shì zài páng yuē fáng. xiāng zhái jīng yuē: shì zhōng yāng wèi luò shū wǔ huáng, nǎi jiǔ gōng zūn wèi. bù gǎn dāng zūn, gù wò xū páng shì. lǎo nián yí yú dōng piān shēng qì zhī fāng, dú fáng dú wò. jìng zé shén ān yě, shěn qī shī yún: liǎo rán jiū zhū pǐn, mí jué jìng zhě ān. fáng yǐ nèi, chú shè chuáng zhī suǒ, néng róng yī jǐ yī tà zú yǐ fáng yǐ wài, lìng rén cì hou, yì zé lǎo nián zhě, bù dān hān shuì, wén hū jí yīng nǎi tuǒ.
室在旁曰房。《相宅經》曰:「室中央為《洛書》五黃,乃九宮尊位。」不敢當尊,故臥須旁室。老年宜於東偏生氣之方,獨房獨臥。靜則神安也,沈 期詩云:「瞭然究諸品,彌覺靜者安。」房以內,除設床之所,能容一幾一榻足矣;房以外,令人伺候,亦擇老年者,不耽酣睡,聞呼即應乃妥。
yì yán jūn zǐ xǐ xīn, yǐ tuì cáng yú mì. wò fáng wèi tuì cáng zhī dì, bù kě bù mì, dōng yuè yóu dāng jiā yì. ruò chuāng ruò mén, wù shǐ wù tōng fēng xì, chuāng hé chù bì yǒu fèng, zhǐ mì hú zhī. qīng tián mì jì yuē: wò fáng chuāng qǔ ǒu, mén qǔ qí, hé yīn yáng yě. gù fáng mén yí dān shàn, jí zhǎi, jǐn róng yī shēn chū rù. gèng xuán tǎn mù, yǐ gé nèi chù, àn zào mén jīng: mén zhī gāo dī kuò xiá, suí fáng dà xiǎo fāng xiàng, lìng zhì chǐ liàng zhī. wàng duàn huò fú, cǐ jiǎ yīn yáng ér shén qí shuō, kě wù ní.
《易》言「君子洗心,以退藏於密。」臥房為退藏之地,不可不密,冬月尤當加意。若窗若門,務使勿通風隙,窗闔處必有縫,紙密糊之。《青田秘記》曰:「臥房窗取偶,門取奇,合陰陽也。故房門宜單扇,極窄,僅容一身出入。更懸毯幕,以隔內處,按《造門經》:門之高低闊狹,隨房大小方向,另制尺量之。妄斷禍福,此假陰陽而神其說,可勿泥。
wò fáng àn zé néng liǎn shén jù qì, cǐ yì yīn yáng jiā zhī shuō. yì suí guà zhī tuàn cí yuē: jūn zǐ yǐ xiàng huì rù yàn xī. wò fáng bì xiàng huì ér hòu rù, běn wú qǔ hū kǎi shuǎng, dàn lǎo nián rén yǒu shí qǐ jū wò fáng, àn zé yòu fēi bái zhòu suǒ yí. dàn wù kuān dà, níng qǔ kǎi shuǎng zhě, huò chuāng wài jiā lián, zhuó míng àn ér shàng xià zhī yě kě. fáng kāi běi yǒu, shū líng zuò chuāng, xià wèi yí, dōng zé fǒu, chuāng nèi xū lìng zhì tuī bǎn yī céng yǐ sāi zhī. shī bīn fēng yún: sāi xiàng jǐn hù. zhù yuē: xiàng běi chū yǒu yě. běi wèi yīn, yīn wèi hán suǒ cóng shēng, gù hán yǐ yù zhī yě.
臥房暗則能斂神聚氣,此亦陰陽家之說。《易》「隨」卦之彖辭曰:「君子以向晦入宴息。」臥房必向晦而後入,本無取乎塏爽,但老年人有時起居臥房,暗則又非白晝所宜。但勿寬大,寧取塏爽者,或窗外加簾,酌明暗而上下之也可。房開北牖,疏欞作窗,夏為宜,冬則否,窗內須另制推板一層以塞之。《詩·豳風》云:「塞向 堇戶。」注曰:向北出牖也。北為陰,陰為寒所從生,故寒以御之也。
dōng yǐ bǎn pù dì píng, chéng shàn, rù xià yòu xián gé zhù dì qì, wèi miǎn zuò rè. zhì ǎi jiǎo dèng shù zhāng, dèng miàn dà sān sì chǐ, liàng fáng kuān zhǎi, pù mǎn yú zhōng, jí tóng dì píng bǎn. xià yuè qù dèng, yì shǔ liǎng biàn. wò hù yǔ shū shì bìng yí zhī.
冬以板鋪地平,誠善,入夏又嫌隔住地氣,未免作熱。置矮腳凳數張,凳面大三四尺,量房寬窄,鋪滿於中,即同地平板。夏月去凳,亦屬兩便。臥戶與書室並宜之。
lí hǎi jí yuē: chūn zhī qì zì xià ér shēng, gù chūn sè xiān yú kuàng yě qiū zhī qì zì shàng ér jiàng, gù qiū sè xiān yú gāo lín. hán qì yì zì shàng ér jiàng, gù zi hòu shuāng luò shí, hán bì shén. qì suí shuāng xià yě, chuán wǎ shū lòu, bì hòu zuò dǐng bǎn yǐ yù zhī. jí zhǎng xià rì sè shàng bī, yì kě gé jué rè qì. rú bǎn báo, jǐn zú chéng chén ér yǐ, tú tiān shǔ kū yǐ rǎo yè mián.
《蠡海集》曰:「春之氣自下而升,故春色先於曠野;秋之氣自上而降,故秋色先於高林。」寒氣亦自上而降,故子後霜落時,寒必甚。氣隨霜下也,椽瓦疏漏,必厚作頂板以御之。即長夏日色上逼,亦可隔絕熱氣。如板薄,僅足承塵而已,徒添鼠窟以擾夜眠。
chuāng hù suī jí jǐn mì, nán miǎn zhēn xì zhī lòu, wēi fēng suì dé qián rù. běi dì yù hán, zhǐ hú biàn shì, zé fēng shǐ duàn jué, jiān dé chén fēi bú dào, jié jìng shuǎng mù. lǎo nián wò fáng, kě fǎng ér wèi zhī, měi suì chū dōng, bì zhòng hú yí dù.
窗戶雖極緊密,難免針隙之漏,微風遂得潛入。北地禦寒,紙糊遍室,則風始斷絕,兼得塵飛不到,潔淨爽目。老年臥房,可仿而為之,每歲初冬,必重糊一度。
zhǎng xià rì shài kù liè, jí wǎn shàng liú rè qì, fēng jí xié rè ér lái. gù wò fáng zhǐ yí qīng chén dòng qǐ chuāng hù, yǐ sàn jìng yè zhī yù mèn, rì chū hòu jù bì mì bì. chuāng wài gèng xià zhòng wéi zhē gé, bù tòu wēi guāng, bìng zhōng rì wú lìng rén rù. rén qì jí zhì rè yě, gài rè jiē cóng wài zhì, fēi nèi shēng ěr. rù qǐn shí, dàn juǎn wéi, yì wù kāi chuāng, zhěn diàn xū hán qiū yì.
長夏日曬酷烈,及晚尚留熱氣,風即挾熱而來。故臥房只宜清晨洞啟窗戶,以散竟夜之鬱悶,日出後俱必密閉。窗外更下重幃遮隔,不透微光,並終日毋令人入。人氣即致熱也,蓋熱皆從外至,非內生耳。入寢時,但卷幃,亦勿開窗,枕簟胥含秋意。
lóu zuò wò fáng, néng dù shī qì, huò wèi tī jí bù biàn lǎo nián. huá tuó dǎo yǐn lùn yuē: lǎo nián jīn suō zú pí, huǎn bù jiē jí, yǐ zhǎn shū zhī. zé dēng lóu zhèng kě jiè yǐ zhǎn shū. yàn yòu yǒu hán shǔ bù dēng lóu zhī shuō, tiān hán suǒ wèi zhě fēng ěr, rú fēng wú lòu xì, hé bù yí zhī yǒu? jí shèng xià dàn bù lìng chuāng wài zhē bì shēn mì, biàn wú rè qì nèi qīn. wéi sān miàn bǎn gé zhě, mù néng shēng huǒ yě. àn wú xìng zhǎng gù: yǒu xiāo shǔ lóu, yán zhēn qīng tí é. zé lóu yì kě xiāo shǔ yě. yòu hán shī yún: qǐn lóu xī pàn zuò shū táng. zé lóu yí qǐn, bìng kě chēng qǐn lóu. rán shǎo jué bù shì, zàn qiān lóu xià, jù yuē fēi yí. wò suǒ yī dǒu shì zú yǐ, rú dì píng pù bǎn, bù xián gāo guò yú cháng, xū qù dì èr chǐ xǔ, lìng bǎn xià qián hòu qì tōng rù dōng réng yǐ bǎn sāi, nán xiàng wēi kāi xiǎo xì ér yǐ, zòng bù jí lóu jū, yì zú yǐ yuǎn shī qì.
樓作臥房,能杜濕氣,或謂梯級不便老年。《華陀導引論》曰:「老年筋縮足疲,緩步階級,以展舒之。」則登樓正可藉以展舒。諺又有「寒暑不登樓」之說,天寒所畏者風耳,如風無漏隙,何不宜之有?即盛夏但不令窗外遮蔽深密,便無熱氣內侵。惟三面板隔者,木能生火也。按《吳興掌故》:有銷暑樓,顏真卿題額。則樓亦可銷暑也。又韓 詩云:「寢樓西畔坐書堂。」則樓宜寢,並可稱寢樓。然少覺不適,暫遷樓下,詎曰非宜。臥所一斗室足矣,如地平鋪板,不嫌高過於常,須去地二尺許,令板下前後氣通;入冬仍以板塞,南向微開小隙而已,縱不及樓居,亦足以遠濕氣。
běi fāng zuò dì kàng, pù yòng dà fāng zhuān, zhí qǐ sì jiǎo, yǐ tōng huǒ qì. shì zhī běi bì, wài kāi huǒ mén, xūn lìng shǎo rè, qí nuǎn yǐ chè zhòu yè. shè chuáng zuò wò suǒ, dōng hán yì shì chūn wēn, huǒ qì shèn wēi, wú shāng yú rè, nán fāng shì yì kě xiào.
北方作地炕,鋪用大方磚,執起四角,以通火氣。室之北壁,外開火門,熏令少熱,其暖已徹晝夜。設床作臥所,冬寒亦似春溫,火氣甚微,無傷於熱,南方似亦可效。