strong ní tài shǒu qiān gǔ xī yú jiǔ shòu nà piān fáng jié zi lián chéng strong
倪太守謙古稀餘九 受納偏房結子聯成
huà shuō guó cháo yǒng lè nián jiān, běi zhí shùn tiān fǔ xiāng hé xiàn, yǒu gè ní tài shǒu, shuāng míng shǒu qiān, zì yì zhī. jiā lěi qiān jīn, féi tián měi zhái. fū rén chén shì, dān shēng yī zi, míng yuē shàn jì, zhǎng dà hūn qǔ zhī hòu, chén fū rén shēn gù. ní tài shǒu bà guān guān jū, suī rán nián lǎo, zhǐ luò de jīng shén jiàn wàng. fán shōu zū fàng zhài zhī shì, jiàn jiàn guān xīn, bù kěn ān xián xiǎng yòng. qí nián qī shí jiǔ suì, ní shàn jì duì lǎo zi shuō dào: rén shēng qī shí gǔ lái xī. fù qīn jīn nián qī shí jiǔ, míng nián bā shí qí tóu le, hé bù bǎ jiā shì jiāo xiè hái ér zhǎng guǎn, chī xiē xiàn chéng chá fàn qǐ bù wèi měi. lǎo zi yáo zhe tóu, shuō chū jǐ jù dào: zài yī rì, guǎn yī rì. tì nǐ xīn, tì nǐ lì, zhēng xiē lì qián chuān gòng chī. zhí dài liǎng jiǎo bì lì zhí, nà shí bù guān wǒ shì dé. měi nián shí yuè jiān, ní tài shǒu qīn wǎng zhuāng shàng shōu zū, zhěng yuè de zhù xià. zhuāng hù rén jiā, féi jī měi jiǔ, jǐn tā shòu yòng. nà yī nián, yòu qù zhù le jǐ rì.
話說國朝永樂年間,北直順天府香河縣,有個倪太守,雙名守謙,字益之。家累千金,肥田美宅。夫人陳氏,單生一子,名曰善繼,長大婚娶之後,陳夫人身故。倪太守罷官鰥居,雖然年老,只落得精神健旺。凡收租放債之事,件件關心,不肯安閒享用。其年七十九歲,倪善繼對老子說道:「人生七十古來稀。父親今年七十九,明年八十齊頭了,何不把家事交卸孩兒掌管,吃些現成茶飯豈不為美。」老子搖着頭,說出幾句道:「在一日,管一日。替你心,替你力,掙些利錢穿共吃。直待兩腳壁立直,那時不關我事得。」每年十月間,倪太守親往莊上收租,整月的住下。莊戶人家,肥雞美酒,盡他受用。那一年,又去住了幾日。
ǒu rán yī rì, wǔ hòu wú shì, rào zhuāng xián bù, guān kàn yě jǐng. hū rán jiàn yī gè nǚ zǐ tóng zhe yī gè bái fà pó pó, xiàng xī biān shí shàng dǎo yī. nà nǚ zǐ suī rán cūn zhuāng dǎ bàn, pō yǒu jǐ fēn zī sè:
偶然一日,午後無事,繞莊閒步,觀看野景。忽然見一個女子同着一個白髮婆婆,向溪邊石上搗衣。那女子雖然村莊打扮,頗有幾分姿色:
fā tóng qī hēi, yǎn ruò bō míng. xiān xiān shí zhǐ shì zāi cōng. qū qū shuāng méi rú mǒ dài. suí cháng bù bó, qiào shēn qū sài zhe líng luó. diǎn jǐng yě huā, měi fēng yí bù xū chāi tián. wǔ duǎn shēn cái piān yǒu qù, èr bā nián jì zhèng dāng shí.
發同漆黑,眼若波明。纖纖十指似栽蔥。曲曲雙眉如抹黛。隨常布帛,俏身軀賽著綾羅。點景野花,美丰儀不須釵鈿。五短身材偏有趣,二八年紀正當時。
ní tài shǒu lǎo xìng bó fā, kàn de dāi le. nà nǚ zǐ dǎo yī yǐ bì, suí zhe lǎo pó pó ér zǒu. nà lǎo ér liú xīn guān kàn, zhǐ jiàn tā zǒu guò shù jiā, jìn yī gè xiǎo xiǎo bái lí bā mén nèi qù le. ní tài shǒu lián máng zhuǎn shēn, huàn guǎn zhuāng de lái, duì tā shuō rú cǐ rú cǐ, jiào tā: fǎng nà nǚ zǐ jiǎo gēn, céng fǒu xǔ rén? ruò shì méi yǒu rén jiā shí, wǒ yào qǔ tā wèi qiè, wèi zhī tā kěn fǒu? guǎn zhuāng de bā bù dé fèng chéng jiā zhǔ. lǐng mìng biàn zǒu. yuán lái nà nǚ zǐ xìng méi, fù qīn yě shì gè fǔ xué xiù cái. yīn yòu nián fù mǔ shuāng wáng, zài wài pó shēn biān jū zhù. nián yī shí qī suì, shàng wèi xǔ rén. guǎn zhuāng de fǎng dé de shí le, jiù yǔ nà pó pó shuō: wǒ jiā lǎo yé jiàn nǐ nǚ sūn ér shēng de qí zhěng, yì yù pìn wèi piān fáng. suī shuō shì zuò xiǎo, lǎo nǎi nǎi qù shì yǐ jiǔ, shàng miàn bìng wú rén jū guǎn. jià dé chéng shí, fēng yī zú shí, zì bù xū shuō. lián nǐ lǎo rén jiā nián cháng yī fú chá mǐ, dōu shì wǒ jiā zhào gù. lín zhōng hái dé gè hǎo duàn sòng, zhǐ pà nǐ lǎo rén jiā méi fú. lǎo pó pó tīng dé huā jǐn shì yī piàn shuō huà, jí shí yī yǔn. yě shì yīn yuán qián dìng, yī shuō biàn chéng. guǎn zhuāng de huí fù le ní tài shǒu, tài shǒu dà xǐ. jiǎng dìng cái lǐ, tǎo huáng lì kàn gè jí rì, yòu kǒng ér zi zǔ dǎng, jiù zài zhuāng shàng xíng pìn, zhuāng shàng zuò qīn. chéng qīn zhī yè, yī lǎo yī shǎo, duān dì hǎo kàn. yǒu xī jiāng yuè wèi zhèng:
倪太守老興勃發,看得呆了。那女子搗衣已畢,隨着老婆婆而走。那老兒留心觀看,只見他走過數家,進一個小小白籬笆門內去了。倪太守連忙轉身,喚管莊的來,對他說如此如此,教他:「訪那女子腳跟,曾否許人?若是沒有人家時,我要娶他為妾,未知他肯否?」管莊的巴不得奉承家主。領命便走。原來那女子姓梅,父親也是個府學秀才。因幼年父母雙亡,在外婆身邊居住。年一十七歲,尚未許人。管莊的訪得的實了,就與那婆婆說:「我家老爺見你女孫兒生得齊整,意欲聘為偏房。雖說是做小,老奶奶去世已久,上面並無人拘管。嫁得成時,豐衣足食,自不須說。連你老人家年常衣服茶米,都是我家照顧。臨終還得個好斷送,只怕你老人家沒福。」老婆婆聽得花錦似一片說話,即時依允。也是姻緣前定,一說便成。管莊的回覆了倪太守,太守大喜。講定財禮,討皇曆看個吉日,又恐兒子阻擋,就在莊上行聘,莊上做親。成親之夜,一老一少,端的好看。有《西江月》為證:
yī gè wū shā bái fà, yī gè lǜ bìn hóng zhuāng. kū téng chán shù nèn huā xiāng, hǎo sì nǎi gōng xiāng bàng.
一個烏紗白髮,一個綠鬢紅妝。枯藤纏樹嫩花香,好似奶公相傍。
yī gè xīn zhōng qī chǔ, yī gè àn dì jīng huāng. zhǐ chóu nà huà tè láng dāng, shuāng shǒu fú chí bù shàng.
一個心中淒楚,一個暗地驚慌。只愁那話忒郎當,雙手扶持不上。
dāng yè ní tài shǒu dǒu sǒu jīng shén, gōu xiāo le yīn yuán bù shàng, zhēn gè shì: ēn ài mò wàng jīn yè hǎo, fēng guāng bù jiǎn shào nián shí.
當夜倪太守抖擻精神,勾消了姻緣部上,真箇是:恩愛莫忘今夜好,風光不減少年時。
guò le sān cháo, huàn chéng jiào zi tái nà méi shì huí zhái, yǔ ér zi xí fù xiāng jiàn. hé zhái nán fù, dōu lái kē tóu, chēng wèi xiǎo nǎi nǎi. ní tài shǒu bǎ xiē bù bó shǎng yǔ zhòng rén, gè gè huān xǐ. zhǐ yǒu nà ní shàn jì xīn zhōng bù lè, miàn qián suī bù yán yǔ, bèi hòu fū qī liǎng kǒu ér yì shuō dào: zhè lǎo rén tè méi zhèng jīng, yī bǎ nián jì, fēng dēng zhī zhú, zuò shì yě xū liào gè qián hòu. zhī dào wǔ nián shí nián zài shì, què qù gàn zhè yàng bù liǎo bù dāng de shì. tǎo de huā zhī bān de nǚ ér, zì jiā yě de jīng shén duì fù tā, zhōng bù rán dān wù tā zài nà lǐ, yǒu míng wú shí. hái yǒu yī jiàn, duō shǎo rén jiā lǎo hàn shēn biān yǒu le shǎo fù, zhī chí bù guò, nà shǎo fù áo bù dé, zǒu le yě lù, chū guāi lù chǒu, wèi jiā mén zhī diàn. hái yǒu yī jiàn, nà shǎo fù gēn suí lǎo hàn, fēn míng shì chū wài dù huāng nián yì bān, děng de nián shí chéng shú, tā biàn qù le. píng shí tōu duǎn tōu zhǎng, zuò xià sī fáng, dōng sān xī sì de jì kāi, yòu sā jiāo sā chī, yào hàn zi zhì bàn yī shì yǔ zi. dào de shù dào niǎo fēi shí jié, tā biàn diān zuò jià rén, yī bāo ér shōu shí qù shòu yòng. zhè shì mù zhōng zhī dù, mǐ zhōng zhī chóng. rén jiā yǒu le zhè bān rén, zuì sǔn yuán qì de. yòu shuō dào: zhè nǚ zǐ jiāo mó jiāo yàng, hǎo xiàng gè jì nǚ, quán méi yǒu liáng jiā tǐ duàn, kàn lái shì gè zuò shēng fēn de tóu ér, qín lǎo gōng de tài suì. zài zán diē shēn biān, zhǐ gāi bàn qiè bàn bì, jiào shēng yí jiě, hòu rì hái yǒu gè tuì bù kě xiào zán diē bù míng, jiù jiào zhòng rén huàn tā zuò xiǎo nǎi nǎi, nán dào yào zán men jiào tā niáng bù chéng? zán men zhǐ bù zuò zhǔn tā, mò yào fèng chéng tòu le, tǎo tā zuò dà qǐ lái, míng rì zán men diān dào shòu tā ǒu qì. fū qī èr rén, jī jī nóng nóng, shuō gè bù liǎo. zǎo yǒu duō zuǐ de, chuán huà chū lái. ní tài shǒu zhī dào le, suī rán bù lè, què yě cáng zài dù lǐ. xìng de nà méi shì bǐng xìng wēn liáng, shì zài shàng jiē xià, yī tuán hé qì, zhòng rén yě dōu xiāng ān.
過了三朝,喚乘轎子抬那梅氏回宅,與兒子、媳婦相見。闔宅男婦,都來磕頭,稱為「小奶奶。」倪太守把些布帛賞與眾人,各各歡喜。只有那倪善繼心中不樂,面前雖不言語,背後夫妻兩口兒議說道:「這老人忒沒正經,一把年紀,風燈之燭,做事也須料個前後。知道五年十年在世,卻去幹這樣不了不當的事。討的花枝般的女兒,自家也得精神對付他,終不然擔誤他在那裡,有名無實。還有一件,多少人家老漢身邊有了少婦,支持不過,那少婦熬不得,走了野路,出乖露醜,為家門之玷。還有一件,那少婦跟隨老漢,分明似出外度荒年一般,等得年時成熟,他便去了。平時偷短偷長,做下私房,東三西四的寄開,又撒嬌撒痴,要漢子制辦衣飾與子。到得樹倒鳥飛時節,他便顛作嫁人,一包兒收拾去受用。這是木中之蠹,米中之蟲。人家有了這般人,最損元氣的。」又說道:「這女子嬌模嬌樣,好像個妓女,全沒有良家體段,看來是個做聲分的頭兒,擒老公的太歲。在咱爹身邊,只該半妾半婢,叫聲姨姐,後日還有個退步;可笑咱爹不明,就教眾人喚他做『小奶奶』,難道要咱們叫他娘不成?咱們只不作準他,莫要奉承透了,討他做大起來,明日咱們顛倒受他嘔氣。」夫妻二人,唧唧噥噥,說個不了。早有多嘴的,傳話出來。倪太守知道了,雖然不樂,卻也藏在肚裡。幸得那梅氏秉性溫良,事在(上)接下,一團和氣,眾人也都相安。
guò le liǎng yuè, méi shì dé le shēn yùn, mán zhe zhòng rén, zhǐ yǒu lǎo gōng zhī dào. yī rì sān, sān rì jiǔ, ái dào shí yuè mǎn zú, shēng xià yī gè xiǎo hái ér chū lái, jǔ jiā dà jīng. zhè rì zhèng shì jiǔ yuè jiǔ rì, rǔ míng qǔ zuò zhòng yáng ér. dào shí yī rì, jiù shì ní tài shǒu shēng rì. zhè nián qià hǎo bā shí suì le, hè kè yíng mén. ní tài shǒu kāi yán guǎn dài, yī lái wèi shòu dàn, èr lái xiǎo hái zi sān cháo, jiù dāng gè tāng bǐng zhī huì. zhòng bīn kè dào: lǎo xiān shēng gāo nián, yòu xīn tiān gè xiǎo lìng láng, zú jiàn xuè qì bù shuāi, nǎi shàng shòu zhī zhēng yě. ní tài shǒu dà xǐ. ní shàn jì bèi hòu yòu shuō dào: nán zǐ liù shí ér jīng jué, kuàng shì bā shí suì le, nà jiàn kū shù shàng shēng chū huā lái. zhè hái zi bù zhī nà lǐ lái de zá zhǒng, jué bú shì zán diē dí xuè, wǒ duàn rán bù rèn tā zuò xiōng dì. lǎo zi yòu xiǎo dé le, yě cáng zài dù lǐ.
過了兩月,梅氏得了身孕,瞞着眾人,只有老公知道。一日三,三日九,捱到十月滿足,生下一個小孩兒出來,舉家大驚。這日正是九月九日,乳名取做重陽兒。到十一日,就是倪太守生日。這年恰好八十歲了,賀客盈門。倪太守開筵管待,一來為壽誕,二來小孩子三朝,就當個湯餅之會。眾賓客道:「老先生高年,又新添個小令郎,足見血氣不衰,乃上壽之徵也。」倪太守大喜。倪善繼背後又說道:「男子六十而精絕,況是八十歲了,那見枯樹上生出花來。這孩子不知那裡來的雜種,決不是咱爹嫡血,我斷然不認他做兄弟。」老子又曉得了,也藏在肚裡。
guāng yīn shì jiàn, bù jué yòu shì yī nián. zhòng yáng ér zhōu suì, zhěng bèi zuò cuì pán gù shì. lǐ qīn wài juàn, yòu lái zuò hè. ní shàn jì dào zǒu le chū mén, bù lái péi kè. lǎo zi yǐ zhī qí yì, yě bù qù xún tā huí lái. zì jǐ péi zhe zhū qīn, chī le yī rì jiǔ. suī rán kǒu zhōng bù yǔ, xīn nèi wèi miǎn yǒu xiē bù zú zhī yì. zì gǔ dào: zi xiào fù xīn kuān. nà ní shàn jì píng rì zuò rén, yòu tān yòu hěn, yī xīn zhǐ pà xiǎo ér zi zhǎng dà qǐ lái, fēn le tā yī gǔ jiā sī, suǒ yǐ bù kěn rèn zuò xiōng dì, yù xiān bǎ è huà yáo yán, rì hòu hǎo bǎi bù tā mǔ zǐ. nà ní tài shǒu shì dú shū zuò guān de rén, zhè gè guān qiào zěn bù míng bái. zhǐ hèn zì jiā lǎo le, děng bù jí zhòng yáng ér chéng rén zhǎng dà, rì hòu shǎo bu dé yào zài dà ér zi shǒu lǐ tǎo zhēn xiàn. jīn rì yǔ tā jié bù dé yuān jiā, zhǐ suǒ rěn nài. kàn le zhè diǎn xiǎo hái zi, hǎo shēng tòng tā. yòu kàn le méi shì xiǎo xiǎo nián jì, hǎo shēng lián tā. cháng shí xiǎng yī huì, mèn yī huì, nǎo yī huì, yòu ào huǐ yī huì.
光陰似箭,不覺又是一年。重陽兒周歲,整備做萃盤故事。里親外眷,又來作賀。倪善繼到走了出門,不來陪客。老子已知其意,也不去尋他回來。自己陪着諸親,吃了一日酒。雖然口中不語,心內未免有些不足之意。自古道:「子孝父心寬。」那倪善繼平日做人,又貪又狠,一心只怕小兒子長大起來,分了他一股家私,所以不肯認做兄弟,預先把惡話謠言,日後好擺布他母子。那倪太守是讀書做官的人,這個關竅怎不明白。只恨自家老了,等不及重陽兒成人長大,日後少不得要在大兒子手裡討針線。今日與他結不得冤家,只索忍耐。看了這點小孩子,好生痛他。又看了梅氏小小年紀,好生憐他。常時想一會,悶一會,惱一會,又懊悔一會。
zài guò sì nián, xiǎo hái zi zhǎng chéng wǔ suì. lǎo zi jiàn tā líng lì, yòu tè huì wán shuǎ, yào sòng tā guǎn zhōng shàng xué. qǔ gè xué míng, gē ge jiào shàn jì, tā jiù jiào shàn shù. jiǎn gè hǎo rì, bèi le hǎo jiǔ, lǐng tā qù bài shī fù. nà shī fù jiù shì ní tài shǒu qǐng zài jiā lǐ jiào sūn ér de. xiǎo shū zhí liǎng gè tóng guǎn shàng xué, liǎng dé qí biàn. shuí zhī ní shàn jì yǔ zuò diē de bú shì yī tiáo xīn cháng. tā jiàn nà hái zi qǔ míng shàn shù, yǔ jǐ pái háng, xiān zì bù xiàng yì le. yòu yǔ tā ér zi tóng xué dú shū, dào yào ér zi jiào tā shū shū, cóng xiǎo jiào guàn le, hòu lái jiù bèi tā qī yā. bù rú huàn le ér zi chū lái, lìng cóng gè shī fù bà. dāng rì jiāng ér zi huàn chū, zhǐ tuī yǒu bìng, lián rì bú dào guǎn zhōng. ní tài shǒu chū shí zhī dào shì zhēn bìng. guò le jǐ rì, zhǐ tīng dé shī fù shuō: tài lìng láng lìng pìn le gè xiān shēng, fēn zuò liǎng gè xué táng, bù zhī hé yì? ní tài shǒu bù tīng yóu kě, tīng le cǐ yán, bù jué dà nù, jiù yào xún dà ér zi wèn qí yuán gù. yòu xiǎng dào: tiān shēng nèn bān nì zhǒng, yǔ tā shuō yě méi gàn, yóu tā bà le. hán le yī kǒu mèn qì, zì dào fáng zhōng, ǒu rán jiǎo màn, bàn zhe mén kǎn yī diē, méi shì huāng máng fú qǐ, chān dào zuì wēng chuáng shàng zuò xià, yǐ zì bù xǐng rén shì. jí qǐng yī shēng lái kàn, yī shēng shuō shì zhōng fēng. máng qǔ jiāng tāng guàn xǐng, fú tā shàng chuáng. suī rán xīn xià qīng shuǎng, què mǎn shēn má mù, dòng dàn bù dé. méi shì zuò zài chuáng tóu, jiān tāng jiān yào, yīn qín fú shì, lián jìn jǐ fú quán wú gōng xiào. yī shēng qiè mài dào: zhǐ hǎo yán ái rì zi, bù néng quán yù le. ní shàn jì wén zhī, yě lái kàn qù le jǐ biàn. jiàn lǎo zi bìng shì chén zhòng, liào shì bù qǐ. biàn hū me hē liù, dǎ tóng mà pū, yù xiān zhuāng chū jiā zhǔ gōng de jià zi lái. lǎo zi tīng dé, yù jiā fán nǎo. méi shì zhǐ shì tí kū, lián xiǎo xué shēng yě bù qù shàng xué, liú zài fáng zhōng, xiāng bàn lǎo zi.
再過四年,小孩子長成五歲。老子見他伶俐,又忒會頑耍,要送他館中上學。取個學名,哥哥叫善繼,他就叫善述。揀個好日,備了好酒,領他去拜師父。那師父就是倪太守請在家裡教孫兒的。小叔侄兩個同館上學,兩得其便。誰知倪善繼與做爹的不是一條心腸。他見那孩子取名善述,與己排行,先自不像意了。又與他兒子同學讀書,到要兒子叫他叔叔,從小叫慣了,後來就被他欺壓。不如喚了兒子出來,另從個師父罷。當日將兒子喚出,只推有病,連日不到館中。倪太守初時只道是真病。過了幾日,只聽得師父說:「太令郎另聘了個先生,分做兩個學堂,不知何意?」倪太守不聽猶可,聽了此言,不覺大怒,就要尋大兒子問其緣故。又想道:「天生恁般逆種,與他說也沒幹,由他罷了。」含了一口悶氣,自到房中,偶然腳慢,絆着門檻一跌,梅氏慌忙扶起,攙到醉翁床上坐下,已自不省人事。急請醫生來看,醫生說是中風。忙取薑湯灌醒,扶他上床。雖然心下清爽,卻滿身麻木,動彈不得。梅氏坐在床頭,煎湯煎藥,殷勤伏侍,連進幾服全無功效。醫生切脈道:「只好延捱日子,不能全愈了。」倪善繼聞知,也來看覷了幾遍。見老子病勢沉重,料是不起。便呼么喝六,打童罵仆,預先裝出家主公的架子來。老子聽得,愈加煩惱。梅氏只是啼哭,連小學生也不去上學,留在房中,相伴老子。
ní tài shǒu zì yǒu bìng dǔ, huàn dà ér zi qù dào miàn qián, qǔ chū bù bù zǐ yī běn, jiā zhōng tián dì wū zhái jí rén tóu zhàng mù zǒng shù, dōu zài shàng miàn. fēn fù dào: shàn shù nián fāng wǔ suì, yī fú yòu yào rén zhào guǎn. méi shì yòu nián shào, yě wèi bì néng guǎn jiā. ruò fēn jiā sī yǔ tā, yě shì wǎng rán, rú jīn jǐn shù jiāo fù yǔ nǐ. tǎng huò shàn shù rì hòu zhǎng dà chéng rén, nǐ kě kàn zuò diē de miàn shàng, tì tā qǔ fáng xí fù, fēn tā xiǎo wū yī suǒ, liáng tián wǔ liù shí mǔ, wù lìng jī hán zú yǐ. zhè duàn yǔ, wǒ dōu xiě jué zài jiā sī bù shàng, jiù dāng fēn jiā, bǎ yǔ nǐ zuò gè zhí zhào. méi shì ruò yuàn jià rén, tīng cóng qí biàn. tǎng kěn shǒu zhe ér zi dù rì, yě mò qiáng tā. wǒ sǐ zhī hòu, nǐ yī yī yī wǒ yán yǔ, zhè biàn shì xiào zǐ. wǒ zài jiǔ quán, yì dé míng mù. ní shàn jì bǎ bù zi jiē kāi yī kàn, guǒ rán kāi dé xì xiě dé míng. mǎn liǎn duī xià xiào lái, lián shēng yīng dào: diē xiū yōu lǜ, nèn ér yī yī yī diē fēn fù biàn liǎo. bào le jiā sī bù zi, xīn rán ér qù.
倪太守自有病篤,喚大兒子去到面前,取出部(簿)子一本,家中田地屋宅及人頭帳目總數,都在上面。分付道:「善述年方五歲,衣服又要人照管。梅氏又年少,也未必能管家。若分家私與他,也是枉然,如今盡數交付與你。倘或善述日後長大成人,你可看做爹的面上,替他娶房媳婦,分他小屋一所,良田五六十畝,勿令饑寒足矣。這段語,我都寫絕在家私部上,就當分家,把與你做個執照。梅氏若願嫁人,聽從其便。倘肯守着兒子度日,也莫強他。我死之後,你一一依我言語,這便是孝子。我在九泉,亦得瞑目。」倪善繼把部子揭開一看,果然開得細寫得明。滿臉堆下笑來,連聲應道:「爹休優慮,恁兒一一依爹分付便了。」抱了家私部子,欣然而去。
méi shì jiàn tā qù de yuǎn le, liǎng yǎn chuí lèi, zhǐ zhe nà hái zǐ dào: zhè gè xiǎo yuān jiā, nán dào bú shì nǐ dí xuè? nǐ què hé pán tuō chū, dōu bǎ yǔ dà ér zi le, jiào wǒ mǔ zǐ liǎ kǒu, yì rì bǎ shén me guò huó? ní tài shǒu dào: nǐ yǒu suǒ bù zhī, wǒ kàn shàn jì bú shì gè shàn liáng zhī rén, ruò jiāng jiā sī píng fēn le, lián zhè xiǎo hái zi de xìng mìng yě nán bǎo. bù rú dōu bǎ yǔ tā, xiàng le tā yì, zài wú dù jì. méi shì yòu kū dào: suī rán rú cǐ, zì gǔ dào: zi wú dí shù. tè shā hòu bó bù jūn, bèi rén xiào huà. ní tài shǒu dào: wǒ yě gù tā bù dé le. nǐ nián jì zhèng xiǎo, chèn wǒ wèi sǐ, jiāng hái zi zhǔ fù shàn jì. dài wǒ qù shì hòu, duō zé yī nián, shǎo zé bàn zài, jǐn nǐ xīn zhōng jiǎn zé gè hǎo tóu nǎo, zì qù tú xià bàn shì shòu yòng, mò yào zài tā shēn biān tǎo qì chī. méi shì dào: shuō nà lǐ huà, nú jiā yě shì rú mén zhī nǚ, fù rén cóng yī ér zhōng. kuàng yòu yǒu le zhè xiǎo hái ér, zěn gē shě dé pāo tā. hǎo dǎi yào shǒu zài zhè hái zi shēn biān de. ní tài shǒu dào: nǐ guǒ rán kěn yǒu zhì zhōng shēn me? mò fēi rì jiǔ shēng huǐ? méi shì jiù fā qǐ dà shì lái. ní tài shǒu dào: nǐ ruò lì zhì guǒ jiān, mò chóu mǔ zǐ méi dé guò huó. biàn xiàng zhěn biān mō chū yī jiàn dōng xī lái, jiāo yǔ méi shì. méi shì chū shí zhī dào yòu shì yī gè jiā sī bù zi, yuán lái shì yī chǐ kuò sān chǐ zhǎng de yī gè xiǎo zhóu zi. méi shì dào: yào zhè xiǎo zhóu ér hé yòng? ní tài shǒu dào: zhè shì wǒ de xíng lè tú, qí zhōng zì yǒu ào miào. nǐ kě qiāo dì shōu cáng, xiū lù rén mù. zhí dài hái ér nián zhǎng, shàn jì bù kěn kàn gù tā, nǐ yě zhǐ hán cáng yú xīn. děng de gè xián míng yǒu sī guān lái, nǐ què jiāng cǐ zhóu qù sù lǐ, shù wǒ yí mìng, qiú tā xì xì tuī xiáng, zì rán yǒu gè chù fēn, jǐn gōu nǐ mǔ zǐ èr rén shòu yòng. méi shì shōu le zhóu zi. huà xiū xù fán, ní tài shǒu yòu yán shù rì, yī yè tán jué, jiào huàn bù xǐng, wū hū āi zāi sǐ le, xiǎng nián bā shí sì suì, zhèng shì, yǒu shī wèi zhèng. shī yuē: sān cùn qì zài qiān bān yòng, yī rì wú cháng wàn shì xiū. zǎo zhī jiǔ quán jiāng bù qù, zuò jiā xīn kǔ zhe hé yóu!
梅氏見他去得遠了,兩眼垂淚,指着那孩子道:「這個小冤家,難道不是你嫡血?你卻和盤托出,都把與大兒子了,教我母子倆口,異日把什麼過活?」倪太守道:「你有所不知,我看善繼不是個善良之人,若將家私平分了,連這小孩子的性命也難保。不如都把與他,像了他意,再無妒忌。」梅氏又哭道:「雖然如此,自古道:子無嫡庶。忒殺厚薄不均,被人笑話。」倪太守道:「我也顧他不得了。你年紀正小,趁我未死,將孩子囑付善繼。待我去世後,多則一年,少則半載,盡你心中揀擇個好頭腦,自去圖下半世受用,莫要在他身邊討氣吃。」梅氏道:「說那裡話,奴家也是儒門之女,婦人從一而終。況又有了這小孩兒,怎割捨得拋他。好歹要守在這孩子身邊的。」倪太守道:「你果然肯有志終身麼?莫非日久生悔?」梅氏就發起大誓來。倪太守道:「你若立志果堅,莫愁母子沒得過活。」便向枕邊摸出一件東西來,交與梅氏。梅氏初時只道又是一個家私部子,原來是一尺闊、三尺長的一個小軸子。梅氏道:「要這小軸兒何用?」倪太守道:「這是我的行樂圖,其中自有奧妙。你可悄地收藏,休露人目。直待孩兒年長,善繼不肯看顧他,你也只含藏於心。等得個賢明有司官來,你卻將此軸去訴理,述我遺命,求他細細推詳,自然有個處分,盡勾你母子二人受用。」梅氏收了軸子。話休絮煩,倪太守又延數日,一夜痰厥,叫喚不醒,嗚呼哀哉死了,享年八十四歲,正是,有詩為證。詩曰:三寸氣在千般用,一日無常萬事休。早知九泉將不去,作家辛苦着何由!
yù zhī hòu shì, qiě tīng xià huí fēn jiě.
欲知後事,且聽下回分解。