guō shí zhōu yán, zhū míng jīng jìng yuán, yǔ yī hú yǒu. yī rì, yǐn jìng yuán jiā, dà zuì shuì huā xià, xǐng ér jìng yuán wèn zhī yuē: wú wén guì zú zuì hòu duō biàn xíng, gù yǐ qīn fù jūn ér zì shǒu zhī, jūn jìng bù biàn, hé yě? yuē: cǐ shì dào lì zhī qiǎn shēn yǐ, dào lì qiǎn zhě néng huà xíng huàn xíng ěr, gù zuì zé biàn, shuì zé biàn, cāng huáng jīng bù zé biàn dào lì shēn zhě néng tuō xíng, yóu xiān jiā zhī shī jiě, yǐ guī rén dào, rén qí běn xíng yǐ, hé biàn zhī yǒu. jìng yuán yù cóng zhī xué dào, yuē: gōng bù néng yě, fán xiū dào rén yì ér wù nán, rén qì chún, wù qì bó yě chéng dào wù yì ér rén nán, wù xīn yī, rén xīn zá yě. liàn xíng zhě xiān liàn qì, liàn qì zhě xiān liàn xīn, suǒ wèi zhì qì zhī shuài yě. xīn dìng zé qì jù ér xíng gù, xīn yáo zé qì huàn ér xíng wēi. guǎng chéng zi zhī gào huáng dì, nǎi dào jiā zhī mì yào, fēi zhuāng sǒu yù yán yě. shēn yán yōu gǔ, bù jiàn bù wén, wéi níng shén dǎo yǐn, yǔ tiān dì yīn yáng wǎng lái xiāo xī, yuè bǎi nián rú yī rì, rén néng zhī hū? zhū nǎi zhǐ. yīn yì dīng mǎo tóng nián mǒu yù shǐ, cháng wèn suǒ nì líng rén yuē: ěr bèi duō yǐ, ěr dú shàn chǎng, hé yě? yuē: wú cáo yǐ qí shēn wèi nǚ, bì bìng huà qí xīn wèi nǚ, ér hòu róu qíng mèi tài, jiàn zhě yì xiāo. rú nán xīn yī xiàn yóu cún, zé bì yǒu yī xiàn bù shì nǚ, wū néng zhēng é méi màn hūn zhī chǒng zāi. ruò fú dēng chǎng yǎn jù wèi zhēn nǚ, zé zhèng qí xīn, suī xiào xuè yì bù shī qí zhēn wèi yín nǚ, zé dàng qí xīn, suī zhuāng zuò yì bù yǎn qí yín wèi guì nǚ, zé zūn zhòng qí xīn, suī wēi fú ér guì qì cún wèi jiàn nǚ, zé liǎn yì qí xīn, suī shèng zhuāng ér jiàn tài zài wèi xián nǚ, zé róu wǎn qí xīn, suī nù shén wú jù sè wèi hàn nǚ, zé ǎo lì qí xīn, suī lǐ qū wú xùn cí. qí tā xǐ nù āi lè, ēn yuàn ài zēng, yī yī shè shēn chù dì, bù yǐ wèi xì, ér yǐ wèi zhēn, rén shì zhī jìng rú zhēn yǐ. tā rén xíng nǚ shì ér bù néng cún nǚ xīn, zuò zhǒng zhǒng nǚ zhuàng ér bù néng yǒu zhǒng zhǒng nǚ xīn, cǐ wǒ suǒ yǐ dú shàn chǎng yě. lǐ yù diǎn yuē: cǐ yǔ wěi xiè bù zú dào, ér qí lǐ zhì jīng. cǐ shì suī xiǎo, ér kě yǐ yù dà. tiān xià wèi yǒu xīn bù zài shì shì ér shì shì néng yì jí zhě, yì wèi yǒu xīn xīn zài shì shì ér shì shì bù yì jí zhě, xīn xīn zài yī yì, qí yì bì gōng xīn xīn zài yī zhí, qí zhí bì jǔ. xiǎo ér liáo zhī wán, biǎn zhī lún, dà ér gāo kuí jì qì zhī yíng sì hǎi, qí lǐ yī ér yǐ yǐ. cǐ yǔ liàn qì liàn xīn zhī shuō, kě hù xiāng fā míng yě.
郭石洲言,朱明經靜園,與一狐友。一日,飲靜園家,大醉睡花下,醒而靜園問之曰:吾聞貴族醉後多變形,故以衾覆君而自守之,君竟不變,何也?曰:此視道力之淺深矣,道力淺者能化形幻形耳,故醉則變,睡則變,倉皇驚怖則變;道力深者能脫形,猶仙家之屍解,已歸人道,人其本形矣,何變之有。靜園欲從之學道,曰:公不能也,凡修道人易而物難,人氣純,物氣駁也;成道物易而人難,物心一,人心雜也。鍊形者先鍊氣,鍊氣者先煉心,所謂志氣之帥也。心定則氣聚而形固,心搖則氣渙而形萎。廣成子之告黃帝,乃道家之秘要,非莊叟寓言也。深岩幽谷,不見不聞,惟凝神導引,與天地陰陽往來消息,閱百年如一日,人能之乎?朱乃止。因憶丁卯同年某御史,嘗問所昵伶人曰:爾輩多矣,爾獨擅場,何也?曰:吾曹以其身為女,必並化其心為女,而後柔情媚態,見者意消。如男心一線猶存,則必有一線不似女,烏能爭蛾眉曼睯之寵 哉。若夫登場演劇為貞女,則正其心,雖笑謔亦不失其貞;為婬女,則盪其心,雖莊坐亦不掩其婬;為貴女,則尊重其心,雖微服而貴氣存;為賤女,則斂抑其心,雖盛妝而賤態在;為賢女,則柔婉其心,雖怒甚無遽色;為悍女,則拗戾其心,雖理詘無巽詞。其他喜怒哀樂,恩怨愛憎,一一設身處地,不以為戲,而以為真,人視之竟如真矣。他人行女事而不能存女心,作種種女狀而不能有種種女心,此我所以獨擅場也。李玉典曰:此語猥褻不足道,而其理至精。此事雖小,而可以喻大。天下未有心不在是事而是事能詣極者,亦未有心心在是事而是事不詣極者,心心在一藝,其藝必工;心心在一職,其職必舉。小而僚之丸,扁之輪,大而皋夔稷契之營四海,其理一而已矣。此與鍊氣煉心之說,可互相發明也。
shí zhōu yòu yán, yī shū shēng jiā yǒu yuán tíng, yè yǔ dú zuò, hū yī nǚ zǐ qiān lián rù, zì yún jiā zài qiáng wài, kuī sòng yǐ jiǔ, jīn mào yǔ xiāng jiù, shū shēng yuē: yǔ měng rú shì, ěr yī lǚ bù rú, hé yě? nǚ cí qióng, zì chéng wèi hú. wèn cǐ jiān shào nián duō yǐ, hé dú jiù wǒ? yuē qián yuán. wèn cǐ yuán shuí suǒ jì zài, shuí suǒ guǎn lǐng, yòu shuí yǐ gào ěr, ěr qián shēng hé rén, wǒ qián shēng hé rén, qí jié yuán yǐ hé shì, zài hé dài hé nián, qǐng dào qí xiáng. hú cāng zú bù néng duì, niè rú jiǔ zhī yuē: zi qiān bǎi rì bù zuò cǐ, jīn shì zuò cǐ, wǒ jiàn qiān bǎi rén bù xiāng yuè, dú jiàn jūn xiāng yuè, qí wèi qián yuán shěn yǐ, qǐng wù jù. shū shēng yuē: yǒu qián yuán zhě bì xiāng yuè, wú fāng zuò cǐ, ěr shì zì lái, ér wú mò rán xīn bù dòng, zé wú yuán shěn yǐ, qǐng wù liú. nǚ zī jū jiān, wén chuāng wài hū yuē: bì zǐ bù jiě shì, hé bì dìng mì cǐ mù qiáng rén. nǚ zǐ jǔ xiù yī huī, miè dēng ér qù. huò yún shì tāng wén zhèng gōng shào nián shì. yú wèi hú mèi qǐ gǎn jìn tāng gōng, dāng shì céng yǒu cǐ shì, fù huì yú gōng ěr.
石洲又言,一書生家有園亭,夜雨獨坐,忽一女子搴簾入,自雲家在牆外,窺宋已久,今冒雨相就,書生曰:雨猛如是,爾衣履不濡,何也?女詞窮,自承為狐。問此間少年多矣,何獨就我?曰前緣。問此緣誰所記載,誰所管領,又誰以告爾,爾前生何人,我前生何人,其結緣以何事,在何代何年,請道其詳。狐倉卒不能對,囁嚅久之曰:子千百日不坐此,今適坐此,我見千百人不相悅,獨見君相悅,其為前緣審矣,請勿拒。書生曰:有前緣者必相悅,吾方坐此,爾適自來,而吾漠然心不動,則無緣審矣,請勿留。女趑趄間,聞窗外呼曰:婢子不解事,何必定覓此木強人。女子舉袖一揮,滅燈而去。或雲是湯文正公少年事。余謂狐魅豈敢近湯公,當是曾有此事,附會於公耳。
wū lǔ mù qí duō yě niú, shì cháng niú ér gāo dà, qiān bǎi wèi qún, jiǎo lì rú máo. mà qí xíng, yǐ qiáng zhuàng zhě jū qián, ruò xiǎo zhě jū hòu, zì qián jī zhī, zé chí tū fèn chù, chòng pào bù néng yù, suī bǎi liàn jiàn zú, bù néng chéng liè hé wéi yě zì hòu lüè zhī, zé jué bù fǎn gù, zhōng tuī yī zuì jù zhě, rú fēng zhī yǒu wáng, suí zhī xíng zhǐ. cháng yǒu yī wèi shǒu zhě, shī zú luò shēn jiàn, qún niú jù suí zhī tóu rù, zhòng dié yì yān. yòu yǒu yě luó yě mǎ, yì zuò duì xíng, ér bù shì yě niú zhī hàn bào, jiàn rén zhé bēn, qí zhuàng zhēn luó zhēn mǎ yě. wéi bèi yǐ ān lēi, zé fú bù néng qǐ. rán shí yǒu bèi dài ān huā zhě ān suǒ mó shāng zhī chù, chuàng yù zé máo zuò bái sè, wèi zhī ān huā. yòu yǒu tí qiàn bó tiě zhě, huò yuē shān shén zhī suǒ chéng, mò cè qí gù, jiǔ ér zhī wèi jiā chù luó mǎ, yì rù shān zhōng, jiǔ ér huà wèi yě wù, yǔ zhī tóng qún ěr. luó ròu féi cuì kě shí, mǎ zé wèi jiàn shí zhī zhě. yòu yǒu yě yáng, hàn shū xī yù chuán, suǒ wèi xià yáng yě. shí zhī yǔ cháng yáng wú yì. yòu yǒu yě zhū, měng zhì yà yú yě niú, máo gé zhì jiān, qiāng shǐ fú néng rù, qí yá dān yú lì rèn, mǎ zú chù zhī jiē zhōng duàn. jí mù sà shān zhōng yǒu lǎo zhū, qí jù rú niú, rén jìn zhī zhé bèi shāng, cháng lǜ qí zú shù bǎi, yè chū bào hé jià, cān lǐng é ěr hè tú qiān qī quǎn rù shān liè, cù yǔ yù, qī quǎn lì wèi suǒ dàn, fù lì chǐ xiàng rén, biān mǎ kuáng bēn nǎi miǎn. yú nǐ zhí mù wèi shān, fú jù pào qí zhōng, cì qí chū jī zhī, huò yuē tǎng jī bù zhōng, zé qí yá bá shān, rú lā xiǔ, shān zhōng rén wēi yǐ. yú nǎi zhǐ. yòu yǒu yě tuó, zhǐ yī fēng, luán zhī jí féi měi, dù fǔ lì rén xíng suǒ wèi zǐ tuó zhī fēng chū cuì fǔ, dāng jí zhǐ cǐ. jīn rén yǐ shuāng fēng zhī tuó wèi bā zhēn zhī yī, shī qí shí yǐ.
烏魯木齊多野牛,似常牛而高大,千百為群,角利如矛。睰其行,以強壯者居前,弱小者居後,自前擊之,則馳突奮觸,銃炮不能御,雖百鍊健卒,不能成列合圍也;自後掠之,則絕不反顧,中推一最巨者,如蜂之有王,隨之行止。嘗有一為首者,失足落深澗,群牛俱隨之投入,重疊殪焉。又有野騾野馬,亦作隊行,而不似野牛之悍暴,見人輒奔,其狀真騾真馬也。惟被以鞍勒,則伏不能起。然時有背帶鞍花者--鞍所磨傷之處,創愈則毛作白色,謂之鞍花。又有蹄嵌踣鐵者,或曰山神之所乘,莫測其故,久而知為家畜騾馬,逸入山中,久而化為野物,與之同群耳。騾肉肥脆可食,馬則未見食之者。又有野羊,漢書西域傳,所謂睱羊也。食之與常羊無異。又有野豬,猛鷙亞於野牛,毛革至堅,槍矢弗能入,其牙癉於利刃,馬足觸之皆中斷。吉木薩山中有老豬,其巨如牛,人近之輒被傷,常率其族數百,夜出暴禾稼,參領額爾赫圖牽七犬入山獵,猝與遇,七犬立為所啖,復厲齒向人,鞭馬狂奔乃免。余擬植木為柵,伏巨炮其中,伺其出擊之,或曰儻擊不中,則其牙拔柵,如拉朽,柵中人危矣。余乃止。又有野駝,止一峰,臠之極肥美,杜甫麗人行所謂紫駝之峰出翠釜,當即指此。今人以雙峰之駝為八珍之一,失其實矣。
yáng huái tíng yán, jí mò yǒu rén wǎng láo shān, jì sù shān jiā, suǒ zhù wū yǒu hòu mén, mén wài liáo yǐ duǎn qiáng, wèi cài pǔ. shí rì yǐ bó mù, kāi hù nà liáng, jiàn qiáng tóu yī jìng zhuāng nǚ zǐ, méi mù jiāo hǎo, jǐn lù qí miàn, xiàng zhī ruò wēi xiào. fāng níng shì jiān, wén qiáng wài zhòng tóng zǐ hū yuē: yī dà shé shēn pán yú shù, ér shǒu gé yú qiáng shàng, nǎi zhī shé yāo huàn xíng, jiāng yòu ér xī qí xuè yě. cāng huáng bì hù, yì bù zhī qí jǐ shí qù, shè jìn zhī zé wēi yǐ.
楊槐亭言,即墨有人往勞山,寄宿山家,所住屋有後門,門外繚以短牆,為菜圃。時日已薄暮,開戶納涼,見牆頭一靚妝女子,眉目姣好,僅露其面,向之若微笑。方凝視間,聞牆外眾童子呼曰:一大蛇身蟠於樹,而首閣於牆上,乃知蛇妖幻形,將誘而吸其血也。倉皇閉戶,亦不知其幾時去,設近之則危矣。
qín gōng qián shēng qián shēng cháng kè qiú wén dá gōng jiā, rì xiāng xiá xí , ér wàng wèn míng zì xiāng lǐ. yán qí xiāng yǒu rén jiā kù pín, yōng zuò suǒ de, xī yǐ yǔ qí guǎ sǎo, sǎo jìng yǐ jié zhōng. yī rì zài zhú xià niān xǐng xiàn, jiàn chuāng xì yī rén miàn, qí xiǎo rú qián, mù jiǒng jiǒng nèi shì, jí tàn shǒu jué dé zhī, nǎi yī yù hái, zhǎng sì cùn xǔ, zhì zuò gōng qiǎo, tǔ shí bān rán, xiāng pì wú shòu zhě, jǐn yú zhì kù dé qián sì qiān. zhì kù zhì dú zhōng, yuè rì shī qù, shēn jù qí lái shú. cǐ rén wén zhī yuē: cǐ běn guài wù, wú ǒu jué dé, qǐ kě fù xié qǔ rén cái. jù shù běn mò, hái qí zhì quàn. zhì kù gǎn zhī, cháng hū lìng yōng zuò, bèi chóu qí zhí, qiě suì shí zhōu xù zhī, jìng yǐ xiǎo kāng. qiú wén dá gōng yuē: cǐ tiān yǐ bào qí yǒu ài yě. bù rán, hé zài qí jiā bù huà qù, dào zhì kù shǐ shī zāi. zhì kǎi hái zhì quàn, yóu rén qíng suǒ nán, rán cǐ rén zhī xù yú ěr. shì wèi yǒu qiè báo jiān xiá ér yǒu yú xiōng dì zhě, yì wèi yǒu yǒu yú xiōng dì ér qiè báo jiān xiá zhě yě.
琴工錢生--錢生嘗客裘文達公家,日相狎習 ,而忘問名字鄉里。言其鄉有人家酷貧,傭作所得,悉以與其寡嫂,嫂竟以節終。一日在燭下拈睲線,見窗隙一人面,其小如錢,目炯炯內視,急探手攫得之,乃一玉孩,長四寸許,製作工巧,土蝕斑然,鄉僻無售者,僅於質庫得錢四千。質庫置櫝中,越日失去,深懼其來贖。此人聞之曰:此本怪物,吾偶攫得,豈可復脅取人財。具述本末,還其質券。質庫感之,常呼令傭作,倍酬其直,且歲時周恤之,竟以小康。裘文達公曰:此天以報其友愛也。不然,何在其家不化去,到質庫始失哉。至慨還質券,尤人情所難,然此人之緒餘耳。世未有鍥薄奸黠而友於兄弟者,亦未有友於兄弟而鍥薄奸黠者也。
wáng qìng chá yī ǎo, héng wèi zǒu wú cháng jí luán yáng xiāo xià lù suǒ jì jiàn sòng fù zài jiào zhī guǐ zhě, yǒu guì jiā jī wèn zhī yuē: wǒ bèi zhè qiè yìng, shì hé yīn guǒ? yuē: míng lǜ xiǎo shàn è xiāng dǐ, dà shàn è zé bù xiāng yǎn, yí děng jiē jī yǒu xiǎo shàn yè, gù jīn shēng de rù fù guì jiā, yòu jiān yǒu è yè, gù shǐ yǒu yī xiàn zhī bù zú yě. jīn shēng rú zēng xiū shàn yè, zé è yè yǐ cháng, shàn yè xiāng xù, lái shēng yì quán měi yǐ. jīn shēng rú zēng zào è yè, zé shàn yè yǐ xiāo, è yè yòu xù, lái shēng kǒng bù kě wèn yǐ. rán zēng xiū shàn yè, fēi shāo xiāng bài fó zhī wèi yě. xiào qīn jìng dí, hé mù jiā tíng nǎi zhēn shàn yè ěr. yī jī yòu wèn, yǒu zi wú zi, shì bì qián dìng, qí yī jiǎn wèn, rú míng jí bù zhù, wú bù gēng zuò chī mèng yǐ. yuē: cǐ bù bì jiǎn, dàn cháng zuò yǒu zi shì, suī zhù wú zi, yì gǎi zhù yǒu zi. ruò cháng zuò wú zi shì, suī zhù yǒu zi, yì gǎi zhù wú zi yě. xiān wài zǔ xuě fēng zhāng gōng, wèi wáng qìng cáo shì xù, píng shēng yán zhèng, zuì è liù pó, dú shí shí yǐn yǔ yǔ, yuē: cǐ yù suǒ yán suī wèi bì jiē shí, rán cóng bù quàn fù nǚ bù shī nìng fú, shì kě qǔ yě.
王慶垞一媼,恆為走無常--即灤陽消夏錄所記見送婦再醮之鬼者,有貴家姬問之曰:我輩這妾媵,是何因果?曰:冥律小善惡相抵,大善惡則不相掩,姨等皆積有小善業,故今生得入富貴家,又兼有惡業,故使有一線之不足也。今生如增修善業,則惡業已償,善業相續,來生益全美矣。今生如增造惡業,則善業已銷,惡業又續,來生恐不可問矣。然增修善業,非燒香拜佛之謂也。孝親敬嫡,和睦家庭乃真善業耳。一姬又問,有子無子,是必前定,祈一檢問,如冥籍不注,吾不更作痴夢矣。曰:此不必檢,但常作有子事,雖注無子,亦改注有子。若常作無子事,雖注有子,亦改注無子也。先外祖雪峰張公,為王慶曹氏婿,平生嚴正,最惡六婆,獨時時引與語,曰:此嫗所言雖未必皆實,然從不勸婦女布施佞佛,是可取也。
hàn lín yuàn gòng shì rú mǒu wàng qí míng, shì shì rú dìng. yán, nǎng fǎng yǒu zhì hán dān, zhí zhǔ rén wèi guī, zàn yù chéng huáng cí, shì yǒu mài guā zhě xī dān héng wò shén zuò qián, yī mài xiàn sǒu yù cí nèi, yǔ zhī yuē: ěr wù ruò shì, shén yǒu líng yě. mài guā zhě yuē: shén qǐ zài cǐ pò wū nèi. sǒu yuē: zài yě, wú cháng yè qǐ nà liáng, wén diàn zhōng yǒu rén shēng, niè zú qián tīng, zé yǒu hú chén sù yú shén qián, dà yì wèi lín jiā hú mèi yī shào nián, jiāng sǐ wèi jué zhī qǐng, shàng yù qǔ qí jīng, qí jiā fèn shén, fú liè zhě yǐ chòng shǐ gōng zhī, hú hài xiàn xíng bēn, zhòng zào suí qí hòu, hú bù tóu jǐ xué, ér tóu lǐ xǔ wài yī lín xué, zhòng bù wǎng xué wài, xūn yǐ huǒ, hé xué jiē yì, ér cǐ hú fǎn chéng xì dùn, gù sòng qí jià huò. chéng huáng yuē: bǐ shā rén ér rǔ shòu huò, sòng zhī yí yě. rán rǔ zi sūn yì yǒu mèi rén zhě hū? liáng jiǔ, yīng yuē: yì yǒu. yì céng shā rén hū? yòu liáng jiǔ, yīng yuē: huò yì yǒu. shā jǐ rén hū? hú bù yīng, chéng huáng nù, mìng pī qí jiá, nǎi yīng yuē: shí shù shí rén. chéng huáng yuē: shā shù shí mìng, cháng yǐ shù shí mìng, shì xiāng dāng yǐ, cǐ yuàn pò suǒ píng, jiǎ shǒu cǐ hú yě, ěr hé sòng yān. mìng jiǎn jí shì zhī, hú nǎi qì qù. ěr ān dé wèi shén bù zài hu? nǎi zhī huò bù xū shēng, suī wú wàng zhī zāi, yì bì yǒu suǒ yǐ zhì zhī. dàn jiù shì lùn shì zhě, bù néng yī yī zhī qí gù ěr.
翰林院供事茹某--忘其名,似是茹鋌。言,曩訪友至邯鄲,值主人未歸,暫寓城隍祠,適有賣瓜者息擔橫臥神座前,一賣線叟寓祠內,語之曰:爾勿若是,神有靈也。賣瓜者曰:神豈在此破屋內。叟曰:在也,吾常夜起納涼,聞殿中有人聲,躡足潛聽,則有狐陳訴於神前,大意謂鄰家狐媚一少年,將死未絕之頃,尚欲取其精,其家憤甚,伏獵者以銃矢攻之,狐駭現形奔,眾噪隨其後,狐不投己穴,而投里許外一鄰穴,眾布網穴外,熏以火,闔穴皆殪,而此狐反乘隙遁,故訟其嫁禍。城隍曰:彼殺人而汝受禍,訟之宜也。然汝子孫亦有媚人者乎?良久,應曰:亦有。亦曾殺人乎?又良久,應曰:或亦有。殺幾人乎?狐不應,城隍怒,命批其頰,乃應曰:實數十人。城隍曰:殺數十命,償以數十命,適相當矣,此怨魄所憑,假手此狐也,爾何訟焉。命檢籍示之,狐乃泣去。爾安得謂神不在乎?乃知禍不虛生,雖無妄之災,亦必有所以致之。但就事論事者,不能一一知其故耳。
wāng zhǔ shì kāng gǔ yán, yǒu zài xī hú fú jī zhě, jiàng tán shī yuē: wǒ yóu tiān mù hái, kuà hè kàn lóng jǐng, xī yáng méi bàn lún, xié zhào gū fēi yǐng, piāo rán yī piàn yún, lüè guò qiān fēng dǐng. wèi jí tí míng. yī kè qiè yì yuē: xī yáng bàn méi, nǎi shì fǎn zhào, sī mǎ xiàng rú suǒ wèi líng dào jǐng yě, hé dé yún xié zhào? jī hū zhèn hàn, jiǔ zhī ruò yǒu nù zhě, dà shū yuē: xiǎo ér wú lǐ. suì bù zài dòng. yú wèi kè lùn shū yǒu lǐ, cǐ xiān hé tài hù qián. dú bù wén gǔ yǒu yī zì shī hū.
汪主事康谷言,有在西湖扶乩者,降壇詩曰:我游天目還,跨鶴看龍井,夕陽沒半輪,斜照孤飛影,飄然一片雲,掠過千峰頂。未及題名。一客竊議曰:夕陽半沒,乃是反照,司馬相如所謂凌倒景也,何得雲斜照?乩忽震撼,久之若有怒者,大書曰:小兒無禮。遂不再動。余謂客論殊有理,此仙何太護前。獨不聞古有一字師乎。
yú jūn qí yán, xiàng zài yáo fǔ jūn shǔ, jū yī xiǎo shì, měi dēng qián yuè xià, shuì yù xǐng shí, huǎng hū jiàn rén yǐng zài jǐ páng, kāi mù zé wú dǔ, zì yí mù xuàn. rán bù yīng yè yè mù xuàn yě. hòu wěi shuì yǐ cì zhī, nǎi yī cū bì, rǎn rǎn chū bì jiǎo, cè tīng liáng jiǔ, nǎi gǎn shāo yí bù. rén lüè zhuǎn, zé yǐ suō rù yǐ. nǎi wù yōu hún zhì cǐ bù néng qù, yòu wèi rén bù gǎn jìn, yì yì liáng kǔ. yīn sī jì bǐ fēi wèi suì, hé bì bī jìn shǐ bù ān, bù rú yí chū. cái yī jǔ niàn, yǐ fǎng fú jiàn qí yáo bài. kě jiàn rén xīn yī dòng, guǐ shén jiē zhī. shí mù shí shǒu, qǐ bù rán hū? cì rì suì tuō gù yí chū, hòu zài yú mù zhōng, nǎi yán qí shí, yuē: bù yù jīng bù zhǔ rén yě. yú yuē: jūn yī shēng chēn mì, rán shū wèi liǎo cǐ guǐ shì. hòu lái bì yǒu jū zhě, fù qí yī bài yǐ.
俞君祺言,向在姚撫軍署,居一小室,每燈前月下,睡欲醒時,恍惚見人影在几旁,開目則無睹,自疑目眩。然不應夜夜目眩也。後偽睡以伺之,乃一粗婢,冉冉出壁角,側聽良久,乃敢稍移步。人略轉,則已縮入矣。乃悟幽魂滯此不能去,又畏人不敢近,意亦良苦。因私計彼非為祟,何必逼近使不安,不如移出。才一舉念,已仿佛見其遙拜。可見人心一動,鬼神皆知。十目十手,豈不然乎?次日遂託故移出,後在余幕中,乃言其實,曰:不欲驚怖主人也。余曰:君一生縝密,然殊未了此鬼事。後來必有居者,負其一拜矣。
zú zhí zhào xiān yán, nǎng zhōng hán shū guān jīng dé shí, yǒu jué dì yù gǔ mù zhě, guān hái jù wèi huī tǔ, wéi yī xīn cún, xuè sè yóu chì, jù ér tóu zhū shuǐ, yǒu shí fāng chǐ yú, shàng biàn zì jī, zhōng hán shū wén ér qǔ guān, xiāng mín jù wèi lèi, suì ér shěn zhī, huì yán wú shì shì, nǎi lǐ xiàng é chuán. zhōng hán shū bà guān hòu, shǐ gòu dé lù běn. qí wén yuē: bái bì yǒu xiá, huáng quán méng chǐ, hún duàn shuǐ huī, gǔ mái shān zhǐ, wǒ zuò shì cí, zhù mái kuàng dǐ, qiān bǎi nián hòu, yǒu rén fā cǐ, ěr bù zhēn yé, xiāo wèi ní zǐ, ěr tǎng xián yuān, xīn zhōng bù sǐ. mò tí rén shēn sān yuè, gēng shí wēng wèi dì wǔ nǚ zuò. gài qí nǚ yuān sǐ, yǐ cǐ dài zhì. guān xīn réng bù xiǔ, zhī shòu wǎng wèi zhēn, rán wēng wú xìng míng, nǚ wú fū zú, suì yuè wú nián hào, bù zhī wèi shuí, wú cóng kǎo qí shǐ mò. suì lìng qí jī bù zhāng, qí kě xī yě fū.
族侄肇先言,曩中涵叔官旌德時,有掘地遇古墓者,棺骸俱為灰土,惟一心存,血色猶赤,懼而投諸水,有石方尺余,尚辨字跡,中涵叔聞而取觀,鄉民懼為累,碎而沈之,諱言無是事,乃里巷訛傳。中涵叔罷官後,始購得錄本。其文曰:白璧有瑕,黃泉蒙恥,魂斷水睳,骨埋山趾,我作誓詞,祝霾壙底,千百年後,有人發此,爾不貞耶,消為泥滓,爾儻銜冤,心終不死。末題壬申三月,耕石翁為第五女作。蓋其女冤死,以此代志。觀心仍不朽,知受枉為真,然翁無姓名,女無夫族,歲月無年號,不知為誰,無從考其始末。遂令奇蹟不彰,其可惜也夫。