yǒu yǔ hú wèi yǒu zhě, tiān hú yě, yǒu dà shén shù, néng shè cǐ rén yú qiān wàn lǐ wài, fán míng shān shèng jìng, zì qí yóu tiào, dàn zhǐ ér qù, dàn zhǐ ér hái, rú yī shì yě. cháng yún, wéi xián shèng suǒ jū bù gǎn zhì, zhēn líng suǒ zhù bù gǎn zhì, yú zé pī tú àn jí, wéi yì suǒ rú ěr. yī rì, cǐ rén qí hú yuē: jūn néng xié wǒ yú jiǔ zhōu zhī wài, néng zhì wǒ yú rén guī gé zhōng hū? hú wèn hé yì, yuē: wú cháng chū rù mǒu yǒu jiā, yù hòu tíng sī zhú zhī yàn, qí ài qiè yǔ wú mù chéng, suī yī yǔ wèi tōng, ér liǎng xīn hù zhào, dàn mén tíng shēn suì, yíng yíng yī shuǐ, tú chàng wàng ěr. jūn néng yú yè shēn rén jìng, shè wǒ zhì qí xiù tà, wú shì bì jì. hú chén sī liáng jiǔ, yuē: shì wú bù kě, rú zhǔ rén zài hé yuē? wú zhēn qí sù tā jī suǒ, ér wǎng yě. hòu guǒ zhēn dé shí, qí hú xié wǎng, hú bù qí qí yì guān, jù xié zhī fēi xíng, zhì yī chù, yuē: shì yǐ. piē rán zì qù, cǐ rén àn zhōng mō suǒ, bù wén rén shēng, wéi jué chù shǒu jiē juǎn zhóu, nǎi zhǔ rén zhī shū lóu yě. zhī wèi hú suǒ nòng, cāng huáng shī cuò, wù chù yī jǐ dào, qì wán luò bǎn shàng, suì shēng pēng rán, shǒu zhě hū yǒu dào, tóng pú bèn zhì, qǐ suǒ míng zhú, zhí xiè rù, jiàn yǒu rén sè suō píng fēng hòu, gòng qián jī pū, yǐ shéng jí fù, jiù dēng xià shì zhī, shí wèi cǐ rén, jūn dà hài è. cǐ rén gù jiǎo xiá, guǐ yán ǒu yǔ hú yǒu wǔ, bèi tí zhì cǐ. zhǔ rén gù rěn zhī zhī, fǔ zhǎng yé yú yuē: cǐ hú è zuò jù, yù wǒ tòng chì jūn ěr, gū miǎn chī zhú chū. yīn qiǎn nú sòng guī. tā rì yǔ suǒ qīn mì yán zhī, qiě lì yuē: hú guǒ fēi rén, yǔ wǒ xiāng jiāo shí yú nián, nǎi mài wǒ zhì cǐ. suǒ qīn nù yuē: jūn yǔ mǒu jiāo , yǐ bù zhǐ shí yú nián, nǎi jiè hú zhī lì, yù luàn qí guī kǔn, cǐ shuí fēi rén yé? hú suī fèn jūn wú yì, yǐ yóu xì jǐng jūn, ér réng liú jūn zì jiě zhī lù, zhōng hòu duō yǐ. shǐ dài jūn huá fú shèng shì, qián qiè zhì zhǔ rén wò tā xià, jūn jiāng hé cí yǐ zì wén? yóu cǐ guān zhī, bǐ hú ér rén, jūn rén ér hú zhě yě, shàng bù zì fǎn yé? cǐ rén kuì jǔ ér qù, hú zì cǐ bù zhì, suǒ qīn yì suì yǔ jué. guō tóng lún yǔ suǒ qīn yǒu guā gé, gù dé qí xiáng.
有與狐為友者，天狐也，有大神術，能攝此人於千萬里外，凡名山勝境，恣其游眺，彈指而去，彈指而還，如一室也。嘗雲，惟賢聖所居不敢至，真靈所駐不敢至，余則披圖按籍，惟意所如耳。一日，此人祈狐曰：君能攜我於九州之外，能置我於人閨閣中乎？狐問何意，曰：吾嘗出入某友家，預後庭絲竹之宴，其愛妾與吾目成，雖一語未通，而兩心互照，但門庭深邃，盈盈一水，徒悵望耳。君能於夜深人靜，攝我至其繡闥，吾事必濟。狐沈思良久，曰：是無不可，如主人在何曰？吾偵其宿他姬所，而往也。後果偵得實，祈狐偕往，狐不俟其衣冠，遽攜之飛行，至一處，曰：是矣。瞥然自去，此人暗中摸索，不聞人聲，惟覺觸手皆捲軸，乃主人之書樓也。知為狐所弄，倉皇失措，誤觸一幾倒，器玩落板上，碎聲砰然，守者呼有盜，僮僕坌至，啟鎖明燭，執械入，見有人瑟縮屏風後，共前擊仆，以繩急縛，就燈下視之，識為此人，均大駭愕。此人故狡黠，詭言偶與狐友忤，被提至此。主人故稔知之，拊掌揶揄曰：此狐惡作劇，欲我痛抶君耳，姑免笞逐出。因遣奴送歸。 他日與所親密言之，且詈曰：狐果非人，與我相交 十餘年，乃賣我至此。所親怒曰：君與某交 ，已不止十餘年，乃借狐之力，欲亂其閨閫，此誰非人耶？狐雖憤君無義，以遊戲儆君，而仍留君自解之路，忠厚多矣。使待君華服盛飾，潛挈置主人臥塌下，君將何詞以自文？由此觀之，彼狐而人，君人而狐者也，尚不自反耶？此人愧沮而去，狐自此不至，所親亦遂與絕。郭彤綸與所親有瓜葛，故得其詳。

lǎo rú liú tài yǔ, míng dìng guāng, yǐ shé gēng wèi huó. yǒu zhè jiāng yī zhě mǒu, xié yī yòu zǐ liú yù, èr rén shén xiāng de, yīn bo lín. zi yì sháo xiù, lǐ tài yǔ wèi shī, yī zhě bié wú qīn shǔ, bīn sǐ tuō gū yú tài yǔ, tài yǔ shì zhī rú zi. shì hán dōng yè yǔ gòng bèi, yǒu yáng jiǎ wèi tài yǔ suǒ bù lǐ, yīn zào bàng yuē: tài yǔ yǐ gù rén zhī zǐ wèi luán tóng, tài yǔ fèn huì, wèn cǐ zi, zhī shàng yǒu yī shū, wèi liáng sōu qí dīng zhǎng shū suàn, yīn xié zhì cāng zhōu hé gàn, jiè xiǎo wū yǐ jū, jiàn zhè jiāng liáng sōu, yī yī yáo hū, wèn yǒu mǒu xiān shēng fǒu. shù rì, jìng dé zhī, nǎi fù yǐ zhí. qí shū qì yuē: yè mèng xiōng yún, zhí dāng guī, gù rì rì dú zuò duò lóu wàng. xiōng yòu yún yáng mǒu zhī shì, wú dé zhí yú shén yǐ, zé bù zhī suǒ yún yě. tài yǔ yì bù míng yán, yì yì zì guī. yū rú jū jǐn, héng niàn cǐ shì wú yǐ zì míng, yīn yù jié fā bìng sǐ. dēng qián yuè xià, yáng héng jiàn qí nù mù shì. yáng gù guǎng hàn, bù yǐ wèi yì, shù zài yì sǐ. qī bié jià, yí yī zi, yì sháo xiù, yǒu huàn qīng báo zi, yòu wèi luán tóng, zhāo yáo guò shì, jiàn zhě jiē tài xī. tài yǔ huò yún sù níng rén, huò yún rèn qiū rén, huò yún gāo yáng rén, bù zhī qí shěn, dà dǐ zhù hé jiān zhī xī yě. jī qí píng shēng, suǒ wèi mò ér kě sì yú shè zhě yú? cǐ shì zài kāng xī zhōng nián, sān cóng bó càn chén gōng xǐ tán yīn guǒ, cháng jǔ yǐ wèi jiè, jiǔ ér wàng zhī. wù wǔ wǔ yuè shí èr rì zhù mì yún xíng zhàng, yè bàn shuì xǐng, hū rán yì jí, bēi qí míng shì yì rú, zhì luán yáng hòu, wèi lù dà lüè rú yòu.
老儒劉泰宇，名定光，以舌耕為活。有浙江 醫者某，攜一幼子流寓，二人甚相得，因卜鄰。子亦韶秀，禮泰宇為師，醫者別無親屬，瀕死託孤於泰宇，泰宇視之如子。適寒冬夜與共被，有楊甲為泰宇所不禮，因造謗曰：泰宇以故人之子為孌童，泰宇憤恚，問此子，知尚有一叔，為糧艘旗丁掌書算，因攜至滄州河干，借小屋以居，見浙江 糧艘，一一遙呼，問有某先生否。數日，竟得之，乃付以侄。其叔泣曰：夜夢兄雲，侄當歸，故日日獨坐舵樓望。兄又雲楊某之事，吾得直於神矣，則不知所云也。泰宇亦不明言，悒悒自歸。迂儒拘謹，恆念此事無以自明，因鬱結發病死。燈前月下，楊恆見其怒目視。楊故獷悍，不以為意，數載亦死。妻別嫁，遺一子，亦韶秀，有宦輕薄子，誘為孌童，招搖過市，見者皆太息。泰宇或雲肅寧人，或雲任邱人，或雲高陽人，不知其審，大抵住河間之西也。跡其平生，所謂歿而可祀於社者歟？此事在康熙中年，三從伯燦宸公喜談因果，嘗舉以為戒，久而忘之。戊午五月十二日住密雲行帳，夜半睡醒，忽然憶及，悲其名氏翳如，至灤陽後，為錄大略如右。

cháng sì fú, zhèn fān rén. kāng xī chū, suí zhòng piāo lüè, bǔ dé dāng zhǎn, céng bó zǔ guāng jí gōng, shí guān zhèn fān shǒu bèi, qí qí zhuàng mào, qǐng yú fù jiāng hán gōng miǎn zhī, qiě bǔ yǐ míng liáng, shōu wèi qīn suí. guāng jí gōng bà guān guī, sòng gōng zhì jiā, yīn liú bù fǎn. cóng bó zǔ zhōng xiù gōng cháng yuē: cháng sì fú jiǎo jié jué lún, shǎo shí cháng jiàn qí yǐ liǎng zú guà míng lóu zhì dié shàng, dào xuán ér sǎo zhuān xiàn zhī xuě, sì wéi jiē jìng. jù dào duō néng yǐ zú xiàng shàng, shǒu xiàng xià, dào bào lóu jiǎo ér dēng. jìn zhì dié chù yǐ zhuān tū chū sān cùn, sì wéi xiāng zhī, zé bù néng dēng, yǐ zú bù néng xuán kōng yě. sú wèi zhī zhuān xiàn. chí zhǒu piān rán ér xià, rú fēi niǎo luò dì, zhēn jiàn ér yě. hòu guāng jí gōng wèi qǔ qī shēng zǐ, wén jīn shàng yǒu hòu rén, wèi sì fáng diàn zhǒng yún.
常寺福，鎮番人。康熙初，隨眾剽掠，捕得當斬，曾伯祖光吉公，時官鎮番守備，奇其狀貌，請於副將韓公免之，且補以名糧，收為親隨。光吉公罷官歸，送公至家，因留不返。從伯祖鍾秀公嘗曰：常寺福矯捷絕倫，少時嘗見其以兩足掛明樓雉堞上，倒懸而掃磚線之雪，四圍皆淨。劇盜多能以足向上，手向下，倒抱樓角而登。近雉堞處以磚凸出三寸，四圍鑲之，則不能登，以足不能懸空也。俗謂之磚線。持帚翩然而下，如飛鳥落地，真健兒也。後光吉公為娶妻生子，聞今尚有後人，為四房佃種雲。

mén lián táng mò yǐ yǒu zhī, shǔ xīn yín xùn wèi mèng chǎng tí táo fú: xīn nián nà yú qìng, jiā jié hào zhǎng chūn èr yǔ shì yě, dàn jīn yǐ zhū jiān shū zhī wèi yì ěr. yú xiāng zhāng míng jīng qíng fēng, chú xī qián zì tí mén lián yuē: sān jiān dōng dào xī wāi wū, yī gè qiān chuí bǎi liàn rén. shì yǒu duàn liàn zhě qiú péng xìn fǔ shū mén lián, xìn fǔ xì shū cǐ èr jù yǔ zhī. liǎng jiā wàng héng duì yǔ, jiàn zhě wú bù shī xiào. èr rén běn xīn yǒu bá gòng tóng nián, pō qì hòu, zuò cǐ jìng chéng xián xì. fán xì wú yì, cǐ yì yī duān. yòu dǒng qǔ jiāng qián bèi xǐ xié xuè, qí xiāng yǒu yǎn jù sòng zàng zhě, qǐ qǔ jiāng yú tái shàng tí yī é, qǔ jiāng wèi shū diào zhě dà yuè sì zì, yī yì chuán wèi kǒu shí, zhì cǐ rén zhōng shēn qiè chǐ, jǐ wèi qí suǒ gòu xiàn. hòu qǔ jiāng zì huǐ, cháng jǔ yǐ jiè yǒu péng yún.
門聯唐末已有之，蜀辛寅遜為孟昶題桃符：新年納餘慶，嘉節號長春二語是也，但今以朱箋書之為異耳。余鄉張明經晴風，除夕前自題門聯曰：三間東倒西歪屋，一個千錘百鍊人。適有鍛煉者求彭信甫書門聯，信甫戲書此二句與之。兩家望衡對宇，見者無不失笑。二人本辛酉拔貢同年，頗契厚，坐此竟成嫌隙。凡戲無益，此亦一端。又董曲江 前輩喜諧謔，其鄉有演劇送葬者，乞曲江 於台上題一額，曲江 為書弔者大悅四字，一邑傳為口實，致此人終身切齒，幾為其所構陷。後曲江 自悔，嘗舉以戒友朋雲。

dǒng qiū yuán yán, yǒu zhāng mǒu zhě, shǎo yóu zhōu xiàn mù, zhōng nián dù zú zì shàn, jí xián jū yǐ shí huā zhǒng zhú zì yú. ǒu wài chū shù rì, qí fù bào zú, bù jí lín jué, xīn héng chàng chàng rú yǒu shī. yī xī dēng xià xíng jiàn, bēi xǐ xiāng chí, fù yuē: zì bèi shè hòu, yǒu xiǎo zuì guò, dài fā qiǎn, suì jī bàn zhì jīn. jīn xìng kān jié, dé rù lún huí, yǐ jù qī shàng shù zài, gǎn jūn yì niàn, qí yú míng guān, lái shì jūn, yì sù yuán zhī wèi jǐn yě. suì xiāng qiǎn quǎn rú píng shēng. zì cǐ rén dìng héng lái, jī míng zhé qù, yàn wǎn zhī yì yǒu jiā, rán bù yī yǔ jí jiā shì, yì bù shèn wèn ér nǚ. yuē: rén shì xiāo zá, quán xià rén dé lí kǔ hǎi, bù yù wén zhī yǐ. yī xī xiān shù kè zhì, yǔ yǔ bù shèn dá, yuē: shǎo chí, jūn zì wù ěr. é yòu yī fù qiān lián rù, xíng róng wú èr, wéi yī shì chà bié, jiàn qián fù jīng fēng. qián fù chì yuē: yín guǐ jiǎ xíng mèi rén, shén míng bù rǔ róng yě. hòu fù láng bèi chū mén qù. cǐ fù nǎi wò zhāng qì, zhāng chǎng huǎng mò zhī suǒ wèi. fù yuē: fán è guǐ duō tuō míng yǐ qiú shí, yín guǐ duō jiǎ xíng yǐ xíng mèi, shì jiān líng yǔ, wǎng wǎng fēi zhēn. cǐ guǐ běn xī shì chāng nǚ, chéng jūn sī yì, tóu xì ér lái, yǐ dào jūn zhī yáng qì, shì yǒu tā guǐ gào wǒ, gù tóu sù shè gōng, lái wèi jūn qū chú. bǐ cǐ shí liàng yǐ shòu chī yǐ. wèn jīn zài hé suǒ, yuē: yǔ jūn běn yǒu zài shì yuán, yīn fèng shì wēng gū, wài zhí lǐ ér xīn yuàn wàng, yù yǒu jí bìng, suī bù jì xìng qí sǐ, yì bù pò qiè qiú qí shēng, wèi shén dào suǒ lù, jiàng wèi jūn qiè. yòu yīn huái xié sī fèn, yǐ yǔ jī jūn, zhì jūn xiōng dì bù shèn mù, zài jiàng wèi yìng bì. xū hòu gōng èr shí yú nián shēng, jīn shàng fú yóu xū mù jiān yě. zhāng qiān yǐn rù wéi, yuē: yōu míng lù gé, kǒng yú yīn qiǎn, lái shēng huì le cǐ yuàn ěr. wū yàn shù shēng ér miè. shí zhāng fù mǔ yǐ gù, wéi xiōng bié jū, nǎi yì xiōng jù shù qí shì, yǒu ài rú chū yān.
董秋原言，有張某者，少游州縣幕，中年度足自贍，即閒居以蒔花種竹自娛。偶外出數日，其婦暴卒，不及臨訣，心恆悵悵如有失。一夕燈下形見，悲喜相持，婦曰：自被攝後，有小罪過，待發遣，遂羈絆至今。今幸勘結，得入輪迴，以距期尚數載，感君憶念，祈於冥官，來視君，亦夙緣之未盡也。遂相繾綣如平生。自此人定恆來，雞鳴輒去，燕婉之意有加，然不一語及家事，亦不甚問兒女。曰：人世囂雜，泉下人得離苦海，不欲聞之矣。一夕先數刻至，與語不甚答，曰：少遲，君自悟耳。俄又一婦搴簾入，形容無二，惟衣飾差別，見前婦驚碸。前婦叱曰：婬鬼假形媚人，神明不汝容也。後婦狼狽出門去。此婦乃握張泣，張惝恍莫知所為。婦曰：凡餓鬼多託名以求食，婬鬼多假形以行媚，世間靈語，往往非真。此鬼本西市娼女，乘君思憶，投隙而來，以盜君之陽氣，適有他鬼告我，故投訴社公，來為君軀除。彼此時諒已受笞矣。問今在何所，曰：與君本有再世緣，因奉事翁姑，外執禮而心怨望，遇有疾病，雖不冀幸其死，亦不迫切求其生，為神道所錄，降為君妾。又因懷挾私憤，以語激君，致君兄弟不甚睦，再降為媵婢。須後公二十餘年生，今尚浮游墟墓間也。張牽引入幃，曰：幽明路隔，恐於陰譴，來生會了此願耳。嗚咽數聲而滅。時張父母已故，惟兄別居，乃詣兄具述其事，友愛如初焉。

yǒu lí fù nián wèi èr shí, wéi yī zi, fǔ sān sì suì, jiā tú sì bì, yòu xiān zú shǔ, nǎi yì jià. fù sè pō yàn, qí biǎo qī mǒu jiǎ mì qiǎn yī yù shuō zhī yuē: wǒ yú lǐ wú qǔ rǔ lǐ, rán sī rǔ zhì fèi mián shí, rǔ néng tuō yán shǒu zhì, ér sī nì yú wǒ, měi yuè gěi zī ruò gān, zú yǐ shàn mǔ zǐ. liǎng jiā suī gè xiàng, hòu wū zé jǐn gé yī qiáng, tī ér lái wǎng, rén mò néng kuī yě. fù huò qí yán, suì chū rù rú wài fù. rén yí fù hé yǐ zì huó, rán wú jī kě jiàn, gū yǐ wèi shàng yǒu xù jī ér yǐ. jiǔ ér mǒu jiǎ nú bì xiè qí shì, qí zi yòu, jí qiǎn jiù wài shú sù, zhì shí qī bā, yì shāo wén fán yán, měi qì jiàn fù bù cóng, xiá nì zá zuò, fǎn gù shǐ jiàn wén, jì dù qí kǒu. zi huì shén, suì bái zhòu rù mǒu jiǎ jiā, zì rèn yú xīn, chū yú bèi, ér yǐ jiè dài bù suí, zāo qí qīng báo, nù jī zhì shā shǒu yú guān. guān lián, dé qí qíng, bǎi jì kāi dǎo, zú bù tǔ shí, jìng yǐ gù shā lùn dǐ. xiāng lín āi zhī. hào shì zhě yù yǐ piàn shí biǎo qí mù, qǐ wén yú zhū méi yá qián bèi. méi yá xiān yī xī mèng shì zi, róng sè cǎn jǔ, duì ér gǒng lì, zhì shì jǐng rán yuē: shì kě wú zuò yě. bù shū qí shí, zé yī xiōng tú ěr, wū hū biǎo? shū qí shí zé zhāng xiào zǐ zhī míng, shì yǐ shāng xiào zǐ zhī xīn, fēi suǒ yǐ tuǒ qí líng yě. suì lì zǔ bà qí shì. shì xī yòu mèng qí bài ér qù. shì zi yě gān yǔn qí shēn yǐ bào fù chóu, fù bù zhāng mǔ guò yǐ wèi fù rǔ, kě wèi shàn chù rén lún zhī biàn yǐ. huò yuē: zhǎn qí zōng sì, zǔ zōng dòng yān, hé dài shēng zǐ ér wèi zhī hū? shì zé jiǎng xué zhī jiā zé rén wú yǐ, fēi yú zhī suǒ gǎn wén yě.
有嫠婦年未二十，惟一子，甫三四歲，家徒四壁，又鮮族屬，乃議嫁。婦色頗艷，其表戚某甲密遣一嫗說之曰：我於禮無娶汝理，然思汝至廢眠食，汝能託言守志，而私昵於我，每月給貲若干，足以贍母子。兩家雖各巷，後屋則僅隔一牆，梯而來往，人莫能窺也。婦惑其言，遂出入如外婦。人疑婦何以自活，然無跡可見，姑以為尚有蓄積而已。久而某甲奴婢泄其事，其子幼，即遣就外塾宿，至十七八，亦稍聞繁言，每泣諫婦不從，狎昵雜坐，反故使見聞，冀杜其口。子恚甚，遂白晝入某甲家，剚刃於心，出於背，而以借貸不遂，遭其輕薄，怒激致殺首於官。官廉，得其情，百計開導，卒不吐實，竟以故殺論抵。鄉鄰哀之。好事者欲以片石表其墓，乞文於朱梅崖前輩。梅崖先一夕夢是子，容色慘沮，對而拱立，至是憬然曰：是可毋作也。不書其實，則一兇徒耳，烏乎表？書其實則彰孝子之名，適以傷孝子之心，非所以妥其靈也。遂力阻罷其事。是夕又夢其拜而去。是子也甘殞其身以報父仇，復不彰母過以為父辱，可謂善處人倫之變矣。或曰：斬其宗祀，祖宗恫焉，盍待生子而為之乎？是則講學之家責人無已，非余之所敢聞也。

xiǎo rén zhī móu, wú wǎng bù fú jūn zǐ yě. cǐ yán shì yū ér shí xìn. lǐ yún jǔ yán, qí xiōng xiàn wēi guān guǎng dōng shí, wén yī yóu shì xìng yū pì, guò lǐng gàn yè qīn jiù, pō yǒu suǒ huò, guī zhuāng fú bèi yī lǚ zhī wài, dú yǒu èr jù qiè, qí zhòng sì rén nǎi néng yú, bù zhī qí hé suǒ xié yě. yī rì, zhì yī huàn zhōu chù, liǎng xián xiāng jiē, shù yǐ jù shéng, káng ér guò. hū sì shéng jiē duàn rú rèn jié, hōng rán duò bǎn shàng, liǎng qiè jiē pò liè, dùn zú dào xī, jí kāi jiǎn shì, zé yī zhù xīn duān yàn, yī zhù yīng dé shí yě. shí qiè zhōng bái jīn yī fēng, yuē liù qī shí liǎng, zhǐ guǒ yì zhàn, fāng niān qǐ shěn shì, shī shǒu luò shuǐ zhōng, qiàn yú hù méi shuǐ qiú zhī, jǐn dé xiǎo bàn. fāng ào sàng jiān, tóng lái zhōu zǐ jù hè yuē: dào wèi cǐ èr qiè, xiāng suí yǐ shù rì, yǐ àn shàng yǒu rén jiā bù gǎn fā, wú zhuì zhuì bù gǎn yán, jīn jiàn fēi cái wù, yǐ tuò ér sàn yǐ. jūn zhēn fú rén zāi, yì yīn gōng de shén yòu yě. tóng zhōu yī kè sī yǔ yuē: qú yǒu hé yīn gōng, dàn xīn yǒu yī chī shì ěr. qú zài yuè rì, cháng yǐ bǎi èr shí jīn, tuō nì lǚ zhǔ rén mǎi yī qiè, yún shì yī nián yú xīn fù, pín bù jǔ huǒ, gù yù yǐ zì huó. dào mén zhī rì, qí wēng gū jí sī jù lái sòng, jiē léi bìng rú qǐ gài, lín rù fáng, hù xiāng bào chí tòng kū jué bié. yǐ fēn shǒu, yóu zhuī shù bù, gèng xù yǔ, méi yù qiáng yè fù rù, qí wēng bào shù yuè xiǎo ér, xiàng qú kòu shǒu yuē: cǐ ér shī rǔ, shēng sǐ wèi kě zhī, qǐ róng qí mǔ zàn yī rǔ, qiě yán jīn rì, míng rì zài zuò jì. qú hū yuè rán qǐ, yuē: wú wèi fù jiàn chū ěr, jīn jiàn qíng zhuàng qī dòng xīn pí, jí yǐn rǔ fù qù, jīn yì bù bì cháng yě. gǔ jīn rén xiāng qù bù yuǎn, féng jīng zhī fù wú qǐ bù néng wèi zāi, jìng duì zhòng fén qí quàn. bù zhī nǎi zhǔ rén kuī qí zhōng hòu, wěi shì jǐ nǚ yǐ dài zhī, tǎng qí jìng nà, yòu bié yǒu jiǎo móu yě. tóng yù jiē zhī, qú zhì jīn wèi wù, qǐ guǐ shén jí lù wèi yīn gōng yé? yòu yī kè yuē: shì yīn gōng yě, qí shì suī chī, qí xīn zé shí chū yú cè yǐn, guǐ shén jiàn chá, yì jiàn chá qí xīn ér yǐ yǐ, jīn rì miǎn huò, jí wèi yuán cǐ shì kě yě. bǐ nì lǚ zhǔ rén, shàng bù zhī jiū jìng rú hé ěr. xiān shī yòu dān xiān shēng, yún jǔ xiōng yě. wèi yún jǔ yuē: wú yǐ cǐ kè zhī lùn wèi rán. yú yòu yì yáo ān gōng yán: tián zhàng gēng yě xī zhēng shí, qiǎn píng lǔ lù shǒu bèi lǐ hǔ, xié èr qiān zǒng, jiāng sān bǎi bīng, chū yóu jiǎo, cù yù é lǔ tè zì jiān dào lái, èr qiān zǒng qǐ hǔ yuē: zéi mǎ jiàn, tuì zǒu bì wèi suǒ jí, qǐng gōng lǜ qián duì è shān kǒu, wǒ èr rén lǜ hòu duì zhù zhī. zéi bù zhī wǒ duō guǎ, yóu kě yǐ shǒu. hǔ yǐ wèi rán, lǜ zhòng lì dòu, èr qiān zǒng yǐ xiān dùn. gài dài hǔ yǔ zhàn, yǐ jī shí kè, hǔ bài, zé qù yǐ yuǎn yě. hǔ suì zhàn mò, hòu yīn qí zi xiān jié rú fù guān. cǐ suī shòu dài ér bài, rán shòu dài shì yǐ chéng qí zhōng. gù yuē: xiǎo rén zhī móu, wú wǎng bù fú jūn zǐ yě. cǐ yán shì yū ér shí què.
小人之謀，無往不福君子也。此言似迂而實信。李雲舉言，其兄憲威官廣東時， 聞一游士性迂僻，過嶺干謁親舊，頗有所獲，歸裝袱被衣履之外，獨有二巨篋，其重四人乃能舁，不知其何所攜也。一日，至一換舟處，兩舷相接，束以巨繩，扛而過。忽四繩皆斷如刃截，訇然墮板上，兩篋皆破裂，頓足悼惜，急開檢視，則一貯新端硯，一貯英德石也。石篋中白金一封，約六七十兩，紙裹亦綻，方拈起審視，失手落水中，倩漁戶沒水求之，僅得小半。方懊喪間，同來舟子遽賀曰：盜為此二篋，相隨已數日，以岸上有人家不敢發，吾惴惴不敢言，今見非財物，已唾而散矣。君真福人哉，抑陰功得神佑也。同舟一客私語曰：渠有何陰功，但新有一痴事耳。渠在粵日，嘗以百二十金，托逆旅主人買一妾，雲是一年余新婦，貧不舉火，故鬻以自活。到門之日，其翁姑及磃俱來送，皆羸病如乞丐，臨入房，互相抱持痛哭訣別。已分手，猶追數步，更絮語，媒嫗強曳婦入，其翁抱數月小兒，向渠叩首曰：此兒失乳，生死未可知，乞容其母暫一乳，且延今日，明日再作計。渠忽躍然起，曰：吾謂婦見出耳，今見情狀淒動心脾，即引汝婦去，金亦不必償也。古今人相去不遠，馮京之父吾豈不能為哉，竟對眾焚其券。不知乃主人窺其忠厚，偽飾己女以紿之，儻其竟納，又別有狡謀也。同寓皆知，渠至今未悟，豈鬼神即錄為陰功耶？又一客曰：是陰功也，其事雖痴，其心則實出於惻隱，鬼神鑑察，亦鑑察其心而已矣，今日免禍，即謂緣此事可也。彼逆旅主人，尚不知究竟如何耳。先師又聃先生，雲舉兄也。謂雲舉曰：吾以此客之論為然。余又憶姚安公言：田丈耕野西征時，遣平魯路守備李虎，偕二千總，將三百兵，出遊徼，猝遇額魯特自間道來，二千總啟虎曰：賊馬健，退走必為所及，請公率前隊扼山口，我二人率後隊助之。賊不知我多寡，猶可以守。虎以為然，率眾力斗，二千總已先遁。蓋紿虎與戰，以稽時刻，虎敗，則去已遠也。虎遂戰歿，後蔭其子先捷如父官。此雖受紿而敗，然受紿適以成其忠。故曰：小人之謀，無往不福君子也。此言似迂而實確。