wū shén huí bù jiāng pàn shí, chéng xī yǒu gāo fù, yún qí shǐ zǔ mù yě. měi rì jiāng mù, zhé jiàn jù rén lì mù shàng, miàn kuò yú yī chǐ, qiào shǒu xiàng dōng, ruò yǒu suǒ wàng. pàn dǎng tiǎn miè hòu, nǎi bù fù jiàn. huò yuē shì zhī jié yùn jiāng lín, dài shōu qí zi sūn zhī hún yě. huò yuē dōng wàng zhě shì qí zi sūn, yǒu bīng zì dōng lái, zǎo wèi bèi yě. huò yuē huí bù wèi xī yù xiàng dōng zhě, miàn nèi yě, shì qí zi sūn bù kě pàn yě. shì jiē bù kě zhī. qí wèi wū shén jiāng miè zhī yāo niè, zé wú yí yě.
烏什回部將叛時，城西有高阜，雲其始祖墓也。每日將暮，輒見巨人立墓上，面闊逾一尺，翹首向東，若有所望。叛黨 殄滅後，乃不復見。或曰是知劫運將臨，待收其子孫之魂也。或曰東望者示其子孫，有兵自東來，早為備也。或曰回部為西域向東者，面內也，示其子孫不可叛也。是皆不可知。其為烏什將滅之妖孽，則無疑也。

hóng ēn sì sēng míng xīn yán, shàng tiān zhú yǒu lǎo sēng, cháng rù míng, jiàn zhēng níng guǐ zú, qū shù qiān rén zài yī dà gōng xiè wài, jiē chǐ yī fǎn fù, yǒu guān nán miàn zuò, lì zhí bù chàng míng, yī yī xuǎn zé jīng cū, chuāi liàng féi jí, ruò tú sì zhī yù yáng shǐ, yì dà guài zhī, jiàn yī lì qù guān shāo yuǎn, shì jiù tán yuè, yīn hé zhǎng wèn xùn, shì xī hé rén? lì yuē: zhū tiān mó zhòng, jiē yǐ rén wèi liáng, rú lái yùn dà shén lì shè fú mó wáng, guī yī wǔ jiè, ér bù zú jù huǒ, pàn fú bù cháng. jiē yuē zì wú shǐ yǐ lái, mó zhòng shí rén, rú rén shí gǔ, fú néng duàn rén shí gǔ, wǒ jí bù shí rén, rú shì xiāo xiāo, jí bǐ mó wáng yì bù néng zhì. fú yǐ niè hǎi hóng bō, chén lún bù fǎn, wú jiān dì yù, yǐ bù néng róng, nǎi dié xià yán luó, yù yí cǐ yù qiú, chōng bǐ dàn shì, bǐ fù dé guǒ, kě miǎn tú dú shēng líng. shí wáng gòng yì, yǐ mín mìng suǒ guān, wú rú shǒu lìng, zào fú zuì yì, zào huò yì shēn, wéi shì zhǒng zhǒng yuān qiān, duō fēi zì zuò, míng sī yè jìng, zuì yǒu yōu guī. qí zuì wèi mín hài zhě, yī yuē lì, yī yuē yì, yī yuē guān zhī qīn shǔ, yī yuē guān zhī pū lì. shì sì zhǒng rén wú guān zhī zé, yǒu guān zhī quán, guān huò zì gù kǎo chéng, bǐ zé wéi zhī móu lì, yī cǎo fù mù, hù shì zuò wēi. zú shǐ rén qiāo suǐ sǎ gāo, tūn shēng qì xuè, sì dà zhōu nèi, wéi cǐ sì zhǒng è yè zhì duō, shì yǐ qīng wǒ ní lí, gōng qí tāng dǐng, yǐ bái xī zhě, róu cuì zhě, gāo yú zhě, chōng mó wáng shí. yǐ cū cái chōng zhòng mó shí. gù xiān wèi chà bié, rán hòu fā qiǎn, qí jiān yè shāo qīng zhě, yī jīng luán gē pēng pào, jí huà wèi wū yǒu. yè zhòng zhě, pāo yú cán gǔ, chuī yǐ yè fēng, hái qí běn xíng, zài gōng dāo zǔ, zì èr sān dù zhì qiān bǎi dù bù yī, yè zuì zhòng zhě, nǎi zhì yī rì huà xíng shù dù, gē tī fán zhì wú yǐ shí yě, sēng é shǒu yuē: chéng bù rú xuē fà chū chén, kě wú cǐ lǜ. lì yuē: bù rán. qí quán kě yǐ hài rén, qí lì jí kě yǐ jì rén. líng shān huì shàng yuán yǒu zǎi guān, jí cǐ sì zhǒng rén, yì wèi cháng wú xiāo yáo lián jiè zhě yě. yǔ qì, hū sēng yǒu zhí zài yī xiàn lìng shǔ, jí chí shū cù guī, quàn shǐ gǎi yè. cǐ shì jí sēng gào qí zhí, ér míng xīn zài sì dé wén zhī. suī yǔ pō huāng dàn, shì chū yù yán, rán shén dào shè jiào, shǐ rén zhī wèi, yì jǐng shì zhī kǔ xīn, wèi kě shéng yǐ wàng yǔ jiè yě.
宏恩寺僧明心言，上天竺有老僧，嘗入冥，見猙獰鬼卒，驅數千人在一大公廨外，皆褫衣反縛，有官南面坐，吏執簿唱名，一一選擇精粗，揣量肥脊，若屠肆之鬻羊豕，意大怪之，見一吏去官稍遠，是舊檀越，因合掌問訊，是悉何人？吏曰：諸天魔眾，皆以人為糧，如來運大神力攝伏魔王，皈依五戒，而部族聚伙，叛服不常。皆曰自無始以來，魔眾食人，如人食谷，佛能斷人食谷，我即不食人，如是嘵嘵，即彼魔王亦不能制。佛以孽海洪波，沉倫不返，無間地獄，已不能容，乃牒下閻羅，欲移此獄囚，充彼噉噬，彼腹得果，可免荼毒生靈。十王共議，以民命所關，無如守令，造福最易，造禍亦深，唯是種種冤愆，多非自作，冥司業鏡，罪有攸歸。其最為民害者，一曰吏，一曰役，一曰官之親屬，一曰官之仆隸。是四種人無官之責，有官之權，官或自顧考成，彼則惟知牟利，依草附木，怙勢作威。足使人敲髓灑膏，吞聲泣血，四大洲內，唯此四種惡業至多，是以清我泥犁，供其湯鼎，以白晳者，柔脆者，膏腴者，充魔王食。以粗材充眾魔食。故先為差別，然後發遣，其間業稍輕者，一經臠割烹炮，即化為烏有。業重者，拋余殘骨，吹以業風，還其本形，再供刀俎，自二三度至千百度不一，業最重者，乃至一日化形數度，割剔燔炙無已時也，僧額手曰：誠不如削髮出塵，可無此慮。吏曰：不然。其權可以害人，其力即可以濟人。靈山會上原有宰官，即此四種人，亦未嘗無逍遙蓮界者也。語訖，忽僧有侄在一縣令署，急馳書促歸，勸使改業。此事即僧告其侄，而明心在寺得聞之。雖語頗荒誕，似出寓言，然神道設教，使人知畏，亦警世之苦心，未可繩以妄語戒也。

cāng zhōu gǔ zhě liú jūn ruì, cháng yǐ xián suǒ lái wǎng yú jiā, yán qí ǒu yǒu lín xìng zhě, yī rì bó mù, yǒu rén dēng mén lái huàn, yuē: mǒu guān zhōu pō hé gàn, wén rǔ shàn dàn cí, yāo wǎng yī shì, dāng yǒu hòu lài, jí cù bào pí pá, qiān qí zhú zhàng dǎo zhī wǎng, yuē sì wǔ lǐ, zhì zhōu pàn, hán wēn bì, wén zhǔ rén zhǐ huī yuē: zhōu zhōng yán rè, zuò àn shàng zòu jì, wú yǐ chuāng tīng zhī kě yě. lín lì qí shǎng, jié lì dàn chàng, yuē lüè jìn sān gǔ, zhǐ tòng hóu gàn, qiú dī shuǐ bù kě dé. cè ěr tīng zhī, sì wéi nán nǚ zá zuò, xiào yǔ xuān xiāo, jué bù shì shì huàn jiā, yòu jué bù shì zài shuǐ cì, chuò xián yù qǐ. zhòng nù yuē: hé wù máng zéi, gǎn bù tīng shǐ lìng, zhòng shǒu jiāo chuí, tòng bù kě rěn. nǎi āi qǐ zài zòu. jiǔ zhī, wén rén shēng jiàn sàn, yóu bù gǎn xī. hū wén ěr pàn hū yuē: lín xiān shēng hé gù rì shàng wèi chū, zuò luàn zhǒng jiān yǎn jì, qǔ shù xià zǎo liáng yé? jué rán jīng wèn, nǎi qí lín rén zǎo qǐ fàn yù guò cǐ yě, zhī wèi guǐ nòng, láng bèi ér guī. lín xìng sù duō xīn jì, hào yuē lín guǐ, wén zhě xián xiào yuē: jīn rì guǐ yù guǐ yě.
滄州瞽者劉君瑞，嘗以弦索來往余家，言其偶有林姓者，一日薄暮，有人登門來喚，曰：某官舟泊河干，聞汝善彈詞，邀往一試，當有厚賚，即促抱琵琶，牽其竹杖導之往，約四五里，至舟畔，寒溫 畢，聞主人指揮曰：舟中炎熱，坐岸上奏技，吾倚窗聽之可也。林利其賞，竭力彈唱，約略近三鼓，指痛喉干，求滴水不可得。側耳聽之，四圍男女雜坐，笑語喧囂，覺不似仕宦家，又覺不似在水次，輟弦欲起。眾怒曰：何物盲賊，敢不聽使令，眾手交 捶，痛不可忍。乃哀乞再奏。久之，聞人聲漸散，猶不敢息。忽聞耳畔呼曰：林先生何故日尚未出，坐亂冢間演技，取樹下早涼耶？矍然驚問，乃其鄰人早起販鬻過此也，知為鬼弄，狼狽而歸。林姓素多心計，號曰林鬼，聞者咸笑曰：今日鬼遇鬼也。

xiān yáo ān gōng yuē: lǐ yǒu bái yǐ zhōng zhě, ǒu mǎi dé yì guǐ fú zhòu yī cè, jì jí cǐ yǎn bān yùn fǎ, huò kě móu shēng, nǎi yī shū zhì zhū fǎ wù, yuè míng zhī yè, zuò dào shì zhuāng, zhì xū mù jiān shì zhī. jù àn duì shū sòng zhòu, guǒ wén sì miàn jiū jiū shēng, é bào fēng tū qǐ, juǎn qí shū luò cǎo jiān, wèi yī guǐ yuè chū jué qù, zhòng guǐ huá rán bìng chū, yuē: ěr shì fú zhòu jū qiǎn wǒ, jīn fú zhòu yǐ shī, bù wèi ěr yǐ. jù ér zǎn jī, yǐ zhōng liáng qiāng bēn táo, bèi hòu wǎ lì rú zhòu yǔ, jǐn dé zhì jiā, shì yè nüè jí dà zuò, kùn wò yuè yú, yí yì guǐ wèi suì yě, yī rì sù yú yáo ān gōng, qiě cán qiě fèn. yáo ān gōng yuē: xìng zāi, ěr shù bù chéng, bù guò chéng yī xiào bǐng ěr. tǎng bù xìng shù chéng, ān zhī bù yǐ shù jiǎ huò, cǐ ěr fú yě. ěr yòu hé yóu yān.
先姚安公曰：里有白以忠者，偶買得役鬼符咒一冊，冀藉此演搬運法，或可謀生，乃依書置諸法物，月明之夜，作道士裝，至墟墓間試之。據案對書誦咒，果聞四面啾啾聲，俄暴風突起，卷其書落草間，為一鬼躍出攫去，眾鬼譁然並出，曰：爾恃符咒拘遣我，今符咒已失，不畏爾矣。聚而攢擊，以忠踉蹌奔逃，背後瓦礫如驟雨，僅得至家，是夜瘧疾大作，困臥月余，疑亦鬼為祟也，一日訴於姚安公，且慚且憤。姚安公曰：幸哉，爾術不成，不過成一笑柄耳。倘不幸術成，安知不以術賈禍，此爾福也。爾又何尤焉。

cóng zhí yú dūn suǒ jū zhái, běn cūn nán jiù pǔ yě, wèi zhú zhái shí, sì miàn wú jū rén, yī xī guàn pǔ zhě tián dà, wò jǐng páng xiǎo shì, wén qiáng wài gòu zhēng shēng, yí wèi cūn rén, gé qiáng wèn yuē: ěr děng wèi shuí, yè shēn wú gù lái rǎo wǒ, qí yī hū yuē: yī shì qiú dà gē gōng lùn, bù zhī hé chù kè guǐ qiáng rù wǒ jiā, diào wǒ fù, tiān xià yǒu shì lǐ yé? qí yī hū yuē: wǒ zì xié qián fù wén jiā miào, cǐ fù jiàn wǒ xī xiào, yāo wǒ rù shì, cǐ rén tū rù duó wǒ qián, tiān xià yòu yǒu shì lǐ yé? tián zhī shì guǐ, jìn bù gǎn yīng. èr guǐ bìng yuē: cǐ chù bù néng le cǐ shì, dāng sù zhū tǔ dì ěr, xuān xuān rán xiàng dōng běi qù. tián cì rì zhì tǔ dì cí, wèn miào zhù, nǎi jì wú suǒ wén. jiē yí tián wàng yǔ. lín qīng lǐ míng rú yuē: shì bù zú guài, xiǎng cǐ fù hé jiě zhī yǐ. zhòng wèi càn rán.
從侄虞惇所居宅，本村南舊圃也，未築宅時，四面無居人，一夕灌圃者田大，臥井旁小室，聞牆外詬爭聲，疑為村人，隔牆問曰：爾等為誰，夜深無故來擾我，其一呼曰：一事求大哥公論，不知何處客鬼強入我家，調我婦，天下有是理耶？其一呼曰：我自攜錢赴聞家廟，此婦見我嬉笑，邀我入室，此人突入奪我錢，天下又有是理耶？田知是鬼，噤不敢應。二鬼並曰：此處不能了此事，當訴諸土地耳，喧喧然向東北去。田次日至土地祠，問廟祝，乃寂無所聞。皆疑田妄語。臨清李名儒曰：是不足怪，想此婦和解之矣。眾為粲然。

qián lóng jǐ wèi, yú yǔ dōng guāng lǐ yún jǔ huò yǎng zhòng, tóng dú shū shēng yún jīng shè, yī xī, ǒu lùn guǐ shén, yún jǔ yǐ wèi yǒu, yǎng zhòng yǐ wèi wú, zhèng biàn jié jiān, yún jǔ zhī pū zú rán yuē: shì jiān yuán yǒu qí shì, tǎng nú bù shēn jīng, suī nú yì bù xìn yě. cháng guò chéng huáng cí qián cóng zhǒng jiān, shī zú tà pò yī guān. yè mèng chéng huáng jū qù, yún yǒu rén sù wǒ huǐ qí shì, xīn zhī shì pò guān shì, yǔ zhī biàn yuē: rǔ shì zì bù hé dāng lù, fēi wǒ qīn rǔ, guǐ yòu biàn yuē: lù zì shàng wǒ wū, fēi wǒ wū gù dāng lù yě. chéng huáng wēi xiào gù wǒ yuē: rén rén xíng cǐ lù, bù néng zé rǔ, rén rén tà zhī bù pò, hé rǔ tà pò, yì bù néng jìng shì rǔ, dāng cháng zhī yǐ míng qiǎng. jì ér yuē: guǐ bù néng zì qì guān, rǔ fù yǐ piàn bǎn, zhú tǔ qí shàng kě yě. cì rì rú shén jiào, réng fén míng qiǎng, yǒu xuán fēng juǎn qí huī qù. yī yè fù guò qí dì, wén yǒu rén hū wǒ zuò, xīn zhī wèi nǎng guǐ, jí chí guī, qí guǐ dà xiào, yīn zhé zhé rú xiāo niǎo, qì jīn sī zhī, shàng máo fà sǒng rán yě. yǎng zhòng wèi yún jǔ yuē: rǔ pū zhù rǔ, wú yī kǒu bù shèng liǎng kǒu yǐ, rán wú zhōng bù néng yǐ rén suǒ jiàn wèi wǒ suǒ jiàn. yún jǔ yuē: shǐ jūn jū yù, jiāng shì shì mù dǔ ér hòu xìn hū? yì yǐ qǔ zhèng zhòng kǒu hū? shì shì mù dǔ, wú cǐ lǐ. qǔ zhèng zhòng kǒu, bù yǐ rén suǒ jiàn wèi wǒ suǒ jiàn hū? jūn hé yǐ chù yān, xiāng yǔ yī xiào ér bà.
乾隆己未，余與東光李雲舉霍養仲，同讀書生雲精舍，一夕，偶論鬼神，雲舉以為有，養仲以為無，正辯詰間，雲舉之仆卒然曰：世間原有奇事，倘奴不身經，雖奴亦不信也。嘗過城隍祠前叢冢間，失足踏破一棺。夜夢城隍拘去，雲有人訴我毀其室，心知是破棺事，與之辯曰：汝室自不合當路，非我侵汝，鬼又辯曰：路自上我屋，非我屋故當路也。城隍微笑顧我曰：人人行此路，不能責汝，人人踏之不破，何汝踏破，亦不能竟釋汝，當償之以冥鏹。既而曰：鬼不能自葺棺，汝覆以片板，築土其上可也。次日如神教，仍焚冥鏹，有旋風卷其灰去。一夜 復過其地，聞有人呼我坐，心知為曩鬼，疾馳歸，其鬼大笑，音磔磔如梟鳥，迄今思之，尚毛髮悚然也。養仲謂雲舉曰：汝仆助汝，吾一口不勝兩口矣，然吾終不能以人所見為我所見。雲舉曰：使君鞫獄，將事事目睹而後信乎？抑以取證眾口乎？事事目睹，無此理。取證眾口，不以人所見為我所見乎？君何以處焉，相與一笑而罷。

pú tián lín jiào shòu qīng biāo yán, zhèng chéng gōng jù tái wān shí, yǒu yuè dōng yì sēng fàn hǎi zhì, jì jī jué lún, tǎn bì duān zuò, zhuó yǐ rèn, rú zhōng tiě shí. yòu jiān tōng rén dùn fēng jiǎo, yǔ lùn bīng, yì wěi wěi yǒu tiáo lǐ, chéng gōng fāng zhāo yán háo jié, shén jìng lǐ zhī. shāo jiǔ, jiàn jiāo jiǎn, chéng gōng bù néng kān, qiě yí wèi jiān dié, yù shā zhī ér jù bù kè. qí dà jiāng liú guó xuān yuē: bì yù chú zhī, shì zài wǒ. nǎi yì sēng kuǎn qià, hū qǐng yuē: shī shì fú dì wèi rén, dàn bù zhī yù mó dēng jiā, hái shòu shè fǒu? sēng yuē: cān liáo hé shàng, jiǔ xīn shì zhān ní xù yǐ. liú yīn xì yuē: yù yǐ liú wáng dà tǐ shuāng yī yàn dào lì. shǐ zhòng mí xìn xīn, kě hū? nǎi xuǎn luán tóng chàng nǚ jiāo lì shàn yín zhě shí xǔ rén, bù yīn shī zhěn, zì wèi xiè xiá yú qí cè, róu qíng màn tài, jí tiān xià zhī yāo huò, sēng tán xiào zì ruò, shì wú jiàn wén. jiǔ hū bì mù bù shì, guó xuān bá jiàn yī huī, shǒu yǐ chuā rán luò yǐ. guó xuān yuē: cǐ shù fēi yǒu guǐ shén, tè liàn qì zì gù ěr. xīn dìng zé qì jù, xīn yī dòng zé qì sàn yǐ. cǐ sēng xīn chū bù dòng, gù gǎn zòng guān, zhì bì mù bù shì, zhī qí yǐ dòng ér qiáng zhì, gù rèn yī xià ér bù néng yù yě. suǒ lùn pō rù wēi, dàn bù zhī chuí mái è shǎo, hé yǐ néng jiàn jí cǐ. qí zòng héng jīng kū shí yú nián, gài yì fēi ǒu yǐ.
莆田林教授清標言，鄭成功據台灣時，有粵東異僧泛海至，技擊絕倫，袒臂端坐，斫以刃，如中鐵石。又兼通壬遁風角，與論兵，亦娓娓有條理，成功方招延豪傑，甚敬禮之。稍久，漸驕蹇，成功不能堪，且疑為間諜，欲殺之而懼不克。其大將劉國軒曰：必欲除之，事在我。乃詣僧款洽，忽請曰：師是佛地位人，但不知遇摩登伽，還受攝否？僧曰：參寥和尚，久心似沾泥絮矣。劉因戲曰：欲以劉王大體雙一驗道力。使眾彌信心，可乎？乃選孌童倡女姣麗善婬者十許人，布茵施枕，恣為媟狎於其側，柔情曼態，極天下之妖惑，僧談笑自若，似無見聞。久忽閉目不視，國軒拔劍一揮，首已歘然落矣。國軒曰：此術非有鬼神，特練氣自固耳。心定則氣聚，心一動則氣散矣。此僧心初不動，故敢縱觀，至閉目不視，知其已動而強制，故刃一下而不能御也。所論頗入微，但不知椎埋惡少，何以能見及此。其縱橫鯨窟十餘年，蓋亦非偶矣。

zhū gōng huì ān cháng yǔ wǔ gōng shān rén sàn bù chéng nán, yīn zuò shù xià tán yì. hū wén bèi hòu yǔ yuē: èr jūn suǒ lùn nǎi shù jiā yì, fēi rú jiā yì yě. guài qí shì zì hé lái, yuē: yǐ xiān zuò cǐ, èr jūn wèi jiàn ěr. wèn qí xìng míng, yuē: jiāng nán cuī yín. jīn rì sù chéng wài lǚ shè, tiān shàng wèi mù, ǒu sàn mèn xián xíng, shān rén ài qí wén yǎ, yīn yǔ jiē xī jiū shù jiā rú jiā zhī shuō, cuī yuē: shèng rén zuò yì, yán rén shì yě, fēi yán tiān dào yě. wèi zhòng rén yán yě, fēi wèi shèng rén yán yě. shèng rén cóng xīn bù yú jǔ, běn wú yí huò, hé dài yú zhàn? wéi zhòng rén mèi yú shì jǐ, měi liǎng qí wǎng jué, gù shèng rén yǐ yīn yáng zhī xiāo zhǎng, shì rén shì zhī jìn tuì, bǐ zhī qū bì ér yǐ. cǐ rú jiā zhī běn zhǐ yě. gù wàn wù wàn shì, bù chū yīn yáng, hòu rén tuī ér guǎng zhī, gè míng yī yì. yáng jiǎn wáng zōng chuán, chǎn fā xīn xué, cǐ chán jiā zhī yì, yuán chū wáng bì zhě yě chén tuán shào kāng jié, cǐ dào jiā zhī yì, yuán chū wèi bó yáng zhě yě shù jiā zhī yì, yǎn yú guǎn guō, yuán yú jiāo jīng, jí èr jūn suǒ yán shì yǐ. yì dào guǎng dà, wú suǒ bù bāo, jiàn zhì jiàn rén, lǐ yuán yī guàn, hòu rén wàng qí běn shǐ, fǎn yǐ páng yì wèi zhèng zōng, shì shèng rén zuò yì, dàn wèi yī èr shàng zhì shè, fēi qiān wàn shì chuí jiào zhī shū, qiān wàn rén gòng yù zhī lǐ yǐ. jīng zhě cháng yě, yán cháng dào yě, jīng zhě jìng yě, yán rén suǒ gòng yóu yě. céng shì liù jīng zhī shǒu, ér guǐ mì qí shuō, shǐ rén bù kě jiě hū? èr rén xǐ qí cí zhì, tán zhì yuè shàng wèi yǐ, jié qí xíng zōng, duō shì wài yǔ, èr rén xiè yuē: xiān shēng qí rú ér yǐn zhě hū? cuī wēi shěn yuē: guǒ wèi yǐn zhě, fāng tāo guāng huì jī zhī bù xiá, ān dé zhī míng? guǒ wèi rú zhě, fāng fǎn gōng kè jǐ zhī bù xiá, ān dé jiǎng xué? shì suǒ chēng rú chēng yǐn, jiē jiāo jiāo rǎo rǎo zhě yě, wú fāng è cǐ ér táo zhī, xiān shēng xiū yǐ, wú wū wú ěr! huō rán zhǎng xiào mù yè luàn fēi, yǐ shī suǒ zài yǐ, fāng zhī suǒ jiàn fēi rén yě.
朱公晦庵嘗與五公山人散步城南，因坐樹下談易。忽聞背後語曰：二君所論乃術家易，非儒家易也。怪其適自何來，曰：已先坐此，二君未見耳。問其姓名，曰：江 南崔寅。今日宿城外旅舍，天尚未暮，偶散悶閒行，山人愛其文雅，因與接膝究術家儒家之說，崔曰：聖人作易，言人事也，非言天道也。為眾人言也，非為聖人言也。聖人從心不逾矩，本無疑惑，何待於占？惟眾人昧於事幾，每兩歧罔決，故聖人以陰陽之消長，示人事之進退，俾知趨避而已。此儒家之本旨也。顧萬物萬事，不出陰陽，後人推而廣之，各明一義。楊簡王宗傳，闡發心學，此禪家之易，源出王弼者也；陳摶邵康節，此道家之易，源出魏伯陽者也；術家之易，衍於管郭，源於焦京，即二君所言是矣。易道廣大，無所不包，見智見仁，理原一貫，後人忘其本始，反以旁義為正宗，是聖人作易，但為一二上智設，非千萬世垂教之書，千萬人共喻之理矣。經者常也，言常道也，經者徑也，言人所共由也。曾是六經之首，而詭秘其說，使人不可解乎？二人喜其詞致，談至月上未已，詰其行蹤，多世外語，二人謝曰：先生其儒而隱者乎？崔微哂曰：果為隱者，方韜光晦跡之不暇，安得知名？果為儒者，方返躬克己之不暇，安得講學？世所稱儒稱隱，皆膠膠擾擾者也，吾方惡此而逃之，先生休矣，毋污吾耳！剨然長嘯木葉亂飛，已失所在矣，方知所見非人也。

nán pí xǔ nán jīn xiān shēng, zuì yǒu dǎn, zài sēng sì dú shū, yǔ yī yǒu gòng tà, yè bàn, jiàn běi bì rán shuāng jù. dì shì nǎi yī rén miàn chū bì zhōng, dà rú jī, shuāng jù qí mù guāng yě. yǒu gǔ lì yù sǐ, xiān shēng pī yī xú qǐ yuē: zhèng yù dú shū, kǔ zhú jǐn, jūn lái shén shàn. nǎi xié yī cè bèi zhī zuò, sòng shēng láng láng, wèi shù yè mù guāng jiàn yǐn, fǔ bì hū zhī, bù chū yǐ. yòu yī xī rú cè, yī xiǎo tóng chí zhú suí, cǐ miàn tū zì dì yǒng chū, duì zhī ér xiào, tóng zhì zhú pū dì, xiān shēng jí shí zhì guài dǐng, yuē: zhú zhèng wú tái, jūn lái yòu shén shàn, guài yǎng shì bù dòng, xiān shēng yuē: jūn hé chù bù kě wǎng, nǎi zài cǐ jiān, hǎi shàng yǒu zhú chòu zhī fū, jūn qí shì hū? bù kě gū jūn lái yì, jí yǐ huì zhǐ shì qí kǒu, guài dà ǒu tǔ, kuáng hǒu shù shēng, miè zhú ér méi. zì shì bù fù jiàn, xiān shēng cháng yuē: guǐ mèi jiē zhēn yǒu zhī, yì shí huò jiàn zhī, wéi jiǎn diǎn shēng píng, wú bù kě duì guǐ mèi zhě, zé cǐ xīn zì bù dòng ěr.
南皮許南金先生，最有膽，在僧寺讀書，與一友共榻，夜半，見北壁燃雙炬。諦視乃一人面出壁中，大如箕，雙炬其目光也。友股慄欲死，先生披衣徐起曰：正欲讀書，苦燭盡，君來甚善。乃攜一冊背之坐，誦聲琅琅，未數頁目光漸隱，拊壁呼之，不出矣。又一夕如廁，一小童持燭隨，此面突自地湧出，對之而笑，童擲燭仆地，先生即拾置怪頂，曰：燭正無台，君來又甚善，怪仰視不動，先生曰：君何處不可往，乃在此間，海上有逐臭之夫，君其是乎？不可辜君來意，即以穢紙試其口，怪大嘔吐，狂吼數聲，滅燭而沒。自是不復見，先生嘗曰：鬼魅皆真有之，亦時或見之，惟檢點生平，無不可對鬼魅者，則此心自不動耳。

dài dōng yuán yán míng jì yǒu sòng mǒu zhě, bo zàng dì, zhì shè xiàn shēn shān zhōng, rì bó mù, fēng yǔ yù lái, jiàn yá xià yǒu dòng, tóu zhī zàn bì, wén dòng nèi rén yǔ yuē: cǐ zhōng yǒu guǐ, jūn wù rù. wèn rǔ hé yǐ rù, yuē: shēn jí guǐ yě, sòng qǐng yī jiàn, yuē: yǔ jūn xiāng jiàn, zé yīn yáng qì zhàn, jūn bì hán rè xiǎo bù ān, bù rú jūn xián huǒ zì wèi, yáo zuò gé zuò tán yě. sòng wèn jūn bì yǒu mù, hé yǐ jū cǐ, yuē: wú shén zōng shí wèi xiàn lìng, è shì huàn zhě huò lì xiāng rǎng, jìn qǔ xiāng yà, nǎi qì zhí guī tián, mò ér qí yú yán luó, wù lún huí rén shì, suì yǐ lái shēng lù zhì, gǎi zhù yīn guān. bù yú yōu míng zhī zhōng, xiāng rǎng xiāng yà, yì fù rú cǐ. yòu qì zhí guī mù, mù jū qún guǐ zhī jiān, wǎng lái xiāo zá, bù shèng qí fán, bù dé yǐ bì jū yú cǐ. suī qī fēng kǔ yǔ, xiāo suǒ nán kān, jiào zhū huàn hǎi fēng bō, shì tú jī jǐng, zé rú shēng dāo lì tiān yǐ. jì lì kōng shān, dōu wàng jiǎ zǐ, yǔ guǐ xiāng gé zhě, bù zhī jǐ nián, yǔ rén xiāng gé zhě, gèng bù zhī jǐ nián. zì xǐ jiě tuō wàn yuán míng xīn zào huà, bù yì yòu tōng rén jī, míng cháo dāng jí yí jū. wǔ líng yú rén, wù zài fǎng táo huā yuán yě. yǔ qì, bù fù chóu duì, wèn qí xìng míng, yì bù dá. sòng xié yǒu bǐ yàn, yīn rú mò dà shū guǐ yǐn liǎng zì yú dòng kǒu ér guī.
戴東原言明季有宋某者，卜葬地，至歙縣深山中，日薄暮，風雨欲來，見崖下有洞，投之暫避，聞洞內人語曰：此中有鬼，君勿入。問汝何以入，曰：身即鬼也，宋請一見，曰：與君相見，則陰陽氣戰，君必寒熱小不安，不如君癎火自衛，遙作隔座談也。宋問君必有墓，何以居此，曰：吾神宗時為縣令，惡仕宦者貨利相攘，進取相軋，乃棄職歸田，歿而祈於閻羅，勿輪迴人世，遂以來生祿秩，改注陰官。不虞幽冥之中，相攘相軋，亦復如此。又棄職歸墓，墓居群鬼之間，往來囂雜，不勝其煩，不得已避居於此。雖淒風苦雨，蕭索難堪，較諸宦海風波，世途機穽，則如生忉利天矣。寂歷空山，都忘甲子，與鬼相隔者，不知幾年，與人相隔者，更不知幾年。自喜解脫萬緣冥心造化，不意又通人跡，明朝當即移居。武陵漁人，勿再訪桃花源也。語訖，不復酬對，問其姓名，亦不答。宋攜有筆硯，因濡墨大書鬼隱兩字於洞口而歸。