má qiū sòng yòu dì gāo yáng nán yáng wáng zhū càn chén chéng qīn xuē zhèn chén yuán guāng dú gū zhuāng suǒ yuán lǐ luó zhī rén yuán kǎi wǔ chéng sì zhāng yì zhī xiōng dì hǎo xiàng xián zhōu xìng hóu sī zhǐ lái jùn chén
麻秋 宋幼帝 高洋 南阳王 朱粲 陈承亲 薛震 陈元光 独孤庄 索元礼 罗织人 元楷 武承嗣 张易之兄弟 郝象贤 周兴 侯思止 来俊臣
má qiū
麻秋
hòu zhào shí lè jiāng má qiū zhě, dà yuán hú rén yě, zhí xìng xiāo xiǎn zhèn dú. yǒu ér tí, mǔ zhé kǒng zhī má hú lái, tí shēng jué. zhì jīn yǐ wéi gù shì. chū cháo yě qiān zài
后赵石勒将麻秋者,大原胡人也,植性虓险鸩毒。有儿啼,母辄恐之麻胡来,啼声绝。至今以为故事。(出《朝野佥载》)
sòng yòu dì
宋幼帝
míng dì bēng, yù sì wèi, shì wèi yòu dì. yòu dì kuáng bào, zì xíng zhū lù, chū rù wú dù. cóng zhě bìng zhí dìng máo zhuī jù zì suí, yǒu wǔ yì, jī nǎo chuí yīn, cì xīn pōu fù zhī zhū, rì yǒu shù shí. xiào wǔ dì èr shí bā zǐ, míng dì shā qí shí liù, yú jiē dì shā zhī, zǐ sūn wú zài cháo zhě. chū tán sǒu
明帝崩,昱嗣位,是为幼帝。幼帝狂暴,恣行诛戮,出入无度。从者并执铤、矛、锥、锯自随,有忤意,击脑椎阴,刺心剖腹之诛,日有数十。孝武帝二十八子,明帝杀其十六,余皆帝杀之,子孙无在朝者。(出《谈薮》)
gāo yáng
高洋
běi qí gāo yáng, yǐ guāng wǔ zhōng xīng wèi zhū liú shì bù jìn, yú shì dà zhū zhū yuán, sǐ zhě qiān yú, qì zhī zhāng shuǐ. yǒu bǔ yú zhě dé zhǎo jiǎ, wèi zhī yuán láng yú, yú yuán zuò yú. jù míng chāo běn gǎi. rén bù rěn shí zhī. wéi yuán luán yuán cháng chūn yuán jǐng ān, sān jiā miǎn zhū. luán yǐ qí nǚ wèi cháng shān wáng fēi, chūn ān děng yǐ qí duō lì shàn shè gù yě. jǐng ān xiōng jǐng hào yuē: níng wèi yù suì, bù zuò wǎ quán. jǐng ān zòu qí yán, dì fù shā zhī. zì shì yuán shì zǐ sūn, lǎo yòu guì jiàn wú yí yǐ. chū tán sǒu
北齐高洋,以光武中兴为诛刘氏不尽,于是大诛诸元,死者千余,弃之漳水。有捕鱼者得爪甲,为之元郎鱼,(鱼原作渔。据明抄本改。)人不忍食之。唯元峦、元长春、元景安,三家免诛。峦以其女为常山王妃,春、安等以其多力善射故也。景安兄景皓曰:宁为玉碎,不作瓦全。景安奏其言,帝复杀之。自是元氏子孙,老幼贵贱无遗矣。(出《谈薮》)
nán yáng wáng
南阳王
běi qí nán yáng wáng rù cháo. shàng wèn hé yǐ wéi lè. wáng yuē: zhì xiē zuì lè. suì shōu xiē, yī xiǔ dé wǔ dǒu. zhì dà yù hú zhōng, lìng yī rén tuō yī ér rù, bèi xiē suǒ zhē, wǎn zhuǎn háo jiào, kǔ tòng bù kě yán. shí qǐng ér sǐ, dì yǔ wáng kàn zhī jí xǐ. chū cháo yě qiān zài
北齐南阳王入朝。上问何以为乐。王曰:致蝎最乐。遂收蝎,一宿得五斗。置大浴斛中,令一人脱衣而入,被蝎所蜇,宛转号叫,苦痛不可言。食顷而死,帝与王看之极喜。(出《朝野佥载》)
zhū càn
朱粲
suí mò huāng luàn, kuáng zéi zhū càn qǐ yú xiāng dèng jiān. suì jī, mǐ hú wàn qián, yì wú de chù, rén mín xiāng shí. càn nǎi qū nán nǚ xiǎo dà, yǎng yī dà tóng zhōng, kě èr bǎi shí, zhǔ rén ròu yǐ wèi zéi. shēng líng jiān yú cǐ yǐ. yuán quē chū chù, míng chāo běn zuò chū cháo yě qiān zài
隋末荒乱,狂贼朱粲起于襄、邓间。岁饥,米斛万钱,亦无得处,人民相食。粲乃驱男女小大,仰一大铜钟,可二百石,煮人肉以喂贼。生灵歼于此矣。(原缺出处,明抄本作出《朝野佥载》)
chén chéng qīn
陈承亲
zhōu ēn zhōu cì shǐ chén chéng qīn, lǐng nán dà shǒu lǐng yě, zhuān shǐ zǐ dì bīng jié jiāng. yǒu yī xiàn lìng cóng ān nán lái, chéng qīn píng mǎi èr bì, lìng yǒu nán sè. chéng qīn měi rì zhòng shè yāo qū, shén yīn qín. sòng bié jiāng tíng, jí qiǎn zǐ dì bīng cóng hòu jié shā, jǐn qǔ cái wù, jiāng qí qī jí nǚ zhì zhōu. qī kòu tóu qiú zuò bì, bù xǔ, yì yì shā zhī, qǔ qí nǚ. qián hòu guān rén jiā guò, chéng qīn lǐ yù hòu zhě, bì suí hòu jié shā, wú yǒu miǎn zhě. chū cháo yě qiān zài
周恩州刺史陈承亲,岭南大首领也,专使子弟兵劫江。有一县令从安南来,承亲凭买二婢,令有难色。承亲每日重设邀屈,甚殷勤。送别江亭,即遣子弟兵从后劫杀,尽取财务,将其妻及女至州。妻叩头求作婢,不许,亦缢杀之,取其女。前后官人家过,承亲礼遇厚者,必随后劫杀,无有免者。(出《朝野佥载》)
xuē zhèn
薛震
zhōu háng zhōu lín ān wèi xuē zhèn hǎo shí rén ròu. yǒu zhài zhǔ jí nú yì lín ān, yú kè shè, suì yǐn zhī zuì. shā ér luán zhī, yǐ shuǐ yín hé jiān, bìng gǔ xiāo jǐn. hòu yòu yù shí qí fù, fù jué ér dùn. xiàn lìng jí dé qí qíng, shēn zhōu, lù shì zòu, fèng chì zhàng shā zhī. chū cháo yě qiān zài
周杭州临安尉薛震好食人肉。有债主及奴诣临安,于客舍,遂饮之醉。杀而脔之,以水银和煎,并骨消尽。后又欲食其妇,妇觉而遁。县令诘得其情,申州,录事奏,奉敕杖杀之。(出《朝野佥载》)
chén yuán guāng
陈元光
zhōu lǐng nán shǒu chén yuán guāng shè kè, lìng yī páo kù xíng jiǔ. guāng nù, lìng yè chū, suì shā zhī. xū yú làn zhǔ, yǐ shí zhū kè. hòu chéng qí èr shǒu, kè jù, jué hóu ér tǔ. chū zhí yán. míng chāo běn zuò chū cháo yě qiān zài
周岭南首陈元光设客,令一袍裤行酒。光怒,令曳出,遂杀之。须臾烂煮,以食诸客。后呈其二手,客惧,攫喉而吐。(出《摭言》。明抄本作出《朝野佥载》)
dú hú zhuāng
独狐庄
zhōu yíng zhōu cì shǐ dú gū zhuāng kù nüè, yǒu zéi wèn bù chéng, zhuāng yǐn qián yuē: ruò jiàn ér, yī yī jù tǔ, fàng rǔ. suì hái jīn dài. zéi bìng tǔ zhī. zhū guān yǐ wéi bì fàng. qǐng zhuāng yuē: jiāng wǒ zuò jù lái. nǎi yī tiě gōu, zhǎng chǐ yú, shén xiān lì, yǐ shéng guà yú shù jiān. wèi zéi yuē: rǔ bù wén jiàn ér gōu xià sǐ. lìng yǐ hǎi gōu zhī, qiǎn zhuàng shì chè qí shéng, zé gōu chū yú nǎo yǐ. wèi sī fǎ yuē: cǐ fǎ hé rú? dá yuē: diào mín dài zuì, shēn dé gòng yí. zhuāng dà xiào. hòu zhuāng zuǒ jiàng shī zhōu cì shǐ, rǎn bìng, wéi yì rén ròu. bù xià yǒu nú bì sǐ zhě, qiǎn rén gē lē xià ròu shí zhī. suì yú zú. chū cháo yě qiān zài
周瀛州刺史独孤庄酷虐,有贼问不承,庄引前曰:若健儿,一一具吐,放汝。遂还巾带。贼并吐之。诸官以为必放。顷庄曰:将我作具来。乃一铁钩,长尺余,甚铦利,以绳挂于树间。谓贼曰:汝不闻健儿钩下死。令以胲钩之,遣壮士掣其绳,则钩出于脑矣。谓司法曰:此法何如?答曰:吊民代罪,深得共宜。庄大笑。后庄左降施州刺史,染病,唯忆人肉。部下有奴婢死者,遣人割肋下肉食之。岁余卒。(出《朝野佥载》)
suǒ yuán lǐ
索元礼
zhōu tuī shì shǐ suǒ yuán lǐ, shí rén hào wèi suǒ shǐ. xùn qiú zuò tiě lóng tóu, yí hū jiǎo fǎn qí tóu, réng jiā xiē yān, duō zhì nǎo liè suǐ chū. yòu wèi fèng shài chì mí hóu zuān huǒ děng, yǐ chuán guān shǒu zú ér zhuǎn zhī. bìng yán yán yuán zuò suǒ, jù míng chāo běn gǎi gǔ zhì suì. yòu xuán qiú yú liáng xià, yǐ shí zhuì tóu. qí kù fǎ rú cǐ. yuán lǐ gù hú rén, xuē shī zhī jiǎ fù, hòu zuò zàng huì, liú sǐ lǐng nán. chū cháo yě qiān zài
周推事使索元礼,时人号为索使。讯囚作铁笼头,觺(呼角反)其头,仍加楔焉,多至脑裂髓出。又为凤晒翅、弥猴钻火等,以椽关手足而转之。并研(研原作所,据明抄本改)骨至碎。又悬囚于梁下,以石缒头。其酷法如此。元礼故胡人,薛师之假父,后坐脏贿,流死岭南。(出《朝野佥载》)
luó zhī rén
罗织人
zhōu lái jùn chén luó zhī rén zuì, jiē xiān jìn zhuàng, chì yī zòu, jí jí mò. xú yǒu gōng chū sǐ qiú, yì xiān jìn zhuàng, mǒu rén zuì hé miǎn, chì yī, rán hòu duàn xuě. yǒu gōng hǎo chū zuì, jiē xiān fèng jìn zhǐ, fēi shì zì zhuān. zhāng tāng tàn rén zhǔ zhī qíng, gài wèi cǐ yě. chū tán sǒu, míng chāo běn zuò chū cháo yě qiān zài
周来俊臣罗织人罪,皆先进状,敕依奏,即籍没。徐有功出死囚,亦先进状,某人罪合免,敕依,然后断雪。有功好出罪,皆先奉进止,非是自专。张汤探人主之情,盖为此也。(出《谈薮》,明抄本作出《朝野佥载》)
yuán kǎi
元楷
táng yǔ lín jiāng yuán kǎi, sān dài gào mì dé guān. nán yàn wěi, gào liú chéng zhī pò jiā, yàn wěi chù shì yù. xiān tiān xiān tiān èr zì yuán kòng quē, jù cháo yě qiān zài bǔ èr nián, qī yuè sān rì, kǎi yǐ fǎn nì zhū, jiā kǒu pèi lǐng nán. suǒ wèi jī è zhī jiā, bì yǒu yú yāng yě. chū cháo yě qiān zài
唐羽林将元楷,三代告密得官。男彦玮,告刘城之破家,彦玮处侍御。先天(先天二字原空缺,据朝野佥载补)二年,七月三日,楷以反逆诛,家口配岭南。所谓积恶之家,必有余殃也。(出《朝野佥载》)
wǔ chéng sì
武承嗣
zhōu bǔ quē qiáo zhī zhī yǒu bì bì yù shū yàn, néng gē wǔ, yǒu wén zhāng. zhī zhī tè xìng, wèi zhī bù hūn. wěi wèi wáng wǔ chéng sì zàn jiè jiào jī rén zhuāng shū. nà zhī, gèng bù fàng hái. zhī zhī nǎi zuò lǜ zhū yuàn yǐ jì zhī yān. qí cí yuē: shí jiā jīn gǔ chóng xīn shēng, míng zhū shí hú mǎi pīng tíng. cǐ rì kě lián piān zì xǔ, cǐ shí gē wǔ dé rén qíng. jūn jiā guī gé bù céng guān, hǎo jiāng gē wǔ jiè rén kàn. yì qì xióng háo fēi fèn lǐ, jiāo jīn shì lì héng xiāng gān. cí jūn qù jūn zhōng bù rěn, tú láo yǎn mèi shāng qiān fěn. bǎi nián lí hèn zài gāo lóu, yī dài róng yán wèi jūn jǐn. bì yù dé shī, yǐn qì bù shí sān rì, tóu jǐng ér sǐ. chéng sì chū qí shī, yú qún dài shàng dé shī. dà nù, nǎi fěng luó zhī rén gào zhī. suì zhǎn zhī zhī yú nán shì, pò jiā jí mò. chū cháo yě qiān zài
周补阙乔知之有婢碧玉姝艳,能歌舞,有文章。知之特幸,为之不婚。伪魏王武承嗣暂借教姬人妆梳。纳之,更不放还。知之乃作《绿珠怨》以寄之焉。其词曰:石家金谷重新声,明珠十斛买娉婷。此日可怜偏自许,此时歌舞得人情。君家闺阁不曾观,好将歌舞借人看。意气雄豪非分理,骄矜势力横相干。辞君去君终不忍,徒劳掩袂伤铅粉。百年离恨在高楼,一代容颜为君尽。碧玉得诗,饮泣不食三日,投井而死。承嗣出其尸,于裙带上得诗。大怒,乃讽罗织人告之。遂斩知之于南市,破家籍没。(出《朝野佥载》)
zhāng yì zhī xiōng dì
张易之兄弟
zhōu zhāng yì zhī wèi kòng hè jiān, dì chāng zōng wèi mì shū jiān, chāng yí wèi luò yáng lìng. jìng wèi háo chǐ. yì zhī wèi dà tiě lóng, zhì é yā yú qí nèi, dāng zhōng tàn huǒ, tóng pén zhù wǔ wèi zhī. é yā rào huǒ zǒu, kě jí yǐn zhī, huǒ zhì tòng xuán zhuǎn, biǎo lǐ jiē shú, máo luò jǐn, ròu chì hōng hōng nǎi sǐ. chāng zōng huó xì lǘ zǐ xiǎo shì nèi, tàn huǒ, zhì wǔ wèi zhī, rú qián fǎ. chāng yí qǔ tiě jué dīng rù dì, fù gǒu sì zú yú jué shàng, fàng yīng yào, huó àn gòng ròu shí, ròu jǐn ér gǒu wèi sǐ, háo jiào suān chǔ, bù fù rěn tīng. yì zhī céng guò chāng yí, yì mǎ cháng, yí qǔ cóng qí, pò lē qǔ cháng, liáng jiǔ fāng sǐ. hòu zhū yì zhī chāng zōng děng, bǎi xìng luán gē qí ròu, féi bái rú zhū fáng, jiān zhì ér shí. chāng yí dǎ shuāng jiǎo zhé, jué qǔ xīn gān ér hòu sǐ. zhǎn qí shǒu sòng dōu. shí yún gǒu mǎ bào. chū cháo yě qiān zài
周张易之为控鹤监,弟昌宗为秘书监,昌仪为洛阳令。竞为豪侈。易之为大铁笼,置鹅鸭于其内,当中炭火,铜盆贮五味汁。鹅鸭绕火走,渴即饮汁,火炙痛旋转,表里皆熟,毛落尽,肉赤烘烘乃死。昌宗活系驴子小室内,炭火,置五味汁,如前法。昌仪取铁橛钉入地,缚狗四足于橛上,放鹰鹞,活按共肉食,肉尽而狗未死,号叫酸楚,不复忍听。易之曾过昌仪,忆马肠,仪取从骑,破肋取肠,良久方死。后诛易之、昌宗等,百姓脔割其肉,肥白如猪肪,煎炙而食。昌仪打双脚折,抉取心肝而后死。斩其首送都。时云狗马报。(出《朝野佥载》)
hǎo xiàng xián
郝象贤
hǎo xiàng xián, chù jùn sūn yě. wǔ hòu sù nù qí zǔ, lù jí qí sūn. xiàng xián lín xíng. jí mà ér sǐ. zì cǐ fǎ sī kǒng shì, jiāng shā rén, bì xiān yǐ mù wán sāi kǒu, rán hòu jiā xíng. chū tán bīn lù
郝象贤,处俊孙也。武后宿怒其祖,戮及其孙。象贤临刑。极骂而死。自此法司恐是,将杀人,必先以木丸塞口,然后加刑。(出《谈宾录》)
zhōu xìng
周兴
zhōu qiū guān shì láng zhōu xìng tuī hé cán rěn, fǎ wài kǔ chǔ, wú suǒ bù wéi, shí rén hào niú tóu ā pó. bǎi xìng yuàn bàng. xìng nǎi bǎng mén pàn yuē: bèi zào zhī rén, wèn jiē chēng wǎng. zhǎn jué zhī hòu, xián xī wú yán. chū cháo yě qiān zài
周秋官侍郎周兴推劾残忍,法外苦楚,无所不为,时人号牛头阿婆。百姓怨谤。兴乃榜门判曰:被造之人,问皆称枉。斩决之后,咸悉无言。(出《朝野佥载》)
hóu sī zhǐ
侯思止
zhōu shì yù shǐ hóu sī zhǐ, lǐ quán mài bǐng shí rén yě. luó gào, zhǔn lì chóu wǔ pǐn. yú shàng qián suǒ yù shǐ, shàng yuē: qīng bù shí zì. duì yuē: xiè zhì qǐ shí zì, dàn wèi guó chù zuì rén ér yǐ. suì shòu zhī. fán tuī kān. shā lù shén zhòng, gèng wú yú yǔ. wéi wèi qiú tú yuē: bù yòng nǐ shū yán bǐ yǔ, zhǐ hái wǒ bái sī mǎ. ruò bù kěn lái jùn, jí yǔ nǐ mèng qīng. héng zāo kǔ chǔ, fēi mìng zhě bù kě shèng shǔ. bái sī mǎ zhě, běi máng shān bái sī mǎ bǎn yě. lái jùn zhě, zhōng chéng lái jùn chén yě. mèng qīng zhě. jiāng jūn mèng qīng bàng yě. hòu zuò sī chù jǐn, cháo táng jué shā zhī. chū cháo yě qiān zài
周侍御史侯思止,醴泉卖饼食人也。罗告,准例酬五品。于上前索御史,上曰:卿不识字。对曰:獬豸岂识字,但为国触罪人而已。遂授之。凡推勘。杀戮甚众,更无余语。唯谓囚徒曰:不用你书言笔语,止还我白司马。若不肯来俊,即与你孟青。横遭苦楚,非命者不可胜数。白司马者,北邙山白司马坂也。来俊者,中丞来俊臣也。孟青者。将军孟青棒也。后坐私畜锦,朝堂决杀之。(出《朝野佥载》)
lái jùn chén
来俊臣
lái jùn chén, yōng rén yě. fù cāo, sōng zhōu zhǎng shǐ. jùn chén shǎo guǐ jué wú lài, fǎn fù xiǎn bì, cán rěn huāng tè, jǔ shì wú bǐ. zé tiān cháo, luó gào zhū wáng guì chén, shòu cháo sàn dài fū, bài shì yù shǐ, àn zhì yù. shǎo bú huì yì zhě, bì qiān yǐn zhī, qián hòu zuò zú, zú zì yuán quē. jù míng chāo běn bǔ. miè qiān yú jiā. cháo tíng lèi xī, wú gǎn yán zhě. dào lù yǐ mù. yǔ shì yù shǐ wáng hóng yì hóu sī zhǐ fù xīn. luó gào yì guān. wú jiàn chūn xià. zhū zhǎn rén bù jué. shí yú lì jǐng mén nèi zhì zhì yù, yì hào wèi xīn kāi mén, dàn rù xīn kāi mén, bǎi bù quán yī. hóng yì xì wèi lì jǐng mén wèi lì jìng mén, yán rù cǐ mén lì jìng yě. jùn chén yǔ qí dǎng zhū nán shān děng shí yú bèi, zào gào mì luó zhī jīng shù shí yán, jiē yǒu tiáo guàn zhī jié zhāng běn. bù zhì shì zhuàng yóu xù, lìng qí dǎng gào zhī. huò tóu guǐ yǐ wén. zé tiān duō wěi jùn chén àn wèn. jùn chén bié zào jiā, hào wèi tū dì hǒu. zāo qí jiā zhě, lún zhuàn yú dì, sī xū mèn jué yǐ. yòu zuò jiā yǒu shí, hào bàng míng jiàn jí chéng. fù yǒu tiě quān lóng tóu, dāng xùn qiú, quān zhōng xià xiē. qí yú míng hào shù shí, dà lüè rú cǐ yě. qiú rén wú guì jiàn, bì bì zì yuán kòng quē, jù míng chāo běn bǔ xiān lì jiā bàng yú dì, zhào qiú qián yuē: cǐ shì zuò jù. jiàn zhī hún dǎn fēi yuè, wú bù zì wū zhě. zé tiān zhòng qí jué shǎng yǐ chóu zhī, gù gèng jìng quàn wèi kù yǐ! yóu shì gào mì zhě zhī tú, fēn rán dào lù, míng liú dǎn fǔ, yuè rì ér yǐ. cháo shì yīn cháo, mò zāo yǎn xí, zhì yú zú miè, yǔ qí jiā jué yuē: bù zhī zhòng xiāng jiàn fǒu. tiān shòu zhōng, chūn guān shàng shū dí rén jié tiān guān shì láng rèn lìng huī wén chāng yòu chéng lú xiàn děng děng zì yuán kòng quē, jù míng chāo běn bǔ wǔ rén, bìng wèi qí luó gào. jùn chén jì yǐ zú rén jiā wèi gōng, yù yǐn rén chéng fǎn, nǎi zòu qǐng xiáng chì. yī wèn jì chéng tóng shǒu lì, dé jiǎn sǐ, yǐ xié rén jié děng, lìng chéng fǎn. jié kuǎn yuē: dà zhōu gé mìng, wàn wù wéi xīn, táng shì jiù chén, mǒu cóng zhū lù, fǎn shì shí. jùn chén nǎi shǎo kuān zhī. qí pàn guān wáng dé shòu wèi jié yuē: shàng shū shì yǐ ěr, qiě dé jiǎn sǐ. shòu jīn yè yǐ shòu qū cè, yì yù qiú shǎo jiē jí, píng píng yuán zuò féng, jù míng chāo běn gǎi shàng shū qiān yáng zhí róu kě hū? jié yuē: ruò zhī hé? shòu yuē: shàng shū xī zài chūn guān, zhí róu rèn mǒu sī yuán wài, yǐn zhī kě yě. jié yuē: huáng tiān hòu tǔ, qiǎn dí rén jié xíng cǐ shì yé! yǐ tóu chù zhù, xuè liú bèi miàn. dé shòu jù ér xiè yān. rén jié jì chéng fǎn, suǒ sī dài rì xíng xíng, bù fù yán fáng, dé píng shǒu míng chāo běn shǒu zuò shǒu zhě qiú bǐ yàn. zhé bèi tóu bó shū zhī, xù yuān kǔ, zhì yú mián yī zhōng. qiǎn wèi dé shòu yuē: shí fāng rè. qǐng fù jiā rén qù qí mián. dé shòu bù fù yí yě. jiā rén dé yī zhōng shū, jié zǐ guāng yuǎn chí zhī chēng biàn, dé zhào jiàn. zé tiān lǎn zhī wǎng rán, zhào wèn jùn chén yuē: qīng yán rén jié děng chéng fǎn, jīn qí zǐ dì sòng yuān hé yě? jùn chén yuē: cǐ děng hé néng zì fú qí zuì. chén qǐn chù zhī shén ān, yì bù qù qí jīn dài, zé tiān lìng tōng shì shè rén zhōu lín wǎng shì zhī. jùn chén suì mìng yù rén, lìng jiǎ jié děng jīn dài, xíng lì yú xī, mìng chēn shì zhī. jù jùn chén, mò gǎn xī gù, dàn shì dōng wéi nuò ér yǐ. jùn chén lìng chēn shǎo liú, fù jìn zhuàng. nǎi lìng pàn guān wàng wéi jié děng zuò xiè sǐ biǎo, dài shǔ ér jìn zhī. fèng gé shì láng lè sī huì nán, nián bā jiǔ suì. qí jiā yǐ zú, qiě lì yú sī nóng, shàng biàn de zhào jiàn, yán jùn chén děng kē dú, yuàn bì xià jià tiáo fǎn zhuàng yǐ fù zhī, wú dà xiǎo jiē rú zhuàng yǐ. zé tiān yì shǎo jiě, nǎi zhào jiàn jié děng yuē: qīng chéng fǎn hé yě? jié děng yuē: xiàng bù chéng, yǐ sǐ yú jiā bàng yǐ! zé tiān yuē: hé wéi zuò xiè sǐ biǎo? jié děng yuē: wú. yīn yǐ biǎo shì zhī, nǎi zhī qí dài shǔ, yīn shì cǐ wǔ jiā. jùn chén fù zòu dà jiàng jūn zhāng gān jiù táng shū lái jùn chén chuán gān zuò qián xù, dà jiàng jūn gěi shǐ fàn yún xiān, yú luò yáng yáng zì yuán kòng quē, jù míng chāo běn bǔ mù yuàn. qián xù děng qián xù děng sān zì yuán kòng quē, jù jiù táng shū lái jùn chén chuán bǔ bù kān kǔ, zì sòng yú guó yǒu gōng, yán cí pō lì. jùn chén mìng wèi shì luàn dāo zhuó shā zhī yún xiān yì yán lì shì xiān cháo, chēng shǐ sī yuān kǔ, jùn chén mìng jié qù qí shé. shì shù pò dǎn, wú gǎn yán zhě. jùn chén lèi zuò zāng, chū tóng zhōu cān jūn, bī duó tóng liè cān jūn qī, réng rǔ qí mǔ, mò gǎn yán zhě. xún shòu hé nán wèi, lèi qiān tài pú qīng. zé tiān cì qí nú bì shí rén, dāng shòu yú sī nóng. shí xī fān qiú zhǎng dà jiàng jūn hú sè luó, jiā yǒu xì bì shàn gē wǔ. jùn chén qiě zhǐ sī nóng cì, lìng qí dǎng luó gào hú sè luó fǎn, jiāng tú qí bì. zhū qiú zhǎng yì quē, gē ěr lí miàn, sòng yuān zhě shù shí rén, nǎi dé bù zú. shí qí lián yào yǔ liú sī lǐ děng yǒu yì, cháng ān wèi jí xū zhī zhī, yǐ yǔ jùn chén. jùn chén fā zhī, lián zuò zú zhě shù shí. jùn chén shì shàn qí gōng, fù luó gòu xū. xū dé zhào jiàn tíng sù, jǐn ér miǎn. jùn chén xiān bī qǔ bī qǔ yuán zuò zāo ān, jù míng chāo běn gǎi tài yuán wáng qìng shēn shēn yuán zuò shuō. jù míng chāo běn gǎi. nǚ. jùn chén sù yǔ hé dōng wèi suì zhōng yǒu jiù. zhōng míng xíng suī bù zhe, rán hào xué, yǒu cí biàn, jiǔ hān yì jùn chén. jùn chén fāng yǔ qī zú yàn jí, yìng mén zhě wàng yún yǐ chū yǐ. suì zhōng zhī wàng, rù qí jiā, màn mà rǔ zhī. jùn chén chǐ qí qīn zú, mìng ōu jī fǎn jiē. jì ér miǎn zhī, zì cǐ gòu xì. jùn chén jiāng luó gào wǔ shì zhū wěi wáng jí tài píng gōng zhǔ zhāng yì zhī děng, suì zhōng fā zhī. zé tiān lǚ bǎo chí, ér zhū wǔ jí gōng zhǔ kě jù, gòng huǐ zhī, nǎi qì shì. guó rén wú shào zhǎng jiē yuàn hèn, jìng guǎ qí ròu. sī xū ér jǐn. zé tiān jué wù, jiàng chì yuē: lái jùn chén, lǘ xiàng xiǎo rén, qīng xiǎn yǒu sù, yǐ qí pō shēn jiǔ zhé, dāng wèi wēi xiào kuǎn chéng. zhū wáng děng pán shí zōng zhī, bì qī huǐ bài. nán běi yá wén wǔ jiàng xiāng. xián nǐ qīng wēi, yí jiā chì zú zhī zhū, yǐ xuě cāng shēng zhī fèn. jì zú zhī, wú wèn shì shù nán nǚ, xiāng qìng yú dào lù. xián yuē: zì cǐ hòu wò, nǎi bèi dé zhe chuáng, bù ěr, zhāo bù móu xī yǐ! chū yù shǐ tái jì
来俊臣,雍人也。父操,松州长史。俊臣少诡谲无赖,反覆险诐,残忍荒慝,举世无比。则天朝,罗告诸王贵臣,授朝散大夫,拜侍御史,按制狱。少不会意者,必牵引之,前后坐族,(族字原缺。据明抄本补。)灭千余家。朝廷累息,无敢言者。道路以目。与侍御史王弘义、侯思止腹心。罗告衣冠。无间春夏。诛斩人不绝。时于丽景门内置制狱,亦号为新开门,但入新开门,百不全一。弘义戏谓丽景门为例竟门,言入此门例竟也。俊臣与其党朱南山等十余辈,造告密罗织经数十言,皆有条贯支节张本。布置事状由绪,令其党告之。或投匦以闻。则天多委俊臣按问。俊臣别造枷,号为突地吼。遭其枷者,轮转于地,斯须闷绝矣。又作枷有十,号棒名见即承。复有铁圈笼头,当讯囚,圈中下楔。其余名号数十,大略如此也。囚人无贵贱,必(必字原空缺,据明抄本补)先例枷棒于地,召囚前曰:此是作具。见之魂胆飞越,无不自诬者。则天重其爵赏以酬之,故更竞劝为酷矣!由是告密者之徒,纷然道路,名流伔俯,阅日而已。朝士因朝,默遭掩袭,至于族灭,与其家诀曰:不知重相见否。天授中,春官尚书狄仁杰、天官侍郎任令晖、文昌右丞卢献等(等字原空缺,据明抄本补)五人,并为其罗告。俊臣既以族人家为功,欲引人承反,乃奏请降敕。一问既承同首例,得减死,以胁仁杰等,令承反。杰款曰:大周革命,万物惟新,唐室旧臣,某从诛戮,反是实。俊臣乃少宽之。其判官王德寿谓杰曰:尚书事已尔,且得减死。寿今业已受驱策,意欲求少阶级,凭(凭原作冯,据明抄本改)尚书牵杨执柔可乎?杰曰:若之何?寿曰:尚书昔在春官,执柔任某司员外,引之可也。杰曰:皇天厚土,遣狄仁杰行此事耶!以头触柱,血流被面。德寿惧而谢焉。仁杰既承反,所司待日行刑,不复严防,得凭首(明抄本首作守)者求笔砚。折被头帛书之,叙冤苦,置于绵衣中。遣谓德寿曰:时方热。请赴家人去其绵。德寿不复疑也。家人得衣中书,杰子光远持之称变,得召见。则天览之惘然,召问俊臣曰:卿言仁杰等承反,今其子弟讼冤何也?俊臣曰:此等何能自伏其罪。臣寝处之甚安,亦不去其巾带,则天令通事舍人周琳往视之。俊臣遂命狱人,令假杰等巾带,行立于西,命綝视之。惧俊臣,莫敢西顾,但视东唯诺而已。俊臣令綝少留,附进状。乃令判官妄为杰等作谢死表,代署而进之。凤阁侍郎乐思诲男,年八九岁。其家已族,且隶于司农,上变得召见,言俊臣等苛毒,愿陛下假条反状以付之,无大小皆如状矣。则天意少解,乃召见杰等曰:卿承反何也?杰等曰:向不承,已死于枷棒矣!则天曰:何为作谢死表?杰等曰:无。因以表示之,乃知其代署,因释此五家。俊臣复奏大将军张乾(旧唐书来俊臣传乾作虔)勖,大将军给使范云仙,于洛阳(阳字原空缺,据明抄本补)牧院。虔勖等(虔勖等三字原空缺,据旧唐书来俊臣传补)不堪苦,自讼于国有功,言辞颇厉。俊臣命卫士乱刀斫杀之;云仙亦言历事先朝,称使司冤苦,俊臣命截去其舌。士庶破胆,无敢言者。俊臣累坐赃,出同州参军,逼夺同列参军妻,仍辱其母,莫敢言者。寻授河南尉,累迁太仆卿。则天赐其奴婢十人,当授于司农。时西番酋长大将军斛瑟罗,家有细婢善歌舞。俊臣且止司农赐,令其党罗告斛瑟罗反,将图其婢。诸酋长诣阙,割耳剺面,讼冤者数十人,乃得不族。时綦连耀与刘思礼等有议,长安尉吉顼知之,以语俊臣。俊臣发之,连坐族者数十。俊臣恃擅其功,复罗遘顼。顼得召见庭诉,仅而免。俊臣先逼取(逼取原作遭安,据明抄本改)太原王庆诜(诜原作说。据明抄本改。)女。俊臣素与河东卫遂忠有旧。忠名行虽不著,然好学,有词辨,酒酣诣俊臣。俊臣方与妻族宴集,应门者妄云已出矣。遂忠知妄,入其家,慢骂辱之。俊臣耻其亲族,命殴击反接。既而免之,自此构隙。俊臣将罗告武氏诸伪王及太平公主、张易之等,遂忠发之。则天屡保持,而诸武及公主可惧,共毁之,乃弃市。国人无少长皆怨恨,竞剐其肉。斯须而尽。则天觉悟,降敕曰:来俊臣,闾巷小人,轻险有素,以其颇申乣谪,当谓微効欵诚。诸王等磐石宗枝,必期毁败。南北衙文武将相。咸拟倾危,宜加赤族之诛,以雪苍生之愤。既族之,无问士庶男女,相庆于道路。咸曰:自此后卧,乃背得著床,不尔,朝不谋夕矣!(出《御史台记》)