miáo dào rùn wáng fú yí lá zhòng jiā nú wǔ xiān zhāng fǔ jìng ān mín guō wén zhèn hú tiān zuò zhāng kāi yàn níng
苗道潤 王福 移剌眾家奴 武仙 張甫 靖安民 郭文振 胡天作 張開 燕寧
miáo dào rùn, zhēn yòu chū, wèi hé běi yì jūn duì zhǎng. xuān zōng qiān biàn, hé běi tǔ rén wǎng wǎng tuán jié wèi bīng, huò wèi qún dào. dào rùn yǒu yǒng lüè, gǎn zhàn dòu, néng dé zhòng xīn. bǐ zhàn yǒu gōng, lüè dìng chéng yì, qiǎn rén yì nán jīng qiú guān fēng. zǎi xiàng nán qí shì, xuān zōng zhào hé nán zhuǎn yùn shǐ wáng kuò wèn yuē: qīng yǒu zhì lǜ, wèi zhèn jué dào rùn shì. jīn jí yǐ qí zhòng shǐ wèi jiāng. kěn zhōng wèi wǒ jǐn lì hū? kuò duì yuē: jiān zhì tiān xià zhě, yǐ tiān xià wèi dù. dào rùn dé zhòng, yǒu gōng yīn ér fēng zhī, shǐ zì wèi shǒu, jī mí shǐ zhī, cè zhī shàng yě. jīn bù xǔ, bǐ fù qí zhòng, hé suǒ bù kě wèi. xuān zōng gù wèi zǎi zhí yuē: wáng kuò zhī yán, shí qì zhèn xīn. yú shì chú dào rùn xuān wǔ jiāng jūn tóng zhī shùn tiān jūn jié dù shǐ shì. zhēn yòu sì nián, fù yǐ gōng qiān huái yuǎn dà jiāng jūn tóng zhī zhōng shān fǔ shì. zài yuè yuè, fù zhàn yǒu gōng, qiān biāo qí shàng jiāng jūn zhōng dōu lù jīng lüè shǐ jiān zhī zhōng shān fǔ shì. qǐng zhī, jiā zhōng dōu liú shǒu jiān jīng lüè shǐ. dào rùn qián hòu fǔ dìng wǔ shí yú chéng.
苗道潤,貞祐初,為河北義軍隊長。宣宗遷汴,河北土人往往團結為兵,或為群盜。道潤有勇略,敢戰鬥,能得眾心。比戰有功,略定城邑,遣人詣南京求官封。宰相難其事,宣宗召河南轉運使王擴問曰:「卿有智慮,為朕決道潤事。今即以其眾使為將。肯終為我盡力乎?」擴對曰:「兼制天下者,以天下為度。道潤得眾,有功因而封之,使自為守,羈縻使之,策之上也。今不許,彼負其眾,何所不可為。」宣宗顧謂宰執曰:「王擴之言,實契朕心。」於是除道潤宣武將軍、同知順天軍節度使事。貞祐四年,復以功遷懷遠大將軍、同知中山府事。再閱月,復戰有功,遷驃騎上將軍、中都路經略使、兼知中山府事。頃之,加中都留守、兼經略使。道潤前後撫定五十餘城。
xìng dìng yuán nián, zhào dào rùn huī fù zhōng dōu, yǐ shān dōng bīng yì zhī. dào rùn zòu: qù nián shí yī yuè, chén qiǎn zǒng lǐng zhāng zǐ míng zhāo xiáng lí zhōu dú jí qī jīn. jìn rì, hé běi dōng lù bīng mǎ dōu zǒng guǎn yí lá tiě gē yí jūn lí zhōu, xí pò zǐ míng jūn, shā shù bǎi rén, zǐ míng yì bèi chuàng. chén jiāng tí bīng wèn zuì, zhòng yǐ tiě gē zì bá lái guī, dàn bèi zhī ér yǐ. jīn yù fù qǔ dū chéng, qǐ wú zuì tiě gē, zhí lìng shòu chén jié zhì, shù kě jí shì. xuān zōng yǐ wèn zǎi xiàng, zòu yuē: dào rùn tiě gē bù xié, bù kě xiāng tǒng shǔ. zhào yǐ wán yán yǔ xíng yuán shuài fǔ shì, dū dào rùn fù zhōng dōu, hé jí tiě gē jūn.
興定元年,詔道潤恢復中都,以山東兵益之。道潤奏:「去年十一月,臣遣總領張子明招降蠡州獨吉七斤。近日,河北東路兵馬都總管移剌鐵哥移軍蠡州,襲破子明軍,殺數百人,子明亦被創。臣將提兵問罪,重以鐵哥自拔來歸,但備之而已。今欲復取都城,乞無罪鐵哥,直令受臣節制,庶可集事。」宣宗以問宰相,奏曰:「道潤、鐵哥不協,不可相統屬。」詔以完顏宇行元帥府事,督道潤復中都,和輯鐵哥軍。
chū, dào rùn yǔ shùn tiān jūn jié dù shǐ lǐ chēn bù xiāng néng, liǎng jūn shì bīng yīn zhī xiāng gōng, chēn qiǎn bīng gōng mǎn chéng wán zhōu, dào rùn jūn jù zhàn, shā chēn xiōng róng jí dì míng děng. chēn zòu: lù zhōu tí kòng wū lín dá wú diǎn chéng dào rùn fēng zhǐ, rì móu qīn hài. shān dōng xíng shěng shù yù dào rùn yǔ chén tōng hé, jìng bù jiàn cóng, qiě shā chén xiōng róng dì míng děng, zì héng rú cǐ, jiāng wèi hòu huàn. yòu zòu: qǐ lìng hé běi zhōu fǔ guān bù xiāng tǒng shè, bìng tīng shuài fǔ jié zhì. réng qiǎn guān zēng jiǎn zhū lù bīng lì, shǐ quán jūn shì dí wú xiāng tūn bìng, zé bǎi xìng ān nóng mǔ yǐ. dào rùn zòu lǐ chēn yǐ zhòng pàn, xiàn mǎn chéng, gōng wán zhōu. chēn yì zòu dào rùn pàn. tíng yì yǐ wèi liǎng rén shī hé, gù zhì yú cǐ, lìng shān dōng xíng shěng shū mì yuàn yù chēn: xíng shěng zài bǐ, zì dāng jù tīng jié zhì, hé dài shuài fǔ. shì bīng běn yǐ yì tuán jié, qiě gēng qiě zhàn. jīn nǎi jù zhī chéng zhài, suì xiāng bìng tūn. bǎi xìng bù ān, jiē yóu guān zhǎng wú suǒ jì dàn shǐ zhī rán yě. yán wèi yuē shù, yī shí shù yì, wú zhì shēng shì. yǒu zhào dào rùn yǔ yí lá tiě gē hé bīng fǔ dìng hé běi, lìng zhū dào bīng hù xiāng yīng yuán. jì ér dào rùn yǔ jiǎ tóng jiǎ yǔ hù xiāng gōng jī, zhào dào rùn jiǎ tóng wáng fú wǔ xiān jiǎ yǔ fēn huà gè lù yuán shuài fǔ kòng zhì zhī, zhāng dé wèi huī zhāo fǔ sī lì shū mì yuàn. jiǎ yǔ jì yǔ dào rùn xiāng gōng, yǐ ér zhà wèi yuē hé, dào rùn xìn zhī, suì fú bīng cì shā dào rùn. cháo tíng bù néng wèn, yī jūn páng huáng suǒ yī, tí kòng jìng ān mín qǐ quán lì lù zhōu xíng yuán shuài fǔ, tīng qí jié zhì. shí xìng dìng èr nián yě.
初,道潤與順天軍節度使李琛不相能,兩軍士兵因之相攻,琛遣兵攻滿城、完州,道潤軍拒戰,殺琛兄榮及弟明等。琛奏:「潞州提控烏林答吾典承道潤風指,日謀侵害。山東行省數諭道潤與臣通和,竟不見從,且殺臣兄榮、弟明等,恣橫如此,將為後患。」又奏:「乞令河北州府官不相統攝,並聽帥府節制。仍遣官增減諸路兵力,使權均勢敵無相吞併,則百姓安農畝矣。」道潤奏李琛以眾叛,陷滿城,攻完州。琛亦奏道潤叛。廷議以為兩人失和,故至於此,令山東行省樞密院諭琛:「行省在彼,自當俱聽節制,何待帥府。士兵本以義團結,且耕且戰。今乃聚之城寨,遂相併吞。百姓不安,皆由官長無所忌憚使之然也。嚴為約束,依時樹藝,無致生事。」有詔道潤與移剌鐵哥合兵撫定河北,令諸道兵互相應援。既而道潤與賈仝、賈瑀互相攻擊,詔道潤、賈仝、王福、武仙、賈瑀分畫各路元帥府控制之,彰德衛輝招撫司隸樞密院。賈瑀既與道潤相攻,已而詐為約和,道潤信之,遂伏兵刺殺道潤。朝廷不能問,一軍彷徨所依,提控靖安民乞權隸潞州行元帥府,聽其節制。時興定二年也。
yòu chéng hóu zhì qǐ yǐ bǎo lí wán sān zhōu lì zhēn dìng, ér lí zhōu jiù shòu yí lá zhòng jiā nú jié zhì, yī dàn gǎi lì zhēn dìng, kǒng yīn ér jiāo zhēng. jìng ān mín děng yuàn lì lù zhōu, nǎi lìng hé běi xíng shěng shěn chù zhī. jīng lüè fù shǐ zhāng róu zòu: jiǎ yǔ gōng yì zhōu zhài, shā cì shǐ mǎ xìn jí qí bì xiào, duó suǒ pèi jīn fú ér qù. qǐng zhī, zhāng róu gōng jiǎ yǔ shā zhī. dào rùn jì sǐ, jìng ān mín dài lǐng qí zhòng, shì hòu nǎi fēng jiàn yǐ.
右丞侯摯乞以保、蠡、完三州隸真定,而蠡州舊受移剌眾家奴節制,一旦改隸真定,恐因而交爭。靖安民等願隸潞州,乃令河北行省審處之。經略副使張柔奏:「賈瑀攻易州寨,殺刺史馬信及其裨校,奪所佩金符而去。」頃之,張柔攻賈瑀殺之。道潤既死,靖安民代領其眾,是後乃封建矣。
chū, zhēn yòu sì nián, yòu sī jiàn shù jiǎ zhí dūn qǐ fēng jiàn hé shuò, zhào shàng shū shěng yì, shì qǐn bù xíng. xìng dìng sān nián, yǐ tài yuán bù shǒu, hé běi zhōu xiàn bù néng zì lì, zhào bǎi guān yì suǒ yǐ wèi zhǎng jiǔ zhī lì zhě. hàn lín xué shì chéng zhǐ xǐ dān hào děng shí yǒu liù rén yǐ wèi zhì bīng yǒu sān, yī yuē zhàn, èr yuē hé, sān yuē shǒu. jīn yù zhàn zé bīng lì bù zú, yù hé zé bǐ bù kěn cóng, wéi yǒu shǒu ěr. hé shuò zhōu jùn jì cán huǐ, bù kě yī gài shǒu zhī, yí qǔ yuàn jiù qiān xǐ zhě tún yú hé nán shǎn xī, qí bù yuàn zhě xǔ zì tuī qí zhǎng, bǎo jù xiǎn zǔ. xíng bù shì láng ào tún hú sā hé sān rén yuē: hé běi yú hé nán yǒu fǔ chē zhī shì, pú jiě yú shǎn xī yǒu jīn hóu zhī yào, jǐn xǐ qí mín, shì chè qí fān lí yě. yí lìng zhū jùn, xuǎn cái gàn zhòng suǒ tuī fú néng jiū zhòng qiān xǐ zhě, yuàn zhī hé nán huò jìn ān hé zhōng jí zhū xiǎn ài, liàng gěi zhī shí, shòu yǐ kuàng tǔ, jǐn lì gēng jià. zhì qiáo zhì zhī guān, yǐ fǔ xún zhī. zé qí zhuàng zhě, jiào zhī zhàn zhèn. chì jìn ān hé zhōng shǒu chén xí shí lán fén huò zhī bīng, yǐ móu huī fù, mò dà zhī biàn. bīng bù shàng shū wū lín dá yǔ děng èr shí yī rén yuē: hé shuò zhū zhōu, qīn mín zhǎng bīng zhī zhí, zé tǔ rén cháng jū guān yǒu cái lüè zhě shòu zhī, jí zé zǒu xiǎn, wú shì zé gēng zhǒng. xuān huī shǐ yí lá guāng zǔ děng sān rén yuē: dù tài yuán zhī shì, suī zàn shī zhī, qǐng yì kě fù. dāng mù tǔ rén wēi wàng fú zhòng zhě, jiǎ yǐ fāng miàn zhòng quán. néng kè fù yī dào, jí yǐ běn dào zǒng guǎn shòu zhī. néng hàn zhōu jùn, jí yǐ zhǎng zuǒ shòu zhī. bì néng gè bǎo yī fāng, shǐ bǎi xìng fù yè. tí diǎn shàng shí jú shí mǒ mù qǐng yǐ gāo jué mù mín, dà gài tóng guāng zǔ yì. zǎi chén yù zhì gōng fǔ, xuān zōng yì wèi jué, yù shǐ zhōng chéng wán yán bó jiā yuē: sòng rén yǐ xū míng zhì lǐ quán, suì yǒu shān dōng shí dì. gǒu néng tǒng zhòng shǒu tǔ, suī sān gōng yì hé xī yān. xuān zōng yuē: tā rì shì dìng, gōng fǔ wú nǎi duō hū. bó jiā yuē: ruò shì dìng, yǐ sān gōng jiù jié zhèn hé bù kě zhě. xuān zōng yì nǎi jué.
初,貞祐四年,右司諫術甲直敦乞封建河朔,詔尚書省議,事寢不行。興定三年,以太原不守,河北州縣不能自立,詔百官議所以為長久之利者。翰林學士承旨徙單鎬等十有六人以謂「制兵有三,一曰戰,二曰和,三曰守。今欲戰則兵力不足,欲和則彼不肯從,唯有守耳。河朔州郡既殘毀,不可一概守之,宜取願就遷徙者屯於河南、陝西,其不願者許自推其長,保聚險阻。」刑部侍郎奧屯胡撒合三人曰:「河北於河南有輔車之勢,蒲、解於陝西有襟喉之要,盡徙其民,是撤其藩籬也。宜令諸郡,選才幹眾所推服、能糾眾遷徙者,願之河南或晉安、河中及諸險隘,量給之食,授以曠土,盡力耕稼。置僑治之官,以撫循之。擇其壯者,教之戰陣。敕晉安、河中守臣檄石、嵐、汾、霍之兵,以謀恢復,莫大之便。」兵部尚書烏林答與等二十一人曰:「河朔諸州,親民掌兵之職,擇土人嘗居官、有材略者授之,急則走險,無事則耕種。」宣徽使移剌光祖等三人曰:「度太原之勢,雖暫失之,頃亦可復。當募土人威望服眾者,假以方面重權。能克復一道,即以本道總管授之。能捍州郡,即以長佐授之。必能各保一方,使百姓復業。」提點尚食局石抹穆請以高爵募民,大概同光祖議。宰臣欲置公府,宣宗意未決,御史中丞完顏伯嘉曰:「宋人以虛名致李全,遂有山東實地。苟能統眾守土,雖三公亦何惜焉。」宣宗曰:「他日事定,公府無乃多乎。」伯嘉曰:「若事定,以三公就節鎮何不可者。」宣宗意乃決。
sì nián èr yuè, fēng cāng zhōu jīng lüè shǐ wáng fú wèi cāng hǎi gōng, hé jiān lù zhāo fǔ shǐ yí lá zhòng jiā nú wèi hé jiān gōng, zhēn dìng jīng lüè shǐ wǔ xiān wèi héng shān gōng, zhōng dōu dōng lù jīng lüè shǐ zhāng fǔ wèi gāo yáng gōng, zhōng dōu xī lù jīng lüè shǐ jìng ān mín wèi yì shuǐ gōng, liáo zhōu cóng yí guō wén zhèn wèi jìn yáng gōng, píng yáng zhāo fǔ shǐ hú tiān zuò wèi píng yáng gōng, zhāo yì jūn jié dù shǐ wán yán kāi wèi shàng dǎng gōng, shān dōng ān fǔ fù shǐ yàn níng wèi dōng jǔ gōng. jiǔ gōng jiē jiān xuān fǔ shǐ, jiē yín qīng róng lù dài fū, cì hào xuān lì zhōng chén, zǒng shuài běn lù bīng mǎ, shǔ zhì guān lì, zhēng liǎn fù shuì, shǎng fá hào lìng dé yǐ pián yí xíng zhī. réng cì zhào yuē: nǎi zhě biān fáng bù shǒu, hé shuò shī níng, qīng děng zì zǒng róng zhāo, bèi dān zhōng lì, ruò néng zì xiào, zhèn fù hé yōu. yí yīng máo tǔ zhī fēng, fù cì zhōng chén zhī hào. chú yǐ huà dìng suǒ guǎn zhōu xiàn wài, rú néng shōu de lín jìn zhōu xiàn zhě, yì tīng guǎn shǔ.
四年二月,封滄州經略使王福為滄海公,河間路招撫使移剌眾家奴為河間公,真定經略使武仙為恆山公,中都東路經略使張甫為高陽公,中都西路經略使靖安民為易水公,遼州從宜郭文振為晉陽公,平陽招撫使胡天作為平陽公,昭義軍節度使完顏開為上黨公,山東安撫副使燕寧為東莒公。九公皆兼宣撫使,階銀青榮祿大夫,賜號「宣力忠臣」,總帥本路兵馬,署置官吏,征斂賦稅,賞罰號令得以便宜行之。仍賜詔曰:「乃者邊防不守,河朔失寧,卿等自總戎昭,備殫忠力,若能自效,朕復何憂。宜膺茅土之封,復賜忠臣之號。除已畫定所管州縣外,如能收得鄰近州縣者,亦聽管屬。」
wáng fú, běn hé běi yì jūn, jī zhàn gōng lèi qiān tóng zhī héng hǎi jūn jié dù shǐ shì cāng zhōu jīng lüè fù shǐ. xìng dìng yuán nián, fú qiǎn tí kòng zhāng jù wáng jìn fù bīn dì èr zhōu, yǐ jù shè dì zhōu fáng yù shǐ, jìn shè bīn zhōu cì shǐ. jiǔ zhī, fú yǔ jù yǒu xì, jù yǐ dì zhōu fù yú yì dōu zhāng lín.
王福,本河北義軍,積戰功累遷同知橫海軍節度使事、滄州經略副使。興定元年,福遣提控張聚、王進復濱、棣二州,以聚攝棣州防禦使,進攝濱州刺史。久之,福與聚有隙,聚以棣州附於益都張林。
xìng dìng sān nián jiǔ yuè, fú shàng yán: cāng zhōu dōng bīn cāng hǎi, xī lián zhēn dìng, běi bèi dà bīng, kě wèi yào dì. qǐ xuǎn zhòng chén wèi jīng lüè shǐ, dé pián yí cóng shì, yǐ zhèn fǔ jūn mín. cháo tíng yǐ fú chū lǜ yì bīng fù cāng zhōu, zhāo jí cán bīng, jīn yǒu zhòng wàn yú, qì jiǎ wán jù, zì xióng yī fāng. yǔ yì dōu zhāng lín dì zhōu zhāng jù jiē wèi lín jìng. jīn lì jīn yǐ bù shǒu, liáo dōng dào lù jiān zǔ, qiě qí yì běn yù zì wèi shǐ, dàn tuō cí ěr. yīn ér shòu zhī, shǐ zhāo jí bīn dì zhī rén, tōng liáo dōng yīn wèn, jīn ruò bù xǔ, sòng rén huò yǐ dà jūn pò xié, huò yǐ guān jué zhāo zhī, jiāng yí hòu huǐ. xuān zōng yǐ wèi rán, nǎi yǐ fú wèi běn zhōu jīng lüè shǐ, réng lìng zì zé fù shǐ. huì fú yǒu zhàn gōng, qiān yáo shòu tóng zhī dōng píng fǔ shì quán yuán shuài yòu dōu jiān, jīng lüè jié dù rú gù. xìng dìng sì nián, fēng wèi cāng hǎi gōng, yǐ qīng cāng guān zhōu, yán shān wú dì lè líng dōng guāng níng jīn wú qiáo jiāng líng fù chéng tiáo xiàn lì yān.
興定三年九月,福上言:「滄州東濱滄海,西連真定,北備大兵,可謂要地。乞選重臣為經略使,得便宜從事,以鎮撫軍民。」朝廷以福初率義兵復滄州,招集殘兵,今有眾萬餘,器甲完具,自雄一方。與益都張林、棣州張聚皆為鄰境。今利津已不守,遼東道路艱阻,且其意本欲自為使,但託詞耳。因而授之,使招集濱、棣之人,通遼東音問,今若不許,宋人或以大軍迫脅,或以官爵招之,將貽後悔。」宣宗以為然,乃以福為本州經略使,仍令自擇副使。會福有戰功,遷遙授同知東平府事、權元帥右都監,經略節度如故。興定四年,封為滄海公,以清、滄、觀州,鹽山、無棣、樂陵、東光、寧津、吳橋、將陵、阜城、蓚縣隸焉。
sì yuè, hóng ǎo zéi lǐ èr tài wèi kòu lè líng, dì zhōu zhāng jù lái gōng, fú jiē jī què zhī. lǐ èr fù kòu yán shān, jīng lüè fù shǐ zhāng wén yǔ zhàn, lǐ èr dà bài, qín qí tǒng zhì èr rén, zhǎn shǒu èr qiān jí, huò mǎ sān shí pǐ. qī yuè, sòng rén yǔ hóng ǎo zéi rù hé běi, fú yīng chéng gù shǒu. yì dōu zhāng lín dì zhōu zhāng jù rì lái gōng lüè, cāng zhōu wēi cù, fú jiāng nán bēn, wèi zhòng suǒ zhǐ, suì nà kuǎn yú zhāng lín. dōng píng yuán shuài fǔ qǐng tǎo fú, qǐ yì hé nán bù zú qī qiān qí bīng wǔ bǎi, huá jùn wèi zhōu zī zhù chú liáng, xiān dìng shǎng gé, yǐ dài yǒu gōng. cháo tíng yǐ fáng qiū zài jìn, hé nán bīng bù kě wǎng, dōng píng bīng shǎo, bù néng dú chéng gōng, dài zhì lái nián chūn, shǐ dōng píng shuài fǔ yǔ gāo yáng gōng bìng lì tǎo zhī, nǎi zhǐ.
四月,紅襖賊李二太尉寇樂陵,棣州張聚來攻,福皆擊卻之。李二復寇鹽山,經略副使張文與戰,李二大敗,擒其統制二人,斬首二千級,獲馬三十匹。七月,宋人與紅襖賊入河北,福嬰城固守。益都張林、棣州張聚日來攻掠,滄州危蹙,福將南奔,為眾所止,遂納款於張林。東平元帥府請討福,乞益河南步卒七千、騎兵五百,滑、浚、衛州資助芻糧,先定賞格,以待有功。朝廷以防秋在近,河南兵不可往,東平兵少,不能獨成功,待至來年春,使東平帥府與高陽公併力討之,乃止。
yí lá zhòng jiā nú, jī zhàn gōng, lèi guān hé jiān lù zhāo fǔ shǐ, yáo shòu kāi zhōu cì shǐ, quán yuán shuài yòu dōu jiān, cì xìng wán yán shì. xìng dìng sì nián, yǔ zhāng fǔ jù fēng. zhòng jiā nú fēng hé jiān gōng, yǐ xiàn lí ān shēn zhōu hé jiān sù níng ān píng wǔ qiáng ráo yáng liù jiā zhuāng láng shān zhài lì yān. xìng dìng mò, suǒ bù zhōu xiàn jiē bù kě shǒu. yuán guāng yuán nián, yí tún xìn ān, běn zhāng fǔ jìng nèi. zhāng fǔ yīn zòu: xìn ān běn chén běi jìng, dì dāng chōng yào, qǐ quán gǎi wèi fǔ yǐ zhòng zhī. zhào gǎi xìn ān wèi zhèn ān fǔ. shì suì, yǔ fǔ hé bīng, fù qǔ hé jiān fǔ jí ān lí xiàn sān zhōu, yǔ zhāng fǔ jiē qiān jīn zǐ guāng lù dài fū. èr nián, zhòng jiā nú jí zhāng fǔ tóng bǎo zhèn ān, gè dāng yī miàn, bié qiǎn zǒng lǐng tí kòng sūn rǔ jí yáng shòu tí kòng yuán dé lǐ chéng fèn bǎo wài yuán, suì quán zhèn ān. wèi jǐ, zhòng jiā nú zòu: zhèn ān jù yíng lè gù hǎi kǒu èr bǎi yú lǐ, shí liáo dōng wǎng lái zhī chōng. gāo yáng gōng fǔ yǒu hǎi chuán zài zhèn ān xī běi, kě mù rén zhí dǐ liáo dōng, yǐ tōng zhōng wài zhī yì. ruò shǎng bù zhòng bù zú yǐ shǐ rén, jīn nǐ yīng mù zhě tè qiān zhōng xiǎn xiào wèi, shòu bā pǐn zhí, réng shǎng bǎo quán wǔ qiān guàn. rú guān zhí yǐ zhì zhōng xiǎn bā pǐn yǐ shàng zhě, qiān liǎng guān shēng zhí yī děng, huí rì zài qiān liǎng guān shēng zhí èr děng. zhào cóng zhī.
移剌眾家奴,積戰功,累官河間路招撫使,遙授開州刺史,權元帥右都監,賜姓完顏氏。興定四年,與張甫俱封。眾家奴封河間公,以獻、蠡、安、深州、河間、肅寧、安平、武強、饒陽、六家莊、郎山寨隸焉。興定末,所部州縣皆不可守。元光元年,移屯信安,本張甫境內。張甫因奏:「信安本臣北境,地當衝要,乞權改為府以重之。」詔改信安為鎮安府。是歲,與甫合兵,復取河間府及安、蠡、獻三州,與張甫皆遷金紫光祿大夫。二年,眾家奴及張甫同保鎮安,各當一面,別遣總領提控孫汝楫、楊壽、提控袁德、李成分保外垣,遂全鎮安。未幾,眾家奴奏:「鎮安距迎樂堌海口二百餘里,實遼東往來之沖。高陽公甫有海船在鎮安西北,可募人直抵遼東,以通中外之意。若賞不重不足以使人,今擬應募者特遷忠顯校尉,授八品職,仍賞寶泉五千貫。如官職已至忠顯八品以上者,遷兩官、升職一等,回日再遷兩官、升職二等。」詔從之。
wǔ xiān, wēi zhōu rén. huò yuē cháng wèi dào shì, shí rén yǐ cǐ hū zhī. zhēn yòu èr nián, xiān lǜ xiāng bīng bǎo wēi zhōu xī shān, fù zhě rì zhòng, zhào xiān quán wēi zhōu cì shǐ. xìng dìng yuán nián, pò shí hǎi yú zhēn dìng, xuān chà zhāo fǔ shǐ wéi hóng qǐng jiā guān shǎng, zhēn shòu wēi zhōu cì shǐ, jiān zhēn dìng fǔ zhì zhōng, quán zhī zhēn dìng fǔ shì. qiān míng zhōu fáng yù shǐ jiān tóng zhī zhēn dìng fǔ shì, yáo shòu hé píng jūn jié dù shǐ. xìng dìng sì nián, qiān zhī zhēn dìng fǔ shì, jiān jīng lüè shǐ, yáo lǐng zhōng jīng liú shǒu, quán yuán shuài yòu dōu jiān. wú hé, fēng héng shān gōng, yǐ zhōng shān zhēn dìng fǔ, wò jì wēi zhèn níng píng dìng zhōu, bào dú zhài, luán chéng nán gōng xiàn lì yān. tóng shí jiǔ fǔ, cái fù bīng qiáng héng shān zuì shèng.
武仙,威州人。或曰嘗為道士,時人以此呼之。貞祐二年,仙率鄉兵保威州西山,附者日眾,詔仙權威州刺史。興定元年,破石海於真定,宣差招撫使惟宏請加官賞,真授威州刺史,兼真定府治中,權知真定府事。遷洺州防禦使、兼同知真定府事,遙授河平軍節度使。興定四年,遷知真定府事,兼經略使,遙領中京留守,權元帥右都監。無何,封恆山公,以中山、真定府,沃、冀、威、鎮寧、平定州,抱犢寨,欒城、南宮縣隸焉。同時九府,財富兵強恆山最盛。
shì suì, guī shùn yú dà yuán, fù shǐ tiān ní zhì zhēn dìng. xiān xiōng guì wèi ān guó jūn jié dù shǐ, shǐ tiān xiáng jī zhī, guì yì guī shùn yú dà yuán. xiān yǔ shǐ tiān ní jù zhì zhēn dìng qiě liù nián, jī bù xiāng néng, jù tiān ní tú jǐ, cháng yù nán zǒu. xuān zōng wén zhī, zhào shū mì yuàn dié zhāo zhī, xiān dé dié dà xǐ. zhèng dà èr nián, xiān zéi shā shǐ tiān ní, fù yǐ zhēn dìng lái jiàng. tiān yuán dà jiāng xiào nǎi jué tǎo xiān, xiān zǒu. yuè yuè, chéng yè fù rù zhēn dìng, xiào nǎi jué fù jī zhī, xiān nǎi bēn biàn jīng. wǔ nián, zhào jiàn, āi zōng shǐ shū mì pàn guān bái huá dǎo qí lǐ yí, fù fēng wèi héng shān gōng, zhì fǔ wèi zhōu. qī nián, xiān wéi shàng dǎng, yǐ ér dà bīng zhì, xiān dùn guī. wèi jǐ, wèi zhōu bèi wéi, nèi wài bù tōng. zhào píng zhāng zhèng shì hé dá shū mì fù shǐ pú ā jiù zhī, xǐ xiān bīng tún hú lǐng guān, è jīn zhōu lù.
是歲,歸順於大元,副史天倪治真定。仙兄貴為安國軍節度使,史天祥擊之,貴亦歸順於大元。仙與史天倪俱治真定且六年,積不相能,懼天倪圖己,嘗欲南走。宣宗聞之,詔樞密院牒招之,仙得牒大喜。正大二年,仙賊殺史天倪,復以真定來降。天元大將笑乃泬討仙,仙走。閱月,乘夜復入真定,笑乃泬復擊之,仙乃奔汴京。五年,召見,哀宗使樞密判官白華導其禮儀,復封為恆山公,置府衛州。七年,仙圍上黨,已而大兵至,仙遁歸。未幾,衛州被圍,內外不通。詔平章政事合達、樞密副使蒲阿救之,徙仙兵屯胡嶺關,扼金州路。
bā nián shí yī yuè, dà yuán bīng shè xiāng hàn, hé dá pú ā zhù dèng zhōu, xiān yóu jīng zǐ kǒu huì dèng zhōu jūn. tiān xìng yuán nián zhēng yuè dīng yǒu, hé dá pú ā bài jī yú sān fēng shān, xiān cóng sì shí yú qí zǒu mì xiàn, qū yù zhài, dū wèi wū lín dá hú tǔ bù nà, jǐ wèi zhuī qí suǒ de. nǎi shě qí, bù dēng sōng shān jué dǐng qīng liáng sì, wèi dēng fēng lán ruò zhài zhāo fǔ shǐ huò zuó sēng xiù yuē: wǒ qǐ gǎn rù biàn jīng. yī dàn yǒu jí, fù wǒ xiàn dà guó yǐ. suì zǒu nán yáng liú shān, shōu kuì jūn dé shí wàn rén, tún liú shān jí wēi yuǎn zhài. lì guān fǔ, jù liáng shí, xiū qì zhàng, bīng shì shāo zhèn.
八年十一月,大元兵涉襄漢,合達、蒲阿駐鄧州,仙由荊子口會鄧州軍。天興元年正月丁酉,合達、蒲阿敗績於三峰山,仙從四十餘騎走密縣,趨御寨,都尉烏林答胡土不納,幾為追騎所得。乃舍騎,步登嵩山絕頂清涼寺,謂登封蘭若寨招撫使霍琢僧秀曰:「我豈敢入汴京。一旦有急,縛我獻大國矣。」遂走南陽留山,收潰軍得十萬人,屯留山及威遠寨。立官府,聚糧食,修器仗,兵勢稍振。
sān yuè, biàn jīng bèi wéi, āi zōng yǐ xiān wèi cān zhī zhèng shì shū mì fù shǐ, hé nán xíng shěng, zhào yǔ dèng zhōu xíng shěng sī liè hé bīng rù jiù. bā yuè, zhì mì xiàn dōng, yù dà yuán dà jiāng sù bù jué bīng guò zhī, xiān jí àn jūn méi shān diàn, bào sī liè yuē: zǔ jiàn jié yíng dài xiān zhì jù jìn, bù rán bài yǐ. sī liè jí yù zhì biàn, bù tīng, xíng zhì jīng shuǐ, dà bīng chéng zhī, bù zhàn ér kuì. xiān yì lìng qí jūn sàn zǒu, qī huì liú shān, xiān zhì liú shān, kuì jūn zhì zhě yì zhòng. āi zōng bà sī liè wèi zhōng jīng liú shǒu, zhào xiān yuē: sī liè bù zhī bīng, xiàng shǐ cóng qīng zǔ jiàn zhī cè, qǐ yǒu bài zāi. jūn wù yī yǐ fù qīng, rì xī yǐ dài, lù lì yī xīn, yǐ tú hòu jǔ. shí yī yuè, qiǎn xíng bù zhǔ shì wū gǔ lùn hū lǔ zhào xiān, xiān bù yù xíng, nǎi shàng shū chén lì hài, qǐng huǎn sān yuè, shēng sǐ rù yuán.
三月,汴京被圍,哀宗以仙為參知政事、樞密副使,河南行省,詔與鄧州行省思烈合兵入救。八月,至密縣東,遇大元大將速不泬兵過之,仙即按軍眉山店,報思烈曰:「阻澗結營待仙至俱進,不然敗矣。」思烈急欲至汴,不聽,行至京水,大兵乘之,不戰而潰。仙亦令其軍散走,期會留山,仙至留山,潰軍至者益眾。哀宗罷思烈為中京留守,詔仙曰:「思烈不知兵,向使從卿阻澗之策,豈有敗哉。軍務一以付卿,日夕以待,戮力一心,以圖後舉。」十一月,遣刑部主事烏古論忽魯召仙,仙不欲行,乃上疏陳利害,請緩三月,生死入援。
chū, sī liè zhì zhèng zhōu, chéng zhì shòu xuān chà zǒng lǐng huáng guāi sān hé wǔ duǒ shān yī dài xíng yuán shuài fǔ shì jiān xíng liù bù shàng shū. jí xiān hái liú shān, è sān hé quán shèng, gǎi wèi zhēng xíng yuán shuài, tún bǐ yáng. sān hé yuàn xiān duó qí quán, nǎi guī shùn yú dà yuán, dà jiāng sù bù jué shǔ sān hé shǒu yù zhōu. sān hé nǎi zhà yǐ shū yuē xiān qǔ yù zhōu, kě yǐ dé zhì. xiān xìn zhī. sān hé nǎi bào dà yuán dà jiāng, qiǎn bīng jiā jī, bài xiān yú liǔ hé, xiān tiào zǒu shèng duǒ zhài.
初,思烈至鄭州,承制授宣差總領黃摑三合五朵山一帶行元帥府事、兼行六部尚書。及仙還留山,惡三合權盛,改為征行元帥,屯比陽。三合怨仙奪其權,乃歸順於大元,大將速不泬署三合守裕州。三合乃詐以書約仙取裕州,可以得志。仙信之。三合乃報大元大將,遣兵夾擊,敗仙於柳河,仙跳走聖朵寨。
chū, shěn qiū wèi cáo zhèng chéng zhì zhào bīng xī shān, yù zhōu fáng yù shǐ lǐ tiān xiáng bù yòng mìng, zhèng zhǎn zhī yǐ xùn. xiān zhì shèng duǒ, wèi zhèng yuē: hé gù shàn zhū wú jiāng? zhèng yuē: tiān xiáng wéi zhào, dòu liú bù xíng, zhèng yòng pián yí zhǎn zhī. xiān nù yuē: jīn rì xuān chà lái qǐ jūn, míng rì xuān chà lái qǐ jūn, yīn cǐ jūn zú zhàn wáng dài jǐn yǐ. zì jīn xuǎn shén rén lái yì bù tīng, qiě jiào ér láng bèi shān zhōng xiū xī. yòu yuē: tiān xiáng guǒ yǒu zuì, dài wǒ lái chù zhì, rǔ hé rén, zhé gǎn shā zhī! zhèng yuē: cān zhèng liǔ hé shī lì, bù zhī cún wáng, tiān xiáng wéi zhào, hé wèi bù shā? xiān dà nù, chì zuǒ yòu duó zhèng suǒ pèi yín pái, lìng zǒng lǐng yáng quán xiè xì zhī. huì shè, yóu qiú zhī, jí xiān bài, shǐ dé shì, yǔ yáng quán jù jiàng sòng.
初,沈丘尉曹政承制召兵西山,裕州防禦使李天祥不用命,政斬之以徇。仙至聖朵,謂政曰:「何故擅誅吾將?」政曰:「天祥違詔,逗遛不行,政用便宜斬之。」仙怒曰:「今日宣差來起軍,明日宣差來起軍,因此軍卒戰亡殆盡矣。自今選甚人來亦不聽,且教兒郎輩山中休息。」又曰:「天祥果有罪,待我來處置,汝何人,輒敢殺之!」政曰:「參政柳河失利,不知存亡,天祥違詔,何為不殺?」仙大怒,叱左右奪政所佩銀牌,令總領楊全械繫之。會赦,猶囚之,及仙敗,始得釋,與楊全俱降宋。
shì shí, āi zōng zǒu guī dé, qiǎn hàn lín xiū zhuàn wèi fán jiān dào zhào xiān. xíng zhì yù zhōu, huì xiān bài yú liǔ hé, fán jiǎo zhào zhāo jí kuì jūn yǐ dài xiān, xiān yí fán tú yǐ. èr nián zhēng yuè, xiān yuè bīng, xuǎn fēng shàng shí wàn, fán yuē: zhǔ shàng dàn xī xī shǒu wàng gōng, gōng bù yí jiǔ liú yú cǐ. xiān nù, jǐ shā fán. fán jí hū lǔ lá hái guī dé, xiān nǎi zòu qǐng zhū fán, āi zōng bù tīng, yǐ fán wèi guī dé yuán shuài fǔ jīng lì guān. fán zì bāng yàn, hún yuán rén, zhēn yòu èr nián jìn shì yún.
是時,哀宗走歸德,遣翰林修撰魏璠間道召仙。行至裕州,會仙敗於柳河,璠矯詔招集潰軍以待仙,仙疑璠圖已。二年正月,仙閱兵,選鋒尚十萬,璠曰:「主上旦夕西首望公,公不宜久留於此。」仙怒,幾殺璠。璠及忽魯剌還歸德,仙乃奏請誅璠,哀宗不聽,以璠為歸德元帥府經歷官。璠字邦彥,渾源人,貞祐二年進士雲。
xiān bù jiāng dǒng yòu yǒu zhàn gōng, zhào cì hǔ fú, xiān wèi qí bī jǐ, jiǔ bù yǔ pèi. yòu hàn zhī, nǎi jié guān nú yù shā xiān, yóu yù wèi gǎn fā. jìn shì jú shǐ wán yán sì hé yǒu móu gǎn duàn, cháng zhēng bīng dèng zhōu, yǔ mù shǐ yí lá dāi hé yǒu yì zhì. liù sì hé yǐ jì zhū zhī. yòu shǐ wèi sì hé yuē: xiān zhōng bù kěn rù yuán, yòu děng wèi bēi, lì bù néng zhū, wéi jūn wèi guó jiā tú zhī. sì hé yuē: yǐ shā dāi hé, fù shā wǔ xiān, tā rì shǐ zhě lái, rén shuí kěn xìn. bù cóng. xiān zhī yòu cháng yǒu cǐ móu, shǐ yòu shǐ hé běi, qí hòu jìng shā zhī.
仙部將董祐有戰功,詔賜虎符,仙畏其逼己,久不與佩。祐憾之,乃結官奴欲殺仙,猶豫未敢發。近侍局使完顏四和有謀敢斷,嘗徵兵鄧州,圉牧使移剌呆合有異志。六四和以計誅之。祐使謂四和曰:「仙終不肯入援,祐等位卑,力不能誅,惟君為國家圖之。」四和曰:「已殺呆合,復殺武仙,他日使者來,人誰肯信。」不從。仙知祐嘗有此謀,使祐使河北,其後竟殺之。
sān yuè, xiān yǐ shèng duǒ jūn shí bù zú, xǐ jūn dèng zhōu, yǎng gěi yú dèng zhōu zǒng shuài yí lá yuàn. dèng zhōu cāng lǐn yì fá, nǎi fēn jūn xīn yě shùn yáng xī chuān jiù shí mín jiā. qiǎn jiǎng yì guān zhū gài liú zuó wǎng xiāng yáng, jiè liáng yú sòng zhì zhì shǐ shǐ sōng zhī. zuó gài chí liǎng duān, wèi liú, nǎi yǐ qíng gào shǐ sōng zhī yuē: xiān bīng shì bù fù zhèn yǐ. qiě yuē: míng wèi jiè liáng, shí yù nà kuǎn, dài jiāng jūn yī nuò ěr. sōng zhī yǐ wèi shí rán, qiǎn tián jùn chí shū bào xiān. sì yuè, xiān qiǎn dà lǐ shǎo qīng zhāng bó zhí qǔ liáng yú xiāng yáng, tún jūn xiǎo jiāng kǒu yǐ dài zhī. sōng zhī wén zhāng bó zhí zhì dà xǐ, wèi xiān sòng kuǎn yǐ, fā shū nǎi xiè zhuàng yě, dà nù, liú bó zhí bù qiǎn.
三月,仙以聖朵軍食不足,徙軍鄧州,仰給於鄧州總帥移剌瑗。鄧州倉廩亦乏,乃分軍新野、順陽、淅川就食民家。遣講議官朱概、劉琢往襄陽,借糧於宋制置使史嵩之。琢、概持兩端,畏留,乃以情告史嵩之曰:「仙兵勢不復振矣。」且曰:「名為借糧,實欲納款,待將軍一諾耳。」嵩之以為實然,遣田俊持書報仙。四月,仙遣大理少卿張伯直取糧於襄陽,屯軍小江口以待之。嵩之聞張伯直至大喜,謂仙送款矣,發書乃謝狀也,大怒,留伯直不遣。
xiān zì shùn yáng rù dèng zhōu, yí lá yuàn wèi bī, yǐ nǚ nǚ xiān, xiān bù yí, nà zhī, nǎi hái shùn yáng. dèng zhōu liáng jǐn, yuàn zhōng yí xiān. wǔ yuè, yuàn jǔ chéng jiàng sòng. sōng zhī yì zhī xiān jūn xū shí, shǐ mèng gǒng lǜ bīng wǔ qiān xí xiān jūn yú shùn yáng. shì shí, xiān lìng shì zú yì mài gōng jūn, wèi zhì èr lǐ xǔ, shǐ jué, xiān lǜ zhàng xià bǎi yú rén yíng jī zhī, mèng gǒng bù gǎn qián. é qǐng, jūn shì shāo jí, yǒu wǔ liù bǎi rén, dà bài gǒng jūn. gǒng yǔ shù bǎi rén tuō zǒu, shēng qín qí tǒng zhì tǒng lǐng shù shí rén, huò mǎ qiān yú. zhì shì, gài zuó wàng wèi jiāng nà kuǎn yú sōng zhī zhī yǔ xiè yǐ, xiān jiē zhū zhī.
仙自順陽入鄧州,移剌瑗畏逼,以女女仙,仙不疑,納之,乃還順陽。鄧州糧盡,瑗終疑仙。五月,瑗舉城降宋。嵩之益知仙軍虛實,使孟珙率兵五千襲仙軍於順陽。是時,仙令士卒刈麥供軍,未至二里許,始覺,仙率帳下百餘人迎擊之,孟珙不敢前。俄頃,軍士稍集,有五六百人,大敗珙軍。珙與數百人脫走,生擒其統制、統領數十人,獲馬千餘。至是,概、琢妄謂將納款於嵩之之語泄矣,仙皆誅之。
yí lá yuàn běn míng nián hé, zì tíng yù. shì xí qì dān měng ān, lèi gōng dèng zhōu pián yí zǒng shuài. jì zhì xiāng yáng, shǐ gèng xìng míng, chēng guī zhèng rén liú jiè, jù jiāng xiào lǐ yè zhì zhì shǐ. yuàn dà huǐ hèn, míng nián sān yuè, jū fā bèi sǐ.
移剌瑗本名粘合,字廷玉。世襲契丹猛安,累功鄧州便宜總帥。既至襄陽,使更姓名,稱歸正人劉介,具將校禮謁制置使。瑗大悔恨,明年三月,疽發背死。
mèng gǒng suī bài ér qù, xiān jù sòng bīng fù lái, qī yuè, xǐ xī chuān zhī shí xué. shì shí, āi zōng zài cài zhōu, qiǎn jìn shì wù yán zé xiān fù nán, zhào yuē: zhèn píng rì wèi cháng fù qīng, guó jiā wēi nán zhì cǐ, rěn yōng bīng zì shì, zuò dài miè wáng xié? jiāng shì wén zhī, xiāng shì gěng yè, jiē yuàn fù nán yǔ guó tóng shēng sǐ. xiān jù zhòng xīn yǒu biàn, nǎi shā mǎ niú, yǔ jiāng shì sān qiān rén shà xuè méng shì, bù fù guó jiā, zhòng nǎi dà xǐ. wú hé, xiān fù wèi zhòng yuē: cài zhōu dào gěng, wú bīng shí shǎo, kǒng bù néng dào. qiě cài bù kě jiān shǒu, zòng dào yì wú yì. jìn qiǎn rén chān shì sòng jīn zhōu, bǎi xìng jù shān wèi shān jí xiǎn gù, guǎng mào bǎi lǐ, jī liáng yuē sān bǎi wàn shí. jīn yǔ rǔ cáo gòng tú zhī, kě bù láo ér xià, liú lǎo ruò shǒu cǐ zhài yǐ wèi gēn běn, rán hòu xuǎn jìn yǒng qū cài, yíng shàng xī xìng, wèi wǎn yě. zhòng wèi jí yīng, jí lìng jiè xíng lǐ. qǔ xī chuān sù liú ér shàng, shān lù xiǎn zǔ, lín yǔ xún rì shuǐ tuān hàn, lǎo yòu nì sǐ zhě bù kě shèng shù, liáng shí jué, jūn shì wáng zhě bā jiǔ. xiān jì wú suǒ chū, bā yuè, nǎi yóu jīng zǐ kǒu dōng hái, zì nèi xiāng jiāng rù shèng duǒ zhài, zhì xiá shí zuǒ yòu bā dié qiū lín, wén zǒng lǐng yáng quán yǐ jiàng sòng, liú qiū lín shí rì nǎi qiān dà hé. jiǔ yuè, zhì hēi gǔ pō, jìn tuì shī jù, suì móu běi zǒu, xíng bù shàng shū lú zhī shì láng shí jiè bù cóng.
孟珙雖敗而去,仙懼宋兵復來,七月,徙淅川之石穴。是時,哀宗在蔡州,遣近侍兀顏責仙赴難,詔曰:「朕平日未嘗負卿,國家危難至此,忍擁兵自恃,坐待滅亡邪?」將士聞之,相視哽咽,皆願赴難與國同生死。仙懼眾心有變,乃殺馬牛,與將士三千人歃血盟誓,不負國家,眾乃大喜。無何,仙復謂眾曰:「蔡州道梗,吾兵食少,恐不能到。且蔡不可堅守,縱到亦無益。近遣人覘視宋金州,百姓據山為柵極險固,廣袤百里,積糧約三百萬石。今與汝曹共圖之,可不勞而下,留老弱守此寨以為根本,然後選勁勇趨蔡,迎上西幸,未晚也。」眾未及應,即令戒行李。取淅川溯流而上,山路險阻,霖雨旬日水湍悍,老幼溺死者不可勝數,糧食絕,軍士亡者八九。仙計無所出,八月,乃由荊子口東還,自內鄉將入聖朵寨,至峽石左右八疊秋林,聞總領楊全已降宋,留秋林十日乃遷大和。九月,至黑谷泊,進退失據,遂謀北走,行部尚書盧芝、侍郎石玠不從。
zhī zì tíng ruì, hé dōng rén, rèn zǐ bǔ guān, yǐ xī ān jūn jié dù shǐ xíng shàng shū. jiè zì zi jiān, hé zhōng rén, chóng qìng èr nián jìn shì, yǐ rǔ zhōu fáng yù shǐ xíng shì láng. èr rén xiāng yǔ móu yuē: wú děng zhī xiān bù xù guó jiā jiǔ yǐ. jiàn zhī bù cóng, qù zhī wèi kě, shì zhì jīn rì, zhèng qiàn cài zhōu yī sǐ ěr. jiǎ ruò bù dé dào cài zhōu, sǐ yú dào zhōng, yóu shèng sǐ yú xiān yě. jì qù, xiān shǐ jué, zhuī jiè shā zhī. zhī zǒu zhì nán yáng, wèi tǔ zéi suǒ hài.
芝字庭瑞,河東人,任子補官,以西安軍節度使行尚書。玠字子堅,河中人,崇慶二年進士,以汝州防禦使行侍郎。二人相與謀曰:「吾等知仙不恤國家久矣。諫之不從,去之未可,事至今日, 正欠蔡州一死耳。假若不得到蔡州,死於道中,猶勝死於仙也。」既去,仙始覺,追玠殺之。芝走至南陽,為土賊所害。
jiǎ wǔ, cài zhōu pò. liáng qiě jǐn, jiāng shì dà yuàn, jiē sàn qù. xiān wú suǒ guī, nǎi cóng shí bā rén běi dù hé, yòu wáng wǔ rén. wǔ yuè, qū zé zhōu, wèi zé zhī shù bīng suǒ shā.
甲午,蔡州破。糧且盡,將士大怨,皆散去。仙無所歸,乃從十八人北渡河,又亡五人。五月,趨澤州,為澤之戍兵所殺。
zhāng fǔ, cì xìng wán yán shì. chū guī shùn dà yuán. zhuō zhōu cì shǐ lǐ qué lǘ zhāo zhī, xìng dìng yuán nián zhēng yuè, fǔ yǔ zhāng jìn jù lái jiàng. dōng píng xíng shěng méng gǔ gāng chéng zhì chú fǔ zhōng dōu lù jīng lüè shǐ, jìn jīng lüè fù shǐ. èr nián, miáo dào rùn sǐ, hé běi xíng shěng hóu zhì chéng zhì yǐ lǐ qué lǘ quán dào rùn zhōng dōu lù jīng lüè shǐ, fǔ yǔ zhāng róu wèi fù. qǐng zhī, miáo dào rùn zhī zhòng qǐng yǐ jìng ān mín dài dào rùn. shì shí, zhāng róu ān mín shí fēn zhǎng dào rùn bù zhòng, cháo tíng nǎi yǐ qué lǘ wèi zhōng dōu dōng lù jīng lüè shǐ, zì xióng bà yǐ dōng jiē lì zhī.
張甫,賜姓完顏氏。初歸順大元。涿州刺史李瘸驢招之,興定元年正月,甫與張進俱來降。東平行省蒙古綱承制除甫中都路經略使,進經略副使。二年,苗道潤死,河北行省侯摯承制以李瘸驢權道潤中都路經略使,甫與張柔為副。頃之,苗道潤之眾請以靖安民代道潤。是時,張柔、安民實分掌道潤部眾,朝廷乃以瘸驢為中都東路經略使,自雄、霸以東皆隸之。
fǔ jìn yǔ yǒng dìng jūn jié dù shǐ jiǎ tóng bù xié, yǐ bīng xiāng gōng, duó jù tóng dì, qǔ tóng mǎ yǐ yí jīng lüè shǐ lǐ qué lǘ, qué lǘ shòu zhī. cháo tíng guài qué lǘ bù néng hé jí zhōu fǔ, nǎi yǒu xiàng bèi, zhào qué lǘ bié yǔ guān zhí. zhào dōng píng méng gǔ gāng jiǎng mù fǔ yǔ jiǎ tóng. gāng qiǎn tóng zhī ān wǔ jūn wáng yù bó yě lìng gāo cháng zhù wǎng píng zhī, zhé liú qué lǘ bù qiǎn, yīn zòu yuē: zhāng fǔ běn shòu qué lǘ zhāo xiáng, qíng yì hòu shàn, jīn qiǎn yù xiān yǔ qué lǘ yì suǒ yǐ píng zhī zhě rán hòu kě. kuàng fǔ děng bù shí lǐ yì zhī rén, qué lǘ jiù zhēng zé jiē zì yí, kǒng shēng tā biàn, gù bù bì zhuān shàn zhī zuì. zhào cóng gāng zòu. wèi jǐ, jiǎ tóng fù yǐ bīng bǔ fǔ bù mín, shā fǔ cān yì guān xíng wáng bì. fǔ lǜ bīng gōng zhī, jiǎ tóng bài zǒu, suì zì yì sǐ. fǔ qǐng fú yìn yǐ ān jí bù zhòng, zhào yǔ zhī.
甫、進與永定軍節度使賈仝不協,以兵相攻,奪據仝地,取仝馬以遺經略使李瘸驢,瘸驢受之。朝廷怪瘸驢不能和輯州府,乃有向背,召瘸驢別與官職。召東平蒙古綱講睦甫與賈仝。綱遣同知安武軍王郁、博野令高常住往平之,輒留瘸驢不遣,因奏曰:「張甫本受瘸驢招降,情意厚善,今遣郁先與瘸驢議所以平之者然後可。況甫等不識禮義之人,瘸驢就征則皆自疑,恐生他變,故不避專擅之罪。」詔從綱奏。未幾,賈仝復以兵捕甫部民,殺甫參議官邢〈王畢〉。甫率兵攻之,賈仝敗走,遂自縊死。甫請符印以安輯部眾,詔與之。
wú hé, lǐ qué lǘ guī shùn dà yuán. fǔ wèi zhōng dōu dōng lù jīng lüè shǐ yáo shòu tóng zhī zhāng dé fǔ shì quán yuán shuài yòu dōu jiān. sān nián, zhāng jìn wèi zhōng dōu nán lù jīng lüè shǐ. fǔ zòu: zhēn dìng bīng chōng, qǐ qiǎn zhòng chén yǔ héng shān gōng wǔ xiān bìng lì shǒu zhī. bù bào. jí zhēn dìng bù shǒu, fǔ fù zòu: quán yuán shuài yòu dōu jiān chái mào bǎo jì zhōu shuǐ zhài, gū lì wú yuán, ruò bù yì bīng, fēi chén zhī suǒ zhī yě.
無何,李瘸驢歸順大元。甫為中都東路經略使、遙授同知彰德府事、權元帥右都監。三年,張進為中都南路經略使。甫奏:「真定兵沖,乞遣重臣與恆山公武仙併力守之。」不報。及真定不守,甫復奏:「權元帥右都監柴茂保冀州水寨,孤立無援,若不益兵,非臣之所知也。」
sì nián, fǔ fēng gāo yáng gōng, yǐ xióng mò bà zhōu, gāo yáng xìn ān wén ān dài chéng bǎo dìng jìng hǎi bǎo chí wǔ qīng ān cì xiàn lì yān. yuán guāng yuán nián, yí lá zhòng jiā nú bù néng shǒu hé jiān, fǔ jū zhī xìn ān. shì suì, yǐ gōng jìn jīn zǐ guāng lù dài fū, shǐ cì xìng wán yán. èr nián èr yuè, zhāng jìn yì qiān yuán shuài zuǒ jiān jūn, cì xìng wán yán.
四年,甫封高陽公,以雄、莫、霸州,高陽、信安、文安、大城、保定、靜海、寶坻、武清、安次縣隸焉。元光元年,移剌眾家奴不能守河間,甫居之信安。是歲,以功進金紫光祿大夫,始賜姓完顏。二年二月,張進亦遷元帥左監軍,賜姓完顏。
jìng ān mín, dé xìng fǔ yǒng xìng xiàn rén. zhēn yòu chū, chōng yì jūn, lì móu kè qiān hù zǒng lǐng wàn hù dōu tǒng, jiē lì miáo dào rùn huī xià. yǐ gōng yáo shòu dìng ān xiàn lìng, qiān zhuō zhōu cì shǐ, yáo shòu shùn tiān jūn jié dù shǐ. chōng tí kòng. xìng dìng yuán nián, yáo shòu ān wǔ jūn jié dù shǐ. xìng dìng èr nián, qiān zhī dé xìng fǔ shì zhōng dōu lù zǒng lǐng zhāo fǔ shǐ. shì suì, miáo dào rùn sǐ, ān mín dài lǐng qí zhòng, xíng shěng chéng zhì yǐ zhuō zhōu cì shǐ lǐ qué lǘ quán zhōng dōu lù jīng lüè shǐ. sān nián, zhào qué lǘ zì xióng bà yǐ dōng wèi zhōng dōu dōng lù jīng lüè shǐ, zì yì zhōu yǐ xī ān mín wèi zhōng dōu xī lù jīng lüè shǐ. xī shān yì jūn tún lěi zhū zhāo fǔ jiē lì yān.
靖安民,德興府永興縣人。貞祐初,充義軍,歷謀克、千戶、總領、萬戶、都統,皆隸苗道潤麾下。以功遙授定安縣令,遷涿州刺史,遙授順天軍節度使。充提控。興定元年,遙授安武軍節度使。興定二年,遷知德興府事、中都路總領招撫使。是歲,苗道潤死,安民代領其眾,行省承制以涿州刺史李瘸驢權中都路經略使。三年,詔瘸驢自雄、霸以東為中都東路經略使,自易州以西安民為中都西路經略使。西山義軍屯壘諸招撫皆隸焉。
sì nián, yáo shòu zhī dé xìng fǔ shì, quán yuán shuài zuǒ jiān jūn, xíng zhōng dōu xī lù yuán shuài fǔ shì. sān yuè, ān mín shàng shū yuē: miáo dào rùn fǔ dìng zhōu xiàn wǔ shí yú chéng, qí gōng shén dà, xī jīng lù jīng lüè shǐ liú duó jí qí gōng, fǎn jiān jiǎ yǔ lǐ chēn yǔ dào rùn bù xié, zhuǎn xiāng gōng fá, jìng yǐ yīn móu shā dào rùn. duó lìng suǒ bù liú zhì yuán děng lüè zhèn fǔ sūn zī sūn zhāo fǔ yáng dé shèng jiā rén èr shí yú kǒu, gù zhī shān zhài. ruò duó cháng jū cǐ, kǒng zhì bài shì. liú duó yì qiǎn fù shǐ liú zhāng yì nán jīng zì sù, qiě yán: ān mín qīn rù fēi hú zhī jìng, mào làn fēng bài, yòu huò rén xīn, qiáng yì zǒng lǐng féng tōng děng shū yín sù. suǒ fēi hú zǒng lǐng wáng yàn huī, dàn yā liú zhì yuán dù guì, yù chōng piān bì. yàn huī děng jù zhī, zhé shā guì ér zhàng zhì yuán, jìng qū yàn huī ér qù. yòu yán: jīng lüè zhí bēi, yǐ zhì cóng yí lǐ bǎi shān děng rì móu jiàn hài. qǐ xǔ bà qù. tíng yì, liú duó běn háng zhāo yòu bū wáng, jīn nǎi yǔ ān mín hù xiāng lùn liè, yǐ qǐ zhēng duān. miáo dào rùn sǐ, ān mín shí dài lǐng qí zhòng, yàn huī děng jūn běn lì dào rùn, dāng tīng ān mín jié zhì. nǎi zhào duó hái. qǐng zhī, fēng yì shuǐ gōng, yǐ zhuō yì ān sù bǎo zhōu, jūn shì chuān jì lù sān bǎo hé běi jiāng fán shān zhài qīng bái kǒu cháo tiān zhài, shuǐ gǔ huān gǔ chē ān zhài lì yān. shí yuè, ān mín chū bīng zhì fán shān, fù qǔ yán chē zhài.
四年,遙授知德興府事,權元帥左監軍,行中都西路元帥府事。三月,安民上書曰:「苗道潤撫定州縣五十餘城,其功甚大,西京路經略使劉鐸嫉其功,反間賈瑀、李琛與道潤不協,轉相攻伐,竟以陰謀殺道潤。鐸令所部劉智元等掠鎮撫孫資孫、招撫楊德勝家人二十餘口,錮之山寨。若鐸常居此,恐致敗事。」劉鐸亦遣副使劉璋詣南京自訴,且言:「安民侵入飛狐之境,冒濫封拜,誘惑人心,強抑總領馮通等輸銀粟。索飛狐總領王彥暉,彈壓劉智元、杜貴,欲充偏裨。彥暉等拒之,輒殺貴而杖智元,竟驅彥暉而去。」又言:「經略職卑,以致從宜李柏山等日謀見害。乞許罷去。」廷議,劉鐸本行招誘逋亡,今乃與安民互相論列,以起爭端。苗道潤死,安民實代領其眾,彥暉等軍本隸道潤,當聽安民節制。乃召鐸還。頃之,封易水公,以涿、易、安肅、保州,君氏川、季鹿、三保河、北江、礬山寨、青白口、朝天寨,水谷、歡谷、車安寨隸焉。十月,安民出兵至礬山,復取檐車寨。
dà yuán bīng wéi ān mín suǒ jū shān zhài, shǒu zhài tí kòng mǎ bào děng yǐ ān mín qī zǐ jí lǎo ruò chū jiàng, ān mín jūn zhōng wén zhī hài luàn, zhòng yì yù jiàng yǐ bǎo qī zǐ. ān mín jí jīng lì guān hǎo duān bù kěn cóng, suì yù hài. zhào zèng jīn zǐ guāng lù dài fū.
大元兵圍安民所居山寨,守寨提控馬豹等以安民妻子及老弱出降,安民軍中聞之駭亂,眾議欲降以保妻子。安民及經歷官郝端不肯從,遂遇害。詔贈金紫光祿大夫。
guō wén zhèn, zì zhěng zhī, tài yuán rén. chéng ān èr nián jìn shì. lèi guān liáo zhōu cì shǐ. zhēn yòu sì nián, zhāo yì jié dù shǐ bì lán ā lǔ dài qǐng shēng liáo zhōu wèi jié zhèn, tíng yì liáo zhōu chéng guō rén hù bù chēng jié zhèn, ér wén zhèn yǒu gōng dāng qiān, nǎi yǐ běn guān chōng xuān chà cóng yí dū tí kòng. xìng dìng yuán nián, zhào wén zhèn jiē yīng miáo dào rùn, huī fù zhōng dōu, huì dào rùn yǔ jiǎ tóng xiāng gōng ér zhǐ.
郭文振,字拯之,太原人。承安二年進士。累官遼州刺史。貞祐四年,昭義節度使必蘭阿魯帶請升遼州為節鎮,廷議遼州城郭人戶不稱節鎮,而文振有功當遷,乃以本官充宣差從宜都提控。興定元年,詔文振接應苗道潤,恢復中都,會道潤與賈仝相攻而止。
wén zhèn zhì liáo zhōu, shēn dé zhòng xīn. xìng dìng sān nián, qiān yáo shòu zhōng dōu fù liú shǒu, quán yuán shuài zuǒ dōu jiān, xíng hé dōng běi lù yuán shuài fǔ shì, cì shǐ cóng yí rú gù. wén zhèn zhāo xiáng tài yuán dōng shān èr bǎi yú cūn, qiān lǎo yòu yú shān zhài, dé zhuàng shì qī qiān, fēn zhù yíng shān, fáng hù qiū huò. wén zhèn zòu: ruò qiū gāo wú bīng, zhí qǔ tài yuán, hé dōng kě fù. yōu zhào xǔ zhī. shí yuè, quán yuán shuài yòu dōu jiān xíng yuán shuài fǔ shì, yǔ zhāng kāi hé jiān tái zhōu bīng fù qǔ tài yuán. sì nián, zhào shēng lè píng xiàn wèi gāo zhōu, shòu yáng xiàn xī zhāng zhài wèi jìn zhōu, cóng wén zhèn zhī qǐng yě.
文振治遼州,深得眾心。興定三年,遷遙授中都副留守,權元帥左都監,行河東北路元帥府事,刺史、從宜如故。文振招降太原東山二百餘村,遷老幼於山寨,得壯士七千,分駐營柵,防護秋獲。文振奏:「若秋高無兵,直取太原,河東可復。」優詔許之。十月,權元帥右都監、行元帥府事,與張開合堅、台州兵復取太原。四年,詔升樂平縣為皋州,壽陽縣西張寨為晉州,從文振之請也。
wén zhèn shàng shū yuē: yáng zi yún yǒu yán: yù dé qí dào, zé tiān xià jū zhà xián zuò shǐ yù shī qí dào, zé tiān xià jū zhà xián zuò dí. yǒu tiān xià zhě shěn suǒ yù ér yǐ. hé shuò zì yòng bīng zhī hòu, jùn yì xiāo rán, bìng wú guān zhǎng, wǔ fū hàn zú yīn yuán ér qǐ yǐ wèi dé zhì, tiě yuè míng wèi, guā fēn jiǎo jìng, yǐ xiāng qīn rǎng, suī yǒu nèi chú zhī guān, yì bù dé lǐng qí zhí, suǒ wèi bù fǎ, kě shèng yán zāi? qǐ xíng shuài fǔ shàn qǐng pián yí, wàng zì kuā zhāng yǐ zūn dà qí quán, bāo cáng zhī xīn gài kě zhī yě. cháo tíng yīn ér fǔ zhī, jiǎ quán fù shòu, zhì yǔ gè lù shuài fǔ lì móu shì jūn, bù xiāng tǒng shǔ. shǎn xī xíng shěng zǒng wèi jié zhì, xiāng qù liáo yuǎn, dào lù gěng sè, zú nán wén zhī. gù fēi yáng bá hù, wú suǒ wèi dàn, lín dào xiāng wàng, mò gǎn shuí hé. zì píng yáng chéng pò yǐ lái, hé běi bù zhì xíng shěng, cháo tíng xìn chén bù fù wǎng lái bù yáng shēng jiào, dàn lìng yè lá xíng bào ér yǐ. suǒ sī láo yǐ jiǔ shí, yuè yǐ huò cái, jiè qí shēng, gòng qī cháo tíng. jiān xìng jì xíng, suì zhì jiāo zì, biàn gù zhī shēng, hé suǒ bù yǒu, cǐ chén suǒ yǐ sù yè tòng xīn ér wèi zhī yōu jù yě. qǐ fēn qiǎn gōng lián zhī guān, biàn yì fǎng chá, shù zhī suǒ zài lì hài zhī shí. fú jiàn zé lù děng chù chú liáng yóu guǎng, rén mín yóu zhòng, dì duō xiǎn zǔ, qǐ xuǎn zhòng chén fù zhì xíng shěng, jiē tīng jié zhì, shàng xià xiāng wéi, kě bì zhǐ shǐ zhī, zé guó shì rì zhòng, jiān è bù méng yǐ. shì shí, zé lù yǐ zhào zhāng kāi guī huà, bù néng jǐn yòng wén zhèn zhī yán, dàn lìng nán jīng bīng mǎ shǐ shù jiǎ sài yě xíng shuài fǔ yú huái mèng ér yǐ. shì suì, fēng jìn yáng gōng, hé dōng běi lù jiē lì yān.
文振上疏曰:「揚子云有言:『御得其道,則天下狙詐咸作使;御失其道,則天下狙詐咸作敵。』有天下者審所御而已。河朔自用兵之後,郡邑蕭然,並無官長,武夫悍卒因緣而起以為得志,僣越名位,瓜分角競,以相侵攘,雖有內除之官,亦不得領其職,所為不法,可勝言哉?乞行帥府擅請便宜,妄自誇張以尊大其權,包藏之心蓋可知也。朝廷因而撫之,假權傅授,至與各路帥府力侔勢均,不相統屬。陝西行省總為節制,相去遼遠,道路梗塞,卒難聞知。故飛揚跋扈,無所畏憚,鄰道相望,莫敢誰何。自平陽城破以來,河北不置行省,朝廷信臣不復往來布揚聲教,但令曳剌行報而已。所司勞以酒食,悅以貨財,借其聲,共欺朝廷。奸幸既行,遂至驕恣,變故之生,何所不有,此臣所以夙夜痛心而為之憂懼也。乞分遣公廉之官,遍詣訪察,庶知所在利害之實。伏見澤、潞等處芻糧猶廣,人民猶眾,地多險阻,乞選重臣復置行省,皆聽節制,上下相維,可臂指使之,則國勢日重,奸惡不萌矣。」是時,澤、潞已詔張開規劃,不能盡用文振之言,但令南京兵馬使術甲賽也行帥府於懷、孟而已。是歲,封晉陽公,河東北路皆隸焉。
wén zhèn zòu: mèng zhōu měi yǐ háo huá bù chěng zhī rén shè xíng zhōu shì, cháo tíng zhòng yú gēng dài, jiù lìng zhǔ zhī. qù nián, bó dé hé shè cì shǐ, tí kòng bó dé ān shā zhī, duó qí zhí. hé dōng xíng shěng yǐ chén jǐng fán dài ān, ān nèi bù néng píng, yīn wū gào jǐng fán sǐ zuì, cháo tíng wèi jí àn wèn, ān zhé zhú zhī. chǐ shòu chén jié zhì, xuān yán yú zhòng, dài dào lù shāo tōng, dāng lì héng shān gōng jié zhì. jīn zhēn dìng yǐ bù shǒu, ān yóu xiàng mù bù yǐ. chén zhēng bīng zhū jùn, ān zhé guǐ cí bù qiǎn. chén ruò xìng shī, shì zì shēng yī dí, fēi guó jiā zhī biàn yě. wén ān yǒu nǚ, chén zhé wéi lǜ lìng wèi zhí sūn shù qǔ zhī, ān suì jiàn xǔ. chén fēi yuàn yǔ ān wèi yīn, wèi gōng jiā jì, xiè jiù zhī ěr. zì jié qīn yǐ lái, ān pō xún lǜ yǐ cóng wáng shì, fǎ bù dāng qǔ ér zhé qǔ zhī, gǎn yǐ cǐ zuì wèi qǐng. xuān zōng jiā qí yì, qiǎn jìn chén wèi yù zhī. wén zhèn fù zòu: wǔ xiān suǒ tǒng jìng tǔ shén dà, suī yǔ lín zhōu yuán shuài fǔ gòng zhāo fǔ zhī, qǐ gèng xuǎn běn tǔ zhōu xiàn guān, zhòng qí zhí rèn, tóng yǔ ān jí, kě shǐ hái dìng. xuān zōng yòng qí cè.
文振奏:「孟州每以豪猾不逞之人攝行州事,朝廷重於更代,就令主之。去年,伯德和攝刺史,提控伯德安殺之,奪其職。河東行省以陳景璠代安,安內不能平,因誣告景璠死罪,朝廷未及按問,安輒逐之。恥受臣節制,宣言於眾,待道路稍通,當隸恆山公節制。今真定已不守,安猶嚮慕不已。臣徵兵諸郡,安輒詭辭不遣。臣若興師,是自生一敵,非國家之便也。聞安有女,臣輒違律令為侄孫述娶之,安遂見許。臣非願與安為姻,為公家計,屑就之耳。自結親以來,安頗循率以從王事,法不當娶而輒娶之,敢以此罪為請。」宣宗嘉其意,遣近臣慰諭之。文振復奏:「武仙所統境土甚大,雖與林州元帥府共招撫之,乞更選本土州縣官,重其職任,同與安集,可使還定。」宣宗用其策。
wǔ nián, wén zhèn zòu: chén suǒ tǒng lán guǎn yǔ shí níng huà bǎo dé zhū zhōu, jìng tǔ kuò yuǎn, bù néng zhōu zhī lì hài, kǒng wù jūn guó dà jì. fú jiàn jiā zhōu cì shǐ gǔ lǐ jiǎ pú chá zhì yǒng guò rén, shēn xī hé dōng shì shì, qǐ lìng xíng yuán shuài fǔ shì, huò wèi běn lù bīng mǎ dōu zǒng guǎn, yǔ chén fēn zhì. zhào wén zhèn jiù zé kě zhě chù zhī biàn dì, réng shòu wén zhèn jié zhì.
五年,文振奏:「臣所統嵐、管、庾、石、寧化、保德諸州,境土闊遠,不能周知利害,恐誤軍國大計。伏見葭州刺史古里甲蒲察智勇過人,深悉河東事勢,乞令行元帥府事,或為本路兵馬都總管,與臣分治。」詔文振就擇可者處之便地,仍受文振節制。
shàng dǎng gōng zhāng kāi yǐ hòu shǎng yòu wén zhèn jiāng shì, pō yǒu wáng guī zhě. zhào fēn liáo lù sù zhèn tài yuán jī mín, zhāng kāi bù yǔ. wén zhèn zòu qí shì, zhào qiǎn shǐ wèi yù zhī. wén zhèn fù shēn qián qǐng, yǐ jiā zhōu cì shǐ gǔ lǐ jiǎ pú chá fēn zhì lán guǎn yǐ xī zhū zhōu, zhì kě, réng lìng fáng qiū hòu zài dù qí yí. wén zhèn qǐng fēn shàng dǎng sù yǐ shàn tài yuán, zhào wén zhèn yǔ zhāng kāi jì dù. qǐng zhī, zhào yǐ shí zhōu lì jìn yáng gōng fǔ.
上黨公張開以厚賞誘文振將士,頗有亡歸者。詔分遼、潞粟賑太原饑民,張開不與。文振奏其事,詔遣使慰諭之。文振復申前請,以葭州刺史古里甲蒲察分治嵐、管以西諸州,制可,仍令防秋後再度其宜。文振請分上黨粟以贍太原,詔文振與張開計度。頃之,詔以石州隸晉陽公府。
yuán guāng yuán nián, lín zhōu xíng yuán shuài fǔ wéi liáng dé zuì zhào hái, wén zhèn zòu: jìn wén wéi liáng zhào hái, chén qiè yǐ wèi bù kě. wéi liáng zài lín zhōu wǔ suì, zhèng shàng kuān hòu, dà dé mín xīn, jīn zī bèi zhào, jūn mín zhē lù qì liú. qí qù wèi jǐ, shān yì jiān zhī zhòng zuò luàn, zhú zhāo fǔ shǐ kāng táng. qǐ qiǎn wéi liáng hái lín zhōu wèi biàn. bù xǔ.
元光元年,林州行元帥府惟良得罪召還,文振奏:「近聞惟良召還,臣竊以為不可。惟良在林州五歲,政尚寬厚,大得民心,今茲被召,軍民遮路泣留。其去未幾,{山義}尖之眾作亂,逐招撫使康瑭。乞遣惟良還林州為便。」不許。
wén zhèn shàng shū: qǐ qiǎn qián píng zhāng zhèng shì xū dǐng xíng shěng hé běi, zhū gōng fǔ shuài fǔ bìng tīng jié zhì, zhào yù bǎi xìng shǐ zhī bù wàng yí lí zhī yì, rán hòu yǐ hé nán shǎn xī jīng ruì bìng lì huī fù. bù bào. wén zhèn fù zòu: hé shuò bǎi xìng yǐn lǐng nán wàng, chén zài sì qǐng yú shū fǔ, dàn yǐ huì hé fǔ bīng wèi yán. gōng fǔ suī hào fēn fēng, lì shí dān ruò, qiě bù xiāng tǒng shè, suǒ zài bèi bīng. cháo tíng bù jí qiǎn bīng fù hé běi, rén xīn jiāng yǐ wèi jǔ hé shuò ér qì zhī, shén fēi jì yě. wén zhèn dà dǐ yù qǐ xū dǐng wèi xíng shěng, dìng hé běi, cháo tíng bù néng yòng.
文振上書:「乞遣前平章政事胥鼎行省河北,諸公府、帥府並聽節制,詔諭百姓使知不忘遺黎之意,然後以河南、陝西精銳併力恢復。」不報。文振復奏:「河朔百姓引領南望,臣再四請於樞府,但以會合府兵為言。公府雖號分封,力實單弱,且不相統攝,所在被兵。朝廷不即遣兵復河北,人心將以為舉河朔而棄之,甚非計也。」文振大抵欲起胥鼎為行省,定河北,朝廷不能用。
èr nián, zhào wén zhèn yīng yuán shǐ yǒng fù hé dōng. shì suì, liáo zhōu bù néng shǒu, xǐ qí jūn yú mèng zhōu, yǐ bù jiāng hǎo ān děng wèi wén zhèn fù, hù yán shān zhū zhài. wén zhèn cí gōng fǔ, zhào bù xǔ. qǐng zhī, wén zhèn bù jiāng fén zhōu zhāo fǔ shǐ wáng yù yǔ mèng zhōu fáng yù shǐ nà lán móu gǔ lǔ bù xiāng néng, fù xǐ wèi zhōu, rán yì bù kě yǐ wèi jūn, qì zhèng dà jiān, yù yú wèi ér yǐ.
二年,詔文振應援史詠復河東。是歲,遼州不能守,徙其軍於孟州,以部將郝安等為文振副,護沿山諸寨。文振辭公府,詔不許。頃之,文振部將汾州招撫使王遇與孟州防禦使納蘭謀古魯不相能,復徙衛州,然亦不可以為軍,迄正大間,寓於衛而已。
hú tiān zuò, zì jǐng shān, guǎn zhōu rén. chū yǐ xiāng bīng shǒu yù běn zhōu, lèi gōng shǎo zhōng dài fū guǎn zhōu cì shǐ. xìng dìng èr nián, yáo shòu tóng zhī tài yuán fǔ shì, cì shǐ rú gù. shì suì, píng yáng shī shǒu, gǎi tóng zhī píng yáng fǔ shì. sān nián, fù qǔ píng yáng, tiān zuò yán: fén lù jiē zhì shuài fǔ, píng yáng dà zhèn, jīn shāo wán fù, suǒ guǎn zhōu xiàn, bù xià shí wàn hù, fù yè zhě xiāng jì bù jué, qí guò fén lù yuǎn shén, yí yī tǐ zhì zhī. shì shí, jìn ān lán zhōu jiē yǒu shuài fǔ, nǎi yǐ tiān zuò chōng pián yí zhāo fǔ shǐ quán yuán shuài zuǒ dōu jiān. sì nián, fēng píng yáng gōng, yǐ píng yáng jìn ān fǔ, xí jí zhōu lì yān. tiān zuò qǐng yǐ jìn ān fǔ zhī yì chéng xiàn wèi yì zhōu, yǐ yuán qǔ jiàng xiàn lì yān. zhì píng shuǐ xiàn yú fén hé zhī xī, cháo tíng jiē cóng zhī.
胡天作,字景山,管州人。初以鄉兵守御本州,累功少中大夫、管州刺史。興定二年,遙授同知太原府事,刺史如故。是歲,平陽失守,改同知平陽府事。三年,復取平陽,天作言:「汾、潞皆置帥府,平陽大鎮,今稍完復,所管州縣,不下十萬戶,復業者相繼不絕,其過汾、潞遠甚,宜一體置之。」是時,晉安、嵐州皆有帥府,乃以天作充便宜招撫使、權元帥左都監。四年,封平陽公,以平陽、晉安府,隰、吉州隸焉。天作請以晉安府之翼城縣為翼州,以垣曲、絳縣隸焉。置平水縣於汾河之西,朝廷皆從之。
chū, xuān chéng běn lì chéng zuó huī xià, zuó sǐ, chéng lǜ zhòng bǎo xí zhōu, yǐ wèi tóng zhī xí zhōu jūn zhōu shì jiān tí kòng jūn mǎ. chéng zēng shàn qì jiǎ, zhāo nà wáng mìng, pō yǒu tā zhì. shì shí, xí zhōu fāng yòng bīng, wèi kě zhì, tiān zuò qǐng zēng zhì yào hài zhōu xiàn, yǐ fēn qí shì. xí zhōu zhī jìng pú xiàn zuì jū qí chōng, kě gǎi wèi zhōu, xí chuān zhī wǔ chéng zhèn kě gǎi wèi xiàn, xuǎn guān shǒu bèi. zhào shēng pú xiàn wèi pú zhōu, yǐ dà níng xiàn lì zhī, wǔ chéng zhèn wèi wǔ chéng xiàn. tiān zuò shǒu píng yáng fán sì nián, lǚ yǒu gōng, zhào lù qí zi dìng gē wèi fèng zhí.
初,軒成本隸程琢麾下,琢死,成率眾保隰州,以為同知隰州軍州事、兼提控軍馬。成增繕器甲,招納亡命,頗有他志。是時,隰州方用兵,未可制,天作請增置要害州縣,以分其勢。隰州之境蒲縣最居其沖,可改為州,隰川之仵城鎮可改為縣,選官守備。詔升蒲縣為蒲州,以大寧縣隸之,仵城鎮為仵城縣。天作守平陽凡四年,屢有功,詔錄其子定哥為奉職。
yuán guāng yuán nián shí yuè, qīng lóng bǎo wēi jí, zhào qiǎn gǔ lǐ jiǎ shí lún huì zhāng kāi guō wén zhèn bīng jiù zhī, cì dàn píng zhài dōng sān shí lǐ, bù dé jìn. zhī fǔ shì shù hǔ hū shī lái zǒng lǐng tí kòng wáng hé gè yǐ bīng guī shùn, lín chéng suǒ qí qī zǐ, bīng mín jiē kuì, zhí tiān zuò chū. tiān zuò yǐ guī shùn, zhào zhū hū shī lái zi zhī nán jīng zhě, mìng tiān zuò zi dìng gē chéng yīng rú gù. tiān zuò yǐ shòu dà yuán guān jué, pèi hǔ fú, zhāo fǔ huái mèng zhī mín, dìng gē wén zhī, nǎi zì jīng sǐ, zèng xìn wǔ jiāng jūn tóng zhī suī zhōu jūn zhōu shì. zhào zhāng kāi guō wén zhèn zhāo tiān zuò, tiān zuò zhì jì yuán, yù tuō zǒu, xiān qiǎn rén zòu biǎo nán jīng, dà yuán dà jiāng è qí fǎn fù, suì zhū zhī.
元光元年十月,青龍堡危急,詔遣古里甲石倫會張開、郭文振兵救之,次彈平寨東三十里,不得進。知府事術虎忽失來、總領提控王和各以兵歸順,臨城索其妻子,兵民皆潰,執天作出。天作已歸順,詔誅忽失來子之南京者,命天作子定哥承應如故。天作已受大元官爵,佩虎符,招撫懷、孟之民,定哥聞之,乃自經死,贈信武將軍、同知睢州軍州事。詔張開、郭文振招天作,天作至濟源,欲脫走,先遣人奏表南京,大元大將惡其反覆,遂誅之。
tiān zuō sǐ hòu, xuān zōng yǐ tóng zhī píng yáng fǔ shì shǐ yǒng quán xíng píng yáng gōng fǔ shì, hòu fēng píng yáng gōng. píng yáng chū pò, yǒng fù zuò mǔ xiāo shì cáng yú kū shì, suǒ chū zhī, shǐ zuò zhāo yǒng, zuò nǎi zì yì sǐ, xiāo shì táo guī. yǒng qī gěng shì yì zì sǐ. xuān zōng zèng zuò róng lù dài fū jīng zhào jùn gōng, shì chéng zhōng. xiāo shì fēng jīng zhào jùn tài fū rén, cì hào guī yì. gěng shì zèng jīng zhào jùn fū rén, shì yì liè. wèi jǐ, yǒng qǐ nèi xǐ, xǐ qí jūn yú jiě zhōu hé zhōng fǔ.
天作死後,宣宗以同知平陽府事史詠權行平陽公府事,後封平陽公。平陽初破,詠父祚、母蕭氏藏於窟室,索出之,使祚招詠,祚乃自縊死,蕭氏逃歸。詠妻梗氏亦自死。宣宗贈祚榮祿大夫、京兆郡公,諡成忠。蕭氏封京兆郡太夫人,賜號歸義。梗氏贈京兆郡夫人,諡義烈。未幾,詠乞內徙,徙其軍於解州河中府。
zhāng kāi, cì xìng wán yán shì, jǐng zhōu rén. zhì níng mò, hé běi bīng qǐ, kāi tuán jié xiāng bīng wèi gù shǒu, lèi gōng yáo shòu tóng zhī qīng zhōu fáng yù shì, jiān tóng zhī guān zhōu shì. zhēn yòu sì nián, kāi lǜ suǒ bù fù qǔ hé jiān fǔ jí cāng xiàn èr zhōu shí yǒu sān xiàn. kāi yǒu xuān fǔ sī liú fù míng xuān chì èr bǎi dào, zòu qǐ cóng quán shǔ zhì, jiù rèn suǒ fù zhōu xiàn jiù guān, què zhě bǔ zhī. zhào qiān tóng zhī guān zhōu jūn zhōu shì. kāi fù qīng zhōu, qǐ shū yán yì liáng, zhào yǔ zhī liáng. qiān guān zhōu cì shǐ quán běn zhōu jīng lüè shǐ. zhì shì, shǐ cì xìng wán yán shì. kāi zòu qǐ xǔ pián yí, jí lùn qí mén ān yáng lí yáng jiē zuò yàn sāi shuǐ, hé yùn bù tōng, qǐ kāi fā shuǐ dào, bù bào. guān zhōu liáng jǐn, shì suì qiū, xǐ jūn huī zhōu, qǐ mài zhǒng sān qiān dàn lǘ luó sān bǎi huò bǎo quàn èr bǎi guàn, hù bù bù yǔ. yù shǐ tái zòu: kāi zì guān zhōu zhuǎn zhàn lái cǐ, jiǔ zhe láo jī, yù lìng qí jūn gēng zhǒng yǐ zì gěi, yǒu sī jì xiǎo fèi jù bù yǔ. qǐ duàn zì chén zhōng, yǔ zhī mài zhǒng, ruò wú niú kě yǔ, gěi yǐ bǎo quàn. zhì kě.
張開,賜姓完顏氏,景州人。至寧末,河北兵起,開團結鄉兵為固守,累功遙授同知清州防禦事,兼同知觀州事。貞祐四年,開率所部復取河間府及滄、獻二州十有三縣。開有宣撫司留付名宣敕二百道,奏乞從權署置,就任所復州縣舊官,闕者補之。詔遷同知觀州軍州事。開復清州,乞輸鹽易糧,詔與之糧。遷觀州刺史、權本州經略使。至是,始賜姓完顏氏。開奏乞許便宜,及論淇門、安陽、黎陽皆作堰塞水,河運不通,乞開發水道,不報。觀州糧盡,是歲秋,徙軍輝州,乞麥種三千石、驢騾三百或寶券二百貫,戶部不與。御史台奏:「開自觀州轉戰來此,久著勞績,欲令其軍耕種以自給,有司計小費拒不與。乞斷自宸衷,與之麥種,若無牛可與,給以寶券。」制可。
shì suì, tóng guān bù shǒu, bèi zhào rù wèi nán jīng. xìng dìng yuán nián, yáo shòu zé zhōu cì shǐ. èr nián, yáo shòu tóng zhī zhāng dé fǔ jiān zǒng lǐng tí kòng. sān nián, chōng lù zhōu zhāo fǔ shǐ. lín zhōu yuán shuài fǔ xǐ lù rén shí lín zhōu, jì fù qiǎn hái. kāi qǐ lì jìn ān yuán shuài fǔ, huò yǔ lín zhōu bìng zhì yuán shuài fǔ, gè zì wèi zhì. shí yuè, kāi yǐ quán zhāo yì jūn jié dù shǐ yáo shòu mèng zhōu fáng yù shǐ quán yuán shuài zuǒ dōu jiān xíng yuán shuài fǔ shì, yǔ guō wén zhèn gòng fù tài yuán. sì nián, fēng shàng dǎng gōng, yǐ zé lù qìn zhōu lì yān. wǔ nián, zhào fù yǐ shè xiàn wèi chóng zhōu, cóng kāi qǐng yě. yuán guāng yuán nián, fù qǔ gāo píng xiàn jí zé zhōu. èr nián, dà zhàn hú guān, yǒu gōng. jì ér lù zhōu wēi jí, kāi zòu: fēng jiàn gōng fǔ yǐ gù píng hàn, jīn hú tiān zuò chū píng yáng, guō wén zhèn nán xǐ hé dōng, gōng fǔ dú chén yǔ shǐ yǒng ér yǐ. qǐ shēng zé qìn èr zhōu wèi jié zhèn, yǐ zhòng shǒu yù. zhào yǐ zé wèi zhōng chāng jūn, qìn wèi yì shèng jūn. lín zhōu shān yì jiān zhài zhòng luàn, zhú zhāo fǔ shǐ kāng táng, tuī dù xiān wèi zhāo fǔ shǐ, kāi qǐng yǐ lú zhī ruì wèi fù, dài lǐng qí zhòng. yòu zòu: bǐ wén guō wén zhèn jiù shí huái mèng, shǐ yǒng xǐ jiě zhōu, gāo lún qiān gé bó zhài, gè zì bǎo shǒu, mín ān suǒ yǎng zāi? chén lǐng gū jūn, nèi wú chǔ zhì, wài wú yīng yuán, chén bù gǎn bì shī shǒu zhī zuì, kǒng yì zhòng cháo tíng zhī yōu.
是歲,潼關不守,被召入衛南京。興定元年,遙授澤州刺史。二年,遙授同知彰德府、兼總領提控。三年,充潞州招撫使。林州元帥府徙潞人實林州,既復遣還。開乞隸晉安元帥府,或與林州並置元帥府,各自為治。十月,開以權昭義軍節度使、遙授孟州防禦使、權元帥左都監、行元帥府事,與郭文振共復太原。四年,封上黨公,以澤、潞、沁州隸焉。五年,詔復以涉縣為崇州,從開請也。元光元年,復取高平縣及澤州。二年,大戰壺關,有功。既而潞州危急,開奏:「封建公府以固屏翰,今胡天作出平陽,郭文振南徙河東,公府獨臣與史詠而已。乞升澤、沁二州為節鎮,以重守御。」詔以澤為忠昌軍,沁為義勝軍。林州{山義}尖寨眾亂,逐招撫使康瑭,推杜仙為招撫使,開請以盧芝瑞為副,代領其眾。又奏:「比聞郭文振就食懷、孟,史詠徙解州,高倫遷葛伯寨,各自保守,民安所仰哉?臣領孤軍,內無儲峙,外無應援,臣不敢避失守之罪,恐益重朝廷之憂。」
zhèng dà jiān, lù zhōu bù shǒu, kāi jū nán jīng, bù qǔ lí sàn, míng wèi jiù gōng, yǔ pǐ fū wú yì. tiān xìng chū, qǐ fù, yǔ liú yì wèi xī miàn yuán shuài, lǐng ān píng dū wèi jì gāng jūn wǔ qiān gōng wèi zhōu, bài jī yú bái gōng miào. shì shí, āi zōng zǒu guī dé, kāi yǔ liú yì móu shōu kuì bīng cóng wèi, bù guǒ, suì yǔ chéng yì xī zǒu, jiē wèi mín jiā suǒ shā.
正大間,潞州不守,開居南京,部曲離散,名為舊公,與匹夫無異。天興初,起復,與劉益為西面元帥,領安平都尉紀綱軍五千攻衛州,敗績於白公廟。是時,哀宗走歸德,開與劉益謀收潰兵從衛,不果,遂與承裔西走,皆為民家所殺。
chū zhì gōng fǔ, kāi yǔ héng shān gōng wǔ xiān zuì qiáng. hòu zhù bīng mǎ wǔ shān, qiǎn rén jiān dào qǐng liáng èr wàn shí, yòng shì zhě nán zhī, zhǐ gěi èr qiān dàn. gōng fǔ jiāng zuǒ dé bào jiē bù gǎn bái, kāi wén, zhì jiǔ zhào zhū jiāng yuē: cháo tíng dài mǒu tè hòu, jīn rì yǔ zhū jūn yī zuì. zhū jiāng wèn gù, yuē: qǐng yǐ liáng jié wèi qǐng, qí èr wàn ér dé èr qiān, shì wú jūn xiāng bù yǐ wǔ xiān bèi dài wǒ yě. shì shí, guō wén zhèn chù kāi xī běi, dāng bīng zhī chōng, mín pín dì jí, kāi yòu bù fèng mìng yǐ liáng zhèn wén zhèn jūn. wén zhèn qióng cuàn, kāi shì yù gū, yǐ zhì yú bài.
初置公府,開與恆山公武仙最強。後駐兵馬武山,遣人間道請糧二萬石,用事者難之,止給二千石。公府將佐得報皆不敢白,開聞,置酒召諸將曰:「朝廷待某特厚,今日與諸君一醉。」諸將問故,曰:「頃以糧竭為請,祈二萬而得二千,是吾君相不以武仙輩待我也。」是時,郭文振處開西北,當兵之沖,民貧地瘠,開又不奉命以糧賑文振軍。文振窮竄,開勢愈孤,以至於敗。
yàn níng, chū wèi jǔ zhōu tí kòng, shǒu tiān shèng zhài, yǔ yì dōu tián zuó dōng píng méng gǔ gāng xiāng yī wèi fǔ chē zhī shì. shān dōng suī cán pò, yóu yǐ sān rén wèi zhòng. hóng ǎo zéi wáng gōng xǐ jù zhù zi gù, lǜ zhòng xí jù yí zhōu. níng jī zǒu zhī, suì fù yí zhōu, yǔ zài tián zuó chuán. níng jì lǚ pò hóng ǎo zéi, zhāo xiáng hú qī hú bā, yǐn wèi fù xīn, zéi zhōng wén zhī duō yǒu yù jiàng zhě. lèi guān yáo shòu tóng zhī ān huà jūn jié dù shǐ shì shān dōng ān fǔ fù shǐ. xìng dìng sì nián, fēng dōng jǔ gōng, yì dōu fǔ lù jiē lì yān. wǔ nián, yǔ méng gǔ gāng wáng tíng yù bǎo quán dōng píng, yǐ gōng qiān jīn zǐ guāng lù dài fū. hái tiān shèng, zhàn sǐ. méng gǔ gāng zòu: níng kè jǐn zhōng xiào, suī wèi jū shàng gōng, zǔ kǎo wèi yǒu fēng jué, shēn méi zhī hòu lǎo zhì wú suǒ yī shí, qǐ xiáng yì ēn yǐ lì jié yì zhī shì. zhào zèng gù zǔ gāo yín qīng róng lù dài fū, zǔ mǔ zhāng shì fàn yáng jùn fū rén, fù xī qiān jīn zǐ guāng lù dài fū, mǔ péng shì jì mǔ xǔ shì qī huò shì jiē wèi fàn yáng jùn fū rén, zú shǔ wǔ shí èr rén jiē lǐn gěi zhī.
燕寧,初為莒州提控,守天勝寨,與益都田琢、東平蒙古綱相依為輔車之勢。山東雖殘破,猶倚三人為重。紅襖賊王公喜據注子堌,率眾襲據沂州。寧擊走之,遂復沂州,語在《田琢傳》。寧既屢破紅襖賊,招降胡七、胡八,引為腹心,賊中聞之多有欲降者。累官遙授同知安化軍節度使事、山東安撫副使。興定四年,封東莒公,益都府路皆隸焉。五年,與蒙古綱、王庭玉保全東平,以功遷金紫光祿大夫。還天勝,戰死。蒙古綱奏:「寧克盡忠孝,雖位居上公,祖考未有封爵,身沒之後老稚無所衣食,乞降異恩以勵節義之士。」詔贈故祖皋銀青榮祿大夫,祖母張氏范陽郡夫人,父希遷金紫光祿大夫,母彭氏、繼母許氏、妻霍氏皆為范陽郡夫人,族屬五十二人皆廩給之。
zì yì dōu zhāng lín zhú tián zhuō, jì ér níng sǐ, méng gǔ gāng shì gū, xǐ jūn pī zhōu, shān dōng bù fù néng shǒu yǐ.
自益都張林逐田涿,繼而寧死,蒙古綱勢孤,徙軍邳州,山東不復能守矣。
zàn yuē: miáo dào rùn sǐ, zhōng fēn qí dì, jìng ān mín yǒu qí xī zhī bàn, zhōng fēn yǐ dōng zhě qí hòu zhāng fǔ yǒu zhī, rán wú běi jìng yǐ. dà fán jiǔ gōng fēng jiàn, xuān zōng shí lù suǒ zài rú cǐ. tā shū zài cāng hǎi gōng zhāng jìn hé jiān gōng yí lá zhōng gē yì shuǐ gōng zhāng jìn jìn yáng gōng guō dòng, cǐ bì zhèng dà jiān jì fēng, rú shǐ yǒng jì hú tiān zuò zhě, rán bù kě kǎo yǐ.
贊曰:苗道潤死,中分其地,靖安民有其西之半,中分以東者其後張甫有之,然無北境矣。大凡九公封建,《宣宗實錄》所載如此。他書載滄海公張進、河間公移剌中哥、易水公張進、晉陽公郭棟,此必正大間繼封,如史詠繼胡天作者,然不可考矣。