tōng diǎn yuē:" shàng gǔ yī máo mào pí." zé mào míng zhī shǐ yě. yáng qì zhì tóu ér jí, níng shǎo lěng, wú guò rè. hú diāo yǐ zhì mào, hán shén fāng yí. ruò dōng yuè cháng dài. kǒng è yì yáng qì. wèi miǎn xuàn yūn wéi huàn rù chūn wèi yáng qì xuān dá zhī shí. yóu bù kě yǐ pí mào nuǎn zhī. nèi jīng wèi" chūn xià yǎng yáng", guò nuǎn zé è yì tài shèn. rú è yì ér zhì hàn, yòu xián fā xiè yǐ, jiē fēi yǎng yáng zhī dào. mào dǐng hóng wěi, shí zhì yě, shǎo wèi yí, duō zé xián zhòng. mào dài huò kě shěng, lǎo nián wéi qǔ jiǎn biàn ér yǐ.
《通典》曰:“上古衣毛冒皮。”则帽名之始也。阳气至头而极,宁少冷,毋过热。狐貂以制帽,寒甚方宜。若冬月常戴。恐遏抑阳气。未免眩晕为患;入春为阳气宣达之时。尤不可以皮帽暖之。《内经》谓“春夏养阳”,过暖则遏抑太甚。如遏抑而致汗,又嫌发泄矣,皆非养阳之道。帽顶红纬,时制也,少为宜,多则嫌重。帽带或可省,老年惟取简便而已。
nǎo hòu wèi fēng mén xué, jǐ liáng dì sān jié wèi fèi shù xué, yì yú shòu fēng. bàn fēng dōu rú tǎn yǔ mào yǐ zhē hù zhī, bù bì dìng yòng tǎn zhì, jiā céng yī yóu zhì yì kě. zhuì yǐ dài èr, fù yú hàn xià, huò xiǎo niǔ zuò kòu, bìng dé mì zhē liǎng ěr. jiā cháng chū rù, wēi jué yǒu fēng, jí xié yǐ suí shēn, dōu yú mào wài. qú yòu shī huà yún: yuán fèi sòng gù gōng wèi sì, xī sēng jiē dài hóng dōu gài yì yòng yǐ zhàng fēng zhě.
脑后为风门穴,脊梁第三节为肺俞穴,易于受风。办风兜如毯雨帽以遮护之,不必定用毯制,夹层衤由制亦可。缀以带二,缚于颔下,或小钮作扣,并得密遮两耳。家常出入,微觉有风,即携以随身,兜于帽外。瞿佑《诗话》云:元废宋故宫为寺,西僧皆戴红兜盖亦用以障风者。
zhōu lǐ:" tiān guān zhǎng pí, gòng cuì máo wèi tǎn". táng shū xiá jiá sī chuán:" zhū xià jiē mào bái tǎn". liáo shǐ" chén liáo dài tǎn guān". jīn shān zuǒ zhāng qiū zhèn suǒ chū tǎn mào, yáng máo wèi zhī, jí běn yú gǔ. yǒu zhì shén ruǎn zhě, zhà dài yì shì yǔ shǒu xiàng xí, chū hán zuì yí, jiàn hán xiāng yǐ pí biān, jí hán tiān yǐ pí lǐ, gè zhì ér zhuó yòng zhī. yù dōng zhī mào, dài wú guò cǐ.
《周礼》:“天官掌皮,共毳毛为毯”。《唐书·黠戛斯传》:“诸下皆帽白毯”。《辽史》“臣僚戴毯冠”。今山左张秋镇所出毯帽,羊毛为之,即本于古。有质甚软者,乍戴亦似与首相习,初寒最宜,渐寒镶以皮边,极寒添以皮里,各制而酌用之。御冬之帽,殆无过此。
fú jīn néng zhàng fēng, yì néng yù hán. cái zhì zhī shì, shàng yuán chēng shǒu, qián qí méi jīn é, é zuǒ yòu yǒu dài, xì yú nǎo hòu, qí zhǎng fù jí qí jiān bèi, jīn shàng gèng dài pí mào yì kě. yòu yǒu jié fú jīn zhī bàn, zhuì yú mào biān xià, shì jiào jiǎn biàn. táng yú fú zhì yǒu suǒ wèi" wéi mào", cǐ fǎng fú shì zhī. hòu hàn shū yún:" shí rén yǐ fú jīn wèi yǎ, yòng quán fú zào ér xiàng hòu, bù gēng zhe guān." dàn fú jīn shù shǒu ér yǐ. àn quán fú bù cái zhì, jīn sú fù rén yòng zhī, gǔ yǐ wéi yǎ, jīn yì yí yě.
幅巾能障风,亦能御寒。裁制之式,上圆称首,前齐眉巾额,额左右有带,系于脑后,其长覆及其肩背,巾上更戴皮帽亦可。又有截幅巾之半,缀于帽边下,似较简便。唐《舆服制》有所谓“帷帽”,此仿佛似之。《后汉书》云:“时人以幅巾为雅,用全幅皂而向后,不更着冠。”但幅巾束首而已。按全幅不裁制,今俗妇人用之,古以为雅,今异宜也。
zhà liáng shí xū jiā céng xiǎo mào, yì bì yǒu biān zhě. biān xū ruǎn, lìng suí shǒu kě zhé, zé huò gāo huò xià, fāng néng chēng yì. yòu yǒu wú biān xiǎo mào, àn shǔ zhì: wáng yǎn wǎn nián, sú jìng wèi xiǎo mào, jǐn fù qí dǐng, fǔ shǒu jí duò, wèi zhī" wēi nǎo mào". yǎn yǐ wéi bù xiáng, jìn zhī. jīn xiǎo mào wú biān zhě, gài yì lèi shì.
乍凉时需夹层小帽,亦必有边者。边须软,令随手可摺,则或高或下,方能称意。又有无边小帽,按《蜀志》:王衍晚年,俗竞为小帽,仅覆其顶,俯首即堕,谓之“危脑帽”。衍以为不祥,禁之。今小帽无边者,盖亦类是。
liáng yǒu" kōng dǐng mào", suí yǒu" bàn tóu zé", jīn ér tóng mào gū, dà dǐ shì zhī. xū qí dǐng yǐ dá yáng qì, shì zuì shàn. měi jiàn lǎo nián, fǎng qí shì yǐ zuò shuì mào, qiè yì chūn qiū shí jiā cháng dài zhī, měi guān bù zú, shì yì yǒu yú.
梁有“空顶帽”,隋有“半头帻”,今儿童帽箍,大抵似之。虚其顶以达阳气,式最善。每见老年,仿其式以作睡帽,窃意春秋时家常戴之,美观不足,适意有余。