yǒng píng shí yī nián, lú jiāng wǎn hóu guó jì yǒu hú. wǎn mín xiǎo nán yuē chén jué chén tǐng, nián jiē shí suì yǐ shàng, xiāng yǔ diào yú hú yá. tǐng xiān diào, jué hòu wǎng. jué wèn tǐng yuē:" diào níng dé hū?" tǐng yuē:" dé!." jué jí guī qǔ gān lún, qù tǐng sì shí bù suǒ, jiàn hú yá yǒu jiǔ zūn, sè zhèng huáng, méi shuǐ zhōng. jué yǐ wéi tóng yě, shè shuǐ qǔ zhī, huá zhòng bù néng jǔ. tǐng wàng jiàn, hào yuē:" hé qǔ?" jué yuē:" shì yǒu tóng, bù néng jǔ yě. " tǐng wǎng zhù zhī, shè shuǐ wèi chí, zūn dùn yǎn gèng wéi méng pán, dòng xíng rù shēn yuān zhōng, fù bú jiàn. tǐng jué liú gù, jiàn rú qián děng, zhèng huáng, shù bǎi qiān méi, jí gòng duō zhí, gè dé mǎn shǒu, zǒu guī shì qí jiā. jué fù guó, gù miǎn lì, zì jūn xián, jīng yuē:" ān suǒ de cǐ?" jué yán qí zhuàng, jūn xián yuē:" cǐ huáng jīn yě!. " jí chí yǔ jué jù wǎng, dào jīn chù, shuǐ zhōng shàng duō, xián zì shè shuǐ duō qǔ. jué tǐng lín wǔ bìng wén, jù jìng cǎi zhī, hé dé shí yú jīn. xián zì yán yú xiāng, xiāng yán tài shǒu. tài shǒu yí lì shōu qǔ, qiǎn mén xià yuàn chéng gōng fèng xiàn, jù yán dé jīn zhuàng. zhào shū yuē:" rú zhāng zé kě. bù rú zhāng, yǒu zhèng fǎ." gōng fèng zhào shū, guī shì tài shǒu, tài shǒu yǐ xià, sī shěng zhào shū, yǐ wéi yí yǐn, yán zhī bù shí, gǒu shì měi yě, jí fù yīn què shàng dé huáng jīn shí zhuàng rú qián zhāng. shì qǐn. shí èr nián, xián děng shàng shū yuē:" xián děng de jīn hú shuǐ zhōng, jùn mù xiàn, qì jīn bù dé zhí. " zhào shū xià lú jiāng, shàng bù bì xián děng jīn zhí zhuàng. jùn shàng xián děng suǒ cǎi jīn zì guān hú shuǐ, fēi xián děng sī dú, gù bù yǔ zhí." shí èr nián, zhào shū yuē:" shì shí jīn jià, bì xián děng jīn zhí." hàn ruì fēi yī, jīn chū qí guài, gù dú jì zhī.
永平十一年,庐江皖侯国际有湖。皖民小男曰陈爵、陈挺,年皆十岁以上,相与钓於湖涯。挺先钓,爵後往。爵问挺曰:“钓宁得乎?”挺曰:“得!。” 爵即归取竿纶,去挺四十步所,见湖涯有酒樽,色正黄,没水中。爵以为铜也,涉水取之,滑重不能举。挺望见,号曰:“何取?”爵曰:“是有铜,不能举也。 ”挺往助之,涉水未持,樽顿衍更为盟盘,动行入深渊中,复不见。挺、爵留顾,见如钱等,正黄,数百千〔枚〕,即共掇〔摭〕,各得满手,走归示其家。爵父国,故免吏,字君贤,惊曰:“安所得此?”爵言其状,君贤曰:“此黄金也!。 ”即驰与爵俱往,到金处,水中尚多,贤自涉水掇取。爵、挺邻伍并闻,俱竟采之,合得十余斤。贤自言於相,相言太守。太守遗吏收取,遣门下掾程躬奉献,具言得金状。诏书曰:“如章则可。不如章,有正法。”躬奉诏书,归示太守,太守以下,思省诏书,以为疑隐,言之不实,苟饰美也,即复因却上得黄金实状如前章。事寝。十二年,贤等上书曰:“贤等得金湖水中,郡牧献,讫今不得直。 ”诏书下庐江,上不畀贤等金直状。郡上贤等所采金自官湖水,非贤等私渎,故不与直。”十二年,诏书曰:“视时金价,畀贤等金直。”汉瑞非一,金出奇怪,故独纪之。
jīn yù shén bǎo, gù chū guǐ yì. jīn wù sè xiān wèi jiǔ zūn, hòu wèi méng pán, dòng xíng rù yuān, qǐ bù guài zāi? xià zhī fāng shèng, yuǎn fāng tú wù, gòng jīn jiǔ mù, yǔ wèi zhī ruì, zhù yǐ wéi dǐng. zhōu zhī jiǔ dǐng, yuǎn fāng zhī jīn yě. rén lái gòng zhī, zì chū yú yuān zhě, qí shí yī yě. jiē qǐ shèng dé, wèi shèng wáng ruì. jīn yù zhī shì, gù yǒu jīn yù zhī yīng. wén dì zhī shí, yù bàng jiàn. jīn zhī yǔ yù, ruì zhī zuì yě. jīn shēng yù sè, rén zhī qí yě. yǒng chāng jùn zhōng yì yǒu jīn yān, xiān mí dà rú shǔ sù, zài shuǐ yá shā zhōng. mín cǎi dé, rì zhòng wǔ zhū zhī jīn, yī sè zhèng huáng. tǔ shēng jīn, tǔ sè huáng. hàn, tǔ dé yě, gù jīn huà chū. jīn yǒu sān pǐn, huáng bǐ jiàn zhě, huáng wèi ruì yě. yí qiáo lǎo fù yí zhāng liáng shū, huà wéi huáng shí. huáng shí zhī jīng, chū wèi fú yě. fū shí, jīn zhī lèi yě, zhì yì sè jūn, jiē tǔ ruì yě.
金玉神宝,故出诡异。金物色先为酒樽,後为盟盘,动行入渊,岂不怪哉?夏之方盛,远方图物,贡金九牧,禹谓之瑞,铸以为鼎。周之九鼎,远方之金也。人来贡之,自出於渊者,其实一也。皆起盛德,为圣王瑞。金玉之世,故有金玉之应。文帝之时,玉棒见。金之与玉,瑞之最也。金声玉色,人之奇也。永昌郡中亦有金焉,纤靡大如黍粟,在水涯沙中。民采得,日重五铢之金,一色正黄。土生金,土色黄。汉,土德也,故金化出。金有三品,黄比见者,黄为瑞也。圯桥老父遗张良书,化为黄石。黄石之精,出为符也。夫石,金之类也,质异色钧,皆土瑞也。
jiàn chū sān nián, líng líng quán líng nǚ zǐ fù níng zhái, tǔ zhōng hū shēng zhī cǎo wǔ běn, zhǎng zhě chǐ sì wǔ cùn, duǎn zhě qī bā cùn, jīng yè zǐ sè, gài zǐ zhī yě. tài shǒu shěn fēng yí mén xià yuàn yǎn shèng fèng xiàn, huáng dì yuè yì, cì qián yī shí. zhào huì gōng qīng, jùn guó shàng jì lì mín jiē zài, yǐ zhī gào shì tiān xià. tiān xià bìng wén, lì mín huān xǐ, xián zhī hàn dé fēng yōng, ruì yīng chū yě. sì nián, gān lù xià quán líng líng líng táo yáng shǐ ān lěng dào wǔ xiàn, yú bǎi méi lǐ, yè jiē qià báo, wēi wěi liú lù, mín sòu shǔn zhī, gān rú yí mì. wǔ nián, zhī cǎo fù shēng quán líng nán zǐ zhōu fú zhái tǔ, liù běn, sè zhuàng rú sān nián zhī, bìng qián fán shí yī běn.
建初三年,零陵泉陵女子傅宁宅,土中忽生芝草五本,长者尺四五寸,短者七八寸,茎叶紫色,盖紫芝也。太守沈酆遗门下掾衍盛奉献,皇帝悦怿,赐钱衣食。诏会公卿,郡国上计吏民皆在,以芝告示天下。天下并闻,吏民欢喜,咸知汉德丰雍,瑞应出也。四年,甘露下泉陵、零陵、洮阳、始安、冷道五县,榆柏梅李,叶皆洽薄,威委流漉,民嗽吮之,甘如饴蜜。五年,芝草复生泉陵男子周服宅〔土〕,六本,色状如三年芝,并前凡十一本。
xiāng shuǐ qù quán líng chéng qī lǐ, shuǐ shàng jù shí yuē yàn shì qiū, lín shuǐ yǒu xiá shān, qí xià yán gàn, shuǐ shēn bù cè, èr huáng lóng jiàn, zhǎng chū shí liù zhàng, shēn dà yú mǎ, jǔ tóu gù wàng, zhuàng rú tú zhōng huà lóng, yàn shì qiū mín jiē guān jiàn zhī. qù lóng kě shǔ shí bù, yòu jiàn zhuàng rú jū mǎ, xiǎo dà fán liù, chū shuǐ áo xì líng shàng, gài èr lóng zhī zǐ yě. bìng èr lóng wèi bā, chū yí yī shí nǎi rù. xuān dì shí, fèng huáng xià péng chéng, péng chéng yǐ wén. xuān dì zhào shì zhōng sòng wēng yī. wēng yī yuē:" fèng huáng dāng xià jīng shī, jí yú tiān zǐ zhī jiāo, nǎi yuǎn xià péng chéng, bù kě shōu, yǔ wú xià děng. " xuān dì yuē:" fāng jīn tiān xià hé wéi yī jiā, xià péng chéng yǔ jīng shī děng ěr, hé lìng kě yǔ wú xià děng hū?" lìng zuǒ yòu tōng jīng zhě lùn nàn wēng yī, wēng yī qióng, miǎn guān kòu tóu xiè. xuān dì zhī shí, yǔ jīn wú yì. fèng huáng zhī jí, huáng lóng zhī chū, jūn yě. péng chéng líng líng, yuǎn jìn tóng yě. dì zhái cháng yuǎn, sì biǎo wèi jiè, líng líng zài nèi, yóu wèi jìn yǐ. lǔ rén gōng sūn chén, xiào wén shí yán hàn tǔ dé, qí fú huáng lóng dāng jiàn. qí hòu, huáng lóng jiàn yú chéng jì. chéng jì zhī yuǎn, yóu líng líng yě. xiào wǔ xiào xuān shí, huáng lóng jiē chū. huáng lóng bǐ chū, yú zī wèi sì. hàn jìng tǔ dé yě.
湘水去泉陵城七里,水上聚石曰燕室丘,临水有侠山,其下岩淦,水深不测,二黄龙见,长出十六丈,身大於马,举头顾望,状如图中画龙,燕室丘民皆观见之。去龙可数十步,又见状如驹马,小大凡六,出水遨戏陵上,盖二龙之子也。并二龙为八,出移一时乃入。宣帝时,凤皇下彭城,彭城以闻。宣帝诏侍中宋翁一。翁一曰:“凤皇当下京师,集於天子之郊,乃远下彭城,不可收,与无下等。 ”宣帝曰:“方今天下合为一家,下彭城与京师等耳,何令可与无下等乎?”令左右通经者论难翁一,翁一穷,免冠叩头谢。宣帝之时,与今无异。凤皇之集,黄龙之出,钧也。彭城、零陵,远近同也。帝宅长远,四表为界,零陵在内,犹为近矣。鲁人公孙臣,孝文时言汉土德,其符黄龙当见。其後,黄龙见於成纪。成纪之远,犹零陵也。孝武、孝宣时,黄龙皆出。黄龙比出,於兹为四。汉竟土德也。
jiǎ yì chuàng yì yú wén dì zhī zhāo yún:" hàn sè dāng shàng huáng, shù yǐ wǔ wéi míng." jiǎ yì, zhì xiāng zhī chén, yún sè huáng shù wǔ, tǔ dé shěn yǐ. zhī shēng yú tǔ, tǔ qì hé, gù zhī shēng tǔ. tǔ yuán jià sè, jià sè zuò gān, gù gān lù jí. lóng jiàn, wǎng shì bù shuāng, wéi xià shèng shí, èr lóng zài tíng, jīn lóng shuāng chū, yīng xià zhī shù, zhì xié ǒu yě. lóng chū wǎng shì, qí zi xī chū, jīn xiǎo lóng liù tóu, bìng chū áo xì, xiàng qián kūn liù zǐ, sì hòu duō yě. táng yú zhī shí, bǎi shòu shuài wǔ, jīn yì bā lóng áo xì liáng jiǔ. zhī cǎo yán nián, xiān zhě suǒ shí, wǎng shì shēng chū bù guò yī èr, jīn bìng qián hòu fán shí yī běn, duō huò shòu kǎo zhī zhēng, shēng yù sōng qiáo zhī liáng yě. gān lù zhī jiàng, wǎng shì yī suǒ, jīn liú wǔ xiàn, yīng tǔ zhī shù, dé bù huò yě. huáng ruì bǐ jiàn, qí chū bù kōng, bì yǒu xiàng wèi, suí dé shì yīng.
贾谊创议於文帝之朝云:“汉色当尚黄,数以五为名。”贾谊,智襄之臣,云色黄数五,土德审矣。芝生於土,土气和,故芝生土。土爰稼穑,稼穑作甘,故甘露集。龙见,往世不双,唯夏盛时,二龙在庭,今龙双出,应夏之数,治谐偶也。龙出往世,其子希出,今小龙六头,并出遨戏,象乾坤六子,嗣後多也。唐、虞之时,百兽率舞,今亦八龙遨戏良久。芝草延年,仙者所食,往世生出不过一二,今并前後凡十一本,多获寿考之徵,生育松乔之粮也。甘露之降,往世一所,今流五县,应土之数,德布濩也。皇瑞比见,其出不空,必有象为,随德是应。
kǒng zǐ yuē:" zhī zhě lè, rén zhě shòu." huáng dì shèng rén, gù zhī cǎo shòu zhēng shēng. huáng wèi tǔ sè, wèi zài zhōng yāng, gù xuān yuán dé yōu, yǐ huáng wèi hào. huáng dì kuān huì, dé móu huáng dì, gù lóng sè huáng, shì dé bù yì. dōng fāng yuē rén, lóng, dōng fāng zhī shòu yě, huáng dì shèng rén, gù rén ruì jiàn. rén zhě, yǎng yù zhī wèi yě, huáng dì rén huì ài lí mín, gù gān lù jiàng. lóng, qián cáng zhī wù yě, yáng jiàn yú wài, huáng dì shèng míng, zhāo bá yán xué yě. ruì chū bì yóu jiā shì, yòu zhì bì yī jí rén yě. tiān dào zì rán, jué yīng ǒu hé. shèng zhǔ huò ruì, yì chū qún xián. jūn míng chén liáng, shù shì yǐ kāng. wén wǔ shòu mìng, lì yì zhōu shào yě.
孔子曰:“知者乐,仁者寿。”皇帝圣人,故芝草寿徵生。黄为土色,位在中央,故轩辕德优,以黄为号。皇帝宽惠,德侔黄帝,故龙色黄,示德不异。东方曰仁,龙,东方之兽也,皇帝圣人,故仁瑞见。仁者,养育之味也,皇帝仁惠爱黎民,故甘露降。龙,潜藏之物也,阳见於外,皇帝圣明,招拔岩穴也。瑞出必由嘉士,佑至必依吉人也。天道自然,厥应偶合。圣主获瑞,亦出群贤。君明臣良,庶事以康。文、武受命,力亦周、邵也。