zāi qiū zhū zūn zhào yún lǚ méng wèi rèn chéng wáng huán shí qián yáng dà yǎn mài tiě zhàng péng lè gāo kāi dào
甾丘 朱遵 赵云 吕蒙 魏任城王 桓石虔 杨大眼 麦铁杖 彭乐 高开道
dù fú wēi yù chí jìng dé chái shào dì qín shū bǎo xuē rén guì gōng sūn wǔ dá chéng zhī jié xuē wàn lǐ kǎi gù
杜伏威 尉迟敬德 柴绍弟 秦叔宝 薛仁贵 公孙武达 程知节 薛万 李楷固
wáng jūn chán sòng lìng wén péng bó tōng lǐ hóng xīn chéng sì
王君毚 宋令文 彭博通 李宏 辛承嗣
zāi qiū
甾丘
zhōu shì, dōng hǎi zhī shàng, yǒu yǒng shì zāi qiū yǐ yǒng wén yú tiān xià. guò shén quán, lìng yìn mǎ. qí pū yuē: yìn mǎ yú cǐ zhě, mǎ bì sǐ. qiū yuē: yǐ qiū zhī yán yǐn zhī. qí mǎ guǒ sǐ. qiū nǎi qù yī bá jiàn ér rù, sān rì sān yè, shā èr jiāo yī lóng ér chū. léi shén suí ér jī zhī, shí rì shí yè, miǎo qí zuǒ mù. yào lí wén ér wǎng jiàn zhī, qiū chū sòng yǒu sàng zhě. yào lí wǎng jiàn qiū yú mù suǒ yuē: léi shén jī zi, shí rì shí yè, miǎo zi zuǒ mù. fū tiān yuàn bù xuán rì, rén yuàn bù xuán zhǒng. zi zhì jīn fú bào, hé yě? chì zhī ér qù. mù shàng zhèn fèn zhě bù kě shèng shǔ. yào lí guī, wèi rén yuē: zāi qiū sù tiān xià yǒng shì yě, jīn rì wǒ rǔ zhī yú zhòng rén zhī zhōng, bì lái shā wǒ. mù wú bì mén, qǐn wú bì hù. qiū zhì yè bàn guǒ lái, bá jiàn zhù jǐng yuē: zi yǒu sǐ zuì sān, rǔ wǒ yú zhòng rén zhī zhōng, sǐ zuì yī yě mù wú bì mén, sǐ zuì èr yě qǐn bù bì hù, sǐ zuì sān yě. yào lí yuē: zi dài wǒ yī yán ér hòu shā yě. zi lái bù yè, yī bù xiào yě bá jiàn bù cì, èr bù xiào yě rèn xiān cí hòu, sān bù xiào yě. zi néng shā wǒ zhě, shì dú yào zhī sǐ ěr. qiū shōu jiàn ér qù yuē: xī, tiān xià suǒ bù ruò zhě, wéi cǐ zi ěr. chū dú yì zhì
周世,东海之上,有勇士甾丘以勇闻于天下。过神泉,令饮马。其仆曰:饮马于此者,马必死。丘曰:以丘之言饮之。其马果死。丘乃去衣拔剑而入,三日三夜,杀二蛟一龙而出。雷神随而击之,十日十夜,眇其左目。要离闻而往见之,丘出送有丧者。要离往见丘于墓所曰:雷神击子,十日十夜,眇子左目。夫天怨不旋日,人怨不旋踵。子至今弗报,何也?叱之而去。墓上振愤者不可胜数。要离归,谓人曰:甾丘诉天下勇士也,今日我辱之于众人之中,必来杀我。暮无闭门,寝无闭户。丘至夜半果来,拔剑柱颈曰:子有死罪三,辱我于众人之中,死罪一也;暮无闭门,死罪二也;寝不闭户,死罪三也。要离曰:子待我一言而后杀也。子来不谒,一不肖也;拔剑不刺,二不肖也;刃先词后,三不肖也。子能杀我者,是毒药之死耳。丘收剑而去曰:嘻,天下所不若者,唯此子耳。(出《独异志》)
zhū zūn
朱遵
hàn zhū zūn shì jùn gōng cáo. gōng sūn shù jiàn hào, zūn yōng jùn rén bù fú. shù gōng zhī, nǎi yǐ bīng jù shù. mái chē bàn mǎ ér zhàn sǐ. guāng wǔ zhuī zèng fǔ hàn jiāng jūn, wú hàn biǎo wèi zhì cí. yī yuē. zūn shī shǒu, tuì zhì cǐ dì, bàn mǎ qì, yǐ shǒu mō tóu, shǐ zhī shī shǒu. yú shì tǔ rén gǎn ér yì zhī, nǎi wèi zhì cí, hào wèi jiàn ér miào. hòu gǎi yǒng shì cí. chū xīn jīn xiàn tú jīng
汉朱遵仕郡功曹。公孙述僭号,遵拥郡人不伏。述攻之,乃以兵拒述。埋车绊马而战死。光武追赠辅汉将军,吴汉表为置祠。一曰。遵失首,退至此地,绊马讫,以手摸头,始知失首。于是土人感而义之,乃为置祠,号为健儿庙。后改勇士祠。(出《新津县图经》)
zhào yún
赵云
shǔ zhào yún, zì zi lóng, shēn cháng bā chǐ, zī róng xióng wěi. jū liú bèi qián fēng, wèi cáo gōng suǒ wéi, nǎi dà kāi mén, yǎn qí gǔ. cáo gōng yǐn qù, yí yǒu fú bīng. yún yú hòu shè zhī, gōng jūn dà hài, sǐ zhě shén duō. bèi míng rì zì lái, shì zuó rì zhàn chù, yuē: zi lóng yī shēn dōu shì dǎn yě. chū zhào yún bié zhuàn
蜀赵云,字子龙,身长八尺,姿容雄伟。居刘备前锋,为曹公所围,乃大开门,偃旗鼓。曹公引去,疑有伏兵。云于后射之,公军大骇,死者甚多。备明日自来,视昨日战处,曰:子龙一身都是胆也。(出《赵云别传》)
lǚ méng
吕蒙
wú lǚ méng suí zǐ fū dèng dāng jī zéi, shí nián shí liù, hē chì ér qián, dāng bù néng jìn. guī yán yú mǔ yuē: pín jiàn nán kě jū, shè yǒu gōng, fù guì kě zhì. yòu yuē: bù tàn hǔ xué, ān dé hǔ zǐ. guǒ jiù chéng dà míng. chū dú yì zhì
吴吕蒙随姊夫邓当击贼,时年十六,呵叱而前,当不能禁。归言于母曰:贫贱难可居,设有功,富贵可致。又曰:不探虎穴,安得虎子。果就成大名。(出《独异志》)
wèi rèn chéng wáng
魏任城王
wèi rèn chéng wáng zhāng, wǔ dì zi yě. shǎo ér gāng yì, xué yīn yáng wěi hòu zhī shù, sòng liù tāo hóng fàn zhī shū shù qiān yán. wǔ dì móu fá wú, wèn zhāng, qǔ qí lì shī zhī jué. wáng shàn zuǒ yòu shè, hǎo jī jiàn, bǎi bù zhōng yú xuán fā. lè wén guó xiàn biāo hǔ, wén rú jǐn bān, yǐ tiě wèi lán. xiāo yǒng zhī tú, mò fàng qīng shì. zhāng yè hǔ wěi yǐ rào bì, hǔ mǐ wú shēng yǐ. mò bù fú qí shén yǒng. shí nán yuè xiàn bái xiàng zi, zài dì qián, shǒu dùn qí bí, xiàng fú bù dòng. wén dì zhù wàn jūn zhōng zhì chóng huá diàn qián, yù xǐ zhī, lì shì bǎi rén, yǐn zhī bù dòng, zhāng nǎi fù zhī ér qū, sì fāng wén qí shén yǒng, jiē qǐn bīng zì gù. dì yuē: yǐ wáng quán wǔ tūn bìng wú shǔ, rú chī xián fǔ shǔ ěr. zhāng hōng, rú hàn dōng píng wáng zàng lǐ. jí sàng chū, kōng zhōng wén shù bǎi rén qì shēng. sòng sàng zhě jiē yán, xī luàn jūn shāng shā zhě jiē wú guǒ, wáng zhī rén huì, shōu qí xiǔ gǔ. sǐ zhě huān yú jiǔ tǔ, jīng líng zhī qí huái gǎn. gù rén měi wáng zhī dé. guó shǐ zhuàn rèn chéng jiù shì èr juǎn. zhì dōng jìn chū, cáng yú mì gé. chū shí yí lù
魏任城王章,武帝子也。少而刚毅,学阴阳纬候之术,诵六韬洪范之书数千言。武帝谋伐吴,问章,取其利师之决。王善左右射,好击剑,百步中于悬发。乐闻国献彪虎,文如锦斑,以铁为栏。骁勇之徒,莫放轻视。章曳虎尾以绕臂,虎弭无声矣。莫不伏其神勇。时南越献白象子,在帝前,手顿其鼻,象伏不动。文帝铸万钧钟置崇华殿前,欲徙之,力士百人,引之不动,章乃负之而趋,四方闻其神勇,皆寝兵自固。帝曰:以王权武吞并吴蜀,如鸱衔腐鼠耳。章薨,如汉东平王葬礼。及丧出,空中闻数百人泣声。送丧者皆言,昔乱军伤杀者皆无椁,王之仁惠,收其朽骨。死者欢于九土,精灵知其怀感。故人美王之德。国史撰《任城旧事》二卷。至东晋初,藏于密阁。(出《拾遗录》)
huán shí qián
桓石虔
jìn huán shí qián yǒu cái gàn, jiǎo jié jué lún, suí fù huō zài jīng zhōu. yú liè wéi zhōng, jiàn měng shòu bèi shù jiàn ér fú. zhū dū jiāng sù zhī qí yǒng, xì lìng bá jiàn. shí qián yīn jí wǎng, bá yī jiàn, měng hǔ jù yuè, shí qián yì tiào, gāo yú měng shòu. fù bá yī jiàn ér guī. shí rén yǒu huàn jí zhě, wèi yuē: huán shí qián lái yǐ bù zhī, bìng zhě duō yù. chū dú yì zhì
晋桓石虔有才干,矫捷绝伦,随父豁在荆州。于猎围中,见猛兽被数箭而伏。诸督将素知其勇,戏令拔箭。石虔因急往,拔一箭,猛虎踞跃,石虔亦跳,高于猛兽。复拔一箭而归。时人有患疾者,谓曰:桓石虔来以怖之,病者多愈。(出《独异志》)
yáng dà yǎn
杨大眼
hòu wèi yáng dà yǎn, wǔ dū dī nán dāng zhī sūn. shǎo yǒu dǎn qì, tiào zǒu rú fēi. gāo zǔ nán fá, lǐ chōng diǎn xuǎn zhēng guān, dà yǎn qiú yān. chōng bù xǔ. dà yǎn yuē: shàng shū bú jiàn zhī, wèi shàng shū chū yī jì. biàn yǐ shéng zhǎng sān zhàng, xì jì ér zǒu, shéng zhí rú shǐ, mǎ chí bù jí. jiàn zhě mò bù jīng tàn. chōng yuē: qiān zǎi yǐ lái, wèi yǒu yì cái ruò cǐ zhě. suì yòng wèi jūn zhǔ. shāo qiān fǔ guó jiāng jūn. wáng sù chū guī guó yě, wèi dà yǎn yuē: zài nán wén jūn zhī míng, yǐ wéi yǎn rú chē lún. jīn jīn yuán zuò lìng, jù míng chāo běn xǔ kè běn huáng kè běn gǎi jiàn, nǎi bù yì rén yǎn. dà yǎn yuē: ruò qí gǔ xiāng wàng, chēn móu fèn fā, zú shǐ jūn wáng hún sàng dǎn, hé bì dà rú chē lún? dāng dài tuī qí xiāo guǒ, yǐ wéi zhāng guān bù guò yě. chū tán sǒu
后魏杨大眼,武都氐难当之孙。少有胆气,跳走如飞。高祖南伐,李冲典选征官,大眼求焉。冲不许。大眼曰:尚书不见知,为尚书出一技。便以绳长三丈,系髻而走,绳直如矢,马驰不及。见者莫不惊叹。冲曰:千载以来,未有逸材若此者。遂用为军主。稍迁辅国将军。王肃初归国也,谓大眼曰:在南闻君之名,以为眼如车轮。今(今原作令,据明抄本、许刻本、黄刻本改)见,乃不异人眼。大眼曰:若旗鼓相望,瞋眸奋发,足使君亡魂丧胆,何必大如车轮?当代推其骁果,以为张关不过也。(出《谈薮》)
mài tiě zhàng
麦铁杖
mài tiě zhàng, sháo zhōu wēng yuán rén yě. yǒu yǒng lì, rì xíng wǔ bǎi lǐ. chū shì chén cháo, cháng zhí sǎn suí jià. yè hòu, duō qián wǎng dān yáng jùn xíng dào. jí míng, què chèn zhàng xià zhí yì. wǎng huí sān bǎi yú lǐ, rén wú jué zhě. hòu dān yáng pín zòu dào zéi zōng yóu, hòu zhǔ yí zhī, ér xī qí cái lì, shě ér bù wèn. chén wáng rù suí, wěi zhì yú yáng sù. sù jiāng píng jiāng nán zhū jùn, shǐ tiě zhàng yè qiú shuǐ guò yáng zǐ jiāng, wèi xún luó zhě suǒ bǔ. chāi rén fáng shǒu, sòng yú gū sū, dào chěng tíng, guò yè. cì shǒu zhě mèi shú, qiè qí bīng rèn, jǐn shā shǒu zhě zǒu huí, nǎi kǒu xián èr shǒu jí, xié jiàn fù fú dù dà jiāng. shēn wèi yáng sù jiǎng yòng. hòu guān zhì běn jùn tài shǒu. jīn nán hǎi duō mài shì, jiē qí hòu yě. chū lǐng biǎo lù yì
麦铁杖,韶州翁源人也。有勇力,日行五百里。初仕陈朝,常执伞随驾。夜后,多潜往丹阳郡行盗。及明,却趁仗下执役。往回三百余里,人无觉者。后丹阳频奏盗贼踪由,后主疑之,而惜其材力,舍而不问。陈亡入隋,委质于杨素。素将平江南诸郡,使铁杖夜泅水过扬子江,为巡逻者所捕。差人防守,送于姑苏,到庱亭,过夜。伺守者寐熟,窃其兵刃,尽杀守者走回,乃口衔二首级,携剑复浮渡大江。深为杨素奖用。后官至本郡太守。今南海多麦氏,皆其后也。(出《岭表录异》)
péng lè
彭乐
běi qí jiàng lǐng péng lè yǒng měng wú shuāng. shí shén wǔ dì lǜ lè děng shí yú wàn rén, yú shā yuàn yǔ yǔ wén hù zhàn. shí lè yǐn jiǔ, chéng zuì shēn rù, bèi cì dé gān dù jù chū, nèi zhī bù jìn, jié qù zhī, fù rù zhàn. hù bīng suì bài, xiāng zhěn jí sǐ zhě sān wàn yú rén. chū dú yì zhì
北齐将领彭乐勇猛无双。时神武帝率乐等十余万人,于沙苑与宇文护战。时乐饮酒,乘醉深入,被刺得肝肚俱出,内之不尽,截去之,复入战。护兵遂败,相枕籍死者三万余人。(出《独异志》)
gāo kāi dào
高开道
suí mò, gāo kāi dào bèi jiàn, zú rù gǔ, mìng yī yī gōng bá zhī, bù dé. kāi dào wèn zhī, yún: wèi wáng tòng. kāi dào zhǎn zhī. gèng mìng yī yī yún: wǒ néng bá zhī. yǐ yī xiǎo fǔ zi, dāng cì xià chuāng jì, yòng xiǎo bàng dǎ rù gǔ yī cùn, yǐ qián bá zhī. kāi dào yǐn dàn zì ruò, cì yī gōng juàn sān bǎi pǐ. hòu wèi qí jiāng zhāng jīn shù suǒ shā. chū dú yì zhì
隋末,高开道被箭,镞入骨,命一医工拔之,不得。开道问之,云:畏王痛。开道斩之。更命一医云:我能拔之。以一小斧子,当刺下疮际,用小棒打入骨一寸,以钳拔之。开道饮啗自若,赐医工绢三百匹。后为其将张金树所杀。(出《独异志》)
dù fú wēi
杜伏威
suí dà yè mò, dù fú wēi yǔ chén léng zhàn yú qí zhōu, pí jiàng shè zhòng fú wēi é. nù yuē: bù shā shè zhě, zhōng bù bá cǐ jiàn. yóu shì fèn rù, huò suǒ shè zhě, nǎi lìng bá jiàn, rán hòu zhǎn shǒu. léng nǎi dà bài. chū dú yì zhì
隋大业末,杜伏威与陈棱战于齐州,裨将射中伏威额。怒曰:不杀射者,终不拔此箭。由是奋入,获所射者,乃令拔箭,然后斩首。棱乃大败。(出《独异志》)
yù chí jìng dé
尉迟敬德
wáng chōng xiōng zi wǎn shǐ yú dòu jiàn dé jūn zhōng, chéng yáng dì suǒ yù jùn mǎ, kǎi jiǎ shén xiān. tài zōng yuē: bǐ suǒ chéng zhēn liáng mǎ yě. yù chí jìng dé qǐng wǎng qǔ zhī. nǎi yǔ sān qí, zhí rù zéi jūn qín wǎn, yǐn qí mǎ yǐ guī. zéi zhòng wú gǎn dāng zhě. jìng dé cháng shì yàn qìng shàn gōng, shí yǒu bān zài qí shàng zhě, jìng dé nù yuē: rǔ yǒu hé gōng, hé zuò wǒ shàng? rèn chéng wáng dào zōng cì qí xià, jiě yù zhī, jìng dé bó yān, quán ōu dào zōng, mù jī zhì miǎo. chū tán bīn lù
王充兄子琬使于窦建德军中,乘炀帝所御骏马,铠甲甚鲜。太宗曰:彼所乘真良马也。尉迟敬德请往取之。乃与三骑,直入贼军擒琬,引其马以归。贼众无敢当者。敬德常侍宴庆善宫,时有班在其上者,敬德怒曰:汝有何功,合坐我上?任城王道宗次其下,解喻之,敬德勃焉,拳殴道宗,目几至眇。(出《谭宾录》)
chái shào dì
柴绍弟
táng chái shào zhī dì mǒu, yǒu cái lì, qīng jiǎo xùn jié, yǒng shēn ér shàng, tǐng rán ruò fēi, shí yú bù nǎi zhǐ. tài zōng lìng qǔ zhào gōng zhǎng sūn wú jì ān jiān, réng xiān bào wú jì, lìng qí shǒu bèi. qí yè, jiàn yī wù rú niǎo, fēi rù zhái nèi, gē shuāng hén ér qù, zhuī zhī bù jí. yòu qiǎn qǔ dān yáng gōng zhǔ lòu jīn hán zhěn, fēi rù nèi fáng, yǐ shǒu niān tǔ gōng zhǔ miàn shàng, jǔ tóu, jí yǐ tā zhěn yì zhī ér qù. zhì xiǎo nǎi jué. cháng zhe jí mò xuē zǒu shàng zhuān chéng, qiě zhì nǚ qiáng, shǒu wú pān yǐn. yòu yǐ zú dǎo fó diàn zhù, zhì yán tóu, niǎn yuàn fù shàng. yuè bǎi chǐ lóu gé, liǎo wú zhàng ài. tài zōng qí zhī yuē: cǐ rén bù kě chù jīng yì. chū wèi wài guān. shí rén hào wèi bì lóng. tài zōng cháng cì zhǎng sūn wú jì qī bǎo dài, zhí qiān jīn. shí yǒu dà dào duàn shī zi cóng wū shàng chuán kǒng jiān ér xià lù, bá dāo wèi yuē: gōng dòng jí sǐ. suì yú zhěn hán zhōng qǔ dài qù, yǐ dāo zhǔ dì, yǒng shēn chuán kǒng jiān chū. chū cháo yě qiān zài
唐柴绍之弟某,有材力,轻矫迅捷,踊身而上,挺然若飞,十余步乃止。太宗令取赵公长孙无忌鞍鞯,仍先报无忌,令其守备。其夜,见一物如鸟,飞入宅内,割双鞎而去,追之不及。又遣取丹阳公主镂金函枕,飞入内房,以手拈土公主面上,举头,即以他枕易之而去。至晓乃觉。尝著吉莫靴走上砖城,且至女墙,手无攀引。又以足蹈佛殿柱,至檐头,捻掾覆上。越百尺楼阁,了无障碍。太宗奇之曰:此人不可处京邑。出为外官。时人号为壁龙。太宗尝赐长孙无忌七宝带,直千金。时有大盗段师子从屋上椽孔间而下露,拔刀谓曰:公动即死。遂于枕函中取带去,以刀拄地,踊身椽孔间出。(出《朝野佥载》)
qín shū bǎo
秦叔宝
táng tài zōng měi lín zhèn, wàng zéi zhōng xiāo jiàng xiāo shì, xuàn yào rén mǎ, chū rù lái qù zhě, pō bìng zhī. zhé mìng qín shū bǎo qǔ zhī. shū bǎo yìng mìng yuè mǎ, fù qiāng ér jìn, bì cì zhī yú wàn zhòng zhī zhōng, rén mǎ jù dào. jí hòu shū bǎo jū duō jí bìng, wèi rén yuē: wú shào zhǎng róng mǎ, qián hòu suǒ jīng èr bǎi yú zhèn, lǚ zhōng zhòng chuāng, jì wú chū xuè yì shù hú yǐ, hé néng bù bìng hū? chū tán bīn lù
唐太宗每临阵,望贼中骁将骁士,炫耀人马,出入来去者,颇病之。辄命秦叔宝取之。叔宝应命跃马,负枪而进,必刺之于万众之中,人马俱倒。及后叔宝居多疾病,谓人曰:吾少长戎马,前后所经二百余阵,屡中重疮,计吾出血亦数斛矣,何能不病乎?(出《谭宾录》)
xuē rén guì
薛仁贵
táng tài zōng zhēng liáo dōng, zhù bì yú zhèn. xuē rén guì zhe bái yī, wò jǐ tuó jiān, zhāng gōng dà hū, suǒ xiàng pī mǐ. tài zōng wèi yuē:" zhèn bù xǐ de liáo dōng, xǐ de qīng yě." hòu lǜ bīng jī tū jué yú yún zhōu. tū jué xiān wèn táng jiāng wèi hé, yuē:" xuē rén guì yě." tū jué yuē:" wú wén xuē rén guì liú huì zhōu sǐ yǐ, ān dé fù shēng?" rén guì tuō dōu móu jiàn zhī, tū jué xiāng shì shī sè, xià mǎ luó bài, shāo dùn qù. chū tán bīn lù
唐太宗征辽东,驻跸于阵。薛仁贵著白衣,握戟橐鞬,张弓大呼,所向披靡。太宗谓曰:“朕不喜得辽东,喜得卿也。”后率兵击突厥于云州。突厥先问唐将为何,曰:“薛仁贵也。”突厥曰:“吾闻薛仁贵流会州死矣,安得复生?”仁贵脱兜鍪见之,突厥相视失色,下马罗拜,稍遁去。(出《谭宾录》)
gōng sūn wǔ dá
公孙武达
táng zuǒ wǔ wèi dà jiàng jūn gōng sūn wǔ dá yǒu lǚ lì. cháng yù zéi, jǐn jié qí yī wù, bī wǔ dá suǒ xuē, wǔ dá shòu zú yǔ zhī. zéi fǔ jiù yǐn xuē, wǔ dá ōu zhī, sǐ yú shǒu xià, yǐ qí bīng zhàng yù yú kòu, huò miǎn. chū tán bīn lù
唐左武卫大将军公孙武达有膂力。尝遇贼,尽劫其衣物,逼武达索靴,武达授足与之。贼俯就引靴,武达殴之,死于手下,以其兵仗御余寇,获免。(出《谭宾录》)
chéng zhī jié
程知节
táng péi xíng yǎn yǔ wáng chōng zhàn, xiān chí fù dí, wèi liú shǐ suǒ zhōng, zhuì yú dì. chéng zhī jié jiù zhī, shā shù rén, chōng jūn pī mǐ. zhī jié nǎi bào xíng yǎn, zhòng qí ér hái, wèi chōng qí suǒ zhú, cì shuò dòng guò. zhī jié huí shēn, liè zhé qí shuò, zhǎn huò zhě, yǔ xíng yǎn jiē miǎn. chū tán bīn lù
唐裴行俨与王充战,先驰赴敌,为流矢所中,坠于地。程知节救之,杀数人,充军披靡。知节乃抱行俨,重骑而还,为充骑所逐,刺槊洞过。知节回身,捩折其槊,斩获者,与行俨皆免。(出《谭宾录》)
xuē wàn
薛万
táng qì bì a míng chāo běn ā zuò hé, xià tóng, lì zhēng liáo dōng. yǐ qí bā bǎi, yù zéi hé zhàn, bèi shuò zhōng yāo, wèi zéi suǒ jiǒng. shàng niǎn fèng yù xuē wàn bèi dān mǎ rù shā zéi qí, jiù ā lì yú qún zéi zhī zhōng, yǔ zhī jù chū. ā lì qì jǐn, shù chuāng ér zhàn, zéi nǎi tuì. chū tán bīn lù
唐契苾阿(明抄本阿作何,下同),力征辽东。以骑八百,遇贼合战,被槊中腰,为贼所窘。尚辇奉御薛万备单马入杀贼骑,救阿力于群贼之中,与之俱出。阿力气尽,束疮而战,贼乃退。(出《谭宾录》)
lǐ kǎi gù
李楷固
táng tiān hòu shí, jiāng jūn lǐ kǎi gù, qì dān rén yě, shàn yòng tà suǒ. lǐ jìn zhōng zhī bài yě, má rén jié zhāng xuán yù děng bìng bèi tà jiāng. zhāng lù hú tù, zǒu mǎ zhē jié, fàng suǒ tà zhī, bǎi wú yī lòu. ān mǎ shàng nòng gōng shǐ máo shuò, zhuàng rú fēi xiān. tiān hòu xī qí cái, bù shā, yòng yǐ wéi jiāng. shāo tān cái hào sè, chū wèi tán zhōu qiáo kǒu zhèn jiāng, fèn huì ér zú yě. chū cháo yě qiān zài
唐天后时,将军李楷固,契丹人也,善用搨索。李尽忠之败也,麻仁节、张玄遇等并被搨将。獐鹿狐兔,走马遮截,放索搨之,百无一漏。鞍马上弄弓矢矛矟,状如飞仙。天后惜其材,不杀,用以为将。稍贪财好色,出为潭州乔口镇将,愤恚而卒也。(出《朝野佥载》)
wáng jūn chán
王君毚
táng wáng jūn chán shè yù shǐ zhōng chéng, pàn liáng zhōu dū du shì. xuán zōng yú guǎng dá lóu, yǐn jūn chán jí qī xià shì yàn shè, cì jīn bó. xià shì yì yǒng jué, měi jūn chán lín zhèn, xià shì yì yǒu zhàn gōng. liáng zhōu yǒu huí hé qì bì sī jié zhèn míng chāo běn zhèn zuò zhàn, àn jiù táng shū wáng jūn chán chuán zhèn zuò hún, sì bù luò wèi qiú zhǎng. jūn chán wēi shí wǎng lái liáng fǔ, wèi huí hé suǒ qīng. jí jūn chán wèi hé xī jié dù shǐ, huí hé děng yàng yàng, chǐ zài huī xià. jūn chán zòu huí hé děng bù luò nàn zhì, qián yǒu móu pàn, suì liú sì bù dū du. hòu sì bù luò dǎng yǔ móu pàn jūn chán yǐ fù yuàn. huì tǔ bō jiān dào wǎng tū jué, jūn chán lǜ jīng qí wǎng sù zhōu yǎn zhī. hái zhì gān zhōu nán gǒng bǐ yì, sì bù luò fú bīng tū qǐ, jūn chán yǔ zéi lì zhàn, zì cháo zhì bū, zuǒ yòu jǐn sǐ, suì shā jūn chán. chū tán bīn lù
唐王君毚摄御史中丞,判凉州都督事。玄宗于广达楼,引君毚及妻夏氏宴设,赐金帛。夏氏亦勇决,每君毚临阵,夏氏亦有战功。凉州有回纥契苾思结阵(明抄本阵作战,按《旧唐书·王君毚传》阵作浑),四部落为酋长。君毚微时往来凉府,为回纥所轻。及君毚为河西节度使,回纥等怏怏,耻在麾下。君毚奏回纥等部落难制,潜有谋叛,遂留四部都督。后四部落党与谋叛君毚以复怨。会吐蕃间道往突厥,君毚率精骑往肃州掩之。还至甘州南巩笔驿,四部落伏兵突起,君毚与贼力战,自朝至晡,左右尽死,遂杀君毚。(出《谭宾录》)
sòng lìng wén
宋令文
táng sòng lìng wén zhě yǒu shén lì. chán dìng sì yǒu niú chù rén, mò zhī gǎn jìn, zhù quān yǐ lán zhī. lìng wén guài qí gù, suì tǎn hè ér rù. niú sǒng jiǎo xiàng qián, lìng wén jiē liǎng jiǎo bá zhī, yìng shǒu ér dào, jǐng gǔ jiē zhé ér sǐ. yòu yǐ wǔ zhǐ cuō duì zī, bì shàng shū dé sì shí zì shī. wèi tài xué shēng yǐ yī shǒu xié jiǎng táng zhù qǐ, yǐ tóng fáng shēng yī yú zhù xià yā zhī, xǔ zhòng shè jiǔ, nǎi wèi zhī chū. lìng wén yǒu sān zi, zhǎng zhī wèn yǒu wén yù, cì zhī xùn shàn shū, cì zhī tì yǒu yǒng lì. zhī tì hòu zuǒ jiàng zhū yuān. huì zéi pò huān zhōu, yǐ zhī tì wèi zǒng guǎn jī zhī. mù zhuàng shì dé bā rén. zhī tì shēn cháng bā chǐ, bèi zhòng jiǎ, zhí qián dà jiào yuē: liáo zéi, dòng jí sǐ! zéi qī bǎi rén, yī shí jù cuò, dà pò zhī. chū cháo yě qiān zài
唐宋令文者有神力。禅定寺有牛触人,莫之敢近,筑圈以阑之。令文怪其故,遂袒褐而入。牛竦角向前,令文接两角拔之,应手而倒,颈骨皆折而死。又以五指撮碓觜,壁上书得四十字诗。为太学生以一手挟讲堂柱起,以同房生衣于柱下压之,许重设酒,乃为之出。令文有三子,长之问有文誉,次之逊善书,次之悌有勇力。之悌后左降朱鸢。会贼破欢州,以之悌为总管击之。募壮士得八人。之悌身长八尺,被重甲,直前大叫曰:獠贼,动即死!贼七百人,一时俱剉,大破之。(出《朝野佥载》)
péng bó tōng
彭博通
táng péng bó tōng zhě, hé jiān rén yě, shēn cháng bā chǐ. céng yú jiǎng táng jiē shàng, lín jiē ér lì. qǔ xié yī shuāng, yǐ bì jiā, lìng yǒu lì zhě hòu bá zhī, xié dǐ zhōng duàn, bó tōng jiǎo zhōng bù yí. niú jià chē zhèng zǒu, bó tōng dào yè chē wěi, què xíng shù shí bù, héng bá chē zhé shēn èr chǐ, jiē zòng héng pò liè. céng yóu guā bù jiāng, yǒu jí fēng zhāng fān, bó tōng zhuō wěi lǎn wǎn zhī, bù jìn. chū cháo yě qiān zài
唐彭博通者,河间人也,身长八尺。曾于讲堂阶上,临阶而立。取鞋一双,以臂夹,令有力者后拔之,鞋底中断,博通脚终不移。牛驾车正走,博通倒曳车尾,却行数十步,横拔车辙深二尺,皆纵横破裂。曾游瓜步江,有急风张帆,博通捉尾缆挽之,不进。(出《朝野佥载》)
lǐ hóng
李宏
táng dìng xiāng gōng lǐ hóng, guó wáng zhī zǐ, shēn cháng bā chǐ. céng liè, yù hǔ bó zhī, bó ér wò, hǔ zuò qí shàng. nú zǒu mǎ páng guò, hǔ tiào jué nú hòu ān. hóng qǐ, yǐn gōng shè zhī ér bì. hóng jí nú yī wú suǒ shāng. chū cháo yě qiān zài
唐定襄公李宏,虢王之子,身长八尺。曾猎,遇虎搏之,踣而卧,虎坐其上。奴走马旁过,虎跳攫奴后鞍。宏起,引弓射之而毙。宏及奴一无所伤。(出《朝野佥载》)
xīn chéng sì
辛承嗣
táng zhōng wǔ jiàng jūn xīn chéng sì qīng jié. céng jiě ān bàn mǎ, tuō yī ér wò, lìng yī rén bǎi bù, zǒu mǎ chí qiāng ér lái. chéng sì bèi mǎ jiě bàn, zhe yī huàn jiǎ, shàng mǎ pán qiāng, nì jù cì mǎ, qín rén ér hái. chéng sì hòu yǔ jiāng jūn yuán shuài jiǎng chí pìn, yī shǒu zhuō ān qiáo, shuāng zú zhí shàng nà qīng tíng, zǒu mǎ èr shí lǐ. yǔ zhōng láng péi shào yè, yú qīng hǎi bèi tǔ fān suǒ wéi. wèi shào yè yuē: jiāng jūn xiāng suí gòng chū. shào yè jù, bù gǎn. chéng sì yuē: wèi jiāng jūn shì zhī. dān mǎ chí qiāng, suǒ xiàng jiē mí, què yíng shào yè chū. chéng sì mǎ bèi jiàn, nǎi tiào xià, duó zéi zhuàng mǎ chéng zhī, yī wú suǒ shāng. péi mín yǔ yōu zhōu dū du sūn quán běi zhēng, bèi xī zéi suǒ wéi. mín mǎ shàng lì zǒu, lún dāo léi fā, jiàn ruò xīng liú, yīng dāo ér duàn. zéi bù gǎn qǔ, péng fēi ér qù. chū cháo yě qiān zài
唐忠武将军辛承嗣轻捷。曾解鞍绊马,脱衣而卧,令一人百步,走马持枪而来。承嗣鞴马解绊,著衣擐甲,上马盘枪,逆拒刺马,擒人而还。承嗣后与将军元帅奖驰聘,一手捉鞍桥,双足直上捺蜻蜓,走马二十里。与中郎裴绍业,于青海被吐番所围。谓绍业曰:将军相随共出。绍业惧,不敢。承嗣曰:为将军试之。单马持枪,所向皆靡,却迎绍业出。承嗣马被箭,乃跳下,夺贼壮马乘之,一无所伤。裴旻与幽州都督孙佺北征,被奚贼所围。旻马上立走,轮刀雷发,箭若星流,应刀而断。贼不敢取,蓬飞而去。(出《朝野佥载》)