xī jīng xián yí guān nǚ dào shì yú xuán jī, zì yòu wēi, cháng ān chàng jiā nǚ yě. sè jì qīng guó, sī nǎi rù shén, xǐ dú shū zhǔ wén, yóu zhì yì yú yī yín yī yǒng. pò guā zhī suì, zhì mù qīng xū. xián tōng chū, suì cóng guān pèi yú xián yí. ér fēng yuè shǎng wán zhī jiā jù, wǎng wǎng bō yú shì lín. rán huì lán ruò zhì, bù néng zì chí, fù wèi háo xiá suǒ diào, nǎi cóng yóu chù yān. yú shì fēng liú zhī shì, zhēng xiū shì yǐ qiú xiá, huò zài jiǔ xié zhī zhě, bì míng qín fù shī, jiān yǐ xuè làng, měng xué bèi zì shì quē rán. qí shī yǒu" qǐ mò chūn wàng yuǎn, yáo huī qiū xìng duō". yòu" yīn qín bù dé yǔ, hóng lèi yī shuāng liú". yòu" fén xiāng dēng yù tán, duān jiǎn lǐ jīn quē". yòu" yún qíng zì yù zhēng tóng mèng, xiān mào zhǎng fāng yòu shèng huā". cǐ shù lián wèi jué yǐ.
西京咸宜观女道士鱼玄机,字幼微,长安倡家女也。色既倾国,思乃入神,喜读书属文,尤致意于一吟一咏。破瓜之岁,志慕清虚。咸通初,遂从冠帔于咸宜。而风月赏玩之佳句,往往播于士林。然蕙兰弱质,不能自持,复为豪侠所调,乃从游处焉。于是风流之士,争修饰以求狎,或载酒谐之者,必鸣琴赋诗,间以谑浪,懵学辈自视缺然。其诗有“绮陌春望远,瑶徽秋兴多”。又“殷勤不得语,红泪一双流”。又“焚香登玉坛,端简礼金阙”。又“云情自郁争同梦,仙貌长芳又胜花”。此数联为绝矣。
yī nǚ tóng yuē lǜ qiào, yì míng huì yǒu sè. hū yī rì, jī wèi lín yuàn suǒ yāo, jiāng xíng, jiè qiào yuē:" wú chū, ruò yǒu kè. dàn yún zài mǒu chù."
一女僮曰绿翘,亦明慧有色。忽一日,机为邻院所邀,将行,诫翘曰:“无出,若有客。但云在某处。”
jī wèi nǚ bàn suǒ liú, dài mù fāng guī yuàn. lǜ qiào yíng mén, yuē:" shì mǒu kè lái, zhī liàn shī bù zài, bù shě pèi ér qù yǐ."
机为女伴所留,迨暮方归院。绿翘迎门,曰:“适某客来,知炼师不在,不舍辔而去矣。”
kè nǎi jī sù xiāng nì zhě, yì qiào yǔ zhī sī. jí yè, zhāng dēng jiōng hù, nǎi mìng qiào rù wò nèi, xùn zhī. qiào yuē:" zì zhí jīn guàn shù nián, shí zì jiǎn yù, bù lìng yǒu shì shì zhī guò, zhì wǔ zūn yì. qiě mǒu kè zhì, kuǎn fēi, qiào gé hé bào yún:" liàn shī bù zài."
客乃机素相昵者,意翘与之私。及夜,张灯扃户,乃命翘入卧内,讯之。翘曰:“自执巾盥数年,实自检御,不令有似是之过,致忤尊意。且某客至,款扉,翘隔阖报云:“炼师不在。”
kè wú yán. cè mǎ ér qù. ruò yún qíng ài, bù xù yú xiōng jīn yǒu nián yǐ. xìng liàn shī wú yí."
客无言。策马而去。若云情爱,不蓄于胸襟有年矣。幸炼师无疑。”
jī yù nù, luǒ ér chī bǎi shù, dàn yán wú zhī. jì wěi dùn, qǐng bēi shuǐ lèi dì yuē:" liàn shī yù qiú sān qīng cháng shēng zhī dào, ér wèi néng wàng jiě pèi jiàn zhěn zhī huān. fǎn yǐ shěn cāi, hòu wū zhēn zhèng. qiào jīn bì bì yú dú shǒu yǐ! wú tiān zé wú suǒ sù, ruò yǒu, shuí néng yì wǒ qiáng hún, shì bù chǔn chǔn yú míng míng zhī zhōng, zòng ěr fú yì."
机愈怒,裸而笞百数,但言无之。既委顿,请杯水酹地曰:“炼师欲求三清长生之道,而未能忘解佩荐枕之欢。反以沈猜,厚诬贞正。翘今必毙于毒手矣!无天则无所诉,若有,谁能抑我强魂,誓不蠢蠢于冥冥之中,纵尔浮佚。”
yán qì, jué yú dì. jī kǒng. nǎi kǎn hòu tíng, yì zhī. zì wèi rén wú zhī zhě. shí xián tōng wù zǐ chūn zhēng yuè yě.
言讫,绝于地。机恐。乃坎后庭,瘗之。自谓人无知者。时咸通戊子春正月也。
yǒu wèn qiào zhě, zé yuē:" chūn nán jì, táo yǐ."
有问翘者,则曰:“春南霁,逃矣。”
kè yǒu yàn yú jī shì zhě, yīn sōu yú hòu tíng, dāng yì shàng jiàn qīng yíng shù shí jí yú dì, qū qù fù lái. xiáng shì zhī, rú yǒu xuè hén qiě xīng. kè jì chū, qiào yǔ qí pū. pū guī fù yǔ qí xiōng. qí xiōng wèi fǔ jiē zú, cháng qiú jīn yú jī, jī bù gù. zú shēn xián zhī. wén cǐ, jù zhì guān mén chān cì, jiàn ǒu yǔ zhě, nǎi yà bù dǔ lǜ qiào zhī chū rù. jiē zú fù hū shù zú, xié chā jù, tū rù xuán jī yuàn, fā zhī. ér lǜ qiào mào rú shēng píng. suì lù xuán jī jīng zhào fǔ, lì jí zhī cí fú. ér cháo shì duō wèi yán zhě. fǔ nǎi biǎo liè shàng. zhì qiū, jìng lù zhī. zài yù zhōng yì yǒu shī yuē:" yì qiú wú jià bǎo, nán de yǒu xīn láng."
客有宴于机室者,因溲于后庭,当瘗上见青蝇数十集于地,驱去复来。详视之,如有血痕且腥。客既出,窍语其仆。仆归复语其兄。其兄为府街卒,尝求金于机,机不顾。卒深衔之。闻此,遽至观门觇伺,见偶语者,乃讶不睹绿翘之出入。街卒复呼数卒,携锸具,突入玄机院,发之。而绿翘貌如生平。遂录玄机京兆府,吏诘之辞伏。而朝士多为言者。府乃表列上。至秋,竟戮之。在狱中亦有诗曰:“易求无价宝,难得有心郎。”
míng yuè zhào yōu xì, qīng fēng kāi duǎn jīn."
明月照幽隙,清风开短襟。”
cǐ qí měi zhě yě.
此其美者也。