jūn chén shàng xià zhī shì, yǒu yuǎn ér qīn, jìn ér shū jiù zhī bù yòng, qù zhī fǎn qiú rì jìn qián ér bù yù, yáo wén shēng ér xiāng sī.
君臣上下之事,有远而亲,近而疏;就之不用,去之反求;日进前而 不御,遥闻声而相思。
shì jiē yǒu nèi jiàn, sù jié běn shǐ. huò jié yǐ dào dé, huò jié yǐ dǎng yǒu, huò jié yǐ cái huò, huò jié yǐ cǎi sè. yòng qí yì, yù rù zé rù, yù chū zé chū yù qīn zé qīn, yù shū zé shū yù jiù zé jiù yù qù zé qù yù qiú zé qiú, yù sī zé sī. ruò fú mǔ zhī cóng zǐ yě chū wú jiàn , rù wú zhèn. dú wǎng dú lái, mò zhī néng zhǐ.
事皆有内楗,素结本始。或结以道德,或结以党友,或结以财货,或结以采色。用其意,欲入则入,欲出则出;欲亲则亲,欲疏则疏;欲 就则就;欲去则去;欲求则求,欲思则思。若蚨母之从子也;出无间 ,入无朕。独往独来,莫之能止。
nèi zhě, jìn shuō cí yě. jiàn zhě, jiàn suǒ móu yě. yù shuō zhě wù wěn dù, jì shì zhě wù xún shùn. yīn lǜ kě fǒu, míng yán dé shī, yǐ yù qí zhì. fāng lái yìng shí, yǐ hé qí móu. xiáng sī lái jiàn, wǎng yìng shí dāng yě. fū nèi yǒu bù hé zhě, bù kě shī xíng yě. nǎi chuāi qiè shí yí, cóng biàn suǒ wéi, yǐ qiú qí biàn. yǐ biàn qiú nèi zhě, ruò guǎn qǔ jiàn. yán wǎng zhě, xiān shùn cí yě shuō lái zhě, yǐ biàn yán yě. shàn biàn zhě shěn zhī dì shì, nǎi tōng yú tiān, yǐ huà sì shí, shǐ guǐ shén, hé yú yīn yáng , ér mù rén mín.
内者,进说辞也。楗者,楗所谋也。欲说者务稳度,计事者务循顺。 阴虑可否,明言得失,以御其志。方来应时,以和其谋。详思来楗, 往应时当也。夫内有不合者,不可施行也。乃揣切时宜,从便所为, 以求其变。以变求内者,若管取楗。言往者,先顺辞也;说来者,以 变言也。善变者审知地势,乃通于天,以化四时,使鬼神,合于阴阳 ,而牧人民。
jiàn qí móu shì, zhī qí zhì yì. shì yǒu bù hé zhě, yǒu suǒ wèi zhī yě. hé ér bù jié zhě, yáng qīn ér yīn shū. shì yǒu bù hé zhě, shèng rén bù wéi móu yě.
见其谋事,知其志意。事有不合者,有所未知也。合而不结者,阳亲 而阴疏。事有不合者,圣人不为谋也。
gù yuǎn ér qīn zhě, yǒu yīn dé yě. jìn ér shū zhě, zhì bù hé yě. jiù ér bù yòng zhě, cè bù dé yě. qù ér fǎn qiú zhě, shì zhōng lái yě. rì jìn qián ér bù yù zhě, shī bù hé yě. yáo wén shēng ér xiāng sī zhě, hé yú móu dài jué shì yě.
故远而亲者,有阴德也。近而疏者,志不合也。就而不用者,策不得 也。去而反求者,事中来也。日进前而不御者,施不合也。遥闻声而 相思者,合于谋待决事也。
gù yuē: bú jiàn qí lèi ér wèi zhī zhě, jiàn nì. bù dé qí qíng ér shuō zhī zhě, jiàn fēi. dé qí qíng nǎi zhì qí shù, cǐ yòng kě chū kě rù, kě jiàn kě kāi. gù shèng rén lì shì, yǐ cǐ xiān zhī ér jiàn wàn wù.
故曰:不见其类而为之者,见逆。不得其情而说之者,见非。得其情 乃制其术,此用可出可入,可楗可开。故圣人立事,以此先知而楗万 物。
yóu fū dào dé rén yì, lǐ yuè zhōng xìn jì móu, xiān qǔ shī shū, hùn shuō sǔn yì, yì lùn qù jiù. yù hé zhě yòng nèi, yù qù zhě yòng wài. wài nèi zhě, bì míng dào shù. chuāi cè lái shì, jiàn yí jué zhī. cè wú shī jì, lì gōng jiàn dé, zhì míng rù chǎn yè, yuē jiàn ér nèi hé. shàng àn bù zhì, xià luàn bù wù, jiàn ér fǎn zhī. nèi zì dé ér wài bù liú, shuō ér fēi zhī, ruò mìng zì lái, jǐ yíng ér yù zhī . ruò yù qù zhī, yīn wēi yǔ zhī. huán zhuǎn yīn huà, mò zhī suǒ wéi, tuì wèi dà yí.
由夫道德仁义,礼乐忠信计谋,先取诗书,混说损益,议论去就。欲 合者用内,欲去者用外。外内者,必明道数。揣策来事,见疑决之。 策无失计,立功建德,治名入产业,曰楗而内合。上暗不治,下乱不窹,楗而反之。内自得而外不留,说而飞之,若命自来,己迎而御之 。若欲去之,因危与之。环转因化,莫知所为,退为大仪。