chū shěng chéng, xī nán èr lǐ xià zhōu, liǎng àn píng chóu jiā shuǐ. shí lǐ tián jǐn, huán wěi zhǎng chéng hòu de lú wěi mǎn zé, zhōu xíng shēn lǜ jiān, bù fù zhī wèi diān chí jù liú, shì wèi cǎo hǎi, cǎo jiān zhōu dào shén xiá, yáo wàng xī shān rào bì dōng chū, xuē yá pái kōng, zé luó hàn sì yě, yòu xī shí wǔ lǐ dǐ gāo yáo, nǎi shě zhōu dēng lù gāo yáo zhě, xī shān zhōng xùn chù yě. nán běi shān jiē huán ér dōng chū, zhōng dú xī xùn, shuǐ yì xī bī zhī, yǒu shù bǎi jiā yǐ shān lín shuǐ, wèi yí xī dà dào.
出省城，西南二里下舟，兩岸平疇夾水。十里田盡，萑ｈｕáｎ葦長成後的蘆葦滿澤，舟行深綠間，不復知為滇池巨流，是為草海，草間舟道甚狹，遙望西山繞臂東出，削崖排空，則羅漢寺也，又西十五里抵高嶢ｑｉāｏ，乃舍舟登陸高嶢者，西山中遜處也。南北山皆環而東出，中獨西遜，水亦西逼之，有數百家倚山臨水，為迤西大道。

běi shàng yǒu fù yuán yuán xī shàng wǔ lǐ, wèi bì jī guān, jí dà dào dá ān níng zhōu zhě. yóu gāo yáo nán shàng, wèi yáng tài shǐ cí, cí nán zhì huá tíng tài huá, jǐn yú luó hàn, jí bì jī shān nán tū wèi zhòng yá zhě. gài bì jī shān zì xī běi gèn dōng nán, jìn ěr zhū fēng yóu xī nán gèn dōng běi, liǎng shān xiāng jiē, jí xī shān zhōng xùn chù, gù dà dào cóng zhī, shàng zhì guān, gāo yáo shí dāng shuǐ bù yān.
北上有傅園；園西上五里，為碧雞關，即大道達安寧州者。由高嶢南上，為楊太史祠，祠南至華亭、太華，盡於羅漢，即碧雞山南突為重崖者。蓋碧雞山自西北亘東南，進耳諸峰由西南亘東北，兩山相接，即西山中遜處，故大道從之，上置關，高嶢實當水埠焉。

yú nán yī lǐ, fàn tài shǐ cí. yòu nán guò yī cūn, nǎi xī nán shàng shān, gòng sān lǐ, shān bàn dé huá tíng sì. sì dōng xiàng, hòu yǐ wēi fēng, cǎo hǎi lín qí qián. yóu sì nán cè mén chū, xún sì nán xī shàng, nán yú zhī lǒng rù yè, gòng èr lǐ, dōng nán shēng lǐng, lǐng jiè huá tíng tài huá liǎng sì zhōng ér dōng tū zhě.
余南一里，飯太史祠。又南過一村，乃西南上山，共三里，山半得華亭寺。寺東向，後倚危峰，草海臨其前。由寺南側門出，循寺南西上，南逾支隴入腋，共二里，東南升嶺，嶺界華亭、太華兩寺中而東突者。

nán yú lǐng, xī zhé rù yè còu jiān, shàng wèi wēi fēng, xià pán shēn gǔ, tài huá zé gāo zhì gǔ dōng, yǔ xíng chù píng duì. rán lù bì qióng jí xī yè, hòu nǎi dōng zhuǎn chū.
南逾嶺，西折入腋湊間，上為危峰，下盤深谷，太華則高峙谷東，與行處平對。然路必窮極西腋，後乃東轉出。

yè zhōng xuán liú liǎng pài zhuì shí kū, yōu qiào xiǎn zè, bù xíng cǐ jìng bù jiàn yě. zhuǎn xiá, yòu dōng pán shān zuǐ, gòng yī lǐ, fǔ kàn yī sì zài xià hè, nǎi tài píng sì yě. yòu nán yī lǐ, dǐ tài huá sì. sì yì dōng xiàng, diàn qián jiā chí tái jiē jiē shān chá, nán yī zhū yóu jù yì.
腋中懸流兩派墜石窟，幽峭險仄，不行此徑不見也。轉峽，又東盤山嘴，共一里，俯瞰一寺在下壑，乃太平寺也。又南一里，抵太華寺。寺亦東向，殿前夾墀ｃｈí台階皆山茶，南一株尤巨異。

qián láng nán chuān wǔ rù gé, dōng xiàng kàn hǎi.
前廊南穿廡入閣，東向瞰海。

rán cǐ chù suǒ wàng yóu zhǐ jí cǎo hǎi, ruò yíng yíng hào dàng guān, dāng gèng zài luó hàn sì nán yě.
然此處所望猶止及草海，若瀠瀠浩蕩觀，當更在羅漢寺南也。

suì chū nán cè mén, shāo nán xià, xún wù xī rù. yòu dōng zhuǎn yī lǐ bàn, nán yú lǐng. lǐng zì xī fēng zuì gāo chù dōng chuí xià, yǒu dà dào zhí shàng, wèi dēng dǐng dào. jié zhī dōng nán xià, fù nán zhuǎn, yù shí fēng lín xún nán yōng. zhé cóng qí běi, dōng xiàng zhuì tǔ kēng xià, gòng yī lǐ, yòu xī xíng shí cóng zhōng. yī lǐ, fù shàng niè yá duān, pán yá ér nán, jiàn nán yá shàng xià, rú fēng fáng yàn wō, lěi lěi yù duò zhě, jiē luó hàn sì nán běi ān yě.
遂出南側門，稍南下，循塢西入。又東轉一里半，南逾嶺。嶺自西峰最高處東垂下，有大道直上，為登頂道。截之東南下，復南轉，遇石峰嶙峋南擁。輒從其北，東向墜土坑下，共一里，又西行石叢中。一里，復上躡崖端，盤崖而南，見南崖上下，如峰房燕窩，累累欲墮者，皆羅漢寺南北庵也。

pī shí xì shāo xià, yī lǐ, dǐ běi ān, yǐ chū wén shū yán shàng, shǐ dé zhèng dào. yóu cǐ nán xià, wèi luó hàn sì zhèng diàn yóu cǐ nán shàng, wèi cháo tiān qiáo. qiáo jià duàn yá jiān, shàng xià jiē qiàn yá, cǐ fù zhǎn yá zhōng zhuì. qiáo dù ér nán, jí wèi líng guān diàn, diàn mén běi xiàng lín qiáo. yóu diàn dōng cè mén xià, pān yá niè jùn, yù shàng yù qí, ér lóu gōng chún yáng ér diàn gōng yuán dì ér gé gōng yù huáng ér gōng míng bào yī, jiē dōng xiàng lín hǎi, qiàn xuán yá jiān.
披石隙稍下，一里，抵北庵，已出文殊岩上，始得正道。由此南下，為羅漢寺正殿；由此南上，為朝天橋。橋架斷崖間，上下皆嵌崖，此復嶄崖中墜。橋度而南，即為靈官殿，殿門北向臨橋。由殿東側門下，攀崖躡峻，愈上愈奇，而樓、供純陽、而殿、供元帝、而閣、供玉皇、而宮名抱一，皆東向臨海，嵌懸崖間。

měi shàng shù shí zhàng, dé dǒu dà píng yá, zhé yì xiǎo mù zhuāng kōng jià xì chéng zhī.
每上數十丈，得斗大平崖，輒杙ｙì小木樁空架隙成之。

gù zhū diàn jù bù jù, ér diǎn yún zhuì shí, hù wèi pī yìng, zhì cǐ shǐ kuò rán quán shōu shuǐ hǎi zhī shèng. nán yá yǒu tíng qián tū, běi yá héng yǐ lóu, lóu qián gāo bǎi yī zhū, fú kōng yàng cuì. bìng lóu ér zuò, rú yǐ wēi qiáng shàng, bù fù zhī yǒu yá shí xià jí yě. bào yī gōng nán xuē yá shàng, yì mù zhàn, chuān shí xué, zhàn xuán yá shù, xué tòu yá xì, jiē jí xiǎn qiào. dù xì, yǒu xiǎo lóu zhān shí duān, qǐn kān chuī zào jiē jù. běi ān jǐng zhì cǐ ér jí.
故諸殿俱不巨，而點雲綴石，互為披映，至此始擴然全收水海之勝。南崖有亭前突，北崖橫倚樓，樓前高柏一株，浮空漾翠。並樓而坐，如倚危檣上，不復知有崖石下藉也。抱一宮南削崖上，杙木棧，穿石穴，棧懸崖樹，穴透崖隙，皆極險峭。度隙，有小樓粘石端，寢龕炊灶皆具。北庵景至此而極。

fǎn xià cháo tiān qiáo, yè luó hàn zhèng diàn. diàn hòu yá gāo bǎi rèn. yá nán zhuǎn zhé jiān, quán fāng tíng shuǐ jī jù ér bù liú tōng yá lù, nǎi cháo tiān qiáo bèng fèng ér xià zhě, yuē sháo lěng quán.
返下朝天橋，謁羅漢正殿。殿後崖高百仞。崖南轉折間，泉方渟ｔíｎｇ水積聚而不流通崖麓，乃朝天橋迸縫而下者，曰勺冷泉。

nán yú quán, jí dōng nán zhé, qí shàng yá gèng chóng liè, zhōng zhǐ yíng píng yī lǚ ruò yāo dài, xià xī tuí bǎn bēng yá, zhí chā hǎi dǐ, píng jiān fàn yǔ xiān gōng, léi shén miào sān fó diàn shòu fó diàn guān dì diàn zhāng xiān cí zhēn wǔ gōng cì dì lián zhuì. zhēn wǔ gōng zhī shàng, yá yù jié sǒng, xī liáng wáng bì shǔ yú cǐ, yòu míng bì shǔ tái, wèi nán ān jǐn chù, shàng jí xué shí xiǎo lóu yě.
南逾泉，即東南折，其上崖更崇列，中止瀠坪一縷若腰帶，下悉隤阪崩崖，直插海底，坪間梵宇仙宮，雷神廟、三佛殿、壽佛殿、關帝殿、張仙祠、真武宮次第連綴。真武宮之上，崖愈傑竦，昔梁王避暑於此，又名避暑台，為南庵盡處，上即穴石小樓也。

gèng nán, zé ān jǐn ér yá bù jǐn, qióng bì fù yún, zhòng yá tà ér gèng hé. nán jué bì xià, yǒu yī lán gé zhǐ.
更南，則庵盡而崖不盡，穹壁覆雲，重崖拓而更合。南絕壁下，有猗蘭閣址。

hái zhì zhèng diàn, dōng xiàng chū shān mén, fán bā zhé, xià èr lǐ dǐ shān lù, yǒu cūn máng shù shí jiā, dàn wǎng gǔ zhī wǎng wèi yè. cūn nán jí lóng wáng táng, qián lín shuǐ hǎi. yóu qí hòu nán xún nán yá lù, cūn jǐn bō lián, yá shì yù chū, shàng yǐ guò yī lán jiù zhǐ.
還至正殿，東向出山門，凡八折，下二里抵山麓，有村氓數十家，但網罟ｇǔ織網為業。村南即龍王堂，前臨水海。由其後南循南崖麓，村盡波連，崖勢愈出，上已過猗蘭舊址。

nán bì yù tà xuē, yī qù wǔ lǐ, huáng shí hén guà bì xià, tǔ rén míng wèi guà bǎng shān. zài nán zé yá huí zuǐ tū, jù shí lěi kōng qiàn shuǐ zhé chéng wèn liè fèng, nán fù fēn jiē píng bì, xióng qiào bù ruò qián, ér wù tū lí qí, yòu kāi yì jìng. sān lǐ, xià kàn hǎi yá, zhōu chū méi shí xì zhōng, yǒu jié máo nán yá cè zhě, jí xuán zè jìng xià, dé jīn xiàn quán. quán zì xī shān tòu fù chū, wài fēn sān mén, dà jǐn rú àng, zhōng kōng tóng, xī jù shí yī cè, bù kě rù. shuǐ yóu àng mén chū, fēn zhù hǎi. hǎi zhōng xì yú sù liú rù dòng, shì míng jīn xiàn yú. yú dà bù yú sì cùn, zhōng yú zhī, shǒu wěi jīn yī lǚ rú xiàn, wèi diān chí zhēn wèi. quán běi bàn lǐ, yǒu dà shí dòng, dòng mén dōng kàn dà hǎi, jí zài dà dào xià, yá qīng mò kě zhuì, bì yū qí nán, shǐ dé wēi yí rù, jí qián suǒ wàng shí zhōng xiǎo zhōu chū méi chù yě. mén nèi shí zhì líng tòu, liè xì sēn zhù, jù dāng míng chù. nán rù shù zhàng zhé àn, mì jù gèng nán, dòng yù chóng tà. gòng yī lǐ, shǐ zhuǎn ér fēn dōng xī xiàng, dōng shàng sān zhàng zhǐ, xī rù yǎo tiǎo mò jí. jù huǒ jù bù gěi, nǎi chū.
南壁愈拓削，一去五里，黃石痕掛壁下，土人名為掛榜山。再南則崖回嘴突，巨石壘空嵌水折成璺ｗèｎ裂縫，南復分接屏壁，雄峭不若前，而兀突離奇，又開異境。三里，下瞰海涯，舟出沒石隙中，有結茅南涯側者，亟懸仄徑下，得金線泉。泉自西山透腹出，外分三門，大僅如盎，中崆峒，悉巨石欹側，不可入。水由盎門出，分注海。海中細魚溯流入洞，是名金線魚。魚大不逾四寸，中腴脂，首尾金一縷如線，為滇池珍味。泉北半里，有大石洞，洞門東瞰大海，即在大道下，崖傾莫可墜，必迂其南，始得逶迤入，即前所望石中小舟出沒處也。門內石質玲透，裂隙森柱，俱當明處。南入數丈輒暗，覓炬更南，洞愈崇拓。共一里，始轉而分東西向，東上三丈止，西入窈窕莫極。俱火炬不給，乃出。

shàng shān fǎn bào yī gōng. wèn shān dǐng hēi lóng chí dào, xū běi xiàng tài huá zhōng, nǎi nán zhuǎn. rán chí shí zài shān nán jīn xiàn quán jué dǐng, yǐ cǐ dì yá chóng shí jùn, fēi pān yuán kě zhì ěr. yú zhé cóng wēi yá lì xì shàng, bì suī qiào, shí fèng duō léng, xuán yuè wú bù rú yì. bì wén qióng pā yáo jīng, qiān róng wàn biàn, jiē mù suǒ wèi shōu. sù xí zhě wéi mǔ dān, zhī yè lí pī, bù mǎn shí xì, wèi cǐ dì jué gòu jué nán yù jiàn, nǎi jié zi chuí chuí, wài lǜ zhōng hóng, yòu yú dì suǒ wèi jiàn. tǔ rén yǐ gāo yuǎn mò zhī cǎi jiàn, dì yuē shān jiān yě yào, bù biàn hé wù yě. pān jī lǐ yú, suì niè diān, zé shí è lín lín, ruò chū shuǐ qīng lián, píng sàn jìng dì. fēng duān jiàn cè è ér nán, wéi xī nán yī fēng zuì gāo. xíng fēng dǐng sì lǐ, líng qí shàng, wèi bì jī jué dǐng. dǐng nán shí è pián cóng, nán zhuì yòu qǐ yī tū wù fēng, gāo shǎo xùn zhī, nǎi nán jǐn hǎi kǒu shān yě. jué dǐng dōng xià èr lǐ, yǐ lín jīn xiàn quán zhī shàng, nǎi yú sǒng yá jiān guān hēi lóng chí ér xià.
上山返抱一宮。問山頂黑龍池道，須北向太華中，乃南轉。然池實在山南金線泉絕頂，以此地崖崇石峻，非攀援可至耳。余輒從危崖歷隙上，壁雖峭，石縫多棱，懸躍無不如意。壁紋瓊葩瑤莖，千容萬變，皆目所未收。素習者惟牡丹，枝葉離披，布滿石隙，為此地絕遘ｇòｕ絕難遇見，乃結子垂垂，外綠中紅，又餘地所未見。土人以高遠莫知采鑒，第曰山間野藥，不辨何物也。攀躋里余，遂躡巔，則石萼鱗鱗，若出水青蓮，平散竟地。峰端踐側鍔而南，惟西南一峰最高。行峰頂四里，凌其上，為碧雞絕頂。頂南石萼駢叢，南墜又起一突兀峰，高少遜之，乃南盡海口山也。絕頂東下二里，已臨金線泉之上，乃於聳崖間觀黑龍池而下。