jǐ mǎo gōng yuán nián èr yuè chū yī rì mù gōng mìng dà bǎ shì yǐ jiā jí hēi xiāng bái qiǎng bái yín shí liǎng lái kuì zèng sòng.
己卯(公元1639年)二月初一日木公命大把事以家集黑香白镪qiǎng白银十两来馈赠送。
xià wǔ, shè yàn jiě tuō lín dōng táng, xià jiè yǐ sōng máo, yǐ chǔ xióng zhū shēng xǔ xìng zhě péi yàn. réng yòu chóu bào yǐ bēi duàn.
下午,设宴解脱林东堂,下藉以松毛,以楚雄诸生许姓者陪宴。仍侑yòu酬报以杯缎。
yín bēi èr zhǐ, lǜ zhòu shā yī pǐ. dà yáo bā shí pǐn, luó liè shén yáo, bù néng biàn qí shú wèi yì wèi yě. dǐ mù nǎi sàn. fù yǐ zhuō xí kuì xǔ shēng, wèi fēn kào zhū yì.
银杯二只,绿绉纱一疋。大肴八十品,罗列甚遥,不能辨其孰为异味也。抵暮乃散。复以卓席馈许生,为分犒诸役。
chū èr rì rù qí suǒ qī lín nán jìng shì, xiāng yíng shè zuò rú qián.
初二日入其所栖林南净室,相迎设座如前。
jì bié, réng hái jiě tuō lín.
既别,仍还解脱林。
zuó péi yàn xǔ jūn lái, yǐ bái qiǎng yì suǒ yòu lǜ zhòu shā qù.
昨陪宴许君来,以白镪易所侑绿绉纱去。
xià wǔ, yòu mìng dà bǎ shì lái, qiú zuò suǒ jí yún guò kōng dàn mò xù.
下午,又命大把事来,求作所辑《云過kē空淡墨》序。
chū sān rì yú yǐ xù gǎo sòng jìn, fù lìng dà bǎ shì lái xiè.
初三日余以叙稿送进,复令大把事来谢。
suǒ kuì jiǔ guǒ, yǒu bái pú táo lóng yǎn lì zhī zhū guì pǐn, sū bǐng yóu xiàn xì ruò fà sī, zhōng chán sōng zǐ ròu wèi piàn, shén sōng cuì. fā táng bái táng wèi sī, xì guò yú fā, qiān tiáo wàn lǚ, hé róu wèi yī, yǐ xì miàn bàn zhī, hé ér bù nì. zhū qí diǎn.
所馈酒果,有白葡萄、龙眼、荔枝诸贵品,酥饼油线、细若发丝,中缠松子肉为片,甚松脆。发糖白糖为丝,细过于发,千条万缕,合揉为一,以细面拌之,合而不腻。诸奇点。
chū sì rì yǒu jī zú sēng yǐ shěng zhōng lù jiù yún guò dàn mò jiǎo nà mù gōng.
初四日有鸡足僧以省中录就《云過淡墨》缴纳木公。
mù gōng jí lìng dà bǎ shì chuán shì, qiú wèi jiào zhèng jiào zhèng. qí suǒ shū hóng wǔ tǐ suī shén zhěng, ér é zì jí duō, jì chuǎn luò wú xù, ér chóng dié diān dǎo zhě yì shén. yú lüè wéi biāo zhèng, qiě yán shì shū yí fēn mén biān lèi, shù wú cuò chū zhī bìng. wǎn nǎi yǐ qí shū jiǎo rù.
木公即令大把事传示,求为较政校正。其所书洪武体虽甚整,而讹字极多,既舛落无序,而重叠颠倒者亦甚。余略为标正,且言是书宜分门编类,庶无错出之病。晚乃以其书缴入。
chū wǔ rì fù lìng dà bǎ shì lái zhì xiè. yán míng rì yǒu jì dīng zhī jǔ, bù dé liú cǐ pán huán, tè lìng dà bǎ shì yī rén tīng hòu. qiú zài tíng shù rì, fán jiāng dàn mò fēn mén biāo lèi, rú yú qián suǒ yán. yú cóng zhī. yǐ shū rù xiè, qiě qiú wǎng zhōng diān, guān suǒ zhù sān zhàng liù tóng xiàng. jì wǔ, mù gōng qù, yǐ shū dá yú, yán zhōng diān jiē gǔ zōng lù, duō dào, bù kě xíng. gài dà bǎ shì cóng zhōng jǔ zhī, kǒng chān kuī kàn qí jìng yě. shì rì, chuán zhì yóu sū miàn bǐng, shèn jù ér duō, yī rì bù néng jǐn yī méi yě.
初五日复令大把事来致谢。言明日有祭丁之举,不得留此盘桓,特令大把事一人听候。求再停数日,烦将《淡墨》分门标类,如余前所言。余从之。以书入谢,且求往忠甸,观所铸三丈六铜像。既午,木公去,以书答余,言忠甸皆古宗路,多盗,不可行。盖大把事从中沮之,恐觇chān窥看其境也。是日,传致油酥面饼,甚巨而多,一日不能尽一枚也。
chū liù rì yú liú jiě tuō lín jiào shū. mù gōng suī qù, yóu shí qiǎn rén kuì jiǔ guǒ. yǒu shēng jī dà rú é, tōng tǐ jiē yóu, sè huáng ér tǐ yuán, gài féi zhī jí yě.
初六日余留解脱林校书。木公虽去,犹时遣人馈酒果。有生鸡大如鹅,通体皆油,色黄而体圆,盖肥之极也。
yú ài zhī, mìng gù pū xián wèi là jī.
余爱之,命顾仆醎为腊鸡。
jiě tuō lín yǐ bái shā wù xī jiè zhī shān. qí shān nǎi xuě shān zhī nán, shí hé hòu shān zhī běi, lián yōng yǔ dōng jiè cuì píng xiàng mián zhū shān, jiā bái shā wèi huáng fēng hòu wù zhě yě.
解脱林倚白沙坞西界之山。其山乃雪山之南,十和后山之北,连拥与东界翠屏、象眠诸山,夹白沙为黄峰后坞者也。
sì dāng shān bàn, dōng xiàng, yǐ cuì píng wèi àn, nǎi lì jiāng zhī shǒu shā, jí yù lóng sì zhī zài xuě shān zhě, bù jí yě. sì mén wǔ jiē jí jiē jí zhěng, ér zhōng diàn bù hóng, fó xiàng yì bù gāo jù, rán chóng shì zhuāng yán, bì yǔ qīng jié, jiē tā chǔ suǒ wú. zhèng diàn zhī hòu, céng tái gāo gǒng, shàng jiàn fǎ yún gé, bā jiǎo céng méng, jí qí hóng lì, nèi zhì wàn lì shí suǒ cì cáng jīng yān.
寺当山半,东向,以翠屏为案,乃丽江之首刹,即玉龙寺之在雪山者,不及也。寺门庑wǔ阶级皆极整,而中殿不宏,佛像亦不高巨,然崇饰庄严,壁宇清洁,皆他处所无。正殿之后,层台高拱,上建法云阁,八角层甍,极其宏丽,内置万历时所赐藏经焉。
gé qián yǒu liǎng wǔ, yú yù nán wǔ diàn gé zhōu wéi de láng wū zhōng.
阁前有两庑,余寓南庑殿阁周围的廊屋中。
liǎng wǔ zhī wài, nán yǒu yuán diàn, yǐ máo wèi dǐng, ér zhōng shí zhuān pán. fó xiàng nǎi bái shí kè chéng zhě, shén gǔ ér jīng zhì. zhōng zhǐ yī xiàng, ér wú páng liè, shén dé qīng jìng zhī yì.
两庑之外,南有圆殿,以茅为顶,而中实砖盘。佛像乃白石刻成者,甚古而精致。中止一像,而无旁列,甚得清净之意。
qí qián jí zhāi táng xiāng jī yě. běi yì yǒu yuán gé yī zuò, ér shàng qǐ céng chuāng, gé qián yǒu lóu sān yíng, diāo chuāng wén gé gé bǎn, jù shì yǐ jīn bì, nǎi mù gōng yàn qì zhī chù, jiōng ér bù kāi. qí qián jí shè yàn zhī suǒ yě. qí jìng shì zài sì yòu shàng pō, mén yì dōng xiàng, yǒu táng sān chóng, jiē bù qí hóng chǎng, sì miàn huán yuán jǐn jí jiān, rán qiáo sōng lián wò, pō ráo yān xiá zhī qì. wén yóu cǐ ér shàng, yǒu gǒng shòu tái shī zi yá, yǐ pò yú jiào chóu jiào duì, jù bù jí dēng.
其前即斋堂香积也。北亦有圆阁一座,而上启层窗,阁前有楼三楹,雕窗文槅gē隔板,俱饰以金碧,乃木公燕憩之处,扃而不开。其前即设宴之所也。其净室在寺右上坡,门亦东向,有堂三重,皆不其宏敞,四面环垣仅及肩,然乔松连幄,颇饶烟霞之气。闻由此而上,有拱寿台、狮子崖,以迫于校雠chóu校对,俱不及登。
chū liù chū qī rì lián xiào lèi fēn biāo, fēn qí mén wèi bā. yǐ dà bǎ shì hòu jiǔ, yú xīn bù ān, nǎi lián xiāo gōu dēng, bǐng yè yè bàn shí shǐ qǐn.
初六、初七日连校类分标,分其门为八。以大把事候久,余心不安,乃连宵篝灯,丙夜夜半时始寝。
shì wǎn jì bì, réng zuò shū fù dà bǎ shì, yán jiào hé yǐ wán, wén yǒu gǔ gāng zhī shèng, bù shí zhī dào dǎo shǐ yī yóu fǒu? gǔ gāng zhě, yī míng shǔ luó, zài jùn dōng běi shí yú rì chéng, qí shān yǒu shù dòng zhōng tòu, nèi zhù sì chí, chí shuǐ gè zhàn yī sè, jiē chéng chè yì cháng, zì shēng guāng cǎi.
是晚既毕,仍作书付大把事,言校核已完,闻有古冈之胜,不识知道导使一游否?古冈者,一名癙儸,在郡东北十余日程,其山有数洞中透,内贮四池,池水各占一色,皆澄澈异常,自生光彩。
chí shàng yǒu sān fēng zhōng zhì, dú níng xuě yíng bái, cǐ jiān xuě shān suǒ bù jí yě. mù gōng lǚ yù yī zhì qí dì, zhū dà bǎ shì yán bù kě zhì, lì ní zhī, shù nián nǎi dé zhì, tú qí xíng yǐ guī, jīn zài jiě tuō lín hòu xuān zhī bì. běi yǔ fǎ yún gé xiāng duì, yú àn tú zhī zhī. qiě xún zhī zhǔ sēng chún yī, yán qí chù zhēn xiū xiū xíng zhě shén duō, gè zhù yī dòng, néng jué lì xiū liáng, qí wéi shǒu zhě yǒu shén yì, shǒu néng wò shí chéng fěn, zú néng dùn pō chéng wā, nián shén shǎo ér qián zhī.
池上有三峰中峙,独凝雪莹白,此间雪山所不及也。木公屡欲一至其地,诸大把事言不可至,力尼之,数年乃得至,图其形以归,今在解脱林后轩之壁。北与法云阁相对,余按图知之。且询之主僧纯一,言其处真修修行者甚多,各住一洞,能绝粒休粮,其为首者有神异,手能握石成粉,足能顿坡成洼,年甚少而前知。
mù gōng wèi zhì shí, jiē xiān yǔ zhū tǔ rén yán, yǒu guì rén zhì, tǔ rén yù xìn ér jìng zhī. gù yú shén wǎng ér sī yī zhì yě.
木公未至时,皆先与诸土人言,有贵人至,土人愈信而敬之。故余神往而思一至也。
chū bā rì mèi shuǎng, dà bǎ shì jī cè shū chí qù, yú chí chí qǐ. fàn ér tiān yù fēi fēi.
初八日昧爽,大把事赍册书驰去,余迟迟起。饭而天雨霏霏。
chún yī kuì yǐ gǔ cí bēi báo tóng dǐng, bìng yá chá wèi pēng yuè zhī jù.
纯一馈以古磁杯、薄铜鼎,并芽茶为烹瀹之具。
bèi mǎ, bié ér xià shān. shāo běi, suì zhé ér dōng xià, shén jùn, èr lǐ, zhì qí lù, lù běi yǒu jiàn, zì xuě shān dōng nán xià, suí zhī, dōng bàn lǐ, yǒu mù qiáo. dù jiàn xī běi yú shān wèi zhōng diān dào yú cóng qiáo nán dōng xíng, bàn lǐ, zhuǎn ér dōng, shì wèi yá jiǎo yuàn, yǐ shān dōng xiàng. qí chù jū lú lián luò, zhōng duō bǎn wū máo fáng. yǒu wǎ shì zhě, jiē tóu mù zhī jū, wū jiǎo jù biāo xiǎo qí èr miàn, fēng chuī piān piān, yáo yàng yú yāo táo sù lǐ zhī jiān. sù yǔ hán hóng, cháo yān dài lǜ, dú qí chuān lín, fēng yǔ qī rán, fǎn chéng qí shèng.
备马,别而下山。稍北,遂折而东下,甚峻,二里,至其麓,路北有涧,自雪山东南下,随之,东半里,有木桥。渡涧西北逾山为忠甸道;余从桥南东行,半里,转而东,是为崖脚院,倚山东向。其处居庐连络,中多板屋茅房。有瓦室者,皆头目之居,屋角俱标小旗二面,风吹翩翩,摇漾于夭桃素李之间。宿雨含红,朝烟带绿,独骑穿林,风雨凄然,反成其胜。
yuàn dōng nán yǒu wā dì zài cūn lú jiān, zhōng hé wú shuǐ, shàng yǒu tíng tái dī liǔ zhī xíng, nǎi jiù zhī hǎi zǐ, huán wèi yuán tíng zhě, jīn chéng fèi hè yǐ. yòu nán èr lǐ, yǒu kū jiàn qiàn dì shén shēn, nǎi xuě shān dōng nán zhī xī, nán zhù zhōng hǎi zhě. jīn yǐn qí shuǐ dōng xíng wù jí, wú juān dī xià liú jiàn zhōng, jǐn shí liáng kuà qí shàng. dù liáng zhī dōng, jí nán suí yǐn shuǐ xíng, sì lǐ, wàng shí hé cūn luò zài xī, shén shèng.
院东南有洼地在村庐间,中涸无水,尚有亭台堤柳之形,乃旧之海子,环为园亭者,今成废壑矣。又南二里,有枯涧嵌地甚深,乃雪山东南之溪,南注中海者。今引其水东行坞脊,无涓滴下流涧中,仅石梁跨其上。度梁之东,即南随引水行,四里,望十和村落在西,甚盛。
qí nán wèi zhōng hǎi, wàng zhī dōng nán xíng, qí dà dào zhí běi ér qù zhě, bái shā dào yě.
其南为中海,望之东南行,其大道直北而去者,白沙道也。
nán sì lǐ, yǒu kū jiàn dōng xī héng wù zhōng, xiǎo shí liáng nán kuà zhī.
南四里,有枯涧东西横坞中,小石梁南跨之。
yòu dōng wǔ lǐ, dōng zhān xiàng mián shān yǐ jìn. tōng shì xiàng xǔ dǎo guān xiàng bí shuǐ, zhì shì nǎi dōng nán xíng tián jiān, èr lǐ, dǐ shān xià. shuǐ cóng kǎn xià xué zhōng xī chū, xué xiǎo ér bù yī, suì yì wèi dà xī, zhé ér nán qù. èr lǐ, xī wèi èr dào, yī yán xiàng mián ér nán, yī yóu wù zhōng dào xiá, guò xiǎo shí qiáo, yòu xī wèi èr, jiā lù dōng xī xíng.
又东五里,东瞻象眠山已近。通事向许导观象鼻水,至是乃东南行田间,二里,抵山下。水从坎下穴中西出,穴小而不一,遂溢为大溪,折而南去。二里,析为二道,一沿象眠而南,一由坞中倒峡,过小石桥,又析为二,夹路东西行。
wǔ lǐ, zhì huáng fēng shān běi, suǒ yǐn zhī shuǐ, yī dào fēn liú shān hòu ér qù, yī dào dōng suí huáng fēng ér nán. shǐ zhī huáng fēng zhī mài, zì xiàng bí shuǐ běi pō chuí wù zhōng nán xià, zhì cǐ jié wèi xiǎo fēng, dāng wù zhī kǒu, dōng jiè xiàng mián shān yì zhì cǐ nán jǐn, xī jiè shān zì zhōng hǎi xī nán, huán rào ér běi, jiē shí hé hòu shān. nán fù héng kāi dōng xī dà wù, nán lóng dà jí, zì xī ér dōng, liè àn yú qián, qí shàng wū lóng fēng, dú sǒng wén bǐ yú xī nán, mù jiā yuàn nán fēng, huí zhì xióng guān yú xùn dōng nán fāng wèi.
五里,至黄峰山北,所引之水,一道分流山后而去,一道东随黄峰而南。始知黄峰之脉,自象鼻水北坡垂坞中南下,至此结为小峰,当坞之口,东界象眠山亦至此南尽,西界山自中海西南,环绕而北,接十和后山。南复横开东西大坞,南龙大脊,自西而东,列案于前,其上乌龙峰,独耸文笔于西南,木家院南峰,回峙雄关于巽xùn东南方位。
zhòng dà zhī zhōng, yǐ xiǎo zhě wéi zhǔ, suǒ yǐ huáng fēng wèi mù shì kāi qiān dài zhī xù yě. cóng huáng fēng zuǒ yè nán shàng xī zhuǎn, yòu yī lǐ, chū qí nán, zé fǔ zhì dōng xiàng lín xī ér zhì, xiàng bí zhī shuǐ huán qí qián, huáng fēng yōng qí hòu. wén qí nèi lóu gé jí shèng, duō jiàn xū jiǎ zhì, gù bù yú cǐ jiàn kè yún.
众大之中,以小者为主,所以黄峰为木氏开千代之绪也。从黄峰左腋南上西转,又一里,出其南,则府治东向临溪而峙,象鼻之水环其前,黄峰拥其后。闻其内楼阁极盛,多僭jiàn虚假制,故不于此见客云。
xiān shì wèi jí huáng fēng sān lǐ, yǒu bǎ shì chí shū, qiè dài lǐng yī rén hé jiǔ xiàn zuò ròu, chōng yǔ ér zhì, yǐ yú shàng wèi lí jiě tuō yě.
先是未及黄峰三里,有把事持书,挈qiè带领一人荷酒献胙zuò肉,冲雨而至,以余尚未离解脱也。
yǔ zhī tóng guò fǔ zhì qián, dù yù hé qiáo, yòu dōng bàn lǐ, réng shuì jià yú tōng shì xiǎo lóu. dú mù gōng shū, nǎi qiú yú qǐ huáng shí zhāi xù wén, bìng suǒ yú shū, jiàng lìng rén wǎng shěng yāo wú fāng shēng zhě. xiān shì, mù gōng yǔ yú miàn lùn tiān xià rén wù, yú wèi:" zhì rén wéi yī shí zhāi. qí zì huà wèi guǎn gé dì yī, wén zhāng wèi guó cháo dì yī, rén pǐn wèi hǎi yǔ dì yī, qí xué wèn zhí jiē zhōu kǒng, wèi gǔ jīn dì yī. rán qí rén bù yì jiàn, yì bù yì qiú." yīn wèn:" kě yǐ qīn zhì qīn shēn shòu dào jiào yì zhě, rú chén dǒng zhī hòu, shàng yǒu rén hū?" yú wèi:" rén pǐn shén nán.
与之同过府治前,度玉河桥,又东半里,仍税驾于通事小楼。读木公书,乃求余乞黄石斋叙文,并索余书,将令人往省邀吴方生者。先是,木公与余面论天下人物,余谓:“至人惟一石斋。其字画为馆阁第一,文章为国朝第一,人品为海宇第一,其学问直接周、孔,为古今第一。然其人不易见,亦不易求。”因问:“可以亲炙亲身受到教益者,如陈、董之后,尚有人乎?”余谓:“人品甚难。
chén dǒng fāng zhú, hòu lái yì wèi jiàn qí jì, jí yǒu zhī, qǐ luó zhì suǒ jí? rán yuǎn zé wàn lǐ mò chóu bàn lǚ, ér jìn zé sān shēng zì yù. yǒu wú fāng shēng zhě, yú tóng xiāng rén, jīn yǐ shù qiáo yù shěng zhōng. qí rén tiān zǐ bù néng shā, sǐ shēng bù néng dòng, yǒu wén yǒu wǔ, xué xíng jù bèi, cǐ yì bù kě shī zhě." mù gōng lǜ bù néng yào yāo zhì, yú xǔ yǐ shū wèi jiè, gù yǒu shì qǐng, rán shàng wèi zhī yú zhì fǔ zhì yě. shǐ zhě yǐ fù jiǎn fǎn.
陈、董芳躅,后来亦未见其继,即有之,岂罗致所及?然远则万里莫俦chóu伴侣,而近则三生自遇。有吴方生者,余同乡人,今以戍侨寓省中。其人天子不能杀,死生不能动,有文有武,学行俱备,此亦不可失者。“木公虑不能要邀致,余许以书为介,故有是请,然尚未知余至府治也。使者以复柬返。
qián jiǎo cè dà bǎ shì zhì, yǐ mù gōng mìng zhì xiè, qiě yán gǔ gāng yì jiān yú xíng, wàn wàn wú yǐ bù zī jì suàn dǎo yù dào bù cè. gài yì qí tuō cí yě. rán wén qù dōng yì céng yòng bīng tǔ bō bù lì, shāng tóu mù shù rén, zhì jīn wèi fù, shǔ luó gǔ zōng jiē yǔ qí běi jìng xiāng jiē, zhōng tú duō kǒng, wài tiě qiáo yì wèi fén duàn. shì rì yǔ zhèn shí zuò, cóng lóu běi tiào xuě shān, yǐn xiàn bù dìng, nán kuī chuān diān, táo liǔ bīn fēn, wèi zhī yǐn mǎn mǎn bēi de jiǔ.
前缴册大把事至,以木公命致谢,且言古冈亦艰于行,万万毋以不赀计算蹈遇到不测。盖亦其托辞也。然闻去冬亦曾用兵吐蕃不利,伤头目数人,至今未复,癙儸、古宗皆与其北境相接,中途多恐,外铁桥亦为焚断。是日雨阵时作,从楼北眺雪山,隐现不定,南窥川甸,桃柳缤纷,为之引满满杯的酒。
shì fāng jí wèi chū dòu tiān huā. měi shí èr nián féng yín, chū dòu yī fān, hù xiāng qiān rǎn, sǐ zhě xiāng jì. rán duō bì ér miǎn zhě. gù měi yù yín nián, wèi chū zhī rén, duō bì zhī shēn shān qióng gǔ, bù lìng rén zhī. dōu bǐ jiān yī yǒu rǎn dòu zhě, jí xǐ zhī jiǔ hé, jué qí wǎng lái, dào lù wèi duàn, qí jìn shén yán. jiǔ hé zhě, nǎi qí nán bǐ, zài wén bǐ fēng nán shān zhī dà jí zhī wài, yǔ jiàn chuān jiē rǎng zhī dì. yǐ bì ér miǎn yú chū zhě jū bàn, rán wǔ liù shí suì, yóu zhuì zhuì bēn bì. mù gōng zhǎng zǐ zhī xí jùn zhí zhě, yǔ dì sān zi jù wèi chū, yǐ jiù suì wù yín, shàng gè bì shān zhōng, yuè suì wèi guī, wéi dì èr dì sì míng sù, xīn rù pàn hè qìng. zhě, jù chū guò. gōng lìng dì sì zhě qǐ lái hòu, qiú yì jiào yuè wén mù jiā yuàn yān.
是方极畏出豆天花。每十二年逢寅,出豆一番,互相牵染,死者相继。然多避而免者。故每遇寅年,未出之人,多避之深山穷谷,不令人知。都鄙间一有染豆者,即徙之九和,绝其往来,道路为断,其禁甚严。九和者,乃其南鄙,在文笔峰南山之大脊之外,与剑川接壤之地。以避而免于出者居半,然五六十岁,犹惴惴奔避。木公长子之袭郡职者,与第三子俱未出,以旧岁戊寅,尚各避山中,越岁未归,惟第二、第四名宿,新入泮鹤庆。者,俱出过。公令第四者启来候,求肄yì校阅文木家院焉。
chū jiǔ rì dà bǎ shì fù pěng lǐ yí lái zhì xiè, chóu jiào shū zhī yì yě.
初九日大把事复捧礼仪来致谢,酬校书之役也。
tiě pí rù yī, huáng jīn sì liǎng. zài yǐ shū qiú xiū jī shān zhì, bìng kěn míng rì wèi qí sì zǐ xiào wén mù jiā yuàn, rán hòu chū guān. yuàn yǒu shān chá shèn jù, yǐ cǐ dāng zhé liǔ yě. yú xǔ zhī.
铁皮褥一,黄金四两。再以书求修《鸡山志》,并恳明日为其四子校文木家院,然后出关。院有山茶甚巨,以此当折柳也。余许之。
shì rì réng wèi jì, fù qì tōng shì lóu.
是日仍未霁,复憩通事楼。
qí sú xīn zhèng zhòng jì tiān zhī lǐ. zì yuán dàn zhì yuán xiāo hòu èr shí rì, shù jǔ fāng zhǐ. měi yī chù jì hòu, dà bǎ shì shè yàn tōng" yàn" yàn mù gōng. měi lún yī fān, qí jiā hào shì zhě fèi qiān yú jīn, yǐ yǒu jīn hú bā bǎo zhī xiàn yě.
其俗新正重祭天之礼。自元旦至元宵后二十日,数举方止。每一处祭后,大把事设燕通“宴”燕木公。每轮一番,其家好事者费千余金,以有金壶八宝之献也。
qí dì tián mǔ, sān nián zhǒng hé yī fān. běn nián zhǒng hé, cì nián jí zhǒng dòu cài zhī lèi, dì sān nián zé tíng ér bù zhǒng. yòu cì nián, nǎi fù zhǒng hé.
其地田亩,三年种禾一番。本年种禾,次年即种豆菜之类,第三年则停而不种。又次年,乃复种禾。
qí dì tǔ rén jiē wèi mó xiē jīn nà xī zú, yòu zuò" mó xiē"" mó shā".
其地土人皆为麽些今纳西族,又作“磨些”、“摩沙”。
guó chū hàn rén zhī shù cǐ zhě, jīn jiē cóng qí sú yǐ. gài guó chū yì wèi jūn mín fǔ, ér jīn zé bù fù zhī yǒu jūn yě. zhǐ fēn guān mín èr xìng, guān xìng mù, chū jù xìng mài, zì hàn zhì guó chū. tài zǔ nǎi yì wèi mù. mín xìng hé, wú tā xìng zhě. qí běi jí wéi gǔ zōng. gǔ zōng zhī běi, jí wéi tǔ bō. qí xí sú gè yì yún. gǔ zōng běi jìng, yǔ shǎo ér zhǐ yǒu xuě, jué wú léi shēng. qí rén nán lái zhě, zhì lì jùn nǎi wén léi, yǐ wéi yì.
国初汉人之戍此者,今皆从其俗矣。盖国初亦为军民府,而今则不复知有军也。止分官、民二姓,官姓木,初俱姓麦,自汉至国初。太祖乃易为木。民姓和,无他姓者。其北即为古宗。古宗之北,即为吐蕃。其习俗各异云。古宗北境,雨少而止有雪,绝无雷声。其人南来者,至丽郡乃闻雷,以为异。
lì jùn běi, zhōng diān zhī lù yǒu běi yán, gāo kuò jiē sān zhàng, yá shí bái sè ér dōng xiàng. dāng chū rì dōng shēng, rén chuān cǎi fú zhì qí xià, zé mǎn yá fú cǎi téng yuè, huàn rán duó mù, ér hóng sè yóu wéi xiān lì, ruò jìng zhī liú guāng, xiá zhī huàn yǐng. rì gāo zé bù fù rán yǐ.
丽郡北,忠甸之路有北岩,高阔皆三丈,崖石白色而东向。当初日东升,人穿彩服至其下,则满崖浮彩腾跃,焕然夺目,而红色尤为鲜丽,若镜之流光,霞之幻影。日高则不复然矣。