，賢后竟為丞相，既死而長子有罪，乃立玄成，［事具職官部丞相篇。］

dōng guān hàn jì yuē: xiào shùn liáng hòu, yǒng jiàn sān nián, xuǎn rù yè tíng, xiāng gōng lái tōng jiàn, jué rán jīng hài, què zài bài hè yuē: cǐ suǒ wèi rì jiǎo yǎn yuè, xiāng zhī jí guì, chén suǒ wèi cháng jiàn yě.
《東觀漢記》曰：孝順梁後，永建三年，選入掖庭，相工萊通見，矍然驚駭，卻再拜賀曰：此所謂日角偃月，相之極貴，臣所未嘗見也。

yòu yuē: bān chāo xíng yì xiāng zhě, yuē: bù yī zhū shēng ěr, dāng fēng hóu wàn lǐ zhī wài, chāo wèn qí zhuàng, xiāng zhě yuē: shēng yàn hàn, fēi ér shí ròu, cǐ wàn lǐ hóu xiāng yě.
又曰：班超行詣相者，曰：布衣諸生爾，當封侯萬里之外，超問其狀，相者曰：生燕頷，飛而食肉，此萬里侯相也。

lùn wèi chén wáng cáo zhí xiāng lùn yuē: shì rén gù yǒu shēn jí ér zhì lì, tǐ xiǎo ér míng gāo zhě, yú shèng zé fǒu, shì yǐ yáo méi bā cǎi, shùn mù zhòng tóng, yǔ ěr cān lòu, wén wáng sì rǔ, rán zé shì yì yǒu sì rǔ zhě, cǐ zé nú mǎ yī máo shì jì ěr.
【論】魏陳王曹植相論曰：世人固有身瘠而志立，體小而名高者，於聖則否，是以堯眉八采，舜目重瞳，禹耳參漏，文王四乳，然則世亦有四乳者，此則駑馬一毛似驥耳。

yòu yuē: sòng chén yǒu gōng sūn lǚ zhě, zhǎng qī chǐ, miàn zhǎng sān chǐ, guǎng sān cùn, míng zhèn tiān xià, ruò cǐ zhī zhuàng, gài yuǎn dài ér qiú, fēi yī shì zhī yì yě, shǐ xíng shū yú wài, dào hé qí zhōng, míng zhèn tiān xià, bù yì yí hū, yǔ yún, wú yōu ér qī, yōu bì jí zhī, wú qìng ér huān, lè bì hái zhī, cǐ xīn yǒu xiān dòng, ér shén yǒu xiān zhī, zé sè yǒu xiān jiàn yě, gù biǎn què jiàn huán gōng, zhī qí jiāng wáng, shēn shū jiàn wū chén, zhī qí qiè qī ér táo yě, xún zǐ yuē: yǐ wèi tiān bù zhī rén shì yé, zé zhōu gōng yǒu fēng léi zhī zāi, sòng jǐng yǒu sān cì zhī fú, yǐ wèi zhī rén shì hū, zé chǔ zhāo yǒu fú yǒng zhī yīng, zhū wén wú yán qī zhī bào, yóu shì yán zhī, zé tiān dào zhī yǔ xiāng zhàn, kě zhī ér yí, bù kě dé ér wú yě.
又曰：宋臣有公孫呂者，長七尺，面長三尺，廣三寸，名震天下，若此之狀，蓋遠代而求，非一世之異也，使形殊於外，道合其中，名震天下，不亦宜乎，語云，無憂而戚，憂必及之，無慶而歡，樂必還之，此心有先動，而神有先知，則色有先見也，故扁鵲見桓公，知其將亡，申叔見巫臣，知其竊妻而逃也，荀子曰：以為天不知人事耶，則周公有風雷之災，宋景有三次之福，以為知人事乎，則楚昭有弗禜之應，邾文無延期之報，由是言之，則天道之與相占，可知而疑，不可得而無也。

wèi wáng lǎng xiāng lùn yuē: rán zhòng ní zhī mén, tóng guān zhī qún, bù yán xiāng xíng zhī shì, yì zhě yì nán jù gù yě, gǔ zhī rén, gù yǒu huái bù fù qí mào, xíng bù chēng qí shēng zhě, shì gù fū zǐ yǐ yán xìn xíng, shī zhī yú zǎi yǔ, yǐ mào dù xìng, shī zhī yú zǐ yǔ, shèng rén zhī yú tīng chá jīng yǐ, rán yóu huò yǒu suǒ bù dé, yǐ cǐ tuī zhī, zé bǐ dù biǎo mén gǔ, zhǐ sè zhāi lǐ, bù cháng zhōng bì yǐ, ruò fú zhōu zhī shū fú, hàn zhī xǔ fù, gè yǐ shàn xiāng chēng yú qián shì, ér shū zhuān jì qí xiào yàn zhī yóu zhù zhě, bù guò gōng sūn shì zhī èr zi, yǔ fū zhōu shì zhī tiáo hóu ér yǐ.
魏王朗相論曰：然仲尼之門，童冠之群，不言相形之事，抑者亦難據故也，古之人，固有懷不副其貌，行不稱其聲者，是故夫子以言信行，失之於宰予，以貌度性，失之於子羽，聖人之於聽察精矣，然猶或有所不得，以此推之，則彼度表捫骨，指色摘理，不常中必矣，若夫周之叔服，漢之許負，各以善相稱於前世，而書專記其效驗之尤著者，不過公孫氏之二子，與夫周氏之條侯而已。

zàn zhōu yǔ xìn yǐ cài zé jiù táng shēng xiàng zàn yuē: cài zé jī lǚ, táng shēng jué yí, wú láo shén cè, bù wèn líng guī, fù guì zì qǔ, nián shòu xū qī, suī yún yì xiāng, huì dài féng shí.
【贊】周庾信以蔡澤就唐生相贊曰：蔡澤羈旅，唐生決疑，無勞神策，不問靈龜，富貴自取，年壽須期，雖雲異相，會待逢時。

xù liáng táo hóng jǐng xiāng jīng xù yuē: xiāng zhě, gài xìng mìng zhī zhe hū xíng gǔ, jí xiōng zhī biǎo hū qì mào, yì yóu shì xiān móu ér hòu dòng, xīn xiān dòng ér hòu yīng, biǎo lǐ xiāng gǎn, mò zhī suǒ yǐ rán, qiě fù guì shòu yāo, gè zhí qí shù, dǒng xián fǔ zài ruò guàn, biàn wèi guò sān gōng, zī bàn yú guó, ér cái chū shì, shēn cuī jiā pò, féng táng kù chuān láng shǔ, yáng xióng bì lì gāo gé, ér bìng zhì bái shǒu, huò chuí lǎo yù shí, ér huàn bù guò wèi shǐ, huò yǐng huì ruò shén, jǐn zhì tiáo chèn, huò bù biàn shū mài, gèng bǎo huáng gǒu, cǐ yòu míng qí piān yǒu de yě.
【序】梁陶弘景相經序曰：相者，蓋性命之著乎形骨，吉凶之表乎氣貌，亦猶事先謀而後動，心先動而後應，表里相感，莫知所以然，且富貴壽夭，各值其數，董賢甫在弱冠，便位過三公，貲半於國，而裁出世，身摧家破，馮唐袴穿郎署，楊雄壁立高閣，而並至白首，或垂老玉食，而宦不過尉史，或穎惠若神，僅至齠齔，或不辯菽麥，更保黃耇，此又明其偏有得也。

liáng liú xiào biāo xiāng jīng xù yuē: fū mìng zhī yǔ xiāng, yóu shēng zhī yǔ xiǎng, shēng dòng hū jǐ, xiǎng qióng hū yīng, suī shòu yāo cān chà, xián yú bù yī, qí jiān dà jiào, kě dé wén yǐ, ruò nǎi shēng ér shén ruì, ruò ér néng yán, bā cǎi guāng méi, sì tóng lì mù, sī shí tiān zī zhī tè dá, shèng rén zhī fú biǎo, jì hū rì jiǎo yuè yǎn zhī qí, lóng lóu hǔ jù zhī měi, dì jìng zhèn yú chéng chán, tiān guān yùn yú zhǎng cè, jīn chuí yù zhěn, lěi luò xiāng wàng, fú xī qǐ gài, yǐn lín jiāo yìng, jǐng zhái jì jiān, shí guì yǐ shí, yì yì dì wáng qīng xiàng zhī míng xiào yě, jí qí shēn mù zhǎng jǐng, tuí yán qī è, shé xíng zhì lì, jiā huì niǎo zhòu, jīn bù shù tǐ, xuè bù huá sè, shǒu wú chūn tí zhī róu, fā yǒu hán péng zhī cuì, huò xiān jí ér hòu xiōng, huò shǎo zhǎng hū qióng fá, bù qí bēi yú, zhì rú jī gōng níng fù tú zhī róng, kǒng fù miǎo qī huáng zhī jī, fēng běn zhī qí yǒu hòu, huáng zhōng míng qí kě guì, qí jiān huò yuè mǎ shàn zhēn, huò fēi ér shí ròu, huò zào lì wǎn hóu, chū xíng wèi zhèng, tóng yán wú yǐ bǎo shēng, yù zhuàn zhōng hū è sǐ, yīn sī yǐ guān, hé shì fēi mìng.
梁劉孝標相經序曰：夫命之與相，猶聲之與響，聲動乎幾，響窮乎應，雖壽夭參差，賢愚不一，其間大較，可得聞矣，若乃生而神睿，弱而能言，八採光眉，四瞳麗目，斯實天姿之特達，聖人之符表，洎乎日角月偃之奇，龍樓虎踞之美，地靜鎮於城纏，天關運於掌策，金搥玉枕，磊落相望，伏犀起蓋，隱轔交映，井宅既兼，食匱已實，抑亦帝王卿相之明效也，及其深目長頸，頹顏慼齃，蛇行鷙立，猳喙鳥咮，筋不束體，血不華色，手無春荑之柔，發有寒蓬之悴，或先吉而後凶，或少長乎窮乏，不其悲歟，至如姬公凝負圖之容，孔父眇棲遑之跡，豐本知其有後，黃中明其可貴，其間或躍馬膳珍，或飛而食肉，或皂隸晚侯，初形未正，銅岩無以飽生，玉饌終乎餓死，因斯以觀，何事非命。

jí
◇疾

shǐ jì yuē: chén zhěn shì zhì qín, huì wáng yuē: zi qù guǎ rén zhī chǔ, yì sī guǎ rén fǒu, zhěn duì yuē: wáng wén yuè rén zhuāng xì hū, wáng yuē: fú wén, zhěn yuē: zhuāng xì shì chǔ zhí guī, yǒu qǐng ér jí, wèi yuè shēng, chǔ wáng yuē: xì gù yuè zhī bǐ xì rén yě, jīn shì chǔ zhí guī, guì jí yǐ, yì sī yuè bù, huò duì yuē: fán rén sī gù, zài qí jí yě, bǐ sī yuè, jí yuè shēng, bù sī yuè, jí chǔ shēng, shǐ rén wǎng tīng zhī, yóu shàng yuè shēng yě, jīn chén suī qì zhú zhī chǔ, qǐ néng wú qín shēng zāi.
《史記》曰：陳軫適至秦，惠王曰：子去寡人之楚，亦思寡人否，軫對曰：王聞越人莊舄乎，王曰：弗聞，軫曰：莊舄仕楚執珪，有頃而疾，為越聲，楚王曰：舄故越之鄙細人也，今仕楚執珪，貴極矣，亦思越不，或對曰：凡人思故，在其疾也，彼思越，即越聲，不思越，即楚聲，使人往聽之，猶尚越聲也，今臣雖棄逐之楚，豈能無秦聲哉。

hàn shū yuē: sī mǎ xiàng rú jí shén, shàng yuē: kě wǎng xī qǔ qí shū, shǐ wǎng ér xiàng rú yǐ sǐ, jiā wú yí shū, wèn qí qī, duì yuē: zhǎng qīng wèi cháng yǒu shū yě, shí shí zhe shū, rén yòu qǔ qù, zhǎng qīng wèi sǐ shí, wèi yī juàn shū, yuē: yǒu shǐ lái qiú shū, zòu zhī, qí yí zhá yán fēng chán shì, suǒ sī zòu yān, tiān zǐ yì zhī.
《漢書》曰：司馬相如疾甚，上曰：可往悉取其書，使往而相如已死，家無遺書，問其妻，對曰：長卿未嘗有書也，時時著書，人又取去，長卿未死時，為一卷書，曰：有使來求書，奏之，其遺札言封禪事，所司奏焉，天子異之。

huán tán xīn lùn yuē: yú guī pèi dào jí, méng xù bèi jiàng jì jū, chéng xīng mǎ, sù dōng tíng, tíng zhǎng yí shì zéi, fā zú yè lái, yú lìng lì wù dòu, nǎi xiāng wèn ér qù.
桓譚《新論》曰：余歸沛道疾，蒙絮被絳罽裾，乘騂馬，宿東亭，亭長疑是賊，發卒夜來，余令吏勿斗，乃相問而去。

yòu yuē: yú shǎo shí, jiàn yáng zi yún zhī lì wén gāo lùn, bù zì liàng nián shào xīn jìn, ér wěi yù dǎi jí, cháng jī yī shì, ér zuò xiǎo fù, yòng jīng sī tài jù, ér lì fā zhěn, zi yún yì yán chéng dì shàng gān quán, zhào zhào zuò fù, zú bào, jí juàn wò, mèng qí wǔ cáng chū zài dì, yǐ shǒu shōu nèi, jí jué, dà shǎo qì, jí yī suì ér wáng.
又曰：余少時，見楊子云之麗文高論，不自量年少新進，而猥欲逮及，嘗激一事，而作小賦，用精思太劇，而立發疹，子云亦言成帝上甘泉，詔召作賦，卒暴，及倦臥，夢其五藏出在地，以手收內，及覺，大少氣，疾一歲而亡。

dōng guān hàn jì yuē: wáng liáng yǐ jí guī, yī suì, fù zhēng zhì xíng yáng, jí dǔ, bù rèn jìn dào, nǎi guò qí yǒu rén, yǒu rén bù kěn jiàn, yuē: bù yǒu zhōng yán qí móu, ér qǔ dà wèi, hé qí wǎng lái xiè xiè bù dàn fán yě, suì jù zhī, liáng cán, zì hòu lián zhēng, zhé chēng jí.
《東觀漢記》曰：王良以疾歸，一歲，復徵至滎陽，疾篤，不任進道，乃過其友人，友人不肯見，曰：不有忠言奇謀，而取大位，何其往來屑屑不憚煩也，遂拒之，良慚，自後連徵，輒稱疾。

sān fǔ jué lù yuē: zhào qí chū míng jiā, nián sān shí yú, yǒu zhòng jí, wò rù qī nián, zì lǜ yǎn hū, nǎi wèi yí lìng, chì xiōng zi, kě lì yī yuán shí yú wú mù qián, kè zhī yuē: hàn yǒu yì mín, xìng zhào míng jiā, yǒu zhì wú shí, mìng yě nài hé, qí hòu jí chōu.
《三輔決錄》曰：趙岐初名嘉，年三十餘，有重疾，臥蓐七年，自慮奄忽，乃為遺令，敕兄子，可立一員石於吾墓前，刻之曰：漢有逸民，姓趙名嘉，有志無時，命也奈何，其後疾瘳。

fēng sú tōng yuē: wú yàng, sú shuō jí yě, fán rén xiāng jiàn jí shū wèn zhě, yuē: wú jí yé, àn shàng gǔ zhī shí, cǎo jū lù sù, yàng shì chóng yě, shí rén xīn, fán xiāng láo wèn zhě yuē: wú yàng hū, fēi wèi jí yě.
《風俗通》曰：無恙，俗說疾也，凡人相見及書問者，曰：無疾耶，按上古之時，草居路宿，恙噬蟲也，食人心，凡相勞問者曰：無恙乎，非為疾也。

yòu yuē: yǔ zhī zǔ chēn, wèi jí lìng, yǐ xià zhì rì, qǐng zhǔ bù dù xuān, cì jiǔ, shí běi bì shàng yǒu xuán chì nǔ, zhào yú bēi zhōng, qí xíng rú shé, xuān è zhī, rán bù gǎn bù yǐn, qí rì biàn dé jí, yún shé rù fù, hòu chēn shǐ xuān yú gù chù shè jiǔ, bēi zhōng fù yǒu shé, yīn wèi xuān, cǐ nǎi bì shàng nǔ yǐng ěr, fēi yǒu tā guài, xuān yì suì jiě, shén yí yì.
又曰：予之祖郴，為汲令，以夏至日，請主簿杜宣，賜酒，時北壁上有懸赤弩，照於杯中，其形如蛇，宣惡之，然不敢不飲，其日便得疾，雲蛇入腹，後郴使宣於故處設酒，杯中復有蛇，因謂宣，此乃壁上弩影耳，非有他怪，宣意遂解，甚怡懌。

shī liáng jiǎn wén dì wò jí shī yuē: chén ē lèi nǔ yǐng, jī bì shì hé yú, jù féng lóng zi yù, kōng tàn chǔ wáng jū.
【詩】梁簡文帝臥疾詩曰：沉痾類弩影，積弊似河魚，詎逢龍子浴，空嘆楚王菹。

yòu xǐ jí chōu shī yuē: cháo chuāng yóu yǎn shàn, sù màn wèi xuán gōu, xiāo yáo lín sì zhù, jiān chí sàn jiǔ chóu, suī tóng wèi zi bèi, liáo xǐ zhì shēng chōu, zāi xīng yè chū jìng, míng qín wǎn qù lóu, juān xié wú jiǎ fú, yāo qì xī liáng niú, gé lián yīn cuì, yìng shuǐ hán zhū liú, dān jīng yùn yù sì, xuán shuǐ chū zhǎng zhōu, jié yǒu xún fāng yuè, cǎi yào fǎng yuán qiū, shén suí qī xīng biàn, mào zhú wǔ yún liú, fēi hóng ruò kě jià, qīng zān bì yì chōu.
又喜疾瘳詩曰：朝窗猶掩扇，宿幔未懸鈎，逍遙臨四注，兼持散九愁，雖同衛子憊，聊喜摯生瘳，災星夜出境，鳴禽晚去樓，蠲邪無賈服，祅氣息梁牛，隔簾蔭翠，映水含珠榴，丹經蘊玉笥，玄水出長洲，結友尋方岳，採藥訪圓丘，神隨七星變，貌逐五雲留，飛鴻若可駕，輕簪必易抽。

liáng liú xiào wēi hé jiǎn wén dì wò jí shī yuē: yù gōng hào hán shǔ, qún wàng chóng guī bì, rén sì shèng huáng jiān, lǐ tán yōu gàn xí, bèi jūn chǔ jí yù, é tóng sòng nián yì, qǐ láo sòng fù chén, níng yòng guān tāo kè.
梁劉孝威和簡文帝臥疾詩曰：玉躬耗寒暑，群望崇珪璧，仁祀盛黃縑，禮壇優紺席，憊均楚疾愈，俄同宋年益，豈勞誦賦臣，寧用觀濤客。

liáng zhū chāo dào suì wǎn chén ē shī yuē: fēng jiāng yè gòng jìng, kōng yǔ yuè jù míng, zhú dī lóng yóu fú, lú kāi fèng yù jīng. yè fēi lín shī yǐng, bīng hé jiàn wú shēng, tài xī xìng chuáng niàn, níng gǎn lí yī xíng, wéi wèi cán téng jǐn, bù wén fú gǔ míng.
梁朱超道歲晚沉痾詩曰：風將夜共靜，空與月俱明，燭滴龍猶伏，爐開鳳欲驚。葉飛林失影，冰合澗無聲，太息興床念，寧敢離衣行，唯畏殘藤盡，不聞桴鼓鳴。

fù jìn zhì yú jí yù fù yuē: yú tǐ qì bù hé, yǐn shí jiàn sǔn, xún yǒu yú rì, zhòng jí bìng chú, kuì shí xiān xiān ér rì xiān, tǐ mào lián lián ér zhuǎn sǔn, xiào zhāo xī qí wèi shū, yàn shuò wàng ér jiǎn běn, xíng róng xiāo ér qiáo cuì, tǐ zhì bèi ér láng bèi, nèi yōu shēn ér lǜ yuǎn, nǎi liàng cān ér dù dài, jiǎng hé huǎn zhī yú lùn, xún yuè rén zhī yí fāng, kǎo yì tóng yǐ qiú zhōng, jī zhòng shù ér jiǎn liáng, huì yì duān yú miào mén, nǎi guī qí yú shè chán, wéi zī yào zhī yōu zào, bǎo míng zhōng zhī yǎo jiān, wán yǐ sān qī wèi jì, fú yǐ sì xiàn wèi chéng, shì zhōng cháo ér shǐ fā, jǐng wèi zè ér shēn qīng, shí xìn sù ér yì liàng, tǐ shè xún ér gào píng.
【賦】晉摯虞疾愈賦曰：余體氣不和，飲食漸損，旬有餘日，眾疾並除，饋食纖纖而日鮮，體貌廉廉而轉損，校朝夕其未殊，驗朔望而減本，形容消而憔悴，體質憊而狼狽，內憂深而慮遠，乃量餐而度帶，講和緩之餘論，尋越人之遺方，考異同以求中，稽眾術而簡良，會異端於妙門，乃歸奇於涉廛，惟茲藥之攸造，寶明中之窅堅，丸以三七為劑，服以四獻為程，勢終朝而始發，景未仄而身輕，食信宿而異量，體涉旬而告平。

liáng péi zi yě wò jí fù yuē: lǚ guī jìn yǐ yǒng jiǔ, pò shuāi lǎo ér yīn yōu, wú jīn lì yǐ wèi lǐ, liáo wò jí yǐ lái xiū, shì shí dòng yǔ sǎ chén, liáng yīn mǎn shì, fēng suǒ suǒ ér bàng qǐ, yún fēi fēi ér sì mì, ěr nǎi gāo gē mò hé, zhǐ jiǔ shí qīng, xǐ rán shàng xiǎng, hé lǜ hé yíng.
梁裴子野臥疾賦曰：旅閨禁以永久，迫衰老而殷憂，無筋力以為禮，聊臥疾以來休，是時凍雨灑塵，涼陰滿室，風索索而傍起，雲霏霏而四密，爾乃高歌莫和，旨酒時傾，洗然尚想，何慮何營。

biǎo liáng jiǎn wén dì zài zhōu léi jí zì jiě biǎo yuē: xī wéi zǐ fù, céng bù ruò guàn, jīn mèng qīng pú, shì jiāng yǐ lì, yuán guī zhī yè, bù dǎi chén jīn, mín qǐng zhī shū, jù jiàng tiān yǔn, shǔ shàng dǎng zhī xióng, shān xī xuān jiāng, wǔ xiào shī dào, bā wèi jiāo tān, yī jiàn ér jiě zhòng wéi, gèng chéng róng zǔ, jiǔ zhàn ér jué yǒng dào, fān jiù sàng shī, suī wáng guō bù zhuī, zhū mǎi nán sì, shí yǐ qiān chān míng mù, rì yè lì jīng, dì zá xiá qiāng, mín duō guǎng sú, rén fēi gōng xiào, yù shǐ rèn lèi rǔ nán, xūn yì bó zōng, bì xū róng yú wù jǐ, zhōu mù liáng cái, shí shǔ duō shì, wú lìng fěi bó, tú jī fáng xián.
【表】梁簡文帝在州羸疾自解表曰：昔違紫複，曾不弱冠，今夢青蒲，逝將已立，原歸之謁，不逮宸矜，民請之書，遽降天允，屬上黨之雄，山西宣將，五校失道，八尉驕貪，一箭而解重圍，更成戎阻，九戰而絕甬道，翻就喪師，雖王郭不追，朱買難嗣，實以褰襜明目，日夜厲精，地雜黠羌，民多獷俗，人非公孝，欲使任類汝南，勛異伯宗，必須榮逾戊己，州牧良才，實屬多士，無令菲薄，徒積妨賢。

shū liáng jiǎn wén dì dá xiāng dōng wáng shū yuē: mù chūn měi jǐng, fēng yún sháo lì, lán yè kān bǎ, yí chuān kě yù, dì shào nán guǎ sòng, shí chuò gān táng zhī yīn, jì zhōu wèi fǎ, zàn zhǐ qiān chān zhī wù, táng jǐng jiàn dà yán zhī fù, ān tài shù lián huán zhī biàn, jǐn yóu wán zhī měi, zhì zú lè hū, wú chūn chū wò jí, jí chéng wěi bì, suī xī shān bái lù, jù bù néng yù, zi yù chì wán, shàng yōu wèi zhèn, gāo wò lù ān, měi sī biǎn què zhī wèn, jìng rán sì wū, niàn jué xiū dōu zhī xiāng, huáng shàng cí bèi lǜ tǔ, gān lù yù xuān, míng yín gǔ yú bǎo fāng, zhuǎn jīn lún yú xiāng dì, fǎ léi jǐng mèng, huì rì huī cháo, dào sú fú còu, yuǎn jìn bì jí, dú yǐ jí zhàng, zhì gé wén dào, qǐ zhǐ yáng pū yǒu guān wài zhī shāng, zhōu nán qǐ liú zhì zhī hèn.
【書】梁簡文帝答湘東王書曰：暮春美景，風雲韶麗，蘭葉堪把，沂川可浴，弟邵南寡訟，時輟甘棠之陰，冀州為法，暫止褰襜之務，唐景薦大言之賦，安汰述連環之辯，盡遊玩之美，致足樂乎，吾春初臥疾，極成委弊，雖西山白鹿，懼不能愈，子預赤丸，尚憂未振，高臥六安，每思扁鵲之問，靜然四屋，念絕脩都之香，皇上慈被率土，甘露聿宣，鳴銀鼓於寶坊，轉金輪於香地，法雷警夢，惠日暉朝，道俗輻湊，遠近畢集，獨以疾障，致隔聞道，豈止楊仆有關外之傷，周南起留滯之恨。

xù liáng táo jǐng zhǒu hòu bǎi yī fāng xù yuē: fū shēng mín zhī suǒ wèi dà huàn, mò jí hū jí zhěn, jí zhěn ér fú zhì, yóu jiù huǒ bù yǐ shuǐ yě, jīn niǎn yē zuǒ yòu, shī yào yì xún, jiāo guō zhī wài, yǐ zì nán zhí, kuàng qióng cūn jiǒng mò, yáo shān jué pǔ, qí jiān yāo wǎng, yān kě shèng yán, fāng shù zhī shū, juǎn zhì tú fán, zhěng jì gài guǎ, jiù yù pī lǎn, huí huò duō duān, bào piáo cǐ zhì, shí wèi shēn yì, rán shàng yǒu què lòu, wèi jǐn qí shàn, zhé cǎi jí bǔ què, fán yī bǎi yī shǒu, gé shì xù yún, kě yǐ shī yú pín jiā yě jū, rán yì bù zhǐ rú cǐ, jīn jìn shēn jūn zǐ, ruò cháng chù xián yì, nǎi kě shī yào yǒu fāng, tuō cóng lù wài yì, jiāng mìng yuǎn tú, huò zhī zhí jìn wéi, chén xiāo bì gé, huò jī shù róng zhèn, chéng lěi yán zǔ, hū jīng jí cāng zú, wéi gǒng shǒu xiàng kàn, shú ruò biàn tàn zhī zhěn sì, zé kě yōng shù chéng yī, gù bèi lùn jié dù, shǐ xiǎo rán wú zhì.
【序】梁陶景肘後百一方序曰：夫生民之所為大患，莫急乎疾疹，疾疹而弗治，猶救火不以水也，今輦掖左右，師藥易尋，郊郭之外，已自難值，況窮村迥陌，遙山絕浦，其間夭枉，焉可勝言，方術之書，卷秩徒繁，拯濟蓋寡，就欲披覽，回惑多端，抱朴此制，實為深益，然尚有闕漏，未盡其善，輒採集補闕，凡一百一首，葛氏序雲，可以施於貧家野居，然亦不止如此，今搢紳君子，若常處閒佚，乃可師藥有方，脫從祿外邑，將命遠途，或祗直禁闈，晨宵閉隔，或羈束戎陣，城壘嚴阻，忽驚急蒼卒，唯拱手相看，孰若便探之枕笥，則可庸豎成醫，故備論節度，使曉然無滯。

yī
◇醫

zuǒ chuán yuē: jìn hóu qiú yī yú qín, qín bó shǐ yī huǎn wèi zhī, wèi yóu zhì yě. wèi zhì, gōng mèng èr shù zǐ yuē: bǐ liáng yī yě, jù shāng wǒ, yān táo zhī, qí yī yuē: jū huāng zhī shàng, gāo zhī xià, ruò wǒ hé, huāng, gé yě, xīn xià wèi gāo. yī zhì yuē: jí bù kě wèi yě, zài huāng zhī shàng, gāo zhī xià, gōng zhī bù kě dá, zhēn zhī bù jí, yào bù zhì yān, gōng yuē: liáng yī yě, hòu lǐ ér guī zhī.
《左傳》曰：晉侯求醫於秦，秦伯使醫緩為之，［為猶治也。］未至，公夢二豎子曰：彼良醫也，懼傷我，焉逃之，其一曰：居肓之上，膏之下，若我何，［肓，鬲也，心下為膏。］醫至曰：疾不可為也，在肓之上，膏之下，攻之不可達，針之不及，藥不至焉，公曰：良醫也，厚禮而歸之。

liè zǐ yuē: lóng shū wèi wén zhì yuē: wú yǒu jí, zi néng yǐ hū, wén zhì jí mìng lóng shū bèi míng ér lì, yuē: xī wú jiàn zi zhī xīn yǐ, zi xīn xué kǒng liú tōng, yī kǒng bù dá, jīn shèng zhì wèi jí zhě, huò yóu cǐ hū, shì jù rén bù shèng piān.
《列子》曰：龍叔謂文摯曰：吾有疾，子能已乎，文摯即命龍叔背明而立，曰：嘻吾見子之心矣，子心穴孔流通，一孔不達，今聖智為疾者，或由此乎，［事具人部聖篇。］

shǐ jì yuē: biǎn què, xìng qín, míng yuè rén, shí shě kè zhǎng sāng jūn, yù ér qí zhī, zhī fēi cháng rén, jí hū biǎn què yǔ yǔ, wǒ yǒu jìn fāng, nián lǎo, yù chuán yǔ gōng, gōng wú xiè, nǎi chū huái zhōng yào yǔ biǎn què.
《史記》曰：扁鵲，姓秦，名越人，時舍客長桑君，遇而奇之，知非常人，及呼扁鵲與語，我有禁方，年老，欲傳與公，公無泄，乃出懷中藥與扁鵲。

yòu yuē: zhào jiǎn zi jí, wǔ rì bù zhī rén, zhào biǎn què, biǎn què rù shì jí, chū yuē: xī qín mù gōng cháng rú cǐ, qī rì ér wù, jū èr rì bàn ér jiǎn zi wù.
又曰：趙簡子疾，五日不知人，召扁鵲，扁鵲入視疾，出曰：昔秦穆公嘗如此，七日而寤，居二日半而簡子寤。

wèi zhì yuē: huá tuó yóu xué xú tǔ, jiān xiǎo yǎng xìng zhī shù, nián qiě bǎi suì, ér yóu yǒu zhuàng róng, shí rén yǐ wèi xiān, pèi xiāng chén guī jǔ xiào lián, tài wèi huáng wǎn pì, jiē bù jiù, jīng yú fāng yào, chù jì bù guò shù zhǒng, xīn shí fēn zhū, bù jiǎ chēng liàng, zhēn yì bù guò shù chù, ruò jí jié yú nèi, zhēn yào suǒ bù néng jí zhě, nǎi xiān lìng yǐ jiǔ fú má fèi sàn, jì zuì, wú suǒ jué, yīn kū pò fù bèi, chōu gē jī jù, ruò zài cháng wèi, zé duàn jié jiān xǐ, chú qù jí huì, jì ér fèng hé, fù yǐ shén gāo, sì wǔ rì chuàng yù, yī yuè zhī jiān, jiē píng fù.
《魏志》曰：華佗遊學徐土，兼曉養性之術，年且百歲，而猶有壯容，時人以為仙，沛相陳珪舉孝廉，太尉黃琬辟，皆不就，精於方藥，處劑不過數種，心識分銖，不假稱量，針亦不過數處，若疾結於內，針藥所不能及者，乃先令以酒服麻沸散，既醉，無所覺，因刳破腹背，抽割積聚，若在腸胃，則斷截湔洗，除去疾穢，既而縫合，傅以神膏，四五日創愈，一月之間，皆平復。

fù jìn jī hán hán shí sàn fù yuē: yú wǎn yǒu nán ér, jì shēng shí shuò, dé tǔ xià jī, rì léi kùn wēi dài, jué yì yǔ hán shí sàn, wèi zhì sān xún, jǐ yú píng fù, hé jīn rú zǐ zhī kǎn kē, zài hái bào ér yīng jí, jì zhèng fāng zhī bèi chén, yì páng qiú yú zhòng shù, qióng wàn dào yǐ fú sǔn, jiàn dīng níng ér jī rì, ěr nǎi zhuó lǐ cāo sàn, shāng liáng bù fèn, jìn bù fǎng jiù, páng wú gù wèn, wěi sī yào zhī rù shén, jiàn shū gōng yú jīn shì, qǐ hái rú yú zhòng kùn, hái jīng shuǎng yú jì jì.
【賦】晉嵇含寒食散賦曰：余晚有男兒，既生十朔，得吐下積，日羸困危殆，決意與寒食散，未至三旬，幾於平復，何矜孺子之坎軻，在孩抱而嬰疾，既正方之備陳，亦旁求於眾術，窮萬道以弗損，漸丁寧而積日，爾乃酌醴操散，商量部分，進不訪舊，旁無顧問，偉斯藥之入神，建殊功於今世，起孩孺於重困，還精爽於既繼。