chū shí rì zǎo hán shén. chū běi mén, bàn lǐ, jīng nán mén, zhuǎn ér xī nán shàng pō. yī lǐ, yǒu qiáo kuà xī shàng, yuē nán mén qiáo.
初十日早寒甚。出北门,半里,经南门,转而西南上坡。一里,有桥跨溪上,曰南门桥。
zhì yuē chéng ēn. guò qiáo, nán shàng pō, yī lǐ, dēng pō, yǐ xī shān nán xíng. sān lǐ, qí wù zì nán lái, yǒu tǎ zài wù dōng běi shān shàng, nǎi yán xī shān nán xià, bàn lǐ, dǐ wù dǐ. yòu bàn lǐ, jiàn yǒu shuǐ guàn wù zhōng, shí liáng kuà qí shàng, shì míng tǔ qiáo. jí yáo ān shuǐ cóng xī nán xiá zhōng lái, xiàng dōng běi xiá qù, qiáo běi wèi dà yáo, qiáo nán wèi dìng yuǎn, gài yǐ shì shuǐ wèi jiè yě.
《志》曰承恩。过桥,南上坡,一里,登坡,倚西山南行。三里,其坞自南来,有塔在坞东北山上,乃沿西山南下,半里,抵坞底。又半里,见有水贯坞中,石梁跨其上,是名土桥。即姚安水从西南峡中来,向东北峡去,桥北为大姚,桥南为定远,盖以是水为界也。
cóng qiáo nán shàng pō, yǒu cūn wèi dìng yuǎn tún. rù xiá jiàn shàng, yī lǐ dōng zhuǎn, bàn lǐ shàng pō, bàn lǐ, yóu pō nán zhuǎn, yī lǐ, shì wèi lài shān shào. yú shì nán xià, yī lǐ, dǐ dōng nán pō tóu. yǒu qí, nán xíng zhě wèi yáo ān fǔ lù, yǒu hǎi zǐ zài qí dōng dōng xíng zhě wèi chì cǎo fēng lù.
从桥南上坡,有村为定远屯。入峡渐上,一里东转,半里上坡,半里,由坡南转,一里,是为赖山哨。于是南下,一里,抵东南坡头。有岐,南行者为姚安府路,有海子在其东;东行者为赤草峰路。
yú pō dōng xià yī lǐ, wèi chì cǎo fēng běi cūn.
逾坡东下一里,为赤草峰北村。
yóu cūn zhuǎn nán, sù xī xíng yī lǐ, dù qiáo ér nán, bàn lǐ, suí chì cǎo fēng jiē zǐ nán xíng. yī lǐ, nǎi dōng shàng shān. yī lǐ bàn, yú lǐng dōng nán xià, qí dōng yòu yǒu wù zì xī ér běi, shén yáo.
由村转南,溯溪行一里,度桥而南,半里,随赤草峰街子南行。一里,乃东上山。一里半,逾岭东南下,其东又有坞自西而北,甚遥。
xià pō bàn lǐ, yóu xī shān dōng lù nán xíng. èr lǐ, cūn luò bàng xī zuǒ yòu, jiē wèi gē lǎo cūn.
下坡半里,由西山东麓南行。二里,村落傍溪左右,皆为仡老村。
cǐ dìng yuǎn suǒ shǔ. yòu dōng yī lǐ bàn, shǐ bàng xī shuǐ àn nán xíng. bàn lǐ, dōng dù xiǎo qiáo, suì yóu dōng lù nán xíng. èr lǐ zhì lù jiā cūn hòu, suì dōng shàng shān. shān bàn yǒu qí, lù cóng qí rù xiá, bàn lǐ, dù xī dōng běi shàng. yī lǐ, zhì miào fēng shān dé yún sì. sì mén xī xiàng, nán wàng yān luó, hòu yǒu mèng ān tíng. hòu wǔ lǐ, bì fēng ān.
此定远所属。又东一里半,始傍西水岸南行。半里,东度小桥,遂由东麓南行。二里至鹿家村后,遂东上山。山半有岐,路从歧入峡,半里,渡溪东北上。一里,至妙峰山德云寺。寺门西向,南望烟萝,后有梦庵亭。后五里,碧峰庵。
shí yī rì dài shī wèi guī, kàn cáng. zōng fǎng huì dà shī xī fāng hé lùn.
十一日待师未归,看《藏》。宗昘慧大师《西方合论》。
shí èr rì fàn, réng xī xià shān. èr lǐ, nán xíng. èr lǐ, suí wù xī zhuǎn. èr lǐ, yǒu qiáo kuà xī shàng, yuē liáng qiáo. dù qí běi, jí gē lǎo cūn jǐn chù yě, qí shuǐ zì nán lái rù, lù cóng cūn xī shàng lǐng. yī lǐ bàn, yú ào xī, xíng lǐng shàng.
十二日饭,仍西下山。二里,南行。二里,随坞西转。二里,有桥跨溪上,曰梁桥。度其北,即仡老村尽处也,其水自南来入,路从村西上岭。一里半,逾坳西,行岭上。
bàn lǐ, yǒu qí cóng xī nán xià, wù cóng pō xià zhí xī. bàn lǐ, nǎi gǎi cóng qí xī nán xíng.
半里,有岐从西南下,误从坡下直西。半里,乃改从岐西南行。
bàn lǐ, jiàn xià zhuǎn nán, yòu yī lǐ, nǎi nán xià, bàn lǐ, dǐ xiá zhōng. suí xiá nán qù bàn lǐ, yǒu dà lù suí dōng xiá lái, xiǎo shuǐ suí zhī. xī bàn lǐ, rù nán xiá. yī lǐ, yǒu chí zài xiá zhōng. yòu yī lǐ bàn, xiá fēn liǎng qí, cóng xī nán zhě, yǐ dōng lǐng píng shàng. yī lǐ, nán yú ào. yóu ào zhuǎn ér xī, shǐ jiàn xī wù dà kāi, xī nán yǒu hǎi zǐ pō dà, qí nán yǒu tǎ yǐ xī shān xià. shì jí suǒ wèi bái tǎ yě. nǎi xī nán xià pō, èr lǐ, yǒu cūn zài pō xià, yuē pò sì tún. yú shì cóng qí zhí xī xiǎo lù, yī lǐ, dù xī. shāo xī nán bàn lǐ, yǒu yī tún dāng xī zhōng, shān rào qí běi, qí qián yǒu zhǐ shuǐ. yóu qí xī pō shàng nán xíng yī lǐ, shì wèi hǎi zǐ běi dī. yóu dī xī xiǎo lù xíng bàn lǐ, dǐ xī pō xià, shì wèi hǎi kǒu cūn. zhuǎn nán, suí xī shān dōng lù xíng, míng xī yí cūn hǎi zǐ. sān lǐ, hǎi zǐ xī nán jǐn, yǒu lù zhí dǐ dà shān xià, bàn lǐ, wèi gāo tǔ guān jiā. yóu qí xī nán rù xiá zhōng, shàng pō yī lǐ bàn, yǒu shén miào dāng pō xiá jiān.
半里,渐下转南,又一里,乃南下,半里,抵峡中。随峡南去半里,有大路随东峡来,小水随之。西半里,入南峡。一里,有池在峡中。又一里半,峡分两岐,从西南者,倚东岭平上。一里,南逾坳。由坳转而西,始见西坞大开,西南有海子颇大,其南有塔倚西山下。是即所谓白塔也。乃西南下坡,二里,有村在坡下,曰破寺屯。于是从岐直西小路,一里,渡溪。稍西南半里,有一屯当溪中,山绕其北,其前有止水。由其西坡上南行一里,是为海子北堤。由堤西小路行半里,抵西坡下,是为海口村。转南,随西山东麓行,名息夷村海子。三里,海子西南尽,有路直抵大山下,半里,为高土官家。由其西南入峡中,上坡一里半,有神庙当坡峡间。
yòu shàng bàn lǐ, huó fó sì lín qí hòu. qí xī dà shān míng lóng fèng shān, yòu míng guǎng mù shān.
又上半里,活佛寺临其后。其西大山名龙凤山,又名广木山。
sì hào lóng huá, sēng hào jì kōng. shì rì xià wǔ, jì kōng liú zhǐ hòu xuān dōng xiāng. qí hòu yǒu shēn xiá xià xuán, xiá wài jí wēi fēng gāo zhì, tíng zhōng yào lán huā qì shén yōu. qiáng wài gǔ méi yī zhū, huā shén shèng, xià lín shēn qìng, wài yìng zhòng luán. shì yè xiān dìng yuē dìng jì kōng, míng chén yù zǎo xíng, qiú wèi zǎo shàn.
寺号龙华,僧号寂空。是日下午,寂空留止后轩东厢。其后有深峡下悬,峡外即危峰高峙,庭中药栏花砌甚幽。墙外古梅一株,花甚盛,下临深箐,外映重峦。是夜先订约订寂空,明晨欲早行,求为早膳。
bái tǎ shàng zài sì dōng nán hòu zhī gāng shàng. gāng dōng yǒu bái tǎ hǎi zǐ, qí nán xī shān xià, yòu yǒu yáng piàn hǎi zǐ, qí dōng yòu yǒu zi jiū hǎi zǐ, fǔ chéng nán yòu yǒu dà bà shuāng hǎi zǐ, yǔ xī yí cūn gòng wǔ hǎi zǐ.
白塔尚在寺东南后支冈上。冈东有白塔海子,其南西山下,又有阳片海子,其东又有子鸠海子,府城南又有大坝双海子,与息夷村共五海子。
shí sān rì mèi shuǎng qǐ, fàn yǐ jiǔ dài, suì fàn ér xià shān. èr lǐ, réng chū tǔ guān jiā hòu, suì zhuǎn nán xíng. yī lǐ, guò gé xiāng qiáo, yǒu xiǎo shuǐ zì huó fó sì hòu xiá zhōng lái zhě, cǐ xiá zhèng yǔ bái tǎ zhī gāng, zhōng gé ér duì zhì.
十三日昧爽起,饭已久待,遂饭而下山。二里,仍出土官家后,遂转南行。一里,过格香桥,有小水自活佛寺后峡中来者,此峡正与白塔之冈,中格而对峙。
yòu nán èr lǐ, yǒu fēng zì xī jiè dōng tū ér chū, lù pán qí dōng chuí, zé yòu yī hǎi zǐ huì qí dōng nán. cóng hǎi zǐ běi dī dōng xiàng xíng, bàn lǐ, suí dī nán zhuǎn, yī lǐ bàn, dǐ hǎi zǐ dōng nán jǐn chù, suì dōng nán xíng. sì lǐ, yǒu gāng zì xī ér dōng tū, shì wèi lóng gāng wèi, pán gāng dōng jiē dà jù. bàn lǐ, guò jù dōng xíng. yī lǐ, fù nán. èr lǐ, qǔ dù gān dǐ.
又南二里,有风自西界东突而出,路盘其东垂,则又一海子汇其东南。从海子北堤东向行,半里,随堤南转,一里半,抵海子东南尽处,遂东南行。四里,有冈自西而东突,是为龙冈卫,盘冈东皆大聚。半里,过聚东行。一里,复南。二里,曲度乾底。
fù nán èr lǐ, zé xī shān yī fēng, fù tū qí nán, suì jiàn dǐ dōng shān, zé nán běi chéng liǎng jiè yān. yòu nán wǔ lǐ ér rù yáo ān fǔ běi mén, xiē qīng lián ān.
复南二里,则西山一峰,复突其南,遂渐抵东山,则南北成两界焉。又南五里而入姚安府北门,歇青莲庵。
qīng lián bēi jì yuē:" dōng yān luó, xī jīn xiù, nán qīng líng, běi qǔ zhé."
青莲碑记曰:“东烟萝,西金秀,南青蛉,北曲折。”
yáo ān fǔ nán suí xiá shàng yī bǎi sì shí lǐ, zhèn nán zhōu dōng yú dà shān yī bǎi sì shí lǐ, dìng yuǎn xiàn xī yú xiǎo pō yī bǎi èr shí lǐ, běi suí dà wù xià yī bǎi èr shí lǐ, bái yán jǐng.
姚安府南随峡上一百四十里,镇南州;东逾大山一百四十里,定远县;西逾小坡一百二十里,北随大坞下一百二十里,白盐井。
yáo ān dōng xī liǎng jiè, jiē dà shān jiā bào, jùn chéng dāng qí nán, xī jiè zuì pì, zhí běi èr shí wǔ lǐ, liǎng jiè yǐ jiàn ér shù, gè yǒu zhī zhōng cuò rú mén hù yān. zhōng yǒu xiǎo shuǐ, xī zì zhèn nán zhōu jiè běi lái, zhì jùn běi lǚ yàn wèi hú, xià liú rào běi xiá zhī mén ér chū, suǒ wèi qīng líng chuān yě.
姚安东西两界,皆大山夹抱,郡城当其南,西界最辟,直北二十五里,两界以渐而束,各有支中错如门户焉。中有小水,西自镇南州界北来,至郡北屡堰为湖,下流绕北峡之门而出,所谓青蛉川也。
shí sì rì fàn yú qīng lián. rì sè yǐ gāo, xún chéng nán yī lǐ bàn, wèi guān yīn sì. zhuǎn běi guò xī mén, gòng yī lǐ, dǐ jiù xī mén. èr lǐ bàn, dǐ xī lù, shì wèi gǔ sì shān, yǐ yǒu gǔ sì zài shān zhī dōng bàn yě, jí zhì suǒ chēng xiáng guī sì yě.
十四日饭于青莲。日色已高,循城南一里半,为观音寺。转北过西门,共一里,抵旧西门。二里半,抵西麓,是为古寺山,以有古寺在山之东半也,即《志》所称祥龟寺也。
èr lǐ, yú dǐng xià, qí xī huán wù běi kǒu, zé yáng piàn hú zài yān. xī xià yī lǐ bàn, xíng wù zhōng. yī lǐ bàn, yǒu fāng dāng wù zhōng, yuē yáng piàn tún. xī guò bàn lǐ, zhuǎn nán bàn lǐ, yòu xī nán bàn lǐ, dǐ xiǎo shān zhī lù. cóng qí nán wù xī rù yī lǐ bàn, yòu xī shàng yī lǐ bàn, yǒu qí yān: xī běi zhě, rù shān qiáo mù zhě suǒ jīng xī nán pán lǐng zhě, dà dào yě. pán lǐng shàng yī lǐ bàn, yú qí dǐng, shì wèi dāng bō yuàn, ér shí wú sì yǔ, nǎi nán lái zhī jí, běi dù ér dōng, wèi gǔ fó sì dà shān jí dà yáo xī jiè zhū shān yě. yú shì xī nán xià èr lǐ, yǒu xiǎo shuǐ nán liú, suí zhī nán rù qìng. yòu dōng yī lǐ bàn, zhuǎn ér xī yī lǐ bàn, xiá shǐ kāi. shāo běi pán ào yī lǐ, fù xī nán xià pō.
二里,逾顶下,其西环坞北口,则羊片湖在焉。西下一里半,行坞中。一里半,有坊当坞中,曰羊片屯。西过半里,转南半里,又西南半里,抵小山之麓。从其南坞西入一里半,又西上一里半,有岐焉:西北者,入山樵牧者所经;西南盘岭者,大道也。盘岭上一里半,逾其顶,是为当波院,而实无寺宇,乃南来之脊,北度而东,为古佛寺大山及大姚西界诸山也。于是西南下二里,有小水南流,随之南入箐。又东一里半,转而西一里半,峡始开。稍北盘坳一里,复西南下坡。
sān lǐ, xiá zhōng xī zì nán ér běi zhù, yǒu qiáo kuà zhī. dù qiáo, suì xún xī shān nán xiàng sù shuǐ xíng. èr lǐ, fàn yú cūn jiā. yòu nán xiàng xíng èr lǐ yú, qí xiá zì xī lái zhuǎn, shuǐ yì cóng zhī, yú shì zhé ér rù, shì míng guān yīn qìng. guǎn zhōng zhǐ róng yī shuǐ, xī sù zhī rù èr lǐ, yǒu guān yīn táng, qí qián yàn shuǐ shén hóng chè, qí cè shí yì hán yá. yòu xī sān lǐ, nǎi nán shàng shān, shén jùn. èr lǐ, zhì qí jí, nǎi dōng nán xià. yī lǐ, dǐ xiá zhōng, suì xún pō xī nán xià, èr lǐ, dǐ jǐng jù qiáo. qiáo shàng yǒu tíng, qiáo xià shuǐ nǎi xī lái xiǎo liú yě. guò qiáo sān lǐ, shì wèi mí xìng, jū jí shén shèng. yòu nán bàn lǐ, zhuǎn xī yī lǐ yú, yǒu gōng guǎn shén miào zài gāng shàng. yóu qí qián xī nán bàn lǐ, zhuǎn ér xī, yú shì lián yú sān pō, xià zhì sān xiá, gòng jiǔ lǐ, yǒu cūn xuán xī pō shàng, shì wèi sūn jiā wān, sù.
三里,峡中溪自南而北注,有桥跨之。度桥,遂循西山南向溯水行。二里,饭于村家。又南向行二里余,其峡自西来转,水亦从之,于是折而入,是名观音箐。管中止容一水,西溯之入二里,有观音堂,其前堰水甚泓澈,其侧石亦崡岈。又西三里,乃南上山,甚峻。二里,陟其脊,乃东南下。一里,抵峡中,遂循坡西南下,二里,抵景聚桥。桥上有亭,桥下水乃西来小流也。过桥三里,是为弥兴,居集甚盛。又南半里,转西一里余,有公馆神庙在冈上。由其前西南半里,转而西,于是连逾三坡,下陟三峡,共九里,有村悬西坡上,是为孙家湾,宿。
shí wǔ rì mèi shuǎng, fàn ér xíng, shuāng hán shū shén. nán shàng pō, sù xiǎo liú rù. wǔ lǐ, pán yī pō, pō xià yǒu dòng shén shù, qí dōng běi rén jiā, yuē wěi jū cūn.
十五日昧爽,饭而行,霜寒殊甚。南上坡,溯小流入。五里,盘一坡,坡下有洞甚束,其东北人家,曰尾苴村。
shāo xī zhuǎn nán, shì wèi lóng mǎ qìng. sān lǐ, yǒu shào dāng jiàn dōng pō shàng, shì wèi lóng mǎ shào, yǒu shào wú rén. shān hè yōu zǔ, xī huán shí ài, shù mù shēn mì, yí lù méi huā, yōu xiāng shí dù cháng cháng yǒu xiāng wèi piāo guò. yòu nán yī lǐ, suí xiá zhuǎn xī. yī lǐ, yǒu yī xiá zì nán lái, shén shēn ài yī xiá zì xī lái. réng xún běi shān xíng xī lái xiá shàng, yī lǐ chū xiá, nǎi chéng wù yān. xī xiàng píng xià yī lǐ, yǒu cūn dāng qí xī, shì wèi dà dà jū cūn. xī xíng èr lǐ, dǐ xī shān xià, suì xī shàng pō. bàn lǐ, yú ào, běi xià zhì wù, xī běi bàn lǐ, shì wèi xiǎo dà jū cūn.
稍西转南,是为龙马箐。三里,有哨当涧东坡上,是为龙马哨,有哨无人。山壑幽阻,溪环石隘,树木深密,一路梅花,幽香时度常常有香味飘过。又南一里,随峡转西。一里,有一峡自南来,甚深隘;一峡自西来。仍循北山行西来峡上,一里出峡,乃成坞焉。西向平下一里,有村当其西,是为大大苴村。西行二里,抵西山下,遂西上坡。半里,逾坳,北下陟坞,西北半里,是为小大苴村。
yóu qí nán bàn lǐ, zhuǎn ér běi shàng pō.
由其南半里,转而北上坡。
xún xī xiá xíng èr lǐ, xià dù jiàn zhōng xiǎo shuǐ, jí xī shàng lǐng, shén jùn. sān lǐ bàn, yú lǐng tóu. xī xíng jí shàng, huò nán xiá shàng, yòu lín běi xiá, zài píng zài shàng, sān lǐ yú, zé pán xī lǐng zhī dōng, běi zhuǎn èr lǐ, yú qí jí, cǐ zuì gāo chù yě. dōng wàng yān luó dōng jiè jiān shān, zài qián zhāng guān zhě, yǐn yǐn lián miào fēng, ér xī jiè nán tū zhī shān yì jiàn wéi běi wàng huó fó sì dà shān, fǎn wèi sūn jiā wān hòu shān suǒ gé, bù kě jiàn. yòu xī èr lǐ, dāng xī tū zhī chù, yǒu rén shǒu shào yān, shì wèi lǎo hǔ guān shào. shào xī xià bàn lǐ, xíng pō jiān yī lǐ bàn, shì wèi dǎ jīn zhuāng pái jiè. yòu xī yī lǐ bàn, yú pō, yòu xī shàng yī lǐ bàn, shì wèi jué dǐng, yǒu gōng guǎn, dōng nán zhī xiá, zhì shì shǐ qióng. qí mài zì nán tiān shēn táng hòu, zhí běi fēn zhī lái, dōng dù lǎo hǔ guān ér běi. yú shì xī xiàng shāo xià, bàn lǐ, dù yī pō, bàn lǐ, yú qí diān. cóng diān xī xíng yī lǐ, suì xī wàng sì shí lǐ wài, céng shān yī zhòng xī rào, yòu gāo fēng yí dài nán huán zhě, jiē dà jí yě, qí dōng yǒu xiǎo jí èr chóng nèi gé, wài yǒu yuǎn fēng èr mǒ xī fú yǒu dàn dàn de liǎng fēng yǐng zi zài xī biān fú xiàn, bù zhī wèi diǎn cāng wèi jī zú yě. yú shì xī xià pō tǎn, wǔ lǐ xià zhì xiá zhōng, shì wèi wǔ lǐ pō, yǒu shuǐ zì nán ér běi, xiǎo shí liáng kuà zhī. dù ér xī, pán xī shān nán xiá rù, yī lǐ, yòu niè pō ér shàng, yī lǐ, líng qí diān. yī lǐ bàn shāo xià, píng xíng lǐng shàng. èr lǐ yú, xī xiàng xià, yǒu xī zì xī nán lái, běi xiàng qù, yì shí liáng kuà zhī, shì wèi pǔ chāng hé. xī shàng pō bàn lǐ, wèi xún sī. bàn lǐ, fù shàng yī shān jǐ. yóu jí xī xíng sì lǐ, nǎi xià, yī lǐ ér dǐ pǔ píng.
循西峡行二里,下渡涧中小水,即西上岭,甚峻。三里半,逾岭头。西行脊上,或南峡上,又临北峡,再平再上,三里余,则盘西岭之东,北转二里,逾其脊,此最高处也。东望烟萝东界尖山,在钱章关者,隐隐连妙峰,而西界南突之山亦见;惟北望活佛寺大山,反为孙家湾后山所隔,不可见。又西二里,当西突之处,有人守哨焉,是为老虎关哨。哨西下半里,行坡间一里半,是为打金庄牌界。又西一里半,逾坡,又西上一里半,是为绝顶,有公馆,东南之峡,至是始穷。其脉自南天申堂后,直北分支来,东度老虎关而北。于是西向稍下,半里,度一坡,半里,逾其巅。从巅西行一里,遂西望四十里外,层山一重西绕,又高峰一带南环者,皆大脊也,其东有小脊二重内隔,外有远峰二抹西浮有淡淡的两峰影子在西边浮现,不知为点苍为鸡足也。于是西下颇坦,五里下至峡中,是为五里坡,有水自南而北,小石梁跨之。度而西,盘西山南峡入,一里,又蹑坡而上,一里,凌其巅。一里半稍下,平行岭上。二里余,西向下,有溪自西南来,北向去,亦石梁跨之,是为普昌河。西上坡半里,为巡司。半里,复上一山脊。由脊西行四里,乃下,一里而抵普淜píng。
shí liù rì yóu pǔ píng xī běi xíng. èr lǐ, dù yī shuǐ, yī lǐ, yòu dù yī shuǐ, nǎi xī shàng pō. èr lǐ, yú pō shàng, yī lǐ, jí shàng píng xíng, sān lǐ, wèi jīn jī miào. yòu xī èr lǐ, wèi jiè fāng, nǎi yáo zhōu xiǎo yún nán jiè. yòu xī xíng lǐng shàng wǔ lǐ, zhì shuǐ pén shào, nǎi xī běi shāo xià, jí jiàn nán jiè shuǐ yì xī liú, chū bí chuāng chǎng ér xià yuán jiāng yǐ. nǎi suí běi shān lín nán xiá xī xíng. èr lǐ, shān kēng nán zhuì xiá, lù suí xī jí guò, yǒu cūn dāng jí jiān, shì wèi shuǐ pén pù.
十六日由普淜西北行。二里,渡一水,一里,又渡一水,乃西上坡。二里,逾坡上,一里,脊上平行,三里,为金鸡庙。又西二里,为界坊,乃姚州、小云南界。又西行岭上五里,至水盆哨,乃西北稍下,即见南界水亦西流,出鼻窗厂而下元江矣。乃随北山临南峡西行。二里,山坑南坠峡,路随西脊过,有村当脊间,是为水盆铺。
gài lǎo lóng zì xī nán lái, cóng cǐ jí běi dù, zhì wèi yī fēng, qí dōng nán yòu zhé ér nán wèi shuǐ pén pù, wéi zhōng yāng yī xiàn, nán liú xià yuán jiāng yún, pù xī běi shàng yǒu guān dì miào, jiù ér zuò jì, tīng tīng píng gù pū tóng háng lǐ xiān qù. jiǔ zhī, nǎi suí dà dào xī èr lǐ, zé lǐng běi shān xià, yì xià zhuì chéng xī xiàng zhī xiá. yú shì xún nán xiá zhī dǐng xī jìng xiá běi suǒ qǐ jiān shān, shì wèi qīng shān, zhì shì qí xī héng tuō ér qù. yú shì xún nán xiá zhī dǐng xī xíng. èr lǐ, hū jiàn lù běi zhuì xiá xī qù, lù yóu qí xiá nán lǐng jí xíng, yú shì yǔ xiá běi zhī jiān shān, yòu duì xiá fēn liú, xī zhù yún nán, ér běi xià jīn shā yǐ. shǐ zhī dà jí zì jiǔ dǐng nán xià, zhì ěr hǎi wèi chéng nán qīng huá dòng dōng dù, yòu sǒng ér nán wèi shuǐ mù shān, qí nán yòu dōng zhuǎn wéi tiān huà shān, jí yún nán chuān bà zǐ nán dōu zhī shān yě. cóng tiān huá dōng běi zhuǎn, shù qǐ ér wèi mò pāng dōng lǐng, yòu dōng guò gōng guǎn ér dù shuǐ pén pù, běi sǒng wèi qīng shān, qí xíng dōng tū ér xī chuí chuān zhōng, gù zì dǎ jīn zhuāng lǐng wàng zhī, jǐn wèi běi jiān fēng, ér zhì cǐ yòu héng jiā ér xī. rán shì shān xī běi èr zhī, jiē fēi dà jí yě dà jí jí cóng dōng nán shuǐ pén shào guò mài, suì dōng nán yǐ lǐ yú tiān shēn gōng nán, yòu dōng zhì shā qiáo zhàn fēn jí yān.
盖老龙自西南来,从此脊北度,峙为一峰,其东南又折而南为水盆铺,惟中央一线,南流下元江云,铺西北上有关帝庙,就而作记,听听凭顾仆同行李先去。久之,乃随大道西二里,则岭北山下,亦下坠成西向之峡。于是循南峡之顶西径峡北所起尖山,是为青山,至是其西横拖而去。于是循南峡之顶西行。二里,忽见路北坠峡西去,路由其峡南岭脊行,于是与峡北之尖山,又对峡分流,西注云南,而北下金沙矣。始知大脊自九鼎南下,至洱海卫城南青华洞东度,又耸而南为水目山,其南又东转为天华山,即云南川坝子南兜之山也。从天华东北转,数起而为沫滂东岭,又东过公馆而度水盆铺,北耸为青山,其形东突而西垂川中,故自打金庄岭望之,仅为北尖峰,而至此又横夹而西。然是山西北二支,皆非大脊也;大脊即从东南水盆哨过脉,遂东南迤逦于天申宫南,又东至沙桥站分脊焉。
suǒ guò shuǐ pén shào pù zhī nán jiān, xiāng qù bù guò èr lǐ, hū dù qí jí nán, yòu dù qí jí běi, zhì yóu xiá nán lǐng shāo shàng shāo xià, xī nán èr lǐ, gōng guǎn dāng qí dǐng. yòu xī xià xī shàng, zài cóng lǐng jí xī xíng bā lǐ, jí zì xī nán lái, zhì cǐ shāo tū ér běi, nǎi zhuǎn ér běi yuán zhī. èr lǐ, yòu xī nán xià, shǐ zhuī jí qián xíng xíng lǐ. yú shì suì chū shān zhī xī yá, jiàn qí xī wù dà kāi, yú shì zhí xià, wǔ lǐ jí lù, wèi mò pāng pù.
所过水盆哨、铺之南间,相去不过二里,忽度其脊南,又度其脊北,至由峡南岭稍上稍下,西南二里,公馆当其顶。又西下西上,再从岭脊西行八里,脊自西南来,至此稍突而北,乃转而北缘之。二里,又西南下,始追及前行行李。于是遂出山之西崖,见其西坞大开,于是直下,五里及麓,为沫滂铺。
xī jié wù bā lǐ, yǒu èr shí liáng dōng xī kuà, qí xià jiē hé gàn, ér chuān shuǐ shí yóu zhī běi zhù. yòu xī èr lǐ, guò dà shuǐ yàn táng. yàn shāo běi, fù xī shí lǐ, dǐ xī shān xià, wèi xiǎo yún nán yì, sù.
西截坞八里,有二石梁东西跨,其下皆涸干,而川水实由之北注。又西二里,过大水堰塘。堰稍北,复西十里,抵西山下,为小云南驿,宿。
shí qī rì mèi shuǎng fàn. xún shuǐ mù sì zài qí nán, suì yóu qí suí shān zhī dōng lù nán xíng, pán rù qí xī nán wù zhōng.
十七日昧爽饭。询水目寺在其南,遂由岐随山之东麓南行,盘入其西南坞中。
gòng wǔ lǐ, yǒu shuǐ zì shān hòu pò xiá nán chū, jí ěr hǎi wèi qīng hǎi zǐ zhī liú yě, shì wèi liàn chǎng cūn, cūn zài shuǐ xī. dù qiáo xī, fù yán shān ér nán, yī lǐ bàn, wèi wēn quán, qí xué xī xiàng. dài yù fù, jīng liǎng shí nǎi yù.
共五里,有水自山后破峡南出,即洱海卫青海子之流也,是为练场村,村在水西。渡桥西,复沿山而南,一里半,为温泉,其穴西向。待浴妇,经两时乃浴。
réng nán yán ér lù bàn lǐ, yòu pán qí shān zhī nán wù rù, yǒu xī zì wù dōng chū, jí shuǐ mù zhī liú yě, shǐ jiàn shuǐ mù shān gāo zhì yú xī. sù shuǐ xī rù, jiàn qí xī yòu dà kāi nán běi zhī wù. héng jié qí jiān, wǔ lǐ, dǐ xī shān lù, yǒu cūn shén dà, yuē rǎn jiā tún.
仍南沿而麓半里,又盘其山之南坞入,有溪自坞东出,即水目之流也,始见水目山高峙于西。溯水西入,见其西又大开南北之坞。横截其间,五里,抵西山麓,有村甚大,曰冉家屯。
yóu qí hòu xī xiàng shàng shān, yú shì yǒu xī liú jiā cūn yǐ.
由其后西向上山,于是有溪流夹村矣。
xī shàng yú yī lǐng, èr lǐ shāo xià, shè yī jiàn. qí jiàn zì nán ér běi, sù zhī nán shàng. shān jiān chá huā shèng kāi.
西上逾一岭,二里稍下,涉一涧。其涧自南而北,溯之南上。山间茶花盛开。
yòu èr lǐ yú, wèi shuǐ mù sì.
又二里余,为水目寺。
yú wù cóng qí nán dà lù, jǐ yú lǐng, yù qiáo zhě, zhuǎn ér dōng běi xià, bàn lǐ, rù yù huáng gé. yòu xià, guān dào yǐng, yòu xià, guò pǔ xián sì, yòu xià, yù xíng lǐ yú líng guāng sì, suì zhì yú sì zhōng lóu shàng. huì rán nǎi xī zhì jiù sì fǎng wú zhù, fāng zài shàng xīn jiàn zhù jìng chù, bù zhí. jiù sì yǒu jǐng, yǒu dà xiāng zhāng, yǒu mù quǎn, yǒu fēng jǐng, yǒu tǎ. yóu qí hòu shàng wú yǐng ān, fàn yú miào rěn lǎo sēng jìng shì. mù guò guān yīn gé, guān yuān gōng bēi, nǎi tiān kāi shí liù nián gōng yuán nián chǔ zhōu zhào yòu zhuàn zhě.
余误从其南大路,几逾岭,遇樵者,转而东北下,半里,入玉皇阁。又下,观倒影,又下,过普贤寺,又下,遇行李于灵光寺,遂置于寺中楼上。慧然乃西至旧寺访无住,方在上新建住静处,不值。旧寺有井,有大香樟,有木犬,有风井,有塔。由其后上无影庵,饭于妙忍老僧静室。暮过观音阁,观《渊公碑》,乃天开十六年(公元120年)楚州赵祐撰者。
shí bā rì wǎng wú zhù chù.
十八日往无住处。
wǔ guò huī sēng jiè yuè jìng shì, fàn.
午过徽僧戒月静室,饭。
xià wǔ, guān huì rán xīn lóu huā huì.
下午,观慧然新楼花卉。
shí jiǔ rì zǎo, yǔ xuě.
十九日早,雨雪。
wú zhù kǔ liú, yīn jiù huǒ jiāng wò.
无住苦留,因就火僵卧。
shàng wǔ, yǔ xuě shū kāi, zài fàn, yóu shān qián dōng běi xià. wǔ lǐ, xià shān, guò yī cūn. běi xiàng èr lǐ, yú yī pō. yòu èr lǐ, guò yī xiǎo hǎi zǐ, qí běi gāng shàng yǒu shù jiā, yuē jiǔ yào cūn. yī lǐ, yuè zhī, nǎi zhì wù xún dōng shān běi xiàng xíng. wǔ lǐ, jí qīng hǎi zǐ zhī xī nán yá yě, suì yǔ xiǎo yún nán lái zhī dà dào yù, yú shì yóu qīng hǎi zǐ xī yá xī běi xiàng xíng. bā lǐ, zé nán shān zài tū ér běi, bīn yú hǎi, lù huò pán huán rào zhī, huò yú zhī. yòu wǔ lǐ, wèi gǒu cūn pù, fāng míng ruì hé, guǎn míng qīng huá. qí chù běi xiàng ěr hǎi wèi chéng bā lǐ, xī xiàng bái yá chéng zhàn sì shí lǐ. yú cóng xī lù sì lǐ guān qīng huá dòng. dòng běi yǒu lù xī guò lǐng, cǐ bái yá dào dòng nán yǒu wù nán guò jí, cǐ miè dù dào. yú chū dòng, xún xī shān réng běi xíng, liù lǐ, rù wèi chéng nán mén. gù pū yì zhì. chū xī mén sù.
上午,雨雪倏开,再饭,由山前东北下。五里,下山,过一村。北向二里,逾一坡。又二里,过一小海子,其北冈上有数家,曰酒药村。一里,越之,乃陟坞循东山北向行。五里,即青海子之西南涯也,遂与小云南来之大道遇,于是由青海子西涯西北向行。八里,则南山再突而北,濒于海,路或盘环绕之,或逾之。又五里,为狗村铺,坊名瑞禾,馆名清华。其处北向洱海卫城八里,西向白崖城站四十里。余从西路四里观清华洞。洞北有路西过岭,此白崖道;洞南有坞南过脊,此灭渡道。余出洞,循西山仍北行,六里,入卫城南门。顾仆亦至。出西门宿。