xī jiāng yuè: zuò è zāo féng jué è, xún liáng jì yù bì liáng. cóng lái tiān dào zì zhāo zhāng, bào yīng jí rú yǐng xiǎng.
《西江月》：作惡遭逢決惡，循良際遇必良。從來天道自昭彰，報應疾如影響。

wèi shàn zì rán dé fú, tān cái lì jiàn chuí zhāng. shì rén ruò yào zǐ sūn chāng, qiē wù yǐ qián wèi shàng.
為善自然得福，貪財立見垂張。世人若要子孫昌，切勿以錢為尚。

huà shuō qián bǎi xī tīng le mò yòng shéng de yán yǔ, yào qǐ kōng zhōng lǒu gé, tóng chāi le jiàng shāng yì le yī fān. bàn jǐ gēn shī mù shāo, jǐ gēn yīn jià xiāo zi, qǐ zào lóu gé. dàn jiàn: hú lún mù tóu, wèi jīng chǎn xuē. xiàng táng lǐ nán zhuāi, háo wú cùn chǐ bǎn mén shàng dǎ zhé, rú dīng rù mù. zuò liáng gè zuò liáng, zuò zhù gè zuò zhù.
話說錢百錫聽了墨用繩的言語，要起空中摟閣，同拆了匠商議了一番。辦幾根濕木梢，幾根陰架綃子，起造樓閣。但見：囫圇木頭，未經鏟削。衖堂里難拽，毫無寸尺；板門上打折，如釘入木。作梁個作梁，作柱個作柱。

fǔ tóu chī záo zi, záo zi chī mù tóu. xiǎng yào yī biān dǎ qiáng, liǎng biān hǎo kàn, wèi hé zhuān ér néng hòu, wǎ ér néng báo. yòng jǐ gēn chū tóu chuán zǐ, bì xū yào jiè gōu chū shuǐ. dǎ jǐ gè jí shuǐ lǐ zhuāng tóu, qì jǐ duǒ luó sī ké dǎ qiáng.
斧頭吃鑿子，鑿子吃木頭。想要一邊打牆，兩邊好看，為何磚兒能厚，瓦兒能薄。用幾根出頭椽子，必須要借溝出水。打幾個急水裡樁頭，砌幾垛螺螄殼打牆。

mò xiàn dàn fú zhǔn, dào huì qiān zuān yǎn. shí jiǎo bǎi bù dìng, fú shì lǎo bǎ zuò. yā huǒ zhuān tóu wú yī kuài, chuī mù xiè de hěn yǒu rén.
墨線彈弗准，倒會牽鑽眼。石腳擺不定，弗是老把作。壓火磚頭無一塊，吹木屑的很有人。

fèi jǐn xīn jī zào chéng le yī zuò kōng zhōng lóu gé, wài mào dào xiàng huā miáo, qí shí què shì nòng xiǎn. cǐ děng guī mó, qǐ néng nài jiǔ. yī rì, qián bǎi xī yòu yào bǎi zhuō zi, yāo jǐ gè jiǔ ròu dì xiōng, nán nǚ hùn zá, yī jiā qí jí lóu zhōng, huān hū chàng yǐn, bù dī fáng nà lóu gé huǎng le jǐ huǎng, hū lǎ yī shēng, zhuǎn shùn tān le, lóu gé zhōng rén jǐn jiē hé sǐ. dāng rì qián shì mìng wèi le jīn yín qián, hài sǐ le duō shǎo rén, dào jīn wú jǐ shí, yī jiā huà wèi wū yǒu. zhèng shì: shàn è dào tóu zhōng yǒu bào, zhǐ zhēng lái zǎo yǔ lái chí.
費盡心機造成了一座空中樓閣，外貌倒像花描，其實卻是弄險。此等規模，豈能耐久。一日，錢百錫又要擺桌子，邀幾個酒肉弟兄，男女混雜，一家齊集樓中，歡呼暢飲，不提防那樓閣晃了幾晃，唿喇一聲，轉瞬坍了，樓閣中人盡皆合死。當日錢士命為了金銀錢，害死了多少人，到今無幾時，一家化為烏有。正是：善惡到頭終有報，只爭來早與來遲。

mò yòng shéng wén dé tān le kōng zhōng lóu gé, zǒu lái yī kàn, zhǐ jiàn yī duī tān wū, bù xiǎo dé qí zhōng hé le duō shǎo rén. jiàn yǒu yī dǔ qiáng bì, shàng wèi tān wán, bān kāi le yī kuài zhuān tóu, yào wàng wàng lǐ miàn, nǎ zhī dào yā zhe zì jǐ de jiǎo, qiáng bì yòu dào zài shēn shàng, yě zuò le yī gè yā bì guǐ le. zhèng shì: tiān xià běn wú shì, yōng rén zì rǎo zhī.
墨用繩聞得坍了空中樓閣，走來一看，只見一堆坍屋，不曉得其中合了多少人。見有一堵牆壁，尚未坍完，扳開了一塊磚頭，要望望裡面，那知倒壓着自己的腳，牆壁又倒在身上，也做了一個壓壁鬼了。正是：天下本無事，庸人自擾之。

méi táo chéng nèi nèi xiē yǒu míng de xiǎo rén, jǐn jiē qù shì. nà wú míng xiǎo rén zhèng hái bù jì qí shù, dà yuē zǒng shì yī liú rén wù. jí rú néng yī shuō zuǐ láng zhōng làn hǎo rén děng, suī shǔ wú guān qīng zhòng, zhōng bù lí hū xiǎo rén fēng qì. dà rén jiǔ yǐ shēn è tòng jí, bì yào tiǎn miè xiǎo rén. jiāng hòu tǔ tián gāo, shǐ shì shàng yǒng yuǎn bù chū xiǎo rén, zhēn shì tàn běn qióng yuán zhī dà zuò yòng. nà shí dà rén suì xié le shí yùn lái de shǒu, tóng zhì xiǎo rén guó, qiǎn rén biàn chù tián gāo, xiǎo rén miè jī. dào le dú jiā cūn, dàn jué huāng liáng yī pài, mǎn dì wǎ lì, jǐn cún mèng shēng cǎo táng biǎn é yī gè, yòu jīng xiǔ làn bù jiàn zì jī, zhǐ shèng yǒu táng zì de zì jiǎo yī huà, lüè dòng yī dòng, lián zhè zì jiǎo yě jǐn xíng bù jiàn le. shí yùn lái chù mù xīn jīng, kuì rán yī tàn, suì kǒu zhàn yī què huáng yīng ér dào: yǒu shù běn nán táo, quàn rén shēng, ān fèn gāo. qī xīn zì yǒu tiān zhī dào.
沒逃城內那些有名的小人，盡皆去世。那無名小人正還不計其數，大約總是一流人物。即如能醫、說嘴郎中、爛好人等，雖屬無關輕重，終不離乎小人風氣。大人久已深惡痛疾，必要殄滅小人。將厚土填高，使世上永遠不出小人，真是探本窮源之大作用。那時大人遂攜了時運來的手，同至小人國，遣人遍處填高，小人滅跡。到了獨家村，但覺荒涼一派，滿地瓦礫，僅存夢生草堂扁額一個，又經朽爛不見字跡，只剩有「堂」字的字腳一畫，略動一動，連這字腳也盡行不見了。時運來觸目心驚，喟然一嘆，遂口占一闕《黃鶯兒》道：有數本難逃，勸人生，安分高。欺心自有天知道。

qiáng de mò jiāo, ruò de mò jiāo, dào tóu shàn è zhōng xū bào. fàng yǎn qiáo, xíng xiōng bà dào, nà gè hǎo shōu shāo.
強的莫驕，弱的莫焦，到頭善惡終須報。放眼瞧，行兇霸道，那個好收稍。

dà rén dào: nǐ yào xiǎo dé, cǐ děng xiǎo rén gè yǒu qí míng. shí yùn lái dào: yuàn wén. dà rén dào: qián shì mìng sàng xīn bìng kuáng, míng wèi zì dào rén. shī lì rén qī pín zhòng fù, míng wèi shì lì rén. suī yán féng shì shǔn yōng shì zhì, míng wèi lēi tuō rén.
大人道：「你要曉得，此等小人各有其名。」時運來道：「願聞。」大人道：「錢士命喪心病狂，名為自道人。施利仁欺貧重富，名為勢利人。眭炎、馮世吮癰舐痔，名為勒脫人。

diāo zuān jiān jiǎo jù huá, míng wèi jiān xiǎn rén. jiǎ sī wén zhuāng qiāng zuò shì, míng wèi tiǎn tiǎn rén.
刁鑽奸狡巨滑，名為奸險人。賈斯文裝腔做勢，名為靦腆人。

wàn hù wǎng shēng lài sǐ, míng wèi lā jī rén. mò yòng shéng sǐ māo huó zéi, míng wèi qī xīn rén.
萬笏枉生癩死，名為垃圾人。墨用繩死貓活賊，名為欺心人。

qióng guǐ rén pín zhì duǎn, míng wèi mìng qióng rén. qióng bǎi cǎo rén qióng xìng fù, míng wèi yǎn dào rén.
邛詭人貧志短，名為命窮人。邛百草人窮性富，名為魘倒人。

tuō kōng zǔ shī dào shǒu wèi cái, míng wèi hún zhàng rén. huà sēng qióng shē jí yù, míng wèi wú tú rén.
脫空祖師到手為財，名為渾帳人。化僧窮奢極欲，名為無徒人。

qián bǎi xī huī jīn rú tǔ, míng wèi měng dǒng rén. jiē bù zhī jīn yín qián de dà dào, gè zhí yī jiàn, suí jìng yù yǐ yí xìng qíng, zhè shì qián yòng rén de rén, bú shì rén yòng qián de rén. jiù shì nà fù rén nǚ zǐ, yě jǐn jiē bù zhī dà tǐ. fù dé fù róng fù yán fù gōng yī xiē bù xiǎo, duō shì jiàn duǎn shí báo, xīn gāo qì ào, tān chī lǎn zuò, ài hǎo qīng kuáng, zhòng zī cái, wàng lián chǐ, xìng hàn lì, xīn jí dù, wú suǒ bù zhì. zhǐ wèi dì tǔ xiāo báo, gù shēng cǐ děng zhī rén.
錢百錫揮金如土，名為懵懂人。皆不知金銀錢的大道，各執一見，隨境遇以移性情，這是錢用人的人，不是人用錢的人。就是那婦人女子，也盡皆不知大體。婦德、婦容、婦言、婦工、一些不曉，多是見短識薄，心高氣傲，貪吃懶做，愛好輕狂，重貲財，忘廉恥，、性悍戾，心嫉妒，無所不至。只為地土囂薄，故生此等之人。」

zhèng zài tán lùn, lù páng shǎn chū yī rén, jiē kǒu dào: dà rén kě xiǎo dé, tǔ báo suǒ shēng de rén, xíng tǐ dōu wèi wán quán, bǐ rén gè shǎo yī jiàn. shí yùn lái dào: kàn qù wǎn xiàng gè rén, bìng wèi jiàn tā shǎo le yī jiàn. nà rén dào: shǎo zài lǐ miàn, bù zài wài mào, gù rén jiē bù jiàn. dà rén dào: tā men suǒ shǎo de shì shén me? qǐng dào qí xiáng. nà rén dào: nà qián shì mìng shì méi yǒu tiān liáng de, zhè gè rén: dù jī bù xiāo sān wǎn fàn, kùn lái fú xiāo yī hū mián tóng qián yǎn nèi qiān jīn dǒu, yī dài xīn xiān yī dài àn.
正在談論，路旁閃出一人，接口道：「大人可曉得，土薄所生的人，形體都未完全，比人各少一件。」時運來道：「看去宛像個人，並未見他少了一件。」那人道：「少在裡面，不在外貌，故人皆不見。」大人道：「他們所少的是什麼？請道其詳。」那人道：「那錢士命是沒有天良的，這個人：肚飢不消三碗飯，困來弗消一忽眠；銅錢眼內遷筋斗，一代新鮮一代黯。」

nà shī lì rén shì méi yǒu miàn jiān gǔ de, zhè gè rén jiàn le: dà fó kē kē bài, gǒu yǎn kàn rén dī.
那施利仁是沒有面肩骨的，這個人見了：大佛磕磕拜，狗眼看人低。

shì jiān wú nán shì, zhǐ pà lǎo miàn pí.
世間無難事，只怕老面皮。

nà suī yán féng shì liǎng rén shì méi yǒu miàn pí de, tā men shuō dào: wèi rén zài shì wū cáo cáo, zhǐ yào shēn shàng nuǎn rè dù lǐ bǎo pà shì miàn pí lǎo, yuàn hū dà luǎn pāo.
那眭炎、馮世兩人是沒有麵皮的，他們說道：為人在世烏嘈嘈，只要身上暖熱肚裡飽；怕嗜麵皮老，願呼大卵脬。

nà diāo zuān shì méi yǒu běn xīn de, zhè gè rén: mǎn miàn xiào hē hē, xīn nèi dú shé kē kǒu tián xīn lǐ kǔ, miàn hé xīn bù hé.
那刁鑽是沒有本心的，這個人：滿面笑呵呵，心內毒蛇窠；口甜心裡苦，面和心不和。

nà jiǎ sī wén shì méi yǒu jiān jià de, zhè gè rén: yìng zhuāng qiáo, guǐ zuò diāo, tái shēn jià, kǒu wèi gāo, jiàn háng jiā, nán sī zhāo, qiáng chēng chí, shé yě qiāo, zuò jǐn le, xū quān tào, ěr tōng hóng, jiǎo nán pǎo.
那賈斯文是沒有肩架的，這個人：硬裝喬，鬼做刁，抬身價，口為高，見行家，難廝招，強撐持，舌也蹺，做盡了，虛圈套，耳通紅，腳難跑。

nà wàn hù shì méi yǒu líng xìng de, zhè gè rén: wā jī gāo jiào chū shēn dī, shēn chū tóu lái rě shì fēi tān zuǐ bù liú qióng xìng mìng, cǎo xié tóu shàng yī duī ní.
那萬笏是沒有靈性的，這個人：蛙鑙高叫出身低，伸出頭來惹是非；貪嘴不留窮性命，草鞋頭上一堆泥。

nà mò yòng shéng shì méi yǒu gān dǎn de, zhè gè rén: rén xīn bù kě cè, mò xìn zhí zhōng shù yī zuǐ fú míng liàng, liǎng yǎn mò cuì hēi. nà qióng guǐ shì méi yǒu dù cháng de, zhè gè rén: nì fēng diǎn huǒ zì shāo shēn, mò dào wú rén què yǒu shén yī liǎng huáng jīn sì liǎng fú, héng cái bù fù mìng qióng rén. nà qióng bǎi cǎo shì méi yǒu qiào de, zhè gè rén: yǒu de diào, méi yǒu ào.
那墨用繩是沒有肝膽的，這個人：人心不可測，莫信直中術；一嘴弗明亮，兩眼墨焠黑。那邛詭是沒有肚腸的，這個人：逆風點火自燒身，莫道無人卻有神；一兩黃金四兩福，橫財不富命窮人。那邛百草是沒有竅的，這個人：有的掉，沒有傲。

tā mǎ mò qí, tā cái mò yào.
他馬莫騎，他財莫要。

yáng ròu fú chī dé, rě le yī shēn sāo.
羊肉弗吃得，惹了一身騷。

nà tuō kōng zǔ shī shì méi yǒu nǎo zi de, zhè gè rén bù xiǎo dé: chī bù qióng, zhe bù qióng, sī suàn fú tōng yī shì qióng.
那脫空祖師是沒有腦子的，這個人不曉得：吃不窮，着不窮，思算弗通一世窮。

dā zhe huáng niú jiù shì mǎ, wài tóu huò xiàn lǐ tóu kōng.
搭着黃牛就是馬，外頭霍獻裡頭空。

nà huà sēng shì méi yǒu jīn gǔ de, zhè gè rén: cháo chén zhǒng shù yè chéng liáng, mò guǎn tā jiā wǎ shàng shuāng.
那化僧是沒有筋骨的，這個人：朝晨種樹夜乘涼，莫管他家瓦上霜。

xīn kǔ zhuàn qián kuài huó yòng, xiǎo rén dé zhì biàn diān kuáng.
辛苦賺錢快活用，小人得志便顛狂。

nà qián bǎi xī shì méi yǒu mù duǒ zi de, zhè gè rén guǒ rán: ài dǔ shēn pín wú yuàn mìng, tān huā sǐ yě gān xīn mén qián dà shù hǎo zhē yīn, yǒu fú bù kě xiǎng jǐn. cǐ děng rén, rén shēn shàng wèi biàn wán quán, yuán bù kě yǒu yú rén shì, kuī dé dà rén dǐng lì tián gāo, shǐ tā dì tǔ fēng hòu, zì cǐ xiǎo rén bù chū le. xiǎo rén bù chū, zì rán jūn zǐ dào zhǎng yǐ. dà rén dào: xiān zhǎng hé rén? qǐ dào xìng míng. nà rén dào: tā shì hé rén wǒ shì shuí, bìng wú xìng míng. shí yùn lái huǎng rán měng shěng dào: yuán lái jiù shì suì rén, zhè shì wǒ de jiù mìng ēn rén. suì rén dào: zhǐ yǐn nǐ dào xiǎo rén guó qù, bìng fēi è yì, bù guò yào nǐ jiàn jiàn cǐ děng rén, kě yǐ chéng chuàng yì zhì. jì fù yù jiàn dà rén, jí kě gǎn fā shàn xīn, yào shǐ nǐ de xìng qíng zhī zhèng ér yǐ. wǒ qù yě. zhuǎn shùn bù jiàn. shí yùn lái dào: yuán lái zhè děng rén gè yǒu qiàn quē, suǒ yǐ bǐ rén yǒu yì.
那錢百錫是沒有目朵子的，這個人果然：愛賭身貧無怨命，貪花死也甘心；門前大樹好遮陰，有福不可享盡。此等人，人身尚未變完全，原不可有於人世，虧得大人鼎力填高，使他地土豐厚，自此小人不出了。小人不出，自然君子道長矣。」大人道：「仙長何人？乞道姓名。」那人道：「他是何人我是誰，並無姓名。」時運來恍然猛省道：「原來就是燧人，這是我的救命恩人。」燧人道：「指引你到小人國去，並非惡意，不過要你見見此等人，可以懲創逸志。既復遇見大人，即可感發善心，要使你得性情之正而已。我去也。」轉瞬不見。時運來道：「原來這等人各有欠缺，所以比人有異。」

dà rén dào: suì rén yǐ qù, xiǎo rén yǐ jīng tiǎn miè, tǔ fēng yǐ hòu, cóng cǐ tiān xià wú méi táo chéng yǐ. xīn shì yǐ le, wǒ men qiě guī gù tǔ. shí yùn lái suì tóng dà rén huí guó.
大人道：「燧人已去，小人已經殄滅，土風已厚，從此天下無沒逃城矣。心事已了，我們且歸故土。」時運來遂同大人回國。

zài zhèng háng dào lù xíng zǒu, bù zhì qíng lǐ zhōng, tái tóu hū jiàn yī gǔ guāng míng zhèng qì chōng lái, nèi zhōng xiàn chū yī gè jīn jiǎ shén zhī, jiù shì cái chū mén shí mèng zhōng suǒ jiàn de zhè wèi shén dào, shǒu chí yī duì jīn yín qián shuō dào: shí yùn lái, jīn rì nǐ de míng ér bù bǐ cóng qián, zhè shì nǐ de zǐ mǔ jīn yín qián, kuài xiē shōu qù.
在正行道路行走，步至情理中，抬頭忽見一股光明正氣衝來，內中現出一個金甲神祗，就是才出門時夢中所見的這位神道，手持一對金銀錢說道：「時運來，今日你的名兒不比從前，這是你的子母金銀錢，快些收去。」

yán bì, hū rán bù jiàn, dàn jué liǎng gè jīn yín qián yǐ zài shǒu zhōng, zhèng yǎn xì kàn, yī gè jiù shì luò zài shuǐ zhōng de zǐ qián, yī gè jiù shì fù qīn shí xíng shàn suǒ shuō de mǔ qián, zhèng shì tiān shēng de yī duì, ná lái shōu hǎo, yě wú guò hái wǒ gù wù, bù shèn jīng yì, cóng qián shī shí bù bēi, jīn rì dé shí bù lè, tǎn rán xīn dì, réng yǔ dà rén tóng háng, bù wú lüè dòng sī xiāng zhī niàn, bù miǎn miàn lù chóu róng. dà rén zǎo tàn qí yì, xiàng shí yùn lái dào: shí xiān shēng, rén zhī xiāng chù, jù jiǔ bì sàn, nǐ wǒ suī xiāng qì shēn hòu, zhōng wú bù sàn zhī lǐ, yǐ hòu bù bì xíng jiāo, zhǐ kě shén jiāo. xiān shēng lí xiāng yǐ jiǔ, wǒ zǎo yǐ ān pái dà chuán, sòng nǐ dù hǎi huí jiā. nǐ yì xià rú hé? shí yùn lái dào: bǐ cǐ sǎ tuō, wú yōng yī liàn, yòu chéng jì dù, jǐn zūn tái mìng. dà rén suì yāo tóng hào hǎo xiān shēng qiān qiān jūn zǐ lái zhì hǎi tān, gòng dēng dà chuán, xiāng sòng ér qù. dàn jiàn hǎi tān shàng qǐ le yī zhī hǎi tíng, lái shí tà zhe zhè kuài wǎ piàn, què fān shēn gài zài hǎi tíng shàng, xíng zhì hǎi zhōng, què jiàn zhè tiáo bǎo yòu de kùn lóng zài yún duān fēi wǔ, zhèng zài shēng tiān. zhèng shì: wǎ piàn yě yǒu fān shēn rì, kùn lóng yě yǒu shàng tiān shí.
言畢，忽然不見，但覺兩個金銀錢已在手中，正眼細看，一個就是落在水中的子錢，一個就是父親時行善所說的母錢，正是天生的一對，拿來收好，也無過還我故物，不甚驚異，從前失時不悲，今日得時不樂，坦然心地，仍與大人同行，不無略動思鄉之念，不免面露愁容。大人早探其意，向時運來道：「時先生，人之相處，聚久必散，你我雖相契深厚，終無不散之理，以後不必形交，只可神交。先生離鄉已久，我早已安排大船，送你渡海回家。你意下如何？」時運來道：「彼此灑脫，無庸依戀，又承濟渡，謹遵台命。」大人遂邀同好好先生、謙謙君子來至海灘，共登大船，相送而去。但見海灘上起了一隻海亭，來時踏着這塊瓦片，卻翻身蓋在海亭上，行至海中，卻見這條保佑的困龍在雲端飛舞，正在升天。正是：瓦片也有翻身日，困龍也有上天時。

hǎi zhōng què wú bō làng, lái wǎng chuán zhī, jǐn shì píng wěn ér xíng, méi yǒu yī zhī shǐ shùn fēng de, kàn kàn lái zhì bǐ àn, zhèng shì zhōng huá dì jiè, hǎi àn shàng de rén jiàn le yì yàng dà chuán, jǐn jiē jīng hài, gè gè chēng yáng, rén rén xiàn mù. shí yùn lái háo bù zài yì, cáng hǎo jīn yín qián, gào cí le dà rén dēng àn. dà rén dào: shí xiān shēng, cǐ kè wǒ men suī rán fēn shǒu, nǐ wǒ shén jiāo, yǔ tiān dì xiū. shí yùn lái dào: xiǎo shēng shēn huí gù tǔ, yī xīn bù lí dà rén zuǒ yòu. qǐ gǎn yǒu wàng zhèng háng dào lù. dà rén dào: nǐ wǒ xiāng jiāo, yuán bù zài yú xíng jī. nǐ wěn bù huí jiā, wǒ qù yě. dà chuán zǎo yǐ kāi xíng, yī jìng huí dà rén guó qù le. shí yùn lái cǐ shí wàng jiù lù ér huí, qì sè tài dù, duān dì dà bù xiāng tóng, huí xiǎng míng chēng shí bó jì shí, wǎn rú gé shì. zhèng shì: chī dé kǔ zhōng kǔ, fāng wèi rén shàng rén.
海中卻無波浪，來往船隻，儘是平穩而行，沒有一隻使順風的，看看來至彼岸，正是中華地界，海岸上的人見了異樣大船，盡皆驚駭，個個稱揚，人人羨慕。時運來毫不在意，藏好金銀錢，告辭了大人登岸。大人道：「時先生，」此刻我們雖然分手，你我神交，與天地休。」時運來道：「小生身回故土，一心不離大人左右。豈敢有忘正行道路。」大人道：「你我相交，原不在於形跡。你穩步回家，我去也。」大船早已開行，一徑回大人國去了。時運來此時望舊路而回，氣色態度，端的大不相同，回想名稱時伯濟時，宛如隔世。正是：吃得苦中苦，方為人上人。

shí yùn lái guī le liǎng gè jīn yín qián, huí zhì jiā zhōng, bài jiàn le fù mǔ, xiāng jiàn le xiōng sǎo qī zǐ, dàn jué fù mǔ huān xīn, xiōng sǎo qī zǐ hé lè, yī jiā lǎo shào ān hǎo rú gù, gǔ ròu réng jiù tuán yuán, tiān lún yǒng yuǎn xù lè, biàn kǒu zhàn yī jué dào: fān shēn tiào chū shì fēi mén, jīn rì fāng zhī tiān zǐ zūn.
時運來歸了兩個金銀錢，回至家中，拜見了父母，相見了兄嫂、妻子，但覺父母歡欣，兄嫂妻子和樂，一家老少安好如故，骨肉仍舊團圓，天倫永遠敘樂，便口占一絕道：翻身跳出是非門，今日方知天子尊。

yī niàn bù wàng tiān dì dé, cùn xīn cháng gǎn zǔ xiān ēn.
一念不忘天地德，寸心常感祖先恩。

shí xíng shàn dào: nǐ qù yóu xué duō shí, suǒ lì hé dì, suǒ yù hé rén, jīn yín qián zǐ mǔ kě dé tuán yuán. shí yùn lái suì jiāng yī duì jīn yín qián fèng shàng fù qīn, bǎ chū mén hòu zài hǎi tān shī qù jīn yín qián, rú hé luò shuǐ, suì rén xiāng jiù, rú hé rù le xiǎo rén guó, yù zhe qián shì mìng, rú hé zāo tà, jiàn le shī lì rén suī yán féng shì rú hé xī luò, qióng bǎi cǎo jiè qián bù suí, rú hé tiǎo suō wàn hù, rú hé hán xuè pēn rén, jiǎ sī wén rú hé tuō rén xià shuǐ, diāo zuān rú hé lěng xiào, yī mài wù zhōng yǒu mò yòng shéng, qián shì sì nèi yǒu huà sēng, tuō kōng zǔ shī de fǎ shù, qióng guǐ de bèi shā, qián bǎi xī de xíng shì, hòu lái dé jì mō nǎi hé, dà rén tiǎn miè xiǎo rén guó, zì shǐ zhì zhōng, xì xì shuō le yī biàn. shí xíng shàn dào: yuán lái shì shàng què yǒu zhè děng de rén, rén xìng běn shàn yě. zhǐ yào néng fù qí chū, guò ér néng gǎi, zé fù yú wú guò. qián shì mìng ruò dé shū cái zhàng yì, dào kě zuò gè rén rén.
時行善道：「你去遊學多時，所歷何地，所遇何人，金銀錢子母可得團圓。」時運來遂將一對金銀錢奉上父親，把出門後在海灘失去金銀錢，如何落水，燧人相救，如何入了小人國，遇着錢士命，如何遭撻，見了施利仁、眭炎、馮世如何奚落，邛百草借錢不遂，如何挑唆萬笏，如何含血噴人，賈斯文如何拖人下水，刁鑽如何冷笑，一脈塢中有墨用繩，前世寺內有化僧，脫空祖師的法術，邛詭的被殺，錢百錫的行事，後來得濟摸奶河，大人殄滅小人國，自始至終，細細說了一遍。時行善道：「原來世上卻有這等的人，人性本善也。只要能復其初，過而能改，則復於無過。錢士命若得疏財仗義，倒可做個仁人。

shī lì rén ruò shì jū xīn píng děng, què shì yī gè néng rén. suī yán féng shì ruò shì xīn cún xiū è, hái shì yī gè yōng rén. diāo zuān ruò shì gōng xíng zhèng dào, yě shì yī gè jiě rén. jiǎ sī wén zhǐ yào zhōng hòu shuài zhēn, biàn shì zhèng rén. wàn hù zhǐ yào ān fèn shǒu jǐ, biàn shì zhí rén.
施利仁若是居心平等，卻是一個能人。眭炎、馮世若是心存羞惡，還是一個庸人。刁鑽若是公行正道，也是一個解人。賈斯文只要忠厚率真，便是正人。萬笏只要安分守己，便是直人。

mò yòng shéng zhǐ yào jū yì qí mìng, biàn shì hǎo rén. qióng guǐ kǔ shǒu qīng pín, dǎo shì gāo rén.
墨用繩只要居易俟命，便是好人。邛詭苦守清貧，倒是高人。

qióng bǎi cǎo qín xīn láo lì, wú guò kǔ rén. tuō kōng zǔ shī zhàng qīng lǐ zhí, shí shì míng rén.
邛百草勤心勞力，無過苦人。脫空祖師帳清理直，實是明人。

huà sēng qīng xīn guǎ yù, shàng shì gè qù rén. qián bǎi xī liàng rù wèi chū, qǐ bú shì gè fú rén.
化僧清心寡欲，尚是個趣人。錢百錫量入為出，豈不是個福人。

kě xī, zhè děng rén tóu cuò le bāo tāi, shēng zài xiǎo rén guó nèi, suǒ yǐ gè zhí piān jiàn, jǐn wèi jīn yín qián suǒ lèi, bù míng jīn yín qián dà tǐ, xìng de dà rén jiāng tā fēng tǔ zhuǎn yí, kě bǎo jiāng lái shì shàng bù shēng cǐ děng rén yǐ. rán cǐ děng rén, zhèng kě wèi shì shàng rén shuō fǎ. shì jiāng cǐ děng rén yī yī biàn gào shì shàng: nà qián shì mìng yǒu cái ér móu cái, bù kěn yòng cái, yī wèi de zhòng cái, shì shàng de zhòng cái rén tīng zhe: rú mèng lìng: qián guǒ rú quán shuǐ gǔn, bù xī chuān liú zhuǎn yùn. zào wù jì rén dōu, yī xiè rú zhù bì jǐn. wú lìn, wú lìn, lè shàn hào shī zuì wěn. nà shī lì rén suī yán féng shì, zhǐ wèi ài cái tān cái, suǒ yǐ qū cái. shì shàng de qū cái rén tīng zhe: qí èr: lěng nuǎn xīn cháng yí píng, hé bì háo huá kān jìng. pín nǎi shì zhī cháng, rén pǐn zài hu dé xíng. xīn zhèng, xīn zhèng, fù guì qióng tōng píng děng.
可惜，這等人投錯了胞胎，生在小人國內，所以各執偏見，盡為金銀錢所累，不明金銀錢大體，幸得大人將他風土轉移，可保將來世上不生此等人矣。然此等人，正可為世上人說法。試將此等人一一遍告世上：那錢士命有財而謀財，不肯用財，一味的重財，世上的重財人聽着：《如夢令》：錢果如泉水滾，不息川流轉運。造物忌人兜，一泄如注必盡。毋吝，毋吝，樂善好施最穩。那施利仁、眭炎、馮世，只為愛財貪財，所以趨財。世上的趨財人聽着：其二：冷暖心腸宜屏，何必豪華堪敬。貧乃士之常，人品在乎德行。心正，心正，富貴窮通平等。

nà diāo zuān wàn hù jiǎ sī wén qióng guǐ mò yòng shéng, zhǐ wèi wú cái ér xiǎng cái ào cái, suǒ yǐ qiú yòng. shì shàng de qiú cái rén tīng zhe: qí sān: xīn rén ér xíng gāo pǐn, dà dào shēng cái yì shùn. miǎn qiáng xiǎng yín qián, zhōng jiū háo wú suǒ jìn. ān fèn, ān fèn, jūn zǐ gù qióng wù běn.
那刁鑽、萬笏、賈斯文、邛詭、墨用繩，只為無財而想財傲財，所以求用。世上的求財人聽着：其三：心仁而行高品，大道生財亦順。勉強想銀錢，終究毫無所進。安分，安分，君子固窮務本。

nà tuō kōng zǔ shī huà sēng qióng bǎi cǎo qián bǎi xī, yǒu cái ér wú cái, wú cái wèi yǒu cái, yǐ tā rén zhī cái wèi zì jǐ cái, suǒ yǐ qīng cái. shì shàng de qīng cái rén tīng zhe: qí sì: běn hào cái yuán rú shuǐ, jīn gǔ liú tōng bù zhì. tiān wù mò qīng kàn, xiāo zhǎng yíng xū suí nǐ. xiū fèi, xiū fèi, pō shuǐ yù shōu nán yǐ.
那脫空祖師、化僧、邛百草、錢百錫，有財而無財，無財為有財，以他人之財為自己財，所以輕財。世上的輕財人聽着：其四：本號財源如水，今古流通不滯。天物莫輕看，消長盈虛隨你。休費，休費，潑水欲收難矣。

tiān xià yǒu jīn yín qián, nǎi tiān xià zhī wù, tiān xià rén dé zhī, tiān xià rén shī zhī. dài zhī wù xū qīng zhòng tā, xū yào zài qià hǎo chù, suǒ wèi bù piān zhī wèi zhōng yě.
天下有金銀錢，乃天下之物，天下人得之，天下人失之。待之務須輕重他，須要在恰好處，所謂不偏之謂中也。

rén shì yǒu dài xiè, wǎng lái chéng gǔ jīn jiāng shān liú shèng jī, wǒ bèi fù dēng lín shuǐ luò yú liáng qiǎn, tiān hán mèng zé shēn yáng gōng bēi shàng zài, dú bà lèi zhān jīn
人事有代謝，往來成古今江山留勝跡，我輩復登臨水落魚梁淺，天寒夢澤深羊公碑尚在，讀罷淚沾襟