mén rén wáng tíng shào yán, xīn zhōu yǒu yǐ pín yù fù zhě, qù jǐ èr zài, hū zì guī. yún chū bǐ mǎi shí, yǐn zhì yī rén jiā, xuán yǒu yī dào shì zhì, xié zhī rù shān, yì shén yí jù, rán yè yǐ mài yǔ, wú rú hé. dào shì lìng bì mù, jí wén liǎng ěr fēng sōu sōu, é lìng kāi mù, yǐ zài yī gāo fēng shàng, shì lú huá jié, yǒu fù nǚ èr shí yú rén, gòng lái wèn xùn. yún cǐ shì xiān fǔ, wú kǔ yě. yīn wèn dào cǐ hé shì, yuē: gēng fān shì zǔ shī qǐn ěr. cǐ jiān jīn yín rú shān jī, zhū cuì jǐn xiù, jiā yáo zhēn guǒ, jiē yì shǐ guǐ shén, suí hū lì zhì, fú shí rì yòng, jiē bǐ nǐ wáng hóu. wéi měi yuè yī huí xiǎo tòng chǔ, yì bù hài ěr. yīn zhǐ yuē: cǐ chù cāng kù, cǐ chù páo chú, cǐ wǒ bèi jū chù, cǐ zǔ shī jū chù. zhǐ zuì gāo chù liǎng shì yuē: cǐ zǔ shī bài yuè bài dòu chù, cǐ zǔ shī liàn yín chù. yì yǒu gěi shǐ zhī rén, rán wú yī nán zǐ yě. zì shì měi bái zhòu zé hū rù jiàn zhěn xí, zhì yè zé zǔ shī shēng tán lǐ bài, shǐ gè guī qǐn. wéi yuè xìn luò hóng hòu, zé jìng chǐ nèi wài yī, yǐ hóng róng wèi jù gěng, fù dà mù shàng, shǒu zú bù néng sī háo dòng, bìng yǐ mián wán zhì kǒu, yīn bù néng shēng, zǔ shī chí jīn guǎn rú zhù, xún shì mài xué, cì rù liǎng bì liǎng gǔ ròu nèi, shǔn xī qí xuè, pō wèi kù dú. shǔn xī hòu, yǐ yào mò sǎn chuàng kǒng, jí bù jué tòng, qǐng kè jié jiā. cì rì jiā luò rú chū yǐ. qí dì jí gāo, fǔ shì yún yǔ jiē zài xià, hū yī rì kuáng biāo dǒu qǐ, hēi yún rú mò yā shān dǐng, léi diàn jī shè, shì jí kě bù, zǔ shī huáng jù, hū èr shí yú nǚ, bìng luǒ lù huán bào qí shēn rú ròu píng fēng, huǒ guāng rù shì zhě shù cì, jiē yī chè jí fǎn, é yī lóng zhǎo dà rú jī, yú rén cóng zhōng jué zǔ shī qù, pī lì yī shēng, shān gǔ zhèn dòng, tiān dì huì míng, jué hūn mào rú shuì, mèng shāo xǐng zé yǐ wò dào páng. xún wèn jū rén, zhī qù jiā jǐn shù bǎi lǐ, nǎi yǐ bì chuàn yì bì yī zhē tǐ, qǐ shí dé guī yě. xīn zhōu rén shàng yǒu jí jiàn cǐ fù zhě, miàn sè kū gǎo, bù jiǔ huàn zhài ér zú. gài jīng xuè wèi dào shì cǎi jǐn yǐ. jù qí suǒ yán, gài jí shāo jīn yù nǚ zhī shì, qí shù líng huàn rú shì, shàng bù miǎn yú tiān zhū. kuàng bù dé qí chuán, tú shòu wàng rén zhī gǔ huò, ér jì de shén xiān, bù yì diān zāi.
門人王廷紹言，忻州有以貧鬻婦者，去幾二載，忽自歸。雲初彼買時，引至一人家，旋有一道士至，攜之入山，意甚疑懼，然業已賣與，無如何。道士令閉目，即聞兩耳風颼颼，俄令開目，已在一高峰上，室廬華潔，有婦女二十餘人，共來問訊。雲此是仙府，無苦也。因問到此何事，曰：更番侍祖師寢耳。此間金銀如山積，珠翠錦繡，嘉肴珍果，皆役使鬼神，隨呼立至，服食日用，皆比擬王侯。惟每月一回小痛楚，亦不害耳。因指曰：此處倉庫，此處庖廚，此我輩居處，此祖師居處。指最高處兩室曰：此祖師拜月拜斗處，此祖師煉銀處。亦有給使之人，然無一男子也。自是每白晝則呼入薦枕席，至夜則祖師升壇禮拜，始各歸寢。惟月信落紅後，則淨褫內外衣，以紅絨為巨綆，縛大木上，手足不能絲毫動，並以綿丸窒口，喑不能聲，祖師持金管如箸，尋視脈穴，刺入兩臂兩股肉內，吮吸其血，頗為酷毒。吮吸後，以藥末糝創孔，即不覺痛，頃刻結痂。次日痂落如初矣。其地極高，俯視雲雨皆在下，忽一日狂飈陡起，黑雲如墨壓山頂，雷電激射，勢極可怖，祖師惶遽， 呼二十餘女，並裸露環抱其身如肉屏風，火光入室者數次，皆一掣即返，俄一龍爪大如箕，於人叢中攫祖師去，霹靂一聲，山谷震動，天地晦冥，覺昏瞀如睡，夢稍醒則已臥道旁。詢問居人，知去家僅數百里，乃以臂釧易敝衣遮體，乞食得歸也。忻州人尚有及見此婦者，面色枯槁，不久患瘵而卒。蓋精血為道士采盡矣。據其所言，蓋即燒金御女之士，其術靈幻如是，尚不免於天誅。況不得其傳，徒受妄人之蠱惑，而冀得神仙，不亦傎哉。

jiāng nán wú xiào lián, zhū shí jūn zhī mén shēng yě, měi cái yāo shì, qí fù shì yǐ shēn xùn, ér lǚ yì bù néng sǐ, hū dēng xià xiào lián xíng jiàn yuē: yì cǎi fú zé sǐ yǐ. cóng qí yán guǒ jué. xiào lián xiāng rén lù qí shì, zhēng shī, zuò zhě shén zhòng, yú yì wèi tí èr lǜ, ér shí jūn wèi zuò mù zhì, yú xiào lián zhī kǎn kě, liè fù zhī kāng kǎi, jiē shēn zhì dào xī, ér cǐ shì yī zì bù jí. huò yí qí xiāng rén zhī fěn shì, yú yuē: fēi yě, wén zhāng liú bié, gè yǒu tǐ cái. guō pú zhù shān hǎi jīng mù tiān zǐ chuán, yú xī wáng mǔ shì, pù xù qí xiáng qí zhù ěr yǎ shì dì, yú xī zhì xī wáng mǔ jù, bù guò yuē xī fāng hūn huāng zhī guó ér yǐ, bù gēng yì yī yǔ yě. gài zhù jīng zhī tǐ cái dāng rú shì ěr. jīn shí zhī wén, yǔ shǐ chuán xiāng biǎo lǐ, bù kě yǔ bài guān zá jì bǐ, yì bù kě yǔ cí fù bǐ. shí jūn bó jí qún shū, shēn zhì zhù zuò zhī liú bié, qí bù zhe cǐ shì yú mù zhì, gǔ wén fǎ yě, qǐ yǐ qí wěi ér xuē zhī zāi. yú lǎo duō yí wàng, jì xiào lián míng chéng fú, liè fù zhī xìng shì, jìng bù néng yì, gū cún qí lüè yú cǐ. qí hù bì huí luán, dāng gèng qiú qí shì zhuàng xiáng zhe zhī yān.
江 南吳孝廉，朱石君之門生也，美才夭逝，其婦誓以身殉，而屢縊不能死，忽燈下孝廉形見曰：易彩服則死矣。從其言果絕。孝廉鄉人錄其事，徵詩，作者甚眾，余亦為題二律，而石君為作墓誌，於孝廉之坎坷，烈婦之慷慨，皆深致悼惜，而此事一字不及。或疑其鄉人之粉飾，余曰：非也，文章流別，各有體裁。郭璞注山海經穆天子傳，於西王母事，鋪敘綦詳；其注爾雅釋地，於西至西王母句，不過曰西方昏荒之國而已，不更益一語也。蓋注經之體裁當如是耳。金石之文，與史傳相表里，不可與稗官雜記比，亦不可與詞賦比。石君博極群書，深知著作之流別，其不著此事於墓誌，古文法也，豈以其偽而削之哉。余老多遺忘，記孝廉名承紱，烈婦之姓氏，竟不能憶，姑存其略於此。俟扈蹕迴鑾，當更求其事狀詳著之焉。

lǎo pú shī xiáng, cháng chéng mǎ yè xíng zhì zhāng bái, sì yě kōng kuàng, hēi àn zhōng yǒu shù rén zhì shā ní, mǎ jīng sī bù jìn, xiáng zhī shì guǐ, chì zhī yuē: wǒ bù zhì ěr xū mù jiān, hé wèi fàn wǒ? qún guǐ yé yú yuē: zì zuò jù ěr, shuí yǔ ěr lùn lǐ. xiáng nù yuē: jì bù lùn lǐ, shì xún dòu yě. jí xià mǎ, yǐ biān héng jī zhī, xuān hòng liáng jiǔ, lì qiě bù dí, mǎ yòu tiào liáng chè qí zhǒu, yì fāng jiǒng jí, hū yáo jiàn yī guǐ kuáng bēn lái, lì shēng hū yuē: cǐ wú hǎo yǒu, ěr děng wú zào cì. qún guǐ suì sàn, xiáng shàng mǎ chí guī, yì bù jí wèn qí wèi shuí. cì rì, xié jiǔ yú zuó chù diàn zhī, qí shì líng xiǎng, jì rán bù yīng yǐ. xiáng zhī suǒ yǒu, bù guò sī yǎng tú gū ěr, ér jiǔ quán zhī xià, gù rén zhī qíng nǎi rú shì.
老僕施祥，嘗乘馬夜行至張白，四野空曠，黑暗中有數人擲沙泥，馬驚嘶不進，祥知是鬼，叱之曰：我不至爾墟墓間，何為犯我？群鬼揶揄曰：自作劇耳，誰與爾論理。祥怒曰：既不論理，是尋斗也。即下馬，以鞭橫擊之，喧鬨良久，力且不敵，馬又跳踉掣其肘，意方窘急，忽遙見一鬼狂奔來，厲聲呼曰：此吾好友，爾等毋造次。群鬼遂散，祥上馬馳歸，亦不及問其為誰。次日，攜酒於昨處奠之，祈示靈響，寂然不應矣。祥之所友，不過廝養屠沽耳，而九泉之下，故人之情乃如是。

mén rén wú zhōng qiáo cháng zuò rú yuàn xiǎo chuán, yù yán huá jī, yǐ wén wèi xì yě. hòu zuò shǔ zhōng yī lìng, zhí jīn chuān zhī yì, yǐ jiān yùn huǒ yào mò yú lù, shī wén jiē sàn yì, wéi cǐ piān ǒu dé yú gù zhǐ zhōng, fù lù yú cǐ. qí cí yuē: rú yuàn zhě, shuǐ fǔ zhī nǚ shén, xī péng zé qīng hóng jūn yǐ zèng lú líng ōu míng zhě shì yě, yǐ shì shì néng gěi rén zhī qiú, gù yǒu shì míng. shuǐ fǔ zài zài jiē yǒu zhī, qí yù yǔ bù yù, zé xì rén zhī lù mìng ěr. yǒu sì rén tóng fǎng dào, shè lì jiāng hǎi, yù lóng shén zhào zhī yuē: jiàn rǔ děng jīng jìn, jīn gè cì rú yuàn yī. jí yǒu sì nǚ zǐ suí xíng, qí yī rén qiú wú bù huò, yì jí shì, bù shù yuè bìng qiě sǐ, nǚ zǐ yuē: jīn shì zhī suǒ xiǎng, jiē qián shēng zhī suǒ jī, jūn sù shēng suǒ jī, jīn shù yuè xiāo jǐn yǐ. qǐng guī bào mìng, shì rén guǒ bù qǐ yòu yī rén qiú wú bù huò, yì yóu wèi yǐ, zhì dōng yuè qiú xiān lì jù rú guā zhě, nǚ zǐ yuē: xī hè kě yíng, shì bù kě yàn, fēi shén dào suǒ néng gěi, yì cí qù yòu yī rén suǒ qiú, yǒu huò yǒu bù huò, yǐ jiù nǚ zǐ, nǚ zǐ yuē: shén dào zhī lì yì yǒu chà děng, wú yǒu néng zhì bù néng zhì yě, rán rì zhōng bì zè, yuè yíng bì kuī, yǒu suǒ bù zú, zhèng jūn zhī fú, bù jiàn bǐ xiān shì zhě hū? shì rén tì rán, nǚ zǐ suì suí zhī bù qù yòu yī rén suī dé rú yuàn, wèi cháng yǒu qiú, rú yuàn shí wèi zì zhì zhī, yì cù rán bù zì ān, nǚ zǐ yuē: jūn dào gāo yǐ, jūn fú hòu yǐ, tiān dì jiàn zhī, guǐ shén yòu zhī, wú qiú zhī huò, shí bèi yǒu qiú, kě wú dài hū wǒ, wǒ wéi yīn zuǒ yòu zhī ér yǐ yǐ. tā rì xiāng yù, gè dào qí shì, huò xǐ huò chàng, yuē: xī zāi, shì zhě zhī bù wén yě. cǐ zhōng qiáo nòng bǐ. jiǎo kuài zhī wén, ǒu yī wèi zhī, yǐ zī chéng quàn, yì wú suǒ bù kě. rú lèi dú lián piān, dòng chéng juàn zhì, zé fēi zhe shū zhī tǐ yǐ.
門人吳鍾僑嘗作如願小傳，寓言滑稽，以文為戲也。後作蜀中一令，值金川之役，以監運火藥歿於路，詩文皆散佚，惟此篇偶得於故紙中，附錄於此。其詞曰：如願者，水府之女神，昔彭澤清洪君以贈廬陵歐明者是也，以事事能給人之求，故有是名。水府在在皆有之，其遇與不遇，則系人之祿命耳。有四人同訪道，涉歷江 海，遇龍神召之曰：鑒汝等精進，今各賜如願一。即有四女子隨行，其一人求無不獲，意極適，不數月病且死，女子曰：今世之所享，皆前生之所積，君夙生所積，今數月銷盡矣。請歸報命，是人果不起；又一人求無不獲，意猶未已，至冬月求鮮荔巨如瓜者，女子曰：溪壑可盈，是不可饜，非神道所能給，亦辭去；又一人所求，有獲有不獲，以咎女子，女子曰：神道之力亦有差等，吾有能致不能致也，然日中必昃，月盈必虧，有所不足，正君之福，不見彼先逝者乎？是人惕然，女子遂隨之不去；又一人雖得如願，未嘗有求，如願時為自致之，亦蹙然不自安，女子曰：君道高矣，君福厚矣，天地鑒之，鬼神佑之，無求之獲，十倍有求，可無待乎我，我惟陰左右之而已矣。他日相遇，各道其事，或喜或悵，曰：惜哉，逝者之不聞也。此鍾僑弄筆。狡獪之文，偶一為之，以資懲勸，亦無所不可。如累牘連篇，動成卷帙，則非著書之體矣。

guō shí zhōu yán, hé nán yī jù shì, huàn chéng guī lǐ, nián liù shí yú yǐ, qiáng jiàn rú shǎo zhuàng, héng xù yòu qiè sān sì rén. zhì èr shí suì, zé zhì lián jù ér jià zhī. jiē wǎn rán wán bì, qǔ zhě duō yīn sòng qí dé, rén yì duō lè yǐ nǚ yù zhī. rán zài qí jiā shí, zhěn qīn xiá nì yǔ cháng rén tóng, huò yǐ wèi dàn qǔ hóng qiān gōng yào ěr, huò yǐ wèi tú yuè ěr mù, shí lǎo bù néng nán, mò zhī qí shěn yě. hòu qí jiā bì ǎo sī xiè zhī, shí shǐ nǚ ér nán yín ěr. yǒu lǎo yǒu mì kòu xū shí, shū bù zì huì, yuē: wú xuè qì shàng shèng, bù néng jué shì yù, yù nǚ yóu kě yǐ shēng zǐ, shí jù wèi shēn hòu lèi yù yú nán sè, yòu jù ài gōng zhī shì, wèi zi sūn xiū. shì yǐ chū cǐ jiān dào yě. cǐ shì qí chuàng, gǔ suǒ wèi wén. fū guī fáng zhī nèi, hé suǒ bù yǒu, chuáng dì shì kě wù shēn lùn, wéi suì suì zhuǎn yì, shǐ liáng jiā nǚ dé zài jià míng, shì yú rén yǒu sǔn, ér bù jī qí hūn qī, bù sǔn qí zhēn tǐ, yòu shì yú rén yǒu ēn. cǐ zhǒng gōng àn, jìng wú yǐ duàn qí shì fēi. gē jiè zhōu qián bèi yuē: shì bù nán duàn. zhí shì qí duō cái, fǎ wài zòng yín ěr. xī dòu èr dōng zhī xíng jié, bì liú qí yù hán zhī yī qīn, hái xiāng zhī zī fǔ, zì yǐ wèi dé, cǐ lǎo zhī yǒu ēn yì ruò shì ér yǐ yǐ.
郭石洲言，河南一巨室，宦成歸里，年六十餘矣，強健如少壯，恆蓄幼妾三四人。至二十歲，則治奩具而嫁之。皆宛然完璧，娶者多陰頌其德，人亦多樂以女鬻之。然在其家時，枕衾狎昵與常人同，或以為但取紅鉛供藥餌，或以為徒悅耳目，實老不能男，莫知其審也。後其家婢媼私泄之，實使女而男婬耳。有老友密叩虛實，殊不自諱，曰：吾血氣尚盛，不能絕嗜欲，御女猶可以生子，實懼為身後累；欲漁男色，又懼艾碽之事，為子孫羞。是以出此間道也。此事奇創，古所未聞。夫閨房之內，何所不有，床 第事可勿深論，惟歲歲轉易，使良家女得再嫁名，似於人有損，而不稽其婚期，不損其貞體，又似於人有恩。此種公案，竟無以斷其是非。戈芥舟前輩曰：是不難斷。直恃其多財，法外縱婬耳。昔竇二東之行劫，必留其禦寒之衣衾，還鄉之資斧，自以為德，此老之有恩亦若是而已矣。

lǐ yǒu yī shì zhě, jiǎo jié duō lì, jiān xí jì jī chāo jù zhī shù, liǎng sān zhàng zhī gāo, kě piān rán shàng, liǎng sān zhàng zhī kuò, kě piān rán yuè yě. yú yòu shí yóu jí jiàn zhī, cháng qiú dǔ qí jì, shǐ yú lì yī guò tīng zhōng, yú miàn xiàng qián mén, zé lì qián mén wài, miàn xiāng duì, yú zhuǎn miàn hòu mén, zé lì hòu mén wài miàn xiāng duì, rú shì zhě qī bā dù. gài yī yuè jí fēi, guò wū jǐ ěr. hòu guò dù lín zhèn, yù yī yǒu, yāo yǐn qiáo pàn jiǔ sì zhōng, jiǔ hān, gòng lì hé àn, yǒu yuē: néng yuè cǐ hū? yī shì yīng shēng sǒng shēn guò, yǒu zhāo shǐ hái, yīng shēng yòu zhì. zú fǔ jí àn, bù yú àn yǐ jiāng pǐ, jìn shuǐ dǒu lì chù kāi liè yǒu wén, yī shì wèi jiàn wù tà qí shàng, àn bēng èr chǐ xǔ, suì suí zhī zhuì hé, shùn liú ér qù. sù bù xí shuǐ, dàn cóng bō xīn yǒng qǐ shù chǐ, néng zhí shàng ér bù néng páng jìn àn, réng zhuì shuǐ zhōng, rú shì shù sì, lì jǐn jìng nì yān. gài tiān xià zhī huàn, mò dà yú yǒu suǒ shì. shì cái zhě zhōng yǐ cái bài, shì shì zhě zhōng yǐ shì bài, shì zhì zhě zhōng yǐ zhì bài, shì lì zhě zhōng yǐ lì bài. yǒu suǒ shì, zé gǎn yú dǎo xiǎn gù yě. tián hóu sōng yán yú luán yáng mǎi yī láo shān zhàng, zì tí shī yuē: yuè xī huā chén bàn wǒ xíng, lù dāng tǎn chù yì fáng qīng, gǎn yīn shì ěr xīn wú lǜ, biàn xiàng qí qū bù bù píng. sī zhēn yuè lì zhī yán, kě guì ér pèi zhě yǐ.
里有一士者，矯捷多力，兼習 技擊超距之術，兩三丈之高，可翩然上，兩三丈之闊，可翩然越也。余幼時猶及見之，嘗求睹其技，使余立一過廳中，余面向前門，則立前門外，面相對，余轉面後門，則立後門外面相對，如是者七八度。蓋一躍即飛，過屋脊耳。後過杜林鎮，遇一友，邀飲橋畔酒肆中，酒酣，共立河岸，友曰：能越此乎？一士應聲聳身過，友招使還，應聲又至。足甫及岸，不虞岸已將圮，近水陡立處開裂有紋，一士未見誤踏其上，岸崩二尺許，遂隨之墜河，順流而去。素不習 水，但從波心踴起數尺，能直上而不能旁近岸，仍墜水中，如是數四，力盡竟溺焉。蓋天下之患，莫大於有所恃。恃財者終以財敗，恃勢者終以勢敗，恃智者終以智敗，恃力者終以力敗。有所恃，則敢於蹈險故也。田侯松岩於灤陽買一勞山杖，自題詩曰：月夕花晨伴我行，路當坦處亦防傾，敢因恃爾心無慮，便向崎嶇步不平。斯真閱歷之言，可貴而佩者矣。

cāng zhōu qì shuǐ jǐng, yǒu lǎo ní yuē huì shī fù, bù zhī qí wèi hào, yì bù zhī shì cǐ huì zì fǒu, dàn xiāng yán hū zhī yún ěr. yú yòu shí, cháng jiàn qí chū rù wài zǔ zhāng gōng jiā, jiè lǜ jǐn yán, bìng táng bù shí. yuē: táng yì zhū zhī suǒ diǎn chéng yě. bù yī qiú, yuē: qǐn pí yǔ shí ròu tóng yě. bù yī chóu juàn, yuē: yī chǐ zhī bó, qiān cán zhī mìng yě. gòng fó miàn jīn, bì zì zhì, yuē: shì zhōng jiē yǐ zú tà yě. fén xiāng bì qiāo shí qǔ huǒ, yuē: zào huō bù jié yě. qīng zhāi yī shí, qǔ zú zì gěi, bù yíng yíng mù huà. wài zǔ jiā yī pú fù, yǐ yī bù wèi shī, ní shú shì shí zhī, yuē: bù shī xū yòng jǐ cái, fāng wèi gōng dé. zhái zhōng wèi shī cǐ bù, chī xiǎo bì shù rén, fú qǐ shòu rú cǐ wù yé? fù yǐ qíng gào, yuē: chū wèi bù yǒu shù shí pǐ, wèi bì yī yī xì jiǎn, gù ǒu qǔ qí yī, bù liào lèi rén shòu chuí chǔ, rì xiāng zǔ zhòu, xīn shí bù ān, gù bù shī qiú chàn zuì ěr. ní zhì hái zhī yuē: rán zé hé bù mì sòng yuán chù, rén yì dé bái, rǔ yì zì ān yé? hòu fù sǐ shù nián, qí dì zǐ nǎi xiè qí shì, gù rén dé zhī zhī. qián lóng jiǎ xū yǐ hài jiān, nián yǐ qī bā shí yǐ, hū guò yú jiā, yún jiāng yì tán zhè sì lǐ fú, wèi xiǎo ní shòu jiè. yú ǒu huà qián shì, yáo shǒu yuē: shí wú cǐ shì, xiǎo yāo ní ráo shé ěr. xiāng yǔ tàn qí zhōng hòu. lín xíng, suǒ yú tí fó diàn yī é, yú shǔ zhào chūn jiàn dài shū. hé zhǎng yuē: shuí shū jí qǐ tí shuí míng, fú qián wù zuò kuáng yǔ, wèi yì zhào míng, nǎi chí qù, hòu bù zài lái. jìn wèn cāng zhōu rén, wú shí zhī zhě yǐ. yòu jǐng chéng tiān qí miào yī sēng, zhù chí guǒ chéng zhī dì sān dì zǐ, shì rén jìng zhī, wú bù chēng yuē sān shī fù, suì yì qí míng, guǒ chéng dì zǐ pō bù xiào, duō sàn ér tuō bō sì fāng, wéi cǐ sēng bù zhuì zōng fēng, wú dà shā zhī kè shì jǐng qì, yì wú fǎ zuò chán shī jiāo guì qì, jiè lǜ jīng kǔ, suī qiān lǐ yì dǎ bāo tú bù, cóng bù chéng chē mǎ. xiān xiōng qíng hú, cháng yù zhī zhōng tú, kǔ yāo tóng chē, zhōng bù kěn yě. guān lì zhì miào, dài zhī lǐ wú jiā. tián fū yě lǎo zhì miào, dài zhī lǐ bù jiǎn. duō bù shī, shǎo bù shī, wú bù shī, dài zhī lǐ rú yī. chán sòng zhī yú, wéi duān zuò yī shì, rù qí miào rú wú rén zhě, qí xíng shì rú shì yān ér yǐ. rán lǐ zhī nán fù, wú bù yuē: sān shī fù dào héng qīng gāo. jí wèn qí dào héng ān zài, qīng gāo ān zài, zé máng rán bù néng yīng. qí suǒ yǐ gǎn dòng rén xīn, zhèng bù zhī hé gù yǐ. cháng yǐ wèn yáo ān gōng, gōng yuē: jù ěr suǒ jiàn, yǒu bù qīng bù gāo chù yé? wú bù qīng bù gāo, jí qīng gāo yǐ. ěr bì yù xī fēi bēi dù wèi shàn zhī shí yé? cǐ yī ní yī sēng, yì bǐ fǎ zhōng zhī dú xíng zhě yǐ. sān shī fù niè pán bù jiǔ, qí míng dāng yǒu rén zhī. qí jiàn xiāng shì zhū sūn bèi, shǐ guī ér xún zhī miào zhōng.
滄洲憩水井，有老尼曰慧師父，不知其為號，亦不知是此慧字否，但相沿呼之云爾。余幼時，嘗見其出入外祖張公家，戒律謹嚴，並糖不食。曰：糖亦豬脂所點成也。不衣裘，曰：寢皮與食肉同也。不衣綢絹，曰：一尺之帛，千蠶之命也。供佛麵筋，必自製，曰：市中皆以足踏也。焚香必敲石取火，曰：灶火不潔也。清齋一食，取足自給，不營營募化。外祖家一僕婦，以一布為施，尼熟視識之，曰：布施須用己財，方為功德。宅中為失此布，笞小婢數人，佛豈受如此物耶？婦以情告，曰：初謂布有數十疋，未必一一細檢，故偶取其一，不料累人受捶楚，日相詛咒，心實不安，故布施求懺罪耳。尼擲還之曰：然則何不密送原處，人亦得白，汝亦自安耶？後婦死數年，其弟子乃泄其事，故人得知之。乾隆甲戌乙亥間，年已七八十矣，忽過余家，雲將詣潭柘寺禮佛，為小尼受戒。余偶話前事，搖首曰：實無此事，小妖尼饒舌耳。相與嘆其忠厚。臨行，索余題佛殿一額，余屬趙春澗代書。合掌曰：誰書即乞題誰名，佛前勿作誑語，為易趙名，乃持去，後不再來。近問滄洲人，無識之者矣。又景城天齊廟一僧，住持果成之第三弟子，士人敬之，無不稱曰三師父，遂佚其名，果成弟子頗不肖，多散而托缽四方，惟此僧不墜宗風，無大剎知客市井氣，亦無法座禪師驕貴氣，戒律精苦，雖千里亦打包徒步，從不乘車馬。先兄晴湖，嘗遇之中途，苦邀同車，終不肯也。官吏至廟，待之禮無加。田夫野老至廟，待之禮不減。多布施，少布施，無布施，待之禮如一。禪誦之餘，惟端坐一室，入其廟如無人者，其行事如是焉而已。然里之男婦，無不曰：三師父道行清高。及問其道行安在，清高安在，則茫然不能應。其所以感動人心，正不知何故矣。嘗以問姚安公，公曰：據爾所見，有不清不高處耶？無不清不高，即清高矣。爾必欲錫飛杯渡為善知識耶？此一尼一僧，亦彼法中之獨行者矣。三師父涅盤不久，其名當有人知。俟見鄉試諸孫輩，使歸而詢之廟中。

jiǔ zhōu zhī dà, jiān dào shì wú dì wú zhī, yì wú rì wú zhī, jūn bù wèi yì yě. zhì dào ér shāo bié yú dào, jiū bù néng bù wèi zhī dào, jiān ér shāo bié yú jiān, jiū bù néng bù wèi zhī jiān, sī wèi yì yǐ. dào ér rén xǔ suì qí dào, jiān ér rén xǔ suì qí jiān, sī gèng yì yǐ. nǎi yòu xiāng chù lì fā, xiāng qiān lì xī, fā rú dǐng fèi, xī rú diàn chè, bù yóu yì zhī yì hū? jiù shì ān gōng wǔ zhāng yán, yǒu zhōng nián shī ǒu zhě, yǐ yǒu zi yǐ, fù mǎi yī yǒu fū zhī fù, xìng kòng zhì yǒu shù, yóu kě xiāng ān. jì ér shì rén sǐ, píng rì sī xù, xī zài cǐ fù shǒu, qí zi wēi wén ér suǒ zhī, shì wú zuǒ zhèng, fù fú chéng yě. hòu zhēn zhī qí cáng zhù chù, nǎi yè zhōng xué bì rù shì, fāng kāi qiè xié chū, fù jué, dà hào yǒu zéi, jiā zhòng jīng qǐ, gè chí xiè rù, qí zi cāng huáng cóng xué chū, yíng jī zhī lì bó, jí cóng xué rù sōu yú dào, wén chuáng xià chuǎn xī yǒu shēng, qún hū shàng yǒu yī zéi, gòng yè chū zhí fù, bǐ dēng zhì shěn shì, zé pò é hūn pū zhě qí zi, chuáng xià nǎi qí gù fū yě. qí zi xǐng hòu, yǔ fù gè zhí yī cí, zi yún zǐ qǔ fù cái bù wèi dào, fù yún qī guī qián fū bù wèi jiān, zi yún qián fū kě zài hé ér bù kě sī huì, fù yún fù cái kě suǒ qǔ ér bù kě chuān yú. hù xiāng gòu suì, shì bù xiāng xià. cì rì, zú dǎng mì yì, wèi shè sòng liǎng bài, tú diàn mén fēng, nǎi yīn wèi diào tíng, shǐ jǐn liú jīn yǔ qí zi, ér tīng fù zì guī gù fū, qí nán nǎi píng. rán yǐ gǔ zhōng yú gōng, shēng wén yú wài yǐ. xiān shū yí nán gōng yuē: cǐ shì qiǎo yú xiāng zhí, tiān yě suǒ yǐ zhì yǒu cǐ shì, zé rén yě. bù nà cǐ yǒu fū zhī fù, zi hé yóu ér dào, fù hé yóu ér jiān zāi. bǐ suǒ shì zhě, lì néng jià yù ěr. bù zhī néng jià yù yú shēng qián, bù néng jià yù yú shēn hòu yě.
九州之大，奸盜事無地無之，亦無日無之，均不為異也。至盜而稍別於盜，究不能不謂之盜，奸而稍別於奸，究不能不謂之奸，斯為異矣。盜而人許遂其盜，奸而人許遂其奸，斯更異矣。乃又相觸立發，相牽立息，發如鼎沸，息如電掣，不尤異之異乎？舅氏安公五章言，有中年失偶者，已有子矣，復買一有夫之婦，幸控制有術，猶可相安。既而是人死，平日私蓄，悉在此婦手，其子微聞而索之，事無佐證，婦弗承也。後偵知其藏貯處，乃夜中穴壁入室，方開篋攜出，婦覺，大號有賊，家眾驚起，各持械入，其子倉皇從穴出，迎擊之立踣，即從穴入搜余盜，聞床 下喘息有聲，群呼尚有一賊，共曳出縶縛，比燈至審視，則破額昏仆者其子，床 下乃其故夫也。其子醒後，與婦各執一詞，子云子取父財不為盜，婦雲妻歸前夫不為奸，子云前夫可再合而不可私會，婦雲父財可索取而不可穿窬。互相詬誶，勢不相下。次日，族黨 密議，謂涉訟兩敗，徒玷門風，乃陰為調停，使盡留金與其子，而聽婦自歸故夫，其難乃平。然已鼓鍾於宮，聲聞於外矣。先叔儀南公曰：此事巧於相值，天也；所以致有此事，則人也。不納此有夫之婦，子何由而盜，婦何由而奸哉。彼所恃者，力能駕馭耳。不知能駕馭於生前，不能駕馭於身後也。