gē shū hàn zhāng chóu jiān qióng yáng shèn jīn jiāng nán wú shēng zhū xiàn nǚ dù wàn wéi zì dōng mǎ suì
哥舒翰 章仇兼琼 杨慎矜 江南吴生 朱岘女 杜万 韦自东 马燧
gē shū hàn
哥舒翰
gē shū hàn shǎo shí, yǒu zhì qì, cháng ān jiāo yóu háo xiá, zhái xīn shū chén xiào běn shū zuò chāng. fāng. yǒu ài qiè, yuē péi liù niáng zhě, róng fàn kuàng dài, zhái yú chóng rén, shū hàn cháng yuè zhī. jū wú hé, shū hàn yǒu gù, yóu jìn jī, shù yuè fāng huí. jí zhì, qiè yǐ bìng sǐ, shū hàn shén dào zhī. jì ér rì mù, yīn sù qí shě. shàng wèi zàng, bìn yú táng ào, jì wú tā shì, shū hàn yuē: píng shēng zhī ài, cún méi hé jiān? dú sù suì zhàng zhōng. yè bàn hòu, tíng yuè hào rán, shū hàn bēi tàn bù mèi. hū jiàn mén píng jiān yǒu yī wù, qīng shǒu ér kuī. jìn tuì qūn xún. rù tíng zhōng, nǎi yè chā yě. zhǎng zhàng xǔ, zhe bào pí kūn, jù yá pī fà. gèng yǒu sān guǐ xiāng jì jìn, jí zhuāi zhū suǒ, wǔ yú yuè xià. xiāng yǔ yán yuē: chuáng shàng guì rén nài hé? yòu yuē: qǐn yǐ. biàn shēng jiē, rù bìn suǒ chāi fā. yú chèn yú yuè zhōng, pò ér qǔ qí shī, mí gē zhī tǐ, huán zuò gòng shí zhī. xuè liú yú tíng, yī wù láng jí. shū hàn kǒng bù, qiě tòng zhī, zì fēn yuē: xiàng jiào wǒ zuò guì rén, wǒ jīn jī zhī, bì wú kǔ. suì qián qǔ zhàng wài gān, hū yú àn zhōng zhì chū, dà jiào jī guǐ. guǐ dà hài zǒu, shū hàn chéng shì zhú zhī xī běi yú, yú yuán ér qù. yǒu yī guǐ zuì hòu, bù dé shàng, shū hàn jī zhòng liú xiě, nǎi dé qù. jiā rén wén biàn luàn, qǐ lái jiù zhī, shū hàn jù dào qí shì. jiāng shōu yú hái, jí zhì táng, bìn suǒ yǎn rán rú gù, ér dàn chù yì wú suǒ jiàn. shū hàn huǎng hū, yǐ wéi mèng zhōng, yàn qí qiáng yǒu xuè, qí shàng yǒu jī, jìng bù zhī qí rán. hòu shù nián, shū hàn xiǎn dá. chū tōng yōu lù
哥舒翰少时,有志气,长安交游豪侠,宅新书(陈校本书作昌。)坊。有爱妾,曰裴六娘者,容范旷代,宅于崇仁,舒翰常悦之。居无何,舒翰有故,游近畿,数月方回。及至,妾已病死,舒翰甚悼之。既而日暮,因宿其舍。尚未葬,殡于堂奥,既无他室,舒翰曰:平生之爱,存没何间?独宿繐帐中。夜半后,庭月皓然,舒翰悲叹不寐。忽见门屏间有一物,倾首而窥。进退逡巡。入庭中,乃夜叉也。长丈许,著豹皮裩,锯牙披发。更有三鬼相继进,及拽朱索,舞于月下。相与言曰:床上贵人奈何?又曰:寝矣。便升阶,入殡所拆发。舁榇于月中,破而取其尸,糜割肢体,环坐共食之。血流于庭,衣物狼藉。舒翰恐怖,且痛之,自分曰:向叫我作贵人,我今击之,必无苦。遂潜取帐外竿,忽于暗中掷出,大叫击鬼。鬼大骇走,舒翰乘势逐之西北隅,逾垣而去。有一鬼最后,不得上,舒翰击中流血,乃得去。家人闻变乱,起来救之,舒翰具道其事。将收余骸,及至堂,殡所俨然如故,而啖处亦无所见。舒翰恍忽,以为梦中,验其墙有血,其上有迹,竟不知其然。后数年,舒翰显达。(出《通幽录》)
zhāng chóu jiān qióng
章仇兼琼
zhāng chóu jiān qióng zhèn shǔ rì, fó sì shè dà huì. bǎi xì zài tíng, yǒu shí suì tóng ér wǔ yú gān miǎo, hū yǒu yī wù, zhuàng rú diāo è, lüè zhī ér qù. qún zhòng dà hài, yīn bà lè. hòu shù rì, qí fù mǔ jiàn zài gāo tǎ zhī shàng, tī ér qǔ zhī, ér shén xíng rú chī. jiǔ zhī fāng yǔ yún, jiàn rú bì huà fēi tiān yè chā zhě, jiāng rù tǎ zhōng, rì sì lǐ shí yǐn shí zhī wèi, yì bù zhī qí suǒ zì. xún rì, fāng jīng shén rú chū. chū shàng shū gù shí
章仇兼琼镇蜀日,佛寺设大会。百戏在庭,有十岁童儿舞于竿杪,忽有一物,状如鵰鹗,掠之而去。群众大骇,因罢乐。后数日,其父母见在高塔之上,梯而取之,而神形如痴。久之方语云,见如壁画飞天夜叉者,将入塔中,日饲里实饮食之味,亦不知其所自。旬日,方精神如初。(出《尚书故实》)
yáng shèn jīn
杨慎矜
kāi yuán zhōng, yáng shèn jīn wèi yù shǐ zhōng chéng. yī rì, jiāng rù cháo, jiā tóng kāi qí wài mén, jì qǐ suǒ, qí mén jìn bù kě jiě. shèn jīn qiě jīng qiě yì. jì tiān jiàng wǎn, qí dǎo cóng lì zì wài jiàn shèn jīn mén yǒu yè chā, zhǎng zhàng yú, zhuàng jí yì, lì yú yǔ xià, yǐ zuǒ yòu shǒu jìn qí mén. huǒ wěn diàn móu, pàn pàn yuán zuò bù, jù míng chāo běn gǎi. gù zuǒ yòu. cóng lì jiàn zhī, jù jīng lì sì qù. jiǔ ér qú zhōng yú mǎ rén wù shāo duō, qí yè chā fāng nán xiàng ér qù, xíng zhě jiàn zhī, xián pì yì pū dì. shèn jīn wén qí shì, jù shén. hòu yuè yú, suì wèi lǐ lín fǔ suǒ wū, dì xiōng jiē zhū sǐ. chū xuān shì zhì
开元中,杨慎矜为御史中丞。一日,将入朝,家童开其外门,既启锁,其门噤不可解。慎矜且惊且异。洎天将晚,其导从吏自外见慎矜门有夜叉,长丈余,状极异,立于宇下,以左右手噤其门。火吻电眸,盼(盼原作不,据明抄本改。)顾左右。从吏见之,俱惊栗四去。久而衢中舆马人物稍多,其夜叉方南向而去,行者见之,咸辟易仆地。慎矜闻其事,惧甚。后月余,遂为李林甫所诬,弟兄皆诛死。(出《宣室志》)
jiāng nán wú shēng
江南吴生
yǒu wú shēng zhě, jiāng nán rén. cháng yóu kuài jī, qǔ yī liú shì wèi zú. hòu shù nián, wú shēng zǎi xiàn yú yàn mén jùn, yǔ liú shì xié zhī guān. liú shì chū yǐ róu wǎn wén, fán shù nián. qí hòu hū kuàng liè zì shì bù kě jìn, wǎng wǎng yǒu nì yì zhě, jí fā nù. ōu qí bì pú, huò niè qí jī xuè qiě shén, ér nù bù kě jiě. wú shēng shǐ zhī liú shì hàn lì, xīn shāo wài zhī. cháng yī rì, wú yǔ yàn mén bù jiàng shù bèi, liè yú yě, huò hú tù shén duō, zhì páo shè xià. míng rì, wú shēng chū, liú shì jí qián rù páo shě, qǔ hú tù shēng dàn zhī. qiě jǐn, wú shēng guī, yīn jí hú tù suǒ zài, ér liú shì fǔ rán bù yǔ. wú shēng nù, xùn qí bì, bì yuē: liú shì shí zhī jǐn yǐ. shēng shǐ yí liú shì wèi tā guài. xún yú, yǒu xiàn lì, yǐ yī lù xiàn, wú shēng mìng zhì yú tíng. yǐ ér wú shēng shǐ yán jiāng yuǎn shì, jì chū mén, jí nì shēn qián cì zhī. jiàn liú shì sàn fà tǎn gōng, mù zì jìn liè, zhuàng mào dùn yì, lì tíng zhōng, zuǒ shǒu zhí lù, yòu shǒu bá qí pí ér shí zhī. wú shēng dà jù, pū dì bù néng qǐ. jiǔ zhī, nǎi zhào lì zú shí shù bèi, chí bīng zhàng ér rù. liú shì jiàn wú shēng lái, jǐn qù rú xiù, tǐng rán lì tíng, nǎi yī yè chā ěr. mù ruò diàn guāng, chǐ rú jǐ rèn, jīn gǔ pán cù, shēn jǐn qīng sè, lì zú jù zhàn lì bù gǎn jìn. ér yè chā sì gù, ruò yǒu suǒ jù. jǐn shí qǐng, hū dōng xiàng ér zǒu, qí shì shén jí. jìng bù rú suǒ zài. chū xuān shì zhì
有吴生者,江南人。尝游会稽,娶一刘氏为卒。后数年,吴生宰县于雁门郡,与刘氏偕之官。刘氏初以柔婉闻,凡数年。其后忽旷烈自恃不可禁,往往有逆意者,即发怒。殴其婢仆,或啮其肌血且甚,而怒不可解。吴生始知刘氏悍戾,心稍外之。尝一日,吴与雁门部将数辈,猎于野,获狐兔甚多,致庖舍下。明日,吴生出,刘氏即潜入庖舍,取狐兔生啖之。且尽,吴生归,因诘狐兔所在,而刘氏俯然不语。吴生怒,讯其婢,婢曰:刘氏食之尽矣。生始疑刘氏为他怪。旬余,有县吏,以一鹿献,吴生命致于庭。已而吴生始言将远适,既出门,即匿身潜伺之。见刘氏散发袒肱,目眦尽裂,状貌顿异,立庭中,左手执鹿,右手拔其脾而食之。吴生大惧,仆地不能起。久之,乃召吏卒十数辈,持兵仗而入。刘氏见吴生来,尽去襦袖,挺然立庭,乃一夜叉耳。目若电光,齿如戟刃,筋骨盘蹙,身尽青色,吏卒俱战栗不敢近。而夜叉四顾,若有所惧。仅食顷,忽东向而走,其势甚疾。竟不如所在。(出《宣室志》)
zhū xiàn nǚ
朱岘女
wǔ líng jùn yǒu fú tú cí, qí gāo shù bǎi xún. xià kàn dà jiāng, měi jiāng shuǐ fàn yáng, zé fú tú shì ruò yáo dòng, gù lǐ rén bù gǎn dēng qí shàng zhě. yǒu gǔ rén zhū xiàn, jiā jí shàn, yǒu yī nǚ, wú hé shī suǒ zài. qí jiā xún zhī, jǐn xún yú, mò qióng qí shì. yī rì, tiān yù jì, jùn mín wàng jiàn fú tú zhī diān, ruò yǒu rén lì zhě, yǐn rán wén xié yī, jùn mín qiě yǐ wéi tā guài. xiàn wén zhī, jí wǎng guān yān. wàng qí yī zhuāng, shén lèi qí nǚ, jí mìng rén dēng qí shàng ér qǔ zhī. guǒ jiàn nǚ yě, xiàn jīng xùn qí shì, nǚ yuē: mǒu xiàng zhě dú chǔ, yǒu yè chā zhǎng zhàng yú, shén guǐ yì, zì wū shàng yuè ér xià, rù mǒu zhī shì, wèi mǒu yuē:' wú jù wǒ yě.' jí lǎn yī chí qù, zhì fú tú shàng. jì ér wù wù rán, ruò shén zuì zhě. fán shù rì, fāng shāo wù, yīn jù qiě shén. qí yè chā lǜ yǐ jiāng xiǎo zé xià fú tú, xíng lǐ zhōng, qǔ shí yǐn mǒu. yī rì, yè chā fāng qù, mǒu xià shì zhī, jiàn qí xíng lǐ zhōng, huì yù yī bái yī, yè chā jiàn, pì yì tuì yuǎn bǎi bù, bù gǎn qiè shì. jí mù guī. mǒu yīn jí zhī: hé wéi jù bái yī zhě hū? yè chā yuē:' xiàng zhě bái yī, zì xiǎo bù shí tài láo. gù wǒ bù dé jìn yě.' mǒu wèn hé gù, yè chā yuē:' niú zhě suǒ yǐ gēng tián chóu, wéi shēng rén zhī běn. rén bù shí qí ròu, zé shàng dì yòu zhī. gù wǒ bù dé ér jìn yě.' mǒu mò niàn yuē: wú rén yě, qù fù mǔ, yǔ yì lèi wéi wǔ, kě bù bēi hū?' míng rì, yè chā qù ér zhù yuē:' mǒu yuàn bù yǐ tài láo wèi shí.' fán sān zhù. qí yè chā hū zì jùn zhōng lái, zhì fú tú xià, wàng mǒu ér yǔ yuē:' hé wéi yǒu yì zhì ér qì wǒ hū? shǐ wǒ zhōng bù dé jìn zi yǐ. cóng cǐ bié qù.' cí bì, jí dōng xiàng zǒu, ér jìng bù zhī qí suǒ wǎng. mǒu xǐ shén, yóu fú tú zhōng de yǐ guī. chū xuān shì zhì
武陵郡有浮屠祠,其高数百寻。下瞰大江,每江水泛扬,则浮屠势若摇动,故里人不敢登其上者。有贾人朱岘,家极赡,有一女,无何失所在。其家寻之,仅旬余,莫穷其适。一日,天雨霁,郡民望见浮屠之颠,若有人立者,隐然纹缬衣,郡民且以为他怪。岘闻之,即往观焉。望其衣装,甚类其女,即命人登其上而取之。果见女也,岘惊讯其事,女曰:某向者独处,有夜叉长丈余,甚诡异,自屋上跃而下,入某之室,谓某曰:'无惧我也。'即揽衣驰去,至浮屠上。既而兀兀然,若甚醉者。凡数日,方稍寤,因惧且甚。其夜叉率以将晓则下浮屠,行里中,取食饮某。一日,夜叉方去,某下视之,见其行里中,会遇一白衣,夜叉见,辟易退远百步,不敢窃视。及暮归。某因诘之:何为惧白衣者乎?夜叉曰:'向者白衣,自小不食太牢。故我不得近也。'某问何故,夜叉曰:'牛者所以耕田畴,为生人之本。人不食其肉,则上帝祐之。故我不得而近也。'某默念曰:吾人也,去父母,与异类为伍,可不悲乎?'明日,夜叉去而祝曰:'某愿不以太牢为食。'凡三祝。其夜叉忽自郡中来,至浮屠下,望某而语曰:'何为有异志而弃我乎?使我终不得近子矣。从此别去。'词毕,即东向走,而竟不知其所往。某喜甚,由浮屠中得以归。(出《宣室志》)
dù wàn
杜万
dù wàn yuán wài, qí xiōng wèi lǐng nán xiàn wèi, jiāng zhì rèn, qī yù dú zhàng, shù rì zú. shí shèng xià, wú bìn liǎn. quán yǐ wěi xí guǒ shù, yì yú jué yán zhī cè. mǒu dào guān, jū yú lì shì, bù fù zhòng liàn. jí běi guī, fāng zhì yán suǒ, yù shōu qī hái gǔ. jí guān kǎn xué, dàn wěi shàng cún. mǒu tàn qí zhì shēn ér wèi suǒ qǔ, bēi gǎn jiǔ zhī. huì shàng yán yǒu yī jìng, mǒu shì xún. xíng bǎi yú bù, zhì shí kū zhōng, qí qī luǒ lù, róng mào zhēng níng, bù kě fù shí. huái zhōng bào yī zi, zi páng yì yǒu yī zi, zhuàng lèi luó chà. jí hū fāng wù, fù rén kǒu bù néng yán, yǐ shǒu huà dì, shū yún: wǒ qǐng zhòng shēng, wèi yè chā suǒ de. jīn cǐ èr zi, jí wǒ suǒ shēng. shū zhī bēi tì. qǐng zhī, yì néng yán, wèi yún: jūn jí qù, yè chā tǎng zhì, bì dāng shā jūn. mǒu wèn: rǔ néng qù fǒu? yuē: néng qù. biàn qǐ bào xiǎo ér, suí mǒu zhì chuán suǒ. biàn fā, yè chā xún bào dà ér zhì àn, wàng chuán hū jiào, yǐ ér xiāng shì. chuán xíng jì yuǎn, nǎi bāi qí ér zuò shù shí piàn, fāng qù. fù rén shǒu zhōng zhī zǐ, zhuàng rú luó chà, jiě rén yǔ. dà lì zhōng, mǔ zǐ bìng cún. chū guǎng yì jì
杜万员外,其兄为岭南县尉,将至任,妻遇毒瘴,数日卒。时盛夏,无殡敛。权以苇席裹束,瘗于绝岩之侧。某到官,拘于吏事,不复重殓。及北归,方至岩所,欲收妻骸骨。及观坎穴,但苇尚存。某叹其至深而为所取,悲感久之。会上岩有一径,某试寻。行百余步,至石窟中,其妻裸露,容貌狰狞,不可复识。怀中抱一子,子旁亦有一子,状类罗刹。极呼方寤,妇人口不能言,以手画地,书云:我顷重生,为夜叉所得。今此二子,即我所生。书之悲涕。顷之,亦能言,谓云:君急去,夜叉倘至,必当杀君。某问:汝能去否?曰:能去。便起抱小儿,随某至船所。便发,夜叉寻抱大儿至岸,望船呼叫,以儿相示。船行既远,乃擘其儿作数十片,方去。妇人手中之子,状如罗刹,解人语。大历中,母子并存。(出《广异记》)
wéi zì dōng
韦自东
zhēn yuán zhōng, yǒu wéi zì dōng zhě, yì liè zhī shì yě. cháng yóu tài bái shān, qī zhǐ duàn jiāng jūn zhuāng, duàn yì sù zhī qí zhuàng yǒng zhě. yī rì, yǔ zì dōng tiào wàng shān gǔ, jiàn yī jìng shèn wēi, ruò jiù yǒu xíng jī. zì dōng wèn zhǔ rén yuē: cǐ hé yì yě? duàn jiāng jūn yuē: xī yǒu èr sēng, jū cǐ shān dǐng, diàn yǔ hóng zhuàng, lín quán shèn jiā. gài táng kāi yuán zhōng, wàn huí shī dì zǐ zhī suǒ jiàn yě. shì qū yì guǐ gōng, fēi rén lì suǒ néng jí. huò wèn qiáo zhě shuō, qí sēng wèi guài wù suǒ shí, jīn jué zōng èr sān nián yǐ. yòu wén rén shuō, yǒu èr yè chā yú cǐ shān, yì wú rén gǎn kuī yān. zì dōng nù yuē: yú cāo xīn zài píng qīn bào, yè chā hé lèi, ér gǎn shì rén? jīn xī, bì qiè yè chā shǒu, zhì yú mén xià. jiāng jūn zhǐ yuē: bào hǔ píng hé, sǐ ěr wú huǐ? zì dōng bù gù, zhàng jiàn bèi yī ér wǎng, shì bù kě è. jiāng jūn qiǎo rán yuē: wéi shēng dāng qí jiù ěr. zì dōng mén luó niè shí, zhì jīng shè, qiǎo jì wú rén. dǔ èr sēng fáng, dà chǎng qí hù, lǚ xī jù quán, qīn zhěn yǎn rán, ér chén āi níng jī qí shàng. yòu jiàn fó táng nèi, xì cǎo róng róng, shì yǒu jù wù yǎn qǐn zhī chù. sì bì duō guà yě zhì xuán xióng zhī lèi, huò páo zhì zhī yú, yì yǒu guō huò xīn. zì dōng nǎi zhī qiáo zhě zhī yán bù miù ěr. dù qí yè chā wèi zhì, suì bá bǎi shù, jìng dà rú wǎn, qù zhī yè, wèi dà zhàng. jiōng qí hù, yǐ shí fú jù zhī. shì yè, yuè bái rú zhòu. yè wèi fēn, yè chā qiè lù ér zhì, nù qí jiōng jué, dà jiào, yǐ shǒu chù hù, zhé qí shí fú, ér bó yú dì. zì dōng yǐ bǎi shù wō qí nǎo, zài jǔ ér sǐ zhī. zhuāi zhī rù shì, yòu hé qí fēi. qǐng zhī, fù yǒu yè chā jì zhì, shì nù qián guī zhě bù jiē jǐ, yì xiāo hǒu, chù qí fēi, fù bó yú hù yù, yòu wō zhī, yì sǐ. zì dōng zhī cí xióng yǐ yǔn, yīng wú chái lèi, suì yǎn guān pēng lù ér shí. jí míng, duàn èr yè chā shǒu, qiè yú lù ér shì duàn, duàn dà hài yuē: zhēn zhōu chǔ zhī chóu yǐ. nǎi pēng lù yǐn jiǔ jìn huān, yuǎn jìn guān zhě rú dǔ. yǒu dào shì chū yú chóu rén zhōng, yī zì dōng yuē: mǒu yǒu zhōng kěn, yù pī gào yú zhǎng zhě, kě hū? zì dōng yuē: mǒu yī shēng jì rén zhī jí, hé wéi bù kě? dào shì yuē: mǒu qī xīn dào mén, kěn zhì líng yào, fēi yī zhāo yī xī ěr. sān èr nián qián, shén xiān wèi wú pèi hé lóng hǔ dān yī lú, jù qí dòng ér xiū zhī, yǒu rì yǐ. jīn líng yào jiāng chéng, ér shù yǒu yāo mó rù dòng, jiù lú jī chù, yào jǐ fèi sàn. sī dé gāng liè zhī shì, zhàng jiàn wèi zhī. líng yào tǎng chéng, dāng yǒu fèn huì. wèi zhī néng yī xíng fǒu? zì dōng yǒng yuè yuē: nǎi píng shēng suǒ yuàn yě. suì zhàng jiàn cóng dào shì ér qù. jì xiǎn niè jùn, dāng tài bái zhī gāo fēng, jiāng bàn, yǒu yī shí dòng, kě bǎi yú bù, jí dào shì shāo dān zhī shì, wéi dì zǐ yī rén. dào shì yuē yuē: míng chén wǔ gēng chū, qǐng jūn zhàng jiàn, dāng dòng mén ér lì. jiàn yǒu guài wù, dàn yǐ jiàn jī zhī. zì dōng yuē: jǐn fèng jiào. jiǔ lì zhú yú dòng mén wài, yǐ cì zhī. é qǐng, guǒ yǒu jù huī zhǎng shù zhàng, jīn mù xuě yá, dú qì yīn yù, jiāng yù rù dòng. zì dōng yǐ jiàn jī zhī, shì zhōng qí shǒu, é qǐng ruò qīng wù ér huà qù. shí qǐng, yǒu yī nǚ zǐ, yán sè jué lì, zhí jì hé zhī huā, huǎn bù ér zhì. zì dōng yòu yǐ jiàn fú zhī, ruò yún qì ér miè. shí qǐng, jiāng yù shǔ, yǒu dào shì, chéng yún jià hè, dǎo cóng shén yán, láo zì dōng yuē: yāo mó yǐ jǐn, wú dì zǐ dān jiāng chéng yǐ, wú dāng lái wèi zhèng yě. pán xuán hòu míng ér rù, yǔ zì dōng yuē: xǐ rǔ dào shì dān chéng, jīn wèi shī yī shǒu, rǔ kě jì hé. shī yuē: sān qiū jī lài kòu zhēn líng, lóng hǔ jiāo shí jīn yè chéng. jiàng xuě jì níng shēn kě dù, péng hú dǐng shàng cǎi yún shēng. zì dōng xiáng shī yì yuē: cǐ dào shì zhī shī. suì shì jiàn ér lǐ zhī. é ér tū rù, yào dǐng bào liè, gèng wú yí zài. dào shì tòng kū, zì dōng huǐ hèn zì jiù ér yǐ. èr rén yīn yǐ quán dí qí dǐng qì ér yǐn zhī. zì dōng hòu gèng yǒu shǎo róng, ér shì nán yuè, mò zhī suǒ zhǐ. jīn duàn jiāng jūn zhuāng shàng yǒu yè chā kū lóu jiàn zài, dào shì yì mò zhī suǒ zhī. chū chuán qí
贞元中,有韦自东者,义烈之士也。尝游太白山,栖止段将军庄,段亦素知其壮勇者。一日,与自东眺望山谷,见一径甚微,若旧有行迹。自东问主人曰:此何诣也?段将军曰:昔有二僧,居此山顶,殿宇宏壮,林泉甚佳。盖唐开元中,万回师弟子之所建也。似驱役鬼工,非人力所能及。或问樵者说,其僧为怪物所食,今绝踪二三年矣。又闻人说,有二夜叉于此山,亦无人敢窥焉。自东怒曰:余操心在平侵暴,夜叉何颣,而敢噬人?今夕,必挈夜叉首,至于门下。将军止曰:暴虎凭河,死尔无悔?自东不顾,仗剑备衣而往,势不可遏。将军悄然曰:韦生当其咎耳。自东扪萝蹑石,至精舍,悄寂无人。睹二僧房,大敞其户,履锡俱全,衾枕俨然,而尘埃凝积其上。又见佛堂内,细草茸茸,似有巨物偃寝之处。四壁多挂野彘玄熊之颣,或庖炙之余,亦有锅镬薪。自东乃知樵者之言不谬耳。度其夜叉未至,遂拔柏树,径大如碗,去枝叶,为大杖。扃其户,以石佛拒之。是夜,月白如昼。夜未分,夜叉挈鹿而至,怒其扃鐍,大叫,以首触户,折其石佛,而踣于地。自东以柏树挝其脑,再举而死之。拽之入室,又阖其扉。顷之,复有夜叉继至,似怒前归者不接己,亦哮吼,触其扉,复踣于户阈,又挝之,亦死。自东知雌雄已殒,应无侪类,遂掩关烹鹿而食。及明,断二夜叉首,挈余鹿而示段,段大骇曰:真周处之俦矣。乃烹鹿饮酒尽欢,远近观者如堵。有道士出于稠人中,揖自东曰:某有衷恳,欲披告于长者,可乎?自东曰:某一生济人之急,何为不可?道士曰:某栖心道门,恳志灵药,非一朝一夕耳。三二年前,神仙为吾配合龙虎丹一炉,据其洞而修之,有日矣。今灵药将成,而数有妖魔入洞,就炉击触,药几废散。思得刚烈之士,仗剑卫之。灵药倘成,当有分惠。未知能一行否?自东踊跃曰:乃平生所愿也。遂仗剑从道士而去。济险蹑峻,当太白之高峰,将半,有一石洞,可百余步,即道士烧丹之室,唯弟子一人。道士约曰:明晨五更初,请君仗剑,当洞门而立。见有怪物,但以剑击之。自东曰:谨奉教。久立烛于洞门外,以伺之。俄顷,果有巨虺长数丈,金目雪牙,毒气氤郁,将欲入洞。自东以剑击之,似中其首,俄顷若轻务而化去。食顷,有一女子,颜色绝丽,执芰荷之花,缓步而至。自东又以剑拂之,若云气而灭。食顷,将欲曙,有道士,乘云驾鹤,导从甚严,劳自东曰:妖魔已尽,吾弟子丹将成矣,吾当来为证也。盘旋候明而入,语自东曰:喜汝道士丹成,今为诗一首,汝可继和。诗曰:三秋稽頼叩真灵,龙虎交时金液成。绛雪既凝身可度,蓬壶顶上彩云生。自东详诗意曰:此道士之师。遂释剑而礼之。俄而突入,药鼎爆烈,更无遗在。道士恸哭,自东悔恨自咎而已。二人因以泉涤其鼎器而饮之。自东后更有少容,而适南岳,莫知所止。今段将军庄尚有夜叉骷髅见在,道士亦莫知所之。(出《传奇》)
mǎ suì
马燧
mǎ suì pín jiàn shí, yù yóu běi jīng, yè fǔ zhǔ, bú jiàn ér fǎn. jì jū yú yuán lì, lì yuē: mò yù yè hù róng fǒu? ruò yè, jí xū xiān yán, dāng wèi qí qí lù ěr. hù róng huì shù zì ér shén qiè, jūn dāng zài yì, ruò fàn zhī, wú táo qí sǐ yě. rán ruò xìng qiè zhī, zé suǒ yì yǔ zhū rén bù tóng. shèn hū àn tóu yě,. mǒu nǎi hù róng xiān rǔ mǔ zǐ, dé yǐ xiáng xī, ér zhé zàn jūn zǐ yān. suì xìn yǔ yí bàn. míng chén, rù yè hù róng, guǒ fàn qí huì, tíng chì ér qù. wèi jù zhī sè jiàn yú miàn, miàn zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ. yuán lì yuē: shì bì wǔ hù róng ěr. suì wèn jì qiú tuō, yuán lì yuē: jūn zǐ lì wǒ, ér qī huáng rú shì, rán bài zé sǐ, bù dé dú wǒ yě. suì nì suì yú fèn chē zhōng, zài chū guō ér táo. yú shí hù róng guǒ suǒ suì, yī bào bù huò, sàn tiě qí zhě, měi mén shí rén. suì láng bèi cuàn liù shí yú lǐ, rì mù, dù bù chū jìng, qiú bì yú táo mín bài shì zhī zhōng. shàng wèi ān, wén chē mǎ yí bēn qiàn shēng, rén xiāng yì yuē: néng gèng sān èr shí lǐ fǒu? guǒ hù róng zhī shǐ yě. é wén chē mǎ shì jiàn yuǎn, shāo ān yān. wèi fù cháng xī, yòu wén yǒu xī sū rén xíng shēng, suì wēi lì cì. hū yú hù yǒu, jiàn yī nǚ rén, yī bù yī, shēn xíng jué zhǎng, shǒu xié yī fú yuē: mǎ suì zài cǐ fǒu? suì mò rán, bù gǎn duì. yòu yuē: dà jīng pà fǒu? hú èr zǐ zhī jūn zài cǐ, gù lái ān wèi, wú shēng yōu yí yě. suì nǎi yìng nuò ér chū. hú èr zǐ yuē: dà è, rán yǐ guò, shàng yǒu yú kǒng yǐ. jūn gù něi, wǒ shí rǔ. nǎi jiě suǒ xié fú, yǒu shú ròu yī ōu, hú bǐng yí gè, suì shí shèn bǎo. què lìng yú jiù chù, gèng bù kě dòng. hú èr zǐ yǐ huī shù dòu, fàng yǔ suì qián dì shàng, héng bù yī dào. réng shòu zhī yán yuē: jīn yè bàn, yǒu yì wù xiāng kǒng jié, zhé bù kě dòng. guò cǐ è hòu, xūn guì wú shuāng. yán bì ér qù. yè bàn, yǒu wù shǎn shǎn zhào rén, jiàn jìn hù yǒu jiān. jiàn yī wù, zhǎng zhàng yú, nǎi yè chā yě. chì fā wèi fèn, quán shēn fēng shuò, bì qū yǐng mù, jiǎ jià shòu zhǎo, yī bào pí kù, xié duǎn bīng, zhí rù shì lái. níng mù diàn xiè, tǔ huǒ pēn xuè, tiào zhú xiāo hǒu, tiě shí xiāo shuò. suì zhī zhuì lì, dài sàng hún wáng jīng yǐ. rán cǐ wù zhōng bù gǎn yuè hú èr zǐ suǒ bù zhī huī. jiǔ zhī, wù nǎi chè yī mén fēi, jí ér shú qǐn. é yòu wén chē mǎ lái shēng, yǒu rén xiāng wèi yuē: cǐ nǎi táo rén shì, bù fáng mǎ shēng nì yú cǐ hū? shí shù rén chí bīng qì, xià mǎ rù lái. chōng tí yè chā, yè chā fèn qǐ, dà hǒu shù shēng, liè rén mǎ dàn shí, xuè ròu dài jìn. yè chā shí jì bǎo, xú bù ér chū. sì gēng, dōng fāng yuè shàng, suì jué jì jìng, nǎi chū ér qù, jiàn rén mǎ gǔ ròu láng jí, nǎi huò miǎn. hòu lì dà xūn, guān jué qióng chóng. xún fǎng hú èr zǐ zhī yóu, jìng bù néng dé. sī bào bù huò, nǎi měi chūn qiū cí xiǎng, bié zhì hú èr zǐ yī zuò, liè yú miào zuǒ chū chuán yì jì
马燧贫贱时,寓游北京,谒府主,不见而返。寄居于园吏,吏曰:莫欲谒护戎否?若谒,即须先言,当为其歧路耳。护戎讳数字而甚切,君当在意,若犯之,无逃其死也。然若幸惬之,则所益与诸人不同。慎忽暗投也,。某乃护戎先乳母子,得以详悉,而辄赞君子焉。燧信与疑半。明晨,入谒护戎,果犯其讳,庭叱而去。畏惧之色见于面,(面字原阙,据明抄本补。)园吏曰:是必忤护戎耳。燧问计求脱,园吏曰:君子戾我,而悽惶如是,然败则死,不得渎我也。遂匿燧于粪车中,载出郭而逃。于时护戎果索燧,一报不获,散铁骑者,每门十人。燧狼狈窜六十余里,日暮,度不出境,求蔽于逃民败室之中。尚未安,闻车马螔贲欠声,人相议曰:能更三二十里否?果护戎之使也。俄闻车马势渐远,稍安焉。未复常息,又闻有窸窣人行声,燧危栗次。忽于户牖,见一女人,衣布衣,身形绝长,手携一袱曰:马燧在此否?燧默然,不敢对。又曰:大惊怕否?胡二姊知君在此,故来安慰,无生忧疑也。燧乃应诺而出。胡二姊曰:大厄,然已过,尚有余恐矣。君固馁,我食汝。乃解所携袱,有熟肉一瓯,胡饼一个,燧食甚饱。却令于旧处,更不可动。胡二姊以灰数斗,放与燧前地上,横布一道。仍授之言曰:今夜半,有异物相恐劫,辄不可动。过此厄后,勋贵无双。言毕而去。夜半,有物闪闪照人,渐进户牖间。见一物,长丈余,乃夜叉也。赤发猬奋,全身锋铄,臂曲瘿木,甲驾兽爪,衣豹皮裤,携短兵,直入室来。狞目电燮,吐火喷血,跳躅哮吼,铁石消铄。燧之惴栗,殆丧魂亡精矣。然此物终不敢越胡二姊所布之灰。久之,物乃撤一门扉,藉而熟寝。俄又闻车马来声,有人相谓曰:此乃逃人室,不妨马生匿于此乎?时数人持兵器,下马入来。冲啼夜叉,夜叉奋起,大吼数声,裂人马啖食,血肉殆尽。夜叉食既饱,徐步而出。四更,东方月上,燧觉寂静,乃出而去,见人马骨肉狼藉,乃获免。后立大勋,官爵穹崇。询访胡二姊之由,竟不能得。思报不获,乃每春秋祠飨,别置胡二姊一座,列于庙左(出《传异记》)