sūn sī miǎo sī mǎ chéng zhēn yǐn jūn
孙思邈 司马承祯 尹君
sūn sī miǎo
孙思邈
sūn sī miǎo, yōng zhōu huá yuán rén yě. qī suì jiù xué, rì sòng qiān yú yán. ruò guàn, shàn tán zhuāng lǎo jí bǎi jiā zhī shuō, yì hǎo shì diǎn. luò yáng zǒng guǎn dú gū xìn, jiàn ér tàn yuē:" cǐ shèng tóng yě, dàn hèn qí qì dà shí xiǎo, nán wéi yòng yě." hòu zhōu xuān dì shí, sī xùn yǐ wáng shì duō gù, suì yǐn jū tài bái shān. suí wén dì fǔ zhèng, zhēng wèi guó zǐ bó shì, chēng jí bù qǐ. cháng wèi suǒ qīn yuē:" guò shì wǔ shí nián, dāng yǒu shèng rén chū, wú fāng zhù zhī yǐ jì rén." jí táng tài zōng jí wèi, zhào yì jīng shī, jiē qí róng sè shén shǎo. wèi yuē:" gù zhī yǒu dào zhě chéng kě zūn zhòng, xiàn mén guǎng chéng, qǐ xū yán zāi." jiāng shòu yǐ jué wèi, gù cí bù shòu. táng xiǎn qìng sì sì yuán zuò qī. jù míng chāo běn gǎi nián, gāo zōng zhào jiàn, bài jiàn yì dài fū, yòu gù cí bù shòu. shàng yuán yuán nián, cí jí qǐng guī, tè cì liáng mǎ jí pó yáng gōng zhǔ yì sī yǐ jū yān. dāng shí míng shì, rú sòng zhī wèn mèng shēn lú zhào lín děng, jiē zhí shī dì zhī lǐ yǐ shì yān. sī miǎo cháng cóng xìng jiǔ chéng gōng. zhào lín bìng, liú zài qí zhái, shí tíng qián yǒu dà lí shù, zhào lín wèi zhī fù. qí xù yuē:" guǐ yǒu zhī suì, yú wò jí cháng ān guāng dé fāng zhī guān shě, hù lǎo yún, shì pó yáng gōng zhǔ yì sī, xī gōng zhǔ wèi jià ér zú, gù qí yì fèi. shí yǒu chǔ shì sūn sī miǎo, dào qià gǔ jīn, xué dān shù shù, gāo tán zhèng yī, zé gǔ zhī méng zhuāng zi. shēn rù bù èr, zé jīn zhī wéi mó jí. zhì yú tuī bù jiǎ yǐ, dù liàng qián kūn, zé luò xià hóng ān qī xiān shēng zhī chóu yě. zì yún kāi huáng xīn yǒu suì shēng, nián jiǔ shí sān yǐ. chá zhī xiāng lǐ, xián yún shù bǎi suì. yòu gòng huà zhōu qí jiān shì, lì lì rú mù jiàn. yǐ cǐ cān zhī, bù chì bǎi suì rén yǐ. rán yóu shì tīng bù shuāi, shén cǎi shén mào, kě wèi gǔ zhī cōng míng bó dá bù sǐ zhě yě. shí zhào lín yǒu shèng míng, ér rǎn è jí, jiē bǐng shòu zhī bù tóng, mèi xiá yāo zhī shū zhì. yīn wèn sī miǎo yuē:" míng yī yù jí, qí dào rú hé?" duì yuē:" wú wén shàn yán tiān zhě, bì zhì yú rén shàn yán rén zhě, bì běn yú tiān. tiān yǒu sì shí wǔ xíng, hán shǔ dié dài. qí zhuǎn yùn yě, hé ér wèi yǔ, nù ér wèi fēng, níng ér wèi shuāng xuě, zhāng ér wèi hóng ní. cǐ tiān dì zhī cháng shù yě. rén yǒu sì zhī wǔ zàng, yī jiào yī mèi, hū xī tǔ nà, xún ér wèi wǎng lái, liú ér wèi róng wèi, zhāng ér wèi qì sè, fā ér wèi yīn shēng. cǐ rén zhī cháng shù yě. yáng yòng qí jīng, yīn yòng qí xíng, tiān rén zhī suǒ tóng yě. jí qí shī yě, zhēng zé shēng rè, fǒu zé shēng hán, jié ér wèi yóu zhuì, xiàn ér wèi yōng jū, bēn ér wèi chuǎn fá, jié ér wèi jiāo kū, zhěn fā hū miàn, biàn dòng hū xíng. tuī cǐ yǐ jí tiān dì, zé yì rú zhī. gù wǔ wěi yíng suō, xīng chén shī dù, rì yuè cuò xíng, huì bèi liú fēi, cǐ tiān dì zhī wēi zhěn yě. hán shǔ bù shí, cǐ tiān dì zhī zhēng fǒu yě. shí lì tǔ yǒng, cǐ tiān dì zhī yóu zhuì yě. shān bēng dì xiàn, cǐ tiān dì zhī yōng jū yě. bēn fēng bào yǔ, cǐ tiān dì zhī chuǎn fá yě. yǔ zé bù shí, chuān yuán hé jié, cǐ tiān dì zhī jiāo kū yě. liáng yī dǎo zhī yǐ yào shí, jiù zhī yǐ zhēn jì shèng rén hé zhī yǐ dào dé, fǔ zhī yǐ zhèng shì. gù tǐ yǒu kě yù zhī jí, tiān dì yǒu kě xiāo zhī zāi." yòu yuē:" dǎn yù dà ér xīn yù xiǎo, zhì yù yuán ér xíng yù fāng. shī yuē:' rú lín shēn yuān, rú lǚ bó bīng? wèi xiǎo xīn yě.' jiū jiū wǔ fū, gōng hóu gān chéng? wèi dà dǎn yě.' bù wéi lì huí, bù wéi yì jiù'. xíng zhī fāng yě.' jiàn jī ér zuò, bù qí zhōng rì'. zhì zhī yuán yě." qí wén xué yě, yǐng chū rú shì. qí dào shù yě, bù kě shèng jì yān. chū wèi zhēng děng shòu zhào xiū qí liáng zhōu suí děng wǔ dài shǐ, kǒng yǒu yí lòu, lǚ fǎng yú sāi miǎo, kǒu yǐ chuán shòu, yǒu rú mù dǔ. dōng tái shì láng sūn chù yuē, cháng jiāng qí wǔ zǐ tǐng jǐng jùn yòu quán, yǐ yè sī miǎo. sī miǎo yuē:" jùn dāng xiān guì, yòu dàng wǎn dá, quán zuì jū zhòng wèi, huò zài zhí bīng." hòu jiē rú qí yán. tài zǐ zhān shì lú qí qīng, zì yòu shí qǐng wèn rén lún zhī shì, sī miǎo yuē:" rǔ hòu wǔ shí nián, wèi dēng fāng bó. wú sūn dāng wèi shǔ lì, kě zì bǎo yě." qí qīng hòu wèi xú zhōu cì shǐ, sī miǎo sūn pǔ, guǒ wèi xú zhōu xiāo xiàn chéng. miǎo chū wèi qí qīng yán shí, pǔ yóu wèi shēng, ér yù zhī qí shì. fán zhū yì jī, duō rú cǐ yān. yǒng chún yuán nián zú. yí lìng báo zàng, bù cáng míng qì, bù diàn shēng láo, jīng yuè yú, yán mào bù gǎi. jǔ shī jiù mù, kōng yī ér yǐ, shí rén yì zhī. zì zhù lǎo zi zhuāng zi. zhuàn qiān jīn fāng sān shí juǎn fú lù lùn sān shí juǎn shè shēng zhēn lù zhěn zhōng sù shū huì sān jiào lùn, gè yī juàn. kāi yuán zhōng, fù yǒu rén jiàn yǐn yú zhōng nán shān, yǔ xuān lǜ shī xiāng jiē, měi lái wǎng cān qǐng zōng zhǐ. shí dà hàn, xī yù sēng qǐng yú kūn míng chí jié tán qí yǔ, zhào yǒu sī bèi xiāng dēng, fán qī rì, suō shuǐ shù chǐ, hū yǒu lǎo rén yè yì xuān lǜ shī qiú jiù yuē:" dì zǐ kūn míng chí lóng yě. wú yǔ shí jiǔ, fěi yóu dì zǐ, hú sēng lì dì zǐ nǎo jiāng wèi yào, qī tiān zǐ yán qí yǔ, mìng zài dàn xī. qǐ hé shàng fǎ lì jiù hù." xuān gōng cí yuē:" pín dào chí lǜ ér yǐ, kě qiú sūn xiān shēng." lǎo rén yīn zhì, sī miǎo wèi yuē:" wǒ zhī kūn míng lóng gōng yǒu xiān fāng sān shí shǒu, ruò néng shì yǔ, yǔ jiāng jiù rǔ." lǎo rén yuē:" cǐ fāng shàng dì bù xǔ wàng chuán, jīn jí yǐ, gù wú suǒ lìn." yǒu qǐng, pěng fāng ér zhì. sī miǎo yuē:" ěr dàn hái, wú lǜ hú sēng yě." zì shì chí shuǐ hū zhǎng, shù rì yì àn, hú sēng xiū huì ér sǐ. yòu cháng yǒu shén xiān jiàng, wèi sī miǎo yuē:" ěr suǒ zhe qiān jīn fāng, jì rén zhī gōng, yì yǐ guǎng yǐ. ér yǐ wù mìng wèi yào, hài wù yì duō. bì wèi shī jiě zhī xiān, bù dé bái rì qīng jǔ yǐ. xī zhēn rén huán kǎi wèi táo zhēn bái, shì yì rú zhī, gù wú zi suǒ zhī yě." qí hòu sī miǎo qǔ cǎo mù zhī yào, yǐ dài méng chóng shuǐ zhì zhī mìng, zuò qiān jīn fāng yì sān shí piān. měi piān yǒu lóng gōng xiān fāng yī shǒu, xíng zhī yú shì. jí xuán zōng bì jié hú zhī luàn, xī xìng shǔ. jì zhì shǔ, mèng yī sǒu xū bìn jǐn bái, yī huáng rú, zài bài yú qián, yǐ ér zòu yuē:" chén sūn sī miǎo yě, lú yú é méi shān yǒu nián yǐ. jīn wén luán jià xìng chéng dū, chén gù hòu yè." xuán zōng yuē:" wǒ shú shí xiān shēng míng jiǔ yǐ. jīn xiān shēng bù yuǎn ér zhì, yì jiāng yǒu suǒ qiú hū?" sī miǎo duì yuē:" chén yǐn jū yún quán, hǎo ěr jīn shí yào, wén cǐ dì chū xióng huáng, yuàn yǐ bā shí liǎng wèi cì. tuō suì chén qǐng, xìng jiàng shǐ jī zhì é méi shān." xuán zōng nuò zhī, jì rán ér wù. jí zhào sì chén chén zhōng shèng qiè xióng huáng bā shí liǎng, wǎng é méi xuān cì sī miǎo. zhōng shèng jì fèng zhào, rù é méi, zhì píng fēng lǐng, jiàn yī sǒu mào shén jùn gǔ, yī huáng rú, lì yú lǐng xià. wèi zhōng shèng yuē:" rǔ fēi tiān zǐ shǐ hū? wǒ jí sūn sī miǎo yě." zhōng shèng yuē:" shàng mìng yǐ xióng huáng cì xiān shēng." qí sǒu lóu ér shòu. jì ér yuē:" wú méng tiān zǐ cì xióng huáng, jīn yǒu biǎo xiè, shǔ shān jū wú hàn mò, tiān shǐ mìng bǐ zhá chuán xiě yǐ jìn yě." zhōng shèng jí zhào lì zhí dú rǎn hàn. sǒu zhǐ yī shí yuē:" biǎo běn zài shí shàng. jūn kě lù yān." zhōng shèng mù qí shí, guǒ yǒu zhū zì bǎi yú, shí biǎo běn yě. suì téng xiě qí zì, xiě bì. shì qí sǒu yǔ shí, jù wáng jiàn yǐ. yú shì jù yǐ qí shì wén yú xuán zōng, xuán zōng yīn wèn zhōng shèng, sǒu zhī mào yǔ mèng zhě guǒ tóng, yóu shì yì qí zhī. zì shì huò yǐn huò jiàn. xián tōng mò, shān xià mín jiā, yǒu jǐ shí yú suì, bù shí hūn xuè, fù mǔ yǐ qí hǎo shàn, shǐ yú bái shuǐ sēng yuàn wèi tóng zǐ. hū yǒu yóu kè chēng sūn chǔ shì, zhōu yóu yuàn zhōng qì, xiù zhōng chū tāng mò yǐ shòu tóng zǐ, yuē:" wèi wǒ rú chá fǎ jiān lái." chǔ shì gā shǎo xǔ, yǐ yú tāng yǔ zhī, jué tāng jí měi, yuàn cì yī wǎn. chǔ shì yuē:" cǐ tāng wèi rǔ lái ěr." jí yǐ mò fāng cùn bǐ, gèng lìng jiān chī, yīn yǔ tóng lǚ huà zhī, chū mén, chǔ shì yǐ qù yǐ. tóng zǐ yì chéng kōng ér fēi, zhòng fāng jīng yì. gù shì jiān tāng yáo zǐ, yǐ chéng jīn yǐ. qí hòu yì shí yǒu rén jiàn sī miǎo zhě. chū xiān chuán shí yí jí xuān shì zhì
孙思邈,雍州华原人也。七岁就学,日诵千余言。弱冠,善谈庄、老及百家之说,亦好释典。洛阳总管独孤信,见而叹曰:“此圣童也,但恨其器大识小,难为用也。”后周宣帝时,思逊以王室多故,遂隐居太白山。隋文帝辅政,徵为国子博士,称疾不起。常谓所亲曰:“过是五十年,当有圣人出,吾方助之以济人。”及唐太宗即位,召诣京师,嗟其容色甚少。谓曰:“故知有道者诚可尊重,羡门、广成,岂虚言哉。”将授以爵位,固辞不受。唐显庆四(四原作七。据明抄本改)年,高宗召见,拜谏议大夫,又固辞不受。上元元年,辞疾请归,特赐良马及鄱阳公主邑司以居焉。当时名士,如宋之问、孟诜、卢照邻等,皆执师弟之礼以事焉。思邈尝从幸九成宫。照邻病,留在其宅,时庭前有大梨树,照邻为之赋。其序曰:“癸酉之岁,余卧疾长安光德坊之官舍,户老云,是鄱阳公主邑司,昔公主未嫁而卒,故其邑废。时有处士孙思邈,道洽古今,学殚数术,高谈正一,则古之蒙庄子。深入不二,则今之维摩诘。至于推步甲乙,度量乾坤,则洛下闳、安期先生之俦也。自云开皇辛酉岁生,年九十三矣。察之乡里,咸云数百岁。又共话周齐间事,历历如目见。以此参之,不啻百岁人矣。然犹视听不衰,神彩甚茂,可谓古之聪明博达不死者也。时照邻有盛名,而染恶疾,嗟禀受之不同,昧遐夭之殊致。因问思邈曰:“名医愈疾,其道如何?”对曰:“吾闻善言天者,必质于人;善言人者,必本于天。天有四时五行,寒暑迭代。其转运也,和而为雨,怒而为风,凝而为霜雪,张而为虹霓。此天地之常数也。人有四肢五脏,一觉一寐,呼吸吐纳,循而为往来,流而为荣卫,彰而为气色,发而为音声。此人之常数也。阳用其精,阴用其形,天人之所同也。及其失也,蒸则生热,否则生寒,结而为疣赘,陷而为痈疽,奔而为喘乏,竭而为焦枯,诊发乎面,变动乎形。推此以及天地,则亦如之。故五纬盈缩,星辰失度,日月错行,彗孛流飞,此天地之危疹也。寒暑不时,此天地之蒸否也。石立土踊,此天地之疣赘也。山崩地陷,此天地之痈疽也。奔风暴雨,此天地之喘乏也。雨泽不时,川源涸竭,此天地之焦枯也。良医导之以药石,救之以针剂;圣人和之以道德,辅之以政事。故体有可愈之疾,天地有可消之灾。”又曰:“胆欲大而心欲小,智欲圆而行欲方。诗曰:‘如临深渊,如履薄冰?谓小心也。‘赳赳武夫,公侯干城?谓大胆也。‘不为利回,不为义疚’。行之方也。‘见机而作,不俟终日’。智之圆也。”其文学也,颖出如是。其道术也,不可胜纪焉。初魏徵等受诏修齐梁周隋等五代史,恐有遗漏,屡访于思邈,口以传授,有如目睹。东台侍郎孙处约,尝将其五子侹、儆、俊、侑、佺,以谒思邈。思邈曰:“俊当先贵,侑当晚达,佺最居重位,祸在执兵。”后皆如其言。太子詹事卢齐卿,自幼时请问人伦之事,思邈曰:“汝后五十年,位登方伯。吾孙当为属吏,可自保也。”齐卿后为徐州刺史,思邈孙溥,果为徐州萧县丞。邈初谓齐卿言时,溥犹未生,而预知其事。凡诸异迹,多如此焉。永淳元年卒。遗令薄葬,不藏冥器,不奠生牢,经月余,颜貌不改。举尸就木,空衣而已,时人异之。自注《老子》、《庄子》。撰《千金方》三十卷、《福禄论》三十卷、《摄生真箓》、《枕中素书》、《会三教论》,各一卷。开元中,复有人见隐于终南山,与宣律师相接,每来往参请宗旨。时大旱,西域僧请于昆明池结坛祈雨,诏有司备香灯,凡七日,缩水数尺,忽有老人夜诣宣律师求救曰:“弟子昆明池龙也。无雨时久,匪由弟子,胡僧利弟子脑将为药,欺天子言祈雨,命在旦夕。乞和尚法力救护。”宣公辞曰:“贫道持律而已,可求孙先生。”老人因至,思邈谓曰:“我知昆明龙宫有仙方三十首,若能示予,予将救汝。”老人曰:“此方上帝不许妄传,今急矣,固无所吝。”有顷,捧方而至。思邈曰:“尔但还,无虑胡僧也。”自是池水忽涨,数日溢岸,胡僧羞恚而死。又尝有神仙降,谓思邈曰:“尔所著《千金方》,济人之功,亦已广矣。而以物命为药,害物亦多。必为尸解之仙,不得白日轻举矣。昔真人桓闿谓陶贞白,事亦如之,固吾子所知也。”其后思邈取草木之药,以代虻虫水蛭之命,作《千金方翼》三十篇。每篇有龙宫仙方一首,行之于世。及玄宗避羯胡之乱,西幸蜀。既至蜀,梦一叟须鬓尽白,衣黄襦,再拜于前,已而奏曰:“臣孙思邈也,庐于峨眉山有年矣。今闻銮驾幸成都,臣故候谒。”玄宗曰:“我熟识先生名久矣。今先生不远而至,亦将有所求乎?”思邈对曰:“臣隐居云泉,好饵金石药,闻此地出雄黄,愿以八十两为赐。脱遂臣请,幸降使赍至峨眉山。”玄宗诺之,悸然而寤。即诏寺臣陈忠盛挈雄黄八十两,往峨眉宣赐思邈。忠盛既奉诏,入峨眉,至屏风岭,见一叟貌甚俊古,衣黄襦,立于岭下。谓忠盛曰:“汝非天子使乎?我即孙思邈也。”忠盛曰:“上命以雄黄赐先生。”其叟偻而受。既而曰:“吾蒙天子赐雄黄,今有表谢,属山居无翰墨,天使命笔札传写以进也。”忠盛即召吏执牍染翰。叟指一石曰:“表本在石上。君可录焉。”忠盛目其石,果有朱字百余,实表本也。遂誊写其字,写毕。视其叟与石,俱亡见矣。于是具以其事闻于玄宗,玄宗因问忠盛,叟之貌与梦者果同,由是益奇之。自是或隐或见。咸通末,山下民家,有几十余岁,不食荤血,父母以其好善,使于白水僧院为童子。忽有游客称孙处士,周游院中讫,袖中出汤末以授童子,曰:“为我如茶法煎来。”处士呷少许,以余汤与之,觉汤极美,愿赐一碗。处士曰:“此汤为汝来耳。”即以末方寸匕,更令煎吃,因与同侣话之,出门,处士已去矣。童子亦乘空而飞,众方惊异。顾视煎汤铫子,已成金矣。其后亦时有人见思邈者。(出《仙传拾遗》及《宣室志》)
sī mǎ chéng zhēn
司马承祯
sī mǎ chéng zhēn, zì zi wēi. bó xué néng wén, gōng zhuàn, jiǒng wèi yī tǐ, hào yuē jīn jiǎn dāo shū. yǐn yú tiān tāi shān yù xiāo fēng, zì hào bái yún zǐ. yǒu fú ěr zhī shù, zé tiān lèi zhēng zhī bù qǐ. ruì zōng yǎ shàng dào jiào, lǚ jiā zūn yì, chéng zhēn fāng fù zhào. ruì zōng wèn yīn yáng shù shù zhī shì. chéng zhēn duì yuē:" lǎo zi jīng yún:' sǔn zhī yòu sǔn, yǐ zhì yú wú wéi.' qiě xīn mù suǒ jiàn zhī, měi sǔn zhī shàng wèi néng yǐ, qǐ fù gōng hū yì duān ér zēng zhì lǜ zāi?" ruì zōng yuē:" lǐ shēn wú wéi, zé qīng gāo yǐ lǐ guó wú wéi, rú zhī hé?" duì yuē:" guó yóu shēn yě. lǎo zǐ yuē:' liú xīn yú dàn, hé qì yú mò, shùn wù zì rán, nǎi wú sī yān, ér tiān xià lǐ.' yì yuē:' shèng rén zhě yǔ tiān dì hé qí dé.' shì zhī tiān bù yán ér xìn, wú wéi ér chéng. wú wéi zhī zhǐ, lǐ guó zhī yào." ruì zōng shēn shǎng yì, liú zhī yù jiā chǒng wèi. gù cí. wú hé gào guī shān. nǎi cì bǎo qín huā pèi yǐ qiǎn zhī. gōng qīng duō fù shī yǐ sòng. cháng shì xú yàn bó, cuō qí měi zhě sān shí yú piān, wèi zhì xù, míng yuē bái yún jì, jiàn chuán yú shì. shí lú cáng yòng zǎo yǐn zhōng nán shān, hòu dēng cháo, jū yào guān, jiàn chéng zhēn jiāng hái tiān tāi, cáng yòng zhǐ zhōng nán wèi zhī yuē:" cǐ zhōng dà yǒu jiā chù, hé bì zài tiān tāi." chéng zhēn xú duì yuē:" yǐ pū suǒ guān, nǎi shì tú zhī jié jìng ěr." cáng yòng yǒu cán sè. xuán zōng yǒu tiān xià, shēn hǎo dào shù, lèi zhēng chéng zhēn dào jīng, liú yú nèi diàn, pō jiā lǐ jìng, wèn yǐ yán nián dù shì zhī shì. chéng zhēn yǐn ér wēi yán. xuán zōng yì chuán ér mì zhī, gù rén mò de zhī yě. yóu shì xuán zōng lǐ guó sì shí yú nián, suī lù shān fàn guān, luán yú xìng shǔ, jí wèi shàng huáng, huí, yòu qī nián, fāng shǐ yàn jià, chéng yóu tiān shù, qǐ fēi dào lì zhī zhù yán cháng yé! chū xuán zōng dēng fēng tài yuè huí, wèn chéng zhēn:" wǔ yuè hé shén zhǔ zhī?" duì yuē:" yuè zhě shān zhī jù, néng chū yún yǔ, qián chǔ shén xiān, guó zhī wàng zhě wèi zhī rán shān lín zhī shén yě, yì yǒu xiān guān zhǔ zhī." yú shì zhào wǔ yuè yú shān dǐng liè zhì xiān guān miào, zì chéng zhēn shǐ yě. yòu shǔ nǚ zhēn xiè zì rán fàn hǎi, jiāng yì péng lái qiú shī, chuán wèi fēng piāo, dào yī shān, jiàn dào rén zhǐ yán:" tiān tāi shān sī mǎ chéng zhēn, míng zài dān tái, shēn jū chì chéng, cǐ zhēn liáng shī yě." péng lái gé ruò shuǐ sān shí wàn lǐ, fēi zhōu jí kě xíng, fēi fēi xiān wú yǐ dào. zì rán nǎi huí qiú chéng zhēn shòu dù. hòu bái rì shàng shēng ér qù. chéng zhēn jū shān, xiū xíng qín kǔ, nián yī bǎi yú suì, zhòng yán qīng jiàn, ruò sān shí xǔ rén. yǒu dì zǐ qī shí yú rén, yī dàn gào dì zǐ yuē:" wú zì jū yù xiāo fēng, dōng wàng péng lái, cháng yǒu zhēn líng jiàng jià. jīn wèi dōng hǎi qīng tóng jūn dōng huá jūn suǒ zhào, bì xū qù rén jiān." é qǐng qì jué, ruò chán tuì rán jiě huà yǐ. dì zǐ zàng qí yì guān ěr. yuán wèi zhù chū chù. chá chū dà táng xīn yǔ.
司马承祯,字子微。博学能文,攻篆,迥为一体,号曰金剪刀书。隐于天台山玉霄峰,自号白云子。有服饵之术,则天累征之不起。睿宗雅尚道教,屡加尊异,承祯方赴召。睿宗问阴阳术数之事。承祯对曰:“老子经云:‘损之又损,以至于无为。’且心目所见知,每损之尚未能已,岂复攻乎异端而增智虑哉?”睿宗曰:“理身无为,则清高矣;理国无为,如之何?”对曰:“国犹身也。老子曰:‘留心于淡,合气于漠,顺物自然,乃无私焉,而天下理。’易曰:‘圣人者与天地合其德。’是知天不言而信,无为而成。无为之旨,理国之要。”睿宗深赏异,留之欲加宠位。固辞。无何告归山。乃赐宝琴花帔以遣之。公卿多赋诗以送。常侍徐彦伯,撮其美者三十余篇,为制序,名曰《白云记》,见传于世。时卢藏用早隐终南山,后登朝,居要官,见承祯将还天台,藏用指终南谓之曰:“此中大有佳处,何必在天台。”承祯徐对曰:“以仆所观,乃仕途之捷径耳。”藏用有惭色。玄宗有天下,深好道术,累征承祯到京,留于内殿,颇加礼敬,问以延年度世之事。承祯隐而微言。玄宗亦传而秘之,故人莫得知也。由是玄宗理国四十余年,虽禄山犯关,銮舆幸蜀,及为上皇,回,又七年,方始晏驾,诚由天数,岂非道力之助延长耶!初玄宗登封太岳回,问承祯:“五岳何神主之?”对曰:“岳者山之巨,能出云雨,潜储神仙,国之望者为之;然山林之神也,亦有仙官主之。”于是诏五岳于山顶列置仙官庙,自承祯始也。又蜀女真谢自然泛海,将诣蓬莱求师,船为风飘,到一山,见道人指言:“天台山司马承祯,名在丹台,身居赤城,此真良师也。”蓬莱隔弱水三十万里,非舟楫可行,非飞仙无以到。自然乃回求承祯受度。后白日上升而去。承祯居山,修行勤苦,年一百余岁,重颜轻健,若三十许人。有弟子七十余人,一旦告弟子曰:“吾自居玉霄峰,东望蓬莱,常有真灵降驾。今为东海青童君、东华君所召,必须去人间。”俄顷气绝,若蝉蜕然解化矣。弟子葬其衣冠尔。(原未注出处。查出《大唐新语》。)
yǐn jūn
尹君
táng gù shàng shū lǐ gōng shēn shēn zì yuán quē. jù míng chāo běn bǔ, zhèn běi mén shí. yǒu dào shì yǐn jūn zhě, yǐn jìn shān, bù shí sù, cháng ěr bǎi yè, suī fā jǐn bái, ér róng zhuàng ruò tóng zǐ, wǎng wǎng dú yóu chéng shì. lǐ zhōng yǒu lǎo fù nián bā shí yú zhě, gù wèi rén yuē:" wú hái tí shí, cháng jiàn lǐ wēng yán, lǐ wēng wú wài zǔ yě." qiě yuē:" wǒ nián qī suì, yǐ shí yǐn jūn yǐ dài jīn qī shí yú nián, ér yǐn jūn róng zhuàng rú jiù, dé fēi shén xiān hū. wú qiě lǎo, zì dù néng jǐ hé wéi rén jiān rén rǔ fāng zhuàng, dāng zhì yǐn jūn zhī róng zhuàng." zì shì jí jīn, qī shí yú suì yǐ, ér yǐn jūn céng wú lǎo sè, qǐ fēi yǐ qiān bǎi suì wèi shùn xī yé. běi mén cóng shì féng yì yán gōng shòu, hào qí zhě, mù yǐn zhī dé dào, měi xún xiū, jí qū jià ér yì yān. qí hòu yán gōng zì jūn jūn xià yuán yǒu wéi zì, jù míng chāo běn shān sī mǎ wèi běi mén shuài, suì yíng yǐn jūn zhì fǔ tíng, guǎn yú gōng shǔ, zhōng rì yǔ tóng xí, cháng yǒu yì xiāng zì jī zhōng fā, gōng yì zhòng zhī. gōng yǒu nǚ dì xué fú tú shì, cháng yuē:" fú shì yǔ huáng lǎo gù shū zhì." qiě nù qí xiōng yǔ dào shì yóu. hòu yī rì, mì yǐ jǐn zhēn zhì tāng zhōng, mìng yǐn jūn yǐn zhī. yǐn jūn jí yǐn, jīng ér qǐ yuē:" wú qí sǐ hū!" é tǔ chū yī wù shén jiān, yǒu yì xiāng fā qí zhōng. gōng mìng pōu ér shì zhī, zhēn shè qí yě. zì shì yǐn jūn mào shuāi chǐ duò, qí xī zú yú guǎn zhōng. yán gōng jì zhī nǚ dì zhī suǒ wéi yě, nù qiě shén, jí mìng bù jiàng zhì qí sàng. hòu èr rì, zàng yǐn jūn yú fén shuǐ xī èr shí lǐ. míng nián qiū, yǒu zhào shèng guān dào shì zhū tài xū, yīn tóu lóng zhì jìn shān, hū yù yǐn jūn zài shān zhōng, tài xū jīng ér wèn yuē:" shī hé wéi zhì cǐ yé?" yǐn jūn xiào yuē:" wú qù suì zài běi mén, yǒu rén yǐ jǐn zhēn yǐn wǒ zhě, wǒ gù shì zhī yǐ sǐ, rán zé jǐn zhēn ān néng bài wú zhēn yé!" yán qì, hū wáng suǒ jiàn. tài xū qiè yì qí shì, jí guī, jù bái yán gōng. yuē:" wú wén xiān rén bù sǐ, tuō yǒu sǐ zhě, nǎi shī jiě yě bù rán hé biàn yì zhī rú shì yé." jiāng mìng fā qí mù yǐ yàn zhī, rán lǜ huò yú rén, suì zhǐ qí shì. chū xuān shì zhì
唐故尚书李公诜(诜字原缺。据明抄本补),镇北门时。有道士尹君者,隐晋山,不食粟,常饵柏叶,虽发尽白,而容状若童子,往往独游城市。里中有老父年八十余者,顾谓人曰:“吾孩提时,尝见李翁言,李翁吾外祖也。”且曰:“我年七岁,已识尹君矣;迨今七十余年,而尹君容状如旧,得非神仙乎。吾且老,自度能几何为人间人;汝方壮,当志尹君之容状。”自是及今,七十余岁矣,而尹君曾无老色,岂非以千百岁为瞬息耶。北门从事冯翊严公绶,好奇者,慕尹之得道,每旬休,即驱驾而诣焉。其后严公自军(军下原有为字,据明抄本删)司马为北门帅,遂迎尹君至府庭,馆于公署,终日与同席,常有异香自肌中发,公益重之。公有女弟学浮图氏,尝曰:“佛氏与黄老固殊致。”且怒其兄与道士游。后一日,密以堇斟致汤中,命尹君饮之。尹君即饮,惊而起曰:“吾其死乎!”俄吐出一物甚坚,有异香发其中。公命剖而视之,真麝脐也。自是尹君貌衰齿堕,其夕卒于馆中。严公既知女弟之所为也,怒且甚,即命部将治其丧。后二日,葬尹君于汾水西二十里。明年秋,有照圣观道士朱太虚,因投龙至晋山,忽遇尹君在山中,太虚惊而问曰:“师何为至此耶?”尹君笑曰:“吾去岁在北门,有人以堇斟饮我者,我故示之以死,然则堇斟安能败吾真耶!”言讫,忽亡所见。太虚窃异其事,及归,具白严公。曰:“吾闻仙人不死,脱有死者,乃尸解也;不然何变异之如是耶。”将命发其墓以验之,然虑惑于人,遂止其事。(出《宣室志》)