shí wǔ rì mèi shuǎng, chū qīng yá nán mén, yóu qí sì xiàng rù shān xiá. nán zūn dà lù wèi dìng fān zhōu dào. wǔ lǐ, zhé ér nán. yòu xī nán lì pō fù, gòng wǔ lǐ, yǒu cūn zài lù běi shān xià, yuē wěng lóu, dà shù méng mì, xiǎo shuǐ nán liú.
十五日昧爽,出青崖南门,由岐四向入山峡。南遵大路为定番州道。五里,折而南。又西南历坡阜,共五里,有村在路北山下,曰蓊楼,大树蒙密,小水南流。
cóng qí xī rù shān xiá, liǎng shān mì shù shēn qìng, yǔ guì yáng sì miàn tóng shān guāng tū wú mù de shān jiǒng yì.
从其西入山峡,两山密树深箐,与贵阳四面童山光秃无木的山迥异。
zì rù guì shěng, shān jiē tóng rán wú mù, ér guì yáng yóu shén. xī běi rù xiá sān lǐ, suì xī shàng zhì lǐng. yī lǐ, yú lǐng xī xià, bàn lǐ, yǒu quán chū lù páng tǔ zhōng, qí lěng chè gǔ, nán xià xiè hè qù. yòu xī xià bàn lǐ, yǒu jiàn zì běi xiá lái, héng mù qiáo yú shàng, qí shuǐ nán liú qù, lù xī dù zhī. fù běi shàng lǐng yī lǐ, yú jí xī, yǒu quán cóng zōng, suí xiàn suí fú. xī běi xíng liǎng shān jiā zhōng, jiā dǐ píng wā, lí ér wèi tián, ér zhōng bú jiàn shuǐ. yòu xī běi bàn lǐ, dǐ xī jí, jí dōng fù yǒu quán cóng cóng, yì suí xiàn suí yǐn. gài cǐ zhōng nán běi liǎng jiè jù qióng fēng, ér dōng xī gè gèn héng jí, jí zhōng shuǐ jiē zhōng zhuì, bú jiàn wā dǐ, fàng wā dǐ fǎn zào ér bù zhū jī shuǐ. yuè xī jí ér xià, xī běi èr lǐ, lù běi yǒu xuán quán yī lǚ, zì shān jǐ jiè shí ér xià lù nán hū yǒu quán shēng cóng cóng chéng jiàn, xiǎng tòu xué ér chū zhě.
自入贵省,山皆童然无木,而贵阳尤甚。西北入峡三里,遂西上陟岭。一里,逾岭西下,半里,有泉出路旁土中,其冷彻骨,南下泻壑去。又西下半里,有涧自北峡来,横木桥于上,其水南流去,路西度之。复北上岭一里,逾脊西,有泉淙踪,随现随伏。西北行两山夹中,夹底平洼,犁而为田,而中不见水。又西北半里,抵西脊,脊东复有泉淙淙,亦随现随隐。盖此中南北两界俱穹峰,而东西各亘横脊,脊中水皆中坠,不见洼底,放洼底反燥而不潴积水。越西脊而下,西北二里,路北有悬泉一缕,自山脊界石而下;路南忽有泉声淙淙成涧,想透穴而出者。
bàn lǐ, zhuǎn ér xī xíng, yòu bàn lǐ, dé yī cūn zài běi shān xià, yuē mǎ líng zhài. lù yóu zhài qián xī xiàng xíng, hū jiàn lù nán jiàn jǐ chéng dà xī, suí zhī xī bàn lǐ, yòu yǒu dà xī zì xī xiá lái, èr xī xiāng yù, suì hé ér dōng nán zhù hè qù.
半里,转而西行,又半里,得一村在北山下,曰马铃寨。路由寨前西向行,忽见路南涧己成大溪,随之西半里,又有大溪自西峡来,二溪相遇,遂合而东南注壑去。
cǐ shuǐ jīng dìng fān zhōu, yǔ qīng yá zhī shuǐ hé ér xià dū ní zhě yě. yú shì sù xī lái dà xī zhī běi àn, yòu xī xiàng xíng èr lǐ, wèi shuǐ chē bà. bà běi yǒu tǔ sī lú xìng zhě, yǐ lú běi fēng xià bà nán yǒu chǎng zài fù jiān, chuān rén jié máo chǎng cè, wèi jū tíng yān. bà nǎi zì rán shí tān héng jié, jiàn shuǐ fēi tū qí shàng, ér shàng liú yòu yǒu jù mù qiáo jià xī nán běi, qí xī nǎi xī zì guǎng shùn lái.
此水经定番州,与青崖之水合而下都泥者也。于是溯西来大溪之北岸,又西向行二里,为水车坝。坝北有土司卢姓者,倚庐北峰下;坝南有场在阜间,川人结茅场侧,为居停焉。坝乃自然石滩横截,涧水飞突其上,而上流又有巨木桥架溪南北,其溪乃西自广顺来。
guǎng shùn jí jīn zhù ān fǔ sī, nǎi wàn lì èr shí wǔ nián gǎi wéi zhōu, tiān shè liú guān. yóu xī běi àn sù liú rù, wèi guǎng shùn zhōu dào, yóu xī nán àn yú lǐng shàng, wèi bái yún shān dào suí xī dōng nán xià, wèi dìng fān zhōu dào. nǎi fàn yú chuān rén lǚ sì lǚ diàn sòng huǒ qián, cí bù shòu.
广顺即金筑安抚司,乃万历二十五年改为州,添设流官。由溪北岸溯流入,为广顺州道,由溪南岸逾岭上,为白云山道;随溪东南下,为定番州道。乃饭于川人旅肆旅店;送火钱,辞不受。
suì xī nán yī lǐ, yú lǐng. yòu xíng lǐng jiā zhōng yī lǐ bàn, nǎi xún shān nán zhuǎn, bàn lǐ, yòu dōng zhuǎn rù xiá.
遂西南一里,逾岭。又行岭夹中一里半,乃循山南转,半里,又东转入峡。
bàn lǐ, xiá qióng, nǎi dōng nán pān ài shàng, qí ài luó mù méng mì, shí gǔ bī zè xiá zhǎi. bàn lǐ, yú qí shàng, yòu dōng nán xià, jié hè ér guò. bàn lǐ, fù dōng nán shàng, qí lǐng jùn shí mì cóng gèng shén yān. bàn lǐ, yòu yú lǐng nán xià, suí wù nán xíng, yī lǐ, shì wèi bā lěi. qí zhōng dōng xī jiē shān, nán běi chéng hè, yì yǒu shēn kǎn, zhuì chéng yuān jǐng jí kū jǐng, ér nán běi jiē gāo, shuǐ bù páng xiè zhě yě. zhí dǐ hè nán, zé yǒu fēng héng jié hè kǒu, sì pián ài rú yù mén kǎn, dōng lián jí chéng lǐng. nǎi dōng xiàng zhì lǐng shàng, yī lǐ, yú qí jí, shì wèi yǒng fēng zhuāng běi lǐng, jí bái yún shān xī nán dù jí yě.
半里,峡穷,乃东南攀隘上,其隘萝木蒙密,石骨逼仄狭窄。半里,逾其上,又东南下,截壑而过。半里,复东南上,其岭峻石密丛更甚焉。半里,又逾岭南下,随坞南行,一里,是为八垒。其中东西皆山,南北成壑,亦有深坎,坠成眢井即枯井,而南北皆高,水不旁泄者也。直抵壑南,则有峰横截壑口,四骈隘如阈yù门槛,东联脊成岭。乃东向陟岭上,一里,逾其脊,是为永丰庄北岭,即白云山西南度脊也。
nǎi nán xiàng xià shān, yòu chéng dōng xī wù, yǒu cūn zài nán shān xià, yǔ běi lǐng duì, shì wèi yǒng fēng zhuāng.
乃南向下山,又成东西坞,有村在南山下,与北岭对,是为永丰庄。
cóng wù zhōng dōng xiàng běi èr lǐ, dé shí dèng běi yá shàng, suì běi xiàng ér dēng.
从坞中东向北二里,得石磴北崖上,遂北向而登。
bàn lǐ, zhuǎn ér xī, bàn lǐ, yòu zhé ér běi, jiē mì shù shēn cóng, shí jí yǐ lǐ qū zhé lián mián. yǒu jù shān èr zhū, jiā lì dèng páng, dà hé sān rén bào, xī yī zhū wèi huǒ shāng qí dǐng, nǎi jiàn wén jūn suǒ shǒu zhí yě. zài zhé ér xī bàn lǐ, wèi bái yún sì, zé jiàn wén jūn suǒ kāi shān yě qián hòu jià gé liǎng chóng.
半里,转而西,半里,又折而北,皆密树深丛,石级迤逦yílì曲折连绵。有巨杉二株,夹立磴旁,大合三人抱,西一株为火伤其顶,乃建文君所手植也。再折而西半里,为白云寺,则建文君所开山也;前后架阁两重。
yǒu quán yī kǎn, zài hòu gé qián yíng xià, shì wèi guì sháo quán, xià běi tōng gé xià shí qiào, gè yíng bù hé, qǔ zhě bì fú ér sháo, gù míng yuē" guì", nǎi shén lóng suǒ gōng jiàn wén jūn zhě, zhōng tōng lóng tán, shí yǒu shuāng jīn lǐ chū mò yún. yóu gé xī zài běi shàng bàn lǐ, wèi liú mǐ dòng. dòng xuán shān dǐng wēi yá jiān, qí mén nán xiàng, shēn jǐn zhàng yú, hòu yǒu shí kān, kě bàng wèi gùn qí yòu yǒu xiǎo xué, wèi mǐ suǒ cóng chū, liú yǐ gōng dì zhě, ér jīn wú yǐ zuǒ yǒu xiá gāo bèng, ér shàng tòu míng chuāng, zhōng jià héng bǎn. yóu yún jiàn wén dì suǒ yí zhě, jiē shén qí jī zhě suǒ tuō yě. dòng qián píng lín zhū fēng, cuì làng qiān céng, huán yōng huí fú, yuǎn jìn jiē chū zú xià. dòng zuǒ gòu gé, sì jiàn wén dì yí xiàng, gé míng qián lóng shèng jī. xiàng xī zài fú gé, jīn yí zhì cǐ. nǎi xún fāng shǐ xún àn yù shǐ hú píng yùn suǒ jiàn, qián kàn yáo shān, yòu yì mǐ dòng ér bù yǎn dòng mén, qí hòu jí shān zhī jué dǐng.
有泉一坎,在后阁前楹下,是为跪勺泉,下北通阁下石窍,个盈不涸,取者必伏而勺,故名曰“跪”,乃神龙所供建文君者,中通龙潭,时有双金鲤出没云。由阁西再北上半里,为流米洞。洞悬山顶危崖间,其门南向,深仅丈余,后有石龛,可傍为棍;其右有小穴,为米所从出,流以供帝者,而今无矣;左有峡高迸,而上透明窗,中架横板。犹云建文帝所遗者,皆神其迹者所托也。洞前凭临诸峰,翠浪千层,环拥回伏,远近皆出足下。洞左构阁,祀建文帝遗像,阁名潜龙胜迹。像昔在佛阁,今移置此。乃巡方使巡按御史胡平运所建,前瞰遥山,右翼米洞而不掩洞门,其后即山之绝顶。
yú ér běi, kāi píng shén chǎng, jiē céng huáng sǒng mù zhǐ zhú mù hòu jiē gāo sǒng, kuī bì rì yuè, liè jìng fēn qū, jié jìng lú shù chù, ér nán jīng jǐng dāng qí zhōng. shí jí píng fú lǐng tóu, zhōng liè yī xì, nán běi héng bù jí sān chǐ, dōng xī kuò yuē wǔ chǐ, shēn chǐ xǔ, nán běi tōng qiào bù kě cè tíng shuǐ qí jiān, qīng liè yì cháng, ér bù jiǎn bù yì jìng shì sēng zhì piáo sháo zhī. yú chū zhì, jiàn yǒu jù yú, xì shuǐ miàn, jiàn rén diào rù qiào qù, bō yǒng wén jī, bàn shǎng nǎi dìng. xué xiǎo yú dà, shuǐ tíng fēng dǐng, yì yī yì biān. yǐ qí cè yǒu nán jīng sēng jié lú zhù jìng, gù yǐ" nán jīng" míng jīn yì lǎo sēng, nǎi běi jīng zhě, ér quán míng yóu réng qí jiù yě.
逾而北,开坪甚敞,皆层篁耸木指竹木厚皆高耸,亏蔽日月,列径分区,结静庐数处,而南京井当其中。石脊平伏岭头,中裂一隙,南北横不及三尺,东西阔约五尺,深尺许,南北通窍不可测;停水其间,清冽异常,而不减不溢;静室僧置瓢勺之。余初至,见有巨鱼,戏水面,见人掉入窍去,波涌纹激,半晌乃定。穴小鱼大,水停峰顶,亦一异边。以其侧有南京僧结庐住静,故以“南京”名;今易老僧,乃北京者,而泉名犹仍其旧也。
shì rì xià wǔ, dǐ bái yún ān. zhǔ sēng zì rán gōng cān hòu, jí dǎo yú dēng qián lóng gé, qì liú mǐ dòng mìng gé zhōng sēng dǎo yú běi yú jí, guān nán jīng jǐng. běi jīng lǎo sēng yíng kè zuò. lú qián yì dì zhǒng shū, yǒu péng hāo cài, huáng huā mǎn qí yīng sù huā yān hóng qiān yè, cù duǒ shèn jù ér mì, fēng yàn bù jiǎn dān yào yě. sì wàng qiáo mù huán yì, rú zài shēn hè, bù zhī wèi zhòng shān zhī dǐng. yōu kuàng jiāo shàn zhǐ xiāng hù yìng chèn, gè xiǎn fēng zhì, yì shān zhōng yī shèng jué chù yě. duì tán jiǔ zhī, bó mù nǎi fǎn. zì rán yǐ hòu yú ān xī, fù jù cān chuò míng, yí zuò ān hòu shí bì xià. shì rì zì chén zhì mù, qīng lǎng yìng chè, wú piàn yì zhī zǐ yì jí méi yǒu yī sī yún zhē bì wú guāng zhì wǎn yīn yún sì hé, bù néng yú qún yù fēng tóu féng yáo chí yè yuè, wèi zhī chàng rán.
是日下午,抵白云庵。主僧自然供餐后,即导余登潜龙阁,憩流米洞;命阁中僧导余北逾脊,观南京井。北京老僧迎客坐。庐前艺地种蔬,有蓬蒿菜,黄花满畦;罂粟花殷红千叶,簇朵甚巨而密,丰艳不减丹药也。四望乔木环翳,如在深壑,不知为众山之顶。幽旷交擅指相互映衬,各显风致,亦山中一胜绝处也。对谈久之,薄暮乃返。自然已候于庵西,复具餐啜茗,移坐庵后石壁下。是日自晨至暮,清朗映彻,无片翳之滓意即没有一丝云遮蔽无光;至晚阴云四合,不能于群玉峰头逢瑶池夜月,为之怅然。
shí liù rì yè wén fēng yǔ shēng, dǐ xiǎo zé sù yǔ fēi fēi, yú wèi zhī chí qǐ.
十六日夜闻风雨声,抵晓则夙雨霏霏,余为之迟起。
fàn hòu zuò xiǎo chuāng dài jì, yù wǎng tàn lóng tán, líng yǔ bù xiū, zài fàn nǎi xíng. réng cóng qián lóng gé běi yú lǐng zhì nán jīng jǐng, cóng qí dōng běi rù shēn qìng zhōng, sǒng mù zhòng yá, shàng xià yǎo miǎo, chuān è shān yá tòu bì, fēi fù rén shì. gòng wǔ lǐ, zé xī yá zì fēng dǐng xià qiàn, shēn zhuì chéng xiá, zhōng wā tíng shuǐ, yuān rán shēn bì, xiàn shí jiǎo ér rù, bù suō bù yíng, zhēn wàn gǔ qián yuān, qiān fēng bì bì hè yě. qí xiá nán běi yuē wǔ zhàng, dōng xī yuē zhàng wǔ, dōng yá dī xiàn kōng xià zhě yuē sān zhàng, xī yá sǒng xiàn kōng xià zhě shí shù zhàng shuǐ zhōng shēn bù kě cè, ér nán tòu xué mí shēn, gài chuān shān tòu fù, yī fēng zhōng hán, zhí xī nán tòu wèi nán jīng jǐng, dōng nán tòu wèi guì sháo quán zhě yě. yá shàng qiáo gàn mì zhī, màn kōng lóng cuì. yòu dōng běi pān yá, dōng nán dù hè, jiē yǎo miǎo zhī jí. hè dōng yǒu yí máo yī kān, dù mù qiáo ér rù, wèi liǎng nián qián kuāng lú sēng zhù jìng chù, jīn máo kōng rén qù. jiāng dù mù pī zhī, ér shān yǔ dà zuò xún jiù jìng fǎn, shēn ǎi jiān, luò cuì fēn fēn, yī lǚ zhān tòu. zài guò nán jīng jǐng, rù běi sēng kān. sēng yào fēi wǎng bái yún, wéi yǔ zhōng yīng sù mò mò duì rén, kōng shān jiāo yàn, wǎn rán táo huā dòng kǒu féng yě.
饭后坐小窗待霁,欲往探龙潭,零雨不休,再饭乃行。仍从潜龙阁北逾岭至南京井,从岐东北入深箐中,耸木重崖,上下窈渺,穿崿è山崖透碧,非复人世。共五里,则西崖自峰顶下嵌,深坠成峡,中洼停水,渊然深碧,陷石脚而入,不缩不盈,真万古潜渊,千峰閟bì闭壑也。其峡南北约五丈,东西约丈五,东崖低陷空下者约三丈,西崖耸陷空下者十数丈;水中深不可测,而南透穴弥深,盖穿山透腹,一峰中涵,直西南透为南京井,东南透为跪勺泉者也。崖上乔干密枝,漫空笼翠。又东北攀崖,东南度壑,皆窈渺之极。壑东有遗茅一龛,度木桥而入,为两年前匡庐僧住静处,今茅空人去。将度木披之,而山雨大作;循旧径返,深霭间,落翠纷纷,衣履沾透。再过南京井,入北僧龛。僧钥扉往白云,惟雨中莺粟脉脉对人,空山娇艳,宛然桃花洞口逢也。
hái yú qián lóng gé, zì rán yǐ lái hòu gé páng. suì xià ān, yuè míng zhì yī. wǎn cān hòu, yǔ shǎo jì, fù lìng tú dǎo, yóu ān dōng dēng lǐng jiǎo. xún zhī ér běi, yī lǐ, chū qí dōng yú, jìn shān jiē fú qí xià, yáo shān zé qīng yá yǐ lái, zì lóng lǐ nán xià zhī zhī yě. shāo běi, xià shēn mù zhōng, dù shí xì ér shàng, dé yī jìng shì. qí shì sān yíng, dōng xiàng liáo kuò gāo yuǎn kōng kuàng, shì qián jiù shí wèi tái, zhuì yǐ yě huā, shì zhōng biān zhú liáo hù, míng jié kě ài.
还逾潜龙阁,自然已来候阁旁。遂下庵,瀹茗炙衣。晚餐后,雨少霁,复令徒导,由庵东登岭角。循之而北,一里,出其东隅,近山皆伏其下,遥山则青崖以来,自龙里南下之支也。稍北,下深木中,度石隙而上,得一静室。其室三楹,东向寥廓高远空旷,室前就石为台,缀以野花,室中编竹缭户,明洁可爱。
qí chù gāo xuán wàn mù zhī shàng, xià kàn qìng huáng cóng dié, rú jiǔ qí dá dá fán duō, gé yǐ xuán yá, jiān yǐ kēng qiàn, kě wàng ér bù kě zhì. gù qǔ dào bì yū cóng bái yún, gài yǔ qián lóng gé hòu běi píng zhū jìng shì sēng lǚ de jū shì qǔ dào jiē rán, gèng wú tā dēng zhī jié jìng yě.
其处高悬万木之上,下瞰箐篁丛叠,如韭畦沓沓繁多,隔以悬崖,间以坑堑,可望而不可陟。故取道必迂从白云,盖与潜龙阁后北坪诸静室僧侣的居室取道皆然,更无他登之捷径也。
cǐ shì kuàng ér bù zá, yōu ér bù bì, jùn ér bù bī, hū xī tōng dì zuò, wù mèi qīng xǐng yǔ hú tú jué rén huán, xún qī zhēn dào jiā xiū liàn zhī shù zhī shèng chù yě.
此室旷而不杂,幽而不閟,峻而不逼,呼吸通帝座,寤寐wùmèi清醒与糊涂绝人寰,洵栖真道家修炼之术之胜处也。
jìng zhǔ hào qǐ běn, diān rén, yǔ yī tú tóng qī ér běi píng zé dú yī lǎo sēng yě. bái yún zhī hòu, gòng shí jìng lú, yīn ān shì luàn, gè chū shān qù, wéi cǐ liǎng lú yǒu qī zhě. shí èr lú páng, gè yǒu kǎn quán gōng sháo, yīn zhī cǐ shān zhī dǐng, jiē zhōng kōng yùn shuǐ, tíng ér bù liú, yòu yī qí yě. wǎn fǎn bái yún, mù yǔ fù zhì. zì rán gōng míng lú páng, gōu dēng yè huà, bàn xiǎng nǎi wò.
静主号启本,滇人,与一徒同栖;而北坪则独一老僧也。白云之后,共十静庐,因安氏乱,各出山去,惟此两庐有栖者。十二庐旁,各有坎泉供勺,因知此山之顶,皆中空酝水,停而不流,又一奇也。晚返白云,暮雨复至。自然供茗炉旁,篝灯夜话,半响乃卧。
shí qī rì chén qǐ yǐ jì, ér hán qiāo pō shén. xiān shì zhòng jiā yóu hán, yú yǐ wéi yīn fēng suǒ zhì, yǒu rì dāng jiě, zhì shì zé rì sè jiǎo rán, ér hán qì rú gù, shǐ zhī cǐ zhōng xià bù fèi lú, liáng yǒu yǐ ěr.
十七日晨起已霁,而寒悄颇甚。先是重夹犹寒,余以为阴风所致,有日当解,至是则日色皎然,而寒气如故,始知此中夏不废垆,良有以耳。
bái yún shān chū míng luó yōng shān, yǐ jiàn wén jūn wàng bái yún ér dēng, wèi kāi shān zhī zǔ, suì yǐ" bái yún" míng zhī.
白云山初名螺拥山,以建文君望白云而登,为开山之祖,遂以“白云”名之。
yī tǒng zhì yǒu luó yōng zhī míng, wèi shān xíng rú luó yōng, ér bù zài jiàn wén yí jī, shí yóu huì yán zhī yě. tǔ rén é qí míng wéi luó yǒng, jīn shān xià yǒu luó yǒng zhài.
《一统志》有螺拥之名,谓山形如螺拥,而不载建文遗迹,时犹讳言之也。土人讹其名为罗勇,今山下有罗勇寨。
tǔ rén jū luó yǒng, ér bù zhī qí wèi luó yōng tǔ rén zhī bái yún, ér bù zhī jí luó yōng shān. pì dì wú zhēng, cāng sāng zhuǎn pàn rú cǐ!
土人居罗勇,而不知其为螺拥;土人知白云,而不知即螺拥山。僻地无征,沧桑转盼如此!
bái yún shān xī wèi yǒng fēng zhuāng běi lǐng, jí yú lái suǒ yú lǐng yě dōng zé zì diān sēng jìng shì ér xià, jí dōng tuí tuí rán, xià duì qīng yá, jiē wèi jué hè qián zé yǔ nán shān jiā ér chéng wù, jí yú lái běi shàng dēng jí chù yě hòu zé cóng shān dǐng qióng jí yǎo miǎo, běi dǐ lóng tán, xià wèi hòu wù, jí yú lái shí suǒ jīng lǐng nán zhī bā lěi zhě yě. cǐ qí jìn zhǐ yě. qí yuǎn zhě: dōng dǐ qīng yá sì shí wǔ lǐ, xī dǐ guǎng shùn sān shí lǐ, dōng nán yóu wěng guì dǐ dìng fān zhōu sān shí lǐ, běi dǐ shuǐ chē bà shí wǔ lǐ.
白云山西为永丰庄北岭,即余来所逾岭也;东则自滇僧静室而下,即东隤颓然,下对青崖,皆为绝壑;前则与南山夹而成坞,即余来北上登级处也;后则从山顶穷极窈渺,北抵龙潭,下为后坞,即余来时所泾岭南之八垒者也。此其近址也。其远者:东抵青崖四十五里,西抵广顺三十里,东南由蓊贵抵定番州三十里,北抵水车坝十五里。
bái yún shān zhōng yǒu xuán sè bái sè zhū yuán, měi liù liù chéng háng, lún cháo sì xià.
白云山中有玄色、白色诸猿,每六六成行,轮朝寺下。
jù sēng yán rú cǐ.
据僧言如此。
yú zǎo wǎn zhǐ wén qí shēng.
余早晚止闻其声。
yòu yǒu jūn shén měi, dà zhě chū lóng tán hòu shēn qìng pū mù jiān, yù zhì huā yú, pán duǒ jìng chǐ, jí tiān huā cài yě.
又有菌甚美,大者出龙潭后深箐仆木间,玉质花腴,盘朵径尺,即天花菜也。
yòu yǒu xiǎo zhě míng bā dān chái, tǔ rén hū wèi máo zǎo, yún nán shén duō.
又有小者名八担柴,土人呼为茅枣,云南甚多。
zì qīng yá ér xī, yǒu sī rú zhī liú, qí xī yòu yǒu mǎ líng zhài dōng xī, qí xī yòu yǒu shuǐ chē bà xī xī, jiē nán liú hé yú dìng fān, ér jiē zì shí dòng yǒng chū. zhì bái yún nán, yòu yǒu wěng guì luó gǔ dòng shuǐ jí sā yá shuǐ, jiē wèi bái yún shān fù xià liú, jiē dōng hé yú dìng fān zhōu. qí nán yòu yǒu shuǐ bù lóng, zài bái yún nán sān shí lǐ, yǒu xiān rén dòng. qí běi wǔ lǐ yòu yǒu jīn yín dòng bái niú yá.
自青崖而西,有司如之流,其西又有马铃寨东溪,其西又有水车坝西溪,皆南流合于定番,而皆自石洞涌出。至白云南,又有蓊贵锣鼓洞水及撒崖水,皆为白云山腹下流,皆东合于定番州。其南又有水埠龙,在白云南三十里,有仙人洞。其北五里又有金银洞、白牛崖。
qí shàng liú yì zì dòng yǒng chū, ér nán zhù yú dū ní jiāng.
其上流亦自洞涌出,而南注于都泥江。
zé cǐ jiān shuǐ wú fēi dòng chū zhě yǐ.
则此间水无非洞出者矣。
dōng wàng shān jǐ wān yán, zì lóng lǐ xī nán fēn zhī nán xià, huí rào rú píng, zhí dǐ sì chéng jiè, cǐ jí zhàng dōu ní ér nán qū zhě.
东望山脊蜿蜒,自龙里西南分支南下,回绕如屏,直抵泗城界,此即障都泥而南趋者。
qí shān huí huán ér dōng, zhōng wéi dān píng píng zhōu zhū sī, jí mài chōng héng liáng zhū shuǐ nán tòu liù dòng ér xià dū ní, yǐ cǐ zhī huán zhī yě.
其山回环而东,中围丹平、平州诸司,即麦冲、横梁诸水南透六洞而下都泥,以此支环之也。
lǎo lóng zhī jí, zì guǎng shùn běi, dōng dù shàng zhài lǐng dōng, guò tóu mù lǐng, yòu dōng běi guò lóng lǐ zhī nán, yòu dōng guò guì dìng xiàn xī nán, yòu dōng guò xīn tiān wèi zhī suō mù zhài, nǎi dōng nán zhuǎn, huán mǎng zhī nán, dōng guò wèi pǔ lín běi lǐng, yòu dōng nán dǐ dú shān zhōu běi, nǎi dōng qū lí píng nán jìng, ér dōng dù shā ní běi lǐng, yǐ dǐ xīng ān fēn jiè.
老龙之脊,自广顺北,东度上寨岭东,过头目岭,又东北过龙里之南,又东过贵定县西南,又东过新添卫之桫木寨,乃东南转,环蟒之南,东过为普林北岭,又东南抵独山州北,乃东趋黎平南境,而东度沙泥北岭,以抵兴安分界。
guì zhōu dōng sān lǐ wèi yóu záo guān, qí shuǐ xī liú xī shí lǐ wèi shèng quán běi lǐng, qí shuǐ dōng liú běi shí wǔ lǐ wèi lǎo yā guān, qí shuǐ nán liú wèi shān zhái xī nán sān shí lǐ wèi huá gē lǎo qiáo, qí shuǐ běi liú. sì miàn zhī shuǐ, nán zuì dà, ér xī cì zhī, běi chuān chéng zhōng yòu cì zhī, dōng wèi zuì wēi jù hé yú chéng nán xuē jiā dòng, dōng jīng xiāng yáng qiáo, dōng běi dǐ wàng fēng tái, cóng qí dōng yòu shāo běi, rù lǎo huáng shān dōng xiá, nǎi dōng dǎo zhòng xiá ér qù dāng yǔ shuǐ qiáo zhū shuǐ, tóng xià wū jiāng zhě yě.
贵州东三里为油凿关,其水西流;西十里为圣泉北岭,其水东流;北十五里为老鸦关,其水南流为山宅溪;南三十里为华仡佬桥,其水北流。四面之水,南最大,而西次之,北穿城中又次之,东为最微;俱合于城南薛家洞,东经襄阳桥,东北抵望风台,从其东又稍北,入老黄山东峡,乃东捣重峡而去;当与水桥诸水,同下乌江者也。